________________
34. SHRI VAMAJ TIRTHA (SHRI ADEEHVAR BHAGAVAN)
The Vamaj tirtha is situated at a distance of six kms from the Shreisha tirtha near Vamaj, situated at a distance of 16 kms, from Kalol in north Gujarat. Here is installed an idol of Mulanayaka Shri Adeeshvara Bhagavan; white in complexion, 1.07 metres in height and in Padmasana posture. The art and structure of the idol seem to be of the time of King Samprati. An anecdote states that this divine idol remained invisible in the ground from so many centuries. Some great man got hints of this and due discoveries were undertaken. The idol was discovered from the same spot. There was a time, we are told, when this tirtha was very much renowned and it had within it an underground passage that led to Sherisha. Remnants spread all-around even to-day, give an indication that in the old days this must have been a very prosperous town. This great tirtha is referred to by poet Shri Lavanyagani in his poetic compostion as early as in V.S. 1562. Later history is not available. In V.S. 1979, this idol was traced from the Kanabi Mohulla. No inscription is found on it. People say that it is the idol of Bhagavan Shantinath, but actually it is an idol of Adeeshvar Bhagavan. In this temple that was renovated in V.S. 2002, the idol was ceremoniously installed at the auspicious hands of Shri Vijaya-Udayasurishvaraji. On both sides of the idol there is mark of KAYOTSARGA and this leads us to the possibility that the idol actually belongs to the times of the MULANAYAKA
૩૪. શ્રી વામજ તીર્થ (શ્રીઆદીશ્વર ભગવાન) ઉત્તર ગુજરાતના કલોલથી સોળ કિ.મી. દૂર આવેલા વામજ ગામની પાસે શેરીશા તીર્થની છ કિ.મી. દૂર શ્રી વામજ તીર્થ આવેલું છે. અહીં મૂળ નાયક શ્રીઆદીશ્વર ભગવાનની સ્વેત વર્ણની ૧,૦૭ મીટર ઊંચી પદમાસનસ્થ પ્રતિમા આવેલી છે. આ પ્રતિમાની કલાકૃતિ રાજા સમ્મતિ કાળની લાગે છે. આ દિવ્ય પ્રતિમા અંગે એવી કિંવદંતી છે કે એ કેટલાંય વર્ષો સુધી જમીનમાં અદશ્ય રહી. પુણ્ય યોગથી કોઇ મહાત્માને આનો સંકેત મળ્યો અને તેને આધારે શોધ કરવામાં આવી. જે સ્થાનનો સંકેત મળ્યો હતો તે સ્થાન પરથી જ પ્રતિમાજી મળ્યા. એમ પણ કહેવાય છે કે એક સમયે આ તીર્થ અતિ પ્રસિદ્ધ હતું અને અહીં થી શેરીશા જઇ શકાય તેવું ભોંયરું હતું. આજે પણ અહીં જોવા મળતાં અનેક પ્રાચીન ખંડેરોના અવશેષો એવી ઝાંખી આપે છે કે પ્રાચીન સમયમાં આ એક જાહોજલાલીભર્યું નગર હશે. વિ.સં. ૧૫૬૨માં કવિવર શ્રી લાવણ્યગણિએ એમના કાવ્યમાં આ તીર્થાધિરાજનો ઉલ્લેખ કર્યો છે, પરંતુ એ પછી એનો કશો ઇતિહાસ મળતો નથી. વિ.સં. ૧૯૭૯માં આ પ્રતિમા અહીં કણબીઓના મહોલ્લામાંથી પ્રાપ્ત થઇ. એના પર કોઇ લેખ નથી. લોકો તેને ભગવાન શાંતિનાથની પ્રતિમા કહે છે, પરંતુ તે પ્રતિમા આદીશ્વર ભગવાનની છે. વિ.સં. ૨૦OOના વૈશાખ સુદ તેરસના દિવસે શ્રી વિજયઉદયસૂરીશ્વરજીના હાથે નવનિર્માણ થયેલા આ ભવ્ય મંદિરમાં આ પ્રતિમાની પ્રતિષ્ઠા કરવામાં આવી હતી. આ પ્રતિમાની બંને બાજુ એ કાઉસગિયા છે અને તે મૂળનાયકના સમયના હોવાનો સંભવ છે.
તીર્થવંદના - ૩૪ (૧) શાહ રાયચંદ પ્રાગજીભાઈ પરિવાર - ટાણાવાળા (૨) શાહ પરમાણંદ રાયચંદ - ટાણાવાળા
(૩) શાહ કંચનચબહેન પરમાણંદ - ટાણાવાળા (૪) શાહ સૌભાગ્યબહેન પરમાણંદ - ટાણાવાળા (૫) શાહ ભૂપતરાય પરમાણંદ - ટાણાવાળા
81
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
