________________
વેદના એટલે કર્મફળરૂપે સુખદુઃખાદિ પ્રાપ્ત થવાં તે; અને નિર્જરા એટલે, કર્મનું ફળ ભોગવાઈ જતાં તેનું આત્મામાંથી ખરી પડવું તે.
-
ગૌતમ — હે ભગવન્ ! જે મહાવેદનાવાળો હોય તે મહાનિર્જરાવાળો પણ હોય ? અને મહાવેદનાવાળામાં તથા અલ્પવેદનાવાળામાં પ્રશસ્ત નિર્જરાવાળો જીવ જ ઉત્તમ કહેવાય કે કેમ ?
હા, ગૌતમ !
—
ગૌ — હે ભગવન્ ! છઠ્ઠી અને સાતમી નરકભૂમિઓમાં નૈરિયકો મોટી વેદનાવાળા છે; પરંતુ તેથી તે શ્રમણ નિગ્રંથો કરતાં મોટી નિર્જરાવાળા છે ખરા ?
૫
વેદના અને નિર્જરા
૧.
મ ના ગૌતમ ! તે વાત બરાબર નથી.
-
ગૌ હે ભગવન્
――――
મ હે ગૌતમ ! કોઈ બે વસ્ત્રો હોય : તેમાંથી એક કદર્મ(કાદવ)ના રંગથી રંગાયેલું હોય; અને બીજું ખંજન (મેસ કે
-
! તેમ શાથી કહો છો ?
વેદનાની બાબતમાં મંડિતપુત્રે પૂછેલા પ્રશ્નના જવાબમાં (—શતક ૩, ઉદ્દે ૩) મહાવીર ભગવાને જણાવ્યું છે કે, પહેલાં ક્રિયા થાય, અને પછી તેના ફળરૂપે વેદના થાય; પહેલાં વેદના અને પછી ક્રિયા એમ નથી.