________________
ઘોડાઓ
હસ્તિશીર્ષ નગરના કેટલાક વહાણવટીઓ એક વખત તેમનાં વહાણ મધદરિયે તોફાનમાં સપડાઇ જતાં, અથડાતા કૂટાતાં કાલિકીપે આવી પહોંચ્યા. તે દ્વીપમાં સુવર્ણ રત્ન વગેરેની કેટલીયે ઉત્તમ ખાણો હતી; પરંતુ સૌથી નવાઈની ચીજ તો તે દ્વીપના અદ્ભુત ઘોડાઓ હતા. તેઓ એ વહાણવટીઓને જોઈ તરત ભયથી અનેક યોજન દૂર અરણ્યમાં નાસી ગયા.
અનુકૂળ પવન થતાં, લાકડાં-પાણી વગેરે જરૂરી સામગ્રી વહાણમાં ભરી લઈ તથા તે દ્વીપમાંથી મળેલ સુવર્ણ, રત્ન વગે૨ે લઈને તેઓ પાછા હસ્તિશીર્ષ આવી પહોંચ્યાં; અને મોટા નજરાણા સાથે રાજાને મળ્યા.
રાજાએ તેમને તેમના પ્રવાસની, તથા તેમણે જોયેલી કોઈ નવાઈની ચીજની વાત પૂછી તેઓએ કાલિકદ્વીપમાં પોતે જોયેલા અદ્ભુત ઘોડાઓની વાત કહી. એ ઉપરથી રાજાએ તે વહાણવટીઓને પોતાનાં માણસો સાથે તે દ્વીપમાં તે ઘોડાઓ લઈ આવવા પાછા મોકલ્યા.
તેમની સાથે રાજાએ શ્રોત્રુદ્રિયને ઉત્તેજક વાદ્યો મોકલ્યાં; ચક્ષુરિંદ્રિયને ઉત્તેજક અનેક પ્રકારની રંગબેરંગી આકૃતિઓ-ચિત્રો વગેરે મોકલ્યાં; ઘ્રાણેન્દ્રિયને ઉત્તેજક અનેક સુગંધી પદાર્થો મોકલ્યા; સ્વાદેંદ્રિય તૃપ્ત કરનાર સ્વાદુ પદાર્થો મોકલ્યા; અને સ્પર્શેન્દ્રિયને ઉત્તેજક સુંવાળા પદાર્થો મોકલ્યા.
વહાણવટીઓએ કાલિકટ્ઠીપે પહોંચતા વેંત જ જુદી જુદી