________________
સિધ્ધ થયા છે તેમની ૪ હાથ અને ૧૬ અંગૂલની અવગાહના રહે છે. અને જે બે હાથના વામન સંસ્થાનવાળા સિધ્ધ થયા છે તેમની ૧ હાથ ૮ અંગૂલની અવગાહના રહે છે. આ પ્રમાણે ', ભાગ ઓછી અવગાહનામાં રહેલા આત્મપ્રદેશોનો ઘન, ૧૩માં ગુણસ્થાનના અંતે થયા બાદ ૧૪માં ગુણસ્થાનમાં પ્રવેશ કરીને ત્યાં “૩-૩-૩--7” પાંચ હસ્તાક્ષર સમય પ્રમાણ રહીને બાકીનાં ચાર અઘાતી કર્મોનો ક્ષય કરીને જીવ સિદ્ધક્ષેત્રમાં જાય છે.
સિધ્ધના ૮ ગુણ :- (૧) પાંચ પ્રકારનાં જ્ઞાનાવરણીય કર્મનો ક્ષય થવાથી અનંત કેવળજ્ઞાન ગુણ પ્રગટ થયો છે, જેથી સર્વ દ્રવ્ય, ક્ષેત્ર, કાળ, ભાવને જાણે છે. (૨) નવ પ્રકારનાં દર્શનાવરણીય કર્મનો ક્ષય થવાથી અનંત કેવળદર્શન ગુણ પ્રગટ થયો છે જેથી સર્વ દ્રવ્યો દેખે છે. (૩) બન્ને પ્રકારનું વેદનીય કર્મ ક્ષય થવાથી નિરાબાધ (વ્યાધિ વેદના રહિત) આત્મિક સુખને પ્રાપ્ત થયા છે. (૪) બે પ્રકારનાં મોહનીય કર્મનો ક્ષય થવાથી ક્ષાયક સમકિત અને સર્વ ગુણોની સ્થિરતા પામ્યા છે. (૫) ચાર પ્રકારનાં આયુષ્ય કર્મ ક્ષય થવાથી અજરામર થયા છે. (૬) બે પ્રકારના નામકર્મ ક્ષય થવાથી અમૂર્ત (નિરાકાર) થયા છે. (૭) બે પ્રકારનાં ગોત્રકર્મ ક્ષય થવાથી અખોડ (અપલક્ષણ રહિત) અગુરુલઘુ થયા છે. (૮) પાંચ પ્રકારનાં અંતરાયકર્મ ક્ષય થવાથી અનંત શક્તિવંત થયા.
“આચારાંગ” સૂત્ર પ્રથમ શ્રુતસ્કંધ પાંચમા અધ્યયનના છઠ્ઠા ઉદ્દેશામાં સિધ્ધ સ્વરૂપનું વર્ણન નીચે પ્રમાણે કર્યું છે. - गाथा : सव्वे सरा नियटुंति, तक्का जत्थ न विज्जइ ।
मइ तत्थ ण गाहिया, ओओ अप्पइठ्ठाणस्स खेयन्ने ॥ सूत्र : से ण दोहे, ण हस्से न वट्टे, ण तंसे, ण चउरंसे ण परिमंडले, ण आइतंसे, ण किण्हे, ण नीले, ण लोहिओ, ण हालिदे, ण सुक्किले, ण सुरभिगन्धे, ण दुरभिगन्धे, ण तित्ते, ण कडुए, ण कसाए, ण अंबिले, ण कक्खडे, ण मउए, ण गुरुए, ण लहूए, ण सीए, ण
હે, નિષ્ણ, ઈ તુવે, " als, હે, " , " રૂથી, ન पुरिसे, ण अन्नहा, परिणे, सण्णे, उवमा ण विज्जति, अरुवीसत्ता, अपयस्स पयंणस्थि से ण सद्दे, ण रुवे, ण गंधे, ण रसे, ण फासे, इच्चेव त्ति बेमिः ॥
| ૬૬
સિદ્ધ અધિકાર
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
