________________
વર્તમાનમાં કેટલાક પાશ્ચાત્ય વિદ્વાનો જૈનશાસ્ત્રોનું મહત્ત્વ સમજ્યા છે તેથી તેઓએ જૈનસૂત્રોનાં અંગ્રેજી, જર્મન આદિ ભાષામાં ભાષાંતર કર્યા છે. પરંતુ કેટલાંક સ્થળે અર્ધમાગધી ભાષાના ગુહ્ય અર્થની તેમને પૂરી સમજ ન હોવાથી અર્થનો અનર્થ કરી દીધાં છે. જેથી પરમ દયાળુ જૈનીઓ ઉપર પણ માંસ મદિરાભાજી હોવાનું કલંક મૂકવાનું તેમણે સાહસ કર્યું હતું. તે અપવાદનું નિવારણ કરવા માટે પહેલાં પણ કેટલાંક વિદ્વાનોએ પુષ્કળ પ્રયત્ન કરી ભ્રમ દૂર કર્યો છે. આનો વિશેષ ખુલાસો પંડિત મુનિવર્ય શ્રી મોહનલાલજી વિરચિત પ્રશ્નોત્તર મોહનમાળાના ઉત્તરાર્ધમાં કર્યો છે. તેનો અહીં થોડો ઉલ્લેખ કરીએ છીએ.
આચારાંગ સૂત્રના બીજા શ્રુતસ્કંધના પહેલા અધ્યયનમાં એવો પાઠ છે કે “મi માં મોડ્યા gિયારું વણાય છે તેના પરિવેળો” એટલે માંસ ભખેજા અઠિયં અઠિયં પરઠવેજા એમ કહેવામાં આવે છે તેનું કેમ? આ અર્થ સદંતર ખોટો છે. કેમકે શ્રી સૂત્રકૃતાંગ સૂત્રના બીજા શ્રુતસ્કંધના બીજા અધ્યયનમાં ૭૨ મે બોલે કહ્યું છે કે સાધુ રામામંસારીખો એટલે મદ્ય માંસના પરિત્યાગી હોય છે. શ્રી પ્રશ્નવ્યાકરણ સૂત્રના ચોથા સંવરદ્વારની પાંચમી ભાવનામાં ““મહ મ મંતરવાયા વિરુ પરિવર' એટલે મધુ, મઘ, માંસ, ખજક આદિ વિગયનો ત્યાગ કરવા કહ્યું છે.
શ્રી ઉત્તરાધ્યયનના પાંચમાં અને ઓગણીસમાં અધ્યયનમાં તથા ઠાણાંગજી આદિ ઘણા સુત્રોમાં માંસભક્ષીને અજ્ઞાની કહ્યા છે નરકગામી બતાવ્યા છે. તેવી જ રીતે મદિરાપાનના પણ દશવૈકાલિક સૂત્રના પાંચમા અધ્યયનમાં પણ ઘણાં દોષ બતાવ્યા છે. અને મદિરાપાન કરનારાને પણ નરકગામી કહ્યાં એટલે જૈનધર્મી માંસ, મચ્છ, મદિરા આદિ અભક્ષ્ય વસ્તુના ભોગી કદાપિ હોય જ
નહિ.
એટલે સૂત્રમાં જ્યાં માંસ, મચ્છ, અટ્ટી વગેરે શબ્દ આવે છે ત્યાં માંસનો અર્થ વનસ્પતિનો ગીર, ફળોમાં રહેલો નરમ ભાગ એવો થાય છે.
(૧) દશવૈકાલિક અધ્ય. પ ગાથા ૧૩માં ફળની ગોટલીને “અટ્ટીય” કહેલ છે.
(૨) પન્નવણા સૂત્રમાં પ્રથમ અધ્યયનના ૧૨મા સૂત્રમાં ફળના ગરને (ગરભલાને) માંસ કહેલ છે.
શ્રી જૈન તત્વ સાર
૩૦૧
|
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
