________________
ક્રિયા અને બંધ
૨૨૭ મેલ ઊખડતો જાય છે; તેમ અલ્પ કર્મવાળા, અલ્પ ક્રિયાવાળા, અલ્પ પાપવાળા અને અલ્પ વેદનાવાળા જીવનાં કર્મપુગલો છેદાતા જાય છે, ભેદાતા જાય છે, વિધ્વંસ પામતાં જાય છે, તથા અંતે સમસ્તપણે નાશ પામે છે. અને તેનો આત્મા હંમેશાં નિરંતર સુરૂપિણે, સુવર્ણપણે, અને સુખપણે વારંવાર પરિણમે છે.
ગૌ – હે ભગવન્વસ્ત્રને જે મેલ ચોટે છે, તે પુરુષપ્રયત્નથી ચોટે છે કે, સ્વાભાવિક રીતે ચોટે છે ?
મ0 – હે ગૌતમ ! પુરુષપ્રયત્નથી પણ ચોટે છે અને સ્વાભાવિકપણે પણ ચોટે છે.
ગૌo – હે ભગવન્! તે પ્રમાણે જીવોને જે કર્મજ ચોટે છે,તે પુરુષપ્રયત્નથી અને સ્વાભાવિકપણે એમ બંને રીતે ચોટે છે?
મ - હે ગૌતમ ! જીવોને જે કર્મજ ચોટે છે, તે પુરુષપ્રયત્નથી ચોટે છે, પણ સ્વાભાવિક રીતે નથી ચોટતી. જીવોના વ્યાપાર ત્રણ પ્રકારના છે : મનોવ્યાપાર, વચનવ્યાપાર, અને કાયવ્યાપાર. એ ત્રણ પ્રકારના વ્યાપારો વડે જીવોને કર્મોપચય થાય
છે.
ગૌ – હે ભગવન્! વસ્ત્રને જે પુદ્ગલોનો ઉપચય થાય છે તે સાદિ સાંત છે, સાદિ અનંત છે, અનાદિ સાંત છે કે અનાદિ અનંત છે?
મ– હે ગૌતમ ! તે ઉપચય સાદિ સાત જ છે.
ગૌ – હે ભગવન્! તે પ્રમાણે જીવોનો કર્મોપચય સાદિ સાંત છે, સાદિ અનંત છે, અનાદિ સાંત છે, કે અનાદિ અનંત છે?
મ – હે ગૌતમ ! કેટલાક જીવોનો કર્મોપચય સાદિ સાંત છે, કેટલાકનો અનાદિ સાંત છે, અને કેટલાકનો અનાદિ અનંત છે;
