________________
જીવોનું ભારેપણું અને અલ્પાયુષીપણું
ગૌતમ હે ભારે કેવી રીતે થઈ જાય ?
-
૬
ભગવન્
-
૧
! જીવો જલદી (કર્મના ભારથી)
મહાવીર હે ગૌતમ ! હિંસા વડે, અસત્ય વાણી વડે, ચોરી વડે, મૈથુન વડે, પરિગ્રહ વડે, ક્રોધ વડે, માન વડે, માયા વડે, લોભ વડે, રાગ વડે, દ્વેષ વડે, કલહ વડે, અભ્યાખ્યાન (મિથ્યા આળ દેવા) વડે, ચાડી ખાવા વડે, અરિત અને રતિ વડે, નિંદા વડે, કપટપૂર્વક ખોટું બોલવા વડે, અને અવિવેક (મિથ્યાદર્શનશલ્ય) વડે જીવો જલદી ભારેપણું પામે છે.
ગૌ — હે ભગવન્ ! જીવો શીઘ્ર હલકાપણું કેવી રીતે પામે ?
-
મ
-
હે ગૌતમ ! ઉપર જણાવેલ હિંસાદિ અઢાર
પાપસ્થાનોનો ત્યાગ કરવાથી જીવ શીઘ્ર હલકાપણું પ્રાપ્ત કરે છે.
એ જ રીતે હિંસાદિ અઢાર પાપસ્થાનો ન ત્યાગનારનો સંસાર વધે છે, લાંબો થાય છે, તથા તે સંસારમાં ભમ્યા કરે છે; પરંતુ તેમાંથી નિવૃત્ત થના૨નો સંસાર ધટે છે, ટૂંકો થાય છે, અને તે સંસારને ઓળંગી જાય છે.
હળવાપણું, સંસારને ઘટાડવો, સંસારને ટૂંકો કરવો, અને સંસારને ઓળંગવો— એ ચાર પ્રશસ્ત છે; તથા ભારેપણું, સંસારને વધારવો, સંસારને લાંબો કરવો અને સંસારમાં ભમવું —એ
