Descriptive Catalogue of Sanskrit Manuscripts in Trivandrum

Catalog link: https://jainqq.org/explore/020183/1

Page #1

Page #2

Page #3

Page #4
PREFACE This Department was inaugurated more than quarter of a century ago for bringing into light the precious manuscripts treasured in the Palace Library of His Most Gracious Higlines The Mahiraja of Travancore, more especially those admirable treatises composed by the members of the Royal Family. The private manuscript libraries in various parts of the State play a silent but conspicuous part in the steady growth of the Department by their readiness to lend their. literary treasure. The enornious collection of rare and unpublished manuscripts thus made called for immediate publication lest they should be lost to the world for ever. And when some of thoz * precious gems saw the light of day, their radiant effulgenye naturally attracted the profound attention of the scholarly world eliciting warm and unstinted appreciation and encomium from all distinguished orientalists. It is also noteworthy that the owners of manuscript libraries spare no pains in inducing other custodians of manuscripts as well. to place them at the disposal of this Office and that quite recently Bralimasri Kasi Vidhyar of Mahadinapuram has presented to this Department twenty. five rare manuscripts. These eminent works covering as they do all phases of literature have in no small measure added to "the prestige of this Department. Although these manuscripts are collected on loan and have been returned to the owners in due course For Private and Personal Use Only

Page #5
transcripts of all worthy manuscripts have been and still are prepared, the nuniber of original manuscripts and transcripts in this Library at preseilt amounting to 1,000 and 1,500 respectively. It is significant that more than one work are embodied in several of these manuscripts and that the total number of works may thus exceed 5,000.. And yet a vast literary field remains to be explored in Travancore. If a careful scrutiny is made in all private manuscript libraries it is sure to yield splendid results, thus paving the way for the early fulfilment of a long-felt desideratum--the formation of a Central Manuscripts Library. The manuscripts collected and preserved in this Library are of admittedly highly remarkable quality though not extensive in quantity. It is long since the necessity for the preparation of a Descriptive Catalogue was keenly felt, the nominal list of manuscripts made as soon as collected failing to furnish any useful information needed for research. There is thus ample justification for the publication of a Descriptive Catalogue of the manuscripts of this Office of which this forms but the first volume containing descriptive notices of Sanskrit manuscripts on Veda, Srauta, Smrti and Purana. Alphabetical order has been followed in giving the names of works in each section, the designation contained in the original being retained as such. The details of many works coming under the same denomination and vice versa are noted in the remarks column For Private and Personal Use Only

Page #6
separately. This work being composed on the basis of the Descriptive Catalogne of Manuscripts in H. H. The Maharaja's Palace Library, the identical portions in each work have not been reiterated, but only referred to. The Government of Travancore have been invariably lending their generous support to this Department ever since its inception as is amply borne out by the publication of this Catalogue as well and I deem myself fortunate by the permission kindly accorded to me to associate myself with the ensuing Session of the All-India Oriental Conference by the presentation of these Descriptive Catalogues. A list of abbreviations and a detailed table of contents are appended to the work with a view to facilitate reference. Any suggestions from scholars on the rectification of defects will warmly be received and incorporated in a separate appendix at the close of the Catalogue. Acknowledging with gratitude my deep indebtedress to Rao Sahib Mahakavi Ullur S. Paramesvara Aiyar for the invaluable suggestions given to me time and again and extending my most cordial thanks to all the Pandits in my Office for their promptness and zeal to act up to my instructions, I place this work before the enlightened public. TRIVANDRUM, 30-2-1113. j K. Sambasiva Sastri, Curator, For Private and Personal Use Only

Page #7

Page #8
DETAILED CONTENTS OF WORKS NOTICED IN VOL I. VEDA Page ozia Con General Catalogue Name of work No. 1 (a) Uccodarki () Commentary on Uccodarki 2 (a) Kksangraha (b) Samanapadam (c) Samanapadanirnaya 3 Kksuktaniruktam 4 (a) Rgarthadipika 8 (b) Rgarthagamasambrii (Rovedabhasyam) 9 5 Rgarthadipika 10 6 Do. 11 y Do. 128 (a) Do. 13 (b) Do. 14 9 Do. 10 Kgarthagamasuhrii (Rgvedalhasyam) E Do. 5 17 cc 12 Do. 13 Rgvidhanan 14 Do 15 Aitareyabrahmanavrioi (Sukhaprada) 8 For Private and Personal Use Only

Page #9
viii Name of work General Catalogue No. No. 21: 26 16 Aivareyaranyakavsi (Moksaprada) 17 Chandodaivatam 18 Chandovicitivriti 19 Chandovicityadi 21 Parsadam (with the commentary Udaharanamandika) 21 Do 22 Pingalanagiyacchandoviciti bhasyam. 23 Purusasuktabhasyam 24 Purusasuktavyakhyanam 25 Phullasutram 23 Phullasutrabhasyani 27 Bharadva jasiksa(with commentary)55 28 Laksunamala (with commentary) 57 29 Vanamala (A commentary on Taittiriya Bhasya) 30 (a) Varnoccaranalaksanam (b) Sakhalak janam (c) Suktam (d) Suktasloka (e) Sandhiprakaranani 31 Vyasasiksa (with commentary) 32 (a) Siksasamuccaya (b) Siksasamuccayavyakhya 33 Saptasvarasindhu 34 (a) Samanapadadi 35 For Private and Personal Use Only

Page #10
No. ix General Catalogue Name of work Page No. 45 34 (b) Vilangyalaksanam (c) Avarnalaksinam (d) Avarnalaksanam (A) Aningyalaksinam (f) Naparataparalaksanam (g) Suktanuvakam (h) Rgvidhi (i) Padantadipini (j) Jatalaksanam (k) Jatalaksanim (Vikalpakaumudi) (1) Svarasiksa (m) Svaristakam (n) Svaranirdes (0) Aitareyaranyakam 35 (a) Samanapadavyakhyanam (b) Vilanzhyalaksanan (c) Naparataparalaksanam (with commentary) 36 Sarvasammaiasiksa 37 (a) Sarvanukramani (b) Nyayadipa vali 38 (a) Sarvanukramani 101 (b) Asvalayanagrhyasutram 102 (c) Grhyasaranibandhanam 103 (d) Rsicchandodaivatam 104 (e) Kkpraj sakhyam (Pa.sadam) 105 (f) Varnoccaranalaksanam 106 (g) Sauristakam: 107 39 Sainasamhijablasyam 108 For Private and Personal Use Only

Page #11
Page General Catalogue Name of work No. No. 73 40 Svarapanasataloki (with commentary.) 41 Svaramanojnamanjari 111 113 SRAUTA. 117 42 Agnistomaprayoga 116 43 Apastambasrautaprayascitta pradipika 44 Apastambiyapitrmedhasara 119 45 (a) Do. 120 (h) Apastambiyapitrmedhavyakhya 121 46 Apastambiyapitrmedhasaraprasna (with the commentary Tatparyadipika) 123 47 (a) Asvalayanaglhyaprayogavrtti 125 (b) Asaucapaddhati 129 (c) Asvala yanagrhya prayogadarpanain 130 (d) Asaucavijnanam 133 (e) Lilavati 135 (f) Smartavaitanikaprayascittam 136 (g) Kaladipakam 138 48 Asvalayanagrhyamantravyakya 139 49 (a) Do 142 (b) Dutavakyam 143 50 (a) Asvalayanaginyamantra vyakhya 143 For Private and Personal Use Only

Page #12
xi Page 92 144 145 146 147 149 150 152 154 55 156 General Catalogue Name of work No. No 50 (b) Rgvidhanam 93 51 Asvalayanagshyamantra vyakhya 94 52 Do 53 (a) Asvalayanagrhyavruti : (b) Srisuktabhasyam (c) Gayatrivyakhyanam (d) Purusasuktavyakhyanam 54 Asvalayanagihyasutrablasyam 100 Do 101 56 (a) As valayanagrhyasugravstoi (Anavila) 102 (1) Asvalayanagihyamantra vyakhya 103 (c) Bodhayanadharmasastram (vi) Agneyadharmasastram 105 57 (a) Asvalayanagrhyasuravriti (Anavila) 106 (b) Asvalayanagrhyamantra vyakhya 107 58 Asvalayanaprayogasara (with bhasya) 108.59 Asvalayanasrautasutrabhasyam 109 60 Do... 61 Katyayanaglhyavriti 111 62 Khadiragrhyasutravrtti 112 63 Gautamaparasutram (with Bhasyam) 157 104 161 162 163 165 166 169 171 110 172 For Private and Personal Use Only

Page #13
xii Page 190 General Catalogue Name of work No. No. 113 64 Chandogasutradipa 174 114 65 Jaiminiyagphyamantravriti 176 115 66 Dvaidhasutram 178 116 67 Pratiharasitrabhasyam 180 117 68 Pradi pika (Chandogaprayogavriti) 182 118 69 Prayogatarani (Bodhayana saumikaprayogatarani) 184 11970 Prayogamala 185 120 71 Bodhayanadarsarirnamasanustanam 187 121 72 (a) Bodhayanasrautam 189 122 (b) Bodhayanakalpasutram 123 73 Bodhayana paraprayogadi 192 124. 74 Bodhayaniyasrautaprayogasiklamani 113 125 75 Bharadvajao?hyaprayoga 196 126 76 197 127 77 Blaradvajaglhyasutram 199 128 78 Bharadvajasrautaprayogadi 202 129 79 Bhargavakalpasutram 204 130 80 (a) Yajiaprayascittavivaranam 131 (b) Siksa 207 132 (c) Gayatrivivaranam 133 81 Vamanakarika 211 134 82 Vaikhanasaglhyasutrabhanyam 213 135 83 Vaikhanasaglhyasutram 214 136 84 Do. 215 137 85 Vaikhanasasrautasutram Do. 206 209 216 For Private and Personal Use Only

Page #14
xiii lage 219 221 223 General Catalogue Name of work No. No. 138 86 Vaikhanasasutratatparyacinta mani 139 87 Saunakakarika 140 88 (a) Saunakiyam 141 (b) Bhagavatavyakhya 142 89 Srautaprayascittavimarsini 90 Somapancakam 144 91 Smartakarmapadarthajukramani 145 92 Smartaprayoga (Baudhayana) 146 93 Hiranyakesiyasatravyakhyanam 224 143 225 227 229 230 SMRTI 148 151 153 245 147 94 Aghadasakam (with commentary) 234 95 Aghanirnaya (with commentary) 236 14996 Aghavivecanam 238 150 97 Aghasangraha (with commentary) 239 98 Aghasangrahavivaranam 241 152 99 Acaranavanitan 244 100 Asaucacintamani 154 101 Asaucadipakani (with the commentary Candrika) 248 155 102 Asaucadipakavyakhya 251 156 103 157 104 Asaucadipika 158 105 (a) Do. . 255 (b) Asaucadipikavyakhyanam 260 160 106 Asaucasatakam 261 Do. 254 For Private and Personal Use Only

Page #15
xiv 265 General Catalogue Name of work Page No. No. 161 107 Ahnikaprakaranam 263 162 108 Karmavipakapriyascittasudha pidhi 163 109 Karnavipakamaharpava. 164 110 Gautamadharmasutrabhusyam 270 165 111 (a) Nityahnikadi 272 166 (b) Vaidyagrantham (Malayalam) 274 167 (c) Jyotisagrantham (Malayulam) 276 168 (d) Jyotisa (Phalabhaga) 278 169 112 Parasarasnirtivyakhya (Sangraha) 279 170 113 Puskaran 280 171 114 Prayascittan (Bahviam) 283 172 115 Prayascittasatadvayi (with commentary) 284 173 116 Manusmrti (with commentary).. 286 174 117 Do. Do. 288 175 118 Yujiavalkyasniti (with commentary) 289 176 119 Yajnavalkyasmrti (with Balakrida) 290 177 120 (a) Yajnavalkyasmrti (with commentary 178 (b) Prayascittam 291 179 121 Yajnavalkyasmrti (Balakrida and its commentary) 292 180 122 Vacanamala 295 181 123 Vivadabhangarnava 299 182 124 Vaikhanasadharmasatram .. with commentary) 301 For Private and Personal Use Only

Page #16
XV Page No. 183 303 304 305 307 308 310 312 Do. eneral Catalogue Name of work No. 183 125 Vyavahiramala 184 126 Satkarmanirupanan 127 Smartaprayascittam 128 Do. 187 129 (a) Do. (b) Asaucastakani (Malayalam): 189 130 Smartaprayascittam 190 131 191 132 133 Smartaprayascittavimarsini 193 134 Do. 194 135 Do. 195 136 Smartaprayaschithasangraha 196 137 Smirtimanikyamulika 197 138 198 139 Do. . 199 140 Do. 200 141 Smrtyarthanirnaya 201 142 Hemadriprayascittakanda Do. 313 192 314 315 316 318 319 321 322 Do. 323 325 326 PURANA 328 202 203 204 205 206 143 Aryaramayanam 144 Itihasapuranasa rasargraha 329 145 Kanyakumarikshetramahatmyam 330 146 Do. 332 147 Kaverimahatmyam 333 148 Kasikhanda 334 149 Do. 207 208 335 For Private and Personal Use Only

Page #17
xvi. i Name of work Page 345 347 General Catalogue No. No. 209 150 Krspagita 336 210 151 Keralamahatmyam 337 211 152 Kolanypotpatti 339 212 153 Jaiminiyasamhita 340 213 154 Tamraparnimahatmyam 240 214 155 (a) Tulasimahatnyadi 341 215 (b) Visavaidyacikitsa 342 216 156 Devicaritagudharthadipika 343 217 157 Devimahatmyadipika 158 Do. 159 Devimahatmyani (with Malayalam commentary) 220 160 Dharmasamhita 249 221 Do. 350 222 162 Do. 351 163 Puranasangraha 224 164 Do. 352 225 165 Puranasara 353 226 166 Bilvadrimahatmyam 356 227 167 Bhaktavilasa 357 228 108 Do. 229 169 Do. 361 230 170 Bhadrotpatti 231 171 Do. 362 232 172 Bhagavatam 363 233 173 Bhagavatavyakhya (Amsta tarangina) 267 234 174 Do. (Artharatnamala) 368 161 223 351 360 For Private and Personal Use Only

Page #18
372 Do. Do. 177 241 avii General Catalogue Name of work Page No. No. 235 175 Bhagavatavyakhya (Krsnapadi) 371 226 176 (Do.) 237 (Krtsnapadi) 374 238 178 Do. (Kismavallabha) 375 239 179 Do. (Tikasarasangraha)378 240 180 Do. (Tatvapradipika) 380 181 Do. (Bhodhasudha) 382 242 182 Do. (Bhavarthadipika 383 183 (Do.) 384 244 184 (a) Do. (Do.) 245 (b) Bhavanamukura 385 246 185 Bhagavatavyakhya (Sara sangraha) 386 247 186 Do. (Kisnapadi-Malaya!am) 388 248 187 Do. (Bhaktimati-Malayalam) 390 249 188 Do. (Malayalam) 893 250 189 Do. (Do.) 394 243 Do. 385 For Private and Personal Use Only

Page #19

Page #20
11 soft I DESCRIPTIVE CATALOGUE OF SANSKRIT MANUSCRIPTS IN THE CURATOR'S OFFICE LIBRARY TRIVANDRUM Il aar: 11 II ZETU No. 1 A. UCCODARKI. C. O. L. No. 628 A. Substance-Paper. Size-11" x 8.9". 20 lines per page and 16 letters per line. Script-Devana gari. No. of Granthas-10. Complete. Owner-Curator's Office. Subject-Determination of accents denoted by the fingers of the reciter, For Private and Personal Use Only

Page #21
A DESCRIPTIVE CATALOGUE OF Beginning: नित्याभिनिहतक्षेप्रपूर्वोदात्तस्य सङ्ग्रहः / क्रियते हस्तविन्यासभेदोच्चारणसिद्धये // यदेकास्मिन् पदे स्वारपूर्वोदात्तो न विद्यते / संहितालक्षणं तस्मादिदमित्यवगच्छते // उदात्तप्रचयौ भिन्नौ स्थानवास्थानभेदतः / अस्मिन् तावेव गोष्ठे ते राष्ट्र लोके क्षये परः // असम्बुद्धिसुबन्तेऽग्निशब्दे वृत्तं तदेतदोः / तदन्ययास्तथा स्वारोदात्तपूर्वाक्षरं वसोः // असाल्लोकादन्तरिक्षादनाद्यस्य किमातृणम् / अग्ना ह्यसौ व्यसौ पात्रममुतोस्म्यन्तरात्मनः / अभ्यय्या स्यामथो एव तपसाग्नीता अपः / अस्मानाक् स्व उक्थ्यस्याद्यन्तोक्सिंभवत्यनु / उग्रामध्येऽशुरानीया सर्वमंशुममुं खलु / इदानीमभ्यहं स्वाहा त्वोतामासो अहन् यदि // अमुष्यास्यैद्ययां वनो यथानुस उदेत्युप / इति ब्रह्माप्सु सेन्द्राय मौसीत्युरवात्रयः / / अस्येश्वरोन्नमासन स्युबाजो जामजा नहि / अस्माकमक्ष्योरमद्वौ प्राणोश्नात्यूर्जमश्विनौ / End: ज्योतिरन्नाद्यमन्वाग्मन् वै बृहस्पतये जया / स्वारपूर्वोच्चविज्ञार्थमुच्चोदौत्युदीरितम् / / Colophon: उच्चोदर्किमूलं समाप्तम् / . Author: For Private and Personal Use Only

Page #22
SANSKRIT MANUSCRIPTS. Remarks--The citations given above comprise the complete text. The commentary attached to this Ms. is catalogued as 1 B. // उच्चोदार्कव्याख्या // No. 1 B. COMMENTARY ON UCCODARKI. C.O. L. No. 628 B. Substance-Paper. Size-11" x 88". Pages-8. About 20 lines per page and 24 letters per line. Script-Davanagari. No. of Granthas-95. Complete. Owner-C. O. Subject-Same as No. 1 A. Beginning: नित्याभिनिहतक्षप्रपूर्वोदात्तस्य संग्रहः / क्रियते हस्तविन्यासभेदोच्चारणसिद्धये / / नित्याभिनिहतक्षेत्राः स्वरितविशेषा यस्मात् पूर्वा उदात्तात् पूर्वभूताः तस्य नित्याभिनिहतक्षेप्रपूर्वोदात्तस्य संग्रहः निश्चयः क्रियते / हस्तविन्याससिद्धये भेदोच्चारणसिद्धये च नित्यादिलक्षणं प्रातिशाख्ये द्रष्टव्यम् / एषु सप्तस्वरितेषु प्रतिहततेरोव्यञ्जनयादवृत्तानामुपरि प्रचया एव / तेषामुदात्तपरस्वरितत्वं न स्यात् / प्रश्लिष्टे तु दशसु मासूत्तिष्ठन् नित्यस्येवोदात्तपरस्वरितस्य विशेषाः प्रश्लिष्टपूर्वाः प्रचया एव / नित्याभिनिहतक्षेप्राणां तूपरि प्रचयाचोदात्ताश्च बहुशः संभवन्ति / तेषूदात्ताः संगृह्यन्ते निर्णायन्त इत्यर्थः / For Private and Personal Use Only

Page #23
A DESCRIPTIVE CATALOGUE OF End : ज्योतिरन्नाद्यमन्वाग्मन् वै बृहस्पतये जया ज्योतिः। अन्नाद्यम् / अन्वाग्मन् / वै / बृहस्पतये / जया एष्विङ्गयानंशपदेषु स्वारपूर्वो वर्ण उदात्तः। यया सुवर्या ज्योतिः / तया वै सोऽन्नाद्यन्त इमेऽन्वाग्मन् इति / एतयोरिङ्गयान्तत्वमेव / नेङ्गयाशान्तर्भावः / अन्नशब्दश्च निहतमाद्यशब्देनैकादेशादुदात्तम् / अनुशब्दमप्याग्मन्नित्यनेनैकादेशात् तथैव / वैश्वदेव्यो वै प्रजाः / वीर्यं वा अग्निः / अपस्या बृहस्पतये / चतुरक्षरां सत्यजयां ज्योतिषा / Colophon: इत्युच्चोदर्किव्याख्यानं समाप्तम् / Author: Remarks-This Ms. contains an elaborate com mentary on No. 1 A. The following passages occurring immediately after the colophon appear to be a later addition : नित्यस्वरितं क-वीर्यम् / दृढतरः / प्रतिहतम् / तं ते दुश्चक्षाः माते। मृदु / अभिनिहतं सोऽब्रवीत् तेऽबुबन् / प्रश्लिष्टम्-सून्नीयम् / मासूत्तिष्ठन् / मृदुतरः / पादवृत्तम्-स इयानः / ता अस्मात् सृष्टा / अल्पतरो व्यञ्जनम् / प्रउगमुक्थम् // क्षेप्रम्-अभ्यस्थाद्विश्वाः // एवं सप्तस्वरितलक्षणम् / कनिष्ठिकाया आदिपर्वे अनुदात्तम् / अनामिक्यन्त्यपर्वे स्खरितम् / मध्यमान्त्यपर्वे प्रचयम् / तर्जनीमध्यपर्वे उदात्तम् / उदात्तवान् स्वरितः तत्परवर्णश्चानामिक्या मध्यान्त्यपर्वे / For Private and Personal Use Only

Page #24
SANSKRIT MANUSCRIPTS. योऽशुं गृह्णाति / स्वारकम्पे अनामिकाया उत्तमाघरेखयोः / सोऽपोऽभ्यनियत / उदात्त कम्पे तर्जनीमध्यमाद्यपर्वे / ... Though identical with No. 876, Page 614, Vol. II. (D. C. S. M. G. O. M. L. Madras) this work furnishes more accurate readings and some additions. // ऋक्संग्रहः॥ No. 2 A. RKSANGRAHA. C.O. L. No. 405 A. Substance-Palm leaf. Size-11" x 2". Leaves-15. 10 lines per page and 38 letters per line. Script-Malayalam. No. of Granthas-375. Complete. Owner-C. O. Subject- A condensation of the Rgveda. Beginning: हरिः / श्रीगणपतये नमः / अग्निमीले अश्व... ... .... .... .... ....तमने मोह दाशुषे काम्या इन्द्रं विश्वा अ.... .... .... .... ....इन्द्रसोममसि सादय इमे सोमपीतये कामं प्रतित्यं.... .... .... .... ... य शुभ्रारि शादसोये / ये नाकस्यासते य ई मखयन्त्यर्णवमा.... .... .... ....यम् / End : बृहस्पतिः प्रयाजेनुयाजो हवेषु तपुतपुर्धा ऊ इत्यपश्यम् / For Private and Personal Use Only

Page #25
6 A DESCRIPTIVE CATALOGUE OF अपश्यं पुत्रकामदीध्यानां बभूयाः पुत्रकामे प्रातिरोचते यशोचिषा यो अस्या जायत प्र प्रनूनं वाजिनमस्य / Colophon: इत्यष्टममष्टकम् / Author: Remarks--The name of the work is not mentioned in the Ms. but it is designated Kksangraha, codifying as it does, the initial words of the mantras in the Rgveda. The leaves are numbered alphabetically, beginning from *. After 1987 (15) the 16th Fol. begins with git: imorga #7:. From the 17th Fol, a, - etc. are employed as numbers and on Fol. 29, . The beginning of another work is again found and the leaves are marked with letter-numerals sft, a, #, etc. The subject is the same. Directions such as "@s? ofs, os amoare also given in the same work, showing the accents of pronunciation of the Brahmins of Kerala. On the last leaf is drawn a rough diagram of a beautiful damsel, most probably Sulavamahasta. Samanapadam' and Samanapadanirnaya also included in this Ms. are catalogued as 2 B. and 2 C. For Private and Personal Use Only

Page #26
SANSKRIT MANUSCRIPTS. ॥समानपदम् // No. 2 B. SAMANAPADAM. (C.O. L. No. 405 B. Substance-Palm leaf. Size-11"x2". Leaves-28. 8 lines per page and 40 letters per line. Script-Malayalam. No. of Granthas-600. Incomplete. Owner-C.O. Subject-Formation of Sandhi, elision of Visargas etc. Beginning : हरिः। श्रीगणपतये नमः। अविघ्नमस्तु / शर्यातस्येति / प्रभृता विसर्जनीयाः / नमागरन्निति दासा विसर्जनीयाः / धारावरा इति मृगा विसर्जनीयाः / जिमा विसर्जनीयाः उष्णसूर्यमिति चोदयो विसर्गेण विप्रस्य मेध्यातिथेरिति / मेध्यातिथेविसर्गेण / यस्ते स्व इति / End: अपस्यवः शुविभ्राजा अपस्युधव्युवती युयोति स सुत्रामा युयोतु अन्यत्र युयोत विद्म हस्वं वा दीर्घ जनिम हस्वं सुजनिमा दीर्घम इच्छन्ति न तामिनन्ति महिमहे प्रब्रह्म जोहवीति अन्यत्र जोहवीमि / Colophon-~-Nil. Author: Remarks-Both शमानपद and समानपद, are seen as the titles of this work. For Private and Personal Use Only

Page #27
A DESCRIPTIVE CATALOGUE OF // समानपदनिर्णयः॥ No. 2 C. SAMANAPADANIRNAYA. C.O. L. No. 405. Substance-Palm leaf. Size--11" x 2". Leaves--176. 9 lines per page and 40 letters per line. Script -Malayalam. No. of Granthas-3960. Com plete. Owner-C. O. Subject--Same as No. 2 B. Beginning : हरिः। श्रीगणपतये नमः / श्रीमत्पशुपतिपादेभ्यो नमः / ॐ अमिमीले / सभा (r)sh ays. यदङ्ग कविः सचस्व नः 1 asl mm ei. वायो धवः श्रुधि / BST OB5deg. cos Como) (BIDO वायो तुङ्गः तु विजातौ / BST MOQ. cds ano meideg अश्विना / धवः सुता सुत / as acroideg 00 meideg 600mms. कामः चर्षणि विश्वाः / End : ऋतश्चेत्यस्याध्येतारः पदाध्ययनं न कुर्वन्ति / तथैव त्र्यम्बकानुष्टुभौ भद्रं नः पादस्य पदाते तनत्वादृतश्च / अत एतेषां पदसङ्ख्या न लिखिता संसमिद्गतिः देवा अवगृह्याणि षट् पद / Colophon: एवं समानपदनिर्णयो लिखितः / Author: Remarks-Same as No. 2 B. For Private and Personal Use Only

Page #28
SANSKRIT MANUSCRIPTS. // ऋक्सूक्तनिरुक्तम् / / No. 3. RKSUKTANIRUKTA M. C.O. L. No. 847. Substance-Paper. Size-8" x 63". Pages 550. 15 lines per page and 15 letters per line. Seript---- Devanagari. No. of Granthas-4400. Owner-C. O. Subject-Definition of words in the hymns of the 1st chapter of the Rgveda. Beginning : अग्निमीले अग्निं स्तौति / यदिवायाचेग्निरङ्ग सन्नमानो नयति / अग्रं वा ग्रन्थेषु प्रणीयते / स वासापोग्रे देवानामजायत / तस्मादग्नि नामेति च वाजसनेयं पुरोहितमाहवनीयं स हि पुरस्तानि ... ... वां प्रणेतारः कं हि पुरस्कुर्वन्ति / ॐ नमो (भगवते?) वासुदेवाय / सारभूतासु संग्रहा(:१त्) / द्वादश्यनुक्रमणिका क्रियते संहितासमा(?)॥ पदक्रमस्वरः पादो देवं सुति(वि)भक्तयः / देशाद्देशान्तराणि समया उपाया दश // End : मा सा मा विशुष्वतु / सा त्वदीया सुमतिरस्मासु वाजप्रमहो धनैः प्रमहनीय इति पोऽस्मान् संवरन्त अभिकामयन्तां आभजासान् गोषस्वामी सर्वस्य तव मंहिष्ठाः स्तोत्रत.... लब्धजनाः पुत्रपौत्रैः सधमादस्या स्यामेति / For Private and Personal Use Only

Page #29
10 A DESCRIPTIVE CATALOGUE ON Colophon : इत्यध्यायं (दादा)श(वीर्या ? तय्य) द्वितीयं ग्रामे (ग्रामे? ) जातो गोमति ( या ? व्या) चकार / इत्यध्यायो व्याकृतो दाशत(य्या ? ग्यः) शक्त्या सोम? पञ्चमो माधवेन // Author-Madhaval (Venkata. Madhava). Remarks-The closing portion of the fourth chapter is missing, ॥ऋगर्थदीपिका // No. 4 A. RGARTHADIPIKA C. O. L. No. 1253 A. Substance-Palm leaf. Size-21" x 2". Leaves 11. About 11 lines per page and 77 letters per line. Script-Malayalam. No. of Gran thas-600. Incomplete. Owner-Narayanar Nilakanthar of Palir, Travan core. Subject--Explanation of Kksamhita with illus trations, giving Devata etc., of Mantras. Beginning: हरिः / श्रीगणपतये नमः / अविघ्नमस्तु / श्रीवेङ्कटार्यतनयो व्याचिकीर्षति माधवः / ऋक्संहितामस्य देवः प्रसीदतु विनायकः // For Private and Personal Use Only

Page #30
SANSKRIT MANUSCRIPTS. लोकसिद्धं विभक्त्यर्थम ... ... ... / ... ...क्रियाशब्दैः संयोज्यार्थं प्रदर्शयेत् // निधाततिपदस्यार्थे वाक्यार्थः पर्यवस्यति / अनिघातोऽपि पादादौ विशेषस्तत्र वक्ष्यते // निघाततिङ्पदस्याथ वाक्यान्ते दर्शयेच्छनैः / उदात्ततिपदस्यार्थमुरादो प्रदर्शयेत् // उद्यदित्यादिभियुक्तं तिङर्थं च स्फुटं भवेत् / अवान्तराणां वाक्यानामन्तेऽथ तं च दर्शयेत् // अथात्र कारणं ब्रूहि वाक्यादौ तिङदात्तवत् / सर्वानुदात्तमन्यत्र नार्थभेदस्तु कश्चन // अर्थभेदादिति ब्रुमः श्रोतारमिह तिङ्पदम् / उदात्तवत् समाहन्ति स यदाभिमुखो भवेत् // उदात्तकारकपदैस्तत्र पूर्वं समाहते / पदं सर्वानुदात्तं स्यान्भध्येऽन्ते वाथ यद् भवेत् // अनुपादं विरम्याथमृषयः कथयन्त्यतः / पुनश्चोद्धोधनं कर्तुं पादादौ तिङदात्तवत् // अनुदात्ते पदे यत्र तत्र संस्थापयेत् द्विधा / वायविन्द्रश्च चेतथस्तावायातमुपद्रवत् // . भगवान् पाणिनित्ति वाक्यवृत्तीः समञ्जसम् / प्रतिषेधो निघातस्य बोद्धव्यो विहितैरतः // तत्र सम्बोधनपदैर्नरः सम्बोधितोऽपि सन् / वाक्यार्थोद्धोधनं कर्तुं पुनराहन्यते तिङा / / अनुदात्तपदं स्पष्टं वाक्यमध्येऽपि तद् यथा / मा नः शंसो अररुष इन्द्र सोमं पिवेति च // For Private and Personal Use Only

Page #31
A DESCRIPTIVE CATALOGUE OF तत्र बमोऽर्थसंस्थानमिह यस्मिन् भवेत् तिङि / तन्नः सर्वानुदात्तं स्यादसंस्थित उदात्तवत् // मा प्राप्नोतु कदर्यस्य शंसोऽस्मान् ब्रह्मणस्पते / रक्षेवमिति मन्त्रार्थः पाने चावेशनं फलम् // लुडथै नैव वाक्यार्थः स्पष्टं सन्तिष्ठते तव / सत्यमाह भवानेतत् काकुस्तत्र तु विद्यते // यथा तिक्षु ...युक्तेषु झर्थे वाक्यस्य संस्थितिः / पूर्व लुट थपि संस्थानं तस्मिन् काकाविति स्थितिः // परा हि मे विमन्यव आहिष्मा सूनवे पिता / नहि वामस्ति दूरङ्क आयजीवाजसातमा // आश्चर्य एषु मन्त्रेषु तिङर्थः पर्यवस्यति / हेतौ संयन्मदायेति नेष्यतस्तिङदात्तवत् / / एवं येनेह युक्तं (न?) सत् तिङन्तं न निहन्यते / तदर्थे तत्र संस्थानं न तिर्थ इति स्थितिः॥ एवं पदे समासे च यत्रोदात्तो ह्यवस्थितः / वणे पदे वा तत्रापि काकुरस्तीति निश्चयः // तत्रैकस्मिन् पदे काकुंदैवैरेवावगम्यते / सूक्ष्मविद्भिः समासस्थः प्राकृतैरपि तिङ्स्वरः॥ ... ...म्लेच्छनव्यवहर्तृषु / वाक्यवृत्तिप्रकारोऽयं सदृशो लौकिकेष्वपि // मन्यन्ते पण्डितास्त्वन्ये यथाव्याकरणं स्वरम् / व्यवस्थितो व्यवस्थायां हेतुस्तत्र न विद्यते // माधवस्य त्वयं पक्षः स्वरेणैव च्यवस्थितिः / For Private and Personal Use Only

Page #32
SANSKRIT MANUSCRIPTS. अन्यमर्थमभीप्स... अग्निमीळे / End : सूर्यामनु / तस्यामनु / तस्यामनु / तस्याः स्वयंवरे सर्व एव देवास्तं रथं प्रत्यक्षेणाजातमित्रप्रस्थूणा अवष्टम्भार्थं स्थापितवन्तो युवां रात्ररसांख्रिरागच्छतमह्नश्च / समाने अहम् / एकस्मिन्नहनि त्रिरागतौ / हे अवद्यानिव नाशयन्तौ त्रिरद्यास्माकं यज्ञमधुना सिश्वतं तथा रात्रीरुषसश्च / बलयुक्तान्यन्नानि युवामस्मभ्यं त्रिर्दो ग्धं त्रिवर्ति त्रिर्मागं गच्छतम् / त्रिरनुकूलकर्मणि / Colophon: इति द्वितीयमध्यायं व्यकरोत् प्रथमेऽष्टके / गाधिनिर्माधवो नाम सङ्गृह्यार्थं प्रदर्शयन् // Author-Venkata Madhava. Remarks-The life-history of the author is spoken of at length in the introduction to No. 96 of the T. S. Series. In the opening 11 leaves both the Rgveda Bhasya by Venkata Madhava and that by Skandaswamin are seen. The Bhasya by Skandasvamin has been catalogued as 4 B. Venkata Madaviya contains only a portion upto the 3rd chapter of the 1st Astaka. The identity of Madhava who is referred to in the following line, "माधवस्य त्वयं पक्षः खरणव व्यवस्थितिः" / in the introductory portion is not clear. For Private and Personal Use Only

Page #33
A DESCRIPTIVE CATALOGUE OF // ऋगर्थागमसंहृतिः (ऋग्वेदभाष्यम्) // No. 4 B. RGARTHAGA MASA MHRTI Rgvedabhasyam. C.O. L. No. 1253 B. Substance-Palm leaf. Size-21" x 2". Leaves 108. 11 lines per page and 77 letters per line. Script--Malayalam. No. of Granthas--5400. Owner-Same as No. 4 A. Subject--Vedabhasya, laying special emphasis on Arthanirvacana and giving explanatory comments, with authoritative citations from Itihasas wherever necessary. Beginning: गणपतये नमः / अविघ्नमस्तु / विनेश विनमार्ताण्डचन्द्रेन्द्रोपेन्द्रवन्दित / नमो गणपते तुभ्यं ब्रह्मणां ब्रह्मणस्पते // मन्त्राणामवबोद्धव्यो यतोऽर्थोऽङ्गत्व सिद्धये / ऋग्वेदस्यार्थबोधार्थमतो भाष्यं करिष्यते / / ते मन्त्राः पञ्च प्रकाराः-प्रेपाः करणाः क्रियमाणानुवादिनः शास्त्राभिष्टवनादिगताः जपानुवचनादिगता इति / End : इयमप्यागमविलम्बनात् परिदेवनेपा उपालम्भो वा / त्वमङ्ग अङ्गेति क्षिप्रनाम / हे शविष्ट मयं स्तोतारं मनुष्यम् / न च त्वत् त्वत्तोऽन्यो मघवन् अस्ति मर्डिता सुखयिता स्तोतॄणां यत एवमतः For Private and Personal Use Only

Page #34
SANSKRIT MANUSCRIPTS. 18 हे इन्द्र ब्रवीमि स्तुतिलक्षणं वचः स्तौमि स्वामित्यर्थः / Colophon: बलभीविनिवास्येतामृगांगमसंहृतिम् / भध्रुवसुतश्चक्रे स्कन्दस्वामी यथामति // इति भर्तृध्रुवसुतस्य स्कन्दस्वामिनः कृतौ ऋग्भाष्ये द्वितीयोऽ ध्यायः। Author-Skandasva min. Remarks-This Ms. contains a portion from the 1st chapter of the 1st Astaka to the 6th chapter of Varga 19. // ऋगर्थदीपिका // No. 5. RGARTHADIPIKA.. C. O. L. No. 1823. - Substance-Palm leaf. Worn out and worm-eaten. Size-14" x 2". Leaves-169. 10 lines per page and 56 letters per line. No. of Granthas-3000 . Script-~-Malayalam. Subject-Beginning--Same as No. 4 A. End: स होता स त्वं होता यस्य तव शस्त्रमुर्वी द्यावापृथिव्यावभिगुगीते यज्ञो यज्ञे प्रोत्साहार्थं ते द्यावापृथिव्यौ त्वयि शंसत्याभिमुखा For Private and Personal Use Only

Page #35
A DESCRIPTIVE CATALOGUE OF भवाध्वयं इव तिष्ठतः शोभनपरिमाणे यज्ञवत्यो यज्ञजातस्य सत्यभूतेः। Colophon : ऋगर्थदीपिका सेयं द्वितीयश्चायमष्टकः / चक्रे श्रीवेङ्कटार्यस्य तनयो माधवाह्वयः // Author-Same as No. 4 A. Remarks-This Ms. comprises the commentary on the first two Astakas. Definitions and comments are made sometimes in verse. // ऋगर्थदीपिका // No. 6. RGARTHADIPIKA. C. O. L. No. 754. Substance-Paper. Size--131" x 8". Pages-157. About 20 lines per page and 16 letters per line. Seript-Devanagari. No. of Granthas-2700. Owner-C.O. Subject-Same as No. 4 A. Beginning: तु विष्वत्के वृत्रसहाया विविधंगता अयजमानाः पृत्कास्ते मरणं गताः / पराचि परावजुः परावृत्तानि शीर्षाणि, ते, इन्द्र पराङ्मुखानि / युद्धादयज्वानो यज्वभिः स्पर्धमानाः। यदा त्वं दिवःस्थापयितारं धन उद्भर्न प्रातिष्ठथाः शत्रून् प्रति तदानीमयजमानान् तान् द्यावापृथिव्योर्निरधमः अयुयुत्सन् अयुयुत्सवन्तः ये असुराः For Private and Personal Use Only

Page #36
SANSKRIT MANUSCRIPTS. 17 योधायितुमिच्छावन्तः अनवधस्य दोषरहितस्य इन्द्रस्य सेनामाश्रिताः। End : मासा तव स्तोत्रविषयासु मतिरमासु शुष्यत्वतिशयेन पूजनीयानास्मानन्नानि सुवृण्वता भजचमनन् गोष्वस्मानीश्वरे दातृतमयेचयं तुभ्यं गोभिः पुत्रैश्च सदमादस्यमिति / (1) Colophon: ऋगर्थदीपिका चेयं प्रथमश्चायमष्टकः / को श्रीवेङ्कटायस्य तनयो माधवाह्वयः // इति श्रीमाधार्यविरचितऋगर्थदीपिकायां प्रथमाष्टकः समाप्तः / Author-Remarks Same as No. 4 A. / / ऋगर्थदीपिका // No. 7. RGARTHA DIPIKA. C. O. L. No. 776. Substance-Paper. Siza-105" x 88". Pages-127. About 20 lines per page and 28 letters per line. Script-Devanagari. No. of Granthas-2000. Incomplete. Owner-C.O. Subject-Same as No. 4 A. Beginning-End--Colophon----Same as No. 6. Author-Same as No. 4 A. Remarks---This was transcribed from the Ms. For Private and Personal Use Only

Page #37
A DESCRIPTIVE CATALOGUE OF belonging to Mr. Bhagavatdatta, Superintendent, Research Institute, D. A. V. College, Lahore. There are many good readings in it. // ऋगर्थदीपिका॥ No. 8 A. RGARTHADIPIKA. C. O. L. No. 756 A. Substance-Paper. Size-132"x83". Pages-108. About 24 lines per page and 38 letters per line. Script-Devanagari. No. of Granthas 2200. Incomplete. Owner-C. O. Subject-Same as No. 4 A. Beginning: श्रीऋग्वेदभाष्ये वेङ्कटमाधवविरचिते प्रथमाष्टकस्य प्रथमेऽध्याये १९वर्गे अनु ३.सू. १०-ऋक् 3 सहवर्षशीलस्तत्समीपमागच्छति / युक्ष्वाहि केशिना योजय केशावश्वौ तरुणौ मेदुरतया कक्ष्यायाः पुर(यि)ताराव(धा?था)स्माकं इन्द्र सोमस्य (चातीपातः) स्तुतीनां उपश्रवणं चर / एहि स्तोमान् / स्तोमानागच्छ स्तोमानस्मदीयान् सशब्देन मुखेन पुनः पुनः प्रोत्साहय / ओधामो दैवेत्यभिगृणीह्याप श्लोक आखोऽस्माकं इन्द्र स्तोत्रं च सह वर्धय वासयितः। End: स त्वमग्ने / स त्वमग्ने सौ कर्तुं जाननस्माकं आयुधं वर्ध For Private and Personal Use Only

Page #38
SANSKRIT MANUSCRIPTS. 19 य। अस्मिन् स्तोत्रे सति देव तदिद....स्तोत्रमित्रादयोऽपि पूजयन्त्विति / Colophon : इति (2) षष्ठमध्यायं व्याकरोत् प्रथमेऽष्टके / भरतस्य कुले जातो माधवो वेङ्कटात्मजः // Author-Same as No. 4 A. Remarks This transcript was prepared from the palm leaf Ms. preserved in the Government Oriental Mss. Library, Madras, // ऋगर्थदीपिका // No. 8 B. KGARTHADIPIKA. C. O. L. No. 756 B. Substance-Paper. Size-14" x 9". Pages-148. About 24 lines per page and 24 letters per line. No. of Granthas-2500. Script--Devanagari, Incomplete. Owner-C. O. Subject-Same as No. 4 A. Beginning: निहोता होतृसदने व्याचिख्यासति माधवः / लटः प्रदर्शयन् वृत्तिं लुटश्च तदनन्तरः // लटस्तविष्यामि त्वामहं न जातो न जनिष्यते / यन्मानुष्यान् यक्ष्यमाणानग्नेभद्रं करिष्यसि // For Private and Personal Use Only

Page #39
20 A DESCRIPTIVE CATALOGUE OF End: निष्षिध्वरीः हे इन्द्र तुभ्यमोषधय आपश्च स्वसारस्य हविषो निषिध्ययोर्भवन्ति स्वसारं निर्गमयन्तीत्यर्थः / तथा पृथिव्यपि त्वद्दत्तमेव गवात्मकमोषध्यात्मकं च बिभर्ति / तस्य तव सखायो वयं धनभाजः स्यामेति / Colophon: व्याख्यत् तृतीयमध्यायं तृतीयस्याष्टकस्य सः / कुण्डिनस्य कुले जातो माताभूद्यस्य सुन्दरी / / Author--Same as No. 4 A. Remarks---Same as No. 8 A. // ऋगर्थदीपिका // No. 9. RGARTHADIPIKA. C.O. L. No. 1397. Substance--Palm leaf. Size-28"x2". Leaves-161. About 10 lines per page and 98 letters per line. Seript-Malayalam. No. of Granthas-9000. Owner-Brahmadattan Nampuri, Kudallur. Subject-Same as No. 4 A. Beginning : पञ्चमोऽथाष्टकस्तस्मिन्नध्यायादिषु वक्ष्यते / ऋषेर्नामार्पगोत्रेषु विज्ञेयमिह वैदिकैः // ज्ञानमायुष्यमुच्यते For Private and Personal Use Only

Page #40
SANSKRIT MANUSCRIPTS स्तुवेनरा / भरद्वाजः स्तौमि नेतारौ दिवो अस्य प्रभवन्तौ हयामि चाश्विनौ स्तुवन् स्तुतिभियौँ सद्य एवोस्राविणौ पर्यन्तानुषसि व्युष्टायामुरूणि तमांसि परियुषतः पृथक्कुरुतस्तेजसा प्रकाशयतः सर्वमित्यर्थः / End : संसमित् / संवनन आङ्गिरसः / संवननं सम्मिश्रयत्येव वर्षितरने विश्वानि धनानि खामी त्वमाभिमुख्येन स त्वमिलायास्पदे समिध्यसे सोऽस्मभ्यं धनान्याभरेति / सङ्गच्छध्वम् / विश्लिष्टा यूयं सङ्गाच्छध्वं सङ्गताः संवदध्वम् / मनांसि च युष्माकं सञ्जानतामस्मदीयमिति / देवा भागम् / यज्ञियं यथेतर ... सञ्जानाना उपासते प्रत्नास्तया यूयमपि कुरुध्वमिति / समानो मन्त्रः / समानोऽस्तु युष्माकं कार्यविषये मन्त्रः। तथा समितिश्च समानी / समानमेव नः सहयुक्तमेव भवतु चित्तमेषां भव // Colophon: Author-Remarks--Same as No. 4 A. // ऋगर्थागमसंहतिः (ऋग्वेदभाष्यम्)॥ No. 10. RGARTHAGAMASAMHRTI. (Rgvedabhasya) C.O. L. No. 434. Substance-Palm leaf. Size-21" x 2". Leaves-214. 8-12 lines rer page and 74 letters per line. Script-Old Malayalam. No. of Granthas12000, For Private and Personal Use Only

Page #41
A DESCRIPTIVE CATALOGUE OF Owner-Visnu Namburi, Ettikada Illam, Ayankudi, Kadutturutti, North Travancore. Subject-Beginning-Same as No. 4 B. End: वाजसातौ संग्रामे | धुभिः / छु इत्यह्रो नामधेयम् / अक्तुरिति रात्रेः। सप्तम्यर्थे च तृतीया / अहस्सु रात्रिषु च परिपातं पालयतमसान् / किश्च अरिष्टेभिः अहिंसितैः / हे अश्विनौ / सौभगेभिः / भग इति धननाम / शोभनानि धनानि सुभगानि सुभगान्येव सौभगानि, तैः सौभगेभिः / तृतीयाश्रुतेः साकाङ्क्षत्वात् संयोजयतमिति बाक्यशेषः / आहिसितानि च शोभनानि च धनान्यस्मभ्यं दत्तमित्यर्थः / तन्नो मित्र इत्युक्तम् / ___ Chapter 7, Astaka I. Colophon : वलभीविनिवास्येतामृगागमसंहृतिम् / भत्भ्र(धु)वसुतश्चक्रे स्कन्दस्वामी यथास्मृति // इति भर्तध्रुवसुतस्य स्कन्दस्वामिनः कृतावृग्वेदभाष्ये .... .... ध्यायः। Chapter 1. वलभीविनिवास्येता .... यथास्मृति / स्कन्दस्वामिने नमः / ऋग्यजुःसामभ्यो वेदेभ्यो नमः / सर्ववेदद्रष्टुभ्यो महर्षिभ्यो नमः / सर्वेभ्यो गुरुभ्यो नमः / .... .... For Private and Personal Use Only

Page #42
SANSKRIT MANUSCRIPTS. Chapter 7. Author-Skandasvamin, son of Bhartudhruva. Remarks-Owing to the decayed and worn-out condition of the Ms. numbers in the margin are not visible. Leaves are tied together promiscuously. In the 1st Astaka, the leaves containing 1 to 7 Adhyayas are arranged in order, but many Granthas are lost on account of the decayed nature of the Ms. Not less than fifty leaves are found after the 7th chapter of the first Astaka, relating to chapters 3, 7, and 8 of the fourth Astaka. Then are seen nearly a dozen leaves connected with the fifth Astaka, The Ms. appears to be 600 years old. It is different from the one sent to this office from the Adyar Library. Detailed information regarding this work and its author has been given in the prefatorial note to Rgbhasya, (No. 96 of the T. S. Series). 11 #33 Termahela: (PICHA) 11 No. 11. RGARTHAGAMASAMHSTI (Rgvedabhasyam). C. O. L. No. 507 A. Substance-Paper, Size-11" x 83". Pages-804. For Private and Personal Use Only

Page #43
A DESCRIPTIVE CATALOGUE OF About 18 lines per page and 24 letters per line. Script-Devanagali No. of Granthas-11000. Incomplete. Owner'-C. O. Subject---Same as No. 4 B. Beginning-Same as No. 4. B. excepting the mangalasloka: विनेश विधिमार्तण्डचन्द्रन्द्रोपेन्द्रवन्दित / नमो गणपते तुभ्यं ब्रह्मणां ब्रह्मणस्पते // End: अथ द्वितीयाष्टकस्य प्रथमोऽध्यायः प्रारभ्यते / प्रवः पान्तम् / वैश्वदेवमिदं सूक्तम् / प्रशब्दो भरध्वमित्याख्यातेन सम्बन्धयितव्यः / व इति प्रथमार्थे द्वितीया / यूयं पान्तं पानाहं हे र(घु) मन्यवः। Colophon: प्रथमाष्टकप्रथमाध्यायस्यान्तेवलभीविनिवास्येतामृगर्थागमसंहृतिम् / भध्रुवसुतश्चक्रे स्कन्दस्वामी यथास्मृति // इति प्रथमोऽध्यायः समाप्तः / Author-Same as No. 4 B.? Remarks--The transcript was received from the Adyar Library. It contains only the 1st Astaka and a portion of the 2nd chapter in the 2nd Astaka. There is much difference between this work and No. 10. For For Private and Personal Use Only

Page #44
SANSKRIT MANUSCRIPTS... 26 further information see introduction to No. 96 of the T.S. S. . - -- // ऋगर्थागमसंहतिः (ऋग्वदभाष्यम् ) // No. 12. RGARTHAGA MASAM HRTI (Rgvedabhasyam.) C. O. L. No. 507 B. Substance-Paper. Size--13" x 81". Pages 80. About 24 lines per page and 24 letters per line. Script ---Devanagali. Ne. of Granthas--1450. Incomplete. Owner-C.O. Subject-Same as No. 4 B. Beginning : ऋग्वेदभाष्यं स्कन्दस्वामिकृतम् / वृत्रस्यैव शरीरे वज्रं क्षिप्तवानित्य . . . . . या अभयं त उच्यते / उत्तरा उपरि धत्त नीवृत्तस्योपरि निकुटिताप्रलम्बितबाहुः ......मूत इति सूर्यात्मा अधर अधोधत्तीबाहुजङ्घान्तर स्थायी....... End : यशसा च सह कीदृशेन बृहता महता हे विभावरि दीप्तिमति राया धनेन च हे देवी दास्वती नादवती अभयशोधनानि अ. स्मभ्यं ददती व्युच्छत्यर्थः // For Private and Personal Use Only

Page #45
26 A DESCRIPTIVE CATALOGUE OF Colophon: इति भर्तृध्रुवपुत्रस्य स्कन्दस्वामिनः कृतावृग्वेदभाष्ये द्वितीयोऽध्यायः समाप्तः / Author-Same as No. 4 B. Remarks-The Ms. contains only a portion beginn ing from the Bhasya on the 9th Rk, 37th Varga, chapter 2 and ending with the 1st Rk of the 3rd Varga, Chapter 4. Several portions of the work are missing. ॥ऋग्विधानम् // __No. 13. RGVIDHANA M. C. O. L. No. 1438. Substance-Palm leaf. Size-7" x 13". Leaves--204. 8 lines per page and about 20 letters per line. Script-Malayalam. No. of Granthas-2000. Owner-Sri Padhinanabhar Subramanyaru, Kupa _kkara Mutham, Trivandrum. Subject-Kalpa Mantras and their practical appli cation leading to the accomplishment of the desired ends. Beginning : श्रीगणपतये नमः / अविघ्नमस्तु / देवदेवं जगन्नाथं विघ्नेशं विघ्नहारिणम् / हस्तिरूपं महाकाय सूर्यकोटिसमप्रभम् // For Private and Personal Use Only

Page #46
SANSKRIT MANUSCRIPTS. वामनं जटिलं कान्तं ह्रस्वग्रीवं महोदरम् / धूम्रवर्णं विरूपाक्षं तं नमामि विनायकम् / / योऽसावासीद् भृगुश्रेष्ठः शानको नाम भास्करः / अज्ञानध्वान्तनाशाय वन्दे तत्पादपङ्कजम् // विद्यानाथं तवस्तीर्णं ( ? ) वेदकल्लोलसंयुतम् / विष्णुभक्त्युदकं शुद्धं वन्दे तं शौनकार्णवम् // सर्ववेदार्थतत्वज्ञं सर्वशास्त्रार्थकोविदम् / कात्यायनं महाप्राज्ञं तं नमामि महामुनिम् // ऋग्वेदे शाकलाम्नाये संहितानामशेषतः / यथोपदेशं सूक्तानामृषिच्छन्दांसि देवताः / / सूक्तप्रतीकसंख्याचां योगं विधानतः / अनुग्रहार्थं बालानां वक्ष्ये विस्तरतः क्रमात् // पादः पुमानथ स्त्री ऋक् सूक्तमाहुर्नपुंसकम् / एवं तदाहरिष्यामि अर्धचं पुनपुंसके // अग्निमीले नव वैश्वामित्रो मधुच्छन्दा नाम ऋषिः। गायत्रीच्छन्दः। . अग्निदेवता / अस्य सूक्तस्य विधानम् / अविघ्नमस्तु पारायणफलं तस्य वेदानां चैव तत्समा / आग्नेयमाद्यं सूक्तं तु मुख्यं ब्रह्मर्षिसंमितम् // रायस्पोषकरं धन्यं जपन् विप्रोऽर्थमाप्नुयात् / End: श्रद्दधानोऽनसूयः स्याजस्तु विजितेन्द्रियः / कुत्सकस्य प्रजास्तस्य नित्यं सर्वादिशान्तिकः // For Private and Personal Use Only

Page #47
28 A DESCRIPTIVE CATALOGUE OF क्रूरस्य श्रद्दधानस्य कर्मसिद्धिं नियच्छति / कृते कर्माण मन्त्राणामृषीणामात्मनस्तथा / / कार्यमापूर्णनं तत्र स्वाध्यायाध्ययनं पुनः / इति / अरण्ये वा त्रिरभ्यस्य प्रयतो वेदमभ्यसेत् // मुच्यते पातकः सर्वैः पराकः शोधितस्त्रिभिः / Colophon: श्रीवेदव्यासाय नमः / श्रीपद्मनाभो रक्षतु / ऋविधानं समाप्तम् / * * * उदसौ कुक्षिमूले तु जपेत् सूक्तं शिवालये / अयुतं माघमासे तु मुच्यते कुक्षिरोगतः / / Author: Remarks--The Ms. is complete. The work deals with the elucidation and practical application of Suktas and Mantras embodied in the eight Astakas besides furnishing information about Rsi, Chandas, Devata etc., relating to each Kk. A similar work, Sounakoktamrgvidhanam by name, comprising only 485 granthas, is published as a supplement to the 6th volume of Kksamhita with Sayana's Bhisya from Ganapati Krsnaji Press, Bombay. Though both the works deal with the same theme, a concise description of some Rks is furnished by the printed edition unlike the work under reference.. Some stanzas are seen in both, though For Private and Personal Use Only

Page #48
SANSKRIT MANUSCRIPTS. sometimes with variant readings conveying the same sense. The mention of the great Acaryas, Saunaka and Katyayana at the commencement of the work among revered persons whose blessings are invoked leads to the conclusion that the work is written by one of their disciples. This presumption is still more corroborated by words such as “इत्याह शौनकः" occurring in some stanzas. // ऋग्विधानम् // No. 14. ThGVIDHANAM. C.O. L. No. 701. Substance-Paper. Size-11" x 81". Pages - 61. About 20deg lines per page and 16 letters per line. Seript-Devanagari. No. of Gran thas--600. Complete. Owner-C. O. Subject-Sams as No. 13. Beginning: सर्ववेदार्थतत्वज्ञं सर्वशास्त्रार्थकोविदम् / कात्यायनं महाप्राज्ञं तं नमामि महामुनिम् // ऋग्वेदे शाकलानाये संहितायामशेषतः। पादः पुमानथ स्त्री ऋक् सूक्तमाहुर्नपुंसकम् // एवं तूदाहरि(ष्यन्तु ? ष्यामि) अर्धचं पुन्नपुंसकम् / अग्निमीले न (व) वैश्वामित्रो मधुच्छन्दा नाम ऋषिः॥ For Private and Personal Use Only

Page #49
30 A DESCRIPTIVE CATALOGUE OF गायत्रीच्छन्दः / अग्निर्देवता / ऋविधाने आग्नेयं सूक्तमायं तु मुख्यं ब्रह्मर्षिसम्मितम् / रायस्पोषकरं धन्यं जपन् विप्रोऽर्थमाप्नुयात् / / End : सर्वत्र दक्षिणां दद्यादन्नं वा कर्मसिद्धये / दत्वा मा दक्षिणां कर्म किञ्चिदस्तीति शौनकः // तस्मात् स्वल्पापि दातव्या दक्षिणा कर्मसिद्धये / शक्तिभिः पूर्णमानं तु शमितव्या ततो भवेत् / / तदिदं परमं ब्रह्म गुह्यं परममद्भुतम् / नाप्रशान्ताय दातव्यं नापुत्राय तपस्विने // नासंवत्सरोषिताय नाशिष्याय हिताय च Colophon : इति ऋग्विधाने अष्टमोऽध्यायः / Author: Remarks-The whole work is divided into chapters devoting one chapter to each Astaka. Since the colophon " इति ऋविधाने प्रथमोऽध्यायः" इत्यादि is found at the end of each chapter it came to be called Rgvidhana. The title Rgvidhanasangraha would have been more appropriate since it is an abridgment of Rgvidhana. For Private and Personal Use Only

Page #50
SANSKRIT MANUSCRIPTS. // ऐतरेयब्राह्मणवृत्तिः (सुखप्रदा) / No. 15. AITAREY ABRAHMANAVRTTI. (Sukhaprada) C. O. L. No. 614. Substance-Paper. Size-12" x 9". Pages-523. 20 lines per page and 25 letters per line. Script-Devanagari. No. of Granthas--3038. Incomplete. Owner-C. O. Subject-Jyotistoma and other sacrifices and their significance. Beginning: विनायकः शूलपाणिर्मुकुन्दः सूर्यो व्यासः शिवयोगीति ये पद / तेभ्यो नमः सप्तविद्यामृतस्य प्रदातृभ्यः स्वाश्रितवत्सलेभ्यः।। आद्या सर्वानुक्रमणी द्वितीया महाव्रतं चोपनिषद्वयं च / महाव्रतं सूत्रमासां तृतीया चत्वारिंशद् ब्राह्मणं वै चतुर्थी। सूत्रं पञ्चम्यत्र षष्ठी तु गृह्यम् शाकलस्य संहिता सप्तमीति / इत्येतद्वै सप्त वेदामृताख्यं दत्तं स्वयं गुरुभिः षइभिरेतैः॥ For Private and Personal Use Only

Page #51
A DESCRIPTIVE CATALOGUE OF End: ऐतशस्य प्रवापे तच्छन्दी नानाविधं स्थितम् / ते नास्ति जगती चेति ह्येन्द्रजागतसंभवः / अथैदमैन्द्राबार्हस्पत्यं सूक्तम् / अथ तथा अच्छाम इन्द्रेति / ऐन्द्रो बार्हस्पत्या परिधानीया / बृहस्पतिर्नः परीति निगमयति तस्वं न संशसेन संशसेत् / द्विरुतिरुक्तार्था। Colophon: इति ब्राह्मणवृत्तौ सुग्वप्रदायां त्रिंशोऽध्यायः / कालाम्भोधरकान्तिकान्तमनिशं वीरासनाध्यासिनं मुद्रां ज्ञानमयीं दधानमपरं हस्ताम्बुजं जानुनि / सीतां पार्श्वगतां सरोरुहकरां विद्युनिभा राघवं पश्यन्तीं मकुटाङ्गदादिविविधाकल्पोज्ज्वलाङ्गं भजे // द्विरुक्तिरुक्तार्था / द्विरुक्त्यर्थः समापनम् / Author-Sadgurusisya. He refers to commentators Govindasvamin and Krsna. He may be identical with the commentator of Katyayana's Sarvanukramani. Remarks-- This work contains 30 chapters. The name of its Vitti is Sukhaprada. The subject dealt with is abstruse but highly useful. The style is clear and lucid. For Private and Personal Use Only

Page #52
SANSKRIT MANUSCRIPTS. 33 // ऐतरेयारण्यकवृत्तिः (मोक्षप्रदा)॥ No. 16 AITAREYA RANYA KAVRTTI. (Moksaprada) C.(). L. No. 63), Substance-Palm leaf. Size-6" -13". Pages-117. About 9 lines por page and 32 letters per line. Script-Malayalam. No. of Granthas-2200. Owner-Paramesvaran Narayanan Bhattatiri, Tukalassari Illam, Tiruvalla, Travancora. Subject-The fruits of actions and the importance of self-realisation. Beginning: .... .... .... .... ....दित्येव / आज्यं शस्त्रे सूक्तमेक सरूपे इति निर्णयः / तत्र प्रवो देवा या नय इति राद्धिकामः / आज्य एकं कुर्यादित्येव तस्य राद्धिमनुराद्धि सर्वेषाम् इति तथा / सप्तर्षमेतत् सूक्तम् / गुणफलाधिकारोऽयम् / विशो विशो वो अतिथिमिति पुष्टिकामः / पुष्टिः सम्पूर्णानुभव.... .... .... .. आज्यं कुर्यादित्यवा आभिरूप्यमाह-पुष्टि विशः / End : .. अन तु प्रकृतयोः / कुतश्चेद् भवेत् / सकृद् येन वा पश्यति, येन वा शृणोति, येन वा गन्धेन वा गन्धेनाजिघ्रति येन वा वाचा व्याकरोति येन वा स्वादु चास्वादु च विजानाति स च काकः स चेत्येवं शेषः स्याद्वाक्यपञ्चके द्रष्टा श्रोता / तथाघ्राता वक्ता माता कोऽन्विति, इति प्रश्नं वदे For Private and Personal Use Only

Page #53
A DESCRIPTIVE CATALOGUE OF युश्चेद् वक्ष्यामस्तत उत्तरम् / यदेतद्धृदयं मनः / हृदयं ब्रह्मणो नाम प्रसिद्ध हृदि..... Colophon: इति षड्गुरुशिष्यविरचितायामारण्यकवृत्ती मोक्षप्रदायाम् आरमोपनिषदि चतुर्थोऽध्यायः / Author-Same as No. 15. Remarks--Some leaves at the beginning are missing. Five chapters of the first section describe the Mahavrata. In the next four chapters Atmopanisad is described. Only a small portion of the commentary is seen in the fifth chapter. // छन्दोदैवतम् // No. 17. CHANDODAIVATAM. C.O. L. No. 1814. Substance-Palm leaf. Size-5" x 1". Leaves-120. 9 lines per page and 14 letters per line. Script-Malayalam. No. of Granthas-950. Owner-Kudallur Brahmadattan Nampurippad. Subject--A clear exposition of Chandas, Devata Rsi etc. of the Rgveda. Beginning: हरिः / श्रीगणपतये नमः / अविघ्नमस्तु / ॐ / For Private and Personal Use Only

Page #54
35 SANSKRIT MANUSCRIPTS. 35 वैश्वामित्रो मधुच्छन्दा ऋषिः / गायत्रीच्छन्दः। अग्निर्देवता / अग्निमीले / वायुदेवता वायवायाहि / End: संज्ञानं देवता / सङ्गच्छध्वम् / त्रिष्टुपच्छन्दः / समानो मन्त्रः अनुष्टुपच्छन्दः / समानीवः / Colophon: अष्टमाष्टके अष्टमोऽध्यायः / 6960000 1061-211573200 29-00 0loil oilpokmilcin വേദത്തിൻറ ഛന്ദസ്സ ഗ്രന്ഥം. പാടൂ ഗ്രാമം നാരായണൻ സ്വഹസ്തലിഖിതം. ശ്രീ മഹാസരസ്വതൈ്യ നമഃ ശുഭമസ്തു. Author: Remarks-In tha Sarvanukramani of Katyayana, Davaia, Chandas and Rsi are mentioned for each Sukta, whereas in this work ihose details are given regarding each Rk. The title Rsicghandodaivatam is more appropriate since equal importance is given to Rsis as well. // छन्दोविचितिवृत्तिः // No. 18. CHAN DOVICITIVRTTI. C.O. L. No. 814. Substance-Paper. Size-11" x 9". Pages-89. 20 lines per page and 30 letters per line. Script -~~-Devanagari. No. of Granthas.--1610, Completo, For Private and Personal Use Only

Page #55
36 A DESCRIPTIVE CATALOGUE OF Owner-C. O. Subject--The definitions of metres in the Sama Veda. Beginning: __ अथ छन्दोविचितिः प्रारभ्यते / श्रीमूलस्थानसर्वेशमखिलाण्डेश्वरीप्रियम् / सनातनमहं वन्दे सीतारामौ च सर्वदा / / प्रधानसूत्र ... ... मुनीन् द्राह्यायणादिकान् / रा .... .... मुनीन् सामगाचार्यान् प्रणमाम्यहम् / / (यो? येन) कण्डरमाणिक्य नामान्तरनिवामिना / रङ्गनाथावरीन्द्रेण मकरन्द .... .... // व्याख्या ...... पातञ्जल्याः कौमुद्याः पूर्णिमाभिधा / गिरणा तमहं वन्दे मम मातामहं श्रितम् / / याः षट् पिङ्गलनागाश्छन्दविचितयः कृताः / पातञ्जली च तास्त्रेषा सर्वसाधारणी भवेत् / / स्वरानुक्रमणी काचिच्छन्दोऽनुक्रमणी परा। शौनकीया तृतीयेति तिस्र ऋग्वेदिनां मताः / / यजुर्वेदविदामन्या सर्वानुक्रमणी भवेत् / सामगानां निदानाख्या पतञ्जलिकृता हि मा / वैदिकाचारनिरतविद्वद्दीक्षितमण्डिते / / तञ्ज पुराभिधग्रामे रम्ये वासं प्रकुर्वता / / सत्कौशिककुलश्रीमत्प्रयागपुटितेन च / प्रधानसूत्रप्रमुखैः षभिः सूत्रः समं स्फुटम् / / अधीतिना सामवेदे साङ्गे तद्भाष्यवेदिना // प्रतिपादयता फुलं साम्नां पर्वणि पर्वणि / For Private and Personal Use Only

Page #56
SANSKRIT MANUSCRIPTS. 37 श्रौतस्मार्तप्रवीणेन नारायणसुतेन हि // पेत्ताशास्त्र्यभिधानेन हृषीकेशेन शर्मणा / वृत्तिर्निदानगच्छन्दोविचित्याः क्रियतेतराम् प्रीयन्तामनया वृत्या सामवदविशारदाः // यथेयं भामतां लोके तथाङ्गीक्रियतां च तैः / अथ भगवान् छन्दोविचितिकारः पतञ्जलिः श्रातबुद्धिसमाधानाय वक्ष्यमाणार्थं संगृह्य प्रतिजानीते- 'अथातश्छन्दसां विचयं व्याख्यास्याम' इति / अथ वेदाध्ययनानन्तरं यतोऽधीतवेदाङ्गानां पुंसां सम्यक् परिज्ञानाभावात् वक्ष्यमाणगायत्र्यादिलक्षणानामिदन्तया लक्ष्यं प्रतिवक्तुं शक्यम् / तस्मादनन्तरमिति गम्यते / यहा अथात इति पदद्वयं वाक्योपक्रमे तथा लोकवेदयोदृश्यते / तद्यथा / अथातोऽनन्ता द्वादशाहाः / अथातः संहिताया उपनिषदः / अथातः मामाङ्गानाम् / अथातो विध्यव्यपदेश इत्यादि / End: तथा च आर्षेयब्राह्मणम्-- तस्मादेतानि मन्त्रे मन्त्र विद्यात् / ऋषीणां संस्थानो भवात ब्रह्मणः स्वर्ग लोके महीयते स्मरनिति / न केवलं छन्दोलोकादिप्राप्तिः। किन्तु आनन्त्याद् ब्रह्म च प्रामोतीत्याह आनन्यायाश्नुते श्रियमिति श्रियमिति / स्पष्टोऽर्थः। द्विरुक्तिः पटलसमाप्तिसूचनार्थी। Colophon : इति पत्ताशास्त्रिविरचितायां छन्दोविचितिवृत्तौ द्वितीये पटले तृतीयः खण्डः / द्वितीयपटलोऽपि समाप्तः / वैदिकाचारनिरतविद्वद्दीक्षितमण्डिते / For Private and Personal Use Only

Page #57
38 A DESCRIPTIVE CATALOGUE OF तञ्जापुराभिधग्रामे रम्ये वासं प्रकुर्वता // TOIT.... ... ...I इति छन्दोविचितिवृत्तिः समाप्ता / Author-Hysikesa sarma alias Pedda Sastri. He belonged to Tanjore and was the son of Narayana of the Kausikagotra. Pedda Sastri may be identical with the author of Vedanta Pariblasa which has been published by this Department as No. 80 of the T. S. S. He was a great Vedic scholar and grammarian. His teacher was one Rangaratkadhvarindra of Kandaramaniky a village in Tanjore. This Ranganathadhvarin was the maternal grandfather of Narayana and is known to have written a commentary called Makaranda on Patanjali's Mahabhasya and another Purnima on Kaumudi. Remarks- The introductory stanzas prove that there are six different Chandovicitis attributed to Pingalaniga. The Chandoviciti of Patanjali is common to all Vedas alike. Rgveda has three. Chandovicitis and Yajus, one. The Nidana Chandoviciti on Sama is written by Patanjali. It is not known whether the Ms. of Patanjali's Chandoviciti has been discovered anywhere. Tarunavacaspati, commenting upon the verse: For Private and Personal Use Only

Page #58
SANSKRIT MANUSCRIPTS. 4. 'छन्दोविचित्यां सकलस्तत्प्रपञ्चो निरूपितः।' in the Kavyadarsa, attributes the work to Pingalanaga. The Vitti comprises two Palalas containing four and three khandas. respectively. The following list furnishes the referencas found in this work : Works Authors. 1. आयब्राह्मणम् / 2. ब्रह्ममीमांसासूत्रम् / स्मृतिरत्नम् / 4. बचब्राह्मणम् / आग्नेयब्राह्मणम् / नृसिंहपुराणम् / 7. फुल्लसूत्रम् / 1. पाणिनिः। 2. शौनकः / वररुचिः / कल्पतरुकारः। द्राह्यायणः। 6. कल्पभाष्यकारः। पिङ्गलनागः। पतञ्जलिः। 9. मन्त्रभाष्यकृत् / 10. वरदराजः / 11. यजुर्वेदसर्वानुक्र(मी?मणी) कारः। 12. ऋग्वेदस्वरानुक्रमणीकारः। 13. फुल्लभाष्यकारः। 14. ब्राह्मणभाष्यकारः। 15. तत्सङ्ग्रहकारः॥ For Private and Personal Use Only

Page #59
obatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir A DESCRIPTIVE CATALOGUE OF ॥छन्दोविचित्यादिः॥ No. 19. CHANDOVICITYADI. C. O. L. No. 395. Substance-Palm leaf. Size-16" x 2". Leaves 120. 9 lines per page and 27 letters per line. Script-Grantha. No. of Granthas-1800. Incomplete. Owner-C. O. Subject-Baginning-Ganeral discussion on metre etc. स्तावः हिंक्ता इति प्रहारः / आ इति सर्वे आश्वलं ... ... प्राणानिति च / एवं इति स्तवः पाघो नदेशस्त्विति वचनात् पाठ गोमान्तं ... ... इति प्रतीहारः / रा ... ... इति सर्वे सोमसामसुतम् इन्द्रा इति स्तवः / End : ज्येनाभिजुहोति। Colophon : अहीनात्मको व्यूढपाण्डरीकः समाप्तः / हरिः / ॐ गुरुभ्यो नमः। Author : Remarks-The leaf appended to this Mx. testifies that it consists of three works viz., Srautaprasta vasutra, Pratiharasutra and Chandovicitisutra. The title of this work is evidently based on the third. The first leaf is lost. Some more works are found in the codex and the beginnings and ends thereof are given as far For Private and Personal Use Only

Page #60
SANSKRIT MANUSCRIPTS. 41 as possible. The socond work on Sama Veda begins : ज्योतिरप्तोर्यामस्य प्रयोग उच्यते सर्व ज्योतिरतिरात्र(श्च?)वत / and ends on Fol. 14 with the following words: स एकया स तिसृभिः सप्तसप्तिस्येकविंशस्य विष्टति। / The third work which seems to prescribe the rules for reading the Vedas begins as follows on Fol. 1 : अथातो विध्यव्यपदेशे सर्वकृत्वधिकारो मनुविधिश्च परिग्रहणेन / रादिः पूर्वान्तलक्षमेकश्रुति ... ... नान्मन्त्रान् कर्माण ... ... It comes to a close on Fol. 66 thus : "प्रजापतेर्लोकमानोति / घोरेभ्यः प्रतिग्रहेभ्यो मुक्तो भवति / इति वेदपारायणविधिः / हरिः ॐ।" On the 67th Fol. is seen again: अथातः प्रतिहारन्यायसमुद्देशं व्याख्यास्यामः / क्रमं पदं प्रतिहारस्थानं तत्र पदसंख्यानादेशे चतुरक्षरमाद्यमन्त्राय्यं प्रतीयात् / This work ends on Fol. 112. Again a new work begins on the same Fol: छन्दसां विचयं ... सामति सालोकामानन्त्यामश्नुते / श्रियमिति श्रियमिति इति निदानसूत्रे छन्दोविचिति जानकीरामेण लिखितेयं छन्दोविचितिः। This work closes on Fol. 117. A - - - - - For Private and Personal Use Only

Page #61
A DESCRIPTIVE CATALOGUE OF // पार्षदम् (उदाहरणमण्डिकोपेतम्)। No. 20. PARSADAM with the commentary Udaharanamanika. C. O. L. No. 851. Substance-Palm leaf. Size--16" x 2". Leaves--126. 9 lines per page and 54 letters per line. Script-Malayalam. No. of Granthas-3800. Complete. Owner-Suryan Tuppan Bhattatiri of Kaladi mana, Kottayam, Travancore. Subject--An exposition of Rkpratisakhya. Beginning : श्रीगणपतये नमः / अभिप्रेतार्थसिद्धयर्थं पूजितो यः सुरैरपि / सर्वविघ्नच्छिदे तस्मै गणाधिपतये नमः // श्रुतिस्मृतिनदीपूर्ण शास्त्र कल्लोलसंकुलम् / विष्णुभक्तिमहापोतं वन्देऽहं शौनकार्णवम् / / नमोऽस्तु वेदनिधये हिरण्यगर्भाय ब्रह्मणे / सूत्रभाष्यकृतः सर्वान् प्रणम्य प्रयतः शुचिः॥ शौनकं तु विशेषेण येनेदं पार्षदं कृतम् // तस्य वृत्तिः कृता येन तं सत्यशसं तथा / तेषां प्रसादादेवाहं स्वशक्त्या वृत्तिमारभे // लेख्यदोषनिवृत्त्यर्थं विस्तरार्थ क्वचित् क्वचित् / बहूदाहरणार्थं तु योज्यते सा मया पुनः // तस्याः समापने शाक्त त एव प्रदिशन्तु मे / For Private and Personal Use Only

Page #62
SANSKRIT MANUSCRIPTS. 43 लब्धकामस्वहं तेभ्यो गमेय(?)पारमीप्सितम् / / पम्पायां न्यवसत् पूर्व वत्सानां कुलमृद्धिमत् / यस्मिन् द्विजवरा जाता बचाः पारगोत्तमाः // देवमित्र इति ख्यातस्तस्मिन् जातो महायशाः / चर्चापरः कुलश्रेष्ठः सुतस्तस्य महात्मनः // नाना यो विष्णुमित्रः सन् कुमार इति शब्द्यते / तेनेयं योजिता वृत्तिरुदाहरणमण्डिका // प्रतिगृह्णन्तु विप्रेन्द्राः सुप्रसन्ना इमां मम / अज्ञानादयथोक्तं यत् तदृतकृत्य योज्यताम् // अष्टौ समानाक्षराण्यादितः / अक्षरसमानायस्यादितः अष्टावक्षराणि समानाक्षरसंज्ञानि वेदितव्यानि / अ, आ, ऋ, ऋ, इ, ई, उ, ऊ इति / समानाक्षरसंज्ञायां प्रयोजनं समानाक्षरे संस्थान इति / तत्रोच्यते--वर्णसमाम्नाये विप्रतिपत्तिदृश्यते / अवर्णात् परम् ऋवर्णमेके उपदिशन्ति / उवर्गात् परमपरे / End : यश्छन्दमा वेद विशेषमेतं भूतानि च त्रैष्टुभजागतानि / सर्वाणि रूपाणि च भक्तितः स स्वर्ग जयत्येभिरथामृतत्वम् // यो ब्राह्मणश्छन्दसामेतं विशेष वेद भूतानि च त्रैष्टुभजागतानि यो वेद / सर्वाणि च रूपाणि त्रैष्ठुभजागतानि यो वेद भक्तितः स स्वर्ग लोकं जयति / अथ एभिः छन्दोभिरमृतत्वं गच्छति इत्याह भगवान् शौनकः / अपीह श्लोकाः गायत्र्यादीनि छन्दांसि सोममाहुतयः पुरा / For Private and Personal Use Only

Page #63
A DESCRIPTIVE CATALOGUE OF तानि सर्वमिदं कृत्स्नं त्रैलोक्यं सचराचरम् // . धन्यं यशस्यमायुष्यं पुण्यं पुष्टिकरं शुभम् / आत्यन्तिकं चापवर्ग छन्दसां ज्ञानमुत्तमम् / / छन्दोज्ञानात् परं ज्ञानं नान्यदस्तीति मे मतिः / आहुर्यस्माद् द्विजश्रेष्ठास्तस्मात् तत्र प्रयत्नतः॥? Colophon: इति पार्षदव्याख्यायां चतुर्थोऽध्यायः, विंशतिः पटलः / समाप्ता चोदाहरणमण्डिका नाम वृत्तिः // प्रातिशाख्यव्याख्यानं समाप्तम् / Author-Visnumitra, son of Devamitra. Remarks--In the printed work published at Benares there are only 18 patalas whereas this Ms. comprises 20. The sutras after the 4th patala in the former form the 8th patala in the latter and those after the 22nd in the 9th patala form the 11th. In this Ms. the commentary begins * from " अष्टौ समानाक्षराण्यादितः" The Bhasya of Uvvata published in the printed edition also begins from the same portion. The author of this work may possibly be identical with the commentator on the sutras preceding the above portion. // पार्षदम् ( उदाहरणमण्डिकोपेतम् ) // No. 21. PARSADA.M with the commentary Udaharanamannika. C. O. L. No. 1810. Substance-Palm leaf. Size--127"x13". Leaves-- For Private and Personal Use Only

Page #64
SANSKRIT MANUSCRIPTS. 182. 9 linas per page and 37 letters per line. Seript-Malayalam. No. of Granthas-3800. Complete. Owner-Brahmadattan Namturiprad of Kidallur. Subject-Beginning-End-Same as No. 20. Colophon : इति पार्षदव्याख्यायामष्टादशः पटलः / समाप्ता चोदाहरणमण्डिका। Author-Same as No. 20. Remarks-This Ms. begins from सूत्रभाष्यकृतः... . // पिङ्गलनागीयच्छन्दोविचितिभाष्यम् // No. 22. PINGALANAGIYACCHANDO VICITIBHASYAM. C.O. L. No. 624. Substance-Paper. Size---11" x 83". Pages---153. About 20 lines per page and 20 letters per line. Script-Devanagari. No. of Granthas--1900. Complete. Owner-C.O. Subject--A discussion on metrical science with the details of practical application of the mantras. Beginning: श्रीः छन्दोविचितिभाष्यम् / श्रीमत्पिङ्गलनागीयम् / ओमित्यादिमन्त्रनिबद्धानि प्रायेण वैदिकानि कर्माणि / ते च For Private and Personal Use Only

Page #65
40 A DESCRIPTIVE CATALOGUE OF छन्दोनिबद्धाः / छन्दांसि चाविदुषा कर्मसु न मन्त्राः प्रयोक्तव्याः / तथा च ब्राह्मणम्- 'यो ह वा अविदितार्षयच्छन्दोदैवतब्राह्मणेन मन्त्रेण याजयति वाध्यापयति वा स्थाणुं वर्छति / गर्तेऽवपद्यति प्रवा मीयते पापीयान् भवति यातयामान्यस्य छन्दांसि भवन्ति / तस्मादेतानि मन्त्र मन्त्रे विद्यादिति / स्मयते च "अविदित्वा ऋषिच्छन्दोदैवतं योगमेव च / योऽध्यापयेज्जपेद्वापि पापीयान् जायते तु सः" // इति / / तत इदमशेषच्छन्दोवृन्दसन्दीपनं शास्त्रमधिक्रियते—धी श्री स्त्री म इति संज्ञा निर्दिश्यन्ते / End: तद् यथा छन्दसि षडक्षरे यः प्रस्तारस्त्र्यक्षरस्य सोऽधै स्यात् / यो द्वादशाक्षरेऽसौ कृत्स्नस्य त्र्यक्षरस्य स्यात् // प्रस्तारे (षड ? )क्षरसंख्या छन्दोक्षरगुणितवृत्तसंख्या स्यात् / गुरुलघुसं(ख्यो ? ख्या)?ना मात्रासंख्या तु सा वर्धा(?) छन्दोज्ञानमिदं भवाद् भगवतो लेभे सुराणां गुरु स्तस्मादुश्च्यवनस्ततोऽसुरगुरुर्माण्डव्यनामा ततः / माण्डव्यादपि सैतवस्तत ऋषिर्यास्कस्ततः पिङ्गल स्तस्येदं यशसा गुरोर्भुवि धृतं प्राप्यामदायैः क्रमात् // Colophon : इति साधुत्वाय गिरां स्त्रीणामिव यादवप्रकाशेन / कविदयितानां पिङ्गलशास्त्राद् वृत्तविधिरुपजहे / / For Private and Personal Use Only

Page #66
SANSKRIT MANUSCRIPTS. इति यादवप्रकाशेन विरचिते पिङ्गलनागच्छन्दोविचितिभाष्येऽष्टमोऽध्यायः / समाप्तोऽयं वृत्तग्रन्थः / Author: Text-Pingalacarya. Commentary-Yadavaprakasa. Remarks--The commentator Yadavaprakasa is also the author of Vaijayanti. The penultimate stanza of the Bhasya deals with the enumeration of the successive acaryas of metrical science. भवः सुरगुरुः दुःश्च्यवनः असुरगुरुः माण्डव्यः सैतवः यास्कः पिङ्गलः // पुरुषसूक्तभाष्यम् // No. 23. PURUSASUKTABHASYAM. C. O. L. No. 699. Substance-Paper. Size - 11"x9". Pages-19. For Private and Personal Use Only

Page #67
A DESCRIPTIVE CATALOGUE OF 20 lines per page and 20 letters per line. Script-Malayalam. No. of Granthas-200. Complete. Owner-C.O. Subject- The purpose of Purusasukta with citations from other Vedas for its justification. Beginning: वेदाहमेतं पुरुषं महान्तमादित्यवर्ण तमसस्तु पारे / सर्वाणि रूपाणि विचित्य धीरः... उक्तश्च मोक्षधर्मे"इदं पुरुषसूक्तं हि सर्ववेदेषु पठ्यते” इति / पाद्मेऽप्युक्तम्वेदेषु पौरुषं सूक्तं धर्मशास्त्रेषु मानवम् / भारते भगवद्गीता पुराणेषु च मानवम् / / इति / / तंत्रवान्यत्रश्रुतिषु प्रबला मन्त्रास्तेष्वध्यात्मवाचि च / तत्रापि पौरुषं सूक्तं न तस्माद्विद्यते परम् // इति // यथा पुरुषसूक्तस्य प्रतिपाद्यो जनार्दनः / सर्वत्र भासते तद्वत्तत्सूक्तमपि भासते // इति // अस्य पुरुषसूक्तस्य ऋषिर्नारायणः स्मृतः। अस्य सूक्तस्य जपमेव मोक्षस्यावस्था। इति ऋषिच्छन्दोदेवतादीनुक्त्वा सूक्तमवतारयति-सहस्रशीर्षेति / सहस्रं शिरांसि यस्य स सहस्रशीर्षः, "शीर्षञ्छन्दसि" इति शिरःशब्दस्य For Private and Personal Use Only

Page #68
SANSKRIT MANUSCRIPTS. शीर्षन्नादेशः। सहस्रशब्दोऽनन्तवचने / गीयते हि "अनन्तबाहूदरवक्त्रनेत्रमिति / End : न परकर्ण प्रब्रूयात् / एवं कुर्वाणोऽध्येता अध्यापकच जन्मनीह पुरुषो भवति / इति / / यथा पुरुषसूक्तं तु सर्ववेदाद् विशिष्यते / तथा तत्प्रतिपाद्यस्तु सर्ववेदाद्विशिष्यते // तस्माद् भजध्वं शरणं हरिं मोक्षप्रदायिनम् / मोक्षं दातुमशक्तांस्तान् त्यजध्वमितरान सुरान् / / Colophon : इति श्रीरङ्गनाथविरचितं पुरुषसूक्तभाष्यं समाप्तम् // Author-Sri Ranganatha. Remarks: Authors referred to:--(1) Apastamya (2) Manu Works referred to:-(1) Vasistha Vanavijayagrantha (2) Skandapurana (3) Uttararamayana (4) Bhuvanakosidhyaya (5) Vamanapurana (6) Ramayana (Saradvarmana) (7) Mahabharata (8) Vaikunthasamhita (9) Sri Suktam (10) Pad mapurana (11) Vishupurana. The author seems to have been a great grammarian and scholar well-versed in Puranic lore. The closing portion of the work throws light on his deep erudition in Mimamsasastra. The method of elucidation pursued in the Bhasya is remarkable from the copious citations of authority. The For Private and Personal Use Only

Page #69
50 A DESCRIPTIVE CATALOGUE OF first two pages are devoted to the establishment of the greatness of Purusasukta. The Ms. wants one leaf in the beginning. // पुरुषसूक्तव्याख्यानम् // No. 24. PURUSASUKTAVYAKHYANAM. C. O. L. No. 463. Substance-Paper. Size-13" x 8". Pages---20. 19 lines per page and 20 letters per line. No. of Granthas-225. Complete. Script Devanagari. Owner-C. O. Subject-~Same as No. 23. Beginning : विश्वस्य सृष्टिरुद्दिष्टा संक्षेपेणाघमर्षणे / सूक्ते तु पौरुषे सैषा सृष्टिः स्पष्टं वदिष्यते // तचेदं पौरुषं सूक्तमृषिभिर्विनियुज्यते / जपार्चनादौ तत्तस्मादिदानीमनुसन्दधे / स्नानोपस्थानयोः पूजाजपयोश्चात्र कथ्यते / विधिः पुरुषसूक्तस्य श्रौतस्मातस्य शोभनः / / सर्ववेदेष्विदं सूक्तं पौरुषं च वि (पद्यते? शिष्यते)। ऋग्वेदाध्यायिनस्तत्र षोडशचं प्रचक्षते / / यजुर्वेदे तैत्तिरीये व्यधिकं तदधीयते / सप्तकं प्रवदन्तीदं सूक्तं वाजसनेयिनः / / For Private and Personal Use Only

Page #70
SANSKRIT MANUSCRIPTS, 5I सामवेदेऽपि सप्तर्च तथैवाथर्वणेऽपि च / अमेयमहिमा यद्वत् सूक्तार्थः परमः पुमान् // तद्वद्विश्वातिशायीदं सूक्तं तत्प्रतिपादकम् / नारायणकाषेः साक्षादस्य सूक्तस्य कथ्यते // End: तेह नाकं महिमानः सचन्ते यत्र पूर्व साध्याः सन्ति देवाः / महिमानः आत्मयाजिनः / नाकपृष्ठं वैकुण्ठाख्यम् / सचन्ते प्राप्तवन्तः। यत्र परमात्मविदः सन्ति / इति / तत्तु व्याख्यानं श्रुतिस्मृतीतिहासपुराणेषु नारायणादण्डोत्पत्तिं ब्रह्मणो जगदुत्पत्ति प्रतिपादयद्भिरनाश्रितमित्यनादरणीयम् / Colophon : पुरुषसूक्तव्याख्यानं समाप्तम् / / Author : Remarks-A leaf after the 17th Fol. is missing. Ramayana is alluded to in this work. On pp. 19-23 Purcsasukta is explained in the form of Bhasya. - - - - // फुल्लसूत्रम् // No. 25. PHULLASU IRAM. C. O. L. No. 398. Substance-Palm leaf. Size-~-18" x 13". Leaves-29. About 9 lines per page and 64 letters per For Private and Personal Use Only

Page #71
A DESCRIPTIVE CATALOGUE OF line. Seript-Tamil Grantha. No. of Gran thas--522, Complete. Owner-Samu Vidhyar, Shermadevi. Subject- The accents of the Sama Veda. Beginning: ... .... तीनिह ... इति प्रा तिवा ... ... .... ... पाय रुश्वप्र ... .... मानिरे .... . . . . End : पदेषु च यथोपदिष्टं .... स्ताविकमेव (स्यात् ) यण्वादीना... उत्तराः प्रस्तावे वास्तनिनः प्रस्ताव्ये वासन्तनिनः Colophon : हरि:(ॐ) फुल्लसूत्रं समाप्तम् / ॐ शुभमस्तु / श्रीगुरुभ्यो नमः / अविघ्नमस्तु / साम्बशिवपादारविन्दयोनमः। Author-Phullamuni. Remarks-The Ms. is very much worn out and five hundred years old. Each leaf has fallen into decay. For Private and Personal Use Only

Page #72
SANSKRIT MANUSCRIPTS. 53 // फुल्लसूत्रभाष्यम् / No. 26. PHULLASUTRA BHASYAM. C.O. L. No. 126. Substance-Paper. Size-13!" x 81". Pages-215. 18 lines per page and 16 letter's per line. Script Devanagari. No. Of Granthas-1935. Complete. Owner-C. O. Subject-Explanation of the technical words in the Phulla Sutra with references from the Sama Veda and pronunciation of letters. Beginning : अथ तालव्यम् आइ यवृद्धम् / 1 // वृद्धस्य तालव्यम्य आइभाव आदेशो भवति / अवृद्धं प्रकृतिः (2). अवृद्धं यतालव्यं तत् प्रकृतिर्भवति / ए, इ, ऐ ई इत्येतानि तालव्यानि (3) ए, इ, ऐ, ई इत्येतान्येव तालव्यशब्देन गृह्यन्ते / आइ प्राप्तमोइ भवति (4) हिशब्द एवाहिसौभरमहायवमोः (5). प्रथमसूत्रेण आइभावं प्राप्तस्य तालव्यस्य ओइभावो भवति / 'एवाह्यसि वीरित्यत्र आमहीयवसौभरयोहिंशब्दे--'एहामिहबढैदवो दासे (6). एहीमस्य द्रवत्यत्र हिशव्दे आईप्राप्तमो भवति इह बढैदवो दासे / End: यण्वादीनां अप्रस्ताव्या उत्तराः / आद्यवत् प्रस्ताव प्राप्ते उत्तरयोः प्रस्तावलोप उच्यते / अप्रस्ताव्या उत्तरा इति / प्रस्ताव्ये वासन्तनिनः / यपत्यशाबरसन्तनिवर्णानां उत्तरस्तोत्रीयायां प्रस्ताव्या इत्युक्तम् / तस्मिन् प्राप्ते विकल्पमाह सन्तनिन उत्तरे स्तोभे तृतीये For Private and Personal Use Only

Page #73
A DESCRIPTIVE CATALOGUE OF प्रस्ताव्यौ भवतः / प्रस्ताव्ये तीयेति / विकल्प उत्तरयोरिति सिद्धम् / Colophon : उपाध्यायाजातशत्रु ... ... त्मनोऽनुस्मरणार्थ वाररुचस्व फुल्लस्य विवरणम् / - इत्यजातशत्रुभट्टोपाध्यायविरचिते फुलभाष्ये भावपरिच्छेदः समाप्तः। Author-A.jatasatru Bhattopadhyaya. Remarks-In the opinion of Dr. Burnel, the work has two recensions with different names and the author is Vararuci (Vide p. 1615, Vol IV. D. C. S. M. Tanjore.) It is evident from the introductory verse in Ayyasastri's Saptasvara Sindhu that the sage Phulla was one of the Sutrakaras and that he treated the Vedic accents in his sutras (aphorisms) "श्रीमत्फुल्लमुनीन्द्रसूत्रमधिकं श्रीप्रातिशाख्यं मुहुः योथादेवस्तावे" In commenting upon the above line he says: "आचार्यस्य भगवतो वररुचेर्वचनानि विस्पष्टार्थानि अल्पग्रन्थानि च / नात्र तिरोहितमिवास्ति" Ganesa, another commentator on Phullasutra in his commentary called Phullapota gives the following verse : For Private and Personal Use Only

Page #74
SANAKRIT MANUSCRIPTS. 15 वन्दे वररुचिं नित्यमूहाब्धेः पारदृश्वनाम् / पोतो विनिर्मितो येन फुल्लसूत्रशतेरलम् / The following passage at the end of the work उपाध्या(या)जातशत्रु........ त्मनोऽनुस्मरणार्थ वाररुचस्य फुल्लस्य विवरणम् / stating that Phullasutra was written by Vararuci was confirmed by the commentator Ajatasatru from the passage quoted above. // भारद्वाजशिक्षा (सव्याख्या)। No. 27. BHARADVAJASIKSA. (with commentary) C. O. L. No. 625. Substance-Paper. Size-11" x 81". Pages-62. 20 lines per page and 24 letters per line. Script_Devanagari. No. of Granthas-1350. Complete. Owner-C. O. Subject-Phonetics, dealing with the principles governing the Varna, Vacana, Linga etc. of the (Krsna) Yajurveda. Beginning : गणेशं प्रणिपत्याहं सन्देहाना निवृत्तये / शिक्षामनुप्रवक्ष्यामि वेदानां मूलकारणम् / / श्रीगणाधिपतिमानम्य वेदानां ग्रन्थत्रयसहितानाम् आदिकारणम् / येषु पदेषु सन्देहा वर्तन्ते तेषां सन्देहानां निवारणाय शिक्षा प्रवक्ष्यामीति / भारद्वाजमुनिना प्रणीताम् / For Private and Personal Use Only

Page #75
56 A DESCRIPTIVE CATALOGUE OF वृजने ज उदात्तश्चेदकारेण सहोच्यते / स्तुतं (धृतनया चो?)वं हव्यपूर्वोऽन्त आहु(तम् ) // एतदारभ्या(कार)स्वरसहितानि पदानि क्रमेण कथ्यन्ते / वृजनशब्दे जकार उदात्तश्चेत् स जकारोऽकारसहितो भवति / यथावृजनं दोहसे / वृजनं जीरदा(y) / सुवृजनासु विक्षु / वृजनस्य गोपाम् / जकार उदात्त इति किम् / वृजिनमनृतं दुश्चरितम् / वृजिना च मत्तान् / End : इत्यादिलिङ्गविभक्तिरूपैश्च वर्णा ज्ञेया विचक्षणः। यथायावास्योषापा ! स्त्रीलिङ्गात् / इदमिन्द्र प्रतिहव्यं गृभाय / नपुंसकत्वात् / भामधेयं प्रेप्सति / तस्म यदाहुतिं न जुहुयात् / यजमानं च ध्यायेच्छतरुद्रीयम् / इत्यायेकवचनानि / य एवं चतु)तृणां चतुर्होतृत्वं वेद चतुहोतृणामृद्धिं वेद / अध्नोत्येव / य एषामेवं वन्धुतां वेद इत्यादिपुल्लिङ्गबहुवचनत्वात् / क्रम इङ्गल्यं च कण्ठोक्तिर्यजुरादि समद्वयम् / पदसायं वर्णसाङ्ख्यमवधानाष्टकं बुधैः / / यो जानाति भरद्वाजशिक्षामयसमन्विताम् / स ब्रह्मलोकमाप्नोति गृहमेधी गृहं यथा / / Colophon : भारद्वाजशिक्षा सम्पूर्णा | शुभं भूयात् / Author: Commentary---Velimakanyasuravadhani. Remarks-The work is the same as No. 941. (page 678, Vol. II, D. C. S. M. Madras). Its colophon reads: For Private and Personal Use Only

Page #76
57 SANSKRIT MANUSCRIPTS. "इति श्रीवेलिमकन्यासूरावधानिविरचितं भारद्वाजशिक्षाभाष्यम् / द्वितीयोऽध्यायः समप्तः / // लक्षणमाला (सव्याख्या)। No. 28. LAKSANA MALA with commentary C. O. L. No. 334. Substance-Palin leaf. Size-93" x 1:". Leaves-124 of which 108 comprise the commentary. 22 lines per page and 48 letters per line. Seript-Malayalam. No. of Granthas.-8250 of which 1100 comprise the text. Owner-Parameswaran Nampurippad, Edappally, Alwaye. Subject-Ascertainment of varnas and svaras in Veda. Beginning : प्रत्युहतिमिरतरणिं प्रणम्य गणनायकं देवम् / क्रियते लक्षणमाला पटीयसी बालबोधविधौ / / लक्षणमालालक्ष्मीः पृथक्पृथस्थितिषु लक्षणेषु न हि / मणिमालालक्ष्मीरिव पृथक्पृथस्थितिषु सन्मणिषु / / षष्टिश्चतुरधिका वा व्यधिका वा लोकवेदयोर्वर्णाः / अष्टोत्तरपञ्चाशद्वर्णाः स्युस्तैत्तिरीयशाखायाः // End : "...शतसाः, सहस्रसाः, सोम्याः, निषक्ताः, सत्याः, बस्तेनाः, सस्पिञ्जराः, सिकताः, सीसाः, स्थिताः, स्सन्दमानाः, For Private and Personal Use Only

Page #77
Ax A-DESCRIPTIVE CATALOGUE OF सोमास्तषत्याः, आहसौम्याः, स्थावराः, स्तोमाः, स्परणाः, स्पृष्टाः, स्तुताः, सोमपीथाः, स्थाः, न प्रतिपूर्वः, स्थिरा अनतिपूर्वाः, अनृक्षुसाध्याः, नवैपरुः, हिमा होतव्या हाया हायना हारुका होत्राः नदेपरः हृताः मकारपरः" / Commentary--Beginning: प्रारिप्सितस्याविघ्नेन परिसमाप्त्यर्थं प्रचयगमनार्थं च इष्टदेवतां नमस्कृत्य ग्रन्थनाम निर्दिश्य ग्रन्थोद्भवं गुणविशेष प्रदर्शयति प्रत्यूहतिमिरतरणिं प्रणम्य गणनायकं देवम् / क्रियते लक्षणमाला पटीयसी बालबोधविधौ // इति / / - प्रत्यूहो विनः स एव तिमिरं प्रत्यूहतिमिरं तद्विषये तरणि सूर्य गणनायकं देवं प्रणम्य लक्षणमाला क्रियते / सा किंगुणा / बालाः लक्षणज्ञानरहिताः तेषां बोधः लक्षणज्ञानं तस्य विधिः विधानं तत्र पटीयसी पटुतरा। ननु पुरातनानामेव लक्षणानामत्र वक्ष्यमाणत्वात् नार्थी लक्षणमालया इत्यत्राह- लक्षणमालालक्ष्मीः पृथक्पृथक्स्थितिषु सन्मणिषु इति / लक्षणमालायां विद्यमाना या लक्ष्मीः सा पृथक्पृथस्थितिमत्सु लक्षणेषु नास्ति हि / यथा मणिमालायां विद्यमाना लक्ष्मीः पृथक्पृथस्थितिषु सद्रत्नेविति दृष्टान्तः / इत्थं ग्रन्थकरणस्य वैयर्थ्य परिहत्य वर्णज्ञानाभावे सर्वेषामपि लक्षणानां दुरवबोधत्वाद् आदौ वर्णानुदिशति-- पष्टिश्चतुरधिका वा व्यधिका वा लोकवेदयोवर्णाः। अष्टोत्तरपश्चाशद्वणोः स्युस्तैत्तिरीयशाखायाम् // इति // लोकवेदयोः लोके वेदे च चतुरधिकाः चतुरुत्तराः For Private and Personal Use Only

Page #78
SANSKRIT MANUSCRIPTS. 69 पष्टिवर्णा वा व्यधिकाः युतराः षष्टिवर्णा वा विज्ञेया इति शेषः / तैत्तिरीयशाखायाम् अष्टोत्तरपश्चाशद्वर्णाः स्युः सम्भवेयुः / End : ...नवैपर इति किम् / अभिशर्करा सर्वा वा इयं हिमा होतव्या हाया हायना हारुका इति यथा इन्धानास्त्वाशतः हिमाः धुमन्तः / स्पर्धमाननते होतव्याः जयत्येव / विश्वकर्मा मनसा यद्विहाया धाता विधाता / तस्मादेकहायना मनुष्या वाचं वदन्ति / तसादापोऽग्निः हारुका स्वामेव तद्योनि होत्राः / न देपरः इति / होत्रा इत्येष शब्दो विसर्गान्तो भवति / न चेत् देवरो भवति / तृपन्ता होत्रा मधोघृतस्य / न देपर इति किम् / अनवा होत्रादयः / हूताः मकारपर इति / हता इत्येष शब्दो विसर्गान्तो भवति मकारपरश्चेत् / उपहूता मनुष्या इत्याह / मकारपर इति किम् / उपहूताहो इत्याह // Colophon : इति लक्षणमालाव्याख्यायाम् अष्टमः परिच्छेदः / भो भो लक्षणमालां केशवरचितां मुदा धध्वम् / मणिमालामिव दीप्तां श्री(ततं) जिज्ञासवस्तत्त्वम् // Author-Kesava. Remarks-The text is full of errors.. The identity of Kesava as the author of Sarvasammatasiksa and of Laksanamala, has yet to be ascertained by further investigation. For Private and Personal Use Only

Page #79
60 A DESCRIPTIVE CATALOGUE OF // वनमाला (तैत्तिरीयभाष्यव्याख्या ) / No. 29. VANAMALA. A commentary on Taittiriya Bhasya. C.O. L. No. 75. * Substance-Paper. Size 14" x 8]". Pages-283. 20 lines per page and 20 letters per line. Script Devanagari. No. of Granthas-3500. Owner-C. O. Subject--An elaborate discussion on the topics dealt with in Samhitopanisad and Brahma valli. Beginning: विघ्नेश्वरं विघ्नशान्त्यै वाणी वाचः प्रवृत्तये / गुरून् गूढार्थभानाय प्रणमामि निरन्तरम् // जगन्मङ्गलरूपाय सृष्टिस्थित्यन्तकारिणे / नमो लक्ष्मीसमेताय कृष्णाय परमात्मने / / परिपूर्ण नित्यशुद्धं निर्विशेषं स्वयंप्रभम् / सत्यानन्दस्वरूपं यत् तदहं ब्रह्म निर्भयम् // आचार्यस्य प्रसादेन पूर्वपुण्यकजन्मना / तैत्तिरीयकभाष्यस्य व्याख्यां कुर्वेऽतिभक्तितः // तैत्तिरीयकोपनिषदं व्याचिख्यासुभगवान् भाष्यकारस्तत्प्रतिपाद्यं - ब्रह्म जगज्जन्मादिकारणत्वेन तटस्थलक्षणेन सामान्येनोपलक्षितं सत्यज्ञानादिना स्वरूपलक्षणेन विशेषतो निश्चितं नमस्करोति यस्माज्जातमिति / End: अन्नप्राणमनोबुद्धिसुखैः पञ्चभिरुज्ज्वला / For Private and Personal Use Only

Page #80
SANSKRIT MANUSCRIPTS, 61 भगवत्यर्पिता जीयाद्वनमाला कृतिर्मम // नारायणपदद्वन्द्वं नारदादिभिरादृतम् / नमामि शतशो नित्यं नमतां मुक्तिदायकम् / / Colophon: इति श्रीमत्स्वयंप्रकाशानन्दसरस्वतीचरणारविन्दसंलग्नरजोभूतस्याच्युतकृष्णानन्दतीर्थस्य कृतौ तैत्तिरीयकभाष्यव्याख्यायां भृगुवल्लीव्याख्या समाप्ता / Author-Acyutakisnanandatirtha, a disciple of Svayamprakasanandasarasvati. Remarks-Though the cominentary is named Vanamala as a whole, each Adhyaya in it is named successively as संहितोपनिषद्भाष्यव्याख्या ब्रह्मवल्लीभाष्यव्याख्या and भृगुवल्लीभाष्यव्याख्या. The author's respectful reference to Svayampraka sanandasarasvati in every chapter amply proves that he was his disciple. He has writjen another commentary Krsnalankara on Appayya Diksitar's work, Siddhantalesasangraha. // वर्णोच्चारणलक्षणम् // No. 30 A. VARNOCCARANALA KSANAM. C. O. L. No. 276 A. Substance-Paper. Size-11" x 9". Pages-9. About 20 lines per page and 16 letters per line, For Private and Personal Use Only

Page #81
62 A DESCRIPTIVE CATALOGUE OF Script-Malayalam. No. of Granthas-90. Complete. Owner-C. O. Subject--Pronunciation of words with effort and the position of letters. Beginning: सर्वज्ञ सर्वकर्तारं सर्वात्मानं शिवं गुरुम् / प्रणम्यक्षु प्रवक्ष्यामि वर्णोच्चारणलक्षणम् // वेदस्य लक्षणं सम्यग् बालानां बुद्धिवर्धनम् / यथोक्तं पूर्वशास्त्रेषु तथा संक्षिप्तमर्थवत् // द्विविधं वर्णजातं हि स्वरो व्यञ्जनमेव च / अकारादिः स्वरो ज्ञेयः कादि व्यञ्जनमेव च // End : वेदो हि वर्णसंघातो वेदो ब्रह्मेति कीर्त्यते / तस्मात्तद्वेदवर्णज्ञो ब्रह्मलोके महीयते // एतत् पुण्यं पापहरं वाङ्म(न ? ल)स्य च शोधनम् / भक्त्या ज्ञात्वा च संगृह्य ब्रह्मलोकं स गच्छति // अनेन विधिना वेदं योऽधीते श्रद्धयान्वितः / सर्वपापविमुक्तः सन् ब्रह्मलोके महीयते ब्रह्मलोके महीयते // Colophon-Nil. Author :. Remarks-The work deals with Varnas and is remarkable by its literary polish. For Private and Personal Use Only

Page #82
SANSKRIT MANUSCRIPTS. ॥शाखालक्षणम्॥ No. 30 B. SAKHALAKSANA M. C. O. L. No. 276 B. Substance-Paper. Size--11" x 9". Pages--6. About - 20 lines per page and 16 letters per line. Script - Malayalam. No. of Granthas-60. Complete. Owner-C. O. Subject--Elucidation of Svaras etc., based on the different views held by the Acaryas in Vedasamhita. Beginning: गजाननाय श्रीशाय स्मर्तृविघ्नप्रणाशिने / नमो गणेशरूपाय विष्णवे दशबाहवे // जगत्सम्भूतिसंरक्षासंहारकविनोदिने / नमो भगवते तस्मै चिदानन्दाय विष्णवे // मङ्गलो गालवो गार्ग्यः शाकल्यः शैशिरस्तथा / पश्चैते शौनकाः शिष्याः शाखाभेदप्रवर्तकाः // शैशिरस्य तु शिष्यस्य ? शाकटायन एव च / सर्वज्ञं सर्वकर्तारमाचार्य तु प्रणम्य च / / शैशिरोऽहं प्रवक्ष्यामि शाखाया लक्षणं विधिम् // त्रिषष्टिश्च चतुष्पष्टि(वा ? वर्णाः) संभवतो मताः। प्रारुते संस्कृते चापि स्वयं प्रोक्ताः स्वयम्भुवा / / For Private and Personal Use Only

Page #83
+ O A DESCRIPTIVE CATALOGUE OF End : नटाभ्यां सेवरे मध्ये तकारः सम्प्रजायते / नतयो लचवर्गे च सवर्णः स्यात् परस्य तु // Colophon-Nil. Author-Saisira. Remarks--In the definition of Sakha mention is made of the five Acaryas who are spoken of as Saunakas. If Sukatayana referred to in Panini's Sutra "75: 5718217ar" and in the benedictory verse cited above is one and the sama author this work may be considered as very old. 1 FIFA 11 No. 30 C. SUKTAM. C. O. L. No. 276 C. Substance-Paper. Siz9-11" x 9". Pages--2. About 20 lines per page and 16 letters per line. Script-Malayalam. No. of Granthas--13. Complete. Owner-C. O. Subject-Pronunciation of words with effort. Beginning : श्रौत्यो द्रव्यवशलवफलत्रयभागः। . गङ्गाध्वगारुगः खगः खगपत्रगात्रीकात्रयागः / For Private and Personal Use Only

Page #84
65 SANSKRIT MANUSCRIPTS. End : श्रीकरं कर परकारिणस्वं गीरुराय श्रीयुधं वशवल्गूवर्गभरैः त्रिकरोरुपात्रकोटी को को को कौ / Colophon: Author: Remarks-Thesa hiymns aro well known to the Brahmins of Malabar, // सूक्तश्लोकाः॥ No. 30 D. SUKTASLOKA. C. O. L. No. 276 D. Substance-Paper. Size-11" x 9". Pages-31. About 20 lines per page and 20 letters per line. Seript--Malayalam. No. of Granthas-32. Complete. Owner-C. O. Subject-Indication of the number and class of hymns. Beginning : श्रीनारायणभट्टपादकृतम् / नत्वा विघ्नेश्वरादीन् कथमपि च मया कथ्यते व्यञ्जनोत्या सूक्तानां वर्गसंख्या स्फुटमिह तु तकारोक्तिरध्यायपूर्ती / युक्ताधं तुल्यमूक्तान्युपदिशति भवेद् द्वादशोक्तौ क्षकारः प्रेति स्याद् द्विद्विकोक्तो भवति च दशसंख्याभिधायी नकारः।। For Private and Personal Use Only

Page #85
66 A DESCRIPTIVE CATALOGUE OF End : रेखामायारिपूरे पुरटपरिरखे मातरालोललीलाश्राप्ता प्रेयोग्ररूपे कटिकटकलितामे शिवे गण्डितायैः / गूढोग्राग्रेरखातारुररिकररखश्रीप्रतिष्ठे कुटीरे पाल्ये याल्याप्तकेल्या पटुकटुकपुटाल्यार्यकाल्या कृपाल्या // Colophon-Nil. Author-Narayana Bhattapada. Remarks-This work contains nine Slokas. The first explains the Paribhasa and the remaining eight describe the subject treated in the hymns. The eight slokas serve as a panegyric of Devi as well as a description of technical terms by virtue of double entendres. // सन्धिप्रकरणम् // No. 30 E. SANDHIPRAKARANAM. C. O. L. No. 276 E. Substance-Paper. Size-11" x 9". Pages-38. About 20 lines per page and 16 letters per line. Script - Malayalam. No. of Granthas-380. Complete. Owner-C.O. Subject-Treatment of the Vedic letters, words, accents and coalition of words. For Private and Personal Use Only

Page #86
SANSKRIT MANUSCRIPTS. 67 Beginning : അവണ്ണം ഒടുങ്ങീട്ടും അവണ്ണം എടുത്താൽ ദീർഘ്യം. - ഇവം എടുത്താൽ ഏകാരം, 2aiwo Osmood &000000. End: कारादपदान्ताद्वे? तधयोः परतोऽन्तरा / यथापूर्व कगौ स्यातां पृजमझिनिदर्शनम् / / ऊष्मणः प्रथमौ ज्ञेयौ लाल्स्पर्शो रपरस्तथा / Colophon : शुभं भूयात् / Author : Remarks-The whole work is written in Mala yalam with Sanskrit quotations. // व्यासशिक्षा (विवरणोपेता) // No. 31. VYASASIKSA. With Commentary. C.O. L. No. 308. Substance-Paper. Size-13" x 8". Pages - 222. About 20 lines per page and 16 letters per line. Seript-Devanagari. No. of Granthas-2150. Complete. Owner-C.O. Subject-Determination of svaras and transfor mation of letters occurring in pronunciation and sandhi, For Private and Personal Use Only

Page #87
68 A DESCRIPTIVE CATALOGUE OF Beginning of the text: श्रीवासुदवं वरदं प्रणम्य श्रीमद्गणेशं वचसां च देवीम् / शीक्षां प्रवक्ष्ये श्रुतिकारणाङ्गं सुबोधकं लक्षणशीर्षभूषाम् / / Beginning of the commentary. वागीशप्रभृतिस्तुत्यं प्रणम्याहं गणाधिपम् / करोमि व्यासक्षिाया व्याख्यानं वेदतेजसम् / / ब्रह्मादिभिर्देवैः सर्वैः स्तुत्य गणाधिपमहं नमस्कृत्य व्यासशीक्षाया व्याख्यानरूपं वेदतेजसं लक्षणं वेदस्य तेजः... ... End : वेदामृतं पिबेद्यस्तु स तस्माद् भूसुरो भवेत् / एवं च व्यासशीक्षावद् भूसुरेन्द्रः स कथ्यते // श्रीमत्परब्रह्मसुपूर्णचित्तः श्रीव्यासकण्ठप्रसृतां च शिक्षाम् / एतामभिज्ञः प्रयतः पठेद्यः सर्वानभीष्टान् स समश्नुते वै // Colophon : श्रीशान्तरङ्गिणा व्यासशीक्षाया भाष्यमुत्तमम् / बेलमीकन्यापूजीतसूरावधानिना कृतम् // इति श्रीवलमीकन्याभूसुरावधानिविरचिते व्यासशीक्षाविवरणे उच्चार (ण) प्रकरणं समाप्तम् / शुभम् / Author: Text-Vyasa. Commentary-Velamikanya Bhusuravadhanin. Remarks--The closing portion of the prakarana alone remains but nothing is available to show the end of the work. Since it comes For Private and Personal Use Only

Page #88
SANSKRIT MANUSCRIPTS. to an end with the commentary on the verse denoting the फलश्रुति, the work may be taken to be complete. // शिक्षासमुच्चयः // No. 32 A. SIKSASAMUCCAYA. C.O. L. No. 1726 A. Substance-Palm leaf. Size-7" x 13". Leaves-19. 8 lines per page and 26 letters per line. Script-Old Malayalam. No. of Granthas-250. Incomplete. Owner-Suryan Tuppan Bhattatiri of Kaladi manakkal. Subject-The derivation and position of letters. Beginning: ... ...ने स विज्ञेयः संहितायां न चेत् तथा / हरौ हकारस्य विसगण संयो... ... ...श्यते / प्रयत्नं नत्र जानीयाद् यथा वर्गे तथा भवेत् / प्रणवस्पर्शसम्बन्धे... ... नेष्यते // End: मीमांसा न्यायतर्कश्च... ...पाङ्गानि विदुर्बुधाः / Colophon : इति अङ्गप्रकरणं समाप्तम् / शी... ... ...ञ्चयं समासम् / हरिः / Author; For Private and Personal Use Only

Page #89
A DESCRIPTIVE CATALOGUE OF Remarks--The Ms. is decayed and worn out. The nam3 of the work is based on the colophon: शिक्षासमुच्चयं समाप्तम् ? / at the close. Impure readings in abundance. The following prakaranas are dealt with : Prayatnaprakaranam Yamaprakaranam Nakaranukaraprakaranam Kramaprakaranam Anusvaraprakaranam Jataprakaranam Matraprakaranan Rangaprakaranam Katakaprakaranam Kampaprakaranam Dviruktaprakaranam Tisrovrttiprakaranam Prakirnakaprakaranam Varnotpattiprakaranam Viruddhaprakaranam Argaprakaranam. It is clear from the commentary that four prakaranas have been left out in the text. // शिक्षासमुच्चयव्याख्या // No. 32 B. SIKSASAMUCCAYAVYAKHYA. C. O. L. 1726 B. Substance-Palm leaf. Size--7"x13". Leaves-110 8-9 lines per page and 24--32 letters per line. Script--Old Malayalam. No. of Granthas 1675. Incomplete. Owner-Subject-Same as No. 32 A, For Private and Personal Use Only

Page #90
SANSKRIT MANUSCR Beginning: ... बद् ध्वन्युत्पत्तिरुच्यते / नत्वादिर्नादोत्पत्तिः / सा वर्णश्रुतिः / स वर्णस्यात्मलाभः / तत्र वर्णो ध्वानमुत्पाद्यमान इति अनन्तरमेव वचनात् / End: संहितायां सर्वमेकश्रुति ... ... कमित्यर्थः / Colophon : लोकं सूर्यस्य नयेत् पठिता धर्मेण संहिता पुरुषम् / पदमपि शशिनो लोकं क्रमो नयेद् ब्रह्मणो लोकम् // हरिहरहिरण्यगर्भेभ्यो नमः। शिव शिव शिव / Author: Remarks-- The Ms. wants one leaf in the beginn ing. It is decayed and worn out. Many portions in the work are lost. References have been made to : Vasistasiksa Koundinyasiksa Rkpratisakhya Vararucisiksa Patanjali Apisali Svarapaicasati Harita Agastyasiksa Asvalayana Mahabhasya Atreya Svarastaka Prakaranas in the work : Upodgha taprakarana Sthanabhedatva Varnotpattiprakarana For Private and Personal Use Only

Page #91
72 A DESCRIPTIVE CATALOGUE OF Dvirostyaprakarana Prayatnaprakarana Nakaranakaraprakarana Prakirnaka prakarana Anunasikaprakarana Matraprakarana Ekasrutiprakarana Prakaranas in the commentary and in the text considerably differ. Varnotpattiprakarana found at the close of the text forms the opening portion of the commentary. // सप्तस्वरासन्धुः (सव्याख्या)। No. 33. SAPTASVARASINDHU. C. O. L. No. 199. Substance-Paper. Size--13" x 8". Pages_315. About 20 lines per page and 20 letters per line. Script-Devanagaii. No. of Granthas--2600. Complete. . Owner-C.O. Subject--The dependance of the Vedic accents on the seven sounds in music and the method of pronouncing them. Beginning of the text: वन्दे श्रीविठ्ठलं देवं चिदचिद्वस्तुशेषिणम् / रुक्मिणीसत्यभामशं भजतां सर्वदं सदा // For Private and Personal Use Only

Page #92
SANSKRIT MANUSORIPTS. : - यनेदं निखिलं चराचरमही व्याप्तं पुराणैश्च यो वेद्यो भागवतोत्तमैश्च मुनिभिः संस्तूयमामश्च यः। वेदान्तेषु यमेव नित्यपुरुष संजज्ञिरे निर्मलं तं नित्यं पुरुषं वरेण्यमनिशं ध्याग्रामि सत्यं परम् / / सप्तस्वरैः समस्तैर्यश्चराचरमिदं अगत् / सञ्जीवयति विश्वात्मा स नो विष्णुः प्रसीदतुः।। सङ्गीतरूपवेदप्रदीपं सप्तस्वरसिन्धुं निर्मित्सुश्चिकीर्षितस्य ग्रन्थस्य निर्विघ्नपरिसमाप्तिप्रचयाद्यनेक श्रेयापरम्पराममिलपन् : "आशीनमस्क्रिया वस्तुनिर्देशो वापि तन्मुखम्" इस्यालङ्कारिकशासनमप्यनुसरन् सकलविधप्रत्यूहपरिपन्थि इष्टदेवतानमस्क्रियात्मकं स्वमनोरथसिद्धिप्रदस्वपुरनिवासिविट्ठलेशविषयकं परमपुरुषविषयक च मङ्गलमादी निबध्नाति बन्दे श्रीविठ्ठलमित्यादिना / Beginning of the commentary: श्रियः पतिं परं ध्यात्वा विभुं तं करुणामिधिम् / / व्यक्तं बालप्रबोधाय स्वरसिम्धोस्तु टिप्पणी / / बालानुरञ्जनी नाम ललिताक्षरगुम्फिता / . स्वरशिक्षादितत्वार्थबोधनकविचक्षणा / / श्रीनिवासतनूजेन श्रीरामानुजशर्मणा / अय्याशास्त्रीति विदुषो मात्रेयं क्रियते भया / / इह खलु सकलद्विजकुलतिलकः स्वरसङ्गीतशास्त्रसुधाम्नुभिमन्थाचलप्रख्यस्तत्रभवान् अय्याशास्त्रिनामक्रविकुञ्जरः, "साहित्यसङ्गीतकलाविहीनः साक्षात्पशुः पुच्छवितापाहीनः / " इति पौराणिकोत्या सङ्गीतान्तं कलामचामिति धिमा। 10 For Private and Personal Use Only

Page #93
74 A DESCRIPTIVE CATALOGUE OF End : व्यासादिस्वरशिक्षादीन् पर्यालोच्य यथामति / तत्तद्ग्रन्थार्थसारांश्च स्वरचक्रादिलक्षणम् // ऋगादीनां तु वेदानां ज्ञात्वा च स्वरनिर्णयम् / पदैः सुललितैश्चैव मार्गश्च सुलभैः क्रमात् / / सुखबोधाय बालानामुक्तं संक्षेपतस्तथा / कृष्णस्य कृपया साक्षादध्यायैश्चापि सप्तभिः / / समापितः स्वरसिन्धु नाय्याशास्त्रिणा मया / माधवे मासि सुदिने कल्यब्दे कृष्णजीवने // The commentary ends: श्रीनिवासतनूजेन श्रीरामानुजसूरिणा / स्वरावधानिना श्रीमदष्टगोत्रसुजन्मना / जगतीमण्डलख्यातयशोविद्यासुशोभिनः / अय्याशास्त्रीति विदुषो नत्रेयं टिप्पणी कृता / इत्थं साम्नि यजुर्वेदे ऋच्यथर्वणि दर्शितम् / सर्वशिक्षानुसारेण प्रतिवर्ण स्वरादिकम् / / अय्याशास्त्रिकृतिः सप्तस्वरसिन्धुसुलक्षणम् / कृष्णस्य प्रीतये भूयाच्छ्रेयसः साधनं परम् // Colophon: इत्यय्याशास्त्रिणां कृतौ सप्तस्वरसिन्धुलक्षणे स्वरावधानिना रामानुजसूरिणा विरचितबालानुरञ्जन्याख्यटिप्पणीसहित; सप्तमोऽध्यायः समाप्तः। For Private and Personal Use Only

Page #94
SANSKRIT MANUSCRIPTS. 75 Author-~~Ayya.sastri, son of Venkatarya. The following couple of verses may be read - with advantage : ताम्रा नाम विभाति पावनतरा काचिन्नदी तत्तटे रम्या भागवतोत्तमैः सुरगुरोस्तुल्यैर्लसद्बुद्धिभिः / आक्रान्ता श्रुतिपारगैर्बुधवरैः श्रीविठ्ठलाख्या पुरी तत्रास्ते विबुधावतंसरसिकः श्रीवेङ्कटायः प्रभुः // तस्यात्मजेन विदुषा बुधवंशजेन श्रीकौशिकान्वयपयोधिसुधांशुना च / श्लाघ्याष्टगोत्रकुलजेन मयाधुनाय्या शास्त्रीतिनामकविना क्रियते मुदायम् // They prove that the work has been written by Ayya.sa.siti, a native of Vittalapuri on the banks of the river Tamraparni. It becomes evident from a stanza in the beginning of the commentary that Ramanuja, the commentator, was the author's great grandson and son of Srinivasa. The commentary is styled Balanuranjani. Remarks--The closing verse of the work testifies that this work was written on the 7th day of the month of Medam in the year 4851 of the Kali era. corresponding to April 1750 A. D. The author himself has indexed the subjects dealt with. The commentator dwells' on the uses of the work thus: For Private and Personal Use Only

Page #95
A DESCRIPTIVE CATALOGUE OF . "वेशानुभूयुवारणविषये साधूनामाचार्याणामभिप्रायानुसारेण वेदशास्त्रलक्षणस्वरशिक्षादिकं च यथामति परिशोध्याध्यतृणां प्रतिशाखं सुखेन स्वरावधानग्रहणार्थं प्रतिवर्णमनतिकृच्छ्रेण स्वरनिर्णयार्थम् ऋगादिषु तत्तत्प्रातिशाख्यव्याच्यादी संगृहीतानां लक्षणविरुद्धानां निरसनाथ यथोक्तालक्षणविशिष्टानां सम्यगुद्बोधनार्थ षड्जादिसप्तस्त्रवणामुदातादीनां त्रयाणां च व्यत्यासो नास्तीत्युबोधनार्थी चतुदानामपि गानरूपत्वमेवेतिः स्थापनार्थं च मया सप्तस्वरसिन्धुग्रन्थो विलिख्यते / अतो गुरुमुखमाध्ययनसहितस्यापि अनतिकृच्छ्रेण प्रत्यक्षरं स्वरावगमाय वेदस्वसमृतादिग्रन्थसारं संगृह्यास्मिन् सप्तस्वरसिन्धुलक्षणा प्रतिपादितम् / The method of exposition of the subject is simply elegant. The work explains the reasons why disparities are found in the old granthas and condemns the principla enunciated in them in a lucid manner in the 3rd chapter of the book. How violins and flutes are to be played is also described in a characteristic way. The following quotations attest the author's predilection for Dravidian readings: “केचनाकृष्णयजुःप्रथमशाखाविषये आन्ध्रपाठमनुमृत्यवाध्येतव्यमिति वदन्ति / तत् सिद्धान्तविरुद्धम् / अत आर्यपाठमिति प्रसिद्धद्राविडपाठमनुसृत्यैवाध्येतव्यम् / " The grounds for the difference in reading are explained. in. a fabulous way from page 109 onwards. The work contains several of For Private and Personal Use Only

Page #96
SANSKRIT MANUSCRIPTS. such fables. This helps to determine the sounds such as Svaracakra, Svaravadhanacakra etc. The books and authors referred to in this work ar@ the following:व्यासशिक्षा पारिः पौष्करसादिः वररुचिः भारद्वाजः रावणभट्टीयम् नारदशीक्षा च्यवनः कौण्डिन्यः चीतहव्यः कोहलः नारायणीयसूत्रम् पाणिनिः शैत्यायनिः महाभाष्यम् पराशरः फुल्लसूत्रम् पुलस्त्यः प्रातिशाख्यम् वसिष्ठः स्वरचन्द्रिका हारीतः वेदस्वरामृतम् रोमशः चतुर्वेदप्रातिशाख्यम् // समानपदादि // No. 34 A. SAMANAPADADI. C.O. L. No. 223 A. Substance-Paper. Size--13" x 8". Pages-8. About 20 lines per page and 16 letters per line. Script-Devanagari. No. of Granthas--75. Incomplete. Owner-C. (). Subject-Same as No. 2 B. For Private and Personal Use Only

Page #97
78 A DESCRIPTIVE CATALOGUE OF Beginning: प्रणम्य प्रणताभीष्टप्रदातारं पतिं श्रियः / बचानां सुबोधाय समानं क्रियते लघु / / विसर्जनीय आकारपूर्वको घोषवत्परः / व्यञ्जनस्पृक् (छ ? शस)परो लुप्यते संहिताक्षणे // (ए ? ये)षु वर्णक्रमात्तानि प्रवक्ष्यामि पदान्यहम् नानापदत्वमिङ्ग्यानां पूर्वभावस्त्ववग्रहः / निमित्तं गृह्यते यत्तत् पदमेवात्र लक्षणम् / प्रथमाश्च द्वितीयाश्च हित्वा वर्गास्त्रयस्त्रयः / / अन्तस्थाश्च हकारश्च घोषवन्तः प्रकीर्तिताः / End: हिमा हवमाना हूयमाना हिन्वाना हय्या / हुवाना वृता हाया हेत्मा वीरहव्याश्वहा // दीयद्रश्मनो हिरण्यया विहोवाहिता / अनिङ्यान्ते वृष्णो नाम मावाता पजन्या पगेहम्ता / / Colophon : यज्ञनारायणाख्यस्य यज्वनः प्रियसूनुना / समानं साधु सन्यान्यं नागदेवेन निर्मितम् // समानपदं समाप्तम् Author-Nagadeva, son of Yajnanarayana. Diksit. Remarks--This work contains many sub-divisions of the main subject. For Private and Personal Use Only

Page #98
SANSKRIT MANUSCRIPTS. / विलवयलक्षणम् // No. 34 B. VILANGHYALAKSANAM. C. O. L. No. 223 B. Substance-Paper. Size--13" x 8". Pages-8 (9-16.) About 20 lines per page and 16 letters per line. Script-Devanagari. No. of Granthas-60. . Conmplete. Owner-C. O. Subject-The changes or otherwise of “ओ, औ, ए, ऐ" in their combination with other letters, Beginning: शुद्धस्फटिकसंकाशं पुण्डरीकनिवासिनम् / दातारं सर्वविद्यानां हयग्रीवमुपास्महे / / यज्ञनारायणात् मूररुत्पन्नः सोमयाजिनः / नागदेवो वदिष्यामि विलयानि पदान्यहम् / / ऋकारे पर आकारः परयोरोदुवर्णयोः / ओदौ तावत् परदैतौ संछन्नौ संहितागमे / / End: हवन्ते हन्तवै हत्ये हमहे हवते हुवे / ह्वयन्ते हूयते ह्वारे हृदये च हवामहे / ' हय्यते शितपूर्व न हूयन्ते हरसे हरे / हिता होता हते हस्ता हवन्ते हवमे हृदे // हस्ते हुवध्य होतारौ हुताविव हवे भवेत् / इदं लक्षणरत्नं तु बुद्धयादिगुणसागरात् // नागदेवात् समुत्पन्नं हृदये धार्यतां बुधैः / For Private and Personal Use Only

Page #99
80 A DESCRIPTIVE CATALOGUE OF एतद्विलयमादृत्य पण्डितः परिगृह्यताम् / / मयोक्तान्यखिल ध्यानि वर्णक्रमत एव तु / विलयलक्षणश्लोका अष्टपष्टिरुदीरिताः / / Colophon: पिलङ्यलक्षणं समाप्तम् / Author.-Nagadeva. Remarks-This work is of inmense service to the minute study of words. - - - - - // अवर्णलक्षणम् // No. 34 C. AVARNALAKSANAM. C.O. L. No. 223 C. Substance-Paper. Size-13" x 8". Pages-5 (17 21). About 20 lines per page and 16 letters per line. Seript-Devanagari. No. of Gran thas---50. Complete. Owner-C. o. Subject-Mantras expressed in alphabetical order, commencing wiih. 37.' Beginning: गुरुं गुणाब्धि निखिलाप्तवाङ्मयम् प्रणम्य संसारसमुद्रतारकम् / पदाद्यवर्णा(चव)गमा(च?य) व(चमृ?म्यू)चा मवर्णदीपाख्यमहं सुलक्षणम् // For Private and Personal Use Only

Page #100
SANSKRIT MANUSCRIPTS, 81 अत्रेप्टोसावेदवत्सन्छनो? ___ थकारादीन्येतदन्तात् पराणि / उच्चो नोच्चस्वार उच्चोऽपि साम्ये पद्ये दीर्घ ह्रस्वभागप्लुतिश्चेत् / / End: श्रीवत्सदक्षिणामूर्तिविदुषाकारसङ्ग्रहः / अकारादिपदानां तु कृतो विद्वद्भिरीक्ष्यताम् / / Colophon : अवर्णलक्षण समाप्तम् // Author-Srivatsa Daksinamuriti. Remarks: // आवर्णलक्षणम् // No. 34 D. AVARNALA KSANA M. C. O. L. No. 223 D. Substance-Paper. Size-13" x 8". Pages-2 (22&23). About 20 lines per page and 20 letters per line. Script-Devanagari No. of Granthas-15. Complete. Owner-C.O. Subject-- Mantras embodied in alphabetical order, commencing with 341. Beginning : आकूतिश्चाकृतिश्चैव क्षितमागूषमागहि / आग्नीध्रादागामिष्ठागा आगमनागतेन च // ... 11 For Private and Personal Use Only

Page #101
A DESCRIPTIVE CATALOGUE OF आगत्य स्यादायरन्त्या चरेदाचरदाजि च / इङ्गयाजुह्वा नाजताजद् आजत्वात्मादनिङ्गयकः // आदिश्ये चाद्यादिशंस्यादादित्यादन आधृये / End: आकारादिपदानां तु स्पष्टाय प्रतिपादितम् / यथामति हृदि प्रीत्या धार्य विद्वञ्जनः सदा / / Colophon : आवर्णलक्षणं समाप्तम् / Author: Remarks : // अनिङ्ग्यलक्षणम् // No. 34 E. ANINGYALAKSANAM. C.O. L. No. 223 E. Substance-Paper. Size---13" x 8". Pages-10(24 33). About 20 lines per page and 16 letters per line. Seript-Devanagari. No. of Granthas 100. Complete. Owner-C. O. Subject-Enumeration of indefinable words. Beginning: . सजलाम्बुदसङ्काशं विमलाम्बुजलोचनम् / सकलाभीष्टदं देवं कमलापतिमाश्रये // येष्विङ्गयपदसादृश्यात् सन्देहो जायते भृशम् / पदानि तान्यनिङ्गयानि ज्ञातुं वक्ष्यामि लक्षणम् // For Private and Personal Use Only

Page #102
SANSKRIT MANUSCRIPTS. 83 End : हणायन्तं हियानश्रुत् हृषीवन्तो हृषीवतः / हरिद्रवः शुद्धरिमान् हरयाणे हरीमयः // विकृताधान्यकारेण न तावदेवयोरिति / इत्येदशीताखण्डेति मञ्जरी नातिविस्मृतम् / / Colophon : प्रियासभाचकल्यब्दे शमेः षण(?)जन्मना / साङ्गत्रयीविदा शेषनारायणमनीषिणा / इति अनिङ्ग वलक्षणं समाप्तम् / / Author-Sesanarayana. Remarks-The chronogram “प्रियासमा च कल्यब्दे" shows that the work was written in 4712 of the Kali ETn. (1610-1611 A. D.) // नपरतपरलक्षणम् / / No. 34 F. NAPARATAPARALAKSANAM. C. O. L. No. 223 F. Substance-Paper. Siz9-13" x 8". Pages-6 (34-39). Aboilt 20 lines per page and 16 letters per line. Script-Devanagari. No. of Granthas-60. Complete. Owner-C.O. Subjecti-Statenment of words ending in “न् & त्" contained in the Samhita. For Private and Personal Use Only

Page #103
84 A DESCRIPTIVE CATALOGUE OF Beginning : प्रणम्य गरुडारूढं हरिं नीलाभ्रसन्निभम् / शेषनारायणाख्यन लक्षणं क्रियते मया // नतयोस्तु विहायान्यत् सव्याख्यं दोषवर्जितम् / सगृह्य श्लोकरूपेण नतान्तानि पदानि तु / / End : ... सिमस्माच हुवच्चेति तान्तमेवं प्रकीर्तितम् / सङ्ग्राह्यमपि यत् किश्चिदत्रानुक्तं विचक्षणः / / ऊह्यमेतन्नतान्ताख्यं लक्षणं समुदीरितम् / Colophon : तपरं समाप्तम् / Author-Same as No. 34 C. Remarks: // सूक्तानुवाकम् // __No. 34 G. SUKTANUVA KA M. C. O. L. No. 223 G. Substance-Paper. Size-13" x 8". Pages-5. About 20 lines per page and 20 letters por line. Script--Devanagari. No. of Granthas-60. Complete. Owner-C.O. Subject--The Anuvakas occurring in the closing portion of hymns. For Private and Personal Use Only

Page #104
SANSKRIT MANUSCRIPTS. 85 Beginning : महर्षि शानकं नत्वा कात्यायन मुनिं तथा / . सूक्तबोधाय यत् किञ्चिन्माधवेन विलिख्यते / सूक्तान्तेऽध्यायानुवाके यूयं पातादिदर्शनम् / त्वमग्ने सुहवश्वाग्ने विश्वभिः परतो न चेत् // सूक्तादावत्सिचेत्संख्या तावद्वर्गे गते ततः / सूक्तादि स्यात् ततोऽप्येवं यावत्सूक्तादिदर्शनम् // अग्निं द्विरग्निं द्विःप्रातस्तीप्रायाञ्चद्वसिष्य च(?)। अश्वं न यत्र वैय्यच्चिदाव इन्द्रस्य न त्रयः / / त्रिश्चिन्ध्वयामि क्रीलकत् प्रद्विरग्ने त्वमेव च / एषो सहोषो भद्रेभिरुदत्यं त्यासनिद्विकम् // End : सत्येनोत्तभिदाः संज्ञाग्रवद्भिरिन्द्रदह्यतमस्य नासदासीनाच्छास इत्था / Colophon : सूक्तानुवाकं समाप्तम् // Author-Madhava. Ramarks--C. C. m@ntions this Madhava as the commentator on Veda (see page 449 Vol. I). // ऋग्विधिः॥ No. 34 H. RGVIDHI. C.O. L. No. 223 H. Substance-Paper. Size-13" x 8". Pages-2(51&52). For Private and Personal Use Only

Page #105
86 A DESCRIPTIVE CATALOGUE OF Script-Devanagari. No. of Granthas--10. Complete. Owner-C.O. Subject_Classification of particular Rks. Beginning : धर्धर्चाः स्युर्कचः प्रायव्येकार्धर्चा अपि क्वचित् / एकार्चािः पुनद्वैधा द्विपदेकपदा इति / आ(पां?वां)सम्नो तथासिक्नयामरौ देवाद्धिसूक्तभाक। सिषक्तुनश्च भद्रं न षट्सुरेकपदा इह // End : अयुते द्वे शतान्यष्टौ अर्धर्चाः पञ्चसप्ततिः / अयुतं स्युर्ऋचश्च द्विसप्ततिश्च चतुःशतम् / / Colophon: ऋग्विधिः। शुभमस्तु / वेदव्यासाय नमः / Author : Remarks--This work facilitates the comprehension of Rks individually. // पदान्तदीपिनी // No. 34 I. PADANDA DIPINI. C. O. L. No. 223 I. Substance-Paper. Size--13".8". Pages-~-4. About 20 lines per page and 16 letters per line. Script-Devanagari. No. of Granthas-35. Complete, For Private and Personal Use Only

Page #106
SANSKRIT MANUSCRIPTS. 87 Owner-C.O. Subject-Characteristics of palas occurring at the close of each Sukta. Beginning: भूतेशोऽपि प्रसादार्थं यस्याभूत् त्रिपुरान्तकः / कारुण्यनिधये तस्मै गणाधिपतये नमः / / मनीपितेषु सर्वेषु भासतां नः सरस्वती। विश्वप्रकाशिनी शश्वत् कुमुदष्विव कौमुदी / ऋग्वेदपाठे शाकल्यदृष्टे तद्वम॑ना कृतिम् / पदान्तदीपिनी नाम्ना करोम्यानुबन्धिनीम् / / बहुशः संशयं दृष्ट्वा बहुधा धीमतामपि / ऋगाम्नायपदान्तेषु तच्छेदाय यतामहे / / आलोच्य शौनकप्रोक्तं प्रातिशाख्यं प्रयत्नतः / विवृणोम्यतिमूढोऽपि मूढानुग्रहकाङ्क्षया / / आविश्य किं न कुरुते मन्दानत्यग्रहाग्रहः / गुणकदर्शिनस्तन्नः सन्तः सन्तु कृपालवः / / षोडशव्यञ्जनोऽर्थानि वाक्यानि व्यञ्जनद्विकः। कथयन्त्यष्टरूपाणां प्रतिवर्ग स्वरैरपि / / End: पदेङ्गयोष्मान्तमाभानां निर्णयो भवति ध्रुवम् शब्दः पदाभिधो भूयादिति सर्व सुमङ्गलम् / / Colophon : शुभम् / Author : For Private and Personal Use Only

Page #107
SS A DESCRIPTIVE CATALOGUE OF Remarks--The work is in complete harmony with the views of Saunaka and Sakalya. ॥जटालक्षणम् // No. 34 J. JATALAKSANA M. C. O. L. No. 223 J. Substance-Paper. Size--13" x 8". Pages--2. Script -~-Devanagari. No. of Granthas-12. Complete. Owner-C.O. Subject--The modo of uiterance of Vedic words. nd: Beginning: कमे यथोक्त पदजातमेव द्विरभ्यसेदुत्तरमेव पूर्वम् / अभ्यस्य पूर्व च तथोत्तरे पदे ऽवसानमेवाहि जटा विधीयते / / End : विलोमे पदवत् सन्धिरनुलोमे यथाक्रमम् / पत्वं णत्वं च दीर्घत्वं सुदीर्घत्वं यथोच्यते / / Colophon: इति व्यालिकृतजटालक्षणं समाप्तम् / Author-Vyali. Romarks-The work illustrates the method of keeping the Samhita intact by constant repetition. For Private and Personal Use Only

Page #108
SANSKRIT MANUSCRIPTS. 89 // जटालक्षणम् (विकल्पकौमुदी)। No. 34 K. JATALA KSANA M. (Vikalpakaumudi.) C.O. L. No. 223 K. Substance-Paper. Size-~-13" x 8". Pages-7. About 20 lines per page and 16 letters per line. Script -~-Devanagali. No. of Granthas-65. Complete. Ownel-C. O. Subject--Same as No. 34 J. Beginning: गणनाथं प्रणम्यादी वाणी ब्रह्माणमेव च / व्यामादींश्च मुनीन् नत्वा शाकलं शशिरं तथा / / बाभ्रव्यं क्रमकर्तारं व्यालिं नत्वा जटाविदम् / शौनकं च विशेषेण नत्वा गुरुपरम्पराम् // करोति नरसिंहाख्यो जटालक्षणमुत्तमम् / किञ्चिज्ज्ञेयं प्रातिशाख्यात् किश्चिद् व्याकरणादिह / / उभयानुगतं प्राय एतल्लक्षणमुच्यते / / पारायणे संहितायां यत फलं समुदीरितम् / / पदस्य द्विगुणं प्रोक्तं क्रमस्य त्रिगुणं तथा / जटापारायणादेव षड्गुणं फलमुच्यते // पदसन्धिसमायुक्ता स्वरसन्धियुता तथा / या पदस्य षडा (वर्तिः ? वृत्तिः) सा जटेत्यभिधीयते // End: विकल्पकौमुदी सेयं जटायाः संहिताश्रया / नरसिंहेन रचिता सन्धिसन्देहनाशिनी // 12 For Private and Personal Use Only

Page #109
A DESCRIPTIVE CATALOGUE OF Colophon: इति विकल्पकौमुदी नाम जटालक्षणं समाप्तम् / Author-- Narasimha. Remarks-_-From the Mangalaslokas it may be understood that Babhravya is the author of . Kramalaksana. .. // स्वरशिक्षा // No. 34 L. SVARASIKSA. C. O. L. No. 223 L. Substance-Paper. Size-13" x 8". Pages-4. About 20 lines per page and 16 letters per line. Seript-Devanagari No. of Granthas-35. Complete. Owner-C. O. Subject-The changes and conditions relating to the pronunciation of svaras. Beginning : प्रणम्य वेदपुरुषं वक्ष्यामि स्वरसग्रहम् / उदात्तश्चानुदात्तश्च स्वरितः प्रचयः स्वराः // End : हस्तेन वेदं योऽधीते स्वरवर्णार्थसंयु (ते ? तम्) / ऋग्यजुःसामभिः पूतो ब्रह्मलोके महीयते // For Private and Personal Use Only

Page #110
SANSKRIT MANUSCRIPTS, 91 Colophon: इति स्वरशिक्षा समाप्ता / Author: Remarks-The title of the work is evidently based on the colophon. // स्वराष्टकम् // No. 34 M. SVARASTAKAM. C.O. L. No. 223 M. Substance - Paper. Size - 13" x 8". Page - 1. Script-Devanagari. No. of Granthas-10. Complete. Owner'-C. O. Subject-Same as No. 34 L. Beginning: एकोदात्तं पदं विद्यादेकस्वरमयापरम् / कानिचित् तु उदात्तानि तच्छिष्टं निहतं स्मृतम् // End : स्वराष्टकमिदं नित्यं पठेद् विप्रः समाहितः / स्वरज्ञानतमो (?) ह्येष ब्रह्मलोके महीयते // Colophon: इति स्वरराष्टकं समाप्तम् / Author: Remarks-The work furnishes a clue to lay stress on Vedic words. - Repre-w For Private and Personal Use Only

Page #111
92 A DESCRIPTIVE CATALOGUE OF // स्वरनिर्देशः // No. 34 N. SVARA NIRDESA. C. O. L. No. 223 N. Substance - Paper. Size - 13" , 8". Page - 1. Script-Devanagari No. of Granthas--10. Incomplete. Owner-C. O. Subject--The method of determining svaras by the aid of fingers. Beginning: पुरुषोऽभिव्रजेन्नारी नारी वा पुरुषं व्रजेत् / तथाङ्गुलीषु सर्वासु नयेदङ्गुष्टमेव तु // End : हस्तेन वेदं योऽधीते स्वरवर्थसंयुतम् / ऋग्यजुःसामाभिः पूतो ब्रह्मलोके महीयते / / Colophon: श्रीगुरुभ्यो नमः / वेदव्यासाय नमः / शुभम् / Author: स्वरनिर्देशशास्त्रं यः कृतवान् हितकाम्यया / तस्मै कात्यायनार्याय नमः शश्वन्महात्मने / Remarks-The above verse shows that this work is written in accordance with Katyayanacarya's treatise on the science of svara. Some portion in the beginning is missing. For Private and Personal Use Only

Page #112
SANSKRIT MANUSCRIPTS. 53 // ऐतरेयारण्यकम् // No. 34 0. AITAREY ARANYA KA M.. C. O. L. No. 223 0. Substance-Paper. Size--13" x 8". Pages-48. 20 lines per page and 16 letters per line. Script -Devanagari. No. of Granthas-480, Owner---C.O. Subject-Fruits resulting from the observance of Vratas. Beginning : अथ महाव्रतम् / इन्द्रो वै वृत्रं हत्वा महानभवत् / यन्महानभवत् तन्महाव्रतस्य महाव्रतत्वम् / End: सर्वान् कामानाप्त्वामृतः समभवत्। वाङ् मे मनसि प्रतिष्ठिता। मनो मे वाचि प्रतिष्ठितम् / आविराविम एधि वेदस्य म आ. नीस्थ: (?) श्रुतं मे मा प्रहासीरनेनाधीतेनाहोरात्रान् संदधामि / ऋतं वदिष्यामि सत्यं वदिष्यामि / तन्मामवतु तद्वक्तारमवतु अवतु मामवतु वक्तारमवतु वक्तारम् // Colophon: पञ्चमोऽध्यायः / शुभमस्तु / Author: Remarks- This work has been printed in the Anandasrama. series, at Poona. The Ms. comprises 5 chapters in the 1st Parva of Mahavrata and 5 chapters in the 2nd Parva of Atmopanisad. For Private and Personal Use Only

Page #113
A DESCRIPTIVE CATALOGUE OF // समानपदव्याख्यानम् // No. 35 A. SAMANAPADA VYAKHYANAM. C.O. L. No. 2268 A. Substance-Palm leaf. Size-16" x 13". Leaves 1 18. 6 lines per page and 40 letters per line. Script-Tamil Grantha. No. of Granthas-270. Complete. Owner-Saikara Rama Iyer of Sucindram. Subject-Same as No. 2 B. Beginning: , अथेति / अधिकारार्थोऽथशब्दः / यथा अय शब्दानुशासनमिति / अधिकारः प्रस्तावः, प्रारम्भ इत्यनर्थान्तरम् / येषु पदेषु संहितायां विसर्जनीयो लुप्यते, तेषां पदानां संग्रहलक्षणशास्त्रं प्रस्तुतमित्येतमर्थमथशब्दो द्योतयति / लुप्तविसर्जनीयानां सङ्ग्रहलक्षणशास्त्रं प्रस्तुतं प्रारब्धमित्यर्थः। संहितायामिति विषयसप्तमी / End: हृताः / मकारपरः / हताशब्दो मकारपरो विसर्जनीयो विद्यते / उपहृता मनुष्याः / मकारपर इति किम् / उपहता धेनुः सहर्षभा इति। Colophon: इति संहितासमानपदव्याख्यानं समाप्तम् / हरिः ॐ / Author: Remarks--This treatise is vastly different from that catalogued under No. 34 A, There For Private and Personal Use Only

Page #114
SANSKRIT MANUSCRIPTS. is a Ms. of शमानसन्धिव्याख्या, No. 100072 A, in the Baroda Central Library (Vide p. 166 C. M. C. B.) It is a commentary on the Samana Sandhi which gives a list of the words in the Yajussamhita. ॥विलयलक्षणम् // No. 35 B. VILANGHYALAKSANAM. C. O. L. No. 2268 B. Substance--Palm leaf. Size-16"x13". Leaves--20. 6 lines per page and 40 letters per line. Script-Tamil Grantha. No. of Granthas-250. Complete. Owner-Same as No. 35 A. Subject-Same as No. 34 B. Beginning: मू-प्रणम्य भारती देवीं सर्वलोकैकमातरम् / नारायणः प्रवक्ष्यामि विलङ्घ्यानि पदान्यहम् / / व्या--प्रारिप्सितस्य विलयलक्षणस्याविच्छेदेन परिसमाप्तये सर्वलोकैकमातरं भारती देवी प्रणम्य नारायणोऽहं विलध्यानि पदानि प्रवक्ष्यामीति प्र(जातिज्ञा)यते // 1 // मू- एकारैकारवर्णी यौ संहितायां विकारिणौ / तदन्तानि विलध्यानीत्युच्यन्ते वेदवित्तमैः // 2 // व्या-एकारश्चैकारश्च एकारैकारौ.... End: इत्येतानि विलध्यानि / यथा--हृयामहा इति ब्रह्मा / For Private and Personal Use Only

Page #115
A DESCRIPTIVE CATALOGUE OF पशोरुद्धारमुद्धारा इति / वरुणस्यान्तर्हित्या एधोऽसि / एभ्योऽ.. धिकानि विलङ्घ्यपदानि न सन्ति / Colophon: विलयव्याख्यानं समाप्तम् / हरिः ॐ। शुभमस्तु / श्रीगुरुभ्यो नमः / कृष्णार्पणम् / Author-Narayana. Remarks-Under No. 34 B. a Vilaighyalaksana of Nagadeva is noticed. // नपरतपरलक्षणम् (सव्याख्यानम्)॥ : No. 35 C. NAPARATAPARALAKSANAM with commentary. C.O. L. No. 2268 C. Substance-Palm leaf. Size-16" x 11". Leaves-7. 6 lines per page and 46 laitors por line. Script-Tamil grantha. No. of Granthas 125. Incomplete. Owner-Same as No. 35 A. . Subject--Saime as No. 3.4 F. Beginning : मू-नत्वा विनायकं देवं सवसम्पत्करं प्रभुम् / शौरिसूनुः प्रवक्ष्यामि नवं नतपरं पदम् / / लक्षणं क्रियते चादिपरं नावनवं मया / व्या-शौरिसू नुः, नवमुत्कृष्टं न(व?त)परं वक्ष्यात्यिपोऽन्वयः। सकलकार्याणां निवृत्तिहेतुं विनायकं पूर्व नमस्कृत्यातःपरं लक्षणं For Private and Personal Use Only

Page #116
SANSKRIT MANUSCRIPTS. वक्ष्यामीत्युक्त्वा इदानी प्राचीनलक्षणग्रन्थस्य - दोषबाहुल्य दर्शयन्नारभ्यमाणस्य एवं गुणमुपपादयन्नाह-- मू-दुर्ज्ञानं दुष्पटं यत् तु सापेक्षं चाक्रमं तथा / तत् परित्यज्य सव्याख्यमकारादि च पुष्कलंम् / / End: अक्रामन् अचिन्वान् अदृशन् एतेषु पदेषु नकारान्तो भवति / यथा प्रजास्वेव प्राणान् दधाति / देव अशिक्षन् / तदशक्नुवन् / अवपतन्तीरवदन् दिवः / सुमना अहेडन् तव स्याम् / पराभवन् मध्यन्दिने धिषि 0 Colophon-Nil. Author: Remarks--The author handles the subject with perfect ease and clearness. His identity is not discernible except that he was the s:n of Sauri. The Acaryas, Plaksi, Kavndinya, Gautama, Pauskarasadi and others as well as the Pratisakhyas are referred to in the work. // सर्वसम्मतशिक्षा // No. 36. SARVASAMMATASIKSA. C. O. L. No. 629. Substance-Paper. Size-11" x 8". . Pages-15. 20 lines per page and 14 letters per line. Script-Devanagali. No. of Granthas-135. Complete. For Private and Personal Use Only

Page #117
A DESCRIPTIVE CATALOGUE OF Owner-C.O. Subject-The accents common to all Vedas. Beginning: स्वराद् द्वित्वमवानोति व्यञ्जनं व्यञ्जने परे / स्पर्श लकारपूर्वो यो पपूर्वस्तु द्विरुच्यते // स्वरपूर्वस्य रेफस्य परस्ताद्वयञ्जनं स्थितम् / आपद्यते द्विवर्ण तद् वर्णमात्रे परे सति / / हस्वपूर्वी नगौ द्वित्वं नापते पदान्तगौ / अपि स्वरोत्तरावेव श्लिष्टे भवति नान्यथा / / End : हस्तहीनस्तु योऽधीते स्वरवर्णविवर्जितः / ऋग्यजुस्सामभिर्दग्धो वियोनिमधिगच्छति // मन्त्रो हीनः स्वरतो वर्णतो वा मिथ्याप्रयुक्तो न तमर्थमाह / स वाग्वजो यजमानं हिनस्ति यथेन्द्रशत्रुः स्वरतोऽपराधात् // पदक्रमविशेषज्ञो वर्णक्रमविचक्षणः / स्वरमात्राविभागज्ञो गच्छेदाचार्यसंसदम् // Colophon: - सर्वसम्मतशिक्षा समाता / शुभमस्तु / Author: . Remarks-The work is attributed to Kesavarya, ___ son of Suri, in D.C. S. M. Madras. (Vide Nos. 997, 998, Vol. II.) For Private and Personal Use Only

Page #118
SANSKRIT MANUSCRIPTS. 99 // सर्वानुक्रमणी // No. 37 A. SARVANUKRAMANI. C.O. L. No. 1872 A. Substance-Palm leaf. Size-83" x 2". Leaves-37. 8 lines per page and 32 letters per line. Script-Malayalam. No. of Granthas-580. Complete. Owner-Kudallur Brahmadattan Nampurippad. Subject-An index to Sukta, Rk, Priest, Metre etc. Beginning: हरिः / श्रीगणपतये नमः / अविघ्नमस्तु / शौनकाय नमः / कात्यायनाय नमः। अथ ऋग्वेदाम्नाये शाकलके सूक्तप्रतीकऋक्संख्या ऋषिदैवतच्छन्दांस्यनुक्रमिष्यामो यथोपदेशम् / न तज्ज्ञानमृते श्रौतस्मातकर्मप्रसिद्धिः / मन्त्राणां ब्राह्मणायच्छन्दोदैवतविद्याजनाध्यापनाभ्यां श्रेयोऽधिगच्छतीति / एताभ्यामेवानेवंविदो यातयामानि छन्दांसि भवन्ति / स्थाणुं वर्छ(सि? ति) गर्ने वा पात्यते प्रमीयते वा पापीयान् भवतीति विज्ञायते / अथ ऋषयः / शतर्चिन आये / End: ऋतं माधुच्छन्दसोऽघमर्षणो भाववृत्तमानुष्टुभं तु संसं चतुक संवननः संज्ञानमाद्याग्नेय्याद्या त्रिष्टुप् तृतीया त्रिष्टुप् / नमः शौनकाय नमः शौनकाय / Colophon: सर्वानुक्रमणी / हरिः ॐ। For Private and Personal Use Only

Page #119
100 A DESCRIPTIVE CATALOGUE OF Author_Most probably Katyayana (See No. 38 A.) Remarks-This work has been published by the University of Oxford. // न्यायदीपावलिः // No. 37 B. NYAYADIPAVALI. C. O. L. No. 1872 B. Substance-Palm leaf. Siz9-8" x 2". Leaves-16. 9 lines per page and 38 letters per line. Script -Malayalam. No. of Granthas.-400. Complete. Owner-Same as No. 37 A. Subject-Vedantic philosophy. Beginning : श्रीगणपतये नमः / जगदकुरकन्दाय... ... ... / दुस्तर्कतिमिरश्रेणीविदारणविशारदाम् / रुचिरां न्यायदीपानामावलिं रचयाम्यहम् // विवादपदं मिथ्या दृश्यत्वात् / यदिन्थं तत् तथा / यथोभयबाद्यविवादपदम् / End: साध्या(या?)दिसंप्रतिपत्तन साध्यविकलतादिष्टान्तदोषोऽपीति सर्वमनवधम् // For Private and Personal Use Only

Page #120
SANSKRIT MANUSCRIPTS. 101 सेवन्तां मतिमन्तः......चन्द्रिकां विशदाम् / आनन्दबोधकृतिनः प्रसरन्तीं पूर्णदिक्चक्राम् / / ... ... ... निजं ज्योतिरेकं मुरारे हृदयनिहितमात्रे यत्र संसारयन्त्रः / गलति गलितमोहो...... सान्द्र ____ यदभिदधति वेदा विश्वतश्चक्षुरेकाम् // Colophon: इति न्यायदीपावली समाप्ता / Author-Ananda Bodha. Remarks--The Ms. is very much worn-out and decayed. After the completion of the work one leaf is seen in which the commentary has heen just bagtun. // सर्वानुक्रमणी॥ No. 38 A. SARVANUKRAMANI. C.O. L. No. 1887 A. Substance--Palm leaf. Leaves--19. 6 lines per page and 64 letters per line. Script-Malayalam. No. of Granthas-580. Complete. Owner-Narayaharu Govindaru, Kumaraman galam Changanassery, Travancore. Subject-Same as No. 37 A. Beginning-End-Same as No, 37 A, For Private and Personal Use Only

Page #121
102 A DESCRIPTIVE CATALOGUE OF Colophon: श्रीकृष्णाय नमः / विष्णवे नमः। श्रीवासुदेवाय नमः / श्रीमाधवाय नमः / श्रीगरुडाय नमः / अनन्ताय नमः / नमः शिवाय / नमः श्रीपरमेश्वराय / .... ... Author-Katyayana, as is proved by the following verse, in the commentary, Vedarthadipika, by Sadgurusisya : 'सर्वानुक्रमणी सैषा कात्यायनमुनेः कृतिः / / व्यक्तं व्याख्यायते भक्त्या जन्मसाफल्यसिद्धये // Remarks--No division is observed into Astakas or Mandalas but the work is written as a continuous narrative. The Ms. is decayed. // आश्वलायनगृह्यसूत्रम् / / No. 38 B. ASVALAYANAGRHYASUTRAM. C.O. L. No. 1887 B. Substance-Palm leaf. Size-23" x 2". Leaves-21. * 6-8 lines per page and 72 letters per line. Script-Malayalam. No. of Granthas-650. Owner-Same as No. 38 A. Subject-Sodasasamskaras like Pumsavana etc. Beginning: उक्तानि वैतानिकानि / गृह्याणि वक्ष्यामः / End: पशूनां मध्यमियान्मध्यामयात् / नमो ब्रह्मणे नमो ब्रह्मणे नम For Private and Personal Use Only

Page #122
SANSKRIT MANUSCRIPTS. 103 आचायेभ्यो नम आचार्यभ्यो नमः शौनकाय नमः शौनकाय। Colophon: इत्याश्वलायनगृह्ये चतुर्थोऽध्यायः / Author-Asvalayana. Remarks--This work has been published with commentary in the T. S. S. as No. 78. Pindapitryazjakalpa and Sapindikarana are dealt with at the close. // गृह्यसारनिबन्धनम् // No. 38 C. GRHY ASARA NIBANDHANAM. C. O. L. No. 1887 C. Substancs-Palm leaf. Size-213" - 2". Leaves-17. 8 lines per page and 72 letters per line. Script- Malayalam. No. of Granthas-650. Owner-Same as No. 38 A. Subject-Practical application of observances noted in the Grhyasutra. Beginning: श्रीगणेशाय नमः / नमः शिवाय / नारायणं नमस्कृत्वा शौनकव्यासपूर्वकान् / प्रणम्यादौ गुरून् वक्ष्ये गृह्यसारनिबन्धनम् / / अथ स्वस्तिवाचनं वक्ष्ये .... ... .... For Private and Personal Use Only

Page #123
A DESCRIPTIVE CATALOGUE OF End: स्विष्टकृत् षष्ठं हुत्वोपस्पृश्य विष्टकद्धर्मादिशेष समापयेदिति / gret itt : THATAT .... Colophon: Author: Remarks-This Ms. is extremely old and worn out. The Ms. of the 13th chapter of Saunakiya entitled "getima" is seen at the close. 11 Fiat, il No. 38 D. RSICCHANDODAIVATAM. C. O. L. No. 1887 D. Substance-Palm leaf. Size--213" x 2". Leaves--33. 7-8 lines per page and 58 letters per line. Script-Malayalam. No. of Granthas--950. Complete. Owner-Same as No. 38 A. Subject-Beginning-End-Same as No. 17. Colophon: Author: Remarks--Same as No. 17. The Ms. is extremely decayed and worn-out, not capable of suffering even finger-touch. For Private and Personal Use Only

Page #124
SANSKRIT MANUSCRIPTS. 105 // ऋकप्रातिशाख्यम् (पार्षदम्)॥ No. 38 E. RKPRATISAKHYAM C.O. L. No. 1887 E. Substance-Palm leaf. Size-213"x2". Leaves-21. 7-9 lines per page and 64 letters per line. Script--Malayalam. No. of Granthas-700. Owner--Same as No. 38 A. Subject-Phonetics, furnishing detailed infor mation about svaras, varpas etc. Beginning: श्रीमहागणपतये नमः / श्रीसरस्वत्यै नमः / परावरे ब्रह्मणी यं सदाहु वेदात्मानं वेदनिधि मुनीन्द्राः / तं पद्मगर्भ परमं त्वादिदेवं प्रणम्या लक्षणमाह शौनकः // ..... .... .... रेषु कखौ गधौ ङचछौ जझौ अटठौ डढा - णतथौ दधौ नपफौ बभौ. मयरलवा हशषसाः / End : यश्छन्दसां वेद विशेषमेतं भूतानि च त्रैष्टुभजागतानि / सर्वाणि रूपाणि च भक्तितः स स्वर्ग जयत्येभिरथामृतत्वम् / स्वर्ग जयत्येभिरथामृतत्वम् / Colophon: ... ॐ नमः शौनकाय 14 For Private and Personal Use Only

Page #125
106 A DESCRIPTIVE CATALOGUE OF Author -Saunaka, as suggested by the introductory verse. Remarks--The Ms. is extremely decayed and worn-out. Two additional leaves are soen in the end on which Nirukta is just commenced. Il quila RUTGETOT IN No. 38 F. VARNOCCARANALAKSANAM. C. O. L. No. 1887 F. Substance-Palm leaf. Size-211" x 2". Leaves--4. 6-8 lines per page and about 64 letters per line. Script-Malayalam. No. of Granthas--100. Owner-Same as No. 38 A. Subject--Beginning-Same as No. 30 A. End : वेदो हि वर्णसंधातो वेदो ब्रह्मेति कीर्त्यते / तस्मात् तद्वेदवर्णज्ञो ब्रह्मलोके महीयते // Colophon: हरिः / श्रीमहागणपतये नमः / श्रीसरस्वत्यै नमः / हरिः / श्रीवेदव्यासाय नमः / Author: Remarks-19 leaves are appended in continuation of the work, pertaining to various treatises. For Private and Personal Use Only

Page #126
SANSKRIT MANUSCRIPTS... 107 After the concluding varse and before the colophon are seen about five stanzas borrowed from Siksa beginning with मन्त्री हीनः. // सौराष्टकम् // No. 38 G. SAURASTA KA M. C.O. L. No. 1887 G. Substance-Palm leaf. Size-213" x 2". Leaf-1. 8 lines per page and 24 letters por line. Script Malayalam. No. of Granthas--12. Owner-Same as No. 38 A. Subject--A panegyric of the sun. Beginning: .... .... .... .... णिम् / उदयाद्रिमस्तकमहामणीलसत्-.. ___ कमलाकरैकसुहृदं महौजसम् / गदपङ्कशोषणमघौधनाशनं शरणं गतोऽस्मि रविमंशुमालिनम् // End: श्रतिभक्त .... .... .... .... .... यफलप्रदायिनम् / गदपङ्कशोषणमघौघनाशनं शरणं गतोऽस्मि सविमंशुमालिनम् // For Private and Personal Use Only

Page #127
103 A DESCRIPTIVE CATALOGUE OF Colophon: इति सौरमष्टकमहर्मुखे रवि प्रणिपत्य यः पठति भक्तितो नरः / स विमुच्यते सकलरोगकल्मषः सवितुः समीपमपि सम्यगाश्रयात् / / हरिः / Author : Remarks-The Ms. is decayed. ॥सामसंहिताभाष्यम्॥ No.39. SAMASAM HITABHASYAM. C. O. L. No. 2011. Substance-Palm leaf. Size--20" .. 13". Leaves-180 7 lines per page and 32 letters per line. Script- Tamil Grantha. No. of Granthas 2500. Owner-Vengu Vadhyur Varada Vadhyar of Ayikudi, Travancore. Subject Authoritative and concise exposition of Vedasamhita with mantras. Beginning : वागर्थोभयरूपेण भासमानं परेश्वरम् / वन्दे पुरुषमुत्पन्न क्सामभ्यामभिष्टुतम् // For Private and Personal Use Only

Page #128
SANSKRIT MANUSCRIPTS: 109 नत्वा नाराय... . ... . ... साम्नां श्रीभरतस्वामी काश्यपो व्याकरोत्यचः // भोसाळाधीश्वरे पृथ्वी रामनाथे प्रशासति / व्याख्या कृते ... ... ... मया / श्रवणेनानुगृह्णन्तु सन्तस्तां वीतमत्सराः। अपश्यन्तः सतो दोषानुत्पश्यन्तोऽसतो गुणान् / मन्त्रैस्त ... ... ... तवद्विजः।। अर्थज्ञश्चाश्नुते भद्रं यतो ज्ञेयान्यमून्यतः। न प्रवष्ट न कामयते / वशेः कान्तिकर्मणो रूपं वष्टेति / सुधन्वानायेति / षष्ठयर्थे चतुर्थी / स्तूयमानस्य / अन्धसः सोम्य तद् वचः शब्दं मतः मरणीयः। कोऽसौ श्वानमपहता अपबाधध्वमराधसं समृद्धिहेतुं कर्माणं मखमन्ना यथा अमपमदातारं यज्ञे न प्रवेशयन्ति तद्वत् / भृगवो दीप्ताः यूयं ये मदीयजना इति / तथाहि श्रूयते--यो ह वाविदितायच्छन्दो .... .... .... त्यारभ्य तस्मादेतेन मन्त्रे मन्त्र विद्यादित्यन्तम् / तथाच "स्थाणुरयं भारवाहः किलाभूदधीत्य वेदान् न विजा .... योऽर्थज्ञः सकलं भद्रमश्नुते नाकमेति ज्ञानविधूतपाप्मा।" "यदधीतमविज्ञातं निगदेनैव शब्द्यते / अनमाविव शुष्कैधो (न तज्ज्वलति कर्हिचित्) // इति // ब्राह्मणानि च दृश्यन्ते मन्त्राणां संहिताभुवाम् / .. साम्नां तु ब्राह्मणव्याख्या समये कापि वक्ष्यते // End : अयं मन्त्रार्थसंग्रहः / अस्माकं शत्रूनिति नवासाकं शत्रनति For Private and Personal Use Only

Page #129
110 A DESCRIPTIVE CATALOGUE OF चारयेति वा / यतस्त्वं सर्वैः स्तूयसे मया सह संवदस्वेति / अथ पुरुषपाद... ... ...तानि सर्वाण्यैन्द्राण्येव / तत्तद्गणयोगात् तत्तनियामकत्वेनान्यादिवा- स्तूयत एव / एवहि त्वम् / उक्तगुणोऽपि / एवेति पुनरुक्तिरादरार्था / एवं हि त्वं हे अग्ने अदृश्य नेतरिति / एवं हि त्वं हे इन्द्र परमेश्वर एवं हि त्वं हे पूषन् पोषक विश्वस्येति / भवता हे देवा....... देवानां बलरूपेण स्थानादिरिन्द्रः सम्बोध्यत इति / Colophon : प्रकृतिऋग्भाष्यं सम्पूर्णम् / इत्थं चतुर्दशशतमृच आग्ने हेबिळम्बिवर्ष 100... / ... ...मि श्रीरङ्गायतने वसन् // श्रीभरतस्वामिनः कृतौ सामवेदभाष्ये आग्नेयं सम्पूर्णम् / Author-Bharatasvamin of Sriranga. Remarks--Ramanatha's inscriptions are found in the Tiruvanaikkaval and Sri Rangam tomples (vide pp. 130; 139) S. I. I. Vol. IV. Burnell reads Bhosala into Hosala and says that Ramanatha was a Mysore King who flourished at Seringapatam in Mysore about the end of the 17th century. It seems that Mr. P. P. S. Sastri also accepts this view (vide p. 438 D. C. S. M. Tanjore). It is seen from our Mss. that the reading Bhosala is quite correct. There is a distance of about half a mile from Srirangam to Tiruvanai For Private and Personal Use Only

Page #130
SANSKRIT MANUSCRIPTS. kkaval. Bharatasva min's native place is not Seringapattanam in Mysore bui Srirangam near Trichinopoly. Yuska and Vidyaranya are mentioned in the work. 11 FRY4137 (17TTET) 11 No. 40. SVARAPANCASATALOKI with commentary. C. O, L. No. 544. Substance-Paper. Size--101" x 9". Pages --- 54. About 20 lines per page and 30 letters per line. Script-Davanagari. No. of Granthas-810. Complete. Owner--C. O. Subjec'hDefinition of accents. About the date of Bharatasvamin the following opinion of Prof. K.A. Nilakantha Sastriar, University Professor of Indian History and Archaology, Madras may be read with advantage : "I rather think that Bharatasvamin of Srirangam and his work on Samaveda must be taken to belong to the time of the Hoysala King Ramanatha. The inscriptions to which you have made reference are of that monarch and of no other. Though the form Bhosala makes one think of the Bhonsles, there is no Ramanatha known among the Bhonsle Rajas of Tanjore. * For Private and Personal Use Only

Page #131
112 A DESCRIPTIVE CATALOGUE OF Beginning: अतीन्द्रियार्थविज्ञानं प्रणम्य ब्रह्म शाश्वतम् / तत्तियिपदादीनां वक्ष्यामि स्वरलक्षणम् // व्या-- अनेन श्लोकेन परावरब्रह्मप्रणामपूर्वकमारिप्सितग्रन्थस्याभिधेयमाहुः / वेदोऽपि शाश्वतं ब्रह्म / तदतीन्द्रियार्थविज्ञानप्रकरणं तत्प्रतिपाद्यमतीन्द्रियं परब्रह्मार्थविज्ञानस्वभावं भवति / तदुभयं ब्रह्म प्रणम्य स्वरलक्षणं वक्ष्यामि / पदादीनामिति वचनं प्रयोजनप्रतिपादनार्थम् / यथा" सहसस्पुत्रो अद्भुत'' इत्यत्र यः स्वरस्सहस इति सपदयोरिति सम्भवति / सहु प्रथमो गृह्यते , स एवैनं भूतिं गमेति गमयति / स्वरलक्षणज्ञाने फलान्तरमप्यस्ति / तन्निर्णीतस्वरेषु पदरूपज्ञानम् / यथा अयमिह प्रथमो धायीति नाडागमिशङ्का भवति / तस्मादारब्धव्यमेवैतत / तत्र परिभाषामाह-- उदात्तश्चानुदातश्च वर्णानां प्राकृतो स्वरौ / स्वरीताश्च द्विधोच्यन्ते घृतः कम्पश्च मंहितः // End: अन्येऽप्यध्ययनाद बोध्या अरुणोपनिषत्स्वराः / अन्येऽपीति वचनमन्यत्र क्वचित् पदाध्ययनरहिते व्यत्ययं सूचयति / प्रणवो चञ्चिकुतुपे / सत्यनलप्लयो भूत्वा स वाचस्पते हृदिति व्याहरत् / For Private and Personal Use Only

Page #132
SANSKRIT MANUSCRIPTS. 113 Colophon: a TAISTER: I sa 147 ख्या पूर्णा / m isti Author: Remarks--Probably both the author and the com mentator are identical because the verse of in vocation at the beginning of the text and the commentary is the same. The book is divided into five Adhikaras. Since the Pratisakhya is quoted purposely it may be observed that Pratisakhya serves as a supplement to this work. This work is referred to in the Baroda Central Library Catalogue under the title Taitiriyasvara, Laksana Vyakhya as No. 6381 B. It is also mentioned in C. C. But nothing is said about the author. II FEITAIFATIH No. 41. SVARAMANOJNAMANJARI. C. O. L. No. 556. Substance-Paper. Size-131" x 8.1". Pages--148. About 15 lines per page and 24 loiters per line. Script-Devanagari. No. of Granthas-1665. Complete. Owner-C.O. Subject-Description of circumflex and other 15 For Private and Personal Use Only

Page #133
114 A DESCRIPTIVE CATALOGUE OF accents of nouns and verbs of the Taittiriya. Sakha. Beginning: हरिः। श्रीगणपतये नमः। स्वरमनोज्ञमञ्जरी / पाणिनिप्रभृतिशास्त्रकोविदान् . पावनानथ गुरून् प्रणम्य तान् / पाणिनीयसमयानुसारिणी वक्ष्यते स्वरमनोज्ञमञ्जरी // स्वभ्यस्तवेदः कुरुते प्रबन्धं स्वरार्थमावर्तितशब्दविद्यः / रुद्रार्यसूनुर्नरसिंहसूरि- रसावदोषो विदुषां मुदेऽस्तु // इह खलु निरन्तरं वेदाभ्यासनिरतानामध्यापकानामध्येतृणां च सम्यगुदात्तादयः स्वरा विवेचनीयाः / तथैवोच्चारयितव्याश्च विवेकपूर्वकम् / तत्सम्यगुच्चारणे महाफलश्रवणात् / असम्यगुच्चारणे प्रत्यवायदर्शनात् श्रवणाच्च / तथाहि "मन्त्रो हीनः स्वरतो यर्णतो या मिथ्याप्रयुक्तो न तमर्थमाह / स वाग्वज्रो यजमानं हिनस्ति यथेन्द्रशत्रुः स्वरतोऽपराधात् // ". "एकः शब्दः सम्यग् ज्ञातः सुष्टु प्रयुक्तः स्वर्गे लोके कामधुग्भवति / पदक्रमविशेषज्ञो गच्छदाचार्यसम्पदम (संसदम)। अत्र यद्यप्यध्यापकोपदेशवशादेव स्वरा विभाव्यन्ते / न तावता विशिष्टफलसिद्धिः / For Private and Personal Use Only

Page #134
SANSKRIT MANUSCRIPTS. 115 End: तत्र पूर्वो वेदशब्दश्वादिलोपे विभाषेति न निहन्यते / तेन लिनस्वरेणाधुदात्तं द्वितीयः सर्वानुदात्तः // Colophon: अन्यानप्येवमुद्धृत्य विशेषस्वरगोचरः / नित्यस्वाध्यायनिष्णातैर्निर्वाच्यः शब्दलादिभिः (1) / शाखयं तैत्तिरीया च बहुधावृत्त्य धीमता / दृष्टस्वरोदाहरणा नृसिंहेन विवर्णिता // गौरीगुरोऽङ्गिरेरुपरागी गौरागरागवत् (1) / गुवर्णः पातु जगतां शब्दशास्त्रविवेकिनः // Author-~Nrsimha (son of Rudrarya). For fur ther information refer to page 27, C. C. Remarks: पाणिनीयसमयानुसारिणी वक्ष्यते स्वरमनोज्ञमञ्जरी / The above verse bears out the fact that the author explains circumflex etc., of accents of the Taittiriya Samhita according to Panini's system in a vivid and clear manner. This work finds a place in C. C. under the title Svarasiddhanta Manjari (see page 751). Since the title appears in the opening sloka, 'वक्ष्यते स्वरमनोज्ञमञ्जरी' it may be understood that the author is particular in styling the work as such. In the Baroda Catalogue, Vol. I, under the section Vedalaksana, it is catalogued under the title Svaramanjari (p. 126). In the Madras Triennial Catalogue also this work is cata For Private and Personal Use Only

Page #135
A DESCRIPTIVE CATALOGUE OF logued as Svaramanojna Manjari (see page + 2379-R. No. 1674, Part IC, Vol. II). But the beginning and end are different. // श्रौतम् // SRAUTA: . // आग्निष्टोमप्रयोगः // No. 42. AGNISTOMAPRAYOGA C. O. L. No. 2170. Substance-Palm leaf. Size-15" x 11". Leaves-103. 6-10 lines per page and 64 letters per line. Script-Tamil Grantha. No. of Granthas 3200. Complete. Owner-Tuppan Tuppan Nampuriprad, Punnor kottu Mana. Subject-The materials, nature etc., of Agnistoma . sacrifice. Beginning: श्रीगणपतये नमः / अविघ्नमस्तु / .........घुपतिष्ठते / तमध्वर्युपूर्वऋत्विज एव कुर्युः / होता तु को यज्ञ इतीह पृच्छेत्.... End: - अनड्वान् दक्षिणा / अनड्डदभावा हिरण्यं वासा यावद्रावेष्टिः सन्तिष्ठते / सायमग्निहोत्रं जुहोति। काले प्रातदेहः सन्तिष्ठतेऽमिष्टोमोऽग्निष्टोमः / For Private and Personal Use Only

Page #136
117 SANSKRIT MANUSCRIPTS. 11 Colophon: हरिः। ॐ / श्रीस्थाणुमूर्तये नमः / हरिः। Remarks-Two leaves (63 & 64) are wanting in the Ms. // आपस्तम्बश्रौतप्रायश्चित्तप्रदीपिका // No. 43. APASTAMBASRAUTA PRAYASCITTAPRADIPIKA. C.O. L. No. 323. Substance-Paper. Size-131" - 81". Pages-132. 16 lines per page and 18 letters per line. Script-Devanagari. No. of Granthas-1200. Owner-C.O. Subject-A Bhasya on Srauta-prayascitta embodied in the 9th prasna in Apastambasrautasutra of Kasnayajurveda. Beginning: श्रुतिलक्षणं प्रायश्चित्तं विध्यपराधे विधीयते / श्रुतौ लक्षणमात्रमेव यस्य प्रायश्चित्तस्योपदिश्यते तच्छृतिलक्षणम् / तसाद् यस्य क्षायति / अत्र द्वयोर्बहूनां वा क्षाणे प्रायश्चित्तं नैकस्य हविषः क्षाणे एव / यद्यष्टापदीत्यनुवृद्धयेत / अत्र द्वादशपद्यामपि प्रायश्चित्तम् / विधेरपराधो विध्यपराधः अपराधोऽन्यथाभावः (विध्यपराधप्रायश्चित्तं विधीयते?) तासिन् विध्यपराधे प्रायश्चित्तं विधीयते / यथा यस्याहोरथो वान्तरानी...त्यादुद्ध(ररे)दिति प्रायाश्चित्तं रथादीनामन्तरागमने For Private and Personal Use Only

Page #137
118 A DESCRIPTIVE CATALOGUE OF यत्र रथादीनां अन्तरागमनावधानं (गमनविधानम्) यथा रथादीनां अन्तरानयनेन प्रायश्चित्तं तथा यागार्थगमनेन च प्रायाश्चत्तम् / अथवा श्रुतिलक्षणं प्रायश्चित्तं विध्यपराधे विधीयते / न स्मृतिलक्षणम् / एवं सूत्रार्थः। . End : वातो वा प्रसव्यधूमम् आवेष्टयेत् / यजमानो म्रियेत / भूर्भुवस्सुवरित्याहवनीये सर्वप्रायश्चित्तं जुहुयात् / सातैभ्रेषे सर्वप्रायश्चित्तं जैमिनीनां ब्राह्मणेनोक्तम् / तत्र श्लोकःश्वपदानां मुखेनैव स्पृष्ट त्यागः पृषत्सुचः / अन्येषां तक्षणं विद्यात् लोकमन्तुः परित्यजेत् / / Colophon: एषा त्रैविद्यवृद्धेन तालवृन्तनिवासिना / कौशिकेन कृता वृत्तिः प्रयोगस्य प्रदीपिका / / .. Author-Hultzsch thinks that the author of the work is Anda Pillai, famous by the honorific title of Traividya Vrddha who belonged to Tirupanandal Village in Tanjore. Dr. P. P. S. Sastri and others hold that Talavinda is identical with Panangudi, a place in the vicinity of Kumbhakonam. He was born in Kausikagotra. It is stated at the commencement of the work, Asvalayanasrautaprayogavitti, written by the same author that it is composed on the lines pursued by the great commentators Devasvamin, Siddhantin Narayana etc. It is known that he has For Private and Personal Use Only

Page #138
SANSKRIT MANUSCRIPTS. 119 composed many treatises on Srautaprayogas of Apastamba and Asvalayana. Remarks The following portion is seen in the work subsequent to the Samaptisloka: सर्वदर्विकूर्चप्रस्तरपरिधिबर्हि विधृतिपवित्रे वेदेध्मोपवेषद्रव्यसम्भाराणां छेददाहोपघातेषु नानाविनाशं वान्यं यथालिङ्गं कृत्वा समुपसाद्य 'त्वमग्ने अयासि प्रजापते" इत्येताभ्यां सुवा आहुतिं जुहुयात् / शुभम् / ॐ तत्सत् // समाप्तमिदम् // // आपस्तम्बीयपितृमेधसारः // No. 44. APASTAMBIYAPITKMEDHASARA. C. O. L. No. 300. Substance-Paper. Size-131" x 81". Pages-125. A bout 20 lines per page and 18 letters per line. Script-Devanagari. No. of Granthas--1410. Complete. Owner-C. O. Subject--Funeral rites. Beginning : अथातोऽवभृथेष्टिं वक्ष्यामः / तत्र देहः परमं हविः पुरुषाहुतियस्य प्रियतमेति विज्ञायते / न्यासो यज्ञः तस्यात्मा यजमानः श्रद्धा पत्नी / शरीरादीन्युपकरणानि / देहावस्थानं दीक्षा। देहान्तोऽवभृथ इति श्रूयते। तत् खलु न्यासाध्वरविधायिनां पुण्योऽवभृथो महोत्सव उपलाल्यते / For Private and Personal Use Only

Page #139
120 A DESCRIPTIVE CATALOGUE OF तोयप्रदानपितृपिण्डबहिष्कृतानां संभाषणादपि नरा नरकं प्रयान्ति / End : श्राद्धविने द्विजातीनामामश्राद्धं प्रकीर्तितम् / अमावास्यादि नियतं माससंवत्सराहते // इति हारीतः // Colophon : पञ्चदशः खण्डः समाप्तः / पितृमेधसारः समाप्तः // Author: Remarks-This work consists of 15 chapters. The ancient law-makers such as Manu, Harita and Katyayana are referred to herein. // आपस्तम्बीयपितृमेधसारः // No. 45 A. APASTAMBIYAPITRMEDASARA. C.O. L. No. 2383 A. Substance-Palm leaf. Size-16" x 12". Leaves--35. 10 lines per page and 48 letters per line. Script-Tamil Grantha. No. of Granthas 1275. Incomplete. Owner-Kasi Vadhyar, Mahadanapuram. Subject-Beginning--Same as No. 44. End : अत्र ये पार्थिवासः आवाहनं उद्धियतामयं भुक्तदेशसंस्कारो विकिरो विसर्जनमित्यादीनि पाक्षिकाणि / सूत्रभाष्यकाराभ्यामनु For Private and Personal Use Only

Page #140
SANSKRIT MANUSCRIPTS. 121 तत्वात् / मन्त्रानाम्नानात् / स्वसूत्रोक्तकरणेन चरितार्थत्वाच्च / सर्वेषां स्वसूत्रोक्तमेव कार्यम् / ___ एवं नित्यनैमित्तिकश्राद्धमवश्यं कार्यम् / अपू(?प)कूलाः सर्पि नद्यः पायसकर्दमा उपतिष्ठेरनिति गाथा / क्षीरोदनेन सूपोदनेन वा यद्वा भवत्यामा मूलफलेवा प्रदानमात्रम् / हिरण्येन प्रदानमात्रम् / अपि वा गोत्रा समाहरेत् ... ... ... Colophon : Author: Remarks-The work explains the rites in con nection with the burning of the dead. It contains also a commentary on pitr medha which is catalogued as 45 B.: // आपस्तम्बीयपितृमेधव्याख्या // No. 45 B. APASTAMBIYA PITAME DHAVYAKHYA. C. O. L. No. 2383 B. Substance-Palm leaf. Size--16" x 1!". Leaves-35. 10 lines per page and 45 letters per line. Script-Tamil Grantha. No. of Granthas 1275.. Incomplete Owner and Subject-Same as No. 45 A. 16 For Private and Personal Use Only

Page #141
122 A DESCRIPTIVE CATALOGUE OF Beginning : आपस्तम्बमृषि वन्दे यत्प्रसादादमी वयम् / वर्गादिमोक्षपर्यन्तां वैदिकी सिद्धिमाप्नुमः // ग्रन्थानालोच्य भाष्यादीन् गार्यगोपालयज्वना / आपस्तम्बा...द्धस्तु पितृमेधोऽनुवर्ण्यते // इह तावत् भगवता सूत्रकारेण व्याख्यातानि वैतानिकानि गृह्याणि च कर्माणि / अथेदानीं पितृमेधाख्यः पुरुषसंस्कारो व्याख्यायत / तस्योभयं प्रयोजनम् / पारलौकिकफलानुभवयोग्यतापत्तिश्च कर्मोपयुक्तशरीरप्रतिपत्तिश्चेति / पठिष्यति ह्याचार्यः यत्तु श्मशानमुच्यते नानाकर्मणामेषोऽन्ते पुरुषसंस्कारो विधीयते / ततः परमानन्त्यं फलम् / स्वर्गशब्दात् श्रूयत इति / तत्रैवं विवेको द्रष्टव्यः / खननं दहनं त्याग इति या त्रिविधोच्यते / शरीरसंस्क्रिया सा तु परलोकजयावहा // विधिः श्मशानसंयुक्तो योऽन्यः संचयनादिकः / कोपयुक्तदेहस्य प्रतिपत्त्यर्थ एव सः // इति // End: आचार्यादन्यस्मै प्रेताय प्रयुञ्जीत / अथवा सर्वेभ्यः श्रोत्रियेभ्यो वेदतदर्थविद्भ्यः प्रयुञ्जीत न तु कदाचि(द)श्रोत्रियाय सन्तिष्ठते ब्रह्ममेधः संस्था समाप्तिः / चतुर्थं पटलम् / अथ लोष्टचितिरुच्यते / सा तु स्वमते पुनर्दहनेन विकल्प्यते सर्वाहितामिषु परमते त्वग्निचिन्सु व्यवतिष्ठत मइत्युक्त / For Private and Personal Use Only

Page #142
SANSKRIT MANUSCRIPTS. 123 दृष्टगमनादयुवहस्स्वर्वमास मासर्तुषु संवत्सरे वा निदधाति / दृष्टशब्देन परलोक उच्यते / तद् गच्छत्यस्मिन्निति दृष्टगमनं मरणदिवसः / एतच्च दहनदिवासाभिप्रायम् / प्रायशो मरणदिवस एव दहनस्य निवृत्तरेवं निर्देशः / यास्तु मरणदिवसादन्यस्मि... Colophon: Author-Gargyagopalayajvan. Remarks-The work describes the rites performed in connection with the burning of dead bodies and how the souls assume different forms after death. // आपस्तम्बीयपितृमेधसारप्रश्नः // (तात्पर्यदीपिकाव्याख्यानोपेतः) No. 46. APASTAMBIYAPITRMEDHASARA PRASNA with the commentary Tatparyadipika. C.O. L. No. 2267. Substance--Palm leaf. Size-19" x 11". Leaves--233. 6-8 lines per page and 60 letters per line. Seript-Grantha. No. of Granthas-7500. Incomplete. Owner-Suryanariyana Vadhyar, Rama Subrah manya Iyer Avl. of Sucindram, For Private and Personal Use Only

Page #143
124 A DESCRIPTIVE CATALOGUE OF Subject-Purificatory rituals for attaining the Brahmaloka by the souls after death. Beginning : -, अनेकार्थपरत्वेऽप्यथशब्दस्यातःशब्दशिरस्कत्वादानन्तर्यभेवार्थः। औ_देहिकस्य देह...........शब्दस्य सन्निहितवस्तुवाचित्वात् शब्दो देहः परामृश्यते / यद्वा शरीरावस्थितकालकर्तव्यकर्मपरस्मृतिरत्नाकरप्रणयनानन्तरमित्यर्थः / इष्टिः ..........तोद्देशेन द्रव्य त्यागः ब्रह्मणे ब्राह्मणमित्यात्मानं युञ्जीत / सर्वोपाधिनिमुक्तः क्षेत्रनं (ब्राब्रह्मणि न्यसेदिति श्रुतिस्मृतिभ्यां न्यास्यस्य ध... . . . . .च्यत्वं प्रसिद्धम् / End : अतोऽवश्यं नित्यनैमित्तिकश्राद्धं कर्तव्यमित्यत्र वचनान्युदाहरति अपूपकूलाः सपिनद्यः पायसकर्दमा उपतिष्ठेरन् इति गाथा / क्षीरोदनेन सूपौदनेन वा यद्वा भवत्यामैर्वा मूलफलेवा प्रदानमात्रं हिरण्येन प्रदानमात्रम् / अपि वा गोत्रा समाहरेत् / अपि वा अन्येभ्य उदकुम्भमाहरेत् / अपि वा शास्त्रमन्त्रानधीयीत / अपि वा अरण्येऽग्निना कक्षमुपैपीद् इति बोधायनः / " श्राद्धेऽहनि तु सम्प्राप्ते त्वभावे द्रव्यवि.... / पिण्डमात्रप्रदानं वा भुक्त्वा निरशनोऽपि वा" // इति स्मृत्यर्थसारे / अभावे तैलशाकमित्यापस्तम्बः / "तोयप्रदानपितृपिण्डबहिष्कृतानां सम्भाव.....दपि नरा नरकं प्रयान्ति" इति पराशरः। श्राद्धविघ्ने द्विजातीनाम् / Colophon: इति हारीतकुलतिलकस्य श्रीमद्वेङ्कटनाथार्यस्य सरस्वतीवल्ल For Private and Personal Use Only

Page #144
123 SANSKRIT MANUSCRIPTS. भाषरन मधेयस्य मित्रता तस्य वैदिकसार्वभौमस्य कृतिषु पितृमेधसारप्रश्नव्याख्याने दीपिकायां द्वितीयः पटलः / / Author-Text-Apastamba, Commentator-Ven katanatharya alias Mitraiata (Tolappa.) Remarks-14 chapters complete and the 15th incomplete. The beginning portion as well as that relating to Pratyabdikasraddha is decayed. From the beginning above quoted it may be inferred that the author has produced another commentary Smrti-Ratnakara on the domestic rituals of Brahmins. The colophons disclose that he has two more significant appellations Sarasvaii-Vallabha and Mitratata. His latier nams Mitratata or Tolappa in local parlance stands for the filial regard his friends had for him. // आश्वलायनगृह्यप्रयोगवृत्तिः॥ No. 47A. ASVALAYANAGRHYAPRAYOGAVATTI C. O. L. No. 377 A. Substance-Palm leaf. Size-11}" x 13". Leaves 105. 9 lines per page and 60 letters rer line. Script-Malayalam. No. of Granthas_3465. Owner--Citran Nampuri, Velapparampu, Para vur, For Private and Personal Use Only

Page #145
126 A DESCRIPTIVE CATALOGUE OF Subject-The application of th@ aphorisms on domestic rituals according to the school of Asvalayana. Beginning: यं सश्चिन्त्य मुनीश्वरा अहरहः सन्ध्यासु दिव्यां परां सावित्री प्रजपन्ति पापनिचयध्वान्तकभानुप्रभाम् / स्त्रीगहद्रविणात्मजांश्च सुहृदः सन्त्यज्य सर्वात्मना तं देवं परमद्वयं प्रणवतः सूर्य सदोपास्महे / / यो वेदस्मृतिशास्त्रतन्त्रनिचयं हृत्पङ्कजं ग्राहय च्छिष्य .... .... यथामति पिता स्वानां सुतानामिव / सावित्री प्रजपन्तमर्कवपुषं तं वासुदेवाह्वयं वन्दे .... ....गुरुं भक्त्या यशःसिद्धये / / वेदान् मह्यमृ(जः?चः) सम्यग् यथालक्षणमादितः / तं वन्देऽहं पशुपति ... यो मह्यं ब्राह्मणमदान्महानाम्नयादिकं परम् / तं सुब्रह्मण्यशर्माणं भक्त्या वन्दे ... ... // ... .... .... क्रियाभागं गृह्योक्तादिकमादरात् / तं वन्दे रामशर्माणं जातमङ्गिरसां कुले // योऽदान्मह्यं तन्त्रभागं .... .... .... / विश्वामित्रकुले जातं शङ्कराख्यं भजाम्यहम् // योऽदान्मह्यं शब्दराशिं शिक्षया परयादरात् / तस्य श्रीरामदासस्य .... .... .... नारायणादीनामन्येषां पादपल्लवम् / अस्सद्गुरूणां सर्वेषां संस्मरामि यथाश्रुतम् // For Private and Personal Use Only

Page #146
SANSKRIT MANUSCRIPTS. 127 अ .... .... .... कर्मज्ञानात् पुरा मम / धिम् धिम् दामोदरमति(?) तद्वचःकर्मकोविदाः / / तदाभिमानः सुमहानासीदुःखे .... .... .... .... .... वहं पश्चाद् ब्राह्मणेः प्रतिपादितः // अथाधीत्य क्रियाभागं रामशर्मगुरोर्मुखात् / प्रा .... .... वक्ष्यामि सर्वशास्त्रार्थसंयुतम् // (यो ? ये) मामनिन्दन् विप्राय्याः कर्मभङ्गादिपश्चितः / ते सर्वे मा .... .... अनुग्रहात् सदा / / भद्रो दामोदर इति बोब्रवत्वग्रजन्मन:(?)। अनुगृह्णातु तत् सूर्यो भगवान् भुवः (?) .... .... गवृत्तिकारणात् कर्मभङ्गं पुरातनम् / अस्मदीयं महद्वेषं विसरेयुर्विपश्चितः / / गद्येनाहं प्रवक्ष्यामि .... .... विस्तरकाम्यया / पद्येन चेन्न विस्तारो वृत्तभङ्गादुपेक्ष्यते // रूपावतारकाराद्या भाष्यकारादयः परे / ऊचुर्गधन विस्तृत्य कवित्वाभावतो नहि / / इमां प्रयोगवृत्त्याख्यां परिगृह्णन्तु सजनाः / मुदा नासत्कवितया देवस्थानुग्रहाद्रवेः / / ॐ नमो भगवते आदित्याय / आश्वलायनमाचार्य संवन्द्यास्मद्गुरुं रविम् / / सर्ववेदमयं भक्त्या गृह्योक्तं कर्म वक्ष्यते / तत्र प्रथम सामान्याचारं वक्ष्यामः / तत् सर्वत्र द्रष्टव्यम् / कर्माङ्गं लायात् / प्राङ्मुख आचमनं कुर्यात् / पवित्रपाणिमौनीभूयात् / पुरतो गणपति पूजयेत् / दीपं च कुर्यात् / For Private and Personal Use Only

Page #147
128 A DESCRIPTIVE CATALOGUE OF End: विवाहदाक्षायां पितृभ्यामन्येषां संस्कारपिण्डोदकादीनि न कुर्यात् / दीक्षान्ते क्षारं कृत्वातिक्रान्तानुदकपिण्डान् दत्त्वान्येः सहोदकपिण्डान् कृत्वा दीक्षां कृत्वा पत्नीसंगमनं कुर्यात् / दीक्षायां पित्रो. रेव क्षौरं कुर्यात् / दर्शात् प्राक् पितृव्यादीनां मरणे नैव क्षौरं कुर्यात् / न वृथा दीक्षान्ते पितृव्यादीनां संस्कारं कुर्यादेवापद्येवाप येव / अस्मद्गुरूक्तं जगतां हिताय __ ममापि सन्दे (श? ह)विनाशनाय / विच्छेदसन्धानमघश्च गृह्य क्रियाकलापं समवावचिष्म / / अस्मद्गुरुभ्यो जगतां हितेभ्यो हृदीश्वरध्यानपरायणेभ्यः / अधीतवेदेभ्य ऋतव्रतेभ्यो . नमो नमो भक्तजनप्रियेभ्यः // Colophon : ___ इति प्रयोगवृत्ती एकादशोऽध्यायः / भार्गवस्य वैतहव्यस्य स(व)वेदसः कुले जातो बालुदेवपुत्री दामोदर इमां प्रयोगवृत्तिं बालहितायारीरचम् / Author-Damodara, son of Vasudeva. Renmarks-The - work is complete though a. number of leaves in the beginning is damaged. The author may be a Nampiiri Brahmin of Malabar as is proved from many expressions such as 'चतुर्थे दिनसेऽन्यसिन वा पत्नीसङ्गतिः' For Private and Personal Use Only

Page #148
SANSKRIT MANUSCRIPTS. 120 which apply only to the Nampuri community, The author pays respectful homage to his rovered Gurus Rimasarman, Subrahmanya Sarman, Sajikura and Narayana. The work is written in easy and elegant style. // आशौचपद्धतिः // No. 47 B. ASAUCAPADDAHTI. C. O. L. No. 377 3. Substance-Palm leaf. Size-111" x 13". Leaves-6. 9 lines per page and 48 letters per line. Soripe.-Malayalan. No. of Granthas--150. Complete Owner-Same is No. 47 A. Subject-Observances relating to Asauca. Beginning: शङ्खार्यब्जगदापरश्वधमृगाभीष्टाभयग्रस्फुरद बाहू चन्द्रकचन्द्रखण्डविलसच्चूडाजगत्स्वामिनी / मेघश्यामलचन्द्रबिम्बधवलच्छायाभिसमाकृती वन्द्यावञ्जलिशेखरेण शिरसा वन्दे मुकुन्देश्वरी // पिञ्छासमपास्तनिस्तुपशरत्पूर्णेन्दुशोभामद स्मेगस्यं ललितं कलायकसुमन्छायंकणकिशिनि / 17 For Private and Personal Use Only

Page #149
180. A DESCRIPTIVE CATALOGUE OF वेणुकाणपराकृताखिलजगद्वैर्य किमप्यद्भुतं तेजश्चेतसि मामकेऽस्तु सततं गोगोपगोपीवृतम् // वाणी विघ्नेश्वरं व्यासं योगीश्वरसुरेश्वरौ / मनुमाद्यं च नत्वाहं वक्ष्याम्याशौचपद्धतिम् // End: बालव्युत्पादनायैव रचिताशौचपद्धतिः / पुनर्वचनदोषोऽतः शङ्कनीयो न सूरिभिः // मनीषादोषनिष्पन्ने दुरुक्तानुक्तदूषणे / साद्भिः परीक्षकैस्त्याज्ये भूयस्तेभ्यो नमो नमः॥ Colophon: आशौचपद्धतिः समाप्ता // Author: Remarks-The work is composed of simple verses in Anustup metre. .. // आश्वलायनगृह्यप्रयोगदर्पणम् / / No. 47 C. ASVALAYAN AGRHYA PRAYOGA. DARPANAM. C. O. L. No. 377 C. Substance-Palm leaf. Size---111"x11". Leaves-9. About *"10 lines!: per page and 58 letters For Private and Personal Use Only

Page #150
SANSKRIT MANUSCRIPTS. 131 por line. Script-Malayalam. No. of Granthas-300. Incomplete. Owner---Same as No. 47 A. Subject- The application of the aphorisms on domestic rituals of Asvalayana extending from the marital ceremony up to the funeral, Beginning : हरिः / श्रीगणपतये नमः। गुरून् विनायकं वागी शौनकं चाश्वलायनम् / ब्रह्माणं पार्वतीनाथं लक्ष्मीनारायणं तथा // प्रणम्य भेदान् वक्ष्यामि विवाहादिषु कर्मसु / प्रसन्नैः संस्कृतैः पद्यैः प्रयोगक्रममेव च // आश्वलायनगृह्योक्तमुक्तो? मन्दधियां नृणाम् / कर्मनिर्णयसंसिद्धयै श्रीगुरूणां प्रसादतः // आचारकल्पसूत्राणामैक्यं सर्वत्र निर्णये / प्रमाणं कर्मणां नृणामिति कर्मविदो विदुः // तस्मात्तदनुसारेण वक्तव्या कर्मपद्धतिः / जातवेदःप्रभृतिभिराचार्यैः शास्त्रपारगैः // कल्पसूत्रार्थतत्वविशिष्टाचारतत्परैः। गुरुप्रसादसम्पनर्मार्गो योऽङ्गीकृतो मया // मन्दप्रज्ञोपकाराय संक्षेपावक्ष्यतेऽधुना। द्वितीयहोम उद्वाहे सीमन्ते पुंसवेऽपि च / अन्तरागमन कार्यमुपनीतिव्रतेषु च / For Private and Personal Use Only

Page #151
132 A DESCRIPTIVE CATALOGUE OF चौलकर्मणि गोदाने तथा नान्येषु कर्मसु / जातकर्मणि होमो न निष्क्रान्ती बालभोजने / नामधेये तथा सेके मेधाजननकर्मणि // द्वितीयहोमगोदानवतसीमन्तकर्मसु / स्नानोपनीतिचौलेषु होम आज्येषु वे भवेत् // End : बर्हिरिध्ममण्डलपरिसमूहनपरिस्तरणतृणपवित्रपूरणपयुक्षणप्रणीताज्योत्पवनबर्हिःसुवःसम्मानान्तगगमनानइहचर्मारोहणानि / परिध्यू समिदग्न्यलंकरणगणेशात्मेधमाधागज्य भागदानानि / 'आनः प्रजा'मिति प्रत्यूचं चतसृभिोमः। हृदयाञ्जनं समअन्तीति स्विष्टकद्धय॑मुयाजपरिधिपाशप्रायश्चित्तप्रणीतापूरणप्रसर्पका दक्षिणा अग्निपूजा / चोपवेशनं त्रिगतमक्षारालवणाशित्वम्.... Colophon: प्रयोगदर्पणं ह्येतत् संक्षेपात् संस्कृतैः कृतम् / जामदग्न्येन रामेण श्रीगुरूणां प्रसादतः // प्रसन्ना गुरवः सन्तु मयि तेभ्यो नमो नमः / नमोऽस्तु पित्रे मात्रे च भूमोमावाग्भ्य एव च / नमः शिवाय देवाय गिरिजायै नमो नमः / रामाय च नमोऽजाय कृष्णाय च नमो नमः // Author-Rama belonging to Jamadagnya family. Remarks-The author may have couched the theme For Private and Personal Use Only

Page #152
SANSKRIT MANUSCRIPTS. 133 in elegant verses for the enlightenment of the ignorant. The poetic portion is complete. In pursuance of the method of describing the subject in verso, ho has treated it in prose as well. Though the latter is incomplete it is written in harmony with the central theme. He has adopted a most natural and lucid diction for the easy understanding of the subject. He might have been a Nampuri Brahmin, .: STIFTEI9H11 No. 47 D. ASAUCAVIJNANAM. C. O. L. No. 377 D. Substance-Palm leaf. Size-11.3" x 1." Leaves-5. 9 lines per page and 46 letters per line. Script-Malayalam. No. of Granthas--125. Owner-Same as No. 47 A. Subject_The observances regarding pollution. Beginning : स्मृते यत्र जगन्नाथे सर्वाभीष्टविचिन्तनम् / मङ्गलाय भवेन्नित्यं तस्मै श्रीपतये नमः // गणेशानं गुरुं वाणी कात्यायनमुमापतिम् / प्रणम्या शौचविज्ञानं भाषया लिख्यते मया / / For Private and Personal Use Only

Page #153
134 A DESCRIPTIVE CATALOGUE OF സപിണ്ഡബാലതുലോദബന്ധനാമുള്ള ദേവും മററും ഭേദങ്ങളെല്ലാമേ യഥാമതി വദാമ്യഹം എട്ടാമവൻ കൂടമി” കന്യകാനാം ദശാഹ്നികം അമ്മ ഈ മ.ചനും പറഞ്ഞാൽ പിലപോയ ന്നു .ചാകിലും End: कृत(काम)ल्पमतीनामिदमाशोचं नृसुरभाषया मिश्रम् / अध्यापकपरमेश्वरभाषागद्यं निरीक्ष्य केनापि // പില ഞായമിതു പൊരുന്നായിൽ പണ്ഡിതചൊല്ലിതു സപദി പില ഞായം ഇതിലൊട്ടു നിരൂപിച്ചാൽ കാള്ളാമെങ്കിൽ ക്ഷമിക്ക വിദ്വാംസ. Colophon: मद्रनारायणेनेदमाशौचं भाषया कृतम् / समासेनोपकाराय बालानामिति मृष्यताम् / 19 11 Author-Rudranarayana. Remarks--This is a complete treatise. The author is a disciple of Paramesvaracarya. The last two pages deal with metres Ukta and Atyukta besides 15 stanzas relating to Asauca. For Private and Personal Use Only

Page #154
13 SANSKRIT MANUSCRIPTS: // लीलावती।। No. 47 E. LILAVATI. C. O. L. No. 377E. Substance-Palm leaf. Size-111" x 1]". Leaves-3. 10 lines per page and 46 letters per line. Script-Malayalam. No. of Granthas-80. Owner--Same as No. 47 A. Subject-Ganita-The science of computation. Beginning: प्रीतिं भक्तजनस्य यो जनयते विघ्नं विनिघ्नन् स्मृतस्तं वृन्दारकवृन्दवन्दितपदं नत्वा मतङ्गाननम् / पाटी सद्गणितस्य वच्मि चतुरप्रातिप्रदां प्रस्फुटां संक्षिप्ताक्षरकोमलामलपदैलालित्यलीलावतीम् // End: मिथो हराभ्यामपवर्तिताभ्यां यद्वा हरांशी सुधियात्र गुण्यो / रूपत्रयं पश्चलवत्रिभागो योगार्थमेतान् वद तुल्यहारान् // Colophon: Author-Bhaskaraicarya. Remarks-21 pages are additionally seen relating to the science of astronomy and dealing with For Private and Personal Use Only

Page #155
136 A DESCRIPTIVE CATALOGUE OF computation of time, eclipse etc. The Ms. com 38 to a close with a short reference in Malayalam to Asauca. ___ // स्मार्तवैतानिकप्रायश्चित्तम् / / No. 47F. SM ARTA VAITANI KAPRAYASCITTA M. C. O. L. No. 377_F. Substance-Palm leaf, Size 113" x 11". Leaves-11. 9 lines per page and 50 letters per line. Script--Malayalam. No. of Granthas-295. Complete. Owner-Saine as No. 47 A. Subject--Expiatory rites for shortcomings in the performance of sacrificial rituals. Beginning: श्रीकैलासे शुकाः शिवकरवटमूले निषष्णो निपेव्यः कृत्वोरौ वामपाद किसलयमृदुलं दक्षिण दक्षवेग / बिभ्राणो दोभिरक्षस्रजममृतघटं पुस्तकं ज्ञानमुद्रां भूयाद् भूत्यै च मुक्त्यै मम रजतनिभो दक्षिणामूर्तिशम्भुः // वन्दे गजेन्द्रवदनं च सरस्वती च व्यासं गुरुं शिवकरेश्वरदाक्षणेशो। रामत्रिविक्रममहेश्वरवासुदेव- .. नारायणार्कगुहपद्मजदेशिकेन्द्रान् // . कश्चित् काश्यपगोत्रसम्भवशिशुधाणद्विजेन्द्रासये For Private and Personal Use Only

Page #156
SANSKRIT MANUSCRIPTS. 13 सजाता मतिमांस्त्रिविक्रमगुरोः शुश्रूषया शिक्षितम् / बालो बालहिताय पद्यनिकरैः स्मार्त च वैतानिक प्रायश्चित्नमनकवृत्तसुगमं मान्धातृशकिरोत् / / कोषीतकाचार्यमथतस्यं बौधायनादीश्च मुनीन् प्रणम्य / नत्प्रोक्तगृह्योदितकर्मनाश सन्धानमद्य प्रवदामि पद्यैः // औत्पनिकं कम तदन्यथा चेत् कृ तवावर्ननयोग्यमत्र / आधारनाशेन तदाश्रय (त्या?ह्याचवजातस्य भवेद्विनाशः॥ End : नावर्तनीयमिति तत् प्रवदन्ति केचि दावार्यवाक्यान्नतु तन्ममेष्टम् / तत्रानखारेः पुरतः स्मरेच्चत् कुर्यात् पुनर्विस्मृलमादरेण // अष्टकापावणश्राद्धं भुखानः श्रुसवानधम् / तस्यासमाप्ते शौचं भवेदेवेति केचनः // श्रीदक्षिणामूर्तिकृपाकटाक्षकालाम्बुदो वैदिकचातकोयम् / दुष्कर्मनैदाधिकधर्मतनंः सत्कर्मवर्षः मुखयत्वमोधः / / Colophon: समाप्त चदम्।. Author-- Mandbatroarma. 18 For Private and Personal Use Only

Page #157
1:18 A DESCRIPTIVE CATALOGUE OF Remarks--The author belonged to the family of Cerumukkuvaidika as evinced by the words शिशुघ्राणद्विजेन्द्रालयम् found in the beginning. The eminent slokas embodied prove that he was a gifted poet and an accomplished scholar. // कालदीपकम् // No. 47 G. KALADIPAKAM. C.O. L. No. 377 G. Substance-Palm leaf. Size-11]"x1". Leaves-~-24. 7 lines per page and 40 letters per line. Seript-Malayalam. No. of Granthas-420. Subject-Specification of proper time for the per: formance of Karmas. Beginning: धात्री यत्करसम्पर्कात् सग्रहछ विराजते / तस्मै सर्वात्मनेऽजाय भास्कराय नमो नमः // नत्वा विघ्नेश्वरं वाचं गुरुं चाथ करोम्यहम् / शुभकर्मसु बालानां कालज्ञानाय दीपकम् // ക്ഷമിപ്പരത്രേ സാധുക്കളി വിദ്യാബിപാരഗാഃ മററുള്ളവർ ചിരിച്ചാലുമെന്തുചേതം നമുക്കിതിൽ. ഗുളികോ വിഷിഗണ്ഡാന്തം വിഷോഷ്ണകാഗളാ അമീ. വ്യാഃ സാപശിരോ ലാടോ വ്യതം സുകമ്മ സു. For Private and Personal Use Only

Page #158
SANSKRIT MANUSCRIPTS, 139 End : പന്നിക്കുഴികുഴിപ്പാനും സംഹക്രയവിക്രയേ നിറപ്പാൻ കുടിവെയ്ക്കാനും നന്നല്ലോ ഗുളികോദയം ചൊല്ലാത്ത മിക്കവററിന്നുമുൺനാളും നല്ലപക്കവും കൊള്ളു ആ തത്ര വർജ്യന്തേ പാപവാരോദയാദികാ, Colophon : अस्ति शोणाचलग्रामवास्तव्या द्विजपुङ्गवः / दयालुः सर्वभूतेषु देवाराधनतत्परः // दैवज्ञस्तत्पदाम्भोजमकरन्दनिषेवणात् / भ्रान्तचित्तेन केनापि रचितं तद्विजन्मना // दीपकं विलसत्वेतत् चिराय धरणीतले / निर्मत्सरेभ्यः साधुभ्यो भूयो भूयो नमाम्यहम् / / शङ्करेण द्विजेन्द्रेण रचितं कालदीपकम् / जयत्वायुगपर्यन्तमिदं वसुमतीतले / Author--Sankara. Remarks-The author's preceptor belonged to Sonacala, (Can xannur) Travancora. // आश्वलायनगृह्यमन्त्रव्याख्या / No. 48. ASVALA YANAGRHYA MANTRA ___VYAKHYA. C. O. L. No. 1981. Substance-Palm leaf. Size-21" x 2". Leaves-100. About 9 lines per page and 66 letters per line For Private and Personal Use Only

Page #159
140 A DESCRIPTIVE CATALOGUE OT Script-Malayalam. No. of Granthas.---3700, Complete, Owner-Vasudevan Sankaran Bhattaliri, Tiruvalla. Subject-Exposition of the aphorisms of Asva layana on domestic rituals bearing upon the Rgveda. Beginning: श्रीगणपतये नमः / अविनमस्तु / आश्वलायनगृह्योक्ताकयज्ञेषु कर्मसु / मन्त्राणां विनियुक्तानां व्याख्यानं क्रियतेऽशुना / अत्युक्तानि दुरुक्तानि यान्यनुक्तानि च स्फुटन / समादधतु विद्वांसस्तानि सर्वाणि बुद्धिभिः !! तत्र प्रथमं मन्त्रविनियोगो वक्तव्यः / तत आपकथनम् / ततश्छन्दोनिर्देशः। ततो देवताभिधानम्। विनियोगादिचतुष्टयाज्ञाने दोषः स्मर्यते श्रूयते च / तत्र म्मृतिः मन्त्राणां ब्राह्मणायच्छन्दोदेवतविन्न यः। याजनाध्यापनादेति छन्दसां यातयामताम् / स्थाणुं वर्च्छति गर्ने वा पात्यते / End : अनेन वः प्रीणीनि / अथोदङ्ङावृत्य तत्र प्रदेशे क्षारितमसृगादि ताभ्य एव निवेदयति श्वासिनी मा इत्यन्तं गतम् / अत्र प्रदेशे यद् व उपभोगयोग्यं तद् हरध्वम् स्वीकुरुत / शन्तातीयं जपन् / व्याख्यातं शन्तातीयम् / For Private and Personal Use Only

Page #160
141 SANSKRIT MANUSCRIPTS. 141 Colophon : इति हरदत्तविरचितायामाश्वलायनगृह्यमन्त्रव्याख्यायां चतुर्थोऽध्यायः समाप्तः / नमः शिवाय / आश्वलायनगृह्योक्तमन्त्राणां वृत्तिरादरात् / लिखिता ब्रह्मदत्तेन हरदत्तविनिर्मिता // हन्त चित्त न जानीषे सन्ततं हितमात्मनः / चिन्तयान्तःस्थितं देवं किं तया बहुचिन्तया / / Author-Haradatta. Remarks--Mention is made of works such as Sruti, Smrti, Pratisakhya and of authors, Saunaka, Yaska etc., in this work. In the matter of explaining the mantras the author follows Skandasvamin. Though there is evidence to show towards the end of the work that it was composed by Haradatta, the last verse in the 1st chapter: आश्वलायनगृह्योक्तपाकयज्ञेषु कर्मसु / मन्त्रा ये विनियुक्तास्ते व्याख्याताश्चक्रपाणिना।। ascribes its composition to Cakrapani. The Sloka in the beginning of this work: आश्वलायनगृह्योक्तपाकयज्ञेषु कर्मसु / मन्त्राणां विनियुक्तानां व्याख्यानं क्रियतेऽधुना // and the one at the end of the 1st chapter have some resemblance. In the work आश्वलायनगृह्यवृत्ति (अनाविला) written by Haradatta the opening sloka ; For Private and Personal Use Only

Page #161
142 A DESCRIPTIVE CATALOGUE ON नमो रुद्राय यद् गृयमावलायननिर्मितम् / क्रियते हरदत्तेन तस्य बृत्तिरनाविला / discloses the author's name. This work is now passing through the Press. After the colo phon the following line is found: "कथं यस्य वाक्यं स ऋषिर्यातेनोच्यते...मन्त्रविवरणमर्थवद् भवति / // आश्वलायनगृह्यमन्त्रव्याख्या // No.49 A. ASVALAYANAGRHYAMANTRA VYAKHYA. C.O. L. No. 563 A. Substance-Palm leaf. Size---141" x 21". Leaves---- 151. 7-10 lines per page and 40--50 letters per line. Script-Malayalam. No. of Gran thas---4500. Incomplete. Owner-Nilakantan Muttatu, Patakasseri, Ettu manur. Subject--Beginning-End-Sama as No. 48. Colophon: इति श्रीभरतमिश्रविरचिता मन्त्रव्याख्या / इति दत्तमित्रविरचिता आश्वलायन....तृतीयोऽध्यायः / Author-Bharatamisra. Bharatamisra and Datta mitra are perhaps the surnames of Haradatta. Remarks-The leaves are not numbered serially. For Private and Personal Use Only

Page #162
SANSKRIT MANUSCRIPTS. 143 Four chapters have been completely written but the last 10 Istters in each line are lcst. II a II No. 49 B. LUTAVAKYAM. C. O. L. No. 563 B. Substance-Palm leaf. Size--14!"*2!". Leaves-5. 9-14 lines per page and 48-60 letters per line. Script- Malayalam. No. of Granthas-150. Owner--Same as No. 49 A. Subject-Dharmaputra's message to Duryodhana. Remarks-One end of the Ms. is decayed. This work has been published as No. 22 of the T. S. S. // आश्वलायनगृह्यमन्त्रव्याख्या // No. 50 A. ASVALAYANAGRHYAMANTRA VYAKHYA. C. O. L. No. 683 A. Substance-Palm leaf. Size-21"x2". Leaves 114. About 8 lines por page and 64 letters per line. Script--Old Malayalam. No. of Granthas-3700. Complote. For Private and Personal Use Only

Page #163
144 A DESCRIPTIVE CATALOGUE OF Owner-Paramesvaran Narayanan Bhattatiri, Tiruvalla. Subject - Beginning --- End - Same as No. 48. Colophon--Sarne as No. 48 excepting the following lines: अपि त्रिलोकीनालीकमात्मायतनवन्ति ये / तेभ्यः कल्याणहेतुभ्यो भूदेवेभ्यो नमो नमः // लिखिता मन्त्रवृत्तिस्तु हरदत्तविनिर्मिता / वेण्मालयाख्याहिताग्नेः सूनुना जातवेदसा / / श्रीमदस्मद्गुरवे नारायणाय नमः। आश्वलायनमन्त्रवृत्तिः समाप्ता / Author--Same as No. 48. // ऋग्विधानम् // No. 50 B. RG VIDHAN AM. C.O. L. No. 683 B. Substance-Palm leaf. Size--21" x 2". Leaves-14. About 9 lines per page and 76 letters per line. Seripti-Malayalam. No. of Granthas-600. Incomplete. Owner-Same as No. 50 A. Subject--Beginning-Same as No. 14. End: आद्यास्तिस्त्र उष्णिक् चतुर्थी त्रिष्टुप् अश्विनी देवता पश्चमारुप For Private and Personal Use Only

Page #164
145 145 SANSKRIT MANUSCRIPTS. निषा ऋग्विधाने विजिहिष्व वनस्पते तदिदमध्यवनम् (1) / Colophon : इति प्रथमेऽष्टके प्रथमोऽध्यायः / Author---Katyayana. - Remarks-Tho Mscontains 3 chapters and 6 lines in the 4th chapter of the 4th A&taka. // आश्वलायनगृह्यमन्त्रव्याख्या // No. 51. ASVALAYANAGRHYAMANTRA VYAKHYA. C.O. L. No. 2358. Substance-Palm leaf. Size-167" x 29". Leaves-94. About 12 lines per page and 66 letters per line. Script- Malayalam. No. of Granthas-5000. Owner-Tuppan Tuppan Nampurippad, Punnor. kkottumana. Subject-- Baginning --- End-Colophon- Author Same as No. 48. // आश्वलायनगृह्यमन्त्रव्याख्या // No. 52. ASVALAYANAGKHYAMANTRA vΥΑΚΗ ΥΑ, C.O. L. No. 32 A & B. - Substance-Paper. Siza11"* 87" Page 138. 19 For Private and Personal Use Only

Page #165
146 A DESCRIPTIVE CATALOGUE OF 20 lines per page and 20 letters per line. Script-Malayalam. No. of Granthas-1595. Incomplete. Owner-C.O. Subjest-Baginning-Same as No. 48. End : योऽयं भूर्यो नाम आत्मा / आत्मशब्दः कारणवचनः कारणमस्य जगतः जङ्गमस्य तस्थुषः स्थावरस्य च "सूर्यो देवीमुषसं रोचमानां मयों न योषा" यथा कश्चिन्मनुष्यः कांचित स्त्रियं यान्ती पश्चादभिगच्छति पश्चादुषस्युदितायां पश्चादगछतीत्यर्थः / कस्मिन् काले उच्यते यत्र नरः नरा मनुज्या देवयन्तः इममव दन स्यम् / Colophon: . गृह्यमन्त्रव्याख्यायां प्रथमोध्यायः। आश्वलायनगृह्योक्तपाकयज्ञेषु कर्मसु / मन्त्रा ये विनियुक्तास्ते व्याख्याताश्चक्रपाणिना / / Author-Cakrapani. Remarks. Same as No. 48. // आश्वलायनगृह्मवृत्तिः / / No. 53 A. ASVALAYAN AGRHYAVRTTI. C. O. L. No. 1937 A. Substance Palm leaf. Size 101" 14Leaves--75. For Private and Personal Use Only

Page #166
SANSKRIT MANUSCRIPTS... 147 10 lines per page and 32 letters por line. Script-Malayalam. No. of Granthas-1500. Incomplete. Owner-Sankaran Sankaran Nampuriprad of Kumaranallur. Subject-Same as No. 48. Remarks-Attached to the Ms. are two leaves containing a certain yantra-a nystical diagram used as an amulet. The following versa deals with its uses; एतद्वनं महद्यन्त्रं समस्तापन्निवारणम् / समस्ताभीष्टदं सर्वविजयश्रीकरं शुभम् // The work has been published in the T. S. S. as No. 78. The Ms. is very old and decayed' and wants some leaves in the beginning and end. Threa other works are found in the codex, catalogued as 53 B. C. & D. The Ms. contains the commentary on Sutras extending from the 90th, chapter I, to the 28th in Khanda 10, chapter 4. // श्रीसूक्तभाष्यम् // No. 53 B. SRISUKTABHASYAM. J.O. L. No, 1937 B. - Substance-Palm leaf. Size-103"x-16" Leaves.-6. 10 1 . De For Private and Personal Use Only

Page #167
148 A DESCRIPTIVE CATALOGUE OF 9 lines per page and about 30 letters per line. Soript--Malayalain. No. of Granthas-92. Owner-Saine as No. 53 A. Subject--Exposition of Sristikta. Beginning: हिरण्यवर्णाम् / श्री म हिरण्यवर्णामित्येतत् सूक्तं पञ्चदशर्चमपश्यत् / सैव देवता / अनुष्टुप् छन्दः। प्रथमस्य तृचस्य प्रस्तारपङ्क्तिश्चतुर्थी / पञ्चमीषष्ठयौ त्रि उत्तमा वृहती / शेषा अनुष्टुभः / ॐ नोक्तदैवतं वा / हिरण्यवर्णा हिरण्यस्व वर्णो यस्याः सा हिरण्यवर्णा हितरमणीयवर्णा अथवा शर्थ ग्रेप्याकर्मणो रूपं हिरण्यमिति / सर्वैजनैः प्रेप्सितत्वाद्विरण्यवर्णा / हरिणीम् / लुप्तोपममेतत् / हरिणी कृष्णमृगी, सा यथा पविप्रभूता. प्रेम्णा सर्वैः सन्दृश्यते तद्वत् / अथवा End: 'आद्रा पुष्करिणीं पुष्टिं पुष्टिसाधनभूताम् / पोपयित्रीमित्यर्थः / सुवर्णा सुवर्णाम् / हेममालिनी हेमस्रग्भिरलङ्कृताम् / सूर्या सूर्येण भगक्ता नित्यसंवद्धाम् / सूर्ये ? तथाच पुराणे मैत्रेये"केशवः सूर्यः प्रभावः कमलालया” इति प्रभासूर्ययोरैक्यात् सूर्येत्युच्यते ... ... ...पुरुषांश्च परिचारकमनुष्यांश्चाहं लभेयम् / हे जातवेदः तां लक्ष्मी मदर्थमावहेति सम्बन्धः / यस्याः प्रसादात् सर्वसम्पत्समृद्धिर्भवति / तां लक्ष्मीमस्मदर्थ हे जातवेद आवहेति समस्तोऽर्थः / Colophon: श्रीसत्ताभाष्यं समाप्तम् // For Private and Personal Use Only

Page #168
SANSKRIT MANUSCRIPTS. 149 Author: Remarks-The Ms. is old and decayed. The Bhasyam is lucid and logical. The meaning of words is given with their derivations. // गायत्रीव्याख्यानम् // No. 53. C. GAYATRIVYAKHYANAM. C.O. L. No. 1937 C. Substance-Palm leaf. Size---101" x 17". Leaves-2. 9 linos per page and 16 letters per line. No. of Granthas--18. Owner--Same as No. 53 A. Subject-An exposition of the famous Gayatri mantra. Beginning : वेदा यत्रैव तिष्ठन्ति देवाः कर्मणि चामयः / लोकाश्च तं महामन्त्रं व्याख्यास्यामि गुणातिगः / / आत्मा ब्रह्मेति विज्ञानमस्मिन्मन्त्रे विवक्षितम् / स य इत्यादिवाक्येषु यथा तदिति वर्ण्यते / भगों नह्मेति विज्ञेयं विज्ञानानन्दलक्षणम् / तद्धीमहीति विज्ञानं ज्ञाने ब्रह्माहमद्वयम् // End: जगत्कारणभूतस्य ब्रह्मणो यत् परं पदम् / तदेवास्मि न सन्देहो ... ... // For Private and Personal Use Only

Page #169
150 A DESCRIPTIVE CATALOGUE OF दुरितानि अज्ञानकृतकार्याणि भेदप्रतीतिनिमित्तभूतानि / अज्ञानं तत्कार्याण्यपोह्य ज्ञानेन ब्रह्मान्मैक्यमनुभवाम इत्यर्थः / Remarks-Only two leaves are extant and it seems that a leaf in the middle has been lost. // पुरुषसूक्तव्याख्यानम् // No. 53 D. PURUSASUKTAVYAKHYANAM. C. O. L. No. 1937 D. Substance-Palm leaf. Size--101" x 17". Leaves-9, 9 lines per page and 32 letters per line. Script-Malayalam. No. of Granihas 162. Incomplete. Owner-Same as No. 53 A. Subject--A concise gloss on Purusasukta touching all the relevant facts mentioned in various other commentaries. Beginning: यतः प्रपञ्चसम्भूतिविभूतिपरिभूतयः / भवन्ति तं हरिं वन्दे जगतामादिकारणम् // दुर्ज्ञानं पौरुषं सूक्तं व्याकरोमि यथामति / श्रुतिस्मृतिपुराणानि सेतिहासानि वीक्ष्य च // विलोक्य पूर्वभाष्याणि पूर्वाचार्यकृतानि च / श्रीमच्छास्त्रं सुदुर्ज्ञानं साक्षानारायणेरितम् / / तचालोक्य(१) च तथा गुरूणां चोपदेशतः। For Private and Personal Use Only

Page #170
SANSKRIT MANUSCRIPTS. 151 स्वमनीषिकया चात्र न किञ्चिदभिधीयते // -- सुखग्रहार्थं भाष्याणि केवलं संक्षिपाम्यहम् / उक्तज्ञानेष्वशक्तानामनुक्तोक्तो तु का कथा / नालब्धानुगमनः क्रोडारोहाय रोदिति / अर्थानां विप्रकीर्णानां संक्षेपणावधारणम् / / सुखग्रहार्थमिष्टं हि पण्डितानां बहुश्रुतम् / तदेतत् पौरुष सूक्तं यजुःवष्टादशर्चकम् // ऋग्वेदे षोडशच स्यात् पञ्च वाजसनेयके / सप्तर्च सामवेदे तु तथैवार्थवणेष्वपि / / End: उक्तमर्थमुपसंहरति “यज्ञेन यज्ञ" मिति / एवं यज्ञसाधनभूतेन चतुर्मुखाख्यन हविषा देवा यज्ञं यष्टव्यं नारायणभयजन्त / यागात्मकतया कृतानि तानि धर्माणि / धर्माः प्रथमाः। प्रथमान्यासन् / एवं यागं कृत्वा महिमानः महिमवन्तः ते देवाः नाकं परमे व्योम सचन्ते / असचन्त प्राप्तवन्तः / यत्र परमे व्योग्नि पूर्व साध्याःदेवाः सन्ति वर्तन्ते तन्नाकमेतेऽप्यासचन्त / “नाकः स्वर्गेऽम्बरे ज्योनि वर्तते सूर्यमण्डले" इत्यस्ति वैकुण्ठसहितायाम् / 'मुकुन्दो वरदो नाक' इति भगवन्नाम चाप्यस्ति / यास्कश्चाप्याह--'कं सुखम् अकमित्यसुखम् / नाकमिति परमसुख मिति / Colophon: - श्रीशास्त्र पुरुषसूक्तसंहितायां पुरुषसूक्तार्थः संक्षेपेण प्रतिपादितः॥ Author: For Private and Personal Use Only

Page #171
152 A DESCRIPTIVE CATALOGUE OF Remarks--The work is modelled on that of Sriran ganatha, another commentator on Purusasukta. One loaf contains a description of Visnupuja vidhana in Malayalam language. The language exhibits 24ady, goda and other features of old Malayalam and so the work might have beon written some five centuries ago. Seven leaves comprise a part of some drama of mixed Sanskrit and Prakrit. Six leaves discuss some topic on Mimamsa and the last four leaves deal with Vastupuja. The Ms. is much decayed. Some leaves in the middle aro missing. // आश्वलायनगृह्यसूत्रभाष्यम् // No. 54. ASVALAYANAGKHYASUTRABHASYAM. C. O. L. No. 815. Substance-Paper. Size--11" 85". Pages_193. About 20 lines per page and 27 letters per line. Script-Davanagari. No. of Granthas-3200. Complete. Owner-C. O. Subject-Same as No. 48. Beginning: श्रीगणेशाय नमः / श्रीलक्ष्मीनारायणाभ्यां नमः / हरिः ॐ। उक्तानि वैतानिकानि गृह्याणि वक्ष्यामः / श्रीगणेशाय नमः / श्रीसरस्वत्यै नमः। For Private and Personal Use Only

Page #172
SANSKRIT MANUSCRIPTS. 1 वागीशायाः सुमनमः सर्वार्थानामुपक्रमे / शं नत्वा कृतकृत्याः स्युस्तं नमामि गजाननम् / जान हाममा मायभारभ्यले उक्तानीति / उक्तानि व्याख्यातानि कशितानि / कानि तानि(कानि) / क्क उक्तानि / अन्यायप्रतीच्याह वैतानिकानीत्येवमारभ्येति सत्रा. णीत्येवमन्तानि / उक्लस्यानुकीर्तने किं प्रयोजनम् / प्रकृतिरेषाचायस्य उत्तरार्थविवक्षमा उकामानुकीर्तन करोति / तद्यथान्यत्रापि / "उक्ता देवताः मदान नामुक्ताः शेषा"इति / यद्येवं तत्रोक्तशब्दस्य प्रयोजनवचादिहावि प्रयोजनेन भवितव्यम् / इह त तत् प्रयोजनम् / उक्तान्येव वैतानिकानि / वक्ष्यमाणानां पैतानिकमंज्ञां निवतयति गृह्याणीति / संज्ञान्तरोपदेशान्न भविष्यति ! संज्ञासमावेशदशनादुभयगंज्ञाप्रवृत्तिः स्यात् / को दोषः / एतस्य समानायस्येति यो यो वंय?)निगमगरः म एतेषामपि प्रसज्येत वैतानिकसंज्ञालाभात् / मति नियने गमान व इति प्रत्यूचं समिध इति / इह दशमिप्यने / अग्न्यांचयोत्तरकाल व प्रसङ्गः स्यात् / तत्ताभृतित्वात् कर्मणाम् / तस्माद् वैतानिकसंज्ञाः निवर्तयितव्याः / यद्येवमप्राप्तधात् संज्ञाया जैव निवर्तयितव्याः / कथमप्राप्ता शास्त्रभेदात् पूर्वे द्वादशाध्यायाः शानकस्य कृतिः / अमी चत्वारः आश्वलायनस्य कृतिः। End : - नमः शौनकायेति शाखान्तरगतत्वात / आचार्यस्य शौनकस्य अथवा आचार्यभ्यो नमस्कार कृतवानिीत / / Colophon : इति आश्वलायनगृह्यसूत्रभाष्ये देवखामिसिद्धान्ति 20 For Private and Personal Use Only

Page #173
154 A DESCRIPTIVE CATALOGUE OL कृते चतुर्थाध्याये नवमखण्डः समाप्तः / इति आश्वलायनगृह्यसूत्रभाष्यं समाप्तम् शके 1806 संवत् 1941 ज्येष्ठमासशुद्ध 15 समाप्तश्च / Author-Davasvamisiddhantin. Remarks--Towards the end of the 1st chapter is seen: "संवत् 1940 शके 1805 जयनामसंवत्सरे माघशुक्लदशम्यां शुक्रवासरे तद्दिने इदं पुस्तकं भोले इत्युपनाम्ना जनार्दनस्य सूनुना गोविन्देन काश्यां लिखितम्" Hence this chapter must have been written in the year 1058 M. E. at Benares and the portion posterior to the 4th chapter in tho subsequent year. // आश्वलायनगृह्यसूत्रभाष्यम् // No.55. ASVALA YANAGRHYASUTRA BHASYAM. C. O. L. No. 380. Substance-Paper. Size-131" x 83". Pages---272. About 16 lines per page and 22 letters per line. Script-Devanagaii. No. of Granthas--1806. Incomplete. Owner-C.O. Subject-Same as No. 48. For Private and Personal Use Only

Page #174
SANSKRIT MANUSCRIPTS. 155 Beginning: नमस्कृत्य सरस्वत्यै गुरुभ्यश्चैव सर्वशः। शौनकं तु विशेषेण प्रणम्य प्रयतः शुचिः॥ अर्थाविस्मरणार्थं तु किञ्चिद्वक्ष्यामि(यत्नतः) / (अर्थप्रयत्नमालम्ब्य प्रयतिष्ये) यथास्मृतम् / / गृह्याणां यानि सूत्राणि तेषां चादौ यथार्थतः / ग्रहणं वक्ष्यते यत्तु तदन्तं सूत्रमुच्यते // (म) उक्तानि वैतानिकानि / गृह्याणि वक्ष्यामः / तत्रेदं प्रतिज्ञासूत्रम् / उत्तरस्य विधिविस्तरेण वक्ष्यते / गृह्याणीति / गृहे यानि कर्माणि तानि गृह्याणि / तत्रायं गृहशब्दः त्रिष्वर्थेषु / यथा तावद् भार्यायां शालायाम् आश्रम इति / तत्र शालायां तावत् क देवदत्त इत्युक्ते गृह इति / End: महद्वै भूतं स्नातको भवतीति विज्ञायते / यन्महद्भूतं स्नातकः तस्मान्नाभ्यापद्यतेत्येतदुच्यने Colophon: इति देवस्वामिविरचिते आश्वलायनगृह्यभाष्ये द्विती. योऽध्यायः समाप्तः। Author..-Davasvamin. Remarks-The work extends upto the 9th Khandi ka. in chapter 3. The author does not seem to beidentical with Davasvamisiddhantin referred to in No. 54 as the variants in the beginning testify. For Private and Personal Use Only

Page #175
156 A DESCRIPTIVE CATALOGUE OF || 9719771aganga: (TATTI) || No 56 A. ASVALAYANAGKHYASUTRAVETTI. (Anavila.) C. O. L. No. 733 A. Substance-Palm leai. Size-21":Page #176
SANSKRIT MANUSCRIPIS.. 157 Colophon : इनि हरदनविरचित यामाश्वलायनअमवृनो चतुर्थोऽ ध्यागः। आश्वलायनयोक्तामा वृतिशत / लिरिकता नीलकण्डेन वरद चावनिता हन्तलिल न जानी चाहिमला / चिनायालायित वकिलया जलदलमा / / शिवमस्तु / अपि त्रिलोकीनालीकमात्मायतनमतिये। . तेभ्यः कल्याणहेतुभ्यो भूदेवेभ्यो नमाम्यहम् / / Author-Haradatta. Remarks-Same as No. 48. // बोधायनधर्मशास्त्रम् // No. 56 C. BODHAYANADEARMASASTRAM. C. O. L. NO. 733 C. Substanca--Palm leaf. Size-21" x 2". Leaves--14. About 8 lines per page and 84 letters per line. Soripi-Old Malayalom. No. of Granthas-588. Incomplete. Owner-Siume as No. 48. Subject--'The scionco of socio-religious dharmas connected with Varnas and Asramas. For Private and Personal Use Only

Page #177
153 A DESCRIPTIVE CATALOGUE OF Beginning: तपस्यमपामवगाहनम् / अथ हस्तौ प्रक्षाल्य कमण्डलुं मृत्पिण्डं च गृह्य तीर्थ गत्वा त्रिः पादौ प्रक्षालयते त्रिरात्मानम् / अथ हैके ब्रुयते / श्मशानमायो देवगृहं गोष्ठं यत्र च ब्राह्मणः अग्रक्षाल्य तु पादौ नन्न प्रवेष्टन्यामिति / अथाप्युदाहरन्ति / End : विरन्तर्जले पठन् सर्वस्मात् पापात् प्रमुच्यतेऽपि वा प्रणवमेव त्रिरन्तले पठन् सर्वस्मात् पापात् प्रमुच्यते / तद्धर्मशास्त्रं नापुत्राय नाशिष्याय नासंवत्सरोषिताय दद्यात् / सहखदक्षिणाय ऋषभैकाद(शाशं) गुरुप्रसादो गुरुप्रसादो वेति / Colophon: इति बोधायनीये धर्मशास्त्रे अष्टात्रिंशोऽध्यायः। समाप्त चेदं धर्मशास्त्रम् / तोलियाचलनाथस्य पादाब्जे नतिशालिना। नारायणेन लिखितं धर्मशास्त्रमिदं रयात् / / Author-Bodhayana. Remarks-Leaves much decayed. Bodhayana dharmasutra with the commentary of Govindasvamin, has been published as No. 34 in M. O. L. S. Though both the works are identical they differ in the arrangement of chapters. For Private and Personal Use Only

Page #178
SANSKRIT MANUSCRIPTS. 15) // आग्नेयधर्मशास्त्रम् / / No. 56 D. AGNEYADHARMASASTRAM. C. O. L. No. 733 D. Substance-Palm leaf. Size---21" x 2". Leaves---15. About 8 lines per page and 80 letters per line. Script-Old Malayalam. No. of Granthes-600. Owner-Same as No. 48. Subject-Course of procedura inexcusable in ordin ary cirsumstances buu allowable in times of extreme distress, etc. Beginning: हरिः। श्रीगणपतये नमः / अविन्नमस्तु / आसन्नमागमिष्यन्तं कालं ज्ञात्वा महर्षयः / द्वापरान्त समासीना नैमिशे सत्रिणोऽभवन् / एकीकृत्यर्षयः सबै शौनकाद्या विभावसुम् / खं खं सत्रं समासीनाः सहस्त्रसममुत्तमाः / / कथान्तरे कदाचित्तु सायं हुत हुताशनाः / हुताशनं प्रज्वलितं पप्रच्छुस्ते द्विजोत्तमाः // भगवस्त्वन्मुखोत्सृष्टान् धर्मान् वर्णाश्रमादिकान् / श्रोतुमिच्छामहे वह्ने सामान्यांचापदि श्रुतान् / फलं च कुर्वतां सम्यवायथावत्प्रकुर्वताम् / अकुर्वताच तल्लोकान् प्रेत्य तजन्म वाखिलम् // प्रायश्चित्तविधानञ्च परं नैश्रेयसं नृणाम् / देशद्रव्यात्मकालानां शुद्धिरूपग्रहानपि // For Private and Personal Use Only

Page #179
160 A DESCRIPTIVE CATALOGUE OF श्राद्धक्रियाश्च विधिवत् श्रोतुमिच्छा प्रवर्तते / कर्मतन्नांश्च निखिलान्यथावद्वक्तुमर्हसि // इति पृष्टः कविर्विगः शरदनिभप्रभः / रूप तेजोमयं कृत्वा बस्तुमेवोपचक्रमे // End : नारायणात्मकं ध्यायन ससांख्यः स विमुच्यते / इत्युक्त्वा भगवान् बहिः सायं हुतहुताशनः // ( सत्रवान्त ) ईधे तापत् पश्यतां भावितात्मनाम् / Colophon : इत्याग्नेयधर्मशास्त्र धर्मप्रद्योतनीयं समाप्तम् / / Author : Romarks--This work is composed in metrical form and the subjects dealt with are noted below :सृष्टिप्रकरणम् / वर्णाश्रम वृन्तिप्रकरणम् / श्राद्धप्रकरणम् / दुष्टमासनिर्णयप्रकरणम् / राजधर्मप्रकरणम् / प्रायश्चित्ताकरणम् / आशौचप्रकरणम् / धर्मप्रद्योतनीयम् / For Private and Personal Use Only

Page #180
SANAKRIT MANUSCRIPTS. 161 // आश्वलायनगृह्यसूत्रवृत्तिः ( अनाविला)॥ No. 57 A. ASVALAYA NAGRHYASUTRA VATTI (Anavila). C. O. L. No. 989 A. Substance-Palm leaf. Size--14" x 18". Leaves--64. About 10 lines per page and 54 letters per line. Script--Malayalam. No. of Granthas-2500. Complete. Owner-Tuppan Tuppan Nampiriprad, Kunnattu___ nad; Travancore... Subject--Beginning-End-Same as No. 48. .Colophon: इति हरदत्तमिश्रविरचितायामाश्वलायनगृह्यवृत्तावनावित लायां चतुर्थोऽध्यायः / हरिः ओम् / येन प्रणीतमृषिणा सूत्रं वाचार्यसम्मतम् / तमाश्वलायनं वन्दे विद्यानधाः शिलोच्चयम् // हरिः / श्रीगणपतये नमः / आश्वलायनगृह्यसूत्रव्याख्यानम् / Author--Haradattamista. Remarks-Sayme as No. 56 A. For Private and Personal Use Only

Page #181
162 A DESCRIPTIVE CATALOGUE OF // आश्वलायनगृहमन्त्रव्याख्या // No. 57 B. ASVALAYAN AGRHYA MANTRA ___VYAKHYA. C.O: L. No. 989 B. Substance-Palm leaf. Size-14" x 13". Leaves-113. About 10 lines per page and 52 letters per line. Script-Malayalam. No. of Granthas-3700. Complete. Owner--Same as No. 57 A. Subject--Beginning-End-Same as No. 48. Colophon : इति हरदत्तविरचितायामाश्वलायनगृह्यमन्त्रवृत्तौ चतुर्थोऽध्यायः / बिन्दुसल्लिपिविचित्रवीचिका भङ्गपङ्क्तिपदहीनदूषणम् / हस्तवेगजमबुद्धिपूर्वकं क्षन्तुमर्हति समीक्ष्य सज्जनः // वामदेवेन लिखितमिदं पुस्तकम् / Author--Remarks-Same as No. 48. For Private and Personal Use Only

Page #182
Acharya SANSKRIT MANUSCRIPTS. 103 // आश्वलायनप्रयोगसारः (सभाष्यः)॥ No. 58. ASVALAYANAPRAYOGASARA ___with Bhasya. C. O. L. No. 309. Substance-Paper. Size-131" x 81".. Pagas-578. About 18 lines per page and 16 letters per line. : Script-Devanagari. No. of Granthas--5000. Complete. Owner--C.O. Subject-Application of the Gihya Sutras of Asvalayana. Text-Beginning : वन्दे वन्दारुदेवेन्द्रमुखवृन्दारकान्तिकम् / - बारणं वदने देवं वारणं नमदापदाम् // वात्स्येन संसदीन नारायणतनूभुवा / प्रयोगसारसंज्ञोऽयं क्रियते सारसंग्रहः / आश्वलायनगृह्यस्य व्याख्या बहीः स्मृतीस्तथा / आलोक्य शौनकीयं च यद्युकं तदिहोच्यते // नाग्राहि कस्यापि मतं योऽर्थः सूत्रस्य सङ्गतः। स एव परिगृह्योक्ता परीक्ष्यो हि विचक्षणैः // समत्सरः समस्तोऽपि लोकोऽयं जीवतः कृतौ / न तथा गुणगृह्यः स्याद् यद् गृह्णीयाद् गुणाधिकम् / / अथ पुण्याहविधिः . गोमयेनोपिलिप्य रङ्गवल्व्यादिभिरलंकृते गृहे गुरुः सूत्रवोष्टितं सिततण्डुलपूर्णेन पात्रेण पल्लवैश्व पिहिताननम् अभ्यर्चितम् अपां पूर्ण कुम्भ विप्रदुदरमुखस्तिष्ठेत् / For Private and Personal Use Only

Page #183
164 A DESORIPTIVE CATALOGUE OF Commentary-Beginning : तन्महःस्मरणानृणां कार्यावारणकारणम्(?) / प्रणौमि वारणं वक्त्रे यदकारणकारणम् // अनार्षाणां गिरां लोके प्रामाण्यायोगतः स्वतः / प्रामाण्यं परतो वक्तुं व्याख्येयं नार्थगौरवात् / / प्रारिप्सितस्थ ग्रन्थस्याविघ्नपरिसमाप्तये विशिष्टदेवतां नमस्करोति वन्दे इत्यादिना / End : एवमेव प्रोष्ठपद्या अनन्तरामित्यादि / इदमत्र गृह्यम् "एतेन माघावर्ष प्रोष्ठपद्या अपरपक्षे” इति / अस्यार्थः- एतेनेति / पूर्वेद्युःप्रभृति कृत्स्नकर्मातिदिश्यते / प्रोष्टपद्या अनन्त. रं योऽपरपक्षः तत्राष्टम्यां माघावर्षश्राद्धं नाम कर्तव्यम् / तंञ्चतेनाष्टकाकर्मणा व्याख्यातमिति / अत्रापि सप्तम्याद्यासु : तिसृषु तिथिषु कार्यम् / अत्र भगवान् "एतेनैव प्रकारेण माघावर्षाभिधानकम् / श्राद्धं प्रोष्ठपदे मासि कृष्णपक्षे समाचरेत् // " इति / नवावरान् भोजयेत् / अयुजो वेत्यादिकं सर्वमत्राप्युपतिष्ठत एव / Colophon : इति प्रयोगसारव्याख्याने पाणिहोमविधिः समाप्तः। इति माघावर्षाभिधश्राद्धं समाप्तम् // Author---Samsadisa (Sabhapati), son of Narayana. Remarks-The name of the author may be Sabha For Private and Personal Use Only

Page #184
SANSKRIT MANUSCRIPTS. 166 pati. The commentator olucidates ihe details of the application of each Sutra. But nothing is found indicating the identity of the author. The Ms. comprises 56 prakaranas from Punya havidhi to Magha varsasraddha. --NAWWAAM // आश्वलायनश्रौतसूत्रभाष्यम् // No. 59. ASVALAYANASRAUTASUTRABHASYAM C. O. L. No. 305. Substance-Paper. Size-131"x8". Pages-759. About 17 lines per page and 20 letters per line. Script-Devanagari. No. of Granthas-9950. Owner-C. O. Subject-An elaborate exposition of the Srauta Sutras of Asvalayana prescribing rules for पौर्णमासेष्टि & पशुसोमामायण Beginning: मू-पौर्णमासेनष्टिपशुसोमा व्याख्याताः। भा- पौर्णमासं व्याख्यातम् / तेन पौर्णमासेन इष्टयः पशवः सोमाश्च व्याख्याताः / इज्यन्ते आभिः देवता इति इष्टयः / पशुगुणकं कर्म पशुरित्युच्यते / तच्च तृतीयेऽध्याये वक्ष्यते / एते इष्टिपशुसोमाः पौर्णमासेन व्याख्याता इत्यर्थः / / तत्र पौर्णमास इत्ययं शब्दः काले च दृश्यते कर्मणि च / काले तावत्: - तैरमावास्थायां पौर्णमास्यां का यजेत / For Private and Personal Use Only

Page #185
136 A DESCRIPTIVE CATALOGUE OF End : ननु व्रते नियम्यमाने दक्षिणाग्रहणमपार्थकं भवति / उच्यतेयद्यपि प्राकृतो विहितदक्षिणः, तथापि भयस्य(१) श्रुतिश्योदयतीत्यर्थः। एवं दक्षिणावचनं द्रष्टव्यम् / ते पुनः दक्षिणावचनस्य प्रयोजनमाचक्षते सत्राङ्गत्वादयमपि पृष्ठशमनादयः(१) अदक्षिण एव स्यादिति इष्यते / कथमेशदक्षिणत्वं स्यादिति तस्मात् श्रुतिवाक्येन दाक्षिणावचनं कृतम् / दक्षिणाप्रापणार्थं वचनम् / एवं केचित् / नमो ब्रह्मणे नम आचार्येभ्यः। ब्रह्मणे आचार्यभ्यश्च नमस्कारं करोति इष्यते च / यज्ञशास्त्रं समापितमिति कृत्वा त्रयाणामपि वाक्यानां द्विरभ्यासं करोति शास्त्रसमाप्तिप्रज्ञापनाय / नम आचार्येभ्यः॥ Colophon: इति श्रीमदाश्वलायनसूत्र व्याख्यायां देवखामिकृतायां द्वादशोऽध्यायः समाप्तः॥ Author-Devasvamin. Remarks-This Bhasya is more lucid and elucid ative than that of Devatrata though the subject-matter in both is the same. References about this Devasvamin, are made by Visnugudabhattopadhyayaguda in his Asvalayanaprayogabandha, by Traividyavsddha of Talavindavana and by Narayana. // आश्वलायनश्रौतसूत्रभाष्यम् // No. 60. ASVALAYANASRA UTASUTRA BHASYAM. C.O. L. No. 519. Substance-Paper, Size-131"x8". Pages-358, For Private and Personal Use Only

Page #186
SANSKRIT MANUSCRIPTS. 167 About 20 lines per pags and 22 letters per line. Script-Devanagari No. of Granthas-4925. Owner-C. O. Subject-An elaborate exposition, with concrete illustrations, of Asvalayanasrautatutra relating to Bahvicas by Visnumitra making the visible gods such as Mardevas and Pitrdevas and invisible gods such as Indra etc., important and inevitable. Beginning: एषोऽसावत्रासावमुत्र तेति(?) / अथेष सर्वाणि कर्माणि अर्थान् यथाधीत्येष तदर्थमुद्गृह्योद्गृह्य अथाध्यापयति यजते याज(य) ति च / अथानन्तरं ब्राह्मणैर्यज्ञो विधीयते / यज्ञेन वैहिकं फलमन्नाधादि आमुष्मिकं च फलं स्वर्गादि ब्राह्मणस्यानाद्यमेवेति संपादयन्ते / यस्य पाश्चयोक्त्रायामुष्मै चोभाभ्यामिति ब्राह्मणमेतदेव कर्म कृत्यं प्राप्य वेदान्ते उपनिषदि एष पन्था एतत् कर्मेति तस्मान प्रपद्येदिति (मायेत् )च / तस्मात् श्रुतिस्मृतिवचनप्रामाण्येन मन्त्रबामणमधीत्य यज्ञकर्म वेदितव्यम् / तच्च मन्त्रब्राह्मणे ऋग्वेदेन होत्रीयं यजुर्वेदेनाध्वर्यवं सामवेदेनोद्गात्रं सर्वैर्ब्रह्मत्वमिति / तत्र पुरुषशक्तिपरिहा(र?)णमुपलक्ष्य शौनकादिभिराचार्यः कल्पाः प्रणीताः। अर्थग्रहणायात्र शौनकेन भगवता होत्रकर्म द्वाद(शि? शाभि)रध्यायः परिकल्पितम् / तदधीत्याश्वलायनेनाचार्येण ब्राह्मणाः श्राविताः / तत् सर्व बङ्घचैः परिगृहीतम् 'अल्पाक्षरमसन्दिग्धं चेति / तस्य व्याख्या क्रियते यथोपदिष्टम् / युष्माकमाचार्यैरभिधानार्थ श्रुतिन्यायमन्त्रलिङ्गसहकारिमियुक्तमुपशोभितं भवति / सूत्रं पञ्चविधं भवति अधिकारनं परिभाषा उत्सर्गावपादौ उदाहरणमिति / For Private and Personal Use Only

Page #187
168 A DESCRIETIVE CATALOGUE OF उपोद्घातः पदं चैव पदार्थः पदविग्रहः / आक्षेपः प्रत्यवस्था च व्याख्या सूत्रस्य षड्विधा / / "अथैतस्य समानायस्य विताने योगपत्ति(?) वक्ष्यामः" End : ___ एतत् सांवत्सरं व्रतम् // एतद् युक्तं व्रतम् / एतत् सांवत्सरं भवति / संवत्सरे संवत्सरे तत् सांवत्सरं सांवत्सरमेव व्रतं भवति / व्रतकालस्यानियमे प्राप्ते कालनियमः क्रियते / संवत्सरान्तमेव यावजीवक वा / यावजीवति तावत् काले भवति / यावजी(विश्व)कं च भवतीति विकल्पः / अग्ना (व ) नुगते उपशान्ते अन्तरा जुहूयात् / हुतिश्चाहुतिश्चाहुती / अन्तरा मध्ये द्वयोराहुत्योर्मध्ये चेदागिरनुगच्छेत् / उत्तरस्या आहुत्याः स्थाने हिरण्यं निधाय उत्तरामाहुति जुहुयात् / होमसमाप्तौ हिरण्यमेव भवति / न पुनः अग्निः " अग्नेः प्रयातं परियद्धिरण्यम्" इति द्वाभ्यां स यथा ब्रामणे परिसमाप्ते हविर्यज्ञाः प्रायश्चित्तिकाः / Colophon: इत्याश्वलायनसूत्रव्याख्यायां वराहकाचार्यदेवत्रातस्य कृतौ प्रथमोऽध्यायः समाप्तः। इति बराहदेवत्रातस्य कृतौ सूत्रव्याख्यायां तृतीयोऽध्यायः समाप्तः / Author-Devatrata. Remarks-The following lines seen in the work : शाके 1660 कालयुक्तिनामसंवत्सरे पौषमासे कृष्णपक्षे नवम्यामिन्दुवासरे . कर्नाटकदेशे नगंदनाने नामज्यातिरुपनामकगोविन्दभट्टास्मजरामेश्वरुणाय भौतनमायजम्यो लिखितः / For Private and Personal Use Only

Page #188
SANSKRIT MANUSCRIPTS. 169 show probably the date of transcription, Saka 1660 (1748 A. D.) Though this transcript comprises only three Adhyayas it is clear from Devasva mibhasya that there are on the whole 12 Adhyayas. The author Devatrata is referred to in the Nirnayasindhu of Kamalakara as well as in the Samskarakaustubha of Anandadeva. His nama suggests that he was a native of Malabar. He is referred to on the 6th page by the words, "qar yara Rateta". Bhavatrata might have been Davatrata's father and probably a com mentator on the Rgveda. The author of Nirnayasindhu flourished during the middle part of the 17th century A. D. II FRIRAT : 11 No. 61. KATYAYANAGHHYAVRTTI. C. 0. L. No. 427. Substance-Paper. Size-134" x 83". Pages--136. About 20 linos por page and 24 letters per line. Script-Devanagari. No. of Granthas --1350. Incomplete: drive az Tauro Seriate th e Hier for pv3 formation1 For Private and Personal Use Only

Page #189
110 A DESCRIPTIVE CATALOGUE OF Owner-C. O. Subject-A discussion on domestic rituals in accor dance with Astakadisraddha. Beginning: याज्ञवल्क्याय नमः / परमयोगिने नमः / कात्यायनाय. महर्षये नमः / श्रीसूर्यनारायणाय परमगुरवे नमः / अविनमस्तु / - श्रौतान्याधानादीन्युक्तानि कर्माणि / तदनन्तरं स्मार्तान्यनुविधीयन्ते / तत्रैतदादिसूत्रम् / अथातो गृह्यस्थालीपाकानां कर्म / व्याख्यायत इति सूत्रशेषः / तत्रायमथशब्द आनन्तर्ये / श्रौतानुविधानसमनन्तरं स्मार्तान्यनुविधीयन्त इति / आनन्तर्यप्राप्तिः प्रयोजनम् / श्रौतेष्वधिकाराद्युपस्पृशेद् इत्येवमन्तं सर्वकर्मसाधारणं यत्तस्यात्रापि प्रवृत्तिर्यथा स्यादिति / पूर्वप्रवृत्तित्वं च श्रौतानामुपनिबद्धमित्येतत् सूत्रकारप्रवृत्त्या ज्ञायते / प्रोष्येत्य गृहानुपतिष्ठते पूर्ववदिति श्रौतेषु गृह्योपस्थानं विहितम् / End: मृते भर्तरि जीवन्तीत्यन्वारूढा चितागतिः / नाग्निकार्यविशेषोऽस्ति पृथक् पिण्डोदकक्रिया // . सपिण्डीकरणे दाहे सति तद्ग्रामवासिभिः / श्वस्ततो नोपगन्तव्यं गन्ता चेन्मरणं ध्रुवम् // प्रशुष्ककाष्ठज्वालाभिः केशाग्रे दहनं भवेत् / / आज्यशेषोपलिप्ताभ्यां पाणिभ्यामथ दाहकः॥ मृतपादौ समालिप्य प्रत्यक् दयात्यानपेक्षक:(१)। निपत्य भूमावुत्थाय धुविधः समन्वितः // For Private and Personal Use Only

Page #190
SANSKRIT MANUSCRIPTS. 171 जलाशयगतो दद्यात् प्रेतायाम्बु यथाविधि // इति / प्रकृतमनुलिखामः / शुभमस्तु / Colophon-Nil. Author : Text-Katyayana. Remarks--The commentary begins from Sthali. pakaprakarana and ends with Asaucaprakarana. // खादिरगृह्यसूत्रवृत्तिः // No. 62. KHADIRAGRHYASUTRA VRTTI. C.O. L. No. 42. Substance-Paper. Size-14" x 81". Pages-145. 18 lines per page and 18 letters per line. Script-Devanagari. No. of Granthas---1650. Complete. Owner-C. O. Subject-An exposition of aphorisms on domestic rituals by Khadira relating to Samaveda. Beginning: (मूलम्)-अथातो गृह्या(णि) कर्माणि / (व्याख्यानम्)-अथ अनन्तरम् / करसादनन्तरम् / “देवसवितः" इत्यादिमन्त्रवच्छाखाध्ययनानन्तरम् / यतोऽनधीतवेदस्य मन्त्रापरिज्ञानात् वक्ष्यमाणेषु वाक्येषु कर्मानुष्ठानयोग्यतया प्रतिपत्तुमशक्यम् / अतस्तदनन्तरमिति गृह्यते / For Private and Personal Use Only

Page #191
172 A DESCRIPTIVE CATALOGUE OF (मूलम् )-अथ वसादीनां दानम् / यशोऽसीत्याचमनीयम् / (व्याख्यानम् )--आचमनीयमित्युक्ते यशोऽसीति प्रतिगृह्य तूष्णीं पीत्वाचामेत् / End : (मूलम्)-पुनर्यज्ञविवाहयोश्च / पुनर्यज्ञविवाहयोश्च / (व्याख्यानम् ) --पुनर्यज्ञविवाहयोः प्रागपि संवत्सरादागतानहयेत् / मधुपर्केण पूजयेदित्यर्थः / द्विरुक्तिः शास्त्रपरिसमाप्तिद्योतिका // Colophon: इति चतुर्थपटलस्य चतुर्थः ग्वण्डः / वादिराचार्यमुनिकृतस्य गृह्यस्य रुखस्कन्दाचार्यकृतं व्याख्यानं समाप्तम् / नारायणस्य पुत्रेण मखवाटनिवासिना। रुखस्कन्देन संक्षेपात् गृह्यवृत्तिः कृता मया // Author: Text -- Khadiracarya. Commentary - Rudraskandacarya, son of Narayana of Makhavata. Remarks-This work contains four patalas. It is printed in M.O. L. S. as No. 41. // गौतमापरसूचम् (भाष्यसहितम्) // No. 63. GAUTAMAPARASUTRAM with Bhasya. C.O. L. No. 250. Substance-Paper. : Size--13" x 8. Pages-101. For Private and Personal Use Only

Page #192
SANSKRIT MANUSCRIPTS. : 173 About 20 lines per page and 18 letters per line. Script-Devanagari. No. of Granthas-1100. Complete. Owner-C. O. Subject_Certain funeral rites observed by Sama vedins. Beginning : (सू)- प्रयाणकाले प्राक् स्मृत्तिविप्रयोगात् पितरं मातरं गुरुमन्यं वा ब्राह्मणं सुहृदं तत्स्वर्गानिमित्तेनेमानि छन्दांसि संस्कर्ता श्रावयेत् / (भा)- प्रयाणकाले प्रयाणं मरणं तस्मिन् काले प्राक् स्मृतिविप्रयोगात् स्मृतिः ज्ञानं विप्रयोगो नाशः एतदुक्तं भवति- मरणकाले स्मृतिः ... पात् प्रागेव वक्ष्यमाणानि सामानि श्रावयेत् / प्राक् स्मृतिविप्रयोगादिति वदता स्मृतिविप्रयोगात् परं न श्रावणं भवतीत्युक्तं भवति / स्मृतिविप्रयोगात् परं न भवतीत्युक्ते मरणोत्तरकालं न भवतीत्यर्थः / दण्डापूपन्यायेन सिद्धम् / कथमविशेषेण सर्वान् श्रावयेत् नेत्याह ---- पितरं मातरं गुरुमन्यं वा सुहृदं ब्राह्मणमिति / पित्रादिशब्दाः प्रसिद्धाः / गुरुशब्दोऽत्र पितृव्यादिवचनः न निषेकादिकर्ता / स तु पितृशब्देनैवोपात्त इति / अत्रापि तस्योपादाने पौनरुक्त्यं प्रसज्यते / अन्य वा सुहृदं ब्राह्मणमिति / तस्य यः सखा तस्य श्रावणं विकल्प्यते / अन्यं वा इति वाशब्दाभिधानात् / ब्राह्मणग्रह(ण) सुहृद्भुतस्यापि क्षत्रियादेर्नास्तीति दर्शयितुम् / न चात्र ब्राह्मणशब्दः पित्रादिशब्दानां विशेषणमिति वाच्यम् / ब्राह्मणशब्देने(तिह) सन्निहितसुदृच्छब्द एव परामृश्यते नतु दूरस्थपित्रादिशब्दः। For Private and Personal Use Only

Page #193
174 A DESCRIPTIVE CATALOGUE OF . End : (सू)-हुतशेष पाणिषु दद्यात् / पाणिमुखाः पितर इति श्रुतेः / अनग्निश्चेदाज्यभागं गृहीत्वा भक्त्स्वेवाग्नौ करणमिति पूर्ववत् / तथास्त्विति / (भा) वैश्वदेवे यदेकस्मिन् भवेयुः...द्विजाः / तदैकपाणी होतव्यं स्याद्विधिर्विहितस्तथा // इति / ततश्च वैश्वदेविकब्राह्मणपा... ... ...पित्र्यब्राह्मणपाणौ होमः कार्यः। ये गृह्याग्न्यभावे लौकिकाग्निमिच्छन्ति ते सूत्रविरुद्धत्वानिरसनीयाः / पूर्वदेवान् प्रवर्तेत पश्चाद् दैवं विसर्जयेत् / पश्चाद् भावित्वं पितॄणां पूर्वभावित्वं सिद्धम् / / Colophon: Author: Text-Gautama." Remarks--This Bhasya is written in elegant style. It is a descriptive treatise on the religious observances followed by the relatives of the dead. // छन्दोगसूत्रदीपः॥ No. 64. CHANDOGASUTRADIPA. C.O. L. No. 397.. ___ Substance-Palm leaf. Size-15" x 12". Leaves-104. 10 lines per page and 68 letters per line, For Private and Personal Use Only

Page #194
SANSKRIT MANUSCRIPTS. 175 No. of Granthas-4400. Script-Grantha. Incomplete. Owner-C. O. Subject--An exposition of the Drahyiyana guira partaining to Sama Veda. Beginning: षोडशीसाम्ना स्तोष्यमाणो यथासनमुपविश्य हविर्धानं गत्वा षोडशीग्रहमवष्टभ्य उद्गाता यस्मादन्य इति / ननु च अग्निटोमानन्तरं उक्थ्ये वक्तव्ये कथं पोडशिनः प्रस्तावः? उच्यते उक्थ्ये / विशेषतो वक्तव्यस्याभावात षोडशिनि सद्भावाच्च प्रस्तावः / End : आतृतीयश्च प्रतिवाश्यमान आशापशूनाम् / इति / यदि त्रिष्वपि संवत्सरेषु न कश्चिदपि शब्दं कुर्यात् तत्रापि पशूनां सिद्धिरस्त्येवेति विद्यात् / देव(अन्य) तमप्रतिषेधाभावादिति / अथ श्वगर्दभशब्दे जाते शान्ति . विधत्ते, शान्तिर्वामदेव्यं शान्तिर्वामदेव्यम् इति / तदानीं वामदेव्यं गेयमित्यर्थः / इति / Colophon: कल्पोक्तं ब्राह्मणोक्तं च यथावदवधारयन् / अष्टमं पटलं व्याख्यद् धन्वी मेधाविनां प्रियः // इति छन्दोगसूत्रस्य तृतीये दशके सुधीः / प्रथमं पटलं व्याख्यद् धन्वी श्रुत्यनुसारतः / For Private and Personal Use Only

Page #195
176 A DESCRIPTIVE CATALOGUE OF इति छन्दोगसूत्रस्य दीपे धन्विविनिर्मिते / तृतीये दशके षष्ठः पटलो व्याकृतोऽधुना // Author-Dhanvi, of Kasyapa Gotra. Remarks--The beginning and end of this work are missing. The leaves have become very much decayed. The work extends from the beginning of ihe 2nd Patala of the 2nd Dasaka to the end of the commentary on the Sutra qesia #froti in the 6th Patala, 3rd Dasaka. The whole work is divided into three Dasakas and each Dasaka in its turn is divided into ten Patalas. It comes under Drahyayanasrautasutrabliasya in D. C. S. M. Madras. (Vide No. 1038, Vol. II). di altari: 11 No. 65. JAIMINIYAGRHYAMANTRAVkTTI. C. O. L. No. 826. Substance-Palm leaf. Size 9?"x13". Leaves--84. 7-10 lines per page and 26-36 letters per line. Script---Malayalam. No. of Granthas_1350. Owner-Damodaran Nampuri, Valia Kallampalli, Kidangur. Subject--- An exposition of the mantras. of. Jaimini on domestic rituals. For Private and Personal Use Only

Page #196
HORTH ANTT SANSKRIT MANUSCRIPTS. 174 Beginning: सकलभुवनैकनाथं श्रीकृष्णं नौमि हरिममां च शिवम् / गुरुमपि सुब्रह्मण्यं गजाननं भारती भवत्रातम् / / प्रणिपत्य विष्णुमीड्यं विदुषोऽपि कृपाम्बुधीन् समस्तगुरून् / गृह्य(गात्र?गतमन्त्र)वृत्तिः करिष्यते जैमिनेस्तमपिन(मसि)का // अत्युक्तानि दुरुक्तानि यान्यनुक्तानि च स्फुटम् / समादधतु विद्वांसस्तानि सर्वाणि बुद्धिभिः / / तत्र प्रथम मन्त्रविनियोगो वक्तव्यः, तत आर्षकथनं, ततश्छन्दोनिर्देशः, ततो देवताभिधानम् / विनियोगादिचतुष्टयाज्ञाने दोषः स्मयते श्रूयते च। तत्र स्मृतिः---- मन्त्राणां ब्राह्मणायच्छन्दोदैवतविन्न यः / / याजनाध्यापना .... .... पात्यते वा प्रमीयते // पापीयान् भवतीत्यर्थः / एवं ब्राह्मणमाह तमिति / अथ श्रुतिरपि भगवता जैमिनिनास्मसूत्रारणायेऽवश्यकर्तव्यता प्रदर्शिता / यो हवा अविदितायच्छन्दोदैवतब्राह्मणोक्तेन मन्त्रेण याजयति वा अध्यापयति वा स्थाणुं (व) छेति (क ? गत वापद्यते प्रवमीयते / .. End: "वेदमेव जपेन्नित्यमुपधर्मोऽन्य उच्यते" स्वाध्यायवन्तं मां मा प्रतिज्ञाप्सीः / तद्विरोधं मा कार्षीः / स्वरवर्णायूनातिरिक्तो माभूत् / त्वत्प्रसादादित्यर्थः / जुहन्तं मां मा प्रतिहार्षीः / तद्विनाशं मा कार्षीः / कुर्वन्तं मां मा प्रतिकार्षीः / किं बहुना यद्यत् कर्म करोमि, तत्तत् कर्म 23 For Private and Personal Use Only

Page #197
138 ; A DESORIPTIVE CATALOGUE OF कुर्वन्तं मां मा प्रतिकार्षीः / सकलच्छिद्राण्यापूरय च / त्वत्प्रसादादेव सकलकर्मसाफल्यं मे भूयादित्यर्थः / तस्मादेवंभूतं सर्वदानुग्रहपरं त्वां प्रपद्ये / त्वामेव शरणं सदाहं गच्छामीत्यर्थः / त्वया प्रसूत इदं कर्म करिष्यामि / स्वत्पदैकशरणोऽहं त्वयानुज्ञातः सन् इदमारब्धं कर्म दर्शपूर्णमासादिकम् / तत्तस्माद् हे विरूपाक्ष ! Colophon: Author : Remarks-From the expression "भवनात " occur. ring at the beginning it is possible to presume that he is no other than Bhavatrata mentioned in Asvalayanagphyasutrabhasya of Doyatrata. The method of elucidation is simple elegant and effective. 9 leaves at the end embody a different treatise-Pancikaranavartika by Suresvaracarya, mentioned on page 318 in C. C., Vol. I. // द्वैधसूत्रम् // No. 66. DVAIDHASUTRAM. C.O. L. No. 540. Substance-Paper. Size-11" x 81". Pages-138. 19 lines per page and 20 letters per line. Soript-Devanagari. No. of Granthas-1640 Completes For Private and Personal Use Only

Page #198
R.TON ITS 19 SANSKRIT MANUSCRIPTS. Owner-C. o. Subject-The views of different sages regarding the performance of domestio rituals, especially Vajapeya. Beginning: क(थमुथ)खलूपवसथ इति विजानीयात् सन्धारिखदेवोपपाद्याथो ... ... ...लुसिद्धरुपपादनम् / ननु खलु सन्ध्याम्पपादय इव सर्वेषां त्वेव सन्धासुह (1) स्माह बोधायनो यत्रैतदुपवसितोऽस्तमित आदित्ये पुरस्तात् चन्द्रमा लो(हीति?हिती) भवानिवोदीयात्तमप्युपवसथं जानीयाद् / अत्रोह स्माह शालीकिरति(पादम?दोखल्वेष भवति ससन्ध्यं वै वोपपादयिष्येत / पूर्णो वोभियते तस्य वेद उपवसतोऽस्तमित आदित्ये पुरस्तात् चन्द्रमा लो(हाहितीभवमित्रोदयादारमतामिहोत्रणेत्युक्त्वा पार्वणेन प्रकामत् संस्थिते पार्वणेऽमिहानं जुहुयादिति / End: " पात्रं सादयतीति सूत्रम्" / बौधायनस्य यं यं गृहं गृह्णीयात् तं तं मृज्य सादयेदिति शालीकिः। श्वेतमश्चं ददाति श्वेतां बन्धवान् ददाति / अश्वमसितझं ददा गर्भिणी बद्धवां ललामं ददाति अनमनच्छत्रं ददाति त्रयस्त्रिंशतं निष्कं ददाति सोमचमसं ददाति हिरण्मयं चमसं ददाति राशीकृतं धान्यं ददाति / मरां च कृतं धान्यं ददात्येतानि च नित्यानि च दद्यादिति बोधायनः। एतान्येवेति शालीकिरे(त्योता)न्येवेति शालांकिः // Colophon: द्वैधे चतुर्थः प्रश्नः / समाप्तो द्वैधः / श्रीकाण्डाय बोघायनाचायाय नमः / श्री शुभमस्त / NEPALI For Private and Personal Use Only

Page #199
A DRACRIPTIVE, CATALOGUE OF Author: Remarks-This is a treatise on Kalpa. based on the views laid down by Bodhayana and Saliki explaining the parts to be played by the householder and the officiating priest. // प्रतिहारसूत्रभाष्यम् // No. 67. PRATIHARASUTRA BHASYAM. c.o. L. No. 286. Substanee Paper. Siza-13" x 8!".. Pages--186. ___15 lines per page and 20 letters per line. Script ----Devanagari. No. of Granthas-1767. In complete. Owner-C. O. Subject--An exposition of Dasatayi on iho Prati harashtrars of Katyayana. Beginning: नमोऽस्तु तस्मै देवाय यः प्रसूते?र)ग्यजन्मनाम् / कात्स्न्ये च वेदे शृणुमो यं साक्षादेवकसुितम् // यो वामनाथमिश्रादनन्तनारायणार्ययज्वसुतात् / अजनि कुशिकान्ववाये साङ्गेऽधीती च सामवेदे यः / / रचयति स वरदराजः प्रतिहारार्षेयकल्पयोवृत्तिम् / क्ष्यि ब्राह्मणसूत्रोपग्रन्थनिदानतद्वयाख्याम् // इंदन्ताप्रत्ययः सानामृषिच्छन्दोऽधिदैवतम् / भक्तयः पञ्चयझेषु विनियोगध संक्रमः / / For Private and Personal Use Only

Page #200
181 SANSKRIT MANUSCRIPTS. इतीमे दर्शयिष्यन्ते दशास्त्विह यलतः / नाम्ना दशतयीत्येव वृसिष्षेषा प्रथिष्यते // अथ भगवान् कात्यायनो वक्ष्यमाणं वस्तु निर्दिशति अथेति / इति खलु उपग्रन्थकल्पनाह्मणोक्तानां ज्योतिष्टोमादिविश्वसृजामयनपर्यन्ताना (मेका) * हाहनिसत्राणां ... क्षुद्रकल्पोतानां ज्योतिष्टोमषडहद्वादशाहविचाराणां यथायोगसम्पत्सिद्धयः प्रायश्चित्तानि विषयाश्च न्यायानुष्ठानकल्यादयश्च साम्नां प्रयोगप्रकार उक्तः / End: . ____ इह तु यक्षर एवं प्रतिहारः विच्छन्दर(?)स्वक्षरवृद्धिापश्च तत्र गतिन प्रतिहारं विद्यादित्युक्तत्वात् प्रातिहारिकमेव गतिं प्रतिहारो वै छन्दसेष्वप्यदादाथिति सूत्र..........,,अत्र सूत्र. प्रकारेणोक्तः। Colophon: Author-Varadaraja, son of Vamana and grandson of Anantanarayanayajvan. Remarks-The leaves have become very much de cayed and worn out. In several places the words and letters are not discernible. The whole work is divided into sections kpown as Khanda or Patala or Viccheda and they are twelve in number. Pancavidhisutras describe the changes suffered by the Rks into sanians. The Pratiharasutras.. are of the aamerkind. For Private and Personal Use Only

Page #201
A DESCRIPTIVE CATALOQUE OF Varadaraja has also written commentaries on the Argeyakalpa alias Masaka. His other works are: ऋग्वदभाष्यम् / सैत्तिरीयारण्यकभाष्यम् / निदानसूत्रवृत्तिः / वरदराजदीक्षितीयम् / // प्रदीपिका (छन्दोगप्रयोगवृत्तिः)॥ No. 68. PRADIPIKA CHANDOGAPRAYOGAVRTTI. C.O. L. No. 264. Substance-Paper. Sizs-133" x 8". Pages-102. 20 lines 'per page and 18 letters per line. Script-Devanagari. No. of Granthas--1173. Owner-C. o.. Subject-The Yagaprayogas of the Samavedins. Beginning: . .... .... मप्रवाकेनान्वक्तेऽपि पितृभूतमनुष्यभूतपक्षयोः महन्मेऽवोचमिति मन्त्रं न जह्यादुच्चारणमात्रं करोति करिष्यामीति विदि .... .... .... रारब्धलक्षणमन्नं दनाहारयेत् / लवणो न संस्कृतं कुरुमाषादिशकुटादिव्यञ्जनयुक्तमन्नं दमाहारयेत् / अकरिव्यतः पुलस्य सोम ............. न....योनिवृत्तिः प्रहीण For Private and Personal Use Only

Page #202
SANSKRIT MANUSCRIPTS. 183 सुब्रमण्यो पुरस्तात् कर्मभ्यः सोमक्रयकाले औश्वस्ये वा उगातृदेवयजनं तस्मात् कर्मार्थ प्रोक्षति.... End : तत्रैवं प्रयोगः सन्धिचमसं भक्षयित्वा निष्क्रम्य समस्तोरस्थानं कृत्वा पर्यायेभ्यस्तु रापेरिति ऋतस्य द्वारौ स्थः इत्यादि यजमानोपवहान्तम् / अथ जराश्वोधीयस्तवनं भक्षणं पूर्ववभिष्क्रमणापवहान्तं मार्गीयबत् स्तवनं भक्षणं पूर्ववभिष्क्रमणाधुपवहान्तं पृथक् स्तोत्रेभ्यः संस्तेनोपतिष्ठेरन् इति वचनात् / अथ स्तोमविमोचनादिहार्यो जनेशस्तोक्थ्यस्यतिरोन्यस्येति विशेषः। शेषमतिरात्रवत् / उदवसनीयान्तं पूर्ववत् / सर्वपृष्ठसर्वस्तोमाप्तोर्यमम् / - Colophon: छन्दोगस्य प्रयोगस्य वृत्तिरेषा प्रदीपिका / कृता त्रैविद्यवृद्धेन तालवृन्दनिवासिना // इति छन्दोगस्य प्रयोगवृत्तौ तालवृन्दनिवासिना कृतायां प्रदीपिकायां सप्तसंस्था समाप्ता / / Author - Traividyavrddha belonging to the place known as Talavinda. Remarks-The work dwells at length on the vari ous observances followed by the Samavedic school in Yagas just as in the treatise कपर्दिकारिका. There is a similar work in Malayalam known as Cadangubhasa which is eagerly studied by heart by Namputiri Brahmins participating in the Yagas. The treatise is complete. For Private and Personal Use Only

Page #203
A DRECHIPTIVE CATALOGUE OF // प्रयोगतराणि (बोधायनसौमिकप्रयोगतराणः) / No. 69. PRAYOGATARANI. (Bhodhayana Saumikaprayogatarani). C. O. L. No. 336. Substance-Palm leaf. Size-14" x 2". Leaves-114. 9 lines per page and 45 letters per line. Script-Malayalam. No. of . Granthas-5100. Complete. Owner-Paramesvaran Nampuri, Edappallirana kkal. Subject-An exposition of Suras of Bhodhayana relating to Soma sacrifice. Beginning: हरिः / श्रीगणपतये नमः / अविघ्नमस्तु / श्रीमन्तं जगतां नाथं प्रणम्य मधुसूदनम् / प्रयोगं सौमिकं वक्ष्ये बोधायनमताश्रयात् / / इति इष्टदेवता नमस्कृत्य वक्ष्यते / सश्रद्धको यजमानः / तत्साधनानि सम्पादयेत् / साङ्गं कृष्णायनमनुपयुक्तं गुरूपयुक्तं वा कृष्णाजिना त्रिवलिर्वा पञ्चवलिर्वा / End: , मनस्वतीहोमविधौ .... .... .... तदुत्तरकर्मार्थ / तस्माद् भूयोऽपि निर्वपेत् / अतः परं सायं प्रातरग्निहोत्रे प्रतिजुहोति / Colophon: अस्मिन् प्रयोगतरणी बहुपक्षदोषा .... दाहता गुरुतवमयादमु....। For Private and Personal Use Only

Page #204
SANSKRIT MANUSCRIPTS. एक मतं समवलम्ग्य अबासिद्धे ...... दिमिः ... .... पक्षभवात् / / नाराषणेन ....तिखण्डकृताहता....स नाराणाधिसस्सीरुह....स्परेन / ....षा प्रयोगतरपी रचिता भया.. . इति प्रयोगतरणिनोम प्रयोगवृत्तिः समासा / . Author--Nariyana. Remarks-Several leaves at the beginning, middle and end are missing. This author may be responsible for the production of the Vrtti of Asvalayana. // प्रयोगमाला // No. 70. PRAYOGAMALA. C. O. L. No. 896. Substance-Papex. Size-111" x 9". Pages---137. 20 lines per page and 20 letters per line. " Script:-Devanagari. No. of Granthas-2200. Complete. Owner-C. 0. Subjest-The ceremonials like Ritrstarddha, Car bhadhana, Purnsavana etc. Beginning: गुं गुरुभ्यो नमः / सं सरस्वत्यै नमः ।...उपक्रम्प मालानायम्य / अनया मामय..कमया च वक्ष्ये / तदर्थ पुण्या For Private and Personal Use Only

Page #205
186 A DESCRIPTIVE. CATALOGUE OF हं वाचयिष्ये / ..... क्रियतामितिः पुण्याहं पाचयित्वाथ देवयजनो मुखात् कृत्वा पक्क-ज्जुहोति / सुवणे दर्भानुपस्तीये (मे)क्षणेन चरुमालोडय पूर्वार्द्धादवदाय अपरार्धादवप्रत्यभिघारयति, प्रत्यनक्ति पुरस्तात् युवाहुति हुत्वा। अग्निं मूर्धा दिवः ककुत् पतिः पृथिव्या अयम् / ‘अपां रेतांसि जिन्वतो भुवो यज्ञस्य रजसश्च ते न तानि युग्भिः स च से शिखाभिः। दिवि......न दधुषे सुपषां जह्वामने चक्षषे हव्यवाहं स्वाहा / अन्नश्च...पूर्ववदुपस्तीर्य विष्टकृतमुत्तरार्धपूर्वार्धे होमः सकृदवधति द्विरभिधारयति न प्रत्यनक्ति तमन्तःपरिधि सादयित्वा याज्याहुतीरुपजुहोति / ... ... ... प्रत्याब्दिकश्राद्धे अमपितृपितामहप्रपितामहार्थे भवता क्षणः कर्तव्यः / .... ....गर्भाधानादिकर्म-अस्याः। गर्भाधानपुंसवनसीमन्तोन्नयनकर्माङ्गमुदकशान्तिप्रतिसरकर्म करिष्ये / End: दर्भाग्रे द्वे पर्यग्रिकरणे दे....जनचतुर्थ्य इति आरक्तिमा षड्विंशतिः शम्याः परिधीन् कृत्वा मध्यमाङ्गुलिरनामिकया कनिष्ठिकेऽति.........मध्यमो द्राधीयान् दक्षिणार्योऽणिष्ठे हसिष्ठ उत्तराङ्गुष्ठमात्रमष्टादश याज्ञिकान् प्रादेशमानं दर्भतरूणकाभ्यामगुष्ठमात्र प्रोक्षणीमाज्यस्थालीप्रस्थचतुर्भाग......तस्य द्विरङ्गुलमुन्नतं पञ्चाङ्गुष्ठबिलमेवं सुप्रदेशमात्रं चतुरङ्गुलं किंश्चिदक्षिणत उमतो भव तन्में धणमिति होमदर्षिप्रमाणमितिह माह बोधायनः। Colophon: .. हरिः। ॐ शुभमस्तु / / For Private and Personal Use Only

Page #206
SANSKRIT MANUSCRIPTS, 187 Author: Remarks-The work consists of three main topics ; 1. Subhakarma. "2. Prayassittakarma, 3. Apa rakarma The first prasna contains: 1. Punyaha. 2. Svistakrddhoma. 3. Devayajna. 4. Pitrsraddha according to Parvanavidhana. 5. Garbhadhana. 6 Pumsavana. 7. Simanton nayana. 8. Udakasanti and Pratisarakarma. 9. Abhyudayasraddha (Hiranyarupa,).. The second contains 1. Jata Karma. 2. Namakarma and Annaprasana... The third prasna contains : 1. Upanayana. 2. Sukri yavratopakrama. 3. Godanavratopakarma. 4. Vastusamana. The expiatory "rites begin from Fol. 67 whose main portion deals with Brahmacaryasramavratalopaprayascitta. These .come to a close on Fol. 110-where-from Aparakriya begins. - // बोधायनदर्शपूर्णमासानुष्ठानम् // No. 71. BODHAYANADARSAPURNA MASANUSTANAM. C. O. L. No. 335. Substance-Palm leaf. Size--12" x 2". Leaves-96. 10 lines per page and 40 letters per line, For Private and Personal Use Only

Page #207
A DESCRIPTIVE CATALOGUE OF Script-Malayalam, No. of Granthas-9400. Owner-Paramesvaran Nampurippad, Edappalli__mana, Alwaye, Travancore. Subject-The observances and rituals to be follow od on Full Moon and New Moon days accord ing to Bodhayana's school. Beginning: हरिः / श्रीगणपतये नमः / अविघ्नमस्तु अथ मुरून् प्रणम्य बोधायनमतेन दर्शपूर्णमासानुष्टानं वक्ष्ये / होत्रं तु आश्वलायनमनेन / तत्र तत्र तत्तन्म त्राथ व्याख्यायन्ते / सर्वमन्त्राणामनुष्ठानस्मारकत्वात् / यथा कथञ्चित् अनुष्ठान(क?)स्मारकतया व्याख्याने रूपभङ्गादि न दोषाय / तत्र प्रथम कर्माधिक्यात् दर्शकर्मोच्यते / अमावास्यायां प्रातहुतेऽग्रिहोत्रे कृतसन्ध्यासमापनोऽध्वयुः पादौ प्रक्षाल्य आचम्य आपोहिष्ठेति तिसृभिः प्रतिमन्त्रमाचामेत् / तत्राथमन्त्र(प)स्तु आपोहिष्ठामयो भुवः......महेरणाय चक्षसे इति / होत्यस्मात् पूर्वत्वात् आप इत्यनामन्वितम् / न च निर्मयोभुवानुषञ्जनीयः, व्यवहितत्वात् // End : यदि पर्वणि चतुर्दशी, नाई पिण्डपितृपक्षः प्रतिपदि / प्रतिपदि पण्विपि नास्ति चेत् पर्वण्येव / एवं केरलेवाचारः। Colophon : इति दर्शपूर्णमासौं व्याख्यातौ // Author : .. Remarks --- From the wo ds एवं केरळेप्वाधारः Occurring at For Private and Personal Use Only

Page #208
SANSKRIT MANUSCRIPTS. 189 the close of the work it is possible to conclude that the author belonged to Kerala. After the completion of the text two stanzas in Malayalam and one in Sanskrit are additionally appended, viz : കപാലയുഗളം പാശമിടത്തEളിയും മഴു പറയും ചകരീതൃവണ്യങ്ങളെട്ടില്ല. ഉളിയും മഴുവും തങ്ങളുമമുങ്കം പാള പാശവും കത്തുന്ന ചകരീംയൂതലരണ്യങ്ങളെട്ടിവ. ഇതിവാ. आधाने वृतिसंभृतिक्षुरविनिध्यावाचनं मार्जनं गव्यं कर्म च भोजनौषधिहुतब्रह्मौदनाधारणी / आरोप्याग्निमपेतकर्म निवपेत् संभारमापद्यता मनीन् मर्वसमित्तनुढयविराद पूर्णाग्निहोत्रेष्टयः॥ The mode of producing fire in case Agnihotra fira is extinguished is described in detail in Malayalam on Fol. 98. On Fol. 99 it is stated that the soul attains physical form by dint of obsequial observances. // बोधायनीतम् // No. 72 A. BODHAYANASRAUTAM. C.O. L. No. 928 A Substance-Palm leaf. Size-13" x 1". Leaves-88. 14 lines per page and 45 letters per line. Script --Malayalam. No. of Granthas-1500, For Private and Personal Use Only

Page #209
190 A DISSORIPTIVE CATALOGUE OF Owner-Suran Kandan Nampuri. : Mangalassari Illom, Vaikom. Subjeci-Rituals enjoined by the Vedas, according to the School of Bodhayana. Beginning-End-Same as No. 66. Colophon: इति पञ्चमोऽध्यायः / पौरोडाशिकमिदमेकम् / अथातोऽग्न्या. धेयं व्याख्यास्यामः / ___ अथातश्चातुर्मास्यानि व्याख्यामः / स ह माह बोधायनः / अथातोऽग्निकल्प व्याख्यास्यामः / स्वरस्य करण इत्युत्तरे / अथात इष्टिकल्पं व्याख्यास्यामः / सह / अथातो द्वादशाह व्याख्यास्यामः / चिन्वीत द्वादशाहे / Author: Remarks--The contents of this work show that it is the same as No. 66. // बोधायनकल्पसूत्रम् // No. 72 B. BODHAYANAKALPASUTRAM. C. O. L. No. 928 B. Substance-Palm leaf. Size--13" x 13". Leaves--81. 14. lines per page and 45 letters per line. Script-Malayalam, No. of Granthas-1450, For Private and Personal Use Only

Page #210
: SANSKRIT MANUSCRIPTS. 191 Owner-Same as No: 72 A. Subject--Prescription of materials such as Puro dasa used in connection with Yona. Beginning: . .. श्रीगणपतये नमः / पश्चतयेन कल्पमपेक्षतः छन्दमा ब्राह्मणन प्रत्ययेन म्यायन संस्थावशेनेति / छन्दसेति यदव चाम यथा / यथाम्नायप्रणिधिरिदं पूर्वमिदमुत्तररामिति / अथापि मन्त्र एव स्वयं कर्म प्रकृते / कर्मानुवादी भवति / यथैतत् भवति प्रेयमगाद्धिषणा बर्हिरच्छेविन्तरिक्षमन्विहि देवस्य त्वा सवितुः प्रसवेऽश्चिनोवाहुभ्यां पूष्णो हस्ताभ्याम् अग्नये जुष्टं निर्वामीति / End: अथ दर्शपूर्णमासेषु सोमेषु विसृष्टायामवान्तरदीक्षायां पिण्डपितृयज्ञं दद्यात् / तदिदं प्रोक्तम् / यदक्लप्तं सूत्रतः सामैकं तव क्रतुयोगं यज्ञे यज्ञमुपलक्षयेतेति बोधायनो यज्ञे यज्ञमुपलक्षयतेति बोधायनः / Colophon : इति बोधायनीयं कल्पसूत्रं समाप्तम् / Author: Remarks This work serves as an explanation of the matter indirectly drawn from the Srauta Sutras of Bodhayana. For Private and Personal Use Only

Page #211
182 A DESCRIPTIVE CATALOGUE OF // बोधायनापरप्रयोगादि // No. 73. BODHAYANAPARAPRAYOGADI. C.O. L. No. 207. Substance-Paper. Size-13" x 8". Pages - 168. 20 lines per page and 18 letters per line. No. of Granthas--1850. Owner-C.O. Subject-Description of the rites of the house holder such as Upa karma, Tarpana etc. Beginning : श्रावण्यां पौर्णमास्यामापाढ्या..............सहाचार्यो नयां स्नात्वा माध्याह्निकं कृत्वा प्राणानायम्य अध्यायोपाकर्म करिष्य इति सङ्कल्प्य पुनः स्नात्वा यज्ञोपवीतं मौञ्जी कृष्णाजिनं दण्डं च धारयित्वा च नित्यतर्पणानि कुर्यात् / / अग्निः प्रजापतिः सोमो रुद्रो दितिवृहस्पतिः सर्धा इत्येतानि प्रागद्वाराणि सनक्षत्राणि संग्रहाणि साहोरात्राणि समुहर्तानि तर्पयामि / वसुंस्तर्पयामि / End : यदस्य कर्मण इत्यस्य स्विष्टकृदेवता यदस्य कर्मणोऽत्यरी ... ....चम् समिद्धस्वाहा / स्विष्टकृत इदम् / दर्श स्थालीपाकं धर्मपत्न्या सह दर्शस्थालीपाकेन यक्ष्ये / तदङ्ग पुण्याहम् / अग्निमिन्द्राग्नी च प्रीयताम् / अग्निमिन्द्राग्नी च यक्ष्ये / आधारान्तं कृत्वा / आज्यभागान्ते अग्नये स्वाहा / इन्द्राग्निभ्यां स्वाहा / स्विष्टकृदादिहोमशेष समापयेत् / For Private and Personal Use Only

Page #212
SANSKRIT MANUSCRIPT'S. 193 Colophon: * आश्वलायनपुण्याह समाप्तम् / Author : Remarks- Though the title of the work is Bodha yanaparaprayoga, the prayogas of Asvalayana alone are dwelt upon. It includes also Purvaprayogas. The list of subjects dealt with here is given below: नित्यतर्पणम् / उपाकर्मतर्पणम् / खननसंस्कारादि / दक्षिणायनादिमरणप्रायश्चितम् / होतृसंस्कारः / अपरं सूत्रम् / सामगानामग्निसन्धानम् / श्राद्धम् / आश्वलायनास्थिसश्चयनादि / बोधायनोपासनादि आश्वलायनाग्निसन्धानादि / // बोधायनीयश्रीतप्रयोगाशखामाणः // No. 74. BODHAYANIYASRAUTAPRAYOGA SIKHAMANJ. O. L. No. 545. Substance-Paper. Size-11" x 81". Pages-98. 25 For Private and Personal Use Only

Page #213
194 A DESCRIPTIVE CATALOGUE OF About 20 lines per page and 24 letters per line. Script-Devanagari, No. of Granthas-1200. Owner-C. O. Subject--Srautaprayogas from Vivaha to Caula . according to Bodhayana's school. Beginning: स्वस्ति गुरवे नमः / अथ नान्दीश्राद्धप्रयोगः। कर्ता द्विराचम्य प्राणानायम्य सुममुखश्चत्यादि गणपतिं प्रार्थ्य देशकालो सङ्कीर्त्य एवंगुणविशेषणविशिष्टायां पुण्यतिथौ श्वः करिध्यमाणामुककाङ्गतया विहितं पुण्याहवाचक नान्दीसमाराधनं करिष्ये / तदादौ निर्विघ्नपश्लिमाप्त्यर्थ गणपति पूजनं कुलदेवताप्रतिष्ठापनं च करिष्ये इति सङ्करून्य गणपतिपूजनं कुर्यात् / तद्यथा'गणानां त्वा गणपतिं हवामहे कनि कवीनामुपमश्रवस्तमम् / ज्येष्ठराजं ब्रह्मणां ब्रह्मणस्पत आनः शृण्वन्नाभिः सीदसा(ध? द)नम् // गणपतये नमः आसनं समर्पयामि / हस्ते दुर्वाक्षतान् गृहीत्वा ॐ भूः गणपतिमावाहयामि / ॐ भुवः गणपतिमावाहयामि / ॐ सुवः गणपतिमावाहयामि / ॐ भूर्भुवस्स्वः गणपतिमावाहयामि / गणपतये नमः पाद्यं समर्पयामि / गणपतये नमः अयं समर्पयामि / गणपतये नमः आचमनीयं समर्पयामि / गणपतये नमः आपोहिष्ठेति स्नानं समर्पयामि / गणपतये नमः स्नानानन्तरम् आचमनीयं समर्पयामि / गणपतये नमः वस्त्रयुग्मं समर्पयामि / गणपतये नमः उपवीतं समर्पयामि / गणपतये नमः आभरणं समर्पयामि / ........ End : एवं सर्वाण्युपरिष्टात्तन्त्राणि समाप्याजुषस्व न इत्याद्युत्तरपरिषेकं प्रणीताविमोचनं ब्रह्मोद्वासनं च कृत्वा कृतानां गर्भाधानचौलकर्मणां For Private and Personal Use Only

Page #214
SANSKRIT MANUSCRIPTS. 196 श्रीपरमेश्वरः प्रीयताम्। कृतानां गर्भाधानचौलकर्मणां साङ्गतासिद्धयर्थ यथाशक्ति ब्राह्मणान् भोजयिष्ये / तथैव यथाशक्ति भूयसी दक्षिणां दातुमहमुत्सृजे / कृतैर्गर्भाधानपुंसवनसीमन्तोनयनविष्णुबलिजातकर्मनामकरणोपनिष्क्रामणानप्राशनकर्णवेधनचौलकर्मभिः श्रीपरमेश्वरः प्रीयताम् / “अयं ते योनि ऋत्विजो यतो जातो अरोचथ / तं जाननग्न आरोह आथातो वर्धयारयिम्" इति समारोपयेत् / ततो मङ्गलार्तिक्यं कुर्युः / ब्राह्मणा मन्त्राक्षतान् दद्युः // Colophon: इति श्रीकाशिवालिकेशव महसूनुना श्रौतीविश्वपतिमन कृते कोबायनीय प्रयोगशिखामणौ गर्भाधानादितन्त्रः समासः॥ Author-Visiopatiblatta, son of Kesava Bhatta of Benares. Remarks...This work deals with Nandisladhapra yoga, Sarvakarnangadhutapunyaha vacanaprayoga, Vivahahoma, Vagdanaprayoga, Madhuparka, Kanyadanaprayoga, Sacirajanavidhi Grhapravica, Vivaharra tagralora, Oujasanavidhi, Caturthihoina, Vivahavra bavisarjana, Upasamvesanam, Oudumbarapuja, Sthalipakahoma, Garbhadhana, Pumsavana, Simantonmayana, Jatakarma, Namakarana, Upaniskramana, Annaprasana, Karnavedha and Coulatantra. Many citations have been given in it from works such as Smrtisarasamuccaya, Prayogasara, Nrsimhakarika, Visnubhattaprayo For Private and Personal Use Only

Page #215
196 A DESCRIPTIVE CATALOGUE OF gasara, Asvalayanaprayogaratna, Asvalayanagatra, Visvaprakasakarika, Sutrasarasya, Singhabhattiyam, Candesvariyam, Kumarasvamikarika, Prayogaparijata, Cintamani and Barhaspatya. // भारद्वाजगृह्यप्रयोगः // No. 75. BHARADVAJAGRHYAPRAYOGA. C. O. L. No. 149. Substance-Paper. Size-14" x 8". Pages-142. About 19 lines per page and 16 letters per line. Script-Devanagari. No. of Granthas-1278. Complete. Owner-C.O. Subject--Description and application of grhya sutras of Bharadvaja. Beginning : नमः सदसे / नमः सदसस्पतये नमः सखीनां पुरोगाणां चक्षुषे। नमो दिवे / नमः पृथिव्यै / हरिः ॐ। श्रोत्रियान ब्राह्मणान् नमस्कृस्य कर्मारम्भमुहूर्तः सुमुहूर्तोऽस्त्विति भवन्तोऽनुगृह्णन्तु इति प्रार्थितैरनुज्ञातः सर्वकर्माणि कुर्यात् / "सर्वकर्मणि चादौ तु सम्प्रार्थ्य च गणाधिपम् / गणनां त्वेति मन्त्रेण गणनाथं प्रपूजयेत्" // करिष्यमाणस्य कर्मण अविनेन परिसमाप्त्यर्थम् आदौ महागणपतिपूजां करिष्ये द्विः। For Private and Personal Use Only

Page #216
SANSKRIT MANUSCRIPT3, 197 गणानां त्वा गणपतिं हवामहे कविं कवीनामुपमश्रवस्तमम् / ज्येष्ठराजं ब्रह्मणां ब्रह्मणस्पत आनःशृण्वन्नूतिभिस्सीदसादनम् / / End : दारुमयानि अग्नौ प्रक्षिपेत् / मृन्मयानि अप्सु विनिक्षिपेत् / पात्रादिदाहे नित्यायै त्वा इति विदग्धं अभिमन्त्र्य त्वमपराची त्वमवाची त्वं रक्षांसि हन्ति गच्छ इति दक्षिणापरामुत्तरापरां वा दिशं तं प्रतिनिरस्य अप उपस्पृश्य अनी रक्षांसि गच्छतीति आज्याहुतीर्जुहुयात् / Colophon: हरिः / ॐ / शुभमस्तु / गुरुभ्यो नमः॥ Author--Bharadraja. Romarks-- The work lays special sirass on one's daily duties with citations from Veda and on the penalty for shortcomings in their performance, // भारद्वाजगृह्यप्रयोगः॥ No. 76. BHARADVAJ AGRHYA PRAYOGA. C. O. L. Nos. 318, 343, 351. Substance-Paper. Size-11" x 83". Pages-157. About 20 lines per page and 28 letters per line. Script----Devanagari. No. of Granthas-2748. Complete. Owner-C. O. For Private and Personal Use Only

Page #217
198 A DESCRIPTIVE CATALOGUE OF HTTE Subject-Description of the rites of a Brahmin householder beginning from marriage and extending upto the end of Brahmayajna. Beginning: शुक्लाम्बरधरं विष्णुं शशिवर्ण प्रसन्नवदनं ध्यायेत् सर्वविघ्नोपशान्तये / वागर्थाविव सम्पृक्तौ वागर्थप्रतिपत्तये / जगतः पितरौ वन्दे पार्वतीपरमेश्वरी / / सुमुहूर्ते वरः कन्यागृहं गत्या कुतपादशौचाचमन आचार्येण कृतरक्षाहुरो विनायकं सब्ज्य प्राणानायम्य पाणिग्रहणकमार्थ धरान् श्रेषयिष्ये / वि। वत्सगोत्राद् अ॒यं मदर्थ कन्यां वृणीध्वमिति भामाजाला ने कन्यादाना गला बेयुः। End : गोभूतिलहिरण्याज्यव-जधान्यगुडानि च / रूप्यं लवणमित्याहः हमारी मीनिना? नान्यनुक्रमान) ब्रह्मयज्ञं करिष्ये / विवासि ... उपैमि, अप्सु श्रद्धा. गायत्री मनाएं जमा बेवावीन्-अग्निमीले ....धातमम् / इपे वोर्जे सा.....कर्मणे / अग्नआयाहि....बर्हिषि। शन्नो देवी:......अवन्तु नः / अनिमूर्धेत्यनुवाकम् / एकाम् ऋचं वा / यथाशक्ति स्वाध्यायम् / ॐ नमो ब्रह्मणे......करोमि / वृष्टिरसि.... अपागाम् / ततस्तर्पणम् / ब्रह्मादिदेवान् तर्पयामि / सर्वान् देवान् तर्पयामि / देवगणान् तर्पयामि / सर्वदेवपत्नीस्तर्पयामि / निवीती। प्रजापतिं काण्डऋषि तर्पयामि / सोम काण्डऋषि तर्पयामि / अग्निं का......तर्पयामि / विश्वान् / For Private and Personal Use Only

Page #218
SANSKRIT MANUSCRIPT'S. 190 देवान् ऋपीन् तर्पयामि / ब्रह्माणं स्वयम्भुवं नर्पयामि / सदसस्पति.......मि / ऋग्वेदं.......मि / यजुर्वेद........मि / सामवेदं.......मि / अथर्ववेदं........मि / अथर्वाङ्गिरसं.........मि / इतिहास........मि / पुराणं तर्पयामि / सर्वदेवजनान् तर्पयामि / सर्वभूतानि तर्पयामि / प्राचीनाविति / वेशम्पायनादिपितृन तर्पयामि / सर्वान्न बिछन् / पिलस्तक्ष्यामि / सर्वपितृगणान् तर्पयामि / र यामि / ऊर्ज बहन्तीः .... पितॄन् तृप्यत / Colophon: Author-Blarad.,-. Remarks-in Como Cuion with the nuptial core nony it is said, "चतुर्थी स्नातां प्रयतवस्त्रां......'' Hending support to the view that nuptials can be celebrated on the fourth day. This custom is prevalent only among the Brahmins and Ksatriyas of Kerala. Most probably the author might have been a Nampuri Brahmin. Wire ॥भारद्वाजगृह्यसूत्रम् // No. 77. BHARADVAJAGRHY ASUTRAM. C.O. L. No. 148. ___Substance-Paper. Size-131" 83". Pages-102. 16 lines per page and 20 letters per line. For Private and Personal Use Only

Page #219
200 A DESCRIPTIVE CATALOGUE OF Script-Devanagari. No. of Granthas-1000. Complete. Owner-C.O. Subject--Aphorisms on domestic rituals by Bhara:lvaja. Beginning: पूर्वमुपनयनं व्याख्यास्यामः / // 1 // पुरस्तादेव सम्भारानुकल्पयते / // 2 // पालाशमिमं खादिरमौदुम्बरं वैकङ्कतं वैतवृक्षीयामेव दर्व करोति त्वग्विलाममूलदण्डामरत्नीमात्रीम् / // 3 // चतुरगुलं विलं करोति / // 4 // सामयाचारिकं कर्मेति विज्ञायते // 5 // गर्भाष्टमेषु ब्राह्मणमुपनयीत गर्भकादशेषु राजन्य गर्भद्वादशेष चैश्यं गर्भनवमेषु ब्राह्मणमित्यपरम् // 6 // वासांसि समामनन्त्येणेयं ब्राह्मणो वसीत रौरवं राजन्यो बस्ताजिनं वैश्यो यदाजिनं धारयेत् ब्रह्म वर्धयेद्यद्वासो धारयेत् क्षत्रं वर्धयेदुभयं धार्यमुभयोद्धया इति विज्ञायते // 7 // वसन्ते ब्राह्मणमुपनयीत ग्रीष्मे हेमन्ते वा राजन्यं शरदि वैश्यं वर्षासु रथकारं शिशिरे वा सर्वानापूर्यमाणपक्ष पुण्ये नक्षत्रे विशेषेण पुंनामधेये // 8 // End: अथ पर्वण्यतीते मनो ज्योतिरयाश्चाग्नेऽसीति यदामिन् यज्ञे स्वस्ति न इन्द्र इति चतस्र आज्याहुतीर्तुत्वा स्थालीपाकं च कुर्यात् / प्रागष्टम्या अत ऊर्ध्व सोपवासः कार्यों द्वयो For Private and Personal Use Only

Page #220
SANSKRIT MANUSCRIPTS. 201 द्वौं त्रिषु त्रय इत्येवं नैमित्तिकेष्वतीतेषु प्रायश्चित्तम् / पार्वणवद्धोमः पितृयज्ञेऽतीते वा पक्षातीते वा पक्षात्यये सोपवासः कार्य इति सिद्धम् / नित्येषु चैवमेवं स्यात् / अथ महायज्ञानामेकस्मिन्न मनो ज्योतिरिति द्वयोस्त्रयाणां चतुर्णा पश्चानां वा षष्ठप्रभृति तिस्रस्तन्तुमतीर्तुत्वा चतस्रो वारुणीजेपेदिमं वरुण तत्वायामि यचिद्धियश्चैत्या / नवरात्रादत ऊर्ध्वम आ द्वादशरात्रात् चतस्रोऽभ्यावर्तनी?त्वा कार्यः तन्तुमाश्चरुः स्नातकस्यापि होमविच्छित्तायुक्तम / प्राप्त प्राजापत्ये तस्य विच्छितिः। तस्य तु पुनराधेयं मनो ज्योतिस्तन्तुमतिः पुनस्त्वादित्या रुद्रा इति च पूर्णाहुति प्रतीयात् / एतामग्न्युपधातेषु सर्वत्र / स्त्रियाश्चैवं होमाभिगमनं स्थालीपाकेषु सर्वेषामन्ततो व्याहृतिभिरिति सिद्धम् / नम आचार्येभ्यो नम आचार्यभ्यः / Colophon: इति श्रीमदाचार्यविरचिते भारद्वाजसूत्रे गृह्ये तृतीयः प्रश्न: समाप्तः / Author-Bharadvajacarya. Remarks This work has been edited and published in Loyden by Henriethe J. W. Solomons D. Litt. But there is remarkable difference between the two, the former furnishing more detailed information and correct readings. Prof. Macdonnell observes as follows :- "About Baudhayana's glhya not much is known, still loss about that of 26. For Private and Personal Use Only

Page #221
202 A DESCRIPTIVE CATALOGUE OF Bharadvaja" Page 250, History of Sanskrit Literatura (1913). There are threa prasnas from Punyaha, Sravana karma; Ekagnihoma respectively. At the close of the Ms. a separato work on an allied subject is embodied, viz: "Grhyaprayascitta". “अथ पर्वण्यतीते उत्तरस्मिन् काल आगते हविष्य आगमनन् / अथ गृह्यप्रायश्चित्तानि / संवत्सरे सपिण्डीकरणम् / नान्दीश्राद्धस्य पूर्वपक्षे अपरेण गार्हपत्यमुपविश्येन्द्राय स्वाहेन्द्रपुरुपेभ्यः स्वाहेति अपरेणाग्निं हस्तेन परिभृज्य सर्वेषु पाकयज्ञेषु दक्षिणतः प्राचीनाबीती / विश्वामित्राय जमदग्नये अघमर्पणे त्रीन् प्राणायामान धारयन्ति / अथातोऽवान्तरदीक्षां व्याख्यास्यामः / अथात उपाकरणोत्सर्जन चत्वारिंशतमष्टौ च / अथातो व्रतादेशविसर्जने एतस्मिन्नेवाग्नात्रोदनं श्रपयित्वाज्यमधिश्रित्योत्पूय एकाग्निादशाहं विच्छिन्नः पुनराधेयः " / // भारद्वाजश्रीतप्रयोगादि // No. 78. BHARADVAJASRAUTAPRAYOGADI. C.O. L. No. 227. Substance-Paper. Size-14" x 81". Pages-320. 20 lines per page and 19 letters per line. Script Devanagari. No.of Granthas-3440. Incomplete. Owner-C.O. Subject-Bharadvajasutras relating to the Krsna Yajurveda describing the mode of observance of Srouta rules. For Private and Personal Use Only

Page #222
SANSKRIT MANUSCRIPTS. 203 Beginning: __दर्शन यक्ष्ये पूर्णमासेन यक्ष्ये द्वितीय अप उपस्पृश्य / विद्युदसि विद्यमे पाप्मानमृतात् सत्यमुपैमि श्रद्धा मयि यक्ष्यमाणोऽप उपस्पृशति / तदिदं सर्वयज्ञेषूपस्पर्शनं भवति / अध्वर्युवरणं आहवनीयाथ तूष्णीमुद्भत्य अन्यस्मै प्रदाय गार्हपत्यं तूष्णीं दक्षिणाग्निं प्रणीय आहवनीयमादाय आहवनीयायतने तूष्णीमग्निं प्रणीय बिहारस्योत्तरत उपविश्य / देवा गातुविदो गातुं यज्ञाय विन्दत / मन (स) स्पतिना देवेन वाताद्यज्ञः प्रयुज्यताम् / इति जपित्वा त्रीणि काष्ठान्यादाय / ममाग्ने वर्ची विहबेवस्तु वयं त्वेन्धानास्तनुवं पुषेम / मां नमन्तां प्रदिशश्चतस्त्रस्त्वयाध्यक्षेण पृतना येम आहवनीय मुखामिन्धे / . End : कोऽसि को नामेति प्रतिपद्य तस्य त इदमुन्मृजे इत्यन्तेन बभूपन्नवक्षत ब्रावचमकामोऽवेक्षेत मया व्यवक्षेताभि...... ...क्षेता इति विज्ञायते / तत इतराणि द्रव्याण्युपतिष्ठन्ते उत्करे वेदिकरणानि स्पयं स्वस्तिविन्न स्वस्तिरित्यतैमन्त्रैः यथारूपं यनिया यज्ञकृतस्थ ? तेमास्मिन्यज्ञ......उप......न्युपमा द्यावापृथिवी ह्वयतामिति द्यावापृथिवी उपास्ताव / Colophon: इति प्रवर्यविवरण समाप्तम् / भारद्वाजश्रीते एका ......ग्यविवरणं समाप्तम् / Author-Bharadvaja. For Private and Personal Use Only

Page #223
204 A DESCRIPTIVE CATALOGUE OF Remarks-Darsapurnamasaprayoga is dealt with at the commencement. The Ms. ends abruptly in the 12th prasna. // भार्गवकल्पसूत्रम् // No. 79. BHARGAVAKALPASUTRAM. C. O. L. No. 538. Substance-Paper. . Size-131" x 81". Pages-47. 20 lines per page and 22 letters per line. Script---Davenagari. No. of Granthas-660. Complete. Owner-C. O. Subject--Observances to be followed in conformity with the Samayamata or Mahatraipura Siddhanta. Beginning: अथातो दीक्षां व्याख्यास्यामः / भगवान् परमशिवभट्टा. रकः श्रुत्यायष्टादशविद्याः सर्वाणि दर्शनानि लीलया तत्तदवस्थापनः प्रणीय स हिमवत्या भगवत्या भैरव्या स्वात्माभिनया पृष्टः पञ्चभिर्मुखैः पश्चाम्नायान् परमार्थसाररूपान् प्रणिनाय / तत्रायं सिद्धान्तः पत्रिंशत् तत्वानि विश्वम् / शरीरकञ्चकितः शिवो जीवो निष्कञ्चकः परमाशिवः / स्वविमर्शः पुरुषार्थः / वर्णात्मका नित्याः शब्दाः / मन्त्राणामपि चिन्ताशाक्तः / सम्प्रदायविश्वासाभ्यां सर्वसिद्धिः / For Private and Personal Use Only

Page #224
SANSKRIT MANUSCRIPTS. 205 End : इत्थं विदित्वा विधिवदनुष्ठितवतः कुलनिष्ठस्य सर्वतः कृतकृत्यता शरीरत्यागे श्वपचगृहकाश्योर्नान्तरं स जीवन्मुक्तः / य इमां दशखण्डी महोपनिषदम् अधीते महात्रैपुरसिद्धान्तसर्वस्वभूतां, स सर्वेषु यज्ञेषु यष्टा भवति / ये यं क्रतुमधीते तेन तेनास्येष्टं भवति इति हि श्रूयते इत्युपनिषद् इति शिवम् / Colophon: इति भार्गवकल्पसूत्रे दशमः खण्डः / Author-Bhargava. Remarks--This bas beon published in the Baroda Series with commentary in which one ditional Sitra is embodied giving the number of Sutras in gach Khanda whereas the work under reference is simply divided into ton Khandas. That the author is Parasurama of Puranic reputation is evident from the following lines: नशिष्यजामदग्न्यश्रीपरशुरामभार्गवमहोपाध्यायमहाकुलाचार्यनिर्मितं कल्पसूत्रं सम्पूर्णम् // " Vide p. 366., Vol I, Parasuramakalpa Sutra, Gaekwad's Oriental Series. For Private and Personal Use Only

Page #225
206 A DESCRIPTIVE CATALOGUE OF // यज्ञप्रायश्चित्तविवरणम् / / No. 80 A. YA.JNAPRAYASCITTAVIVARANAM. C. O. L. No. 10:11 A. Substance-Palm leaf. Size_14!" x 11". Leaves--90. About 8 lines per page and 45 letters per line. Script-Malayalam and Grantha. No, of Granthas--2290. Complete. Owner-Raja of Cirakkal, Subject-Description of penalties for Mantralopa Kriyalopa and Samayalopa likely to take place in Yagas (Sacrifices). Beginning: हरिः / श्रीगणपतये नमः / अभिधमस्तु / श्रीसङ्गभेशोऽवतु / अथातो मन्त्रगणानातानि माया कि व्याख्यास्यामः / अथशब्द आनन्तर्यार्थः / उत्साही दर्शपूर्णमागादीनि श्रीतानि कर्माणि / अबको नयामकरणे न्यथाकरणे वा प्रायाश्चित्तानि व्याख्यास्यामः / अतःशब्दो हेतौ / यस्माद् दर्शपूर्णमासादिकर्मणां सकलावणतिर्वगुण्यागतेहेतुः / तस्मादनन्तरं विहितानामकरणेऽन्यथाकरणे वा प्रायाश्चत्तानि व्याख्यास्यामः। End: अरूपमस्य यजमानस्य आत्मनात्मनि शरीरे जायते / सकुष्ठं अर्शसो मूलरोग: तमावान्तरं यत् प्रत्ययात् / पुनरावृत्य शेषाद् गृह्णीयात् / यज्ञं विच्छिन्द्यात् / अतस्तदेवापलष्टमित्रो (?) मित्रो For Private and Personal Use Only

Page #226
SANSKRIT MANUSCRIPTS. 207 जनानित्यादिना हुत्वान्यां दुग्ध्वा इत्यादि यदि पूर्वस्यामाहुत्यां उत्तराहुतिः स्कन्देद् यदि बोत्तरायां पूर्वामाहुनिभभिजुहुयात् / यत्र वेत्थ वनस्पन इत्यादिना सभिधमादध्यात् / स्कन्दे यदि सुचि शेषमस्ति तूष्णीमेव पुनर्जुहुयात् ! अन्यान् दुःध्या इत्यादि यत पुरा प्रयाजेस्य इत्यादि गतं गतं गर्भवत्तवन्तमित्यादिना अग्निहोत्रस्थाला(शुवापिस विधु दवाणमिति सन्दध्यातिनि सा .. Colophon: इत्थं याज्ञीषु दिलाना है। इमां यातिदिया यज्ञाङ्गलक्षणम् // इति गोपाल कृतो यज्ञप्रायश्चित विवरणं समाप्तम् / हरिः ॐ। श्रीगुरुभ्यो नमः / श्रीगोपालकृष्णस्वामिने नमः / अविघ्नमस्तु / Author--Gopala. Remarks--23 loaves are written in Malayalam and 62 in Grantha characters, Strict continuity is percoptible in the subject-matter. It may be presumed from the words " श्रीसङ्गमेशोऽवतु' occurring in the beginning that it was written at Irinnalakkuda in Cochin State. / शिक्षा // No. 80 B. SIKSA. C. O. L. No. 1041 B. Substa' e-Palm leaf. Size--143" 13". Leaves--38. For Private and Personal Use Only

Page #227
208 A DESCRIPTIVE CATALOGUE OF 8 lines per page and 32 letters per line. Seript---Malayalam. No. of Granthas-731, Incomplete. Owner--Same as No. 80 A. Subject- Siksa relating to Vaina and Svara in ___Veda. Beginning: गणेशं दक्षिणामूर्ति वाणी व्यासं गुरूनपि / नमामि यत्प्रसादेन कृतिनः सन्ति देहिनः // वेदवाक्यगतान् वर्णानकारादीन् नमाम्यहम् / तच्छन्दोमुनिदेवानप्याचार्यान् शोलकादिकान् // अथ वर्णविपयाणि यानि जेयानि तानि कानिचिल्लक्ष्यन्ते / तज्ज्ञानस्याभ्युदयनिःश्रेयससाधनत्वात / तथाहि---- आकाशवायुप्रभवः शरीरात् समुच्चरन् वक्त्रमुपैति नादः / स्थानान्तरेषु प्रविभज्यमानो वर्णत्वमागच्छति यः स शब्दः // तमक्षरं ब्रह्मपरं पवित्रं गुहाशयं सभ्यगुशन्ति विप्राः। स श्रेयसा चाभ्युदयेन चैव सम्यक् प्रयुक्तः पुरुषं युनक्ति ॥इति।। End : पदमध्ये दृष्टानां मकारस्य स्थाने जा एव वा इति विचार्यम् / उभयथाप्युच्चारणविशेषाभावात् / नकारद्वयथकारसकारतकार इति संस्तूयसे, सवास्तौलाभि अमन्दास्तौमानित्यादौ पञ्च / एवं प्रपञ्चागतमपि किञ्चिदुक्तम् / अथैकीयमतत्वेनोक्तस्य चकारा For Private and Personal Use Only

Page #228
SANSKRIT MANUSCRIPTS. 209 गमस्य ग्राह्यत्वं प्रति किश्चिदुच्यते / अकारशकारपरे चकारआगमो भवति केषाञ्चिदाचार्याणां मते / अत्रापि नकारान्तं पूर्वपदं पूर्व शकागद्युत्तरं यदि नकारो अकारः स्याच / Colophon : Remarks-Neither the name of the author nor of the work is mentioned in the Ms. * Such exhaustive and detailed criticism is unprecedenied in Siksa treatises. // गायत्रीविवरणम् // No. 80 C. GAYATRIVIVARANA M. C. O. L. No. 1041 C. Substance-Palm leaf. Size-14]" x 1}". Leaves-2. 10 lines per page and 58 letters per line. Seript-Malayalam. No. of Granthas-75. Owner--Same as No. 80 A. Subject-Offering of oblations on consecrated fire and sacred prayers connected with Gayatil. Beginning : हरिः / श्रीगणपतये नमः / अविघ्नमस्तु / सावित्रीमथ वक्ष्यामि गायत्र्या शिरसा सह / भूरादिव्याहृतीनां तु म....... परिकीर्तिताः // 27 For Private and Personal Use Only

Page #229
210 A DESCRIPTIVE CATALOGUE OF अत्रि गुश्व कुत्सश्च वसिष्ठो गौतमस्तथा / काश्यपश्चानिराश्चैव क्रमेण मुनिपुंगवाः // End : अर्कस्य समिधा हुत्वा तीक्ष्णतैलेन सादरम् / सप्ताहान्मारयेच्छन्.........विप्रं न संशयः // शत्रोः प्रतिकृति भूमावालिख्याख्यां च तद्वति / तामाक्रम्य तु पादेन जपेच्छत्रुर्विनश्यति // ......प्रतिलोमः स्यादाभिचारषु कर्मसु / मारणं वर्णतः शत्रोर्ब्रह्मास्त्रं प्रतिलोमतः // गुरुप्रसादतो ज्ञेयमनर्थकरमन्यथा / शान्तये जुहुयादग्नौ घृतेन पयसापि वा / / प.... .... .... .... / आम्रपर्णस्य होमेन सर्वज्वरविनाशनम् // उदुंबर.... .... .... .... / पयसाज्येन वा हुत्वा शान्तिः सर्वचतुष्पदाम् // शान्तये वत्स.... ..... .... .... अभिमन्त्र्य सितं भस्म न्यसेद् भूतादिशान्तये // बहूक्तेन किमत्र स्यात् .... .... ....होमतः / अभीष्टं सर्वमामोति नात्र सन्देहकारणम् // .... .... ....न लभते च द्विजोत्तमः। सावित्रीजपयज्ञेन ज्ञानयज्ञमवाप्नुयात् / / Colophon: इति गायत्री समाता | श्रीगुरुभ्यो नमः / For Private and Personal Use Only

Page #230
SANSKRIT MANUSCRIPTS, 211 Author: Remarks--The work furnishes all details regarding Rsis, Chandas, offering of oblations and the fruits thereof. The observance of these rituals leads to the annihilation of sins and accomplishment of all desires. II alaala 11 No. 81. VAMANAKARIKA. C. O. L. No. 140. Substance-Paper. Size13" x 81". Pages-197. 15 lines per page and 16 letters per line. Script - Devanagari. No. of Granthas -- 1350. Incomplete. Owner-C.O. Subject-An exposition of the various modes of practical application of Smarta observances such as Nandimukha, Kautukabandha and Punyahavacana in strict conformity with Khadiraglhyasutra to be followed by Samav@dins. Beginning: प्रणम्य खादिराचार्य गृह्यमाश्रित्य तत्कृतम् / संक्षेपेण पदार्थानां स्मार्तानां वक्ष्यते क्रमः // अन्येषु पादबन्धेषु तत्तद्ग्रन्थेषु सत्स्वपि / For Private and Personal Use Only

Page #231
212 A DESCRIPTIVE CATALOGUE OF पाठधारणसौख्याथ क्रियते पद्यतोगिरा / / यथा वो निर्मितस्तेषु पूर्वपूर्वेषु सत्स्वपि / परमश्च रसस्तद्वदयं ग्रन्थो भविष्यति // अथ कर्मण्यनादेशे सर्वाण्यप्युत्तरायणे / पूर्वपक्षे शुभे चाह्नि तिथिवारगुणान्विते / / पूर्वाह्न शुभलग्ने च स्नात्वाचम्योपवीतवान् / प्राणानायम्य सङ्कल्प्य गोत्रनामोक्तिपूर्वकम् / / प्राङ्मुखः सपवित्रेण कुर्याद दक्षिणपाणिना / होमानात्मार्थपत्न्यान् कृत्स्ने त्वौपासनेऽनले / / End : मृतौ तु तस्य दहनं नैतेन प्रविधीयते / अपि तूतपनीयेन दहनं तस्य वै भवेत् // तत्पित्रोमरणे प्राप्त सह वै ज्येष्ठपुत्रकः / सपिण्डीकरणे होम...नग्नौ समाचरेत् / / अन्यथान्ये वदन्त्येव कनिष्ठस्त्वग्निमान् यदि / कनिष्ठ एव कुर्वीत सपिण्डीकरणं पितुः।। Colophon: Author--Vamana. Remarks--The work comprises two parts, Purva vamanakarika and Uttarava manakarika and extends upto Vidhuragnisandana. For Private and Personal Use Only

Page #232
SANSKRIT MANUSCRIPTS. 213 // वैखानसगृह्यसूत्रभाष्यम् // No. 82. VAIKHAN ASAGRHY ASTTTRABHASYAM: C. O. L. No. 195. Substance-Paper. Size-14" x 8". Pages--447. 13 lines par page and 20 letterss per line. Script-Devanagari. No. of Granthas-3600. Owner-C. (). Subject-The aphorisms with Bhasya on domestic rituals of Vaikanasa from the nuptial ceremony upto the creation of dead bodies. Beginning : श्रीलक्ष्मीवल्लभारम्भां विखनोमुनिमध्यमाम् / अस्सदाचार्यपर्यन्तां बन्दे गुरुपरम्पराम् / / श्रीराम विच नोमुनि मम गुरून श्रीमाधवाचार्यकान् श्रौतस्मातविदः प्रणम्य तदनु श्रीनारसिंहोऽग्निचित् / सन्मान्यः कृतवाजपेयसवनः सोऽहं यथार्थक्रमं / . वक्ष्ये भाष्यमृजु ...दं विश्वनसा प्रोक्तस्य सूत्रस्य नः / / (मूलम् )अथ निषेकादिसंस्कारान् व्याख्यास्याम इति / (भाष्यम् ) अत्राथशब्दो मङ्गलार्थः / अत्र सूत्रस्यानुष्ठातारोऽध्येतारः श्रोतारश्चायुष्मन्तो भवेयुरिति / End : (मूलम् ) तिलैर्वैश्वदेवं याम्यं पैतृकं व्याहृतीश्च प्रायश्चित्तं तेनाग्निना पूर्ववद् दहनं कुर्यादिति विखनाः प्राह / (भाष्यम् ) प्राहेति वीप्सा शारीरकर्मपरिसमाप्तौ भवेत् / For Private and Personal Use Only

Page #233
214 A DESCRIPTIVE CATALOGUE OF Colophon : इति वाजपेययाजीये वैखानसमूत्रभाष्ये पश्चमः पटलः। Author : Text-Vikhanas. Commentary-Nara__simha, disciple of Madhavacarya. Remarks--The Ms. contains 7 Prasnas. Each Prasna embraces 6---10 Patalas. // वैखानसगृह्यसूत्रम् // No. 83. VAIKHANASAGRHYASUTRAM. C.O. L. No. 255. Subsiance-Paper. Size--13" x 8". Pages-120. 20 lines per page and 20 letters per line. Script-Devanagri. No. of Granthas-1450. Owner-C.O. Subject-Religious rites such as nuptials etc. and the penalty for shortcomings in their perfor mance. Beginning: अथ निषेकादिसंस्कारान् व्याख्यास्यामः / ऋतुसङ्गमनगर्भाधानपुंसवनसीमन्तविष्णुबलिजातकोत्थाननामकरणानप्राशनप्रवासगमनपिण्डवर्द्धनचौलोपनयनपारायणव्रतबन्धविसर्गोपाकर्मसमावर्तनपाणिग्रहणानीत्यष्टादशसंस्काराः शारीराः / यज्ञाश्च द्वाविंशत् / ब्रह्मयज्ञदेवयज्ञपितृयज्ञभूतयज्ञमनुष्ययज्ञा इति / For Private and Personal Use Only

Page #234
SANSKRIT MANUSCRIPTS. 215 End : ‘एको देवो बहुधा निनिविष्टः' 'यदा भरं तन्त्रयते स भतु निधाय भारं पुनरस्तमेति / ' तदेव मृत्युममृतं तमाहु स्तं भर्तारं तमु गोप्तारमाहुः // संभृतासंभृतसिमेननेनं वेदसत्येन भर्तुः सद्योजातमुत जहात्येषा उत जरन्तं न जहात्येत्येकमिषं नारी पतिलोकं वृणानि पद्यत उप त्वा मत्येप्रतं विश्वं पराणमनुपालयन्ती तस्यै प्रजां द्रविणं च धेहि / Colophon--Nil. Author-Sage Vikhanas. Refer to the Vaikha nasagama published in the T. S. S. as No. 121. Remarks---The work contains 7 Prasnas each of which is again sub-divided. Vikhanas is also the author of Dharmasutras and Pravarasutras. // वैखानसगृह्यसूत्रम् // No. 84. VAIKHANASAGRHYASUTRA M. C. O. L. No. 1016. Substance-Paper. Size-8" x 7". Pages-60. 15 lines . per page and 23 letters per line. Seript-Deva nagari. No. of Granthas-660. Incomplete. Owner-C.O. Subject-Same as No. 83. For Private and Personal Use Only

Page #235
.216 A DESCRIPTIVE CATALOGUE OF Beginning--Same as No. 83. End: काशपुहिणवासांस्यञ्जनं चापयेत् / पूर्ववदर्ज वहन्तीरिति पिण्डं परिषिच्य विरुदकाञ्जलिं दत्त्वा तथैव पितृनाभिवन्द्य प्रवासयति प्रजापते न त्वदिति गार्हपत्यं हुत्वा यदन्तरिक्षं इत्युपतिष्ठेत / अनाहिताग्नेश्चैवमोपासनाग्नौ चरुं श्रपयित्वा जुहुयात् / औपासनस्य संस्काराभावाद् यदन्तरिक्षमिति मन्त्रेण गार्हपत्यशब्दं विनयोषस्थानं कुर्यात् / अपां त्वोषधीनामिति मध्यमपिण्डं दत्वायत्त बितर इति पदी प्राशयेत्, एपा पुमांसं जनयति / द्विपिता चद् यजमानः तथैव पिण्डं दत्त्वा यन्मे Colophon: Authoi'-- Vikbanas. Remarks--This work formulates ile method of performing ihe Saptapakayajnas such as Pitryajsit otr. The first proposition is dealt with in full. About 100 Granthas are missing towards the end of the 2nd prasna. The work closes with a portion of the 3rd prasna. // वैखानसश्रौतसूत्रम् // No. 85. VAIKHANASASRAUTASUTRAM. C. O. L. No. 276. Substance-Paper. Size---133" x 83". Pages-354. 20 lines per page and 20 letters per line. For Private and Personal Use Only

Page #236
SANSKRIT MANUSCRIPTS. 217 Script-Devanagari. No. of Granthas-4425. Coinpleto. Owner-C. (). Subject--Aphorisms, on Srautakarmas, expounded by Vikhanas. Beginning: .....,अग्न्याधेयम् / अरण्याहरणम् / विनायकाय विधानामन्तकाय नमाम्यहम् / (पारिसंस्तस्य?प्रारिप्सितस्य)शास्त्रस्य सुखेन परिपूर्तये / / नमालोक्यनाथाय नमः षाड्गुण्यकमेणे / गुण्याय.........त्रैगुण्याय तेजसे // नमः श्रीरङ्गनाथाय नागपयङ्कशायिने / तथापि सर्वजगतां जागरूकाय रक्षणे / / अस्ति बुद्धिमदालम्ब हस्तिभूधरमस्तजम् (?) / स्वस्तिबीजं समस्तानामस्तु वस्तु हिताय नः॥ अथानन्याधेयं व्याख्यास्यामः / ब्राह्मणो वसन्ते राजन्यो ग्रीष्मे वैश्यः शरदि रथकारो वर्षासु सर्वे शिशिरे इत्येके / रोहिणीकृत्तिकामृगशिरःपुनर्वसूत्तरानुराधाश्रवणहस्तावैशाखेष्वेकस्मिन् नक्षत्रेऽमावास्यायां वा पौर्णमास्यां वादधीत / आस्वनिमादधीतेति ब्राह्मणोक्तानि काम्यानि नक्षत्राणि यथाकामं यत्रैतानि त्रीणि सम्भवन्ति ऋतुर्नक्षत्रं पर्व तद् भद्रं विप्रतिषेधे तन्नक्षत्रमृतुश्च व......यः सोमेन यद्वक्ष्यमाणोऽग्निमादधीत नतुर्न नक्षत्रम्...... End: अग्ने वाजस्यवती इति तिसृभिरुष्णिग्भिरध्वर्युराग्नीधी 28 For Private and Personal Use Only

Page #237
218 A DESCRIPTIVE CATALOGUE OF जुहोति / उत्तराभिस्तिसृभिः ककुजजित् प्रतिप्रस्थाता यदि पन्नेजनि कलशे वसति परिरेकयानाः कुम्भेष्टका......थनेष्टका क्वथनेष्टका वा परासिच्येरपग्रावोदुम्बरी द्रोणकलशा दीपे तु नृश ... नियोतयदि भिद्येत वा चपालस्य वा पात्रावस्थाने स्वैनैव यजुषाभिमन्य भूरायुमें धारयति प्राणं मे धारयत प्रजां मयीति यजमानो जपति / अग्ने वाजस्य गौत इत्येके // Colophon: श्रीमद्वैखानसे सूत्रे श्रोते च विंशतिः / अग्न्याधेयादियज्ञानां प्रायश्चित्तसमाप्तिका // Author_Vikhanas. Remarks--The work contains 20 Prasnas, describ ing Agnyadhana, Agnihotra, Rtvigvarana Darsapurnanasayaga, Caturmasya, Sautramani Isti, Agnistoma, Pravargya, Oupasatkalpa, Agneyayaga, Jyotistomakratu, Ukthysamstha, Adarsahvaya and Yajiaprayascitta. 'The Ms. is mentioned as No. 1336 in the M. T. C. Vol. II, Part I B (1913-14 to 1915-16). But it omits the introductory verses and breaks off in the 20th prasna. For further information refer to the prefatorial note on No. 121, T. S. S For Private and Personal Use Only

Page #238
Acharya Shri Kail SANSKRIT MANUSCRIPTS. 210 // वैखानससूत्रतात्पर्यचिन्तामाणः॥ No. 86. VAIKHANASASUTRATATPARYA CINTAMANI. C. O. L. No. 202. Substance-Paper. Size---13" x 8". Pages--177. 18 lines per page and 16 letters per line. Script -~-Devanagari. No. of Granthas--1600. Owner-C. (). Subject Description of domescio rituals of Vai ___khanasas. Beginning : श्रीवेङ्कटेशमखिलेशमनन्तमाचं कारुण्यवारिधिमशेषसुरैः सुवन्धम् / वन्दे समस्तजगतामपि सृष्टिहेतु मत्रिं मरीचिमपि तान् भृगुकाश्यपादीन् / वैग्वानसकुलोद्भूतं वेङ्कटेशार्चनापरम् / वेदान्तदेशिकं वन्दे श्रीनिवासार्यदीक्षितम् // श्रुतिस्मृति... ... वम् सूत्राणामन्यक्लप्तानां नेत्रं वितिमिरीकृतम् // सूत्राणामुत्तमं सूत्रं चतुर्वर्गफलप्रदम् / श्रुतिस्मृतीतिहासाद्यैः प्रतिपादितवैभवाम् // परमात्मपरां वन्दे सूत्रोपनिषदं महत् / श्रीमत्कौशिकगोत्रेण श्रीगोविन्दायममुना / / For Private and Personal Use Only

Page #239
220 A DESCRIPTIVE CATALOGUE OF श्रीवेङ्कटेशपादाब्जसपर्यानुरतात्मना / वेदान्ताचार्यवर्येण श्रीनिवासाख्ययज्वना / / श्रुतिस्मृतिपुराणादिसूत्रमार्गानुसारिणा / वैखानसस्य सूत्रस्य व्याख्या सम्यक् प्रकाश्यते // अथ वैखानससूत्रतात्पर्यचिन्तामणेरविघ्नपरिसमाप्तिप्रचयगमनाथ स्मृत्याचारसिद्धाभीष्टदेवताश्रीवेङ्कटेशनमस्काररूपमङ्गलाचरणानन्तरं सत्यत्वादिसमस्तकल्याणगुणावीशष्टात् परब्रह्मणः श्रीमन्नारायणादुत्पन्नेन विखनसशब्दवाच्येन चतुर्मुखब्रह्मणा प्रणीतस्य वैखानससूत्रस्य सर्वसूत्रोत्तमत्वे तत्सूत्रोक्तधर्मानुष्ठातृणामपि सर्वोत्कृष्टतमत्वे च दशविधहेतवो निरूप्यन्ते / End: परत्वादिषु सौलभ्याभावात् / अखिललोकोजीवनार्थमर्चावतारः तत्रापि नारायणैकपरत्वाभावाद् बोधायनस्य / नारायणैक(निष्ठा ये) साचिकास्तान् विबोधत / पुरुषा राजसाश्चैव नानादेवतयाजिनः / / ब्रह्मादिदेवताश्चैव तामसाः परिकीर्तिताः / रजस्तमोभिभूतानां न तु मोक्षः कथञ्चन // इति // आपस्तम्बा(दिना? दीनां) कि(श्चा? श्चिदपि परमैकान्तिकत्वं भगवत्प्रियतमत्वं च नोपपद्यते / अत एव श्रीमद्वैखानसानां परमैकान्तिकत्वं चोपपद्यत इति सर्व प्रतिपादितम् / Colophon: शुभं भूयात् / For Private and Personal Use Only

Page #240
21 SANSKRIT MANUSCRIPTS, Author-Vedantacarya alias Srinivasa. Remarks-In the pr@scription of rules many autho ritative citations in extenso have been given from other eminent works. // शौनककारिका // No. 87. SAUNAKAKARIKA. C. O. L. No. 2482. Substanee-Paper. Size-111" x 4". Pages-150. 10 lines per page and 40 letters per line. Script-Devanagari, No. of Granthas_1875. Complete. Owner-Ananta Yajnasvara Sastri, Sri Vidya vi haramandira, Masaila, Goa. Subject-Purificatory rites, Beginning: श्रीगणेशाय नमः / जयन्ति जग (दा ? द )ज्ञानतमःसंक्षयभास्कराः / गमानुजपदावाप्तभूष... ... ... ...पुरुषोत्तमाः // श्रुतिस्मृति .... ....पूर्ण शास्त्रकल्लोलसंकुलम् / विष्णुभक्तिमहापोतं वन्देऽहं शौनकार्णवम् / तत्सूत्रं शौनको दृष्ट्वा स्वयं हर्षसमन्वितः। व्याख्यापयत् स्वकं शिष्यं तं नमाम्याश्वलायनम् / / शौनकोऽहं प्रवक्ष्यामि शौनकानां विधि क्रमात / सानं कौतुकबन्धं च पुण्याहाधानमेव च // For Private and Personal Use Only

Page #241
222 A DESCRIPTIVE CATALOGUE OF अपां ग्रामप्रतिष्ठा चाग्निपरिचरणं तथा / पुत्रपरिग्रहणं चाग्निसमारोपणमेव च // .........संस्कारमपमृत्युजय तथा / आयुष्यग्रहशान्ति च अद्भुतं दाहशान्तिकम् / / यक्ष्मशान्ति रोगशान्ति कृत्याशान्ति तथैव च / शत्रुशान्ति चाभिचारं जीवश्राद्धं तथैव च / / End : ततः विष्टकृतं हुत्वा होमशेष समापयेत् / पूर्वोक्तमभिषेकं यत्रापि विधीयते // गुरवे दक्षिगां दद्याद् वस्त्रहोमपशूनि च / यद्युक्तं दक्षिणाभावेऽप्यनुक्ते होमकर्मसु / हिरण्यं दक्षिणां दद्यात्तदानीमल्पिमेकोऽपि? / वस्त्रकुम्भादिकामा तत्तद्धेनूच दापयेत् / / ब्राह्मणान् भोजयेत् पश्चात् सुशीलान वेदपारगान् / भक्षैश्च पायसाज्यायेादशान्यान बहूनपि / / होमशेषं स्वयं प्राप्य ब्राह्मणेभ्यो नमेद्यथा / अनेन विधिना यस्तु शान्ति कुर्वीत शक्तितः / / तस्य वर्षशतायुष्यं भवत्येव न संशयः / Colophon: इति शौनककारिकायामद्भुतशान्तिविधिः / Author-Saunaka. Remarks-Vedic and legal functions are described in the form of Karikas, including the details of the 16.purificatory rites. For Private and Personal Use Only

Page #242
SANSKRIT MANUSCRIPTS. 223 ll glatte 11 No. 88 A. SAUNAKIYAM. C. O. L. No. 1544 A. Substance-Palm leaf. Siz@---14" x 2". Leaves-80. 13 lines per page and 55 loiters per line. Script -Grantha. No. of Granthas_3600. Incomplece. Owner-Manalikkara Mathain. Subject-Explanation of Vedic mentras, religious rites and rules pertaining to the royal court. Remarks--This work has been published in the T. S. S. as No. 120 with the first two Padas. The Ms. begins from the 11th Khanda of the first rada and ends with the 23rd Khanda of the third. The lase six loaves ars nine inches long and one inch broad. A commentary on the 11th skandha of the Bhagavata also seen in this Ms. is catalogued as No. 88 B. I WITAJIETT 11 No. 88 B. BHAGAVATAVYAKHYA. C.O. L. No. 1544 B. Substance-Palm leaf. Size-14" 2". Leaves-66. 13 lines per page and 55 letters por line, For Private and Personal Use Only

Page #243
224 A DESCRIPTIVE CATALOGUE OF Script-Devanagari. No. of Granthas--2900. Incomplete. Owner-Same as No. 88 A. Subject--Explanation of the 11th Skandha of the Bhagavata. Author-Sridhara. Remarks-The leaves have become decayed here and there. // श्रौतप्रायश्चित्तविमर्शिनी // No. 89. SRAUTAPRAYASCITTA VIMARSINI. C.O. L. No. 961. Substance-Paper. Size--11g" x 9". Pageg-224. About 22 lines per page and 16 letters per line. Script-Devanagari. No. of Granthas--2450. Complete. Owner-C. O. Subject-Description of the rites of penance due to the violation of the Srautakarmas mentioned in the Veda of different schools of religion. B@ginning: श्रीमन्तं दक्षिणामूर्ति विघ्नेशं भारती गुरून् / नमामि पुरुषार्थाः स्युर्यत्प्रसादेन देहिनाम् / बौधायनं जैमिनिं च कौषीतक्याश्वलायनौ / वाधूलकापस्तम्बादीन् नौमि शाखाप्रवर्तकान् / / For Private and Personal Use Only

Page #244
SANSKRIT MANUSCRIPTS. 225 तत्प्रोक्तकल्पसूत्रादिव्याख्यानकृतमानसान् / आचार्यानपि सिद्धान्तिभवस्वामिमुखान् भजे // श्रौतकर्मसु संक्षिप्य प्रायश्चित्तं विचिन्तितम् / यस्मात्तेष्यपि चित्तं तद्यथामति विचिन्त्यते / / उपनीतिर्विवाहश्च स्मात त्पत्तिकर्मणी / तवैकल्ये तयोरेव नावृत्तिः केवलं भवेत् // तदूर्ध्ववर्तिनां च स्यादावृत्तिः कृतकर्मणाम् / उत्पत्तिकर्म त्वाधारमाधेयानातराण्यतः // सर्वेषां कर्मणामादौ नान्दीमुखविधिर्यतः। तवैकल्योदितं चित्तं प्रथमं वर्ण्यते ततः // End : पत्न्यामपि विद्यमानायां मन्त्रवचनाशक्ती पत्या तेषां वक्तव्या? जैमिनीनां गृह्ये स्पष्टमुक्तम् / अजय मां स्वयं जयेदिति / तथा च तस्यावृत्तिरपि / इयं सर्वथा परिभाषा / जायाकाच्यं (तन्त्रानीमन्त्रम) जपन्त्यामस्यां स्वयं पतिपेदिति इत्यादिदर्शनादेवमुक्तम् / Colophon : इति श्रीतप्रायश्चित्तविमर्शिन्यां नवमोऽध्यायः / Author: Remarks- The work contains nine chapters and is written in the form of Karikas. // सोमपञ्चकम् // No. 90. SOMAPANCAKAM. C. O. L. No. 432. Substance-Paper. Size-13181.. Pages-231. 29 For Private and Personal Use Only

Page #245
226 A DESCRIPTIVE CATALOGUE OF 20 lines per page and 20 letters per line. Script--Devanagari, No. of Granthas-2887. Incomplete. Owner-C. O. Subject--Details of Somayaga. Beginning: वसन्ते अमावास्यायां पौर्णमास्यां वा सुत्या यथा स्यात् तथोपक्रमः कर्तव्यः / एकदीक्षापक्षे एकादश्यामुपक्रमः / तिस्रो(क्षे?दीक्षा)पक्षे नवम्यामुपक्रमः / यस्य पित्रादयोऽनिष्टप्रथमा यज्ञाः स ऐन्द्राग्नेनेष्ट्वाथ सोमेन यजेत / अपिवाग्नीषोमीयस्योपालम्भं कुर्यात् / तत्रैव सङ्कल्पः / प्रातराग्निहोत्रं हुत्वा दर्भेष्वासीनः दर्भान् धारयमाणः पन्या सह प्राणानायम्य सङ्कल्पं करोति त्रिपुरुषसोमपीथविच्छेदप्रायश्चित्तार्थम् ऐन्द्राग्नं पशुं दौाह्मण्यनिहरणार्थम् आश्विनं पशु च अग्नीवोमीयेन पशुना सहोपालम्भं कुर्वन् सोमेन यक्ष्ये // End: सशिरस्का उपमक्षन्तो स्नातः पत्नी यजमानश्च अन्योन्यपृष्ठे प्रधानतः / यददीदीक्षे मनसा यच्च वाचा यद्वा प्राणैश्च चक्षुषा यच्च श्रोत्रेण यद्रेतसा मिथुनेनाप्यात्मना अझ्यो लोका दधिरे ते इन्द्रिय शुक्ला दीक्षायै तपसो विमोचनी: आपो विमोक्त्री मयि तेज इन्द्रियं यदृचा साम्ना यजुषा पशूनां चर्मन् हविषा दीदीक्षे यच्छन्दोभिरोषधीभिर्वनस्पती अद्भ्यः लोकादधिरे तेज इन्द्रियम् / येन ब्रह्मा येन क्षत्रम् / येनेन्द्राग्नी प्रजापतिः / सोमो वरुणो येन राजा / विश्वेदेवा ऋषयो येन प्राणा अद्भयो ... .... Colophon : For Private and Personal Use Only

Page #246
SANSKRIT MANUSCRIPTS. 227 Author: Remarks-The work extends only upto Narista homa. // स्मार्तकर्मपदार्थानुक्रमणी / / No. 91. SMARTAKARMAPADARTHA NUKRAMANI. C.O. L. No. 328. Substance-Paper. Siz3-133" x 83". Pages-176. 20 lines per page and 16 letters per line. Script--Devaragari. No. of Granthas--1760. Incomplete. Owner-C. (). Subject-Srautagriyaprayoga beginning from the nuptials. Beginning: वागीशाद्याः सुमनसः सर्वार्थानामुपक्रमे / यं नत्वा कृतकृत्याः स्युस्तं नमामि गजाननम् // अगजाननपार्क गजाननमहर्निशम् / अनेकदं तं भक्तानामेकदन्तमुपास्महे / / अथातः स्मार्तान् पदार्थाननुक्रमिष्यामः / तत्र प्रथमं तन्त्रपाठक्रमानुसारेण विवाहकर्म ब्रूमहे / ब्रह्मचारी पडङ्गं वेदं व्रताउनुष्ठानसहितमधीत्य मीमांसाविचारं च कृत्वा त्वं विवाहं स्नानं च For Private and Personal Use Only

Page #247
228 A DESCRIPTIVE CATALOGUE OF कुर्विति गुरुणाभ्यनुज्ञातः सन् पुण्येऽहनि विवाहं कुर्यात् / तत्रैवं अयोगः / विवाहदिवसात् पूर्वद्युः पूर्वाहे नान्दीमुखश्राद्धं कुर्यात् / End : इति दशदानमन्त्रः। उच्चैःश्रवकुले जातो राज्ञां विजयकारकः / सूर्यवाहसमः सत्त्वे मम शान्ति प्रयच्छतु / / पितुः शतगुणं दानं सहस्रं मातुरुच्यते / भगिन्योः शतसाहस्रं सोदरे दत्तमक्षयम् / / .... दयस्तथा / युगादिर्भगिनी प्रोक्ता व्यतीपातस्तु सोदरः / / इति व्यतीपानान्नदानम् / .... .... पुत्रपौत्रप्रवर्द्धनम् / ब्रह्महत्यापनुत्यर्थमतः शान्ति प्रयच्छ मे // कूश्माण्डदानमन्त्रः-- फलं मनोरथफलं प्रददाति सदा नृणाम् / पुत्रपौत्राभिवृद्धिं च अतः शान्ति प्रयच्छ मे / / इति फलदानमन्त्रः . . . . . . . . . . . . . . . Colophon-Nil. Author : Remarks--The last seven or eight pages appear to be incomplete. The work contains 16 puri- - ficatory rites, Santi etc. - -- For Private and Personal Use Only

Page #248
SANSKRIT MANUSCRIPTS. // स्मार्तप्रयोगः (बौधायनः)॥ No. 9.2. SMARTAPRAYOGA, C.O. L. No. 239. . Substance-Paper. Size-13" x 8". Pages-196. About 20 lines per page and 17 letters per line. Script-Devanagari. No, of Granthas--2047. Complete. Owner---C. O. Subject-The observances to be followed from ___conception. Beginning : अथाकुरापणं सर्वेषां शुभकार्याणां देवानां कर्मणः पूर्व नवमसप्तमेऽह्नि मनुष्याणां पञ्चमे तृतीये वा दिनसंख्यतां पञ्च वा एका.........रकृतयो वा सौवर्णराजतास्ताम्रमृण्मया वा प्रक्षाल्य सादयेत् / निशामुख उपलिप्त देशे दिवा चौलादिषु शुचिदशादाहृतः शकुन्मृत्सिकतैः (1) पूरयित्वा वस्त्रेण संवेष्टय / घल्मीकमृत्तिकामृञ्च गोमयं च तथैव च / एतासु प्रक्षिपेत्तासु पालिकासु यथाक्रमम् / / दूर्वामश्वस्थपत्रं च शिरीपं बिल्वपत्रकम् / तासां मूले तु बनीयात् श्चेतसूत्रेण वेष्टयेत् // मध्यमायां व्याहृतिभिर्दैवतमावाहयति / ॐ भूः ब्रह्माणमावाहयामि / ॐ भुवः प्रजापतिमावाहयामि / ओं सुवः चतुर्मुखमावाहयामि / ओं भूर्भुवःसुवः हिरण्यगर्भमावाहयामि इति ... For Private and Personal Use Only

Page #249
www.kobalith.org Acharya Shri Kailassagarsuri Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 230 A DESCRIPTIVE CATALOGUE OF End : गवाश्वत्थकरञ्जकोविदारार्कपर्णेषु न भुञ्जीत / न कसे भुञ्जीत / आचान्त उदगं तमण स्परीत्यादित्यमुपस्थाय वाङ्म आसन्निति जपेत् / अहिंसामत्यमम्तन्यगेषणात्र यवर्जनम् / त्याग उपवत ( उपांशु ) न्यग्रोवो गुरुशुश्रूषा अप्रमादः शौचमाचारशुद्धिश्च पुत्रवित्तलोकपणात्रय... ... ....धारी च / स्नानाशक्तों उगन वारिणा मायान् / तत्राप्यशक्तः स्नानान्तराणि कुर्यात् / अशक्तौ गृहस्थः परिचरेत् / अशक्तावेकान्ते तलास्यञ्जने ( त ? न ) दोपः / Colophon: इति संन्यामः / Author: Remarks--- This work deals with the rules and observances to be followed by Brahmins belonging to the school of Apastamba. In the details of “सन्यासविधि" this treatise holds comparison with Vjsvesvarasmrti. The work comprises only the "Purvabhaga". // हिरण्यकेशीयसूत्रव्याख्यानम् // No. 93. HIRANYAKESIYASUTRAVYAKHYANAM, C.O. L. No. 676. Substance-Paper. Size--13" x 8". Pages-108. 19 lines per page and 21 letters per line, For Private and Personal Use Only

Page #250
SANSKRIT MANUSCRIPTS. 231 Script-Devanagali. No. of Granthas--1296. Owner-C. O. Subject-Grhya Sugra with commentary relating to Hiranyakesiyas. Beginning: वन्दे दुढि महालिङ्गं विश्वशं मणिकर्णिकाम् / ईश्वरश्रीनिवासाहिवाल, यगुरूत्तान् / / 1 / / श्रीमत्कवरजातीरं विद्ववृन्दापजीवितम् / अत्युत्तमशिवक्षेत्रविष्णशदिस्थानमत्र हि / / 2 // शहजीन्द्रपुरं नाम तत्रास्ते दिक्षु विश्रुतम् / तत्र वाञ्छेश्वरो नाम सर्वशास्त्रविशारदः // 3 // आसीत् तस्य सुतः श्रीमान्भाधकः सर्वशास्त्रवित् / तत्पुत्रो नरसिंहान्यो वेदवेदाङ्गपारगः // 4 // तत्पुत्रः श्रुतिशास्रार्थविचारणकुतूहली / श्रीवाञ्छेश्वरनामासो शिष्टो होशनिवंशजः // 5 // माहिषं शतकं येन प्रपितामहनिर्मितम् / व्याख्यातं सम्प्रदायार्थप्रतिपादनपूर्वकम् // 6 // हिरण्यकेशिसूत्रं च व्याख्यातं कृत्वमेवहि / तदीयपरिभाषाया व्याख्यानं कुरुतेऽधुना // 7 // इह खलु धर्मार्थकाममोक्षेषु पुरुषार्थेषु धर्म एव मुख्यः पुरुषार्थः / इतरेषां तदधीनत्वादित्यग्रे वक्ष्यामः / स च धर्मानुष्ठानसाध्य इत्यविदुषाम् अनुष्ठातुमशक्ततया विद्यापेक्षायां "स्वाध्यायोऽध्येतव्य" इति स्वाध्यायविधिः .... .... .... .... .... // For Private and Personal Use Only

Page #251
222 A DESCRIPTIVE CATALOGUE OF End : पूर्वाह्न मध्यमे वापि यदि पर्व समाप्यते / तदोपवासः पूर्वयुस्तदहाग इष्यते // आवर्तनात् परे सन्धिर्यदि तस्मिन्नुपक्रमः / परेधुरिष्टिरित्येव पर्वद्वयविनिर्णयः // इति // सन्धिश्चेत् सङ्गवादूर्ध्व प्राक पर्यावर्तनादवेः। सा पौर्णमासी विज्ञेया सद्यस्कालविधौ विधिः // तथा आवर्तनात् प्राग यदि पर्वसन्धिः कृत्वा तु तस्मिन् प्रकृति विकृत्याः / तदेव यागः परतो यदि स्यात् तसिन् विकृत्याः प्रकृतेः परेयुः // इति / अन्यत्राधिकमनुसन्धेयम् इति संक्षेपः / Colophon : इति चोलदेशाग्रपूज्यविद्वत्समाजविराजमानशहजीन्द्रपुरवास्तव्यस्य होशनिकनीटजातीयस्य विश्वामित्रगोत्रजलधिकौस्तुभस्य वाञ्छेश्वरयाजिनः कृतिषु हिरण्यकेशिसामान्यसूत्रव्याख्याने तृतीयपरिच्छेदः समाप्तिमगात् / शुभं भूयात् // Author: Sutras-Hiranyakesi; Commentary-Vaiice svara, a Canarese Brahmin belonging to Tiruvisainellur near Sri Sahajindrapuram. Remarks--There is a certain class of Brahmins who follow the rules laid down by the Satras For Private and Personal Use Only

Page #252
SANSKRIT MANUSCRIPTS. 233 of Hiranyakepin. They consist of a few families in the Tamil land and for reasons unknown, form a subordinate community. They are neither. allowed to uningle, nor to enter into marital relationship with the other classes of Brahmins. The author "might possibly have been a member of that class. His great grandfather was a great scholar and poot famous by the title "Balakavi". His heirs. living at present also affirm that the author was also the recipient of that title. He was the court poet of the King of Tanjore and was removed from that place by the King owing to mischievous plots set on foot by the orthodox Vaisnavites and Madhvas. Being thus left adrift into the world again with no support at all to make both ends meet, he took to agriculture and purchased a buffalo. Owing to the systematic troubles given by the official world he stopped cultivation and com: posed a small kavya "Mahasa Sataka" in which all the officers were severely criticised under the guise of panegyrizing his buffalo. The Maha. Raja learning all these facts, invited him to the Court and gave him many presents. All these incidents are described by Balakavi himself in the introductory verses of his Mahisasataka. The author himself states that Balakavi, was his great grand-father. Saunaka and other Acaryas are referred to in this work. The work is complete and consists of three paricchedasi For Private and Personal Use Only

Page #253
234 A DESCRIPTIVE CATALOGUE OF ॥स्मृतिः॥ // अघदशकम् (सव्याख्यानम्)॥ 94. AGHADASAKAM . (with commentary). C.O. L. No. 393.. Substance-Paper. Size-13" x 83". Pages-9. About 17-19 lines per page and 16--20 letters per line. Script-Devanagari. No. of Granthas-100. Owner-C.O. Subject-Description of the details of pollution . arising from different circumstances. Beginning : . मातुर्गभविपत्स्वघं त्रिदिवसं भासत्रयेऽतो(न्य?य)था मासा(नां?घं) त्रिषु सूतिकाविधिरतः स्नानं पितुः सर्वदा / ज्ञातीना(पत?वप)नादि जातमरणे पित्रोदशाहं सदा .. नाम्नः प्राक् तदवैति सूतकवशाद् भ्रातुर्दशाहं परम् / / मातुरिति--मासत्रयपर्यन्तं गर्भविपदि मातुस्विरात्रम् / चतुथे चतुर्दिनम्। पञ्चमे पञ्चदिनम् / षष्ठे (षष्ठ?षड्)दिनम् / अत ऊर्ध्व दशाहं मातुरेव / चतुर्पु मासेषु पितुः स्नानमेव / पञ्चममासप्रभृति ज्ञातीनां स्नानम् / जातमरणे मातापित्रोः दशाहमघम् / स्नानदिवसात् जातमरणजननसम्भूतकवशात् स्नानदिवसपर्यन्तमेवाघम् / रात्रिशेष व्यहात् / प्रभाते त्र्यहात् / दशाहात् परं मृते सोदराणां दशाहमघम् / For Private and Personal Use Only

Page #254
. SANSKRIT MANUSCRIPTS. 236 End: क्षत्रे षोडश विंशतिर्विशि निशात्रिंशच शू(द्रौद्रे)क्रमाद् विप्रा(द्) द्वित्रिचतुर्गुणा वयसि चेच्छूद्रे तु पञ्चाक्षरे / युक्ता स्त्रीसुतशिष्यदासभृतकस्वाम्यादियद्वान्धवै हीनेऽल्पं लघु वा तदीयमधिके शुद्रैः समासङ्कराः // व्या- क्षत्र इति / गृहीतधनुषि क्षत्रिये मृते तज्जन्मनि च तत्सपिण्डानां षोडश दिनम् / गृहीतप्रतोदे वैश्ये विंशतिः। गृहीत वस्त्रद्वये शूद्रे लिंशत् / दन्तादूर्ध्व धय इत्युच्यते / दन्तात्पूर्व आप्लवः / अनन्तरमृतविप्रौ(?)विप्रोक्तेभ्यः द्विगुणं त्रिगुणं चतुगुणं च। चौलादूर्ध्वमपि तथैव / अकृतारकर्मणि शूद्रे पञ्चदिनम् / चौलादूर्ध्व शूद्रस्य द्वादशाहः। अथ द्विजातीनां पन्त्यादिविषयहीनवर्णानां स्वजात्युक्तमाशौचम् / तच्च लघु भवति / हीनानामधिके सपिण्डे जाते मृते वाधिकवर्णाशौचमेव भवति / सूतमागधवैदेहीनां सङ्कराणां सपिण्डमरणे शुद्रैः समाशौचम् / चण्डालादीनां नित्याशचित्वान्न कश्चिद्विशेषः // 1. Colophon: अघदशकं सम्पूर्णम् // Author: Remarks-This is a work on pollution arising out ___of abortion, delivery, death of Sapindas etc. It comprises ten verses on the whole, -ray.ory For Private and Personal Use Only

Page #255
238 A DESCRIPTIVE CATALOGUE OF // अघनिर्णयः (सव्याख्यः)॥ 95. AGHANIRNAYA __ (with commentary). C.O. L. No. 271. Substance-Paper. Size-1280x84". Pages-253. About 21-23 lines per page and 16-28 letters per line. Script-Devanagari. No. of Granthas-2500. Owner-C.O. Subject-Same as No. 94. Beginning: मुकुन्दमरविन्दाक्षामिन्दिरेशमनिन्दितम् / वन्धं वन्देय वन्दारुबृन्दारकमहीरुहम् // असक्तोऽपि सदाचारश्रद्धयोत्थाप्य चोदितम् / विष्णुना विप्ररूपेण पुनरप्यनुशासितः॥ उदैरयमहं विष्णोः प्रसादादघनिर्णयम् / तस्येदानीं यथाप्रज्ञं व्याख्यामाख्यातुमुत्सहे / / अत्रानुक्तदुरुक्तादि क्षन्तुमर्हन्ति साधवः / मात्सर्येण नहि प्रयोजनमतो निर्मत्सरा मत्कृतं गृह्णीध्वं सुधियोऽधनिर्णयमिमं शङ्कातमीभास्करम् / योऽनेकस्मृतिदर्शितार्थलहरीमेको व्यनत्यञ्जसा यस्मिन् सङ्ग्रहतोऽपि सन्त्यतिशया यद्धारकः पूज्यते // For Private and Personal Use Only

Page #256
BANSKRIT MANUSCRIPTS. 237 ननु प्राचीनाशौचसङ्ग्रहस्य विधमानत्वात् किमर्थमयमिति चेत्-मैवम् / अतिशयस्यात्र विद्यमानत्वात् / नहि वित्तमस्तीति निधेस्त्यागः / कथं संग्रहतोऽप्यतिशयाः मन्ति / अनेकस्मृतिसारसंग्रहादिति अमः / अपि च बहुधा विशोधितोऽनुक्तिदुरुक्तिपुनरुक्तिनिरर्थकोक्तिवियुक्तो विषयव्यवस्थायुक्तोऽसङ्कीर्णः पूर्णोपदेशोऽयमघनिर्णयः। स चाशौचदशकं नाम सङ्ग्रहोऽ नुक्तादिदोषविविक्तनिवासः / End: संग्रहरूपाश्च स्मृतीः सुतरां सम्यग् दृष्ट्वा निरूप्य ताभ्यः सारसर्वस्वमुद्धृत्य स्पष्टं प्रकरणशुद्धियुक्तं यथा भवति तथा अघनिर्णयः कृतः। तस्माच्छावसूतकाशौचतत्वजिज्ञासुभिरयमघनिर्णयोऽङ्गीक्रियता स्मृतिनिबन्धनत्वादयं निर्विशङ्करङ्गीकार्य इत्य. थः / नन्वयं कियाद्भः श्लोकैः कृतः, को वाऽधनिर्णयस्य कर्तेत्यत आह हारीतो वेङ्कटेशाख्यः श्रुतिस्मृतिविचक्षणः / व्यक्तं श्लोकशतेनेत्थमकरोदधनिर्णयम् / / इति // स्पष्टोऽर्थः॥ Colophon : ___ समाप्तश्चायमघनिर्णयः। मिथो विभिन्नस्मृतिवाक्यभङ्गै भयानकः किश्चिदुदश्चितार्थः / ग्रन्थार्थभावो गहनो मयायं. तीर्णोऽतिकृच्छादयनिर्णयाब्धिः // For Private and Personal Use Only

Page #257
28. A DESCRIPTIVE CATALOGUE OF सरस्वतीवल्लभसूरिपौत्र श्रीरङ्गनाथार्यसुतः सुशीलः। यजुर्निधिाकृत वेङ्कटेशो विष्णोः प्रसादादघनिर्णयं सः॥ इति श्रीहारीतवंशश्रीरङ्गनाथार्यपुत्रसरस्वतीवल्लभापरनामधेयश्रीवेङ्कटेशविरचितस्मृतिसारसर्वस्वसमाख्या व्याख्या समाप्ता। Author-Sri Venkatesa alias Sarasvati Vallabha, son of Sriranganatha. Remarks-This work contains 100 verses and their commentary and both owe their origin to Venkatesa. // अघविवेचनम् // 96. AGHAVIVECANAM. C. O. L. No. 392. Substance-Paper. Size-133" x 81". Pages-12. About 17-19 lines per page and 16--20 letters per line. Script-Devanagari. No. of Gran thas-150. Incomplete. Owner-C. O. Subject--Same as No. 94. . Beginning: बहुस्मृतीः समालोच्य सकलानपि संग्रहान् / क्रियते चालबोधार्थ वाक्यैरघविवेचनम् // For Private and Personal Use Only

Page #258
SANSKRIT. MANUSCRIPTS. 239 चतुर्यु मासेषु गर्भस्रावे पितुः स्नानमात्रम् / सहजातानां तदपि न / पञ्चमषष्ठयोस्तत्पाते पितुर्शातीनां च मानतः शुद्धिः / अत्रैव कठिनस्य पाते द्वयोरपि त्र्यहमाशौचम् / End: तथा नैव क्रियाद्रव्येष्वतीते त्रिदिनाद्यघम् / त्रिरात्रं त्रिषु मासेषु पक्षिण्येव ततत्रिषु / / __ इत्यादिनोक्तम् मातामहस्य श्वश्र्वादेर्मातुलस्य पितृधसूः / मातृष्वसूर्भगिन्याश्च दुहितुश्च त्रिरात्रकम् // आचतुर्थाद्भवेत् स्रावः पातः पञ्चमषष्ठयोः / अत ऊर्ध्वं तु नारणिामवप्रसव उच्यते // Colophon: Author: Remarks-- This work also deals with pollution consequent on abortion etc. // अघसंग्रहः (सव्याख्यः)॥ 97. AGHASANGRAHA (with commentary). C. O. L. No. 394. Substance--Paper. Size-131" x81". Pages-23. About 17-19 lines per page and 16-20 letters per line. Script-Dovanagari. No, of Gran. thas-250. For Private and Personal Use Only

Page #259
"240 A DESCRIPTIVE CATALOGUE OF Owner-C. o. Subject-Same as No. 94.. Beginning: प्रणमामि शिवं साम्बं महागणपतिं गुहम् / श्रीमज्ज्ञानेन्द्रयोगीन्द्रगुरून् स्वाभीष्टसिद्धये // व्याख्यानसहिताशीचशतकं वीक्ष्य तत्क्रमम् / संगृह्यते तत्प्रमेयं स्पष्टः श्लोकश्च कुत्रचित // व्या-अघं नाम पिण्डदानादिनिमित्तं पुरुषस्थं कर्मानहत्वं कालनानापनोद्यम् / तद्विधं शावं सूतकं च / तत्र कर्माणि त्याज्यानि / कतिचिद्रव्याणि स्वामिद्वारा दृप्यन्ते / स्वाध्यायमन्त्रजपाश्च निषिध्यन्ते / साध्यं कर्म स्वयमग्निहोत्रं चान्याभावे कार्यम् / प्रेतकमणि च इदं सर्वमाप्लुतः कुर्यात् / औपासनं त्यजेत् / अन्येन कारयेत् / अघात्प्रागुद्धृतद्रव्येण / श्रोत्रियगृहादि तद्रव्येण वा / वैश्वदेवहोमादि न कुर्यात् / न कारयेच्च / End: पञ्चाब्दिकं तु शुद्राणां स्वजात्युक्तमतः परम् / आमौञ्जीबन्धनाद्विनं क्षत्रियन धनुग्रहात् // अग्रेतादग्रहाद्वैश्यः शूद्रो वस्त्रद्वयं ग्रहात् / स्मृतिद्वैधे परोक्षेऽल्पं प्रत्यक्षे गुर्विति स्थितिः // व्या--तथाहि योनिसम्बन्धेष्वहर्विधिरसन्निधौ / याज्यादौ श्वशुरादौ च शिष्यादौ पक्षिणी विधिः // इति // आचार्यपत्नीपुत्रयोम॒तौ दिनमघमुक्तं मन्दप्रतिपत्तिविषयम् / कालान्तरविदेशस्थविषयं वा / For Private and Personal Use Only

Page #260
SANSKRIT MANUSCRIPTS. 248 "अघान्ते सङ्गो स्नात्वा विप्रः स्पृष्टवाई शुध्यति / नृपादिवाहनादीनि नान्यथेत्यप्रवीन्मनुः"। नृपो वाहनं वैश्यः प्रेतोदं शद्रो यष्टिं स्पृष्ट्वा शुध्यति / "एकत्र सुखबोधार्थ सुसमीक्ष्य बहुस्मृतीः। कृतोऽघनिर्णयः स्पष्टं गृह्यतां तद्भुत्सुभिः॥" Colophon : व्यक्तं श्लोकशतेनत्थमकरोदधनिर्णयम् / श्रीचोलदेशपूर्वेश्याः कुम्भकोणाच्च दक्षिणें // योजनान्तस्ततो ग्रामः पट्टीमयीस्तं तद्गतः // काश्यपान्वयवा/न्दुः श्रीमत्कृष्णार्यसम्भवः / महागणपतिधीमानका दंघसंग्रहम् / / अघसङ्ग्रह समाप्तम् / Author-Mahaganapati, son of Krsnarya balonging to the village of Pattam, south of Kumbhakonam. Remarks-This work is an abridgment of Asauca - sataka. // अघसंग्रहविवरणम्।। No. 98. AGHASANGRAHAVIVARANAM. C. O. L. No. 3829. Substance-Palm leaf. Size-15" x 11". Leaves-1. About 6 lines per page and 44 letters per line. Script--Grantha. No. of Granthas-350. Complete. 31 For Private and Personal Use Only

Page #261
242 A DESCRIPTIVE CATALOGUE OF Owner-Sakti Sastrial, Ayikkudi. Subject-Same as No. 94. Beginning: . .... .... .... रनायमभयाम्बिकया समेत मागस्त्यसैकतगणेश्वरषण्मुखाभ्याम् / अन्तर्विभाव्य(च) गुरून् ... .... णोम्यघानां श्रीवैद्यनाथकृतसंग्रहणं मृदक्त्या / / ज्येष्ठैः पितृव्यतनयर्विवृतोऽप्यसो रामचन्द्रविबुधैरवधानिसाग्नेः / मूलप्रतीकविवृतिस्थपदाविवेक बालप्रबोधकत .... .... फलः प्रयासः // इह वैदिकहिताय चिकीर्षि(त)ग्रन्थनिर्वर्तकं चन्द्रकलावतंसस्फुरणमाचर...ग्रन्थे प्रेक्षावत्प्रवृत्तिसिद्धयर्थ विषयप्रयोजनाधिकारिसम्बन्धान् दर्शयिष्यन् .... .... गन्तसुधाख्यं चिकीर्षन् ग्रन्थं शिष्यावधानाय प्रतिजानीत कलानिधिरिति / ... ... कौशिकवंशवाः श्रीविश्वनाथो विबुधो मथित्वा / धीमन्थरेण स्मृतिदुग्धसिन्धु ददाति सि .... धां बुधेभ्यः // कला चन्द्रकला निधीयतेऽस्मिन्नवतंसरूपेणेति व्युत्पच्या चन्द्रकलावतंसस्मरण........ मङ्गलमप्यादावनुष्ठितमिति सूचयितुमादौ कलानिधिपदप्रयोगः / End: क्रियादूषितविषयेऽपि सद्यः शुद्धिमाह-पाषण्डेति. For Private and Personal Use Only

Page #262
SANSKRIT MANUSCRIPTS. -243 "पाषण्डपण्डौ पतिताभिशस्तौ स्वैरिण्य इत्यादिजनान् धरायाम् / उद्घन्धनाम्बुज्वलनप्रवेश विषादनाचैमरणेऽपि बद्धः॥" अस्यार्थः- वेदविद्वेषी षण्डः पतितः अभिशस्त: व्यभिचारिणी इज्यादिकर्मत्यागी निन्दिताचारनिरतः उद्घन्धनकृतः अम्बुकृतः वह्निकृतः विषप्रयोगकृतः शस्तकृत इत्यादिजनविषये सत्संबन्धिजनानां स्नानतः शुद्धिरिति / Colophon : श्लोकैः षट्पष्टिसंख्यैर्मधुमधुरपदै वैद्यनाथः सभेदं व्याचख्यौ साधुतुष्टयै विवरणमफलं यद्यपि स्यात्तथापि प्रत्यक्षस्यापि भानोः प्रतिकृतिविधिवत - प्रस्तराद्यैर्जनानाम् / युक्तं व्याख्यानमस्याप्यसदृशमवदद् दाह ... म्य वनो(?) मे // Author-Ramacandra Diksitar. . . Remarks-One Vaidyanatha of Kausikagotra is referred. to in the colophon, probably the author of Aghasangraha. It is seen from the introductory verses that Ra machandra Diksitar's paternal cousin has also written a com mentary on Aghasangraha. The opening verse in the text mentions one Visva natha, For Private and Personal Use Only

Page #263
244 A DESCRIPTIVE CATALOGUE OF ॥आलाहलकनीताम् // . No. 99. ACARANAVANITAM. C.O. L. No. 775. Substance-Paper. Size-11" x 83". Pages-212. About 20 lines per page and 25 latters.per line. Script-Devanagari. No. of Granthas-3312. Complete. Owner-C. o. Subject --The customs in connection with the bridal ceremony etc. Beginning: एवं तावत् (तद?) ब्राह्मणानाममहिकं कर्मजातं संक्षिप्याभिहितम् / तञ्च गृहस्थानामेव / नवाचारिणां प्रकारप्राप्त शौचाचाराचमनसन्ध्योपासनगायत्रीजगब्रह्मयज्ञादिकं सर्वसाचारपत्वेनाभिहितम् / वानप्रस्थाश्रमस्य कलौ निषेधाजू बन्न परामृश्यते / क्षत्रियश्ययोर्जाति. मात्रव्यवहारेण वर्णधर्मनिषाद् ब्राह्मणाः द्राचेति कलौ वर्णद्वयस्योपदेशात क्षत्रियवैश्यधर्मा अपि न सम्यक परामृश्यन्ले / द्राणां सु सच्द्रलक्षणलक्षिवानामभाषा "ब शूद्राय मतिं दधात्" "न चास्थोपदिशेद्धर्ममिति मनुना ज्ञानदानधर्मोपदेशानां निषेः धात् / कुर्षनगम्यागमनं.... .... .... .... / ... ... ... दूरतः परिवर्जयेत् // इत्यादिभिर्वचनैः मन्त्राधिकाराभावात् / .. For Private and Personal Use Only

Page #264
SANSKRIT MANUSCRIPTS. 245 End : इदमेव फलं गर्भाधानादिचस्वारिंशत्संस्कार संस्कृतस्यात्ममुणाष्टकवतो नित्यानि नैमित्तिकानि च विहितानि फलाभिसन्धिराहित्येन यथासंभवं कुर्वतः प्रमादात् कृतानां पापानामपि यथाशास्त्रं रहस्ये रहस्याचि प्रकाशे प्रकाशावि विहितानि प्रायश्चित्तानि कुर्वतः ऋणत्रयापकरणानन्तरं संन्यासाश्रमे वा जीवन्मुक्ततया वा यावद्विदेहमुक्तिकालमुक्तरीत्या वसतः पुरुषधौरेयस्येत्यलं विस्तरेण / Colophon: धर्मशास्त्रसुधासिन्धोरपावरिसमुद्धृते / आचारनवनीतेऽस्मिन् संन्यासविधिरुत्तमः / / Author--Appadvari (Appayya Diksita). Remarks--The opening lines of the Ms, and those at the conclusion indicate the loss of a few lines. The 24 purificatory rites commencing from conception are elaborately discussed with confirmatory citations. // आशौचचिन्तामाणिः॥ No. 100. ASA UCACINTAMANI. C.O. L. No. 74. Substance-Palm leaf. Size -1014" x 19". Leaves--44. About 8 lines per page and 33 letters per line, For Private and Personal Use Only

Page #265
. 240 A DESCRIPTIVE CATALOGUE OF Script-Malayalam. No. of Granthas_150, Owner?_Tekkedattu Bhattatiri, Udayamperir. Subject-Same as No. 94. Beginning : | ft aft: 1 नमामि निलयक्रोडनिलयं नीललोहितम् / अम्बां गिरीन्द्रनिलयामम्बिकामपि सादरम् / / - ആശൗചചിന്താമണിസംജ്ഞകമായിരിപ്പോരു പ്രബന്ധത്തെ ചമപ്പാൻ തുടങ്ങുന്നേടത്തു് ഗ്രന്ഥകാരകൻ അ തിൻ അവിറലപരിസമാപ്താദിസിദ്ധിക്കായി ക്കാണ്ടു സ്വാ ഭീഷ്ടദേവതാനമസ്കാരപൂരകമാകുംവണ്ണം അഭിമതത്തെ പ്രാത്ഥി ക്കുന്നു ആദിഭോകംകൊണ്ടു गणेशवाणीगुरुदक्षिणेशान् वन्दे दयाब्धीन् वरदानशीलान् / जन्मादिमूलानि निरस्य चाघा न्यमी दिशन्त्वाशु ममात्मशुद्धिम् // अहं दयाब्धीन् वरदानशीलान् गणेशवाणीगुरुदक्षिणेशान् वन्दे എന്നു മുമ്പിലത്തെ അന്വയം. ദയാസമുദ്രങ്ങളായി വരദാനം തന്നെ ശീലമായുള്ള ഗണേശവാണീഗുരുദക്ഷിണേശന്മാര വന്ദിക്കുന്നേൻ. ദക്ഷിണേശൻ ദക്ഷിണാമൂത്തി. ft 10 जन्मादिमूलानि अघानि निरस्य आशु आत्मशुद्धिं दिशन्तु च ഇവർ എൻറ ജന്മാദിമൂലങ്ങൾ ജനനമരണഹേതുക്കളാ യിരിക്കുന്ന പാപങ്ങളെ സംഹരിച്ച് പൊടുന്നന അന്തഃകരണശുദ്ധിയെ വരുത്തി പരമാതത്തെ തോന്നി ചുരുളണമേ, എന്ന സാമാന്യത ഉള്ള അത്ഥം. For Private and Personal Use Only

Page #266
SANSKRIT MANUSCRIPTS. - 247 3[ 1992 1931 1 [ : എന്നു വചനമുണ്ടാക യാൽ അമശബ്ദം കൊണ്ടു് ആശൗ ചത്ത കൂടെ ഗ്രഹിക്കുന്നു. എന്നാൽ ഇവിടെ ജനനമരണാദിനിമിത്തങ്ങളായിരിക്കുന്ന ആശൗ ചങ്ങളുടെ കാലവ്യവസ്ഥയും അശുദ്ധിവിശേഷങ്ങളേ യും അതതിനെ പോക്കി ആത്മശുദ്ധിവരുത്തേണ്ടും പ്രകാരത്ത യും മററുള്ള വക്കു യഥാവലേ അറിവാൻ തക്കവണ്ണമുള്ള പദപ ദാതരചനാകൌശലങ്ങളെ നമുക്കു അനുഗ്രഹിച്ചു് അവി ന പരിസമാപ്താഭിപ്രയോജനങ്ങളേയും അനുഗ്രഹിച്ചിരു ളേണമേ എന്നിവിടേയ്ക്കും വിശേഷിച്ചുള്ള അഭിപ്രായം. ഇവിടെ നടേ ചാതുർവർണ്യന്മാരുടെ ആശൗചകാലവ്യവസ്ഥ ചൊല്ലുന്നു. End: അഗ്നിഹോത്രിക്കു മാതാപിതാക്കന്മാരെ ഒഴിച്ചു മറെറാരു ത്തരേയും സംസ്കരിക്കരുതു്. അവക്കു° ഉദകക്രിയാദിചെയ്യാം. ഒരു പിലയിലും ആഹിതാഗനി രണ്ടു സന്ധ്യകളിലും അശുദ്ധി യില്ലാ. പിലയിലെ പോലെ കുളിച്ചും പിന്നെ മന്ത്രസ്മാനം ചെയ്താൽ അഗ്നിഹോത്രം വേൾപ്പാൻ മറെറാരു “ആളുമില്ലെങ്കിൽ അഗ്നിഹോത്രം വേൾക്കാം. അവിടെ അഗ്നിഹോത്രോപസ്ഥാന വും അഗ്നിഹോത്രം വേളിയും കഴിഞ്ഞുകൂടുമ്പോൾ തന്നെ പിലയുണ്ടാകയും ചെയ്യും. പിന്നെ തൊട്ടു പോകിൽ പുനരാ ധാനം ചെയ്യേണ്ടിവരും എന്നല്ലോ ചൊല്ലുന്നു. 10 111 Sit अग्निहोत्री सन्ध्ययोः स्नात्वा आपदविक्षिप्य पुनः मनुना आप्लुत्य च अग्निहोत्रादितहवनविधौ (सन्ध्य?शुद्धः)स्यात इति शेषः। ar & 3rt art 01 | ഇവിടെയെല്ലാ പിലയിലും സന്ധ്യക ളിൽ അഗ്നിഹോത്രി കുളിച്ചുത്ത പത്തന്തിതൊഴുതു മന്ത്രസ്മാ നം ചെയ്താൽ അഗ്നിഫോളോദിതഹവനവിഷയം ശുദ്ധനായി . For Private and Personal Use Only

Page #267
as A DESCRIPTIVE CATALOGUE OF ചമയും. പിന്നെ തദവസാനാനന്തരം തന്ന അശുദ്ധനായി ടും ഭവിക്കും, മുമ്പിലത്തെക്കുളിയും ഈച്ചയും പത്തിതാഴുക യും പിലയിലെപ്പോലെതന്നെ. പിന്നെ മന്ത്രസ്മാനാനന്തരം അഗ്നിഹോത്രം വേളികഴിവോളവും വിലയില്ലാ. അതു കഴിയു മ്പോൾ തന്നെ പിലയുണ്ടാകയും ചെയ്യും. പിന്നെ അന്തിമ ടിക്ക പിലയിലെപ്പോലെതന്നെ എന്നു താല്പം. Colophon: गोविन्देन लिखितमिदं पुस्तकम् / - കൊല്ലം കര രാമതു കന്നിമാസം രാംൻ സാളാർ അന്നു എഴുതിതീ ന്നതു. ശുഭമസ്തു. Author: Remarks-This Ms. stipulates the period of pollu tion and purification resulting from birth, death eto, relating Brahmins, and Ksatriyas as well as that pertaining to the performance of Agnihotras. The textual portion alone Has been re-written in the wake of the colophon and this comes to a close with : 'शुभमस्तु श्रीगुरुभ्यो नमः 11 31 ( 11 ) No. 101. ASAUCADIPAKAM (with the commentary Candrika:) c. 2. L. No. 1932. Substanco Patri leaf. Side 14 x 11". Leaves 122. 16 limos per page and 48 letters per line: For Private and Personal Use Only

Page #268
SANSKRIT MANUSCRIPTS. 249 Script-Malayalam. No. of Granthas--2928. Complete. Owner-N. Govindan Potti, Putumana Matham, Haripad. Subject--Samo as No. 94. Baginning: योगीश्वरं च मन्वादीन् प्रणिपत्य सुरेश्वरम् / अशौचदीपकव्याख्यां करोम्याशौचचन्द्रिकाम् // (व्याख्या ) तत्र तावदयमाचार्यः प्रारिप्सितस्य प्रबन्धस्याविघ्नपरिसमाप्त्यादिप्रयोजनसिद्धये अनुबन्धचतुष्टयगर्भ मङ्गलाचरणं करोति / मू--यतो वा जन्मास्य स्फुरति च यतो वा तदितरद् द्वयेनाप्यतेन प्रकटितनिदानाघमखिलम् / व्यतीयास्ते शुद्धो निरघ इव तस्यावगमना दुपासे तत्तत्वं प्रशमितविकल्पं विदमिदम् // व्या-- यतो वेति / तदिदं तत्त्वमुपासे इति सम्बन्धः / यस्मादस्य जगतो जन्म भवति , यत्र च लयो भवति , यत्प रिज्ञानात् संसारानुमितं पापं निस्तीर्य मुक्तो भवति / तद् ब्रह्म ध्येयमिति वाक्यार्थः / अत्र अघशब्देन आशौचमपि गृह्यते / " आशौचमघशब्देन प्रोक्तमत्र विशारदैः" इति वचनात् ..... Tind. वर्णसङ्करे विशेषः स्मृत्यन्तरे प्रोक्तः / क्षत्रियविशूद्रादयः .... .... ....स्य विप्रस्य बान्धवाः तेषामाशीचे विप्रस्य 32 For Private and Personal Use Only

Page #269
260 A DESCRIPTIVE CATALOGUE OF दशाह सूतकं भवेत् इति / अत्र मस्करीयम्--विप्रस्याशौचे प्राप्ते तेषां दशाहमेवेति तत्रार्थः / तथा च मनुरपि-- सर्वे तूतमवर्णानामाशाचं कुर्युराहताः / तद्वर्णविधिदृष्टेन स्वस्याशौचं स्वयोनिषु // इति / इदानी क्षत्रियायामुत्पन्नाः क्षत्रिया न सन्ति / तथा वैश्याः शूद्राश्च / अतो वर्णसङ्करे सर्वत्र स्वकुलाचारत आशौचविधिः / न च ब्राह्मणाः सङ्करजाताः / अतो ब्राह्मणविषयस्याशौचस्यैव व्यवस्था / अत एव तदेवात्र प्राधान्येनोक्तः / तथा च सहस्रस्वामी-- " इदानीमन्यवानां स्वरूपापरिनिश्चयात् / अस्माकं ब्राह्मणाशौचव्यवस्थाविषयश्रमः॥" Colophon : पुरुवनसंज्ञे ग्रामे जातेनाशौचदीपिका रचिता / तवृत्तिस्तत्रत्येनैवैषाशौचचन्द्रिका प्रोक्ता / इत्याशौचदीपकमाशौचचन्द्रिका समाप्ता / Author-A native of Puruvanagrama. Remarks--This is an authoritative treatise on asauca observed in Kerala. The acaras to be observed in regard to 7706# and those to be given up in Kali age are enumerated in elegant style. The native place of the author Puruvana may be identical with Perumanam near Trichur in Cochin State. It is probable that Mazhamangalam might have been one of For Private and Personal Use Only

Page #270
SANSKRIT MANUSCRIPTS. 254 the ancient Illans in that village as is corroborated by the old men of the place even at present. If this surmise is correct the author was a literary connoisseur as proved by the famous work "Mazhamangala Bhana", ॥आशौचदीपकव्याख्या // No. 102. ASAUCADIPA KAVYAKHYA, C.O. L. No. 1729. Substance-Palm leaf. Size--11" x 2". Leaves-89. 8 lines per page and 36 letters per line. Script Malayalam. No. of Granthas-160. Complete. Owner-Sahkaran Narayanan Elayatu, Naduvile Pakuti, Vaikam. Subject--Same as Ne. 94. Beginning: वन्दे गुरूणां चरणारविन्दं वन्दारुलोकाभिमतार्थकन्दम् / येषां कृपालेशसुधाभिषेका देषा ममोदचति सूक्तिवल्ली // प्रीत्यै सतां महिषमङ्गलनाम्नि मेहे जातेन भूसुरक्रेण पुरा कृतं यत् / आचवीपकमिदं विपरीतुमद्य श्रीकोटिलिङ्गमिलयो कृपतिः समीहे / / For Private and Personal Use Only

Page #271
A DESCRIPTIVE CATALOGUE OF नाहं पाण्डित्यगण व्याख्यां कर्तुं समुद्यतः / किन्तु द्विजानां केषाञ्चित् साफल्यं कर्तुमर्थनाम् / / प्रसीदन्तु ततः सर्वे भूसुराश्च सुराश्च मे / देवद्विजार्चिता देवी शर्वजा च प्रसीदतु // तत्र तावदयमाचार्यः प्रारिप्सितस्य ग्रन्थस्याविघ्नपरिसमाप्तिसिद्धयर्थमनुबन्धचतुष्टयगर्भ मङ्गलमाचरति / यतो वा जन्मास्य स्फुरति च यतो वा तदितरद् . द्वयेनाप्येतेन प्रकटितनिदानाघमखिलम् / व्यतीयास्ते शुद्धे निरघ इव यस्यावगमना दुपासे तत्तचं प्रशमितविकल्पं विदमिदम् // अत्र श्लोके / यच्छब्दघटितानि त्रीणि वाक्यानि / तेषां त्रयाणामपि प्रतिद्वन्द्वीभूतं तच्छब्दघटितमेकमेव वाक्यम् / तत्र प्रथमं यच्छब्दघटितानि वाक्यानि व्याख्यायान्ते (ततः?) प्रधानभूतं तच्छन्दघटितं वाक्यं व्याख्यायते / यतः अस्य जन्म स्फुरतीत्यन्वयः / यतः यस्माद् ब्रह्मणः / अव्ययानामने कार्थत्वाद् वाशब्द एवकारार्थे / यस्मादेवेत्यर्थः / अस्य प्रपश्वस्य जन्म जननं स्फुरति प्रकाशते / अन्धयव्यतिरेकाभ्यां ब्रह्मण एव जगत्कर्तृत्वं निश्चितमिति भावः / End: अन्तःपात्याशौचविचारे च बहवः सन्देहाः सम्भवन्ति / ते सर्वेऽपि समाहितया बुद्ध्या युक्तियुक्तं विचार्य निवर्तनीयाः / आशौचत्रयसम्पातेऽपि आशौचद्वयसम्पातवदेव न्यायो द्रष्टव्यः / तत्र प्रथमतृतीययोर्गुरुलघुता विचार्या / ब्रह्मचारिणः पित्रोमरणे तस्योदकदानादिकाले आशौचवत्वादुक्तवदेव त्रिरात्रादि For Private and Personal Use Only

Page #272
: SANSKRIT MANUSCRIPTS. 263 परिपूर्तिर्बोध्या / ब्रह्मचारिण आशौचाभावेऽपि उदकदानादिकाले आशौचमस्त्येव / तथा चोक्तम्-- " ब्रह्मचारी यदा कुर्यात् पिण्डनिर्वपणं पितुः / " तावत्कालमाशौचं स्यात् / ततः स्नात्वा विशुध्यतीति / अत्र पितृशब्देन मातापि गृह्यते / इति सर्व समञ्जसम् / Colophon : एवं मया विरचितं भूसुराणामपेक्षया / आशौचदीपकग्रन्थस्यैकदेशविवेचनम् // अनुक्तं च दुरुक्तं च यदि स्यादत्र किश्चन / विमृश्य सर्व विद्वद्भिः ... वर्त्य विशोध्यताम् / आशौचविधिपर्यन्तमेव कार्य विवेचनम् / इत्येव भूसुरापेक्षा तदेतावद्विवेचितम् / / यस्याः प्रसादलेशेन मयैतावद्विवेचितम् / अपि मन्दधिया देवी सा भूयोऽपि प्रसीदतु // गुरुनिकरकटाक्षापेक्षया स्वेच्छया वा करणकलितकामाद्याधिना व्याधिना वा / कमलनयनकान्ताचिन्तयानन्तया वा करकृतमपराधं क्षन्तुमर्हन्ति सन्तः॥ इति कोटिलिङ्गाधिपकृता आशौचव्याख्या समाप्ता / Author-Raja of Kodungallur (Kotilingapura). Remarks--The introductory verses of this work establish the presumption made in the remarks column on the Candrika commentary For Private and Personal Use Only

Page #273
254 A DESCRIPTIVE CATALOGUE OF that Malamangalam Nampuri was the author of the original treatise. Il 37137777446TIETI 11 No. 103. ASAUCADIPAKAVYAKHYA. C. 0. L. No, 259, Substance-Papor. Size--11:"~83". Pages--116. About 20 lines per page and 20 letters per line. Script--Malayalam. No. of Granthas-1450. Owner-C. 0. Subject-Same as No. 94. Beginning-End--Colophon, Author-Remarks : Same as No. 102. 11 31 11921 11 No. 104. ASAUCADIPIKA. C.O. L. No. 68. Substance-Paper. Size-131" x 83". Pages--263. About 19 lines per page and 22 letters per line. Script-Devanagari. No. of Granthas-3450. Owner-C. O. Subject-Same as No. 94. Beginning-Same as No. 101, For Private and Personal Use Only

Page #274
SANSKRIT MANUSCRIPTS 255 End: आशौचदीपकमिदं रचितं विमन्त्र्य तत्तत्स्मृतीरपि तथापि च देशकालौ / आलोच्य तत्समयपण्डितवैदिकानामत्रानुसृत्य च मतं विदधातु सर्वम् // इति / / स्पष्टोऽर्थः / अथैतत्प्रयोजननिर्दशपूर्वकमुपसंहरति......स्मृता मुनिवविमलायंदुग्धं दुग्ध्या विमथ्य हृदये च समुद्धृतं यत् / आशौचदीपकमिदं नवनीतकल्पं प्रीत्यै भवेत् सुमनसामनुरक्तये च / / इति // स्पष्टोऽर्थः Colophon: बुद्धयालये सुजातेन हरिगीते सुसम्मिते / / दामोदरेण रक्षार्थं लिखितं पुस्तकं वरम् / / // श्रीः // Author-Same as No. 101. Remarks-The work is known as Asaucadipakam and Asaucadipika. ॥आशौचदीपिका // No. 105 A. ASAUCA DIPIKA. C.O. L. No. 198A. Substance-Paper. Size-11]" x 83". Pages--213. About 20 lines per page and 22 letters per For Private and Personal Use Only

Page #275
258 A DESCRIPTIVE CATALOGUE OF line. Script--Malayalam. No. of Granthas ~-2800, Owner-d, 0. Subject-Same as No. 94. Beginning : हरिः / श्रीगणपतये नमः / अविघ्नमस्तु / अभिप्रेतार्थसिद्धयर्थं पूजितो यः सुरैरपि / सर्वविघ्नच्छिदे तस्मै गणाधिपतये नमः // ആശൗചദീപികയെ വമല്ലാൻ തുടങ്ങുന്ന ആ.ചായൻ അതിൻറ അവിഘപരിസമാപ്തിക്കും പ്രയോജനസിദ്ധിക്കും ആയിട്ടു ശിഷ്ടാചാരത്തെ അനുസരിച്ചുനിന്നു വസ്തു നിർദ്ദേശ ഗർഭമാംവണ്ണം മംഗലാ ചര ണത്തെ ചെയ്യുന്നു. यतो वा जन्मास्य स्फुरति च यतो वा तदितरद द्वयेनाप्येतेन प्रकटितनिदानाघमखिलम् / व्यतीयास्ते शुद्धो निरघ इह यस्यावगमना दुपासे तत्तत्वं प्रशमितविकल्पं विदमिदम् // ഇതി.തദിദം തത്ത..മുപാസേ. ആ ഈ തത്വത്തെ ഉപാസി ക്കിൻറൻ. യതഃ അസ്യ ജന്മ സ രതി വാ. യതഃ തദിതര ത് സ്, രതിവാ- യാതൊരു തത്തത്തിങ്കൽ നിന്നു ഈ പ്രപ ഞ്ചത്തിന്റെ ജന്മം ഭവിക്കുന്നു. യാതൊന്നിങ്കൽ പിന്നെ ഇതി ൻറ നാശവും സംഭവിക്കുന്നു. ഇവ യസ്യ അവഗമനാത് ദ്വയേനാപി ഏതേന പ്രകടിതനിദാ( നാ ഫലം അഖിലം വ തീയ ശുദ്ധി നിരാലം ആസ്തു. ഇവിടെ യാതൊന്നിൻറ അവഗമനം ഹേതുവായിട്ടു” ഈ ജനനമരണങ്ങൾ രണ്ടിനെ കൊണ്ടും അനുഭവിക്കപ്പെട്ട് ഒട്ടൊഴിയാതെയുള്ള അഘത്ത For Private and Personal Use Only

Page #276
" SANSKRIT MANUSCRIPTS. 257 ക്കടന്നും ശുദ്ധനായി വരുന്നു. ആ ഈ തത്ത്വത്തെ ഉപാസിക്കു ന്നേൻ എന്നും മുമ്പിലത്തതിനോടും സംബന്ധം. പ്രശമിതവി കല്പം അങ്ങിനെ ഇരുന്നു. തത്ത്വം പ്രശമിതമാകുന്ന വികല ത്തോടുകൂടിയിരുന്നു. സംശയരഹിതമായിരുന്നു എന്നു പൊ രുൾ. വിടം=അങ്ങിനെയുമിരുന്നു. വിത്സ രൂപമായിരിക്കുന്നു. ആശ ചമഘശബൂന പ്രോക്തമത്രവിശാരദഃ എന്നുണ്ടാ കയാൽ അലം അശൗചം അവ്വണ്ണം ' ശബ്ദ യോജനയു മ്പോൾ ആശ ചരൂപം വിഷയമായിട്ടു ഒരു പ്രബന്ധത്ത ചമയ്ക്കുന്നുമുണ്ട് എന്നു പൊരുൾകൊള്ളാം. End: आशौचदीपकमिदं रचितं विमृश्य तत्तत्स्मृतीरपि तथापिच देशकालौ / आलोच्य तत्समयपण्डितवैदिकाना मत्रानुसृत्य च मतं विदधातु सर्वम् / तत्तत्स्मृतीपि विमृश्य आशौचदीपकं रचितम् / तथापि देशकालौ आलोच्य तत्समयपण्डितानां मतं च अनुसृत्य अत्र सर्व विदधातु / പല സ്മൃതികളേയും ശ്രുതികളേയും നിരൂപിച്ചു കണ്ടി ട്ടതേ ഈ ആശൗചദീപകം ചമയ്ക്കു പ്പെട്ടു എന്നിരിക്കുന്നതാ കിലും ദേശകാലങ്ങളേ യുമോത്തും അക്കാലത്തു് പണ്ഡിതന്മാ രായിരിക്കുന്ന വൈദികന്മാരുടെ മതത്തേയും അനുസരിച്ചേ ഇതിൽ ചൊല്ലിയവണ്ണം അനുഷ്ഠിക്കാവൂ. അനന്തരം ഈ ഗ്രന്ഥത്തെ ചമച്ചടത്തെ പ്രയോജനത്തെ ചൊല്ലന്നൊരുത്ത നായിട്ടും ഉപസംഹരിക്കുന്നു. गास्ताः स्मृता मुनिवरैविमलार्थदुग्धं ..दुग्ध्वा विमथ्य हृदयेन समुद्धृतं यत् / 23 For Private and Personal Use Only

Page #277
238. A DESORIPTIVE CATALOGUE OF का आशौचदीपकमिदं नवनीतकल्पं प्रीत्यै भवेत् सुमनसामयनुत्तये / / विमलार्थदुग्धं दुग्ध्या ताः मुनिवरैः स्मृता गा हृदयेन विमथ्य समुद्धृतं यदिदं आशौचदी(पं? पकं) नवनीतकल्पं तदिदं सुमन तां प्रत्यैि अघनुत्तये च भवेत् / - നല്ലോ ചില അത്രമാകുന്ന ക്ഷീരാത്ത കറന്നു മുനിശ്രേ ഷന്മാരാൽ സ്മൃതകളായിരിക്കുന്ന വാക്കുകളെ ഹൃദയംകൊ ണ്ട് മഥനം ചെയ്തു എടുത്തിരിക്കയാൽ വെണ്ണപോലെ പുത്തനായിരിക്കുന്ന ഈ ആശൗചദീപകം സജ്ജനത്തിനു സ ന്തോഷത്തിനായൊണ്ടും പുല അറിഞ്ഞു പോക്കുവാനായൊ ണ്ടും പാപക്ഷയത്തിനായൊണ്ടും ഭവിപ്പ് താക. Colophon : स्मृते यत्र जगन्नाथे सर्वानिष्टविचिन्तनम् / मङ्गलाय भवेनित्यं तस्मै श्रीपतये नमः / / 156 // इत्थं स्यात् परमेश्वरेण निखिलं त्वाशौचदीपात्मकं श्रीमच्छीगुरुमाधवादिमगुरून्नत्वा विलिख्याधुना / लाजाने धनसेव्यनुसकलिदिनेऽथाभूत् समास क्रमामान्दतिरिसमीपगेन पुरुदावमामजेमालसाः // ... ... नारायणलिखितमिदं पुस्तकम् / Author-A native of Perumanam, Cochin State. Remarks--Just after the colophon Narayanabali krama is described in two different ways. Its beginning and close are appended. For Private and Personal Use Only

Page #278
SANSKRIT MANUSCRIPTS. Beginning: नारायणं नमस्कृत्य नारायणबलिक्रमः / लिख्यते तत्र देवो मे मङ्गलं प्रदिशत्वसौ / सज्जयो वपनं स्नानं वस्त्रशुद्धिर्जलाप्लवः / पुण्याहकृत्यगच्याशनोफ्यासा इति क्रमात् // End : इमं मे वरुण तयायामि त्वन्नो अग्ने स वनो अग्ने त्वमग्ने अयासि प्राजापत इत इमं जीवेम इष्टेभ्योष्टी यतसपंस्तिदा (?) आमिगीभिः अनाज्ञातं पुरुषसम्मितः यत्पाक-... सर्वेषामघनुत्तयेऽत्र पुरुदावग्रामजेनादराशौचाभिधदीपकं रचितवान् (१)ध्यान्ते प्रदीपं यथा / / Several mistakes are found in these Mantras. The chronogram "लाजांगेधनसेव्यनुत्" discloses the date of composition, (4680 Kali era) 754 M. E. The Asauoadipika oommented upon by Kotilinga-Bhupa and the one under reference . are identical. . But different readings are met ".with. The reading “प्रत्यै भवेत् सुमनसामनुरक्तये च" in the .164th verse has been accepted by Asaucacandrikakara but here it is otherwise. The commentary on Asaucadipika is also included in this Ms. and is catalogued as No. 105 B. For Private and Personal Use Only

Page #279
0 A DESCRIPTIVE CATALOGUE OF 11 2ീതftaar !! No. 105 B. ASAUCADIPIKAVYAKHYANAM. C. 0. L. No. 198 B. Substance-Paper. Size-11" x 8". - Pages 80. About 22 lines per page and 25 letters per line. Script-Malayalam. No. of Granthas-1300. Incomplete. Owner-C.O. Subject-Same as No. 94. Beginning.--Same as 105 A. End: वर्णी पिण्डस्य कर्ता यदि निजपितरौ वर्जयित्वा परेषां नो दद्यादम्बुपिण्डे दशदिनविहिते दापयेत्ते परेण / पित्रोः कुर्याच्च तत्कर्मणि परमधमन्यालये भुक्तिमम्बु क्षेपं स्नात्वैव कुर्यात् सहमनु निखिलं कर्म नित्यं विदध्यात् ।।इति।। . വണ്ണീ പിണ്ഡസം കത്താ യദി നിജപിതരൗ വജ്ജയിത്വാ പരേഷാം ദശദിനവിഹിതേ അംബുപിണ്ഡ നോ ദലാൽ ബ്ര മചാരിപിണ്ഡകത്താവാകുമ്പോൾ തന്റെ നേരേ അച്ചു നേ യും പെററമ്മയേയും ഒഴിച്ചു് മറെറാരുത്തൻ മരിച്ചാൽ അവ ക്കു പൂലയിൽ വിധിച്ചിരിക്കുന്ന ഉദകക്രിയയും കൊട്ടുബലിയും ചെയ്യരുതു്." തേ പരേണ മാപയേത്. പിണ്ഡകത്താവായി മററാരുമില്ലങ്കിൽ വാസിച്ചവരെക്കൊണ്ട് ഉദകക്രിയയും കൊ ട്ടുബലിയും ചെയ്യിപ്പിച്ചു. പ്രേതത്തിന്റെ സപിണ്ഡരുണ്ടെങ്കി ലവരെക്കൊണ്ടു ചെയ്യിപ്പിക്കേണ്ടു. അവരില്ലങ്കിൽ സംസ്കാ രാനന്തരം മന്ത്രസംസ്മാരം ചെയ്തവനെക്കൊണ്ടു മേലിലുള്ള For Private and Personal Use Only

Page #280
SANSKRIT MANUSCRIPTS, 201 ഉദകക്രിയകളേയും കൊട്ടുബലികളേയും ചെയ്യിപ്പിച്ചു. അവസ കുറഞ്ഞാരുനേരം പിലയുണ്ടല്ലോ. എന്നിട്ടതുമില്ലെങ്കിൽ പത്താം ദിവസം വാസിച്ചോരു ബ്രാഹ്മണനെക്കൊണ്ടു് ഉദക ക്രിയയും കൊട്ടുബലിയും ചെയ്യിപ്പിച്ചു. അവൻ മാററുമുടുത്തു പുണ്യാഹം ചെയ്യിപ്പിച്ചാൽ ശുദ്ധനാം. വണ്ണീ പിത്രോ അംബുപിണ്ഡ കുയാച്ച. ബ്രഹ്മചാരീ നേരേ അമ്മതാന ച്ഛ ൻതാൻ മരിക്കിൽ ഉദകക്രിയയും കൊട്ടുബലിയും ചെയ്യു മ്പോൾ ജ്യേഷ്ഠാദി പിലയുള്ള വരോടുകൂടി ചെയ്യാം. അനാല യ ഭുക്തിമം ബുക്ഷേപഞ്ച സ്മാതെ_വ കുവ്വാൽ. ബ്രഹ്മചാരി അച്ഛൻതാനമ്മതാൻ മരിച്ചു കൊട്ടുബലി ഇട്ടിരിക്കുമ്പോൾ പി ലയുള്ള സ്ഥലത്തിങ്കലുണ്ണരുതു്. പിലയില്ലാത്തോരില്ലത്തു ന്നേ ഉ ണ്ണാവ. കൊട്ടുബലിയിട്ടാൽ കുളിച്ചേ ഉണ്ണാവ. അന്തിക്കുമെ തിരേയും ഒളിച്ചേ നീതുക്കാവു. നിഖിലം നിതൃകമ്മ സഹമനു വിദധാൽ. ഒട്ടൊഴിയാതെയുള്ള നിത്യകർമ്മങ്ങളെ മന്ത്രത്തോടു കൂടും വണ്ണം ചെയ്യണം. Colophon : Author-Same as No. 105 A. Remarks-Only the portion upto p. 99 of No. 105 A is found in this work. | 1 314 1 No. 106. ASAUCASATAK A M. c. 0. L. No. 184, Substance-Paper. Size-13" x8", Pages-7. About For Private and Personal Use Only

Page #281
262 A DESCRIPTIVE CATALOGUE OF 20 lines per page and 16 letters per line, -Seript-Devanagari... No. of Granthas-65. Owner-C. O. Subject--Same as No. 94... Beginning: .... .... हायधमकामेदहनादि तत् / यज्वायज्यपुनर्दाहे शिष्टाहं यद्यपाहिः / / 'दशाहं व्यहमाशौच .... प्राक् चेदयाग्रहः / अस्थिदाहे प्रतिकृतेर्दाहे तु व्यहामिस्यपि // सपिण्डानां सोदकामां .... दशरात्रमिष्यते / दशरात्रं सदा पित्रोः परोक्षमरणश्रुतौ // त्र्यहं मातृसपत्न्यास्तु दशाहं वत्सरादधः / कृतौदेहिकेऽत्यब्दे दिनं तस्यास्त्र्यहं तयोः / शिष्टाहमेव सर्वेषामविज्ञातेऽन्तरा त्वधे / प्रारू सञ्चयात् सुतस्येत्थं तदूर्ध्व दशरात्रतः // End: स्पृष्ट मास्थि च स्निग्धे त्रिरात्रं नीरसर्दिनम् / अमत्ये त्वाप्लवाचामौ स्नानं स्निग्धेऽन्यभक्षणे / गुर्वादौ सोदरे ग्रावे मातृबन्धी वयस्यघम् / सवर्णस्य समं भीतिर्विज्ञानेश्वरघोषितम् / / स्मृतिद्वये परोक्षऽल्पं प्रत्यक्षे स्मृतिसंस्थितिः // यथा हि योनिसम्बन्धेष्यहविधिरसन्निधौ // याज्यादौ श्वशुरादौ च शिष्यादौ पक्षिणीविधिः / अपान्ते साचे स्नानाविमा सवा (म्बु) शुध्यति / / For Private and Personal Use Only

Page #282
SANSKRIT MANUSCRIPTS. 288 नृपादिवाहनादीनिन्नान्यथेत्यनधीन्मनुः // Colophon : इत्याशौचशतकं समाप्तम् / शिवशिवगुरुभ्यो नमः / श्रीसरस्वत्यै नमः। Author : Remarks-45 verses are missing in the beginning. // आहिकप्रकरणम् // No.107. AHNIKAPRA KARANA R".. C.O. L. No. 280. Substance-Paper. Size-111" x 83". Pages-135. About 20 lines per page and 16 letters per line. Script-Malayalam. No. of Granthas--1340. Complete. Owner-C.O. Subject-Prescription of ways of performing the usual religious functions. Beginning: .... .... श्रीवैद्यनाथावरिणोऽनुजेन श्रीरामचन्द्राध्वरिणा स्मृतीनां सारं सुसंगृह्य विलिख्यतेऽद्य // सततं धर्मशास्त्रस्य श्रवणात् पाठनात्तथा For Private and Personal Use Only

Page #283
264. A DESCRIPTIVE CATALOGUE OF विधूत .... .... .... शान्तिमाप्नुयात् // इति स्मृत्यन्तरवचनम् / तत्र मनुःब्राह्म मुहूर्ते बुध्येत धर्मार्थावनुचिन्तयन् / कायक्लेशांश्च तन्मूलान् वेदतत्त्वार्थमेव च // वेदतत्त्वार्थः परमात्मा / तथा च व्यासःEnd: त्वामशोकं नमाम्येनं मधुमासेन शोभितम् / शोकातः कलिका प्राश्ये मामशोकं सदा कुरु / / चैत्रशुक्लचतुर्दश्यां मदनं चन्दनात्मकम् / कृत्वा संपूज्य यत्नेन वीजयेद्यजनेन च / ततः सन्धुक्षितः कामः पुत्रपौत्रसमृद्धिमान् / / वृषमुत्सृज्य विधिवद् वृषलोमसमाः समाः / शिवरूपसमो मर्त्यः शिवलोके महीयते / / Colophon : आह्निकप्रकरणम् समाप्तम् // Author--Sri Ramacandradhvarin (younger brother of Sri Vaidyanathadhvarin). Remarks This is an epitome of all the principles contained in the Smrti Granthas such as Manusmrti etc. For Private and Personal Use Only

Page #284
SANSKRIT MANUSCRIPTS. 205 // कर्मविपाकप्रायश्चित्तसुधानिधिः // No. 108. KARMAVIPAKAPRAYASCITTA SUDHANIDHI. C. O. L. No. 462. Substance-Paper. Size--131"83". Pages-98. About 19 lines per page and 16 letters per line. Script-Devanagari. No. of Granthas--941. Owner--C. 0. Subject etc. Same as No. 52, D. C. S, M., M.P. L., Vol. I. Colophon: इति कर्मविपाकप्रायश्चित्तसुधानिधौ सायणकृतौ सकलनन्थार्थसारभूते दारिद्रयरोगप्रतिक्रिया नाम त्रिंशं प्रकरणम् / Author-Sayanamadhava. Remarks-30 Prakaranas are embodied in this work while the same work in the Palace Catalogue consists of 43 prakaranas. About one and a half pages after the colophon are detailed for the table of contents. Il fa udra: 11 No. 109. KARMAVIPAKAMAHARNAVA. C.O. L. No. 2175. Substance-Palm leaf. Size13" x 1". Leaves.-231. 34 For Private and Personal Use Only

Page #285
266 A DESORIPTIVE CATALOGUE OF About.7 lines por page and 56 letters per line. Script-Grantha. No. of Granthas--- 5500. Complete. Owner-Rama Vadhyar Kasi Vadhyar, Maha danapuram. Subject-Same as No. 52. D. C. S. M., M. P. L., Vol. I. Beginning: शुक्काम्बरधरं विष्णुं शशिवर्णं चतुर्भुजम् / प्रसन्नवदनं ध्यायेत् सर्वविघ्नोपशान्तये // नमः सकलकल्याणभाजनाय पिनाकिने / नमो लक्ष्मीनिवासाय देवतायै गिरे नमः // अथ शेगानिकहणानि तत्र क्षयरोगहराणि / क्षयरोगनिदानमाह याज्ञवल्क्यः / सर्वरोगनिवृत्यर्थ षडब्दप्रायश्चित्तं कुर्यात् / प्रायश्चित्तार्थमाभिमर्शन्ति स्त्रियो रोगिण एवेति रोगियोऽध्यः (1) प्रायश्चिचम् / एतेनैवाभिधानादिति / क्षयसेगहरप्रायश्चित्तम् / End : इति बोधायनीये शान्तिः / मधुहोमम् / यत्किश्चिन्मातरं मोहात् खसारं वाभिगच्छति / तस्य स्यान्मधुमेहेनपीडा शवयोबलात् // तत्र मानुगतौ कार्य नप्तकच्छचतुष्टयम् / प्रक्रम्य विघ्नतच्छिष्टं दिवसकैककारणात् / / चत्वारिंशद् द्विजा भोज्या हत्काहाधे? तदीरितम् / For Private and Personal Use Only

Page #286
SANSKRIT MANUSCRIPTS: 267 स्वसृगन्तुः स एवाह परा (ग? क) द्वयनो मतः // होमस्तु रौद्रसूक्तेन जक पुरुषककाम् / तथैव भगवन्नामसहस्रं भारतोदितम् / / जलतत्त्वान्नयोर्दानं पूर्ववद् ब्रह्मचोदिलम् / भयं विनश्यति क्षिप्रमन्यत् तोयनिमितकम् / / Colophon : इति श्रीमदनपालपुत्रस्य मान्धातुर्निबन्धे महार्णवाभिधाने कर्मविपाके पञ्चमस्तरङ्गः। (Taranga 5) காநய அ-ளு புரட்டாசி மீ (ய)சகூ வியாழக்கிழமையும் ரோ ஹிணிநக்ஷத்திரமும் (நா) சம்ஹநாமயோஹ ஜீதீசம்ஹ கா ணமும் அன்று கமடுவிபாகமும் பரிபாஷையும் எழுதி முகிஞ்சது. Author-Mandhata. . Remarks-Several leaves are decayed. No colo phon is seen at the end. Fok 121 furnishes the following information about the author : आसीदसीमगुगालालाम्पुराशा- . वुधरप्रभूतशुभकीर्तिनवप्रकाश | लोकै सदा हृदि धृतो गुणासभिविष्टः श्रीरलपालपति ननकरत्नम् / / तस्यात्मजो हरहपाल इति प्रतिमा सिद्धाङ्गनाजनसमाजसमिकीति। दानेन यः सुकृतिनां क्षिपति म दैन्यं सैन्ये च वैन्यसहसः प्रतिभूपतीनामाः / सुतोऽस्य जातः सुकृतोन्नतस्य न तस्य कश्चित् सहशो स्थान For Private and Personal Use Only

Page #287
268 A DESCRIPTIVE CATALOGUE OF यम(च्छल)स्तुत्यमवेक्ष्य तातो नाम्ना हरिश्चन्द्र इति व्यधत्त / / तस्यात्मजोऽभूदतुलप्रतापः साधारणो भूमिपतिर्वदान्यः। अभूतपूर्वामवनीश्वराणा मजीग(प)द्यो जगति स्वकीर्तिम् / / (बन्धीच्छदाबिरुदकीर्ति)मिहान्वितार्थी * कृत्वा परत्र च तथैव विधातुमिच्छुः। कीनाशपाशचयबन्धविमोचनार्थ तीर्थत्रयीकरविमुक्तिमचीकरद्यः॥ अस्यात्मजः श्रीमदनेति राजा नाम्ना च रूपेण च संगतार्थः / रोषारुणे चक्षुषि यद्विपक्षः (व्यती?सर्तव्य)रूपत्वमवामुकामः // कूपानारामान् धर्मायतनानि सेतुबन्धांश्च (स?) / कृत्वा स्वकीर्तिमानं राजति दिक्पालमूर्तिभेदेन / / परिशीलयता कलाकलापं विदधानेन च भूरिशः प्रदानम् / मदनेन महीभृता(थे?थ)तेन प्राथता नूतनभोजराजकीर्तिः // पुत्रेषु सत्स्वपि कळत्रयुगेऽथ तस्य पुत्रौ जगत्त्रयविसृत्वरकीर्तिपूरौ / (ताक्षौ ? जातौ) प्रियावतितरां प्रथमप्रसूता मानोन्नतौ भृशमनल्पगु(णाविहीनौ?णौ विनीतौ) / उदारशीलौ सुमनोविलास मनोज्ञवृन्दावनकेलिलोलौ / For Private and Personal Use Only

Page #288
SANSKRIT MANUSCRIPTS. 289 यशोदया वर्धितमङ्गलागी यौ रामकृष्णाविव संप्रतीतौ // यच्छैशवानुकरणं न युवा न वृद्धः शक्नोति कर्तुमितरः कृतसद्गुणोऽपि / दानाना(?)दानमस्विलार्थिजनार्थसिद्धेः कीर्तिर्दिगन्तवितता च यतस्तदीया // अप्रतिमल्लः पृथ्व्यां पृथिवीमल्लस्तयोरभूज्ज्येष्ठः / अपरो मान्धातृ(सम)मान्धाता गीयते जगति // सोऽयं सुकृतविधाता रिपुकुलजेता तनोति मान्धाता / विद्वन्मुखेन मतिमान् सत्कृतिरत्नं महार्णवं नाम / माता पुण्यचरित्रकीर्तिविभवा यस्याम्बिका नामतः शाकल्यापरमूर्तिरार्यचरितः श्रीपेद्दिभट्टः पिता / सोऽयं कौशिकवंशभूषणमणिः श्रीभट्टविश्वेश्वरो वेदे स्मातमते नये च सपदे वाक्ये कृती वर्धते // मतिर्येषां शास्त्रे प्रकृतिरमणीया व्यवहृतिः परं शीलं श्लाघ्यं जगति ऋजवस्ते कतिपये। चिरं चित्त तेषां मुकुरतलभूते स्थितिमिया दियं व्यासारण्यप्रवरमुनिशिष्यस्य भाणितिः॥ श्रुतिस्मृतिपुराणानि समालोक्य यथामति / निबध्यते समासेन निबन्धोऽयं महार्णवः // For further information refer to No. 53. p. 115, D. C. S. M., M. P. L., Vol. I. For Private and Personal Use Only

Page #289
www.kobatith.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 270 A DESERIPTIVE CATALOGUE OF // गौतमधर्मसूत्रभाष्यम् / / No. 110. GAUTAMADHARMASUTRABHASYAM. C. O. L. No. 83. ___Substance-Paper: Size-~~131" x 83". Pages-591. 17 lines per page and 18 letters per line. Seript-Devanagari. No. of Granthas-5610. Complete.. Owner-C. O. Subject--Aphorisms of Gautama on Dharma with Bhasya. Beginning : धर्माधर्मस्वरूपाय सर्वकार्यालयाय च / / प्रणिपत्यादिदेवाय वासुदेवाय भक्तितः // गौतमीयच्छलेनेदं सर्वस्मृतिनिबन्धनम् / क्रियतेऽथाधुना भाष्यं सूनुना बाहटस्य तु // कोऽस्याभिसंबन्धः / अयमुच्यते / सन्ति चतुर्दशविद्यास्थानानि / तद्यथा--- अङ्गानि वेदाश्चत्वारो मीमांसा न्यायविस्तरः। पुराणं धर्मशास्त्रं च विद्यास्त्वेताश्चतुर्दश // इति // तेषां मध्ये परिगणितमिदं धर्मशास्त्रमारभ्यत इत्यभिसम्बन्धः / अथवा पुरुषस्य सुखदुःखोपभोगाथैः शरीरेन्द्रियविषयैः संयोगवियोगरूपो जन्ममरणप्रबन्धः संसारः / स च धर्माधर्मनिमित्तः नान्यानिमित्तः / तयोश्च धर्माधर्मयोरिष्टानिष्टोपभोगहेतुत्वादुपादानपरिवर्जनाहीवुभौ भवतः। तदुभयं परिज्ञानेन संभवतीति धर्माधर्मबो For Private and Personal Use Only

Page #290
SANSKRIT MAN HDHIAN SANSKRIT MANUSCRIPTS. धनार्थ गौतमेन शास्त्रं प्रणीतमिति प्रयोजनम् / अपि चास्यैतदेव धर्माधर्मोपादानपरिवर्जनयोः पुरुषार्थत्वादि त्यभिधेयम् / यथा श्रौलान्यग्निष्टोमादीनि अवश्यकर्तव्यानि तथा अष्टकादिकर्माण्यपीति सत्र सर्वकार्याणां कारणतः प्रवृत्तिदर्शनात् पूर्व कारणविशेषत्रतिपादनार्थमाह वेदो धर्ममूलम् / ननु च विधिप्रतिषेधरूपत्वाच्छास्त्रस्य उपनयनं ब्राह्मणस्य अष्टम इत्यायेव वक्तव्यम् / नत्वनुवादरूपत्वाद् वेदो धर्ममूलमित्यादि / निष्प्रयोजनत्वादनुवादस्येति / न च अनेन वेदस्य प्रामाण्यं प्रतिपाद्यते / तस्य स्वत एव सिद्धेः / अन्यथा येन प्रामाण्यं प्रतिपाद्यते तस्याप्यन्येनेति अनवस्था स्यादिति / उच्यते। वेदस्य धर्ममूलत्वानुवादः तद्वारेण स्मृतिशीलयोधर्ममूलत्वप्रतिपादनार्थः / End : साम्प्रतं ज्ञानिनः फलमाह-धर्मिणां विशेषेण स्वर्ग लोकं वेद / धर्मविदामोति ज्ञानाभिनिवेशाभ्याम् / धर्मी तु केवलकर्मविशेषत्वमा प्रलयादित्यभिप्रायः / धर्म ज्ञात्वानु(ष्ठीकृ? ठि)तः ज्ञानग्रहणादभिनिवेशः / तदनुष्ठानम् / तथा च वसिष्ठः-यो यागमनुतिष्ठति स धार्मिक इत्यादि / इति धर्मो धर्मः / वेदो धर्ममूलमित्यारभ्यैतत्पर्यन्तं धर्मसंज्ञः मौतमस्येति वाक्यशेषः। Colophon: इति मस्करीये गौतमभाष्ये अष्टाविंशोऽध्यायः / For Private and Personal Use Only

Page #291
272 A DESCRIPTIVE CATALOGUE OF Author: Text--Gautama. Commentary-Maskari, son of Vahata. Remarks-This work contains 28 chapters and has been published with commentary Mitaksara in the Anandasrama Series, Poona. No. 50 in M. O. L. series ascribes its authorship to Vamanasunu. If maskari is the son of Vahata he must have flourished before Haradattacarya, the author of Misaksara. : // नित्याहिकादि // No. 111 A. NITYAHNIKADI. C. O. L. No. 2297 A. Substance--Palm leaf. Size--97" x 1.3". Leaves--22. 6 lines per page and about 28-38 letters per line. Seript--Malayalam. No. of Granthas -500. Owner-Bhaskaran Muutatu, Veccur. Subject-Description of daily duties. Beginning: हरिः। श्रीगणपतये नमः / अविघ्नमस्तु / श्रीगुरुभ्यो नमः / यः श्रीग्वेयहा जदास्वासं यहथणदा स्वां उहा पुणेन अये मः ग्रनवावेस्ति हुदास्वाय पेयहामदा स्व अघवे यहा तिसराभ्यो मः नन अयेमः य नमः य नसू For Private and Personal Use Only

Page #292
SANSKRIT MANUSCRIPTS.. 273. यमः न्द्रानदी नदिन इयमः ष्णनविवेमः थनप्रयिमः त्वन अदं नेमः पापेमः श्मा न च यमः त्योमःः ग्योमः न्द्रानविवेमः थनप्रव्यै मः थिन आनेमः आत्मनः परत्मन अंरीसीद्वि आगात्री जवियें आहि अजय च इम णस्तस्येन्वास्याणमानेमः बपन्धुपवो यमानेनिगरि पेंष्ठापो नथानः तिन्त्रेक्ष्य व्यत्यकनाय ऋषिः कृवृषन्दः र्यञ्जपन्देता सूश्चमश्चान्विसे पाप्यो क्षयन्नं पकंषं नवाप्रतिरुच्छ सूमतिप ओं यमहान्युपम मकुम्यो बेरन्तां दवामरिमसं चाकणं य्यापत् चरिम्म इममामृचो मूज्यषिहोस्वा रासजोम्महभ्यां भ्यादणश्नाहदलं तु त्रित्रिदलं तु किदुतयि दहम तनौर्येतिं जमिहा. त्रौत्येति अहिय च इप्रोत्रप्रप ऋषदेहात्री न्दः ादावियोगं : त्रिपि अयाद्यात् माज्योरमृ... ... ....नः तिक्ष्य मजाति विः वियच्छ अप्रनोनि हयेजच्च / . . . . . . प्रोद्यदादित्यवर्णश्च सूर्यमण्डलमध्यगः / शङ्खचक्रगदापद्मधरो कस्थदोर्धयोः(१) / ध्येयः सदा सवितृमण्डलमध्यवर्ती .नारायणः सरसिजासनसन्निविष्टः / केयूरवान् मकरकुण्डलवान् किरीटी हारी हिरण्मयवपुतशङ्खचक्रः / / End: सर्वकार्ये हनूमांश्च दीर्घमायुश्च जाम्बवान् / नारदः कलहश्चैव कैकेय्या दुष्टभावना // भरतं पट्टाभिषेकं च गुहेन प्रियदर्शनम् / (1) 35 For Private and Personal Use Only

Page #293
274 A DESCRIPTIVE CATALOGUE OF हेमामामतिकामतीतगुणशीलानल्पशिल्पाकृति प्रेमारोहमनोहरी करलसत्कल्याणदामाञ्चिताम् / श्यामामीश्वरमुद्यता वरयितु त्रैलोक्यसंमोहिनी कामांपादनकल्पयाल्लिमानशं क्न्दे परों देवताम् / / odailen oo Bugotio (m odoro como ado) Colophon: Author : Remarks-Some leaves are worn out. The Ms. contains many stotras such as Laksminarayana stotra, Pancaksaeri, Taratamya stotra; Anuvedanta, Syiharistuti etc., and concludes with a eulogistic verse composed in adoration of the God to be recited every morning with deep devotion. Three more works are found in this Ms, and they are catalogued as 111 B, C & D. 6901JONDO (cong) No. 111 B. VAIDYAGRANTHAM. C.O. L. No, 2297 B. Substance Palm leaf. Size.9" x 13". Leaves--57. 7-9 lines per page and about 32-38 letters per line. Script-Malayalam. No. of Granthas -1000. Incomplete. Owner-Same as No. 111 A. Subject--Medical treatment. For Private and Personal Use Only

Page #294
SANSKRIT MANUSCRIPES. 25 Beginning: ഹരിച്ച ശ്രീ ഗണപതയേ നമഃ അവിഘമ. ഇരുവേലി രാമച്ചം ചന്ദനം കൊട്ടം കൊഴുന്ന മാഞ്ചി മഞ്ചട്ടിപ്പൊടി ഒതവതാരം കച്ചോലക്കിഴങ്ങ് ജാതിക്കാ കായാമ്പൂ നാഗ പശുപാശി കടുകുരോഹിണി ആലാളി കിരിയാത്ത് മാം.. കി കണ്ടിവെണ്ണ ചെന്നിനായകം പൂതിയുണക്കി വയമ്പു” ജീരകം പെരുംജീരകം കരിംജീരകം സമുദ്രപ്പച്ച സഹസ്രവേശി ക്കല്ല് ചൌവ്വള്ളിക്കൊടി അമുക്കിരം അതിമധുരം പഞ്ചമെൻ പഴുക്ക ഇവ ഈരണ്ടുകഴഞ്ചു പൊടിച്ച് വെച്ചുരനീരിൽ അര ച്ചുണക്കി പിന്നെ നാടൻപുഴു ഗോരോചന കാവിമണ്ണു നറുന. ണ്ടിക്കിഴങ്ങു പാടക്കിഴങ്ങ് കഴിക്കുരു ഇവ ഈ രണ്ടുപത്തു ക്കംചേലത്തു് കോഴിനീരിൽ അരചണങ്ങുക. പിന്നെ ഉഴി. ഞ്ഞനീരിൽ പിന്നെ ചീരകവെള്ളത്തിൽ അരച്ചു. നിഴലുണങ്ങി വച്ചുകൊൾക. വാതത്തിനും അരിക്കാടിയിൽ സേവിക്ക. End: നെയ്ത് കഷായമിടുവാൻ. ദശപുഷ്പം മുറികൂടി മാവിൻ തൊലി മുരിങ്ങത്തൊലി ചെറുചുണ്ടവേർ കുറുന്തോട്ടിവേർ നാല്പാമരത്തൊലി കരിങ്കുറിഞ്ഞിവർ ആടലോടകത്തിന്റെ വേർ പനങ്കുരുന്നു കരിമ്പ് ചോരത്തണ്ടും നറുനടിക്കിഴങ്ങ് തഴുതാമ പാലുവള്ളിക്കിഴങ്ങ് ഇവ ഓരോപലം രര ഇടങ്ങഴി വെള്ള ത്തിൽ ചതച്ചിട്ടു വെന്തു് മൂന്നിടങ്ങഴിയാക്കി പിഴിഞ്ഞ രിച്ച് മൂന്നുനാഴി നെത്തും വച്ചു് മേവാൻജീരകം ഉരി. ഉലുവാ ഊരി ഇട്ടിടങ്ങഴി വെള്ള ത്തിൽ വേറെ വേറെ കിഴി കെട്ടി ഇട്ടു ഇരുനാഴിയാക്കി കൊൾക. കലൂത്തിനു ആശാളം കിരിയാത്തു് .പാളങ്കി പെന്നിനായകം പൂതിമണത്തി ഇരുവേലി രാമച്ചം ചന്ദനം അകിൽ കാനകപ്പുല്ല് കരയാമ്പൂ പശപാശി ജാതിക്ക കുട്ടി മസ്താ ത്രികടുക് For Private and Personal Use Only

Page #295
മാർ A DESCRIPTIVE CATALOGUE OF അയമോതകം കൃമിശത്രു വെങ്കായം വയമ്പും അരിയാറു് സഹസ്രവേശി മുത്തങ്ങ : അതിമധുരം 'കടുകുരോഹിണി തേവതാരം കൊട്ടം ഇലവർങം ഇവ് ആർയരക്കഴഞ്ച, ചതച്ചി ട്ടുകൊൾക. അരിക്കുന്ന പാത്രത്തിൽ അരപ്പണത്തുക്കം പുഴുക് കൂടെ ഇട്ടുകൊൾക. ചെറുതേൻമെഴുകു പതം പാകം ' Colophon : Author: Remarks-The closing leaves of the work are missing. ജ്യോതിഷഗ്രന്ഥം (ഭാഷാ) - No. 111 C. JYOTISAGRANTHA. c. 0. L. No. 2297 C. Substance-Palm leaf. Size-9.7" x 12". Leaves-19. 6_-9 lines per page and 26-32 letters per line. Script-Malayalam. No. of Granthas--200. Incomplete. Owner--Same as No.111 A. Subject--Astrology. Beginning : ഹരിഃ ശ്രീഗണപതയേ നമഃ അവിലുമല്ല. തുമ്പതിങ്കളൊടു ഗംഗതന്നെയും ചൂടുമളനുടെയോമലുണ്ണികൾ . ബാലകായ ഗണിതങ്ങൾ ഭാഷയായ ചൊല്ലുവാനിഹ തുണപ്പതാക മേ. For Private and Personal Use Only

Page #296
: "SANSKRIT MANUSCRIPTS. 1277 चन्द्रो रुद्रो जयो विद्या नयस्तेन खनी रवः। त्रिंशन्नाड्याह्न गुलिको दिनपश्चमवनिशि // ശ്രീവല്ലഭ യു മേഷാദിരാശിമാനങ്ങൾ ചൊല്ലിനേൻ രാഗൗരവമുനിമൌനം ഹരിണഖരിണഗാനിമാൻ തൃണവാൻ ജനിമ്രാമവരേശശമാഭശക്രഭാമയാഭാസ അയനാച്ചലനത്തോടു കൂടാതോരുഭാസ്ക്കരം , വച്ചതിൻറ തീയതിയ കള നുപ്പതുവച്ചതിൽ ശേഷത്തയിരട്ടിച്ചിട്ടാൻ നിന്നോരുരാശിയിൽ പെരുക്കി നൂതനൈഃ പിന്നെ ഏററിയാലുദയാൽപരം End :ഇനി വിലിയാദിവാക്കും. शलिं राज्ञः श्रिये धिगिदं नश्वरम् / लोलः पुरुषो नार्याम् / तपस्त्री वैदिकः स्यात् / सेव्यालका किन्नरैः / दीग्रो दिने भास्करः। धर्मरम्यं सुराष्ट्रम् / स्क......लीलान्दुकूलौ / पुत्रादौ न विरागः। शौरिः समर्थ एव / दुष्टैर्देशोपद्रवः / व्यग्रो जनः. . . . .नाशे / योगीश्वरो निराशः। शिखण्डी भवनेषु / नागो यानाधिपतिः / परिणये गानेच्छा / कविकण्ठस्था कथा / शीलसंपद्यानन्दः / श्रीविना न मुकुन्दात् / निराधारोऽहिराजः / कुबेरो विकटधीः / स्तेनानां श्वा विरोद्धा / दीर्घ रिरंसुर्ना नाके वानरो मधुपानाट्यः / घननिकरो निर्ययौ / रागी धैर्यविपर्ययः / स्थूलो गिरिश्चित्रकूटः / स्तंभमात्रेऽहि / धीरधीत्रिनेत्रः / प्रवदो गुरुर्नम्यः छन्नो.....। Colophon : Author: Remarks-The work extends upto Viliyadivakya. For Private and Personal Use Only

Page #297
18 A DESCRIPTIVE CATALOGUE OF - ജ്യോതിഷം (വലഭാഗം) - No. 111 D. JYOTISA. c. 0. L. No. 2297 D. Substance-Palm leaf. Size--9.3" x 1?". Leaves--10. 8 lines per page and 32 letters per line. Script -Malayalam. No. of Granthas-160. In complete. Owner-Same as No. 111 A. Subject--Astrology (Phalabhaga). Beginning : ഹരിഃ ശ്രീഗണപതയേ നമഃ. അവിമസ്തു. ആദിത്യോദയപുറന്നാ................നനായും കോഴിയായും പ്രധാനിയായും കീർത്തിയും അഭിമാനിയും കണ്ണു ചുവന്തം... ......... ദാനായും ക്ഷമ ഇല്ലായ്കയും ദയ ഇല്ലായ്കയും ലം .... ... ... , ... ... .. End : എ ന്നാൽ... ... ... ... ... ... ... -- ...ശിവെയ്ക്കും മുപ്പതിപ്പെരുക്കി ഹരി ... ... ... ... ... ... ... ച്ച് ഇലിക്ക, അങ്ങനെ ഉണ്ടാക്കിയ മദ്ധ... - ". ... ... ... എല്ലടം വരും. Colophon : Author: Remarks--The Ms. is very much decay.ed. For Private and Personal Use Only

Page #298
210 SANSKRIT MANUSCRIPTS. 218 / / पराशरस्मृतिव्याख्या(सङ्ग्रहः) / No. 112. PARASARASMRTIVYAKHYA. (Sangraha ) C. O. L. No. 2248. Substance-Palm leaf. Size-93" x 2". Leaves-41. 12 lines per page and 44 letters per line. Script --Malayalam. No. of Granthas-1400. Owner-Maniyar Kisnan Bhattatiri, Cennantur, Travancore. Subject-Details regarding different professions and the origin of caste. Beginning: हरिः / श्रीगणपतये नमः / अविभेन परिसमातिरस्तु / श्रुतिं पश्यन्ति मुनयः स्मरन्ति च तथा स्मृतिम् / तस्मात् प्रमाणमुभयं प्रमाणैः प्रथितं भुवि / / पराशरस्मृतावस्यां ग्रन्थक्लप्तिर्विविच्यते / द्वे काण्डे द्वादशाध्यायाः श्लोका अष्टोनषट्शतम् / / इहाचारे त्रयोऽध्यायाः प्रायश्चित्ते नवेरिताः / अवतारश्चतुवर्णधर्मोऽसाधारणेतरौ / शिष्टाचाराह्निके तत्र धर्मों साधारणौ मतौ / षट्कर्मक्षितिरक्षाद्या वर्णसाधारणाः स्मृताः॥ आचारे प्रथमाध्याये त एतेऽर्थाः प्रकीर्तिताः कृष्यादिजीवनोपायो द्वितीयेऽध्याय ईरितः / / End: देशान्तरमृतः कश्चित् सगोत्रः श्रूयते यदि / For Private and Personal Use Only

Page #299
280 A DESCRIPTIVE CATALOGUE OF न त्रिरात्रमहोरात्रं सद्यः स्नात्वा शुचिर्भवेत् / / इति // सगोत्रः सपिण्डः तस्य देशान्तरगतस्य संवत्सरादूर्व मरणश्रवणे तत्सपिण्डानां न त्रिरात्रमहोरात्रमाशोचम् / किन्तु सद्यः-- शौचम् / दशाहादृर्ध्वमा त्रिपक्षात् त्रिरात्रम् / षण्मासादाक् पक्षिणी / संवत्सरादागेकाहमित्यर्थः / सद्यःशौचविधानं ज्ञातिमात्रविषयम् / पित्रादिमृतिश्रवणे तु दशरात्रश्रवणो द्विविधो देशान्तरमृतिः ......... / Colophon : इति पराशरस्मृती माधवीयव्याख्यायां संग्रह प्रथमा ध्यायः / __इति माघवीयसंग्रहे द्वितीयोऽध्यायः। Author--Madhavacarya. Remarks-The work extends only upto the 12th stanza. in the 3rd Adhyaya. // पुष्करम् // No. 113. PUSKARAM. C.O. L. No. 150. Substance-Paper. Size-131" x 81". Pages-94. About 21 lines per page and 30 letters per line. Script-Devanagari. No. of Granthas-2300. Owner-C. O. Subject--A descriptive account of Sanyasa dharma.. For Private and Personal Use Only

Page #300
281 SANSKRIT MANUSCRIPTS: Beginning : श्रीकृष्णाख्यं परानन्दसन्दोहामृतविग्रहम् / महोऽस्तु मे महामोहध्वान्तसन्तानशान्तये / / प्रणम्य विष्णुमद्वय.... ... ... ...: ... ... ...मनोर्मतं महात्मनः॥ ब्रह्मचारिगृहस्थवानप्रस्थाख्यानामाश्रमाणां गायत्रब्राह्मप्राजापत्यनैष्ठिकवार्ताकशालीनयायावरसिक्तोञ्छनवैखानसोदुम्बरवालखि - ल्यफेनवाख्याः वृत्तिभेदाः धर्मभे(दा)ोक्ताः / अथेदानी परिव्राजकाख्यस्य आश्रमस्य कुटीचकबहूदकहंसपरमहंसाख्या वृत्तिभेदा धर्मभे(दा)श्वोच्यन्ते / एतत्सर्वमुदर्के दर्शयिष्यामः / ननु यावज्जीवमग्निहोत्रं जुहोतीति श्रुत्या संन्यासो नोपपद्यते / नैष दोषः---- कुटुम्बं पुत्रदारांश्च वेदाङ्गानि च सर्वशः / . यज्ञं यज्ञोपवीतं च त्यक्त्वा गूढश्चरेन्मुनिः // इति // End : एवम्संन्यस्य सर्वकर्माणि स्वकार्यपरमोऽस्पृहः / संन्यासेनोपहत्यैनः प्राप्नोति परमां गतिम् // अस्पृहः अपत्यादिषु स्नेहरहित इत्येतत् समस्त प्रकरणार्थमुपसंहरति "एष वोऽभिहितो धर्मो ब्राह्मणस्य चतुर्विधः / पुण्योऽक्षयफल: प्रेत्य राज्ञो धर्म निबोधत / / चतुरस्त्वाश्रमानाश्रित्य धर्मस्य चातुर्विध्यमुक्तम् / नतु स्वत एव / तेषामवान्तरभेदेऽपि साधारणरूपमाश्रित्य चातुर्विध्यमस्तीत्य 36 For Private and Personal Use Only

Page #301
A DESCRIPTIVE CATALOGUE OF विरोधः। धर्मस्याक्षयमुक्तिफलत्वं सचशुद्धिज्ञानोत्पत्तिद्वारेणेव, नतु स्वत एव / तदपि सत्रमाणमसकृदवादि मया / बामणग्रहणं तत्र त्रैवर्णिकप्राप्त्यर्थमित्यम्य आहुः / चतुर्वाश्रमेषु क्षत्रियवैश्ययोः अरण्याधिकारस्य तुल्यस्वादिति / अत्र यद्वक्तव्यं तत्यागेवोक्तम् / ऋज्वन्यस्व...... Colophon: इति परमहंसपरिव्राजकाचार्यश्रीमत्प्रकाशात्मभगवडिध्यत्रिलोकात्मभगक्तः कृतिः मानवस्य यतिधर्मभागम्य विवरणं पुष्कराख्यं समातम् / / पुष्करस्यावभासिन्यो रेखा सुरचिता मया / मनं त्वसदीडवानां श्रीमचरणपुष्करे / / मन्दस्मितानन्दितभक्तजालं सौन्दर्यसन्दासवामभागम् / स्वानन्दसन्दर्पितवाममार्ग साम्बं भजे चन्द्रकलावतंसम् / / सर्वज्ञचूडामणिमीश्वराणा मीशानमिन्दीवरकोमलाङ्गम् / कारुण्यलावण्यसुधासमुद्रं ___ श्रीजानकीजानिमहं भजामि / / वैकुण्ठं गरुडध्वजं सुररिपुं भीमार्जिणं चक्रिण लक्ष्मीवक्षसमिन्द्रनीलवपुषं पीताम्बरं सम्विणम् / गोपस्त्रीपरिवेष्टितं कलरणद्वेणुं जगन्मोहनं गोधुन्दं परिचारयन्तमनिशं गोपालकृष्णं भजे // समाप्तश्चार्य ग्रन्थः॥ For Private and Personal Use Only

Page #302
SANSKRIT MANUSCRIPTS. 483 Author-Trilokatman, disciple of Prakasatman. Remarks-Unlike any of the commentators on Smrti such as Kulluka etc., the author has discussed upon Sanyasidharma in a unique way. The work is based on Vidyaranya's Jivanmuktiviveka, 41. 16. ॥प्रायश्चिचम् (बाहवृचम्)। No. 114. PRAYASCITTAM. C.O. L. No. 16. Substance-Paper. Size-116x9*... Pages-39. About 20 lines per page and 11 letters per line. Script-Malayalam. . No. of Granthas -~~-540. Complete. Owner---C.O. Subject-Expiatory rites to be observed for shortcomings in the performance of domestic rituals. Beginning: मदीयहृदयाकाशे विदानन्दमयो गुरुः / उदेतु सततं सम्यगज्ञानतिमिरारुणः // समस्तदेवतामनं तमोविनाशवं परम् / द्विजेन्द्रभूषणं महः समाश्रये सदाशिवम् / / यत्प्रसादादाविप्नेन समाप्तिः सर्वकर्मणाम् / For Private and Personal Use Only

Page #303
284 A DESCRIPTIVE CATALOGUE OF सततं विबुधैर्वन्धमेकदन्तं नतोऽम्यहम् / / अथाश्वलायनं नत्वा मुनि कौषीतकं तथा / यत्किञ्चित् बढचस्मार्तप्रायश्चित्तं विलिख्यते / / आलेपाचनलाहुतिश्च हविषो निर्वाप आज्यस्य चा थान्वाधेरपि देवतोक्तिरिति तान्युत्पत्तिकर्माण्यपि / कार्य विष्टकृतः पुरानिमुखतश्चोर्ध्व प्रधानं मुहू ततॊक्तं चाविधिना कृतानि सकलान्येतानि चावर्तयेत् // End: उपात्तः कर्मणे यस्मै योऽग्निस्तस्मिन् स कर्मणि / कृते लौकिक एवाग्निरिति बोधायनोदितम् / / Colophon: പുതുമനച്ചോമാതിരിയുടെ പ്രായശ്ചിത്തം സമാപ്തം. Author-Somayajin, Putumana'. Illam (Putu manaccomatiri). Remarks-This work is composed in conformity with the views of Asvalayana and Kausitaka. // प्रायश्चित्तशतद्वयी ( सव्याख्या ) No. 115. PRAYASCITTASATADVAYI ____with commentary. C.O. L. No. 670. Substance-Paper. Size-103" x 83". Pages-106. About 20 lines per page and 30 letters per line. Script_Devanagari. No. of Granthas. 1700. Complete. For Private and Personal Use Only

Page #304
..::SANSKRIT MANUSCRIPTS, 285 Owner-c. O Subject-Same as No. 114. Beginning: .. आपस्तम्बं मुनिं नत्वा प्रायश्चित्तशतद्वयीम् / . मन्दानां सुखबोधार्थ व्याकरिष्ये यथामति // तत्र तावच्चिकर्षितस्य ग्रन्थस्य विषयप्रयोजनादिकं दर्शयति नैमित्तिकेषु श्रुतिलक्षणेषु सूत्रे यदस्पष्टमिवाल्पबुद्धेः / तद्भाष्यवृत्त्याद्यनुसृत्य सम्यक् सुखावबोधाय विविच्यते तत् // हवियज्ञप्रायश्चित्तषु सोमप्रायश्चित्तेषु च मन्दबुद्धीनां सूत्रे यदस्पष्टमिव प्रतीयते तदेव प्रायश्चित्तं तेषां स्पष्टावबोधार्थ खरूपतो विषयतश्च विविच्य प्रदर्श्यते / सूत्रे अस्पष्टं व्याख्याने स्पष्टं भवति / भाष्ये वृत्तौ प्रयोगवृत्तौ च व्याकीर्णतया स्थितस्य प्रायश्चित्तस्य भाष्याद्यनुसृत्य क्रमेणैकत्र संग्र(ह?हे)प्रायश्चित्तार्थः सुखावबोधो भवति / तदर्थायमारम्भ इत्यर्थः / End : अनुक्तमत्राप्यपरिस्फुटं यत् तद् भाष्यवृत्यादिषु बोधनीयम् / तत्राप्यनुक्तं तु तदुक्तरीत्या यथानिमित्तं स्वयमूहनीयम् // न तावदस्मिन् संग्रहे सर्वाणि प्रायश्चित्तानि साकल्येन प्रतिपादयितुं शक्यन्ते विस्तरप्रसङ्गात् / अतः, अनुक्तमस्पष्टं चाभाष्ये वृत्ती For Private and Personal Use Only

Page #305
288 A DESCRIPTIVE CATALOGUE OF प्रयोगवृत्तौ सम्यक् बोद्धव्यम् / न च भाष्यादाकपि सर्व मैमितिक वक्तुं (शक्यं,)पुरुषाणां प्रमादादिदोषावसंधानेन शइने कर्मचार्गे नानाविध(न्मूस्ख)लनसंभवात् / अतस्तत्राप्यनुक्तं सूत्रभाष्याधुलन्यायानुसारेण तवन्निमित्तानुगुणं स्वयमेवोहनीयमिति सिद्धम् / Colophon: इति श्रीवल्सकुलभूषणस्य श्रीवेङ्कटेशवाजपेचयाजिनः कृतौ प्रायश्चित्तशतद्वयीव्याख्याने चतुर्थप्रकरणम् / समाप्तम शतद्भग्री। Author-Venkatesavi.japeyaya.in. Remarks-This work is divided into 4 sections. Both the original and the commentary are the productions of the same person, // मनुस्मृतिः (सव्याख्या) // No. 116. MANIJSMRTI with commentary. C. O. L. No. 2135. Substance-Palm leaf. Size--94"x13". Leaves--224. 10 lines per page and 36-40 letters per line. Seript-Malayalam. No. of Granthas-4900. Owner-Purusottaman Sankaran Nampurippad, Kunnattunad. Subject-Civil and religious laws relating to tem poral concerns in general and to VarmasramaDharma in particular, For Private and Personal Use Only

Page #306
SANSKRIT MANUSCRIPTS... 28 Beginning: ऐश्वर्यमद्भुतं यस्य धर्मखिस्यर्थमेधते / अजन्मने नमस्तस्मै वसुदेवात्मजन्मने / जातो जनपदे स्फीते केरलेषु महायशाः / राघवार्य इति श्रीमाञ्च्छ्रयते शास्तुरात्मजः // श्रीरङ्गाधिपतियस्मै द्विषतां बघतोपितः / बीरमल्ल इति ख्यातं नाम वीराय दत्तवान् / महता मतिमन्थेन महाभारतसागरम् / मथित्वा मधुरं येन भारतामृतमुद्धृतम् // पुत्रत्वं राजराजस्य येन प्राप्तेन दस्यकः / जीवितासुद्धृताः सर्वे सन्तश्च महतो भयात् // अमन्यसुलभं सख्यं तेन प्राप्य यशस्करम् / लेभे लक्ष्मीमपर्यन्ता नाना श्रीनन्दनो द्विजः // स मानवस्य शास्त्रस्य व्याख्यां सम्पन्नसौष्ठवाम् / लध्वी श्रीनन्दनचके लक्ष्मणार्यात्मसंभवः / / सदस्यैारमल्लास्यव्याख्यानं तत्परीक्षितम् / पूर्वव्याख्यानुरोधेन संक्षिप्त सनिरीक्ष्यताम् // मनुमेकाग्रमासीनमभिगम्य महर्षयः। प्रतिपूज्य यथान्यायमिदं वचनमब्रुवन् / न केवलं वैवर्णिकानामेव किन्तु शूद्रादीनामपीत्युक्तम् / End: एवं प्रपञ्चितस्य परमात्मज्ञानस्य फलमाह एवमिति / आत्मना मनसा ब्रह्म परं पुरुषम् / शास्त्राध्ययनस्य फलमाह इत्येतदिति। यथेष्टां गतिमाप्नुयात् यथेष्टं फलं प्रामोति / For Private and Personal Use Only

Page #307
288 A DESCRIPTIVE CATALOGUE OF Colophon: इति श्रीभारद्वाजगोत्रेण श्रीलक्ष्मणात्मजेन श्रीवीरमल्लप्रियसखेन श्रीनन्दनेन विरचिते मानवव्याख्याने द्वादशोऽध्यायः / Author_$ii Nandana, son of Laksmana. Remarks-The Ms. is decayed, the latter half being mostly worn-out. The commentary is styled Viramalla after the commentator's comrade and patron Raghavarya who was given the title of Viramalla by the king of Sri Ranga. To the same author are ascribed the Moksadharmacipika and the Mahabharata Tika. This commentary is known by the nam@ of Nandini as well. It is noteworthy that Raghavarya was the son of Rajaraja. // मनुस्मृतिः (सव्याख्या)॥ No. 117. MANUSMRTI : with commentary. C.O. L. No. 104. Substance-Paper. Size-11" x 82". Pages--516. About 20 lines per page and 20 letters per line. Script-Devanagari. No. of Granthas -6450. Complete. Owner-C.O. Subject-Beginning--End- Colophon - Author Same as No. 116. For Private and Personal Use Only

Page #308
SANSKRIT MANUSCRIPTS. 289 // याज्ञवल्क्यस्मृतिः (सव्याख्या)। No. 118. YAJNAVALKYASMRTI with commentary. C.O. L. No. 43. | Substance-Paper. Size -11" x 81". Pages-150. About 20 lines per page and 20 letters per line. Seript-Malayalam. No. of Granthas-1800. Incomplete. Owner-C. (). Subject--Civil laws. Beginning: अभिषेकादिगुणयुक्तस्य क्षत्रियस्य प्रजापालनं परमो धर्मः / तच्च दुष्टनिग्रहमन्तरण न सम्भवति / दुष्टपरिज्ञानं च व्यवहारदर्शनेनेति व्यवहारदर्शनमहरहः कर्तव्यमित्युक्तम् व्यवहारान् स्वयं पश्येत् सभ्यैः परिवृतोऽन्वहम् / इति / End : सर्वेषामेव वर्णानां कोशशुद्धिर्विधीयते / सर्वाण्येतानि सर्वेषां ब्राह्मणस्य विषं विना / / इति पितामहस्सरणात् / तस्मात् साधारणकाले बहुदिव्यसमवधाने तुलादिनियमार्थमेवेदं वचनम् / कालान्तरे तु तत्तत्कालविहितं सर्वेषाम् / तथाहि वर्षास्वग्निरेव हि सर्वेषां, हेमन्तशिशिरयोस्तु क्षत्रियादित्रयाणामग्निविषयोर्विकल्पः / ब्राह्मणस्य * त्वमिरेक, न कदाचिद् विषम् / 'ब्राह्मणस्य विष विनति प्रतिषेधात् / ग्रीष्मश रदोस्तु सलिलमेव येषां (तव्यासिविभूषणाग्न्य तु व्यधिविशेषणान्यादि) For Private and Personal Use Only

Page #309
28they A DESENIPNIVE CATALOGUBOF Colophon: Author-Vijnanesvara. Remarks--This work throws light on ancient legal procedure. It opers with the Vyavaharadhyaya and ends with the commentary on the 98tH' verse in-Divyaprakaranai ir 4731410 a : (arabistgat) ir No. 119. YAJNAVALKYASMATIVYAKHYA with Balaksida. C. O. L. No. 515. Substance-Paper. Size-131" x 83". Pages-137. 20 lines per page and 20 letters per line, Script-DevanagariNo. of Granithas.11712. Completo. Owner . O Remarks-This has been published as No. 74 in TSS. 11 Tit ula: (AGTTERT) 11. No. 120 A. YAJNAVALKYASMRTI with Mivaksara. C. 0: No. 421 A. Substance-Palm leaf. Size_8" x 1". Leaves--93. About 8 lines per page and 32 letters per line. Script--Malayalam. No. of Granthas-1800. Incomplete. For Private and Personal Use Only

Page #310
SANSKRIT MANUSCRIPTS, 901 Owner-E, V, Raman Nampuri, Ayankudi, Kadu thurtti. Subject-Beginning-End--Same as No. 118. Colophon_Nil. Author_Vijninesvara, Remarks---The pages of this Ms, are marked with letter-numerals, 10 gr 11 No. 120 B. PRAYASOITTAM. C. O. L. No. 421 B. Substance-Palm leaf. Size "*-1". Leaves-38. About 5 lines per page and 24. letters per line. Script- Malayalam. No. oftGranthas-300. Owner-Sama as No. 120 A. Subject-Beginning-End-Same as No. 114. Colophon: കൊല്ലം കാപവ-ാമത് എടവമാസം കാം കാരവും ചിത്രയും ഏകശിയും കൂടിയ ദിവസം . എഴുതിത്തീ agomezomoololeyos mail.corso. co. mog A... sejossloo. समस्तसम्पद्विजयामिहत्वः Agrerat : For Private and Personal Use Only

Page #311
292 A DESCRIPTIVE CATALOGUE OF - अपारसंसारसमुद्रसेतवः पुनन्तु मां ब्राह्मणपादपासवः / / श्रीदुर्गायै नमः / श्रीभूतनाथाय नमः / श्रीभद्रकाल्यै नमः / श्रीदक्षिणामूर्तये नमः / श्रीनृसिंहाय नमः / श्रीकृष्णाय नमः / परब्रह्मणे नमः / शिवम् / Remarks-Leaves are in good condition and the script is legible. // याज्ञवल्क्यस्मृतिः (सव्याख्यबालक्रीडोपेता)॥ No. 121. 'YAJNAVALKYASMRTI with Balakrida and its commentary, C.O. L. No. 855. Substance-Paper. . . Size--123" x 8". Pages-289. 19 lines per page and 25 letters per line. Script -Devanagari. No. of Granthas-4100. In complete. Owner-C. O... Subject-Same as No. 118. Beginning: (मू)-योगीश्वरं याज्ञवल्क्यं संपूज्य मुनयोऽब्रुवन् / वर्णाश्रमेतराणां नो ब्रूहि धर्मानशेषतः॥ (बालक्रीडा)यो बिभर्ति नमस्तस्मै चन्द्रस्य कलयः कलाम् / गौरीगण्डस्थलज्योत्स्नानिष्यन्दगलितामिव / / For Private and Personal Use Only

Page #312
SANSKRIT MANUSCRIPTS. 293 (व्या)-यमाजातं जगद्यस्मिन् लीयते यत्र तिष्ठति / सच्चिदानन्दवपुषे नमस्तस्मै परात्मने / वासुदेवं जगद्योनि सर्वधीनृत्तसाक्षिणम् / ब्रह्मविष्णुशिवाहानगतं सृष्टयादिकर्तृताम्॥ वेदानां मातरं व्यासं विघ्नेशस्कन्दभास्करान् / नमस्कुर्मो गुरूनाद्यं मनुं योगीश्वरं तथा // धर्मवक्तृन् नमस्यामस्तव्याख्यातुंश्च सत्तमान् / जैमिनिप्रमुखांश्चान्यान् वेदशास्त्रार्थपारगान् / यत्प्रसादादयं लोको धर्ममार्गस्थितः सुखी / भवभूतिसुरेशाख्यं विश्वरूपं प्रणम्य तम् / / प्रारिसितधर्मव्याख्यानस्य श्रेयोनिमित्तत्वाद् "बहुवै भवतो भ्रातृव्य" इति श्रुतेः “श्रेयांसि बहुविघ्नानी"ति च स्मृतेः विघ्नबाहुल्यात् तन्निवृत्त्यर्थ / / "मङ्गलाचारयुक्तानां नित्यं च प्रयतात्मनाम् / ... जपतां जुह्वतां चैव विनिपातो न विद्यते // .' इति स्मृतेमङ्गलाचारयुक्तानामेवानेकजन्मकृताशुभनिवहनिवृत्तेः स्वधर्मावैगुण्येन सर्वकार्यसिद्धेः शिष्टसमाचाराचादौ मङ्गलाचरणं कार्य मन्वानः “ईशानः सर्वविद्यानाम्" इति श्रुतेः "ज्ञानं महेश्वरादिच्छेद्" इति च स्मृतेः महेश्वरस्वरूपानुस्मरणनमस्काररूपमङ्गलाचरणं करोति--यो बिभर्तीति / End : (बालक्रीडा)तथा चाहु: For Private and Personal Use Only

Page #313
294 A DESCRIPTIVE CATALOGUE OF अहिंसा सत्यमक्रोधः शौचमिन्द्रियानिग्रहः / एष साधारणो धर्मश्चातुर्वण्र्ये प्रकीर्तितः / / इतिः।। सत्यमिति चात्र ब्याहत्युपलक्षितो ब्रह्मयज्ञः परिगृह्यते / सत्यवचनस्पेन्द्रियनिग्रहादेव लब्धत्वात् पश्यत्येतत् पश्चयज्ञान न हाफ्येदिति / अथवा इज्येति संस्कारोपलक्षणम् / आचार इत्यात्मगुणानाम् / दमादयस्तूदाहरणाथोः / समानमन्यत् / अपवर्गनिरूपणार्थश्चायं श्लोकः / तदेतदृचाच्युसम्-'तमेवं विदित्वातिमृत्युमेतीति / स्मृतिश्चात्मज्ञानं प्रकृत्याह'सद्धयश्यं सर्वविद्यानां प्राप्यते ह्यमृतं ततः' इति / सर्घ चैतत् श्रुतिस्मृत्यवसेमिति तयोः सूक्तं धर्ममूलत्वम् / ननु च श्रुतिस्मृत्योरवबोधकत्वेऽ पि पुरुषसामर्थ्यापेक्षया प्रतिभानतोऽर्थनियमः / तथा खल्वेकस्मादेव वाक्यादन्यथा चान्यथा च प्रतिपन्ना दृश्यन्ते / कथं चैवं सति धर्मनिर्णयः / तदुक्तं धर्मस्य 'मूलं निहितं गुहायामिति / (व्याख्या) किश्च श्रौतकनितिकृतानां शूद्रादीनां तत्राधिकारकल्पनेऽध्ययनादिप्रसङ्गेन कृत्स्नातकर्माधिकारोऽपि प्रसज्येत / श्रूयते च तस्माद्यो यज्ञनावक्लस' इति / अतः स्वमतिपरिकल्पिलभेवेदं 'प्रयोजनमित्याशङ्कय ब्रह्मयज्ञादिषु शूद्रस्याधिकारे प्रमाणमाह तथा चेति / कथमेषां श्रीतकर्माधिकारोपपत्तिः / उच्यते। चोदनाम्लुसाराद्धि सर्वत्राधिकारः कल्प्यते / दमादयश्चाविशेषतः श्रुतत्वात सर्वाधिकारा एव / नच श्रुतिविहितत्वमात्रादेव सेषामविकारः निषाद......रप्यध्ययनानधिकृतस्य श्रौतफर्मानंधिकारप्रसमान् / स्मृतेर्वेदमूलत्वात् स्माताधिकारश्च न सर्वसाधारणः स्यात् / तस्माद् वचनानुसारेण सर्वेषां सर्वत्राधिकारिकल्पनभनवद्यमेवेदम् / Colophon: For Private and Personal Use Only

Page #314
SANSKRIT MANUSCRIPTS, 205. Author : Remarks--This is an explanation of Upotgha ta prakarana in Balakrida. // वचनमाला // No. 122. VACANAMALA. C.OR.L. No. 984. Substance-Palm leaf. Siz8-93" x 1]". Pages-176. 9 lines per page and 48 letters per line. Seript - Malayalam. No. of Granthas---4752. Owner-Tuppan Tuppan Nampuri, Punnorkottu Manakkal, Kunnattunad Taluk. Subject--Elucidation of Balakrida with authorita tive citations from Gautama Smrti etc. Beginning: यन्मायाविवशा विदुर्भुवनमात्माभिन्नमप्यन्यथा यद्विद्याकुशला विदन्ति तदिदं चाभिन्नमेवात्मना / कर्तुं यत्किमपीश्वरोऽपि परमः शक्नोति नो यामृते तां संविन्मयविग्रहामविरतं वन्दे मुकुन्दानुजाम् / / अवनम्य मनुसुरेश्वर योगीश्वरतीवकिरणगुरुचरणान् / शास्त्राणां व्याकर्तृन कर्तृनपि देवता निखिलाः / / परमेश्वरस्य परमां परहितानस्तस्यः विश्वरूपस्य / For Private and Personal Use Only

Page #315
293 A DESCRIPTIVE CATALOGUE OF रचयामि वचनमाला विदधतु मदनुग्रहं सन्तः // गौरीकेशदिपादस्तवमपि शतकश्लोकपूर्वार्धपादान वृत्तं श्रीरामशौयोरपि च रचितवान् पूरयन् यः समस्याः / सेतुं चैवातिमात्रं रुचिरमभिनवं मेघपद्यान्त्यपादान व्याख्यालङ्कारहेतोः सुवचनकुसुमेः साधु बध्नामि मालाम् // अस्यायमर्थः / यः स्वतन्त्रमेव गौरीपादादिकेशस्तवम् अभिनवं सेतुनामधेयं च प्रबन्धं राचितवान् / यश्च सूर्यशतकश्लोकपूर्वार्धपादान मेघपद्यान्त्यपादांश्च समस्याः पूरयन् श्रीरामशायोवृत्तं रचितवान् / स विश्वरूपशास्त्रव्याख्यालङ्कारार्थ वचनकुसुमैः मालां साधु बनामीति योजना / तत्र च मेघश्लोकान्त्यपादैबालकाण्डविषयं शतक श्लोकपूर्वाधपूर्वपरियोध्याकाण्डमारभ्य युद्धकाण्डपर्यन्तविपयं च समस्यारामवृत्तान्तनामधेयं तदुत्तरयादैः समस्याकृष्णलीलानामधेयं च प्रबन्धं रचितवानिति भेदः / अतिमात्रं रुचिरमित्येतत् सर्वविशेषणमिति / विभावनेति व्याख्यास्य कृता पूर्व यतीश्वरः / वेदात्मनामभिः सेयमामूलाग्रविभावना // इत्याशङ्कय इति व्याख्या टीकेत्यपि च दृश्यते / ते साकल्येन नैवास्तामुभे च क्वचिदेव तु // अधुना कृष्णकारुण्याद् रचिता सोमयाजिना // अमृतस्यन्दिनी स्वार्थमरन्दाह्लादिनी सताम् / आनैष्ठिकविचारान्तादादौ सा विद्यते ततः / कालोऽनिरित्युपक्रभ्य शौरीरान्तरगामिनी // For Private and Personal Use Only

Page #316
297 SANSKRIT MANUSCRIPTS. तन्त्रं त्वत्र हि मानवार्थकथनं प्राधान्यतः स्थापित तत्प्राधान्यवशेन चायमपरस्मृत्यन्तरार्थान्क्यः / तत्पद्यैर्मनुनिर्मितः कृतमतिर्योगीन्द्रपद्यान्वयं पद्यं पद्यमहं विधातुमपि तु प्रासङ्गिकोऽन्यान्वयः॥ श्रीमद्देशिकपादपङ्कजरजःपुजावतंसोत्तमः शर्वाणीचरणाम्बुजप्रचरणक्रीडानिकेतान्तरः / विद्वत्पादपयोजपावनपरागावाप्य पुण्योत्सुकः . शास्त्रार्थामृतपानसंभृतरसस्तूष्णीं कथं स्यामहम् // 10 बालक्रीडेति नाम्ना जगति निगदिता विश्रुता विश्वरूपा चार्याजाता महत्या विहितबहुमतिर्याज्ञवल्क्यस्य कृत्या। या रेजे वैदिकोढा विमलतरलसत्कीर्तिवासोवृतास्या बालक्रीडा ममेयं परमत(र?)सखी सन्ततं बोभवति // / / एषा हि वचनमाला निरन्तरा वचननिवहकुसुमेन / यदि सान्तरा सुमतिभिः साधु निरूप्यैव परिपूर्या / मयैषा रचना कार्या गृह्येत यदियं बुधैः / स्तोतुं वा निन्दितुं वा स्याद् व्याख्येयार्थः प्रकाश्यते // भवभूतिनिबन्धनोदधौ तिमिभीमप्रतिवादिके गुरोः / स कटाक्षनिरीक्षणप्लवः पतितं मामयमुद्धरिष्यति // 13 यः पद्येमैनुयाज्ञवल्क्यरचितैरन्योन्यमापादितः . - संबन्धो मणिकाञ्चनैरिव चिरं विद्वद्भिरप्यर्थितः / तद्विश्लेषभयादिवान्यवचनैरन्योन्यसंश्लेषिभिः पढः परमोत्सवं न कुरुते केषां द्विषामप्ययम् / / . क्वचिदत्राविरोधाय प्रयत्नः क्वचिदन्यथा / .. 38 For Private and Personal Use Only

Page #317
298 A DESCRIPTIVE CATALOGUE OF क्वचित् पाठक्रमायैव क्वचित् परमताय च // क्वचित् प्रासङ्गिकायापि क्वचिद्वयाप्त्यर्थमेव च / एवमादि विवेक्तव्यं सर्वथा न तु हापयेत् / / अभ्युदयार्थिनः पुंसस्तदुपायज्ञानस्थानानि चतुर्दश सन्ति / अङ्गानि वेदाश्चत्वारो मीमांसा न्यायविस्तरः / पुराणं धर्मशास्त्रं च विद्या ह्येताश्चतुर्दश // इति वायवीयवचनात् / अङ्गानि षट् शिक्षाव्याकरणनिरुक्तकल्पछन्दोविचितिसंज्ञानि / End: सव्याहृतिकाः सप्रणवाः प्राणायामास्तु षोडश / अपि भ्रूणहनं मासान् पुनन्त्यहरहः कृताः // एतदाद्यं तपः श्रेष्ठमेतद्धर्मस्य लक्षणम् / सर्वदोषोपघातार्थमेतदेव विशिष्यते / / इति // . उदाहरणार्थ चैतत् / स्मृत्यन्तरेभ्यश्चान्विष्योदाहर्तव्यम् / ग्रन्थगौरवभयान अपश्चितम् / प्राणानित्यादि / Colophon-Nil. Author: Remarks This work does not give any clue to the name of its author. It contains only a portion of Brahmacariprakarana of the commentary Balaksida on Yajnavalkyasmrti. In the course of the work are mentioned Vibhavana of Veda.tman, Tika and Amrtasyandini, other commentaries . on : Balakrida. For further For Private and Personal Use Only

Page #318
SANSKRIT MANUSCRIPTS. 299 information see introduction to No. 74 of the T S S. // विवादभङ्गार्णवः // No. 123. VIVADABHANGARNAVA C.O. L. No. 1053. Substance-Palm leaf. Size-198" x 24". Leaves --202. 13 lines per page and 88 lettors per line. Script-Grantha. No. of Granthas 13700. Incomplete. Owner--Raja of Cirakkal. Subject-Settlemen's of disputed rights. Beginning : श्रीमते हयग्रीवाय नमः / अथ दायभागः / तत्र नारदः "विवादोऽर्थस्य पित्र्यस्य पुत्रैर्यत्र प्रकल्प्यते / दायभाग इति प्रोक्तं तद्विवादपदं बुधैः // " यत्र यस्मिन् व्यवहारपदे प्रकल्प्यते क्रियत इति रत्नाकरः / पितृत आगतं पित्र्यम् / तच्च पितृमरणोपजातस्वत्वमुच्यते / पित्र्यस्यति पुरिति द्वयमपि सम्बन्धिमात्रोपलक्षणम् / सम्बन्धिमात्रधनविभागेऽपि दायभागपदप्रयोगात् / अत एव दायभागविभागपदमुपक्रम्य नारदोऽपि मात्रादिधनविभागमप्युपदर्शितवान् / तथा मनुरपि पित्रादिपदमदत्वैव, For Private and Personal Use Only

Page #319
300 A DESCRIPTIVE CATALOGUE OF . "एष स्त्रीपुंसयोरुको धर्मो वो रतिसं(ज्ञका?हितः)। आपद्यपत्यप्राप्तिश्च दायभागं निबोधत // " . इत्युपक्रम्य यावत्सम्बन्धिधनविभागमुक्तवानिति / End: तथाच समं निष्कलं पितामहस्य सकलमृणं पौत्रेण निष्कलं देयम् / पितुः प्रातिभाव्यगतमृणं पौत्रेण नि कलं देयमिति रत्नाकरः / अत्र पितामहस्य सकलमृणमिति पितामहेन वृद्धिं स्वीकृत्य यदृणं गृहीतमित्यर्थः / वत्सुतौ / पौत्रपुत्राः पुत्रपुत्रश्च / पितामहर्णं प्रपौत्रो न दद्यात् / पितामहप्रातिभाव्यगतं पौत्रो न दद्यादित्यर्थः / कात्यायनोऽपि प्रातिभाव्यगतं पौत्रैर्दातव्यं न तु तत् क्वचित् / पुत्रेणापि समं देयमृणं सर्वत्र पैतृकम् // पितामहप्रातिभाव्यगतमृणं पौत्रने देयम् / पुत्रेण तु / Colophon: (१)इति पञ्चमे दायविभागद्वीपे वज्राभिधानं प्रथमरत्नम् / इति ज्येष्ठांशविवेचनम् / (18th leaf). (2) परिच्छेदातीताखिलविद्याधरपरिशीलनविमलीकृतपालधीकूलप्रसूतजाह्नवीसमलंकृतत्रिवणीनिलयश्रीरुद्रतर्कवाणीशभट्टाचार्यात्मजश्रीजगन्नाथतर्कपञ्चाननभट्टाचार्यविरचिते वि-- वाभणार्णवे दायभागद्वीपे द्वितीयमत्यवदातं मौलिकरत्नम् / (34th leaf). Author-Sii Jagannathatarkapaficananabhatta carya, son of Rudratarkavanisa who flourished during the close of the 18th century: For Private and Personal Use Only

Page #320
SANSKRIT MANUSCRIPTS, 3.01 Romarks-The work is divided into five Dvipas. The first Dvipa is divided into 9 sub-divisions called Ratnas, the second into two and the third into seven. The seventh Ratna in the third Dvipa is incomplete. // वैखानसधर्मसूत्रम् (सभाष्यम्)॥ No. 124. VAIKHANASADHARMASUTRAM __with commentary. C.O. L. No. 234.. Substance-Paper. Size-131" x 83". Pages-84. About 20 lines per page and 20 - letters per line. Script-Devana gari. No. of Gran thas.-1000. Complete. (Owner-C. O. Subject--The different rights and duties of persons belonging to different Varnas. Beginning: स्मात सर्व प्रभाष्याथ रामं नत्वाहमग्निचित् / तद्वर्णाश्रमधर्मस्थ भाष्यं वक्ष्यामि सम्प्रति / / सात निषेकादिप्रायश्चित्तमुक्तवेदानीं तदृढीकरणार्थ तद्धर्ममाह-अथ वर्णाश्रमधर्मम् / अथशब्द आरम्भार्थः / वर्णाश्रमधर्ममारभ्यत इति / वर्णश्च आनमश्च धर्मश्च गुणधर्मश्च मिमित्तधर्मश्च तद्वर्णाश्रमधर्मम् / अष्टमे ब्राह्मणम्पनयीतेत्यादिवर्णधर्मः / For Private and Personal Use Only

Page #321
302 A DESCRIPTIVE CATALOGUE OF समिद्धोमभैक्षाचर्याद्याश्रमधर्मः / पाशुपाल्यादयो गुणधर्माः प्रायश्चित्तादयो निमित्तधर्मा इति / End: समस्तविशेषगुणोच्छेदे सुस्तारावस्थायामाकाशवदात्मनोऽत्यन्तावस्थानेऽक्षोऽक्ष इति वैशेषिकास्तदनुपपन्नं सुखदुःखयोविनाभावित्वेन पानोत्पत्तेः(?) / तस्मात् परमानन्दस्वरूपिणा ब्रह्मणा सहान्तावस्थानमेव मोक्षः / आनन्दं ब्रह्मणो रूपं तच्च मोक्षेऽभिव्यज्यने / 'विज्ञानमानन्दं ब्रह्मेत्यादिश्रुतेः / इह ग्रन्थविस्तरभीत्या मया स्थूलमात्रमुक्तम् / अन्यदखिलं तच्छास्त्रेषु वेदितव्यम् / Colophon : इति वाजपेययाजीये श्रीवैखानससूत्रभाष्ये षट्पटले योगशास्त्रमोक्षोपयोगः परिसमाप्तः / माधवाचार्यपुत्रेण नृसिंहाग्निचिता कृते / वाजपेयकृता भाष्ये प्रश्नमष्टमनिर्गतः // गोष्ठीपुरे निवसितं सौम्यनारायणं गुरुम् / नत्वा भाष्यं तु सूत्रस्य लिखितं रामशर्मणा // दृष्ट्वा शास्त्रबहूनिकान् तदपरं निष्ठे च नान्यं परं (1) श्रीसौम्यस्य च पूजने च निरतं लोकेषु विख्यातितम् / भूम्यामालयजीर्णकान् बहुविधानुद्धारणे चाय्यज श्रीगोष्टीपुरवासिनं तमनघं वन्दे च सौम्यं गुरुम् // Author-Nrsimhagnicit, son of Madhava.carya, For Private and Personal Use Only

Page #322
* SANSKRIT MANUSCRIPTS. 303 Remarks--The work consists of 6 patalas and extends from Varnasramadharma to the attainment of Moksa. 11 GUTETETTATOS 11 No. 125. VYAVAHARAMALA, C.O. L. No. 457. Substance-Paper. Size--131"83". Pages_224. About 20 lines per page and 16 letters per line. Script-Dovanagaii. No. of Granthas-2100. Complete. Owner-C. O. Subject--Details of litigation, Beginning-End-Same as No. 71, DCS M, M PL, Vol. I. Colophon : प्रकीर्णकम् / व्यवहारमाला समाता / Author: Remarks--The work contains the views of Narada, Katyayana, Manu, Behaspati, Vyasa, Yajnavalkya, Praja pati, Harita etc., on the duties of different officials. For Private and Personal Use Only

Page #323
A DESCRIPTIVE CATALOGUE OF // षट्कर्मनिरूपणम् // No. 126. SATKARMANIRUPANAM. C.O. L. No. 768. Substance-Paper. Size-11" x 81". Pages-~-308. About 20 lines per page and 30 letters per line. Script-Devanagari. No. of Granthas-5700. Incomplete. Owner-C.O. Subject-The six karmas prescribed for a person's subsistence. Beginning: ... ... ... ... ... ...स्पतिः / बहवो वर्धनोपाया ऋषिभिः परिकीर्तिताः / सर्वेषामपि चैतेषां कुसीदमधिकं विदुः // अनावृष्टया राजभयान्मूषिकाद्यैरुपद्रवैः / कृष्यादिके भवेद्धानिः सा कुसीदे न विद्यते // शुक्लपक्षे तथा कृष्णे रजन्यां दिवसेऽपिवा / उष्णे वर्षति शीते वा वर्तते न निवर्तते // देशं गतानां या वृद्धिर्न सा पण्योपजीविनाम् / कुसीदं कुर्वतः सम्यक् सा च तस्यैव जायते // एवं च ब्राह्मणः सीदन् जीवेत् क्षात्रेण कर्मणा जीवेदलाभे तु विशां न का शूद्रेण च स्थितः // . इति मनुः / End : आपस्तम्ब:-अविहिता ब्राह्मणस्य वणिज्या / आपदि For Private and Personal Use Only

Page #324
SANSKRIT MANUSCRIPTS. 305 व्यवहरेत पण्यानाम् / अपण्यानि व्युदस्य.....मनुष्यान् रसान् रागान् मन्धाननं चर्म गवां वशां लक्ष्मोदके तोक्मकिण्वे पिप्पलीमरीचे धान्यं मांसमायुधं सुकृताशां च तिलतण्डुलांस्त्वेव / Colophon: Author: Remarks--The work opens with'a description of gifts and donations. The details of marriage and the adoption of children are also dealt with. Some portion in the baginning. is missing. - - | an- // स्मार्त्तप्रायश्चित्तम् // No. 127. SMARTTAPRAYASCITTAM. C.O. L. No. 375: . Substance-Palm leaf. . Size-10x 2".... Leaves 107. About 10 lines per page and 42 letters per line. Script-Malayalam. No. of Gran thas-2900.- Complete. Owner-Citran Nampuri, Vezhapparampu, 'Parus. Subject-The observances followed by Bahvrcas and the penalties for the infringement of religious rules. Beginning : श्रीमन्तं दक्षिणामूर्ति विनेशं भारती गुरून् / नमामि पुरुषार्थाः स्युर्यत्प्रसादेन देहिनाम् / / 39 For Private and Personal Use Only

Page #325
306 A DESCRIPTIVE CATALOGUE OF बोधायनं जैमिनि च कौषीतक्याश्वलायनौ / वाणूंलकापस्तम्बादीन् नौमि शाखाप्रवर्तकान् / / * तत्त्रोक्तकल्पसूत्रादिव्याख्यानकृतमानसान् / आचार्यानपि सिद्धान्तिभवस्वाभिमुखान् भजे // प्रायश्चित्तं पुरा प्रोक्तमृग्यजुःसामवेदिनाम् / स्मातं तदेव संक्षिप्य बघृचानां विभज्यते / विनाशः प्राय इत्युक्तश्चित्तं सन्धानमुच्यते / विनष्टस्य तु सन्धानं प्रायश्चित्तपदेरितम् // End: सन्ध्योपास्त्यादिनित्यानि कुर्यात् काम्यानि नाचरेत् / सहस्रकृत्वः पक्षादिसामत्रितयमेव वा // पक्षाद्यन्तसमन्तान्त्यमभ्यसेदथवासकृत् / / आदौ सङ्कल्पितं यावत्तावत्यभ्यसने कृते / विप्रेभ्योऽनादिकं दद्यादश्नीयादथ च स्वयम् / / अनश्नन् संहिताकल्पं य: करोति यथोदितम् / सर्वान् कामानवाप्यासौ ब्रह्मलोके महीयते // Colophon: इति स्मार्तमायाश्चत्ते जैमिनीयविशेषकथनं नाम एकादशोऽध्यायः / Author : Remarks-This work comprises eleven chapters. It throws light on many acaras prevalent in Kerala in ancient times. It is written in easy and elegarit-style. Since the author's tutelary deity is said to be Daksinamurti he may For Private and Personal Use Only

Page #326
... SANSKRIT MANUSCRIPTS. 301 Vaidikan, an be identical with Taikittu authority on Veda // स्मार्तप्रायश्चित्तम् // No. 128. SMARTTAPRAYASCITTAM. C.O. L. No. 1677... Substance-Palm leaf. Size-11" x 13". Leaves-109. 10 lines per page and 42 letters per line. Script-Malayalam. No. of Granthas--3052. Complete. Owner-Paramesvaran. Nampurippad, Kaduitu rutti, Vaikom. Subjeci-Expiatory rites for shortcomings in the performance of Smarta Karmas, Beginning--Same as No. 89. End: स्त्रीणां नामसु दान्तत्वं न भवेजैमिनेर्मते / कौषीतकिमते तूक्तन्यायभेदः कचिद् भवेत् / / स्त्रीणां नाम कृतौ नाम कृतं दान्तं हि यद्यपि / प्रतिश्रुताख्ये होमे च द्वितीये सेककर्मणि // नामोक्तौ दान्तता न स्यात्तथा वृत्तिकदुक्तितः / Colophon: इति स्मार्तप्रायाश्चत्ते नवमोऽध्यायः / Author: Remarks-This work contains 9. chapters Mani_pravala verses of the type of: For Private and Personal Use Only

Page #327
806 A DESCRIPTIVE CATALOGUE OF ആയന്നാരു പെണ്ണിൻ പേക്കഭയാ സംസ്കൃതം ഭവേത് ഗോപാലികാ സ്യാത് കോവാലിപ്പെണ്ണ്: കോതാലിയെ ങ്കിലും found in the end furnish Sanskrit equivalents of colloquial names for the performance of Vedic Karmas: Il Faragraf 11 No. 129 A. SMARTTAPRAYASCITTAM. C. 0. L. No. 722 A. Substance--Palm leaf. Size-93" x 12". Leaves 147. About 9 lines per page and 40 letters per line. Script-Malayalam, No. of Granthas 3300. Incomplete. Owner--Mahesvaran Bhattatiri, Tiruvalla, Travan core. Subject--Same as No. 128. Beginning-Same as No. 89. End-Same as No. 128. Colophon: Author: Remarks-Incorrect readings are found in abund ance in this Ms... Om 11 BRIE1 (2191) 11 No. 129 B. ASAUCASTAKAM. C. 0. Li No. 722 B. Substance--Palm leaf. Size--91" 19". Leaves--5. For Private and Personal Use Only

Page #328
SANSKRIT -MANUSCRIPTS. 9 lines per page and 40 letters per line. Script - Malayalam. No. of Granthas-100. Owner-Same as No. 129 A. Subject-Details of pollution. Beginning: i 19at at a ga | तदर्थो लिख्यतेऽस्माभिः पद्यैर्भापावलम्बिभिः / / തന്നോടുകൂടെപ്പരുഷാന്തരങ്ങ. ളേ ഴേഴുകീഴേലപി തേ സപിണ്ഡാ8 | പിന്നസ്സമാനോദകരെന്നു സംജ്ഞാം വദന്തി സന്ത8 പതിനൊന്നിനോളം. 11 End : ബാലാശൗ ചങ്ങൾ കൊൾവില്ല ബാന്ധവന്മാരൊരു ത്തരും ശിവപേരൂക്കു തെക്കുള്ള കാർ വടക്കു....മൂന്നുനാൾ ബാലതാ ഗുരുദേകമവര ഞ്ജാതിതോ യദി ശാപസാപി ലഘുത്വം സ്യാത് പ്രബലം കാലതോ ഗുരു ഭ്രാതുസ്സതേ ദത്തപുത്ര സപത്നീതനയേപി ച ദത്തുർഭ്രാതരിച: പ്രേതേ സപിണ്ഡവദഘം ഭവേത് उपनीयस्तु यः शिष्यं वेदमध्यापयेद् द्विजः सकल्पं सरहस्यं च तमाचार्य प्रचक्षते Colophon: Author : Remarks-Towards the end of the work, the method of finding out. Kkanda and Dhruva is mentioned. Vararuci's Asaucastakam has been published as No. 37 in the TSS. For Private and Personal Use Only

Page #329
310 A DESCRIPTIVE CATALOGUE OF // स्मार्तप्रायश्चित्तम् // No. 130. SMARTTAPRAYASCITTAM. C. O. L. No. 1931. Substance-Palm leaf. Size-11" x 2". Pages,-145. 8 lines per page and 40 letters per line. Script-Malayalam. No. of Granthas-2900. Complete. Owner-Govindan Potti, Putumana Matham, Hari ppad. Subject-Same as No. 127. Beginning-Same as No. 127 excluding. the following stanza: श्रीकैलासे शुकाधैः शिवकरवटमूले निषण्णो निषेव्यः कृत्वोरौ वामपादं किसलयमृदुलं दाक्षणे दक्षवैरी / बिभ्राणो दोर्भिरक्षस्रजममृतघट पुस्तकं ज्ञानमुद्रा भूयाद् भुक्त्यै च मुक्त्यै नम रजतनिभो दक्षिणामूर्तिशम्भुः // End : गुरून् प्रणम्य विघ्नेशं वाणी च स्मार्तनिष्कृतौ / अध्यायार्थक्रमं वक्ष्ये सद्यो विज्ञानसिद्धये // चित्तं नान्दीमुखस्यानेः संस्कृतेश्चाङ्गकर्मणः क्रमेण प्रतिपत्तेश्च प्रथमेऽध्याय उच्यते // हविर्हवनतद्दोषमध्यगत्यग्निनाशजम् / चन्द्रसूर्यग्रहाशौचपात्रकृत्यं द्वितीयके / / For Private and Personal Use Only

Page #330
SANSKRIT MANUSCRIPTS. sii विवाहविषयं तत्र चाशौचरजसोः पथि / द्वितीयहोमदीक्षाग्निदोषचित्तं तृतीयके // पश्चयज्ञश्च दर्शादिस्थालीपाकश्च नैत्यकः / नैमित्तिकाः स्युरुद्वाहो द्वितीयादिचतुर्थके // गार्भिकेष्वत्र चाशीचे जातसंस्कृतिकर्मसु / चौलान्तेषूदितं चित्तमध्याये पञ्चमे भवेत् // उपनीतिविधेश्चित्तं तत्राशीचे गुरोरपि / तदूर्धवर्तिसन्ध्यादे त्यस्यापि च षष्ठके // नैमित्तिकोपनीत्यादिकृच्छ्रचान्द्रायणावधि वटोश्चापि क्रमादुक्तं सप्तमेऽत्र विधीयते उपाकृतिव्रतस्नानं संस्काराश्च दयादयः / उत्पातगणकश्माण्डहोमश्चाष्टम उच्यते // पित्र्यप्रेतविधिः शान्तिहोमस्त्रीयमृतिभ्रमात दाहादिकरणे तस्य कृत्यं नवम उच्यते // ग्रहशान्तिरथ स्माते भेदो बौधायनस्य तु नारायणबलिश्चति दशमेऽत्र विधीयते / / जैमिनेश्चात्र भेदोक्तिहशान्तिरथादरात् / अननन् संहिताकल्पश्चरमेऽध्याय उच्यते // Colophon : इति बढचसातपायाश्चत्ते द्वादशोऽध्यायः 00. Dsod-2000 soniloig. janemy രക്ഷതു. മുട്ടത്തു പുതുമനവക ഏർക്കര പ്രായശ്ചിത്തം. श्रीमहात्रिपुरसुन्दरीसमेतश्रीमहादेवाय नमः / Author: For Private and Personal Use Only

Page #331
$12 A DESCRIPTIVE CATALOGUE OF Remarks--The work contains 12 chapters. In the 12th chapter the subject-matter, is codified. The closing portion of the Ms. deals with the details of alltari in Malayalam. This is a different work from No. 127. 11 Hagame ! No. 131. SMARTTAPRAYASCITTAM. .O. L. No. 2308. Substance-Palm leaf. Size-94"x2". Leaves--119. - 7-9 lines per page and 34 letters per line. Script-Malayalam. No. of Granthas--2000. Incomplete. Owner-Vasudevan Narayanan Nampuri, Muvattu puzha. Subject--Beginning-End-Colophon-Same as No. 127. Author: Remarks-Another work known as Bhavartha Li pika, a commentary on the 10th skandha of the Bhagavata is included herein. The Ms. is much damaged. For Private and Personal Use Only

Page #332
Acharya Sh SANSKRIT MANUSCRIPTS, 313 // स्मार्तप्रायश्चित्तम्॥ No. 132. SMARTAPRAYASCITTAM. C. O. L. No. 191. Substance-Paper. Size-11" x 9". Pages-61. About 20 lines per page and 16 letters per line. Script-Devanagari. No. of Granthas-610. Incomplete. Owner-C. O.. Subject-Beginning-Same as No. 128. End : अत्राश्वलायन. . . . . .त्रिः समूह्य परिषेचनम् / कर्ममध्ये रजःप्राप्ती पत्न्यास्तद्विधिरुच्यते // तत्र कौषीतकानां प्राग्विवाहे सप्तमाद्रजः ? रजःप्राप्ती कृतं कर्म सन्त्यज्यावर्तनं भवेत् // नोदकेन च वाचा वा कन्यायाः पतिरुच्यते / पाणिग्रहणसंस्कारात् पतित्वं सप्तमे पदे // पाणिग्रहणम... .... . .... ..... // Colophon: इति स्मार्तप्रायश्चित्ते द्वितीयोऽध्यायः / Author: Remarks--The Ms. comprises the first two chap ters and a portion of the 3rd. 40 For Private and Personal Use Only

Page #333
A DESCRIPTIVE CATALOGUE OF // स्मार्बप्रायश्चित्तविमर्शिनी / / No. 133. SMARTAPRAYASCITTAVIMAKSINI. C. O. L. No. 125. Substance-Paper. Size-131" x 81". Pages-168. 19 lines per page and 16 letters per line. Script-Davanagari. No. of Granthas-1600. Owner-C.O. Subject-Same as No. 128. Beginning: बोधायनं च मन्वादीनाश्वलायनमेव च / प्रणम्य क्रियते स्मार्तप्रायश्चित्सविमर्शिनी / / वसाशुक्लमसृङ्मज्जावित्रत्रण जलम् / पूयमांसरसास्थीनि नराणां गृहमेव च / / होमानह... ... ....गर्दभौ श्वापशूद्रकाः / रजस्वला च पतितः सूतिकादाहकस्तथा // अत्यन्ताशुद्धविप्राश्च चण्डालाश्चेति कीर्तिताः / तार्तीयकोपसृष्टिश्वेदेषामग्निविनश्यति // End : रजस्वला यदि नाता पुनरेव रजस्वला / अष्टादशदिनादर्वागशुचित्वं न विद्यते // स्नाने नैमिसिके प्राप्ते नारी यदि रजस्वला / पात्रान्तरेण तोयेम स्नानं कृत्वा व्रतं चरेत् // सिक्तपात्रा भवेदद्भिः साङ्गोपाङ्गा कथञ्चन / न वधूपीडनं कुर्यान्नान्यद्वासश्च धारयेत् // For Private and Personal Use Only

Page #334
SANSKRIT MANUSCRIPTS, 315 ज्वराभिभूता या नारी रजसा च परिप्लुता / कथं तस्याः भवेच्छौचं शुद्धिः स्थात् केन कर्मणा / / चतुर्थेऽहनि संप्राप्त स्पृशेदन्या तु तां स्त्रियम् / सा सचेलावगाह्याप्सु पुनः खात्वा तु तां स्पृशेत् // दशद्वादशकृत्वो का आचमेच्च पुनः पुनः / / अन्ते च वाससस्त्यागस्तस्माच्छुद्धा भवेत्तु सा // दद्याच्छक्त्या ततो दानं पुण्याहेन विशुध्यति / Colophon : Author: Remarks This commentary is composed in verse to facilitate conning. // स्मार्तप्रायश्चित्तविमार्शनी // No. 134. SMARTAPRAYASCITTA VIMARSINI. .C.O. L. No. 947. Substance-Paper. Siz8-11" x 9". Pages-158. About 20 lines per page and 24 letters per line. Script-Devanagari. No. of Granthas--2370, Owner-C. O. Subject--Same as No. 128. Beginning: बोधायनं च मन्वादीनाश्वलायनमेव च / प्रणम्य क्रियते स्मार्तप्रायश्चित्तविमर्शिनी। तत्र प्रथममग्निनाशकदोषा उच्यन्ते / तत्र बोधायनो यज्ञ-. For Private and Personal Use Only

Page #335
318 A DESCRIPTIVE CATALOGUE OF प्रायश्चित्ते एवमाह-'अथातोऽरण्योापत्तिं व्याख्यास्यामोऽष्टा. भिनिमित्तः विनश्यत्यमेध्यश्च चण्डालशूद्रवायसपतितरासभरजस्वलाभिश्च संस्पर्शनेऽरण्योर्विनाश' इति / अत्रारणिविनाशेनानिविनाशोऽप्युक्तः / उभयोः कार्यकारणसम्बन्धसद्भावात् / तदुक्तं प्रायश्चित्तसमुच्चये-'अरणिविनाशेनाग्निविनाश उक्त' इति / End: न पुरस्तात् परिदधातीति श्रुतेः प्राग्दिशि परिध्यभावात् तत्राङ्गारस्कन्दने परिस्तरणाद् बहिश्चरणात् प्रायश्चित्तमेवं कर्तव्यम् / तथा च सिद्धान्ती बहिष्परिधीत्यत्र परिध्यभावेऽपि तद्वदुपचारः प्रत्येतव्य इति / परिधिनिधानाधं प्रयाजेभ्यः पूर्वमङ्गारस्कन्दने... Colophon: इति स्मार्तप्रायश्चित्तविमर्शिन्यां प्रथमः परिच्छेदः। Author-Narayanan. Remarks--This is in prose unlike the previous work. // स्मार्तप्रायश्चित्तविमर्शिनी // No. 135. SMARTAPRAYASCITTAVIMARSINI. C.O. L. No. 988. Substance-Palm leaf. Size-131" x 2". Leaves. 156, About 11 lines per page and 60 letters For Private and Personal Use Only

Page #336
SANSKRIT MANUSCRIPTS. 317 per line. Seript-Malayalam... No. of Gran thas-6800. Complete. Owner-Same as No. 122. Subject-Same as No. 128. Beginning-Same as No. 134. End : एवं सामान्येन कर्मणामस(त्य?म्यक्त्वे प्रायश्चित्तमुक्तम् / अनेन न्यायेन सर्वत्रापि प्रायश्चित्तमह्यम् / विषयाणामानन्त्याद अस्माकमल्पप्रज्ञत्वाद्वा तत् कृत्स्नशो वक्तुं न शक्यम् / तदुक्तं प्रयोगसारे-- “वचनन्यायमार्गस्य कः क्षणः कृत्स्ननिर्णये / मुनिर्वेदाप्तदृग्वापि किमुतान्यत्र सम्भवः"॥ इति // अत एवान्यानि धर्मशास्त्राण्यप्यध्येतव्यानि / अन्यथा दोषस्मरणात् / तदुक्तं ब्रह्मपुराणे "धर्मशास्त्राण्यविज्ञाय प्रायश्चित्तं ददाति यः / राजयक्ष्मा भवेत् तस्य रोगपीडाविदारणः" / इति / / Colophon : विश्वामित्रजदेवरतिमुनिसम्भूतो दलस्यान्वये ग्रामे चापि महावने महिषपूर्वे मङ्गलाख्ये गृहे / जातः शङ्करनन्दनो गणितावन्नारायणाख्यो द्विजः प्रायश्चित्तविशिनीमरचयत् स्मार्तापराधेष्विमाम् / / इति नारायणीये स्मार्तप्रायश्चित्तविमर्शिन्यां पञ्चमः परिच्छेदः / समाप्तोऽयं पञ्चमः परिच्छेदः / Author-Mazhamangalam Narayanan Nampuri. Remarks-The movement of the planets. .. and the effects thereof are calculated usually by For Private and Personal Use Only

Page #337
318 A DESCRIPTIVE CATALOGUE OF Parahitaganita. The auihor found out the inherent defects of that system and revolutionized the astrological science by the invention of Drggaaita. He may be identical with the inventor of that new method of computation. // स्मार्तप्रायश्चित्तसंग्रहः // No. 136. SMARTAPRAYASCITTASANGRAHA, C. O. L. No. 2251. Substance-Palnm leaf. Size-103" x 13". Leaves 150. About 12 lines per page and 50 letters per line. Script-Malayalam. No. of Gran thas-5625. Complete. Owner-Manjyar Krsna. Bhattatiri Budhanur, Ceniannjr. Subject-Same as No. 128. Beginning: हरिः / श्रीगणपतये नमः / अविघ्नमस्तु / गुरुपादाम्बुजद्वन्द्वं नमस्कार्यतमं मया / नत्वा विलिरख्यते स्मार्तप्रायाश्चत्तस्य सङ्ग्रहः / / तत्र तावत् प्रथमतो वक्ष्ये निष्कृतिपूदिताः / क्रियाः सतन्मन्त्रगणाः सनिमित्ताश्च तद्यथा / / അവിടെ നടെ ഇന്ന് നിമിത്തമുണ്ടാകയാൽ ഇന്ന് ക്രിയ യ്യണമെന്ന് യജ്ഞ പ്രായശ്ചിത്താരികളിൽ ചൊല്ലിക്കിടക്കുന്ന For Private and Personal Use Only

Page #338
SANSKRIT MANUSCRIPTS. ക്രിയകളും അതിൻറെ മന്ത്രാഗണങ്ങളും യാവലിലവ അവ നടെ ചൊല്ലുന്നു. അതു് എതു പ്രകാരമെന്നു്. End : द्विशस्त्रिशो वातिपणे प्रतिहोमं तु पूर्णया / पूर्णाहुतिमनखत्या सप्तहोत्रा ततः परम् / രണ്ടുതാൻ മൂന്നുതാൻ മുട്ടുകിൽ പ്രതി ഹോമം. പൂണ്ണാഹുതി പിന്നെ മനസ്വതികൊണ്ടും സപ്താതനെക്കൊണ്ടും ഇങ്ങ നെ മൂന്നുപൂണ്ണാഹുതി( ശ്രീരാമ ). Colophon-Nil. Author: Remarks-This Ms. includes the Smartaprayas citta and its commentary in Malayalam. | 11 2 1 1 - No. 137. SMETIMANIKY A M ALIKA. c. 0. L. No. 1988. Substance-Palm leaf. Size-181"x13". Leaves -165. About ? lines per page and 68-70 letters per line. Saript-Grantha. No. of Granthas--4400. Incomplete. Owner:-S. Nilacantha Iyer, Kariyamanikyapuram. Subject--Daily duties pertaining to different castes. Beginning : यस्याधिपचं सेवन्ते सर्वे स्वाभीष्टसिद्धये / For Private and Personal Use Only

Page #339
320 A DESCRIPTIVE CATALOGUE OF तं गणाधिपति वन्दे सर्वप्रत्यृहशान्तये / / नमस्क्रिया यस्य सकृत्प्रयुक्ता __ दत्ते स्म राज्यं विमतानुजाय / यस्याधिपद्मप्रभवः परागः पाषाणमेणीदृशमाततान / कृपासमुद्रं कृतधर्मसेतुं तं जानकीशं प्रणमामि नित्यम् / श्रीमहाकालवसतिः सुधीर्वाधूलवंशजः वैद्यनाथाध्वरी कुर्वे स्मृतिमाणिक्यमालिकाम् अथैतत्प्रतिपाद्यधर्मस्य इतिहासपुराणमन्वादिग्रणीतशास्त्राणामेव प्रमाणत्वात् तदुपयोगितया तत्प्रणेतारः तानि चेतिहासपुराणानि प्रथमं निरूप्यन्ते / तत्र याज्ञवल्क्यः -- End: उपोषणं चतुर्दश्यां चतुर्दश्यां तु पारणम् / कृतैः सुकृतलक्षैश्च लभ्यते वाथवा न वा // ब्रह्माण्डोदरमध्ये तु यानि क्रुद्धानि सन्ति वै। संस्थितानि भवन्तीह भूतायां पारणे कृते / / तिथीनामेव सर्वासामुपवासवतादिषु / क्रियान्ते पारणं कुर्याद्विना शिवचतुर्दशीम् // इति // . बाढमस्ति / तद् द्विविधं शास्त्रम् / तस्य च द्विविधस्य शास्त्रस्य प्रतिपत्प्रकरणोक्तन्यायेन व्यवस्था द्रष्टव्या / यदा यामत्रयादागेव चतुर्दशी समाप्यते, तदा तिथ्यन्ते पारणम् / यदा चतुर्दशी यामत्रयमतिकामति, तदा चतुर्दशीमध्ये पूर्वाह्ने वा पारणं कुर्यात् / For Private and Personal Use Only

Page #340
SANSKRIT MANUSCRIPTS. 321 इति चतुर्दशीनिर्णयः / Colophon: Author-Vaidyanathadiksita. Remarks-The Ms. is damaged. ॥स्मृतिमाणिक्यमालिका // No. 138. SMRTIMANIK YA MALIKA. C. O. L. No. 2008. Substance-Palm loaf. Size-1673" 14". Leaves 117. 10 lines per page and 48-50 letters per line. Seript-Grantha. No. of Granthas -~-3700. Owner-A. Ramasubba Iyer, Ayikkudi. Subject-Beginning--Same as No. 137. End: वसीत चर्म चीरं वा सायं मायात् प्रगे तथा / जटाश्च बिभृयानित्यं श्मश्रुलोमनखानि च / यद्भक्षः स्यात् ततो दद्यात् बलिं भिक्षां च शक्तितः / अम्मूलफलभिक्षाभिरर्चयेदाश्रमागतम् / / स्वाध्याये नित्ययुक्तः स्याद्दान्तो मैत्रः समाहितः / दाता नित्यमनादाता सर्वभूतानुकम्पनः // वैतानिकं च जुहुयादग्निहोत्रं यथाविधि / दशमं स्कन्दयन् पर्व पौर्णमासं च योगतः / / .. .LA 41 For Private and Personal Use Only

Page #341
322 A DESCRIPTIVE CATALOGUE OF ऋक्षेष्टथा ग्रहणे चैव चातुर्मास्यानि चाहरेत् / तुरायणं च क्रमशो दक्षस्यायनमेव च / / ऋक्षेष्टिस्तुरायणं संवत्सरसाध्यः क्रतुविशेषः / दाक्षायणं दर्शविकृतिः / क्रमशः तत्र काले सुस्वन्नशारदैर्मध्यर्मुन्यत्रैः स्वयमाहृतैः / पुरोडाशांश्चरूंश्चैव विधिवीवर्वपेत् पृथक् // Colophon: Author-Same as No. 137. Reinarks-This Ms. is worn-out. It is written in neat legible hand. // स्मृतिमाणिक्यमालिका // No. 139. SMRTIMANIKYAMALIKA. C.O. L. No. 2032. Substance-Palm leaf. Size-18" x 13". Leaves.-- 149. 8 lines per page and about 60 letters per line. Script-Grantha. No. of Granthas 4500. Complete. Owner-Cintamani sastrial Yajnesvara Sastrial. Subject--Beginning-Same as No. 137. End : एवं विष्णुभादियोग उपवासादौ 'अस्तमयव्यापी ग्राह्यः दान- . For Private and Personal Use Only

Page #342
323 . SANSKRIT MANUSCRIPTs. प्रतयोरुदयादिति / मुहूर्त.........बावादिकारणानां तिथ्यर्धपरिमितत्वेन दिनद्वयव्यापित्वसन्देहो भावा... ... ...मये... नेकरण.........क्रान्तिग्रहणादिकाले नैमित्तिकस्नानादिप्रकरणे निरूपितः Colophon: इति श्रीवैद्यनाथदीक्षितविरचितस्मृतिमाणिक्यमालायां नक्षत्रादिनिर्णयः समाप्तः // श्रीरामचन्द्राय नमः / Author-Same as No. 137. . Remarks-In addition to the subject-matter contained in No. 137. Parvaniyoga and Naksatradinirnaya are dealt with in this work, // स्मृतिमाणिक्यमालिका / / No. 140. SMRTIMANIKYA MALIKA. C.O. L. No. 2382. Substance-Palm leaf. Size-171" x 18". Leaves 53. 9-11 lines per page and about 62 letters per line. Script-Grantha. No. of Granthas 2100. Complete. Owner-Kasi Vadhyar of Mahadanapuram. Subject- Application of rules regarding the per formance of Sraddha. Beginning: हरिः। ओं। ओं। सोदकुम्भविधिमाह गौतमः For Private and Personal Use Only

Page #343
824 A DESCRIPTIVE CATALOGUE OF अदैवं पार्वणं श्राद्धं सोदकुम्भमधर्मकम् / कुर्यात् प्रत्याब्दिकश्राद्धात् सङ्कल्पविधिनान्यहम् / / अंदैवं विश्वेदेव विष्णुरहितम् / 'पार्वणं त्रिपुरुषात्मकम् / सोदकुम्भ उदकुम्भसहितम् / अधर्मकं दन्तधावनताम्बूलादिवर्जनपुनर्भोजनादिवर्जनरूपककुम्भोक्तधर्मरहितं सङ्कल्पविधिना आवाहनाग्नौ करणं स्वधानिनयनं तथा / विकिरं पिण्डदानं च सङ्कल्पे पञ्च वर्जयेत् // इत्युक्तविधिना आब्दिकश्राद्धात पूर्व प्रत्यहं कुर्यादित्यर्थः / End : येनाग्नौ करणं कुर्यात् पिण्डस्तेनैव निर्वपेत् / होमपिण्डदानसन्नियोगशिष्टत्वादवधारणाच सङ्कल्पयाने त्वग्नौ होमाभावे पिण्डदानं नास्तीति गम्यते / तथा पितृमेधसारेयद्यद्विप्रेभ्यो दद्यात् तेनैव होमस्तेनैव गृहादाहुतानेन वा पिण्डं दद्यादाहोमस्तदा पिण्डदानहोमाभावे पिण्डदानाभावः आमश्राद्धे चरोरभावात् तद्धर्माणामुपस्तरणावदानादीनां तत्सम्बन्धिनां पात्राभिमर्शनादीनामित्यर्थः। Colophon: इति वृद्धिश्राद्धं निरूपितम् / Author-Same as No. 137. Remarks--The work deals with Sraddhakanda alone. For Private and Personal Use Only

Page #344
: SANSKRIT MANUSCRIPTS. 326 // स्मृत्यर्थनिर्णयः॥ No. 141, SMRTYARTHA NIRNA YA. C.O. L. No. 2462. Substance-Palm leaf. Size-68" x 13". Leaves-103. 7 lines per page and 26 letters per line. Script --Malayalam. No. of Granthas.-1200. In complete. Owner-Valia Raja of Edappalli. Subject-The determination of the topics dealt with ..in smrti. Beginning: हरिः / श्रीगणपतये नमः / अविघ्नमस्तु / कालदोषान्मनुष्याणां विवादे लुप्तधर्मके / निर्णयः क्रियतेऽस्माभियुक्तिस्मृत्यनुरोधतः / / सकलविवादनिर्णयार्थं स्मृत्यर्थनिर्णयः क्रियते अत्र नारदःमनुः प्रजापतिर्यस्मिन् काले राज्यमबूभुजत् / धर्मंकतानाः पुरुषास्तदासन सत्यवादिनः / / तदा न व्यवहारोऽभून्न द्वेषो नापि मत्सरः / नष्टे धर्मे मनुष्येषु व्यवहार प्रवर्तितः // द्रष्टा च तस्य न्यायस्य राजा धारयिता कृतः / धर्फकताना धर्मविस्तरास्तदानीं सर्वेषां धर्मप्राधान्यान्यवहारहेतृभूत्रद्वेषमत्सरबीजाधर्माभावाभास्ति व्यवहारः / कलिगमे For Private and Personal Use Only

Page #345
323. A DESCRIPTIVE CATALOGUE OF कालदोषान्मनुष्याणामधर्मप्राधान्यात् तत्रिवन्धनान्यायनिवृत्यर्थ मन्वादिभिः शिष्टर्व्यवहाराख्यो न्यायः प्रवर्तितः / End: " हीनजाति परिक्षीणमृणार्थ कर्म कारयेत् " / धनरहितं ब्राह्मणं यथासम्भवं दाप्यम् / अत्र हीनग्रहोस्कर्षाभावप्रतिपादनद्वारेण समस्याप्युपलक्षणार्थम् / ब्राह्मणग्रहणं श्रेयोमात्रोपलक्षणाद् इति विप्रवरणोक्तम् / यथाह मनु:Colophon: श्रीमद्वरदराजर्जाये व्यवहारनिर्णये व्यवहारपरिकरकाण्डः समाप्तः। Author-Srimad Varada Raja. Remarks-The Ms. is legibly written. This is a con cise treatise on Vyavahara based on the works of Smrtikaras like Manu etc. describing briefly, Subhalaksana, Vadilaksana, Prativadilaksana, Saksilaksana, Nyayavidhi etc.. After the words " 7916 AT:" occur the following sentences; ആയിരത്തി ഇരുപത്തിരണ്ടാമതു വൃശ്ചികമാസം പതിനെട്ടാം n yolonilato. gos. BID. i // हेमाद्रिप्रायश्चित्तकाण्डः // No. 142. HEMADRIPRAYASCITTAKANDA. C. O. L. No. 635. Substance-Paper. Size-11" x 83". Pages-351, For Private and Personal Use Only

Page #346
SANSKRIT MANUSCRIPTS. About 18 lines per page and 16--22 letters per line. Script-Dovanagari. No. of Granthas --6750. Incomplete. Owner-C. O. Subject-Discussion on the different legal penances Beginning: वन्देऽहं वन्दनीयानां वन्द्यां वाचामधीश्वरीम् / कामिताशेषकल्याणकलनाकल्पवल्लिकाम् / / कमला.........कृष्णं कमलासनवन्दितम् / कमलाक्षमहं वन्दे कमला.......शायिनम् / / अथेदानी हेमाद्रिकारिणा लोकोपकारार्थ सर्वपुराणस्मृतिसंहितावेदज्योतिषवैद्यागमश्रौतस्मातसूत्रश्रेष्ठग्रन्थानालोक्य ब्रह्मक्षत्रियविशां शूद्रादीनां ब्रह्महत्या.........पापानि वाङ्मनःकायसंभवानि संभवान्त तेषां पापानाम् अपनोदनं प्रायश्चित्ताध्यायो लिख्यते / End : Colophon: Author-Hemadri. Remarks--The author enumerates the expiatory rites mentioned in other eminent works such as Itihasa, Smrti etc. The work extends up... to the end of manasa snana. For Private and Personal Use Only

Page #347
328 A DESCRIPTIVE CATALOGUE OF // पुराणम् // // आर्यारामायणम् // No. 143. ARYARAMAYANA M. C.O. L. No. 354. Substance-Paper.. Size--131" - 84". Pages-133. About 20 lines per page and 10 letters per line. Script--Dovanagari, No. of Granthas-1500. Incompleto. Owner-C.O. Subject-Story of Sri Rama. Beginning:. हरिः / श्रीगणपतये नमः / यत्सेवानिरतानामीप्सितलाभः पदे पदे सिद्धः / तं प्रणमामि गणेशं नन्दनमनुकूलमादिदम्पत्योः॥ प्रणमामि तामपि गिरं यस्यां भक्तिं निरन्तरं कुर्वन् / मूकोऽपि वाक्पटुत्वं सम्प्राप्य सभासु रञ्जयेत् प्राज्ञान् / / प्रणमन् प्रथमकवीन्द्रं कृष्णेन्द्रसरस्वतीमुन्द्रिं च / कायतेऽपि रामचरिते कविभिर्वाल्मीकिकालिदासाद्यैः / / .अनुयामि तत्पथमहं गरुडगतं म किं त्यजन्ति खगाः॥ स्खलितानि सन्ति यद्यपि तानि सहध्वं बुधाः प्रबन्धेऽस्मिन् / पदविक्षेपदशायां स्खलितानि शिशोर्हि सम्मतायैव // आस्ति जगति प्रसिद्धा विस्तारितसकलवस्तुसद्भावा / पुण्या पुरीषु पूज्या परैरयोध्येति सिद्धशब्दार्था / / For Private and Personal Use Only

Page #348
Acharya S SANSKRIT MANUSCRIPTS. 320 यत्र महीरुहसन्ततरचिताध्वरजातधूमसन्दोहैः / पूरितनयनसरोजा देवा निन्दन्ति नूनमनिमिषिकाम् / / End: अथ राघवो मरुत्सुतसुग्रीवविभीषणाङ्गदप्रमुखैः / सौमिात्रणा च साकं विलोकयामास विस्मितो लङ्काम् / / मणिमयगोपुरमहसा महता शोणायमानसकलाशाम् / परिवीतामिव परितो मारुतिनिहिताश्रयाशकीलाभिः // रावणरावणमृगयां नरसिंहमयात्मने प्रदर्शयितुए। आन्तकमृगयुनियद्धराघ्रिपवरिवान्वितं सालैः॥ Colophon: इत्या-रामायणे चतुर्दशः सर्गः / Author: Remarks--The story of Ramayana is described herein Arya metre. This work closes with the arrival of Sri Rama at Lanka with a large army. The author refers to Krsaendra Sarasvati in the beginning. Though included in the Puranic category the work has the traits of a Kavya. // इतिहासपुराणसारसंग्रहः // No. 144. ITIHASAPURANASARASANGRAHA. C.O. L. No. 823. Substance-Palm leaf. Size-17}"*2". Leaves -70. About 12 lines per page and 100. letters 42 For Private and Personal Use Only

Page #349
33 A DESCRIPTIVE. CATALOGUE OF fer line, Seript-Telugu. No. of Granthas-- 4375.. Complete.. Owner-Ranga Vadhyar, Kalladakkurucci. Subject-The. essence of Purana and Tijhasa. Beginning: विषये सङ्गानां.... ....वगमनं.... .... ....व्याप्ति.... .... .... .... .... ....उक्त्वा .... .... .... .... .... इदानीं... ... .... .... ....इति वा End: प्रकाशयति यो विश्वम् .... .... .... .. प्रकाशे साम्प्रतं.......... ........... ....अंशवान . . . Colophon : ... इति श्रीदक्षिणामूर्ति.... ..थेप्रतिपदने प्रथम..... ...... ..... .... ... Author: Remarks-The Ms. is much decayed. It is written in neat legible hand. // कन्याकुमारीक्षेत्रमाहात्म्यम् // No. 145. KANYAKUMARIK SETRA MAHATMYA M. C..O..L. No. 2176. Substance--Palm leaf. Size-143" 13". Leaves For Private and Personal Use Only

Page #350
SANSKRIT MANUSCRIPTS. 82. 6 lines per page and 52 letters per line. Script--Tamil Grantha. No. of Gran thas-1510. Complate. Owner-Kasi Vadhyar, Mahidanapuram, Travans core. Subject-The glory of the Kumari temple at Cape ___Comorin. Beginning হাম্বই तदा तु नैमिशारण्ये शौनकाधास्तपस्विनः / दीर्घसत्र समास्थाय तस्थुरेकान्तमानसाः // End: सूतोऽपि तदत्तवस्तु गृहीत्वा परमेश्वरीम् / कन्याकुमारी मनसा ध्यायनानन्दसंयुतः // उचास नमिशक्षेत्रे मुनीनां सनिधी मुदा / Colophon : इति श्रीस्कान्दे पुराणे स्थानवैभवखण्ड उपरिभाये कन्याक्षेत्रेमाहात्म्ये द्वाविंशोऽध्यायः॥ Author : Remarks--A few verses are devoted to the praise of the Goddess at Kanyakumani. The last four leaves contain eulogistic verses on the holy waters. For Private and Personal Use Only

Page #351
332 A DESCRIPTIVE CATALOGUE OF // कन्याकुमारीक्षेत्रमाहात्म्यम् // No. 146. KANYAKUMARIK SETRA MAHATMYAM. .C. O. L. No. 2266. Substance-Palm leaf. Size-161" x 11. Leaves---- 81. 8 lines per page and 48 letters per line. Script-Tamil. No. of Granthas-1450. In complete. Owner-Suryanarayana Vadhyar Rama Subrah manya Iyer, Sucindram. Subject-Beginning-Same as No. 145. End : इत्युक्वान्तरधाद्देवी खधानि मुनिसेविते / सोऽपि तत्रैव वसति ध्यायमानः परात् पराम् / / एतत् क्षेत्र(स्य) माहात्म्यं मनोवाचामगोचरम् / इयत्तया वर्णायतुं शक्तः कः सनकादयः // Colophon: इति श्रीस्कान्दे महापुराणे स्थानवैभवखण्डे उपरिभागे कन्याकुमारीक्षेत्रमाहात्म्ये एकविंशोऽध्यायः // Author: Remarks-This Ms. contains only 21 chapters and a portion of the 22nd. For Private and Personal Use Only

Page #352
BANSKRIT MANUSCRIPTS. -233 // कावेरीमाहात्म्यम् // No. 147. KAVERIMAHATMYAM. Substance-Paper. Size-11" x 8". Pages--211. About 20 lines per page and 16 letters per line. Script-Malayalam. No. of Granthas-2110. Incomplete. Owner-C. O. Subject-The greatness of the river Kaveri and the effects of ablutions therein. Beginning-Same as No. 157, DCS M, M P L, Vol. I. End: ब्राझे मुहूर्त उत्थाय स्नात्वा सूर्योदयात् पुरा / पूजयित्वा हरिं सम्यक् सन्ध्यावन्दनमाचरेत् // चातुर्मास्यद्वादशीषु पायसं विष्णवेऽर्पयेत् / सहस्रवार्षिकी पूजा दिनेनैकेन लभ्यते / चातुर्मास्यद्वादशीषु शाकाहारं प्रकुर्वतः / निन्दकस्य गुरुं विप्रं निष्कृति व विद्यते / मदुत्थाने मच्छयने मदनपरिवर्तने / शाकाहारं प्रकुर्वाणो हृदि शल्यं ममापयेत् / इति लोकान् पुरा विष्णुः शशास तदनुग्रहात् तसादाचार्य सेन्द्रोऽपि शाकादी च पतेदधः॥ एतद्व्यं पुरा कृत्वा काश्चद्विप्रः स नारकी / कोमलैस्तुलसीपवैरभ्यर्च्य हरिमाप्तवान् / For Private and Personal Use Only

Page #353
A DESCRIPTIVE CATALOGUE OF Colophon : इति कावेरीमाहात्म्ये षड्विंशोऽध्यायः / Author: Remarks-The date of this treatise may be ascer tained if the identity of Dharmavarma, the king of Niculapuri, is established. - // काशीखण्डम् // No. 148. KASIKHANDAM. C. O. L. No. 135. Substance-Paper. Size-111" x 83". Pages-434. Abou: 20 lines per page and 19 letters per line. Script-Malayalam. No. of Granthas-5000. Owner-C.O. Subject--The greatness of Benares. Beginning: अथवा स कथं मेरुस्तथोच्चः स्पधते मया / नूनं.........प्रायो भवति भ्रान्त्यभूमयः॥ अलीकवाक्यमथवा सम्भाव्यं नारदे कथम् / ब्रह्मचारिणि वेदझे सत्यलोकनिवासिनि / अनाथनाथः सर्वेषां विश्वनाथो हि गीयते / End : आपोहिष्ठेति तिसृधिर्मार्जनं तु ततधरे / For Private and Personal Use Only

Page #354
SANSKRIT MANUSCRIPTS. 336 भूमौ शिरसि चाकाश आकाशे भुवि मस्तके / / मस्तके च तदाकाशे भूमौ च नवधा क्षिपेत् / Colophon: इति काशीखण्डे पश्चत्रिंशोऽध्यायः / Author: Remarks--This work is an extract from Skanda. puraua and consists of 35 chapters and a portion of the 36th. // काशीखण्डः॥ No. 149. KASIKHANDA. C.O. L. No. 489. Substance-Palm leaf. Size-16"x21". Leaves-28. 11-13 lines per page and 58 letters. per line. Script-Grantha. No. of Granthas-1200. Owner-Kesava Sastrial, Karamana, Trivandrum. Subject oic.--Same as No. 148. Colophon: इति स्कान्दे काशीखण्डे सदाचारो नामः पश्चत्रिशोड ध्यायः / Author: Remarks-The following subjects occurring at the close of the 35th chapter are dealt with herein: For Private and Personal Use Only

Page #355
336 A DESCRIPTIVE CATALOGUE OF सदाचारः / ब्रह्मचारिसमाचारः। स्त्रीलक्षणम् / सदाचारवर्णनम् / अविमुक्तेशाविर्भावः / गृहस्थाश्रमवर्णनम् / योगाख्यानम्। कालज्ञानपञ्च कोपायः। दिवोदासप्रतापः। योगिनीप्रस्थानम् // This work has been printed in Bombay. // कृष्णगीता // No. 150. KRSNAGITA. C.O. L. No. 560. Substance-Paper. Size-11" x 81".. Pages-115. About 20 lines per page and 25 letters per line. Script-Devanagari. No. of Granthas-1840. Complete. Owner-C. O. Subject-Exposition of the Mahabharata. Beginning: कृष्णगीतां नाम पौलोमव्याख्यां संप्रदायक्रमेणार्थप्रदर्शनाय कर्तुमारभते / पूर्वमवान्तरतमा नाम विष्णुमूर्तिः हिमवत् गिरिगुहायां स्वस्मिन्नाश्रमे तपस्तप्त्वा... ... ...द्वापरावसाने भविष्यवृत्तान्तवेत्ता भूत्वा कृष्णद्वैपायननामा भगवान् पराशरायमुनाद्वीपे सत्यवत्यामवान्तरतमस्यावतारोऽपि लोकानुग्रहणार्थाय तथा खलु भगवतः प्रवृत्तिः / सच..........भिमानी ब्रह्मरूपेण सृजते तमभिमानी भूत्वा रुद्ररूपी संहरते विष्णुरूपेण स्थितपरिपालनं च करोति / नारायणस्य प्रवृत्तिरेवं त्रिधा.... For Private and Personal Use Only

Page #356
SANSKRIT MANUSCRIPTS End: सर्पाणां वधमधिकृत्य विहितमुपायं विवृणाति जनमेजयस्येत्यादिना / सर्याणां हिंसने जनमेजयस्थ कर्म विहितम् / तस्मात् स्वया न कर्तव्यमित्यर्थः / तर्हि सर्वेषां सर्पाणां विनाश स्यादिति चेत् / किनु सर्पसत्रे दुष्टानां सर्वाणा विनाशी भविता , अन्येषां रक्षा विहितेत्याह-परित्राणमित्यादिना / भीरूणां सर्माण प्रामणात् परित्राणं विहितं चेत्यन्वयः / विहितः कविता अतः कारणादिदं कर्म मा कृथाः। Colophon: इति पौलोमव्याख्यायाम् अष्टमोऽध्यायः / पौलीमण्याल्पा Author: Remarks--The author attempts to relate the story of the Mahabhrata succinctly. This com mentary on Asvistotra is more lucid than that of Nilakaatha. Different readings in the text are made note of. केरलमाहात्म्यम् // No. 151. KERALAMAHATMYAM. C. O. L. No. 1206. Substance-Palm leaf. Size--9" x 2". Leaves 84. 12 lines per page and 37 letters per line. For Private and Personal Use Only

Page #357
A DESCRIPTIVE CATALOGUE OF Script-Malayalam. No. of Granthas--2520. Complete. Owner-P. Velukurup, Pallippuram Pravrtti, Certtala. Subject--Puranic importance of Kerala. Beginning: कृतादौ सोमवंशे हि जातः कश्चिन्महीपतिः / नर्मदायास्तटे सोऽपि कृतवीर्याभिधः पुरा / End-Same as No. 130. DC S M, M P L, Vol. I. Colophon : इत्यारे श्रीमत्परशुरामायणे अगस्त्यसंहितायां केरलमाहात्म्ये त्रिशत्तमोऽध्यायः / श्रीकृष्णाय परब्रह्मणे नमः / श्रीगुरुभ्यो नमः / -200ya... sas. 09-000000oloilato. Author : Remarks-This work was printed in 1912 by Sesu Sastrial. The introductory and closing portions of that work are different. Whereas the former work comprises 100 chapters, the latter consists of 103. Differences of this kind are to be seen in the respective colophons also. For Private and Personal Use Only

Page #358
BANSKRIT MANUSCRIPTS. 330 ॥कोलनृपोत्पत्तिः // No. 152. KOLANKPOTPATTI. C. O. L. No. 362. Substance-Paper. Size-13" x 83". Pages-3. About 14 lines per page and 16 letters per line. Script-Devanagari. No. of Granthas--21. Owner-C.O. Subject-The origin and growth of the dynasty of Kolattiri Kings. Beginning: घटजस्य प्रसादेन चन्द्रवंशांशसंभवः / युयुत्सुवंशे देवेशि सुकुमारक्रमाह्वयः / / संभविष्यति मद्भक्तः सर्वशास्त्रविशारदः / End: कल्यन्ते च महादेवि विष्णुना च त्वया सह / चिदंबरे कालहस्त्यां काश्यां मध्यार्जुनेऽम्बिके / हालास्ये चैव कुद्दाले सेतो चैव शुचीन्द्रके | कन्याकुब्जे पद्मनाभे तोताद्रौ च महेन्द्र के // काश्यारण्ये च जायेते श्रीवाञ्च्छे निवसाम्यहम् 1 / Colophon: इति भविष्यत्पुराणे उमामहेश्वरसंवादे एकादशोऽध्यायः / Author: Remarks-This work is of historical importance. The published edition of Bhavisyatpurana does not contain this portion. For Private and Personal Use Only

Page #359
A DESCRIPTIVE CATALOGUE OF No. 153. JAIMINIYASAMHITA. C. O. L. No. 904. Substance-Paper. Sige-114" x 9". Pages 711. 20-22 lines per page and 11-19 letters per line. Script-Davanagari, No. af Gran than--700. Qwner . O. Subject--The creation of the Univorse. Beginning-End etc. Same as No. 134, DCSM, MPL, Vol. I. // ताम्रपर्णीमाहात्म्यम् // No. 154. TANRAPARNIMAHATMYAM. C, O. L. No. 525. Substance-Paper. Size14" x 834 Pages-583. About 20 lines per page and 16 letters per line. Script--Devanagari, No. of Granthas-5830. Owner:Subject. The merits of the river Tamraparpi in Tinngvolly distrjet. Beginning--Same as No. 151, D CSM, M PL, Vol. I, For Private and Personal Use Only

Page #360
SANSKRIT MANUSCRIPTS. 341 End: समात् सर्वगुरोरस्य प्रसादाय दिने दिने / श्रोतव्यं पठितव्यं हि ब्राह्मणेन विजानता // यस्त्वेतद् भगवत ईश्वरस्य विष्णो र्याढ्यं वृजिनहरं सुमङ्गलं च // आख्यानं पठति शृणोत्यनुस्मरेद्वा दुष्कीति दुरितमपोह्य याति शान्तिम् // Colophon: इति श्रीमच्छो पुराणे उपरिभागे तीर्थक्षेत्रवैभवखण्डे श्रीमताम्रपर्णीमाहात्म्ये श्रीताम्रासागरसङ्गमुखमाहात्म्यवर्णनं नाम चतुःषष्टितमोऽध्यायः / Author : Remarks--64 chapters are embodied in this work against 37 chapters. in No. 151 noted above. // तुलसीमाहात्म्यादि // No. 155 A. TULASIMAHATMYADI. C.O. L. No. 1958 A. Substance-Palm leaf. Size--81" x 18". Leaves---13. 8 lines per page and 32 letters per line. Script -Malayalam. No. of Granthas--200. Owner-Suran Kandan Nampuri, Udayamperar. Subject--The merits of Tulasi plant. Beginning-End-Colophon-Same as No. 154. DOS M, M PL, Vol. I, For Private and Personal Use Only

Page #361
aa A DESCRIPTIVE CATALOGUE OF Author : Remarks--A portion of Bharatacampu of Ananda bhatta, some verses from Yudhisthiravijaya and a part of Visavaidya (in Malayalam) are also attached to the work of which the last is noticed as 155 B. 11 great i No. 155 B. VISAVAIDYACIKITSA. C, C. J. No. 1958 B. Substance-Palim leaf. Size-8" x 11". Leaves-~~ 14. 8 lines per page and 32 letters per line. Script-Malayalam. No. of Granthas----216. Owner-Same as No. 155 A. Subject-- Prescription of antidotes for snake-bites. Beginning: അമ്പിളിത്തെല്ല ചൂടുന്ന തമ്പുരാനെ വണങ്ങി ഞാൻ അമ്പിനോടിത ചൊല്ലന്നേൻ വമ്പേറും വിഷമോചനം. നാരായണീയമൊഡ്ഡീശം ഉൽപലം ഹരമേഖലാം ലക്ഷണാമൃതമഷ്ഠാംഗഹൃദയം കാലവഞ്ചനം വിഷസംഹരണത്തിന്നു വിശേഷിച്ചിവ ഏഴിലും ഉപായമുണ്ടു ചൊല്ലന്നൻ വിസ്തരേണ വിപഞ്ചിതം എല്ലാം കണ്ടു വിചാരിച്ച ഉത്രകേനകവർനാ എളുതായല്പബുദ്ധീനാം ഹിതായ കഥയാമ്യഹം കത്തിക്കാളും വിഷജ്വാലാലേലിഹാനസ ദേഹിന രക്ഷണായ പ്രവൃത്താ മേ പ്രസന്നാന്റെ സരസ്വതീ. For Private and Personal Use Only

Page #362
SANSKRIT MANUSCRIPTS. 343 End: കാഞ്ഞിരമൂട്ടിൽ മുളച്ചു തമ്മേൽ ചുറ്റിക്കറും കറളേകമൂലം അരച്ചു തേച്ചോരു കാരണം സർപ്പം പിടിച്ചുകൊള്ളാം കടി Bombomlo. col Condow mos. Colophon: Author: Remarks-A concise description is herein found of the treatment for poison caused by snakebites and of the methods of determining the possibility of cure or otherwise from Dutalaksana, day of the week, the moment of intimation etc. // देवीचरितगूढार्थदीपिका // .. No. 156. DEVICARITAGUDHARTHADIPIKA. C. O. L. No. 992. Substance-Palm leaf. Size15" x 2". Leaves 39. About 11 lines per page and 47 letters per line. Script-Grantha. No. of Granthas 1260. Complete. Owner-Tuppan Tuppan Nampuri, Punnorkkottu Mana, Kunnattunad. Subject--Exposition of Devimahatmya known as Saptasati, For Private and Personal Use Only

Page #363
344 A DESCRIPTIVE CATALOGUE OF Beginning: संविद्रुप पराशक्तिस्त्रिगुणानन्तरूपिणी / जगञ्जन्मस्थितिघससाक्षिण्यस्तु शिवाय नः // आत्मानन्दसुधाधाम्नो गुरुदुग्धाम्बुधर्मम / कटाक्ष ... ... कल्लोलाः क्षालयन्तु मनोमलम् / श्रीमदुरुपदाम्भोजभावनावासनामयी / देवीचरितगूढार्थदीपिका प्रोच्यते मया / / इह खलु पुरा शशिमोलेरन्तेवासी समस्तविद्याविशारदः श्रीमार्कण्डेयः परमेश्वरप्रसादलब्धाष्टादशविद्यः क्रोष्टुकिनाम्ने खशिष्याय ताः समुपदिदेश / प्रसिद्धाश्च ता अष्टादशविद्याः। तथा च श्रूयतेEnd : सावर्णिः सूर्यतनय इति हि पुरस्तादुपक्रान्तम् / अत्रापि सावर्णिमनुर्भविता इत्युपसंहारः कृतः। तेन चात्र सवर्णशब्दस्य अजामेकां लोहितशुक्लकृष्णामिति श्रुते। गुणसामान्यरूपिण्याः प्रकृतेर्वाचकत्वात् उपक्रमोपसंहारैकरूप्यादिषइविधतात्पर्यलिङ्गपर्यालोचनया पराशक्त्येकरूपत्वमवधार्यते / सुरथवैश्यौ च तत्सेवया भुक्तिमुक्तिफलसाधनत्वख्यापनाय उदाहियेते इति / Colophon : इति श्रीदेवीचरितगूढार्थदीपिकायां त्रयोदशोऽध्यायः / श्रीदेव्यै नमः। या चक्रे मधुकैटभासुरवधं संभूय देहीद्धरे र्या चक्रे महिषं च देवमहसा संभूतदिव्याकृतिः / भूत्वा चन्द्रशिखामणेः प्रियतमा देहाय वा सानुगान् सुम्मादीन् निजधान सास्तु सततं भक्त्यै च भुक्त्यै च नः / / For Private and Personal Use Only

Page #364
SANSKRIT MANUSCRIPTS. 34K श्रीमदगुरुपदाम्भोजभावनावासनामयीम् / सन्तो विमत्सराः सन्तः शोधयन्तु गिरं मम / / श्रीदेव्यै नमः / इति श्रीदेवीचरितगूढार्थदीपिका समाप्ता / Author : Remarks--This is a commentary on Devimahatmya covering 13 chapters. // देवीमाहात्म्यदीपिका // No. 157. DEVIMAHATMYADIPIKA. C.O. L. No. 2202. Substance-Palm leaf. Size-12" x 13". Leaves 96. About 6 lines per page and 50 letters per line. Script---Malayalam. No. of Gran thas-1800. Owner-Kufjan Nampurippad, Chitiur Manakkal . Cerpu. Subject-A lucid and sublime description of Devimahatmya. Beginning: गुणैरुपात्तदेहां तां विदेहां परमेश्वरीम् / नमामि परया भक्त्या दैत्यदानवमर्दिनीम् / / रदेन दारिता येन भजतां विनभित्तयः / भवतां तमहं वन्द ईशानं जगतां ... ... // अनुगृहातु वाग्देवी देवीमाहात्म्यवेदने / तस्या अनुग्रहो नाम कसिन् कुर्यात् ... ... // For Private and Personal Use Only

Page #365
346 A DESCRIPTIVE CATALOGUE OF व्यासाचार्य महीयांसं परं गुरुमुपास्महे / वेदाब्जभास्करं यं वै प्र ... ... दो जनाः // श्रीमाधवपुरीसंज्ञं श्रीमाधवपरायणम् / गुरुं तं परया भक्त्या नमस्कुरुत नित्यशः / / ... ... देवीमाहात्म्यदीपिकाम् / गुरवस्तत्प्रसादाय भूयासुः परया मुदा // दृष्टं हि विदुषां ... .... सव्यासधारणम् / / इति न्यायमाश्रित्य सूर्यतनयस्य महाभागस्य सावर्णेमनोस्सं.. ... ... पत उत्पत्तिः कथिता / इदानीं तस्यैव प्राक्तनजन्मारभ्योत्पति विस्तरेण शुश्रूष .... .... टुकिमुन .... .... तां कथां तस्य वक्ष्यमाणार्थैर्मनस्समाधानं नियुञ्जान(:) श्रीमार्कण्डे... .... .... .... .... .... रतस्तत्कथनं प्रतिजानीते सावर्णिः सूर्यतनय इति // End-Colophon-Author-Same as No. 175, DC S M, M P L, Vol. I. Remarks-Half of the Ms. is worn out, but the work is complete. Some slokas from the Candrotsava Kavya and a prose portion of the Ramayana Campu in Malayalam are inserted herein. For Private and Personal Use Only

Page #366
SANSKRIT MANUSCRIPTS. 11 SATHIE FEIT 11 No. 158. DEVIMAHATMYADIPIKA. C. O. L. Nc. 2298. Substance-Palm leaf. Size-123" x 1.3". Leaves-59. About 7-9 lines per page and 32 letters per line. Script-Malayalam. No. of Granthas -944. Incomplete. Owner-Bhaskaran Jayantan * Mutatu, Vattap palli Illam, Kumaranallur, Subject etc.-Same as No. 15%. Colophon: ശ്രീകുമാരനല്ലൂർ ഭഗവതി ശരണം. ഈ വട്ടപ്പള്ളിഗ്രന്ഥം. 902 Hiro 2008 mlo mo 2402-299mloldm omso. അന്ന തിങ്കളാഴ്ചയും നവമിയും പുണർതവും കൂടെ. Remarks- The Ms. commences only from verse 72, chapter I. The first 25 leaves are missing. // देवीमाहात्म्यम् (भाषाव्याख्योपेतम् ) // No. 159. DEVIMAHATMYAM with Malayalam commentary. C. O. L. No. 170. Substance-Palm leaf. Size138" x 2". Leaves 116. About 10 lines per page and 48 letters per line. Script-Malayalam. No. of Gran thas_3480.. Owner--Kurur Narayanan Narayanan Bhatta tiri; Edappally, For Private and Personal Use Only

Page #367
A DESCRIPTIVE CATALOGUE OF Subject-Same as No. 157, Beginning : : 8 : 1 %ftwa : | THE I सावर्णिः सूर्यतनयो यो मनुः कथ्यतेऽष्टमः / निशामय तदुत्पत्तिं विस्तराद् वदतो मम // ശ്രീമാക്കണ്ഡേയൻ ക്രാഷ്ടുകിക്കു” വിദ്യകളെ ഉപദേശി ക്കുന്നു. അവിടെ പതിനെട്ടല്ലൊ വിദ്യകൾ. വേദങ്ങൾ നാലു്. വേദാംഗങ്ങൾ ആറു്. മീമാംസ, ന്യായശാസ്ത്രം, പുരാണം, ധമ്മശാസ്ത്രം , ആയുർവേദം, ധനുർവേദം, ഗാന്ധർവം, വേ ദം, അതശാസ്ത്രം, എന്നിങ്ങനെ. അതിനു തക്കവാറു് വച നമുണ്ട്. अङ्गानि वेदाश्चत्वारो मीमांसा न्यायविस्तरः। पुराणं धर्मशास्त्रश्च विद्या ह्येताश्चतुर्दश / / ഇങ്ങനെ പതിനാലു്. आयुर्वेदो धनुर्वेदो गान्धर्वो वेद एव च / अर्थवेदश्चतुर्थश्च विद्या ह्यष्टादश स्मृताः // ഇങ്ങനെ പതിനെട്ടു വിദ്യകൾ; അവററിൽ വച്ചു” വേദങ്ങ ൾ നാലിനേയുമുപദേശിച്ചു നടേ. വിദ്യകളിൽ വച്ച് വേദങ്ങ ൾക്കല്ലാം വൈശിഷ്ട്യം. വേദങ്ങൾക്കു ശേഷമായി മററുള്ള വിദ്യകൾ. അവിടെ ശിക്ഷാദികളോ വേദാംഗ ങ്ങളായി പ്രസി ദ്ധങ്ങള ല്ലോ. End : इत्थं देव्या वरं लब्ध्वा सुरथः क्षत्रियर्षभः / सूर्याजन्म समासाध सावर्णों भविता मनुः॥ ഇങ്ങനെ എഴുവർ മനുക്കളുടെ ഉത്പത്തി ചരിതങ്ങളെ ചൊ ല്ലി ഉപസംഹരിച്ചു് എട്ടാം മനു സാവർണ്ണകന്റെ ഉത്പത്തി For Private and Personal Use Only

Page #368
SANSKRIT MANUSCRIPTS. 149 ചരിതങ്ങളേയും ചൊല്ലി ഉപസംഹരിച്ചു. ശ്രീമാക്ക ണ്ഡയൻ 2029degsulco', gret com a JEET .... ................ ... ... ... ... ... ....3: Colophon : इति श्रीमार्कण्डेयपुराणे देवीमाहात्म्ये त्रयोदशाध्यायः॥ ശ്രീകുമാരനല്ലൂർ ഭഗവതി ശരണം. PETR : 11 Author: Remarks-This commentary in Malayalam is replete with citations from Sruti etc. This has been published as No. 12 of the Sri Citrodaya Manjari Bhasa Series, Trivandrum. II TAHRETT 11 No. 160. DHARMASAMHITA. C. O. L. No. 2078. Substance-Palm leaf. Size--14" x 2". . Leaves 69. About 7 lines per page and 48 letters per line. Script-Malayalam. No. of Granthas 1656. Owner-C. Narayanan Bhattatiri, Parampur Illam, Tiruvalla. Subject-Description of the merits of the holy things connected with Visnu. For Private and Personal Use Only

Page #369
360 A DESCRIPTIVE CATALOGUE OF Beginning--End-Same as No. 178. DCSM, M PL, Vol. I. Colophon: इति धर्मसंहितायां मासोपवासादिवतकथनं नामाष्टाविंशोऽध्यायः Author: Remarks--Fasts and other religious functions are dealt with at length herein. Just after the close of the work a single leaf is detailed for treating the different kinds of Ekadasi. // धर्मसंहिता // ___No. 161. DHARM ASAMHITA. C.O. L. No. 2198. Substance-Palm leaf. Size-7" x 13". Leaves-134. 8 lines per page and 26 letters per line. Script -Malayalam. No. of Granthas--1472. Owner-Kunjan Namparippad, Chitturmanakkal Cerpu. Subject etc--Same as No. 160. Remarks--The following verse occurs after the colophon: कल्याणं वो विधत्तां करटमदधुनीलोलकल्लोलमाला खेलल्लोलम्बकोलाहलमुखरितदिक्चक्रवालान्तरालम् / प्रत्नं वेतण्डरलं सततपरिचलकर्णतालप्ररोहद्वातांकूराजिही दरवीवृतफणाशृंगभूषाभुजंगम् // श्रीकृष्णाय नमः नारायणाय नमः / . For Private and Personal Use Only

Page #370
SANSKRIT MANUSCRIPTS. 851 $51 II AFIAT 11 No. 162. DHARMASAMHITA. C. O. L. No. 2364. Substance-Palm leaf. Size--6" x 2". Leaves--151. About 20 lines per page and 20 letters per line. Script-Malayalam. No. of Granthas-3800. Owner-Tuppan Tuppan Nampuri, Punorkkottu Mana, Kunnatturad, Travancore. Subject etc.-Same as No. 160. II ETAIE: 11 No. 163. PURANASANGRAHA. C. O. L. No. 2290. Substance--Palm leaf, Size-15" x 2". Leaves--54. 10 lines per page and 56 letters per line. Script-Malayalam. No. of Granthas--1870. Incomplete. Owner Mallapalli Dovan Devan Nampurippad, Kurumasceri, Parur, Travancore. Subject-- Puranic anecdotes. Beginning-Same as No. 188, DCSM, M PL, Vol. I. End: या गतिस्तव सर्वेषां सा गतिनों भविष्यति / For Private and Personal Use Only

Page #371
352 A DESCRIPTIVE CATALOGUE OF वने वा नगरे वा त्वं यत्र तिष्ठसि राघव // तत्र तिष्ठाम सहितास्त्वां विना जीवितेन किम् / पश्य राम पुरीं शुन्यां निर्गते त्वयि निष्प्रभाम् // भग्नध्वजपताकां च पतिहीनामिव स्त्रियम् / सुमन्त्रमब्रवीद्रामो रथमारुह्यतामिति / / न शक्नोमि... ... ... Colophon: इति पुराणसंग्रहे विंशोऽध्यायः / Author : Remarks-- The textual portion is an extract from Ayodhyakanda in the Ramayana. // पुराणसंग्रहः // No. 164. PURANASANGRAHA. C.O. L. No. 671. Substance-Paper. Size-11" x 81". Pages-845. 22 lines per page and 16 letters per line. Script-Devanagail. No. of Granthas-9295. Complete. Owner-C. O. Subject-Same as No. 163. Beginning-Same as No. 188, DCSM, MP L, Vol. I. For Private and Personal Use Only

Page #372
SANSKRIT MANUSCRIPTS. 358 End etc.-Same as No. 187, DOS M, M PL, Vol. I. // पुराणसारः॥ No. 165. PURANASA.RA. C.O. L. No. 928. Substance-Paper. Size-111" x 9". Pages-603. About 20 lines per page and 19 letters per line. Script-Devanagari. No. of Granthas-6100. Owner-C. 0. Subject-Same as No. 163. Beginning : वागीशाद्याः सुमनसः सर्वार्थानामुपक्रमे / यं नत्वा कृतकृत्याः स्युस्तं नमामि गजाननम् / / यं ब्रह्मवेदान्तविदो वदन्ति परं प्रधानं पुरुष तथान्ये / / विश्वोद्गतेः कारणमीश्वरं वा तस्मै नमो विनविनायकाय // दोभिर्युक्ता चतुर्भिः स्फटिकमणिमयीमक्षमालां दधाना हस्तेनैकन पद्मं सितमपि च शुकं पुस्तकं चापरेण / भासा कुन्देदुशङ्खस्फटिकमाणिनिभा भासमानासमाना सा मे वाग्देवतेयं निवसतु वदने सर्वदा सुप्रसन्ना / नमः शिवाय साम्बाय ससुरायांदिहेतवे / पश्चावरणरूपेण प्रपश्चनाहताय ते // व्यासं वसिष्ठनतारं शक्तः पौत्रमकल्मषम् / 45 For Private and Personal Use Only

Page #373
354 A DESCRIPTIVE CATALOGUE OF पराशरात्मजं वन्दे शुकतातं तपोनिधिम् // शुक्लाम्बरधरं विष्णुं शशिवर्णं चतुर्भुजम् / प्रसन्नवदनं ध्यायेत् सर्वविघ्नोपशान्तये // वर्तमाने समृ.....थे सत्रे द्वादशवार्षिके / समासीनानभ्यगच्छन् ब्रह्मर्षीन संश्रितत्रतान् विनयावनतो भूचा कदाचिद्रोमहर्षणम् / / तमाश्रममनुप्राप्तं जटावल्कलसंयुतम् / भस्मोद्धूलितसर्वाङ्गं त्रिपुण्ड्राङ्कितमस्तकम् // रुद्राक्षमालाभरणं जटामण्डलमण्डितम् // सर्वशास्त्रार्थतत्त्वज्ञं सर्वभूतहिते रतम् // जितेन्द्रियं जितक्रोधं जीवन्मुक्तं जगद्गुरुम् / / नैमिशीया महात्मानो महाभक्तिसमन्विताः। ...... चित्राः श्रोतुं कथास्तत्र परिवत्रुः स....ताः ...... . ...... पुराणसंहितां पुण्यां पप्रच्छुः पुण्यगौरवात् / ऋषय ऊचुः-- भवता भगवान् व्यासः सर्वज्ञः करुणानिधिः / इतिहासपुराणार्थ पुरा सम्यगुप.......... / End: वेदपद्मनिकरस्य भास्कर देवदेवसदृशं घृणानिधिम् / For Private and Personal Use Only

Page #374
BANSKRIT MANUSCRIPTS. 35 व्यासमिष्ट फलदं गुरुं नुमः शोकमोहविषवेगभेषजम् // ये वेदवेदान्तजना महाजनाः शिवाभिमानाय निरस्तकिल्बिषाः / नमामि वाचा शिरसा धिया च तान् भवाहिवेगस्य निवारकानहम् // परस्परस्योपकृतं भवद्भि मया च पौराणिकमागयोगान् / अतो गमिष्येऽहमवाप्तकामः समस्तमेवास्तु शिवं सदा नः॥ सूते कृताशिषि गते मुनयः सुवृत्ता योगे च पर्यवसिते महति प्रयोगे / काले कली च विषये कलुषायमाणे वाराणसीपरिसरे वसतिं वितेनुः // Colophon : इति श्रीमत्पुराणसारे पुराणसारापरेण ? कथनं नाम चतुरशीतितमोऽध्यायः // श्रीमत्पुराणसारं समाप्तम् / शुभम् / Author: Remarks--This Ms. embodies the quintessence of the Puranas revealed by Suta to the sages. The kernel of all the 18 Puranas is set forth here in 84 chapters. Narayana Bhattatiri of Melputtur ascribes the authorship of Purana For Private and Personal Use Only

Page #375
A DESCRIPTIVE CATALOGUE OF sara to one Madhavacarya in the following verse : यद् ब्राह्मकल्प इह भागवतद्वितीय__ स्कन्धोदितं वपुरनावृतमीश धात्रे / तस्यैव नाम हरिशर्वमुखं जगाद श्रीमाधवः शिवपरोऽपि पुराणसारे // Verse 8, Dasaka. 90. (Narayaniya) // बिल्वाद्रिमाहात्म्यम् // No. 166. BILVADRI MAHATMYAM. C. O. L. No. 289. Substance-Paper. Size---13" x 83". Pages-120. About 20 lines ner page and 16 letters per line. Script-Malayalam. No. of Granthas-1100. Complete. Owner-C. O. Subject etc.-Same as No. 191, DC S M, M PL, Vol. I. Colophon : इति खिले ? उममाहेश्वरसंवादे श्रीबिल्वाद्रिमाहात्म्येद्वादशोऽध्यायः / श्रीबिल्वं पुराणं. समाप्तम् / Author: Remarks-Refer to.191 noted above. . For Private and Personal Use Only

Page #376
SANSKRIT MANUSCRIPTS: मताविकाता No. 167. BHAKTAVILASA.. C.O. L. No. 2144. Substance-Palm leaf. Size-191" x 2". Leaves--118. 10 lines per page and 68 letters per line. No. of Granthas-4950: Complete. Owner-Vaittiyappa Pillai, Walatured Mannar, Travancore. Subject--Stories of Saiva devotees. Beginning : हरिः। श्रीगणपतये नमः / अविघ्नमस्तु / शुक्लाम्बरधरं विष्णुं शशिवर्णं चतुर्भुजम् / प्रसन्नवदनं ध्यायेत् सर्वविघ्नोपशान्तये // गजाननं भूतगणादिसेवितं कपित्थजम्बूफलसारभक्षितम् / उमासुतं शोकविनाशकारणं _ नमामि विघ्नेश्वरपादपङ्कजम् // सर्वसिद्धिकरं देवं सर्वशत्रुचिनाशनम् / सर्वाभीष्टप्रदातारं वन्देऽहं गणनायकम् // वागर्थाविव संपृक्तौ कामर्थप्रतिपचये। जगतः पितरौ वन्दे पार्वतीपरमेश्वरी // गिरिजाहस्तलिमिताधिताभित्तिविभूषणम् / महागणपतिं वन्दे मनोरथालमृदये / / गौरीगौरीशयोरमद्रके कृतगतामतम् / उद्यद्दशनषड्वक्रममापुत्रमुपास्महे // For Private and Personal Use Only

Page #377
388 A DESCRIPTIVE CATALOGUE OF शिरसा शिवभक्तानां पादाम्बुजरजाकणान् / वन्दामहे वयं नित्यमज्ञानध्वान्तभास्करम् // मुनयो नैमिशारण्ये दीर्घसत्रकृतश्रमाः। अष्टादशपुराणज्ञमपृच्छन् सूतमागतम् / / सूत सर्वपुराणज्ञ व्यासशिष्य महामते / सन्दिहाना वयं सर्वे पृच्छामस्त्वां महत्तमम् / / वेदानामागमानां च मन्त्राणामपि कर्मणाम् / प्रतिपादकवाक्यानां वाक्यानां महतामपि / कुत्र पर्यवसानार्थो जगतां कारणं च किम् / विचारितेऽपि वेदान्ते तदर्थेऽवगतेऽपि च / / कर्मसन्धानुवृत्तिश्च न मुश्चति कथं पुनः / एतत् सर्वमशेषेण विस्तराद्वक्तुमर्हसि // .. इति पृष्टो मुनिवरैः सूतः सर्वार्थतत्चवित् / नमस्कृत्वा महाभागः शिवाय गुरुमूर्तये // विघ्नेश भारती देवी महासेनं च नन्दिनम् / महाविष्णुं च धातारं पार्वतीमद्रिकन्यकाम् // वेदव्यासमगस्त्यं च व्याघ्रपादं पतञ्जलिम् / दधीचिं भार्गवं रामं जैमिनि गौतमं भृगुम् / / उपमन्यु च कौन्तेयं मार्कण्डेयं महामुनिम् / वेदशास्त्रगुरुनन्यान् सम्प्रदायगुरूनपि // शिवभक्तान् महाभागान् नत्वायं करणस्त्रिभिः। त्रैलोक्यपावनं पुण्यं चित्रं भक्तकथामृतम् // नाम्ना भक्तविलासाख्यं पुराणं लोकवन्दितम् / हरभक्तमुनिप्रोक्तं वक्तुं समुपचक्रमे / / . For Private and Personal Use Only

Page #378
Act SANSKRIT MANUSCRIPTS. 369 सूतः साधु पृष्टं मुनिश्रेष्ठाः श्रोतव्यं यद्विशेषतः / उपमन्युमुनिप्रोक्तं यथा कैलासपर्वते / / End : द्वीपान्तरगतं वापि धनं खं पुनराप्नुयात् / आकर्ण्य ब्राह्मणाच्छुद्रः स्वकुलैः पूज्यतामियात् // श्रुत्वा संकरजाताश्च मुच्यन्ते पापसंचयैः / निधनो धनमामोति रोगी रोगाद्विमुच्यते // तच्च भक्तविलासाख्यं लिखितं यनिकेतने / अविमुक्तं तु तद्गहमधितिष्ठति शङ्करः // भूतप्रेतपिशाचाश्च वेतालब्रह्मराक्षसाः / पूज्यते पुस्तकं यत्र न तत्र प्रविशन्ति हि // Colophon : इति श्रीस्कान्दे पुराणे भक्तविलासे शिवभक्तमाहात्म्ये पुराणश्रवणं नाम एकशततमोऽध्यायः / श्रीत्यागेश्वराय नमः / मीनाक्षीसुन्दरेश्वराभ्यां नमः / शिवभक्तप्रमोदाय शिवभक्तविलासकम् / कदम्बवनवासाय कञ्जनेवारुणामये // सुमीननयनेशाय सुन्दरेशाय मङ्गलम् / श्रीकान्तिवेणुवनेश्वराभ्यां नमः / श्रीबालपरमेश्वर्यै नमः / शुभमस्तु / Author: Remarks--The following lines: साहस्रयुक्ते षडशीतिवत्सरे / मेषं गले पूषणि चारवासरे। For Private and Personal Use Only

Page #379
A DESCRIPTIVE CATALOGUE OF भगक्षसंयुक्तवलक्षकस्वभू तिथावेतदलेखि केन वै॥ 1086 8250 9210990sal o)जी. occurring at the end of the work evince its date of transcription as 1086 M. E. This work is a portion of Skandapurana. // भक्तविलासः॥ . No. 168. BHAKTA VILASA. C.O. L. No. 106. Substance---Paper. Size-11" x 9". Pages-512. About 20 lines per page and 16 letters per line. Script-Malayalam. No. of Granthas--5120. Complete. Owner-C. O. Subject-Beginning-Same as No. 167. End : नियमादिदमाकर्ण्य वन्ध्यापि लभते सुतम् / ब्रह्मचारी शुभां कन्यां भर्तारं कन्यकाप्नुयात् / क्षत्रियो ब्राह्मणाच्छ्रुत्वा विजयेताखिला दिशः। ऊरूजो ब्राह्मणाच्छ्रुत्वा पुराणामिदमुत्तमम् / द्वीपान्तरगतं वापि धनं स्वं पुनराप्नुयात् / आकर्ण्य ब्राह्मणाच्छुद्रः स्वकुलैः पूज्यतामियात् / For Private and Personal Use Only

Page #380
361 SANSKRIT MANUSCRIPTS. श्रुत्वा सङ्करजाताश्च मुच्यन्ते पापसञ्चयैः / निर्धनो धनमामोति रोगी रोगाद् विमुच्यते / Colophon : इति भक्तविलासे एकाधिकशततमोऽध्यायः / समाप्तम् / शुभं भूयात् / Author: Remarks-Same as No. 167. // भक्तविलासः // No. 169. BHAKTAVILASA. C. O. L. No. 2396. Substance-Palm leaf. Size--17h1" x 11". Leaves 144. 10 lines per page and 54 letters per line. Seript-Grantha. No. of Granthas-4950. Owner-Padmanabha Sastri, Vadivisvaram. Subject-Beginning.--End--Same as No. 167. Colophon: Author: Remarks--No. 167 contains two more 'slokas at the end. ॥भद्रोत्पत्तिः // No. 170. BHADROTPATTI. C.O. L. No. 2205. Substance-Palm leaf. Size--79"x13". Leaves--47. 46 For Private and Personal Use Only

Page #381
2 A DESCRIPTIVE CATALOGUE OF 7-10 lings per page and 30 letters per line. Script--Malayalam. No. of Granthas..--800. Complete. Owner--Kunjan Nampuri, Citiur Manakkal, Cerpu. Subject_The origin of Bhadra, an incarnation of Devi. Beginning etc.--Same as No. 174, D CSM, MP L, Vol. I. Author: Remarks-This work is styled Devimahatmya in DOS M, MP L, Vol. I. H. Hatua: 11 No. 171. BHADROTPATTI. C. O. L. No. 697. Substance-Paper. Size-11" x 9". Pages-74. About 20 lines per page and 16 letters per line, Script-Devanagari. No. of Granthas -740. Complete. Owner-C. 0. Subject etc.-Same as No. 170. Colophon: Author: Remarks--The following verse is seen at the end of the Ms: कालपयोधरगिलिता कोमलतरकलभामिलितकर्णयुगाम् / कैरववरपुरनिलयां भैरवदयितामुपास्महे वरदाम् // For Private and Personal Use Only

Page #382
BANSKRIT MANUSCRIPTS, 303 भाववलम्। No. 172. BHAGAVATA M. C.O. L. No. 2351, Substance-Palm leaf. Size-14" x 13". Pages-225. About 7 lines per page and. 52 letters per line, Script-Malayalam. No. of Granthas -5100, . Owner-Narayanan Vasudevan Namjuri, Vaikom, Subject-Exposition of the doctrines relating to Visnu and His incarnations. Beginning: हरिः / श्रीगणपतये नमः / कारणं सम्पदामापद्वारणं वारणाननम् / बोभवीतु परं तेजः श्रेयसे भूयसे मम // जन्माद्यस्य यतोऽन्वयादितरतश्चार्थेष्यभिज्ञः स्वराष्ट्र तेने ब्रह्म हृदा य आदिकवये मुह्यन्ति यत् सूरयः / तेजोवारिमृदां यथा विनिमयो यत्र त्रिसगो मृषा . . धाम्ना स्वेन सदा निरस्तकुहकं सत्यं परं धीमहि / धर्मः प्रोज्झितकैतवोऽत्र परमो निर्मत्सराणां सतां वेद्यं वास्तवमत्र वस्तु शिवदं तापत्रयोन्मूलनम् / श्रीमद्भागवते महामुनिकृते किंवा परैरीश्वरः / __सद्यो हृद्यवरुध्यतेऽत्र कृतिभिः शुश्रूषुभिस्तत्क्षणात् // निगमकल्पतरोगलितं फलं शुकमुखादमृतद्रवसंयुतम् / पिवत भागवतं रसमालयं मुहुरही रसिका भुवि भावुकाः / / सूत:-- यं प्रव्रजन्तमनुषेतमजकत्वं द्वैपायको विरहानपर आसान। For Private and Personal Use Only

Page #383
364 A DESCRIPTIVE CATALOGUE OF पुत्रेति तन्मयतया तरवोऽभिनदु__ स्तं सर्वभूतहृदयं मुनिमानतोऽसि // यः स्वानुभावमखिलश्रुतिसारमेत___ मध्यात्मदीपमतितीर्षततां तमोऽन्धम् / संसारिणां करुणयाह पुराणगुह्यं तं व्यासस्नुमुपयामि गुरुं मुनीनाम् / नारायणं नमस्कृत्य नरं चैव नरोत्तमम् / देवी सरस्वती व्यासं ततो जयमुदीरयेत् / / श्रीशुकः-- नमः परस्मै पुरुषाय भूयसे सदुद्भवस्थानविरोधलीलया। गृहीतशक्तित्रितयाय देहिना मन्तर्भवायानुपलक्ष्यवमने // भूयो नमः सवृजिनच्छिदे सता___ मसम्भवायाखिलसचमूर्तये / पुंसां मुहुः पारमहंस्य आश्रये व्यवस्थितानामनुमृग्यदाशिषे / / नमो नमस्तेऽस्त्वृषभाय सात्वतां * विदूरकाष्ठाय मुहुः कुयोगिनाम् / निरस्तसाम्यातिशयेन राधसा स्वधामनि ब्रह्मणि रंस्यते नमः॥ यत्कीर्तनं यत्मरणं यदीक्षणं यद्वन्दनं यच्छ्रवणं यदहणम् / लोकस्य सद्यो विधुनोति कल्मषं तस्मै सुभद्रश्रवसे नमो नमः॥ For Private and Personal Use Only

Page #384
SANSKRIT MANUSORIPTS, 365 विचक्षणा यच्चरणीपसादनात् सङ्गं सदस्योभयतोऽन्तरात्मनः / विन्दन्ति हि ब्रह्मगतिं गतक्मा__ स्तस्मै सुभद्रश्रवसे नमो नमः॥ किरातहूणान्ध्रपुलिन्दपुत्कसा आभीरकङ्का यवनाः कशादयः / येऽन्ये च पापा यदुपाश्रयाश्रयाः शुध्यन्ति तस्मै प्रभविष्णवे नमः // स एप आत्मात्मवतामधीश्वर___ स्त्रयीमयो धर्ममयस्तपोमयः / गतव्यलीकैरजशङ्करादिभि वितर्कलिङ्गो भगवान् प्रसीदताम् // श्रियः पतिर्यज्ञपतिः प्रजापति धियां पतिर्लोकपतिधरापतिः / ... ... ... वृष्णिसात्वतां प्रसीदतां मे भगवान् सतां पतिः // यदछ्यभिध्यानसमाधि ... ... या वदन्ति चैतत् कवयो यथारुचं स मे मुकुन्दो भगवान् प्रसीदताम् / / प्रचोदिता येन पुरा सरस्वती वितन्वताजस्य सती स्मृति हृदि / स्वलक्षणा प्रादुरभूत् किलास्यतः .. - स मे ऋषीणामृषभः प्रसीदताम् / / For Private and Personal Use Only

Page #385
-800 A DESCRIPTIVE CATALOGUE OF भूतैमहद्भिर्य इमा घुसे चिक्षु निर्माय शेते यदमूषु शूरुषः / भुक्ते गुणान् बोडश षोडशात्मकः सोऽलंकृषीष्ट भगवान् बस्ति थे / हरिः श्रीगणपतये नमः / अविनमस्तु / राजा कथितो वंशविस्तासे भरता सोमसूर्ययोः / राज्ञां चोभयवंश्यानां चरितं परमाबुतम् / / End: इति सम्भाष्य भगवानर्जुनेन सहेश्वरः / दिव्यं स्वरथमास्थाय प्रतीची दिशमाविशत् // सप्तद्वीपान् ससिन्धुंश्च सप्तसप्तगिरीनथ / लोकालोकं तथातीत्य विवेश सुमहत्तमः // तत्राश्वाः सैन्य (? शैब्य)सुग्रीवमेघपुष्पवलाहकाः / ... ... ष्टगत्यो बभूवुर्भरतर्षभ // तान् दृष्ट्वा भगवान कृष्णो महा ... ... / Colophon: इति श्रीभागवते दशमस्कन्धे सप्ताशीति ... ... .. ... ... ऽध्यायः॥ Author: Remarks-The 10th, the only Skandha in this Ms. contains 87 chapters. The slokas recited before parayana are soon in the beginning. A few leaves at the end are missing. The glori For Private and Personal Use Only

Page #386
SANSKRIT MANUSCRIPTA. 367 fication of Visnu, especially of Sri-Kisna, the 9th incarnation, is set forth herein. There are 12 skandhas in this Furana, 1-10 dealing with Pravritilaksana and 11-12 with Nivettilaksana. // भागवतव्याख्या (अमृततरङ्गिणी) // No. 173. BHAGAVATAVYAKHYA, . (Amstatarangini.) C. 0. L. No. 727. Substance-Paper Size-11" x 82". Pages-167. About 20 lines per page and 26 letters per line. Script-Devanagaii. No. of Granthas 2700. Incomplete. Owner-C. O, Subjeci-Same as No. 172. Beginning-Same as No. 91, DOS M, M P L, Vol. I. End-Same as No. 92, DCS M, MPL, Vol. I. Colophon-Same as No. 93 A, DCSM, M PL, Vol. I. Author_Laksmidhara alias Laksmidharacarya. Remarks-No order has been maintained in the arrangement of chapters and skandhas. For further information, see p. 193 DOS M, MPI, Vol. I. For Private and Personal Use Only

Page #387
368 A DESCRIPTIVE CATALOGUE OF // भागवतव्याख्या (अर्थरत्नमाला)॥ No. 174. BHAGAVATAVYAKHYA. (Artharatnamala.) C.O. L. No. 1706. Substance-Palm leaf. Size--15" x 2". Leaves 167. 8 lines per page and 56 letters per line. Script-Malayalam. No. of Granthas-2087. Incomplete. Owner-Pandikkadavattu Swamiyar, Tykkaikattu Mathom, Tirunakkara. Subject-Same as No. 172. Beginning : : हरिः / श्रीगणपतये नमः / अविनमस्तु / श्रीगुरुभ्यो नमः / कृष्णं मरतकश्यामं भक्तानामघकर्षिणम् / सदानन्दचिदात्मानं परं गुरुमुपास्महे // यदज्ञानाद्यत्र स्फुरति यदविद्योदितमिदं तिरोधत्ते यस्मिन्नपि यदवबोधात् स्रगहिवत् / इदं श्रीकृष्णाख्यं स्वरसपरमानन्दनिबिडं परं तत्वं चित्ते विलसतु मनोवागविषयम् / सन्तानं शिवयोराद्यं सन्तानं सर्वसम्पदाम् / दन्तावलमुखं विघ्नसन्तानहरमाश्रये / / आभुग्नमध्यमुत्तुङ्गकुचमुद्यत्मिताननम् / हारगौरं वपुर्वाचां निदानं समुपास्महे / / चन्द्रार्धाभरणस्य सागरपुरक्षेत्रेशितुः सन्निधौ जातं वास्तुकनिम्ननाम्नि भवदासाख्यद्विजन्मालये / For Private and Personal Use Only

Page #388
369 SANSKRIT MANUSCRIPTS. 389 आनीतं स्वगुणैर्विकृष्य गिरिसिन्धुक्ष्मापतेः सोदरी चर्चा भागवतस्य कर्तुमशिषद्राज्ञी कदाचिद् द्विजम् // श्रीमानविक्रमसहोदरया मुकुन्द लीलामरन्दरसलोलहृदा च राज्या / आज्ञापिता महितभागवतार्थरत्न मालाविलेखनकृते प्रयतामहेऽद्य / सम्प्रत्येकादशस्कन्धव्याख्यानमथ लिख्यते / अस्माभिराज्ञया राज्या विज्ञानविशदात्मनः // प्रायशः श्रीधराचार्यग्रन्थ एवात्र लिख्यते / अन्यग्रन्थश्च कुत्रापि स्वल्प एव स्वकल्पितः // प्रयोजन तु सर्वेषां पदानामिह सान्वयम् / प्रायः प्रक्षिप्तपर्यायमुपादानमनन्यगम् // एवंविधोऽपि प्रारम्भो निर्वोढुमतिदुष्करः / अस्माकं मन्दबुद्धीनां तथापि प्रयतामहे / / राझ्याः स्वाज्ञानुरोधेन प्रीतिलाभो महांश्च नः। श्रीगोविन्दप्रसादश्च विबोधश्च त्रयं फलम् / / क्षमन्तां साहसमिदं सन्तः सन्तोषशालिनः / किश्चास्माननुगृह्णन्तु गुणदोषविवेचकाः // अज्ञानेन यदस्माभिरबद्धमपि भाष्यते / तदन्यदपि नः सर्व श्रीगोविन्दार्पणं भवेत् // प्रवृत्तितः परानन्दकृष्णक्रीडानुवर्णितः / तनिवृत्त्या परानन्दपदारोहोऽनुवर्ण्यते // एवं तावत् दशमस्कन्धे भूभारावतारणाय ब्रह्माद्यर्थनया यदुकु For Private and Personal Use Only

Page #389
370 A DESCRIPTIVE CATALOGUE OF लकलितपूर्णावतारस्य भगवतः श्रीकृष्णस्य यदुकुलावतारितसकलसुरांशैः सह भूभारहरणोचितप्रवृत्तिविडम्बनेन तच्छ्रवणस्मरणादियराणां परेषामानन्दकारणं क्रीडा निरूपिता / End : अहं सर्वदेहिनां सर्वजीवानाम् आत्मा स्वरूपभूतः / यतः आन्तर अन्तर्यामी "एष त आत्मान्तर्याम्यमृत" इति श्रुतेः / तर्हि किमन्तर्वर्तित्वात् परिच्छिनः न बामश्च व्यापक इत्यर्थः / अत्र हेतुः अनावृतः / एतत् सदृष्टान्तमाह-भूतेषु चतुर्विधेषु ....... महाभूतानि .... यथा बहिश्चान्तश्च भवति?न्ति) स्वयम् अहमपि तथेत्यर्थः। यदुपासनया सर्वाः सिद्धयः सन्ति योगिनाम् / नारायणस्तुरीयाख्यो भगवान् सिद्धिदोऽस्तु नः // Colophon: इत्येकादशस्कन्धव्याख्यायां पञ्चदशोऽध्यायः / Author: Remarks-The work contains 15 chapters of the commentary on the 11th skandha of the Bhagavata. This commentary lucidly explains the meaning of each word in the original. For Private and Personal Use Only

Page #390
SANSKRIT MANUSCRIPTS. 371 // भागवतव्याख्या (कृष्णपदी)। No. 175. BHAGAVATAVYAKHYA. (Krsnapadi.) C.O. L. No. 2332. . Substance-Palm leaf. Size-21" x 2". Leaves 189. 9 lines per page and 75 letters per line. Script_Malayalam. No. of Granthas--7890. Incomplete. Owner-Agnisarman Bhattatiri, Tarayil Kuzhik kattillam, Tiruvalla. Subject-Same as No. 172. Baginning-Same as No. 117, DCS M, M P L, ___Vol. I. End: भगवतोऽब्जनेत्रम् / एकत्वमविवक्षितम् / अब्जदलसन्निभं नेत्रद्वयं च ध्यायेत् / कयम्भूतं , मनोमयं मक्तचित्तपरिणामरूपम् / किंचेष्टं मीनद्वयश्रियमधिक्षिपत् मीनयोर्द्वयं मीनद्वयं तस्य श्रियं शोभां स्वशोभयाधिक्षिपतीति तथा / तस्मादप्यधिकशोभमित्यर्थः / किंसहायम् उल्लसद्भु उल्लसद्भ्यां भ्रूभ्यां सहितम् / __ अतन्द्रित इत्यनेन मनःपरितोषपर्यन्तं तत्तदवयवध्यानं कार्यमित्यावेदितम् / गुहायां हृदयाकाशे स्थितस्याक्ष्णोरवलोकनं चिरं मनःपरितोषावधिविततभावनया विषयान्तरप्रत्ययानन्तरितयां भावनया ध्यायेत् / कथम्भूतं.....घोरतापत्रयोपशमाय अतिघोरस्य अतितीवस्य तापत्रयस्य............., For Private and Personal Use Only

Page #391
372 A DESCRIPTIVE CATALOGUE OF Colophon :, इति श्रीमत्परमहंसपरिव्राजकाचार्यश्रीकृष्णानन्दपूज्यपादशिष्यस्य श्रीराघवानन्दमुनेः कृतौ श्रीभागवतव्याख्यायां श्रीकृष्णपद्यां द्वितीयस्कन्धे दशमोऽध्यायः / . समाप्तश्चायं स्कन्धः / (Skandha II) Author-Raghavanandamuni. Remarks-The work begins from Skandha 2. One leaf at the beginning and one at the end are left blank. Two leaves 101" 5 13" are seen at the close and they end with: "नखेन्दुमयूखभिन्नाङ्गुलिचारुपत्रम् इति-नखा एवेन्दवः तेषां मयूखा रश्मयः तैभिन्ना सम्भिन्ना अगुलय एव चा..... // भागवतव्याख्या (कृष्णपदी) // No. 176. BHAGAVATAVYAKHYA. (Krsnapadi.) C. O. L. No. 2330. Substance-Palm leaf. Size-213" x 13". Leaves 228. 8-11 lines per page and 68-136 letters per line. Script-Malayalam. No. of Gran thas--13000. Owner-Same as No. 175. Subject-Same as No. 172, For Private and Personal Use Only

Page #392
SANSKRIT MANUSCRIPTS, 373 Beginning: ............चतुर्विंशत्यन्विते श्राद्धदेवभूः / स्थाने सिद्धे हि सिद्धिः स्यात् स्थानिन्या भगवजनः / / असौ वैवस्वतापत्यं पुंस्त्रीभेदन भिद्यते / सूर्यवंशः सोमवंश इति द्वेधा यथाक्रमम् / / त्रयोदशभिरत्राद्य एकादशभिरन्तिमः / इलावृषध्राः शातिरस्बरीषोऽजविप्रयोः // मान्धाता......गरोऽथ भगीरथः। रामो राष्ट्रभ्रंशलब्ध्योः कुशोऽथ मिथिलेश्वरः // ऐलादयोऽर्जुनक्षत्रवधयोः क्षत्रवृद्धकः / ययातिर्भुक्तिमुक्तयोश्च पूरस्त्रिषु यतिद्वयोः / / दौःपन्तिरन्तिभीषाणां प्राधान्याद् वृष्णिकृष्णयोः / चतुर्विंशतिरित्युक्ताः क्रमादध्यायनायकाः // रामौ ययात्यम्बरषिौ चत्वारोऽष्टौ हि कर्मभिः / अध्यायेऽस्मिन्निलाजन्मकर्मसन्ततिचिन्तनम् // वरेण पुंस्त्वचिन्ता च क्रियते हरिशर्वयोः / असङ्गतिशङ्कां परिहर्तुमुक्तमर्थमनुवदन् वैवस्वतवंशं राजा पृच्छति मन्वन्तराणीति पञ्चभिः। End : भगवत्सेवार्थिभिहात् प्रव्रजनमवश्यानुष्ठेयमिति सूचयितुं पुनर्वचनम् / “ग्रामाद्वनं क्षितिभुजोऽपि ययुर्यदर्था" इति उरुगाय एव प्राप्योऽर्थः / अत्र सम्भोगविप्रलम्भशृङ्गारसङ्करः / अलं कमललोचनः स्वजनसम्पदे जृम्भते सदेति बहुभाषया यदधुनापि भक्तानसौ / For Private and Personal Use Only

Page #393
374 A DESCRIPTIVE CATALOGUE OF बिभत्येभयमद्वयं सुखमखण्डमापादयन् मनस्यमलतां गते चरणचिन्तनेनात्मनः // Colophon: *.. दशमस्कन्धे नवतितमोऽध्यायः / दशमस्कन्धः समाप्तः। Author-Raghavanandamuni. Remarks-The following slokas: नारायणमयं धीराः पश्यन्ति परमार्थिनः / जगद्धनमयं लुब्धाः कामुकाः कामुकीमयम् // एकादश्यां विशेषेण कर्तव्यं भी जन द्वयम् / दिवसे भोजनत्यागो रात्रौ च हरिकीर्तनम् // असकृत्तोयपानाच सकृत्ताम्बूलचर्वणात् / / उपवासफलं हन्ति दिवास्वप्नाच्च मैथुनात् // occur after the colophon. This commentary seems to have been known by two names Krsnapadi and Krtsnapadi. For further information see No. 114, DCS M, M P L, Vol. I. // भागवतव्याख्या (कृत्स्नपदी) // No. 177. BHAGAVATAVYAKHYA. (Krtsnapadi.) 0. L. No. 1212. Substance-Palm leaf. Size-14t" x 13". Leaves -127. 12 lines per page and 72 letters per line, For Private and Personal Use Only

Page #394
SANSKRIT MANUSCRIPTS. 375 Script-Malayalam. No of Granthas-2540. Incomplete. Owner-Sidharan Mutatu, Pallipradillam Cer __ttala. Subject-Same as No. 172. Beginning-Same as No. 124, DC S M, M P L, ____Vol. I. End : तत् तस्मिन् कामेश्वरे कामः संगः तस्येश्वरे अधिष्ठातरि देवे रमास्पदबिम्बबिम्बे रमाया आस्पदं निवासस्थानं बिम्बो देहो यस्य तस्य कृष्णस्य बिम्बं प्रतिबिम्बवत् स्थिते अक्षिविषये चक्षुगोचरे सत्यन्यनार्यः मूढाः स्युरिति किमुतेति यत्तन्न खलु नैव चित्रमाश्चर्य न वाच्यमिति योजना। अत्राद्धृतरसो दर्शित इति / Colophon : दशमे पञ्चपञ्चाशोऽध्यायः॥ Author-Raghavanandamuni. Remarks--This commentary covers the first 55 chapters in Skandha 10. // भागवतव्याख्या (कृष्णवल्लभा)॥ No. 178. BHAGAVATAVYAKHYA. (Krsnavallabha). C. O. L. No. 1705 A. Substance-Palm leaf. Size-12" x 13". Leaves---117. 6 lines per page and 30 letters per line. Script For Private and Personal Use Only

Page #395
376 A DESCRIPTIVE CATALOGUE OF -Malayalam. No of Granthas-1286. In complete. Owner-Same as No. 173. Subject-Same as No. 172. Beginning: स्वस्ति / श्रीगणपतये नमः / श्रीगुरुभ्यो नमः / श्रीमद्गोपालकृष्णस्त्विह जगदुदये कारणं सर्वशक्ति आयी सामादिगम्यः सकलविषयलिट् स्वप्रकाशः स्वतन्त्रः / धातुर्ब्रह्मप्रदाता तदभिमुखधियो मायया यत्र मुग्धा- स्तस्मिन् मिथ्यार्थदृष्टिः परमसदमलं श्रीपतिं तं नमामि / / जयति जननिवासः श्यामलः कोमलाङ्गः [सुरनरमुनिवन्द्यो देवकीनन्दनोऽयम् / श्रुतिशतनुतकीर्तिः श्रीमदानन्दमूर्ति-] मम वचसि च शक्तिं वर्धयन्नात्मकृष्णः // यत्पादपङ्कजे भक्ताः कृतार्था मुनयो भुवि / मन्त्रमूर्तिं गणेशानं तं वन्दे सर्वसिद्धिदम् // यदनुग्रहतो वाचः साधु माधुर्यसम्पदः / / कृष्णनिष्ठाः प्रवर्तन्ते तां वन्दे भारती मुदा // जननी जाह्नवी वन्दे जनकं जातवेदसम् / वेदमूर्ति चतुर्वेदिदेवदेवं सदा मुदा / / श्रीमद्गुरुपदं भक्त्या प्रणताभीष्टदं सदा / वन्देऽहं गुरुपङ्क्तीश्च पूर्वसिद्धान् महामुनीन् / निगूढपरवाक्यार्थ दुर्विगाह्यमबुद्धिभिः / श्रीमद्भागवतं भक्त्या व्याख्यास्ये कृष्णचोदितः // For Private and Personal Use Only

Page #396
377 SANSKRIT MANUSCRIPTS. आत्मावासमुनीन्द्रस्य श्रीमच्चरणसेवया / लब्धावद्याविशुद्धयर्थं कृष्णसेवानुवृत्तये // श्रीमद्भागवतस्येयं सम्प्रदायानुसारिणी। श्रीमत्कृष्णप्रसादेन व्याख्येयं क्रियते मया // मन्त्रोऽपि जप्यते जप्तो वेदोऽधीतोऽप्यधीयते / अर्चितोऽप्यर्च्यते विष्णुः पूर्वैरद्यतनैरपि // पूर्वाचायैरभिहितोऽयं व्याख्याधर्म........ / पदच्छेदः पदार्थोक्तिर्विग्रहो वाक्ययोजना / / आक्षेपश्च समाधानमिति व्याख्यानलक्षणम् / अतिरिक्तं पदं त्याज्यं हीन वाक्ये निवेशयेत् / / विप्रकृष्टं च सन्दध्यादानुपूर्वी च कल्पयेत् / लिङ्ग धातुं विभाक्तं च योजयेच्चानुलोमतः // वाक्यार्थस्यानुसारेण तेषां च व्यत्ययोऽपि वा // Eud : अन्या त्वत्प्रसादाभावे अव्यक्तगतरलक्षितगमनस्य संसिद्धस्य साक्षात् कैवल्यभूतस्य गरीयसो गुरुतरस्य दर्शनं कुतः सम्भाव्यते / बन्धुभावकालोऽयम् / ननु पुरुषस्येह अस्मिन् समये यत्कार्य कर्तव्यं सर्वथा सर्वप्रकारेण तद् विवृणोति यच्छ्रोतव्यमित्यादिना / कर्तव्यम् अनुसेव्यं यद्वा विवक्षितार्थम् / हे सारज्ञाः न्यायविदः श्लक्ष्णया गिरा मश..........न धर्मज्ञाः गुरुशिष्यसंवादलक्षणधर्मज्ञाः / Colophon: इति श्रीमत्परमहंसपरिव्राजकाचार्यस्य श्रीवासुदेवपुरीपूज्यपादपरमकारुण्यासादितश्रीकृष्णभक्तिसाम्राज्यस्य चतुर्वेदिश्रीम For Private and Personal Use Only

Page #397
378 A DESCRIPTIVE CATALOGUE OF दानन्दभट्टोपाध्यायस्य कृतौ कृष्णवल्लभायां प्रथमस्कन्धे प्रथमोऽध्यायः / इति श्रीकृष्णवल्लभायां श्रीभागवतव्याख्यायां प्रथमस्कन्धे अष्टादशोऽध्यायः / प्रथमस्कन्धः समाप्तः / Author--Anandabhattopadhyaya. Remarks-The commentary comprises Skandha I. The leaves 105 & 106 are missing and those after 107 are not numbered. roooo // भागवतव्याख्या (टीकासारसंग्रहः) // No. 179. BHAGAVATAVYAKHYA. (Tikasarasangraha.) C. O. L. Nc. 2329. Substance-Palm leaf. Size-14" x 13". Leaves-194. 9-10 lines per page and 56-66 letters per line. Script-Malayalam. No. of Granthas-6200. Owner---Same as No. 174. Subject--Same as No. 172. Beginning: __ हरिः। श्रीगणपतये नमः / अविनमस्तु / गोवर्धनधरं कृष्णं गोपस्त्रीनयनोत्सवम् / गोकुलं चारयन्तं तं गोपालसहितं. भजे // For Private and Personal Use Only

Page #398
SANSKRIT MANUSCRIPTS, 319 श्रीभागवतटीकाभ्यः सारमुद्धृत्य लिख्यते / यत्नं विना भागवते श्रोतृणां सुखक्तिये / / अथ सर्वलोकानुग्रहार्थं भगवद्गुणवर्धनप्रधानं श्रीभागवतं नाम महापुराणमारभमाणो भगवान् व्यासोऽभिमतायां परदेवतायां मङ्गलाय मनःप्रणिधानं कुर्वन् प्रतिपाद्यार्थं संक्षेपेणाभिधत्ते-जन्माद्यस्य यत इति // End : कपिलोऽपीति विभिः / समनुज्ञाप्य अनुज्ञा सम्प्राप्य प्रागुदीचीमीशानाधिष्ठितां दत्तमहणमध्य निकेतनं च यस्य सः आस्ते / अद्यापीति / सांख्याचार्यः पञ्चशिखादिभिः। प्रकरणार्थमुपसंहरति एतदिति / एतच्छ्वगालमाह य इति / आत्मयोगगुह्यं आत्मविषययोगेषु गुह्यं रहस्यम् आत्मयोगश्च त........ वा भगवत्पादारविन्दमुपलभते प्राप्नोतीति Colophon : इति श्रीभागवतटीकासारसङ्ग्रहे तृतीयस्कन्धे त्रयस्त्रिंशोऽध्यायः / तृतीयस्कन्धः समाप्तः / Author: Remarks-This is a compendious cornm@ntary on the first three skandhas of the Bhagavata, with due reference to other commentaries. Some leaves are worn-out. For further information see Nos. 143--145, Vol. I, D C SM, MPL, Trivandrum. For Private and Personal Use Only

Page #399
380 A DESCRIPTIVE CATALOGUE OF // भागवतव्याख्या (तत्त्वप्रदीपिका)। No. 180. BHAGAVATAVYAKHYA (Tattvapradipika.) C.O. L. No. 1977. Substance-Palm leaf. Size-113" x 13". Leaves 127. 8-10 lines per page and 40-48 letters per line. Script-Malayalam. No. of Gran thas.-3200. Owner-Nilakanthan Nilakanthan Muttatu, Teva lakkaaillam, Veccur, Travancore. Subject-Same as No. 172. Beginning: श्रीहरिः / रमापतिपदाम्भोजपरिस्फुरितमानसम् / सेनापतिमहं वन्दे विष्वक्सेनं निरन्तरम् // स्वभक्तपक्षपातेन तद्विपक्षविदारणम् / नृसिंहमद्भुतं वन्दे परमानन्दविग्रहम् // यदुक्तं पूर्वस्कन्धे 'हतपुत्रा दितिः शक्रपाणिग्राहेण विष्णुना मन्युना शोकदीप्तेन ज्वलन्ती पर्यचिन्तयत् // ' इति / तच्छृत्वा विस्मितः परीक्षित् पृच्छति सम इति त्रिभिःसमः प्रियः सुहृद् ब्रह्मन् भूतानां भगवान् स्वयम् / इन्द्रस्यार्थे कथं दैत्यानवधीद्विषमो यथा // नहि समस्य सुहृदश्च वैषम्यं नामास्ति / न च प्रियस्य प्रीतिकर्तृषु वैषम्यं युक्तमित्यर्थः / किश्च यस्य यः प्रयोजनं सिध्यति, For Private and Personal Use Only

Page #400
SANSKRIT MANUSCRIPTS. 381 स तत्पक्षपाती भवति / येभ्यो बिभेति तान् दोषेण हन्ति न तु तदत्रास्तीत्याहनह्यस्यार्थः सुरगणैः साक्षानिःश्रेयसात्मनः / नैवासुरेभ्यो विद्वेषो नोद्वेगश्चागुणस्य हि // End : यं ब्रह्मवरुणादयश्च स्तुवन्ति दिव्यैः स्तवैः वेदैश्च / सामगाश्च यं गायन्ति / यं च योगिनः पश्यन्ति / यस्य चान्तं सुरासुरगणा न विदुः। तस्मै देवाय / कथंभूतैर्वेदैः / अङ्गानि पदानि क्रमश्वोपनिषदश्चाङ्गपदक्रमोपनिषदः ताभिः सह वर्तमानैः साङ्गपदक्रमोपनिपदैः। Colophon : इति श्रीभागवतविवरणा(त्मिकायां) तत्वप्रदीपिकायां द्वादशस्कन्धे त्रयोदशोऽध्यायः / बहुजन्मकृतैः सुकृतैनारायणनामनिर्वृतिज्ञेन / विवृता श्रीभागवते यतिना तत्वप्रदीपिका विशदा // शुभमस्तु / Author-Narayanayati. Remarks-_This commentary covers skandhas 7, 8, 9& 12. One leaf has been left blank at the close. 22 leaves at the end measuring 91" x 12" deal with various subjects. For further information see 147--150, DCS M, M P L, Vol. I. For Private and Personal Use Only

Page #401
A DESCRIPTIVE CATALOGUE OF ॥भागवतव्याख्या (बोधसुधा) / No. 181. BHAGAVATAVYAKHYA. (Bodhasudha.) C.O. L. No. 1004. Substance-Paper. Size-11" x 9". Pages-467. About 20 lines per page and 25 letters per line. Script-Devanagari. No. of Granthas ....-7500. Incomplete. Owner-C.O. Subject-Same as No. 172. Beginning: ... ... ऋतसत्यनेत्रं ऋतसत्यनेत्रयोः क्रियाफलज्ञानफलयोरभ्युदयनिःश्रेयसयोः प्रवर्तकम् / असौ समष्टिव्यष्टिदेहरूपः प्रपश्च एवंभूत आदिवृक्षो भवति / वृश्च्यत इति वृक्षः / एकायनः एकं प्रकृतिरयनमाश्रयो यस्य / End-Same as No. 196, DCS M, M PL, Vol. I. Colophon : विद्यासागरमुनीन्द्रविरचितायां श्रीमागवतव्याख्यायां बोधनुषायां दशमस्कन्धः समाप्तः / इत्येकादशस्कन्धे द्वादशः / / Author_Vidyasagaramuni. Remarks-The author commences his commentary from the sloka beginning with "सत्यत्रतं" in skundha 10. Three Vidyasagaras are known to have For Private and Personal Use Only

Page #402
SANSKRIT MANUSCRIPTS. 388 flourishd as commentators on Khandanakhandakhadya, Bhattikavya and Mahabharata. // भागवतव्याख्या (भावार्थदीपिका) // No. 182. BHAGAVATAVYAKHYA. (Bhavarthadipika). C.O. L. No. 2260. Substance-Palm leaf. Size-14" x 2". Leaves 158. About 11 lines per page and 60-66 letters per line. . Script-Malayalam. No. of Granthas-6000. Owner-Narayanan Madhavan Namsutiri, Kuti yakkara Manakkal. Subject-Same as No. 172. Beginning: हरिः / श्रीगणपतये नमः / अविघ्नमस्तु / श्रीशारदायै नमः। निरन्तरायोऽस्तु / नवभिलक्षणैर्लक्ष्यं नवभक्तिषु लक्षितम् / ब्रह्म तत् परमं वन्दे परमानन्दविग्रहम् // End : अनुवृत्तेः फलमाह-मर्त्य इति / श्रीमत्याः कथायाः . श्रवणकीर्तनयुक्तया चिन्तया एधितया संवर्धितया तदनुवृत्त्या तनिष्ठत्वेन तस्य धाम लोकमेति / लोकत्वेऽपि कालानाकलितमित्याह दुस्तरेति / दुर्लभपुरुषार्थस्यमाह ग्रामादिति / For Private and Personal Use Only

Page #403
384 A DESCRIPTIVE CATALOGUE OF Colophon: इति श्रीपरमानन्दसम्मता दशमाश्रया / श्रीधरस्वामिरचिता श्रीभागवतदीपिका // इति श्रीभागवतपदभावार्थदीपिकायां दशमस्कन्धे नवतितमोऽध्यायः। Author-Sridharasvamin. Remarks--This Ms. contains the commentary on the 10th skandha. // भागवतव्याख्या (भावार्थदीपिका) // No. 183. BHAGAVATAVYAKHYA. Bhavarthadipika. C. O. L No. 2276. Substance-Paim leaf. size-19" x 2". Leaves--- 239. About 10 lines per page and 48 letters per line. Script--Grantha. No. of Granthas -7200. Owner-Narayanan Ravi Varman Tampan, Nadu___vilekovilakam, Cert tala. Subject-Same as No. 172. Beginning: रमापतिपदाम्भोजपरिस्फुरितमानसम् / . सेनापतिमहं वन्दे विष्वक्सेनं निरन्तरम् / / For Private and Personal Use Only

Page #404
SANSKRIT MANUSCRIPTS. 385 कारण खादिजगतां वारणार्थमनागसम् / वारणाननमात्मानमद्वयं समुपास्महे // End-Colophon-Author_Remarks-Same as No. 182. // भागवतव्याख्या (भावार्थदीपिका)॥ No. 181 A. BHAGAVATAVYAKHYA, (Bha varthacipika). C. O. L. No. 2501 A. Substance-Palm leaf. Size-14" x 13". Leaves--67. About 7 lines per page and 48 letters per line. Script--Malayalam. No. of Granthas--1400. Owner-Narayanan Citran Namputiri, Cempass@ri, Kutamalur, Mannanam, Kottayam. Subjoct--Same as No. 172. Colophon: दशमे पञ्चमः। Author-Sridharasvamin. Remarks-Only 5 chapters of the 10th skandha are commented upon in this Ms. II HEFTET: No. 184, B. BHAVANAMUKURA. C. O. L. No. 2501 B. .. Substance-Palm leaf. Size-14" 13" Leaves--40. 49 For Private and Personal Use Only

Page #405
A DESCRIPTIVE CATALOGUE OF About 6 lines per page and 40 letters per line. Script-Malayalam. No. of Granthas-600. Owner--Same as No. 184 A. Subject--Eulogy of Srikrsna. Beginning: गणपतये नमः। अव्यान्मीलत्कलायातिरहिरिपुपिञ्छोल्लसत्केशजालो गोपीनेत्रोत्पलाराधितललितवपुर्गोपगोवृन्दवीतः / श्रीमद्वक्त्रारविन्दप्रतिहसितशशाङ्काकृतिः पीतवासा देवोऽसौ वेणुवाद्यक्षपितजनधृतिर्देवकीनन्दनो वः // End: शुद्धं विधाय- सुधियः स्तवमत्युदार___ मन्वर्थस.... ... .... .... सुवृत्तभावम् / ये भावनामुकुरसंज्ञितमाद्रियन्ते पश्यन्ति ते सकलमङ्गलमात्मरूपम् / Colophon: ...शुकमुनिविरचितायां भावनामुकुरः समाप्तः। Author-Sukamuni. Remarks--Verses from Sri Krsnamsta are quoted herein. // भागवतव्याख्या (टीकासारसंग्रहः)। No. 185. BHAGAVATAVYAKHYA. (Tikasarasangraha). C. O. L. No. 2331. Substance-Palm leaf. Size--163" 2". Leaves For Private and Personal Use Only

Page #406
SANSKRIT MANUSCRIPTS, 387 24. ' About 10 lines per page and 48 letters per line. Seript-Malay ilam. No. of Gran. thas-1200. Subject-Same as No. 172. Beginning-Same as No. 144, DCS M, M PL, Vol. I. End : उपक्रमोपसंहारैकरूप्यज्ञानाय गायत्र्यैवोपक्रम्य तयैवोपसंहरति कस्मै येनेति / येन भगवता अयं पौराणिको ज्ञानदीपः पुराणब्रह्मकल्पे कस्मै ब्रह्मणे विभासितः प्रकाशितः तद्रूपेण ब्रह्मरूपेण नारदाय तद्रूपिणा कृष्णाय व्यासाय तद्रूपेण च योगीन्द्राय शुकाय तदा....धिना शुकोपाधिना च भगवद्राताय परीक्षिते येन प्रकाशितः तत् ब्रह्म श्रीनारायणाख्यं धीमीत्यन्वयः / पुनरपि तं देवं प्रणमति नम इति द्वाभ्याम् / व्याचचक्षे व्याख्यातवान् / Colophon: यो मेऽन्तर्हृदयं प्रविश्य करणग्रामान्तिकं प्रेरयन् श्रीमद्भागवताणत्रे विवरणं नावं ततानातनुम् / तस्मै नाभिसरोजजातविधये नारायणायात्मने न्यूनातिक्रमदोषशोषणकृते शुद्धाय बद्धोऽञ्जलिः // इति श्रीमदुत्तमप्रकाश पूज्यपादशिष्येण उत्तमबोधयतिना निरीक्ष्य लिखिते श्रीभागवतटीकासारसङ्ग्रहे दशमस्कन्धे नवतितमोऽध्यायः / For Private and Personal Use Only

Page #407
388 A DESCRIPTIVE CATALOGUE OF इति श्रीभागवतटीकासारसंग्रहे द्वादशस्कन्धे त्रयोदशोऽध्यायः / श्रीकृष्णाय नमः / Author_Uttamabodhayati. Remarks-This work contains Skandhas 10, 11 & 12. // भागवतव्याख्या (कृष्णपदी-भाषा)। No. 186. BHAGAVATAVYAKHYA. (Krsnapadi-Malayalam.) C.O. L. No. 18. Substance-Palm leaf, Size--14" x 13". Leaves ----423. 10 lines per page and 48 letters per line. Script-Malayalam. No. of Granthas-12690. Owner-Kunja Aryan Andarjanam, Udayamperur, Vaikom. Subject-Same as No. 172. Beginning : हरिः। श्रीगणपतये नमः / इन्दीवरदल श्याममिन्दिरानन्दकन्दलम् / वन्दारुजनमन्दारं वन्देऽहं नन्दनन्दनम् / / ശ്രീകൃഷ്ണചരിതത്തെ വിസ്മരിച്ചു കേൾപ്പാനായിക്കൊണ്ടു് ഇച്ഛയോടുകൂടിയിരിക്കുന്ന രാജാവിന്റെ ചോദ്യത്തെ പ്രകാശി പ്പിക്കുന്നു. അവിടെ നടേ ജാതോ ഗതഃ പിതൃഗൃഹാ തുടങ്ങി യുള്ള ശ്ലോകദ്വയംകൊണ്ടു് നവമസ്കന്ധത്തിങ്കൽ സംഗ്രഹിച്ച ചൊല്ലപ്പെട്ടിരിക്കുന്ന കൃഷ്ണചരിതത്തെ വിസ്മരിച്ചു കേൾക്കുകയി For Private and Personal Use Only

Page #408
BANSKRIT MANUSOBIPIO. 3 ലെ ഇച്ഛയോടു കൂടിയിരിക്കുന്ന രാജാവു് ശ്രീശുകമുനിയോടു ചോദിക്കുന്നു കഥിത എന്നുതുടങ്ങി പതിമൂന്നു ശ്ലോകങ്ങളെ ാണ്ടു്. कथितो वंशविस्तारो भवता सोमसूर्ययोः / राज्ञां चोभयवंश्यानां चरितं परमाद्भुतम् / / ഹേ മുനിസത്തമ ഭവതാ സോമസൂയയോഃ വംശവിസ്താര കഥിത8. എടോ മുനിസത്തമനായുള്ളായേ! ഭവാനാൽ സോമ സയന്മാരുടെ വംശവിസ്താരം കമിതമായി ചൊല്ലപ്പെട്ടു. ഉഭയവംശ്യാനാം രാജ്ഞാം പരമാത്ഭുതം ചരിതം ച കഥിതം. ഉഭയവംശന്മാരായിരിക്കുന്ന രാജാക്കന്മാരുടെ പര മാത്തു തമാ യിരിക്കുന്ന ചരിതവും കഥിതമായി ചൊല്ലപ്പെട്ടു. End : मर्त्यः तया श्रीमत्कथाश्रवणकीर्तनचिन्तया अनुसवम् एधितया अनुवृत्त्या दुस्तरकृतान्तजवायवर्ग तद्धाम एति / क्षितिभुजः अपि यदर्थाः ग्रामाद्वनं ययुः इत्यन्वयः / ശ്രവണഫലത്ത പറയുന്നു--മനുഷ്യമാത്രൻ ജാതിവിശ ഷവിചാരം ഇല്ലെന്നത്ഥം, ശ്രീകൃഷ്ണൻ അതിശോഭായ മാനയായിരിക്കുന്ന കഥയുടെ പ്രസംഗത്തെ കേൾക്കു പറക ഇവകൊണ്ടു് ക്ഷണത്തിങ്കൽ വദ്ധിച്ചിരിക്കുന്ന സവാരൂപയായ ഭക്തികൊണ്ടു് ഒരുവിധവും തടുക്കാത്തതായ അന്തകൻ ശ ക്തിയുടെ മോകകരമായ തത്പദമാകുന്ന മുക്തിയെ പ്രാപിക്കു ന്നു. അതിന്റെ പ്രത്യാവശ്യത പറയുന്നു. മഹാരാജാക്കന്മാ രും യാതൊരു മുക്തിക്കുവേണ്ടി യാതൊരു നാടുവിട്ട് കാട്ടിൽ പോകുന്നു. അപ്രകാരം ഇ രിക്കുന്ന മുക്തി സാധിപ്പിക്കുന്നതാ അന്നു ഭഗവത് കഥ എന്നതും, For Private and Personal Use Only

Page #409
50 A DESCRIPTIVE CATALOGUE OF Colophon: ഇങ്ങനെ ദശമസ്കന്ധത്തിൽ തൊണ്ണൂറാമദ്ധ്യായം കഴിഞ്ഞു. ദശമസ്കന്ധഃ സമാപ്തി. ദശമസ്കന്ധം മുഴുവനും ചൊല്ലിയതാ യി എന്നത്ഥം. ശുഭം ഭവതു. कोटिलिङ्गपुरेशानामष्टमेन कृता शुभा / TH? 29Tqa|tg Titlear War | എന്നു കൃഷ്ണപദീ കിട്ടാതെയുള്ള തു കൊണ്ടും കൊടുങ്ങല്ലൂർ എട്ടാംമുറതമ്പുരാനാൽ - ഭാഷാവ്യാഖ്യാനം ഉണ്ടാക്കപ്പെട്ടു എന്നത്ഥം. നിർവം ധരേതദീരിതായാം പുരി ഗോവിന്ദനിദം സമസ്ത മേവം പരിചോടലിഖന്മുരാരിസേവാ. പരിസ്പിൻ പിഴ തീക്ക സജ്ജനങ്ങൾ. Author-The 8th prince of Kcdchiallur. Remarks---- The colophon discloses the circum stances under which this commentary was composed. - 1 1 1 . , 11 12 Pert ( 1 9i -II) 11 No. 187. BHAGAVATAVYAKHYA. (BhaktimatI-Malayalam.) c. 0. L. No. 23. - Substance-Paper. Size-13" x 83"." "Pages-466. About 25 lines per page and 22 letters per line. Script-Malayalam. No. of Granthas-8000. Incomplete. For Private and Personal Use Only

Page #410
3 91 SANSKRIT, biastinctitis: Owner_c. 0. Subject--Same as No.172. Beginning: ഈ അദ്ധ്യായത്തിൽ കൃഷ്ണനാൽ നിയുക്തനായി ഉദ്ധവരെൻറ അ ഖ്യയോടുകൂടിയിരിക്കിൻ മന്ത്രിയുടെ മധുരയിംകൽ നിൻറ നന്ദഗോപ്രവജാഗമനം ചൊല്ലടിൻതു. . ഗുരുകുല ിംകൽനിന്നും പ്രാപ്തനായിരിക്കിൻ ഹരിയുടെ പ്രവൃത്തിയെ ചൊല്ലുന്നു. 2 :वृष्णीनां प्रवरो मन्त्री कृष्णस्य दयितः सखा / शिष्यो बृहस्पतेः साक्षादुद्धवो बुद्धिमत्तमः॥ 12 : 1961: 48: 31: Ift 9 : TE 11; fer at I . . . . . . . സാക്ഷാൽ ബൃഹസ്പതിയുടെ ശിഷ്യനായി ആകയാൽ ബുദ്ധി മത്തുകളിൽ വെച്ച് പ്രധാനനായി ഉദ്ധവരെൻറിങ്ങനെ പ്രസി ദ്ധനായി വൃഷ്ണികളിൽവെച്ച് പ്രവാനായുമിരിക്കിൻ കൃഷ്ണ ൻ ഇഷ്ടതമനായും സഖിയായും മന്ത്രിയായും ഭവിച്ചാൻ. तमाह भगवान् प्रेष्ठं भक्तमेकान्तिकं क्वचित् / गृहीत्वा पाणिना पाणिं प्रपन्नार्तिहरो हरिः // . प्रपन्नार्तिहरः भगवान् हरिः क्वचित् प्रेष्ठं भक्तम् एकाकिनं तं पाणिना पाणिं गृहीत्वा आह' പ്രപന്നന്മാരുടെ ആത്തിയെ ഹരിക്കിൻറാരുത്തനായി ഭഗ വാനായിരിക്കിൻ ഹരി ഒരിക്കൽ പ്രിയതമനായി ഭക്തനായി ഏകാകിയായിരിക്കിൻ ഉദ്ധവരെ പാണിയെക്കൊണ്ടു. പാണി യെ ഗ്രഹിച്ചിട്ടു അരുളിച്ചെയ്യാൻ. For Private and Personal Use Only

Page #411
392 A DESCRIPTIVE CATALOGUE OF End: सूत: धर्म विजानतायुष्मन् कृतमेतन्मया विभो / सूतः कृच्छ्रगतं रक्षेद्रथिनं सारथिं स्थी / हे आयुष्मन् , विभो, धर्म विजानता मया एतत् कृतम् / sssh ആയുഷൻ, വിഭുവായുള്ളാവേ, ധമ്മത്തെ വിജാനന്നായിരി ക്കിൻ എന്നാൽ ഈ രഥാപവാഹനം ചെയ്യപ്പെട്ടു. എന്തു aanaoid. सूतः कृच्छ्रगतं रथिनं रक्षेत् रथी सारथिम् / കൃഛ്റഗതനായിരിക്കിൻ രഥിയെ തേരാളിയെ സൂതൻ രക്ഷിക്കേണം. രഥി അവശനായിരിക്കിൻ സാരഥിയേയും. एतद्विदित्वा तु भवान् मयापोवाहितो रणात् / उपस्पृ?(स)ष्टः परेणेति मूञ्छितो गदया हतः। एतद्विदित्वा तु भवान् मया रणात् अपोवाहितः win വചനത്തെ അറിഞ്ഞിട്ടതെ ഭവാനെ ഞാൻ രണത്തിംകൽ mlada 70801001006lcommoon. परेण गदया हतः इति उपस्पृष्टः പരനാൽ ഗദകൊണ്ടു. ഹതനായി താഡിതനായി എൻറതു ഹേതുവായിട്ടു് ഉപസർഗ്ഗം പീഡ അതിനെ പ്രാപിച്ചിരുന്നു. मृञ्छितः च dmcolomoolaalcsms saind. Palas വീരരസം ദശിതമായതും Colophon : . इति श्रीकृष्णानन्दपूज्यपादशिष्यस्य श्रीराघवानन्दमुनेः कृतौ श्रीभागवतव्याख्यायां भक्तिमयां दशमस्कन्धे पदसमातितमोऽध्यायः / शुभं भूयात् For Private and Personal Use Only

Page #412
SANSKRIT MANUSCRIPTS. 393 Author: Remarks-The commentary Bhaktimati is a pro duction of Raghavananda, a disciple of Sri Krsnananda as evinced by the colophon. It is probable that Raghavananda might have styled his commentary on Dasama as Bhaktimati. This is a Malayalam rendering thereof. // भागवतव्याख्या (भाषा) // No. 188. BHAGAVATAVYAKHYA. (Malayalam.) C. O. L. No. 75. Substance-Palm leaf. Size--171" x 2". Leaves 78. 10 lines per page and 48 letters per line. Script-Malayalam. No. of Granthas-2240. Owner-Tekkedattu Nampuripra], Udayamperur. Subject--Same as No. 172. Beginning: राजोवाच नागालयं रमणकं कस्मात्तत्याज कालियः। कृतं किं वा सुपर्णस्य तेनैकेनासमञ्जसम् / / इति / कालियः नागालंयं रमणकं कस्मात् तत्याज / सुपर्णस्य तेनैकेन किं वा असमञ्जसं कृतम् इति सम्बन्धः / भाषा-- രാജാവിന്റെ ചോദ്യം, കാളിയൻ നാഗാലയമാകുന്ന രമണ aajlailom ajodeg 800Dapons 2Ga1121. Bawcodeg വനൊരുത്തൻതന്നെ എന്താർപരാധം ചെയ്തു എന്ന ചൊ eliven afhim an1030. 50 For Private and Personal Use Only

Page #413
394 A DESCRIPTIVE CATALOGUE OF End : गुरुणैवमनुज्ञातौ रथेनानिलरंहसा / आयातां स्वगृहं वीरौ (प्रज्य ? पर्जन्यनिनदेन वै / / इति // अन्वयः-गुरुणा एवमनुज्ञातौ वीरौ तौ अनिलरंहसा (प्रज्य? पज) न्यनिनदेन रथेन स्वगृहम् आयाताम् / / भाषा ഇപ്രകാരം ഗുരുവിന്റെ അനുവാദത്തോടുകൂടെ വീരന്മാരായ കൃഷ്ണരാമന്മാർ കാറ്റുപോലെ വേഗമുള്ള തും മേഘംപോലെ ശ ബ്ദിക്കുന്നതുമായ തേരിൽ കയറി തൻറെ രാജധാനിയിൽ എ ഴുന്നള്ളി എന്ന പൊരുൾ ( അം Colophon : എന്ന ദശമത്തിൽ നാല്പത്തിഅഞ്ചാമദ്ധ്യായം കഴിഞ്ഞു.ഹരി. Author : Romarks- This Ms. begins only from Fol. 142: and the previous pages are missing. The story extends from the prenatal history of Kaliya to the return of Rama and Klsna from their tutorage. ॥भागवतव्याख्या (भाषा)। No. 189. BHAGAVATAVYAKHYA. (Malayalam). C.O. L. No. 197. Substance-Paper. Size-11" x 9". Pages---596. 22 lines per page and 22 letters per line. Script-Malayalam. No. of Granthas-8900. For Private and Personal Use Only

Page #414
. SANSKRIT MANUSCRIPTS 35 Owner-~-C, 0. Subject-Same as No. 172. Beginning : तं निरीक्ष्योद्धवो राजन् श्रुत्वा भगवतोदितम् / दृष्ट्वारिष्टानि घोराणि नित्यं कृष्णमनुव्रतः।। विविक्त उपसङ्गम्य जगतामीश्वरेश्वरम् / प्रणम्य शिरसा पादौ प्राञ्जलिस्तमभाषत / / (व्या) राजन् उद्धवः भगवता उदितं तत् श्रुत्वा घोराणि अरिष्टानि दृष्ट्वा तं निरीक्ष्य प्राञ्जलिः तमभाषत എ)ടാ രാജാവേ, - - - ഉദ്ധവർ ഭഗവാനാൽ ഉദിതമായിരിക്കുന്നതിനെ കേട്ടിട്ട് പാ ഞ്ജലിയായിട്ടു് ഭഗവാനോടു ചൊല്ലി. പ്രാഞ്ജലി തൊഴുതവൻ. ഘോരങ്ങൾ=ക്രൂരങ്ങൾ. അനിഷ്ടം മൂന്നിമിത്തം. ഉദിതം=ചൊ ല്ലപ്പെട്ടത്. നിത്യം കൃഷ്ണമനുവതാ അങ്ങനെയിരുന്നാൻ. നിത്യം കൃഷ്ണനെ അനുവൃതനായിരുന്നോൻ. അനുവതൻ സേവി ക്കുന്നവൻ. വിവിക്ത ഉപസംഗമ വിവിക്തത്തിൽ ഉപസംഗ മിച്ചിട്ടു. വിവിക്തം=ആരുമില്ലാത്ത ദിക്കു, ! ജഗതാമീശ്വരേ ശ്വരം = അങ്ങനെ ഇരുന്ന കൃഷ്ണൻ ജഗത്തുക്കളുടെ ഈശ്വരന്മാ ക്കും ഈശ്വരനെ. ശിരസാ പാദ പ്രണമ്യ അതേയതു ശിരസ്സകൊണ്ടു് പാദങ്ങളെ പ്രണമനം ചെയ്തിട്ടു. പ്രണമ നംചെയ്തു നമസ്കരിക്കുക. ഉദ്ധവർ അഭാഷത ഉദ്ധവൻ ചൊ ല്ലുന്നതു്. End : मनः कर्ममयं नृणामिन्द्रियैः पञ्चभिर्युतम् / लोकाल्लोकं प्रयात्यात्मा अन्यस्तदनुवर्तते / / For Private and Personal Use Only

Page #415
A DESCRIPTIVE CATALOGUE OF (1) { 3 4 5 ... ... ... तं मनः अनुवर्तते तत् मनः लोकालोकं प्रयोति - എടോ ഭൂരിദനായുള്ളാവേ, കമ്മമയനായി ശുഭാശുമായി രിക്കിൻ കർമ്മം കൊണ്ടും വ്യാപ്തമായി ശ്രോത്രേന്ദ്രിയങ്ങളുടെ ............ടും കൂടിയിരിക്കിൻ മനസ്സ് അനുവത്തിക്കിൻ. അമ്മനസ്സ് ലോകത്തിൽനിൻറു ലോകാന്തര ത്തെയും പ്രാപിക്കി ൻവൂ. ആത്മാ അന ഏവ ആത്മാവു് അന്യനത്രേ. തന്മന അനുവതേ ആത്മാവും മനസ്സിനെ അനുവതിക്കിൻ. ശുഭാശുഭകർമ്മങ്ങ............ ൻറപോലെ ലോകത്തുങ്കൽ നി ൻറു് ലോകാന്തരത്തെ പ്രാപിക്കിൻനെൻറപോലെ തോനറി ൻറു. ഇതു ഗീതയിങ്കൽ ഭഗവാനരുളിച്ചെയ്തിട്ടുണ്ടു്. ममैवांशो जीवलोके जीवभूतः सनातनः / मनः षष्ठाणीन्द्रियाणि प्रकृतिस्थानि कर्षति / / शरीरं यदवानोति यच्चाप्युत्क्रामतीश्वरः / गृहीत्वैतानि संयाति वायुर्गन्धानिवाशयात् / / श्रोत्रं चक्षुः स्पर्शनं च रसनं घ्राममेव च / / अधिष्ठाव ममश्चाथं विषयानुपसेवते "colorhon : इति भागवत एकादशस्कन्धे षष्ठोऽध्यायः / Author : Remarks--This work consists of threa volumes. The first, a commentary on the 6th chapter; is couched in modern language. The other two are identical. (To be continued) For Private and Personal Use Only

Page #416
READY FOR SALE Rs. As. p. A Descriptive Catalogue of Sanskrit Manuscripts in the Curator's Office Library, Trivandrum. Vol. I. 2-0 -0. Appey to: The Curator for the Publication of Oriental Mss., Trivandrum. For Private and Personal Use Only

Page #417

Page #418
Serving Jin Shasan 083639 gyanmandir@kobatirth.org For Private and Personal Use Only