________________
કયું પાપ લાગે?
૨૮૭ મ– હે ગૌતમ! પ્રાણાતિપાત સુધીની પાંચ ક્રિયાઓ લાગે છે. વળી જે જીવોના શરીરનું લોઢું બન્યું છે, લોઢાની ભઠ્ઠી બની છે, સાંડસો બન્યો છે, અંગારા બન્યા છે, અંગારા કાઢવાનો ચીપિયો બન્યો છે, અને ધમણ બની છે, તે બધા જીવોને પણ પાંચ ક્રિયાઓ લાગે છે.
તે જ પ્રમાણે લોઢાની ભઠ્ઠીમાંથી લોઢાને લઈને એરણ ઉપર લેતા અને મૂકતા પુરુષને તથા જે જીવોનો ઘણ બન્યો છે, હથોડો બન્યો છે, એરણ બની છે, એરણ ખોડવાનું લાકડું બન્યું છે, ગરમ લોઢાને ઠારવાની પાણીની કૂડી બની છે, અને લુહારની કોઢ બની છે, તે બધાંને પણ પાંચ ક્રિયાઓ લાગે છે.
– શતક ૧૬, ઉદ્દે ૧
૧૦ ગૌ– હે ભગવન્! છ ટંકના ઉપવાસના તાપૂર્વક નિરંતર આતાપના લેતા એવા સાધુને દિવસના પૂર્વાર્ધમાં કાયોત્સર્ગ (સ્થિર રહીને ધ્યાન) કરતી વખતે પોતાના હાથ પગ વગેરે સંકોચવા કે પહોળા કરવા ઘટે નહીં, પરંતુ દિવસના પશ્ચિમાર્ધ ભાગમાં પોતાના હાથ પગ વગેરે પહોળા કરવા કહ્યું છે. હવે તે જયારે ધ્યાન કરતો હોય તે વખતે તેની નાસિકામાંથી અર્શી લટકતા જોઈ કોઈ વૈદ્ય તેને ભૂમિ ઉપર સુવાડી તેના અર્થો કાપે, તો તે કાપનાર વૈદ્યને ક્રિયા લાગે? તેમ જ જેના અર્થો કપાય છે તેને ધર્માતરાયરૂપ ક્રિયા સિવાય બીજી પણ ક્રિયા લાગે ?
મ– હે ગૌતમ! જે કાપે છે, તેને (શુભ) ક્રિયા લાગે
૧. તડકામાં ઊભા રહેવું તે. ૧. શુભધ્યાનમાં વિચ્છેદથી કે અર્થચ્છેદનું અનુમોદન કરવાથી.
