________________
ચિતવના કરે. છેવટે, દિવસના ચોથા પહોરે ફરી પડિલેહણ (પ્રતિલેખના) કરી સ્વાધ્યાય કરે, સાંજે અસક્ઝાયને વખતે દેવસિય પ્રતિક્રમણ કરે. અને અસક્ઝાય નિવર્સી ગયા પછી રાત્રિના પહેલા પહોરે સક્ઝાય કરે. બીજા પહોરે ધ્યાન અને શાસ્ત્રવિચારણા કરે અને ત્રીજા પહોર ને અંતે નિદ્રામાંથી મુક્ત થાય. રાત દિવસની સાધુની ક્રિયા શ્રી ઉત્તરાધ્યયન સૂત્રના છવ્વીસમા અધ્યયનમાં કહેલી છે. એ સિવાય ક્રિયાના નાના ભેદ ઘણા છે. તે ગુરુ મહારાજ પાસેથી ધારણ કરવા.
(૨૦) “જોગ સચ્ચે' : મન વચન અને કાયાના યોગની સત્યતા તથા સરળતા રાખે. યોગાભ્યાસ, આત્મસાધના, શમ, દમ, ઉપશમ વગેરે સાધનાઓની પ્રતિદિન વૃધ્ધિ કરે.
(૨૧-૨૨-૨૩) “સંપન્નતિઉ” : સાધુ ત્રણ વસ્તુ સહિત છે. (૧) “નાણ સંપન્ન : તે મતિજ્ઞાન, શ્રુતજ્ઞાન, અંગ, ઉપાંગ, પૂર્વ વગેરે જ્ઞાન જે કાળમાં જેટલું હોય તેનો ઉમંગ સહિત અભ્યાસ કરે, વાચના-પૃચ્છના, પરિયટ્ટણા વગેરે કરીને જ્ઞાનને દઢ કરે અને બીજાને યથાયોગ્ય જ્ઞાન આપી જ્ઞાન વૃદ્ધિ કરે, (૨) “દંસણ સંપન્ન’: દર્શન મોહનીયનો ક્ષયોપશમ કે ક્ષય કરી શુધ્ધ સમ્યકત્વધારી બને. દેવાદિક ઉપસર્ગ આવી પડે તો પણ સમતિથી ડગે નહિ, અને શંકા વગેરે દોષ ટાળી નિર્મળ સમ્યક્ત પાળે, (૩) “ચરિત સંપન્ન : સામાયિક છેદોપસ્થાપનીય, પરિહાર વિશુદ્ધ, સૂક્ષ્મ સંપરાય અને યથાખ્યાત એ પાંચ ચારિત્રથી યુક્ત થાય. (આ કાળમાં પહેલાં બે ચારિત્ર છે.)
(૨૪) ખેતી-ક્ષમાવંત.
(૨૫) “સંવેગ-સદા વૈરાગ્યવંત આ સંસાર શારીરિક અને માનસિક વેદનાથી અતિશય પીડિત છે, એ વેદનાને જોઈને તથા સંસારના સર્વ સંજોગો ઇન્દ્રજાળ તથા સ્વપ્ન જેવા છે એમ જાણીને સંસારથી ડરવું તેને “સંવેગ” કહે છે.
(૨૬) વેદના સમ અહિયાસણયાએ”: ક્ષુધા, તૃષા વગેરે રર પરિષદ ઉત્પન્ન થાય, તો તે સમ પરિણામથી સહન કરે.
(૨૭) મારણાંતિય સમ અહિયાસણયાએ મારણાંતિક કષ્ટ આવે તો તે વખતે અને મરણ સમયે જરા પણ ન ડરે; પરંતુ સમાધિમરણથી આયુષ્ય પૂર્ણ કરે. આ પ્રમાણે સાધુજીના ૨૭ ગુણો છે.
૧૪૬
સાધુજી અધિકાર
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
