________________
૬૬
સુયં મે આઉસં! પ્રકારના છે : મળેલા અને નહિ મળેલા. તેમાં જે નહિ મળેલા છે, તે નિગ્રંથને અભક્ષ્ય છે; અને મળેલા ભક્ષ્ય છે.
પ્ર.- હે ભગવન્! માસ તમારે ભક્ષ્ય છે કે અભક્ષ્ય?
ઉ.– હે સોમિલ ! માસ એટલે મહિના તો અભક્ષ્ય છે; તેમજ માષ એટલે સોનું રૂપું તોળવાનું માપ, તે પણ અભક્ષ્ય છે; પરંતુ માસ એટલે અડદ જો શસ્ત્રાદિપરિણત, યાચિત વગેરે હોય તો ભક્ષ્ય છે.
પ્ર.હે ભગવન્! આપને કુલત્થા ભક્ષ્ય છે કે અભક્ષ્ય? | ઉ.– હે સોમિલ ! કુલીન સ્ત્રી એ અર્થમાં કુલત્થા અમારે અભક્ષ્ય છે; પણ કળથી એ અર્થમાં કુલત્થા અમારે શસ્ત્રાદિપરિણતાદિ હોય તો ભક્ષ્ય છે.
પ્ર.– હે ભગવનું આપ એક છો, બે છો, અક્ષય છો, અવ્યય છે, અવસ્થિત છે કે અનેક ભૂત-વર્તમાન-ભાવી પરિણામને યોગ્ય છો ?
ઉ.- હે સોમિલ! હું એક પણ છું, અને તેં કહ્યું તે બધું ભૂતવર્તમાન-ભાવી પરિણામોને યોગ્ય સુધી પણ) છું. દ્રવ્યરૂપે હું એક છું; અને જ્ઞાનરૂપે તથા દર્શનરૂપે બે છું; પ્રદેશ (આત્મપ્રદેશ) રૂપે હું અક્ષય છું, અવ્યય છું અને અવસ્થિત પણ છું; તથા ઉપયોગની દષ્ટિએ હું અનેક ભૂત-વર્તમાન-ભાવી પરિણામને યોગ્ય છું.
અહીં સોમિલ બ્રાહ્મણ પ્રતિબોધ પામ્યો અને પ્રવ્રજયા લેવાની પોતાની અશક્તિ હોવાથી બાર પ્રકારનો શ્રાવક ધર્મ અંગીકાર કરી વિહરવા લાગ્યો. બાકીનું બધું શંખ શ્રાવકની જેમ જાણવું.
–શતક ૧૮, ઉદ્. ૧૦
0
