________________
સત્સંગનો મહિમા
કરીને તેમને આ પ્રમાણે પૂછ્યું:
૧૯૫
“હે ભગવન્ ! સંયમનું શું ફળ છે ? તથા તપનું શું ફળ છે ?
પેલા સાધુભગવંતોએ જવાબ આપ્યો : “હે આર્યો ! સંયમથી નવાં કર્મો બંધાતાં અટકે છે; અને તપથી પૂર્વે બંધાયેલા કર્મો દૂર થાય છે.’
આ સાંભળી પેલા ગૃહસ્થોએ પૂછ્યું કે, “અમે સાંભળ્યા પ્રમાણે સંયમથી દેવલોકની પ્રાપ્તિ થાય છે, અને દેવ થવાય છે, તેનું શું?’
:
ત્યારે તે સાધુઓએ જવાબ આપ્યો : “સરાગ અવસ્થામાં આચરેલા તપથી, સરાગ અવસ્થામાં પાળેલા સંયમથી, मृत्यु પહેલાં બધાં કર્મોનો નાશ ન કરી શકાવાથી, કે બાહ્ય સંયમ હોવા છતાં અંતરમાં રહેલી આસક્તિથી મુક્તિને બદલે દેવપણું પ્રાપ્ત થાય છે. એ વાત સાચી છે માટે અમે કહી છે, અમારા અભિમાનથી કહી નથી.”
આ જવાબ સાંભળી પેલા જૈન ગૃહસ્થો સંતુષ્ટ તથા હર્ષિત થયા; અને બીજા પણ કેટલાક પ્રશ્નો પૂછી, તથા પ્રદક્ષિણા-વંદનાદિ કરી પોતપોતાને સ્થળે પાછા ફર્યા.
તે અરસામાં શ્રમણ ભગવાન મહાવીર શિષ્યસમુદાય સાથે ફરતા ફરતા રાજગૃહ નગરમાં આવી પહોંચ્યા, અને તે નગરના
૧. એ ક્રિયાને જૈન પરિભાષામાં ‘વ્યવદાન’ (કાપવું-સાફ કરવું) કહે છે. આ જવાબ મૂળમાં કાલિકપુત્ર, મેધિલ, આનંદરક્ષિત, અને કાશ્યપ એ ચારે જણે આપેલો છે; અને દરેકે જવાબમાંનો એક એક અંશ છૂટો છૂટો કહ્યો છે.
૨.
‘ઔપપાતિક સૂત્ર’માં જણાવ્યા પ્રમાણે ૧૪,૦૦૦ સાધુ તથા ૩૬,૦૦૦ સાધ્વીઓ સાથે.
૩.