Book Title: Jain Shasan 2002 2003 Book 23 Ank 01 to 48
Author(s): Premchand Meghji Gudhka, Hemendrakumar Mansukhlal Shah, Sureshchandra Kirchand Sheth, Panachand Pada
Publisher: Mahavir Shasan Prkashan Mandir
View full book text
________________
ક્ષદિ કન્યાનું પાણિગ્રહાગ શ્રી જૈનશાસન (અઠવાડીક) જે વર્ષ : ૧પ જ અંક: 31 * તા. ૧૦- - ૨૦૦3
* વિચારી શકાય પરોપકાર કરવો. આરંભને આદરપૂર્વક | બાહુબલિ આદિના ઉગ્ર બળનો વિચાર કરી પોતાના બલનો વવો, પાપકર્મોમાં પ્રચંડ એવો અનર્થદંડ છોડી દેવો, હંમેશા | પણ મદ કરવો નહિં. શ્રી સનતકુમાર ચકી આદિના રૂપની ૫ય સમિતિ અને ત્રણ ગુપ્તિનું પાલન કરવું. બીજાનું દુઃખ | અનિત્યતા જાણી પોતાના રૂપનો પણ મદ કરવો નહિં. જોઈ આનંદ પામવો નહિં પણ પોતાથી બીજાને દુઃખન | ભગવાન શ્રી મહાવીર દેવના નંદન મહામુનિના ભવનો થમ તેમ જીવવું. આ પ્રમાણે કરવાથી તારા ગુણોથી | શ્રેષ્ઠત્તમ તપ જાણીને પોતાના તપનો મદ પણ કરવો નહિં. અકિલાયેલી દયા નામની કન્યા સ્વયંવશ થઈને તારી પાસે | તે જ રીતે શ્રુત- શાસ્ત્રજ્ઞાનનો મદ પણ કરવો નહિ, કારણ કે આવશે.
ચૌદપૂર્વીઓ પણ પ્રમાદથી પતિત થઇ છેક નિગોદમાં પણ | ત્રીજી મૃદુતા નામની કન્યાને મેળવવા તેની માતા ચાલ્યા જાય છે. મનુષ્યોના સર્વમદો શ્રુત-શાસ્ત્ર વડે જીતાય વિક્રયતાને હંમેશા માન આપવું. તેમાં વિદ્વાનોએ વખોડેલો- છે, તે શાસ્ત્રનો જ જે મદ કરે છે, તેને માટે તો અમૃતમાંથી ધિકારેલો અનાર્ય અને અસાર એવો અહંકાર નિવારવો. વિષ ઉત્પન્ન થવા જેવું થાય છે. આ આઠ મદમાંથી જે પ્રાણી પતાની ઉચ્ચ જાતિનો મદ કરવો નહિં. કારણ કે, તના જેનો જેનો મદ કરે છે, તેને બીજા ભવમાં તે તે વસ્તુઓની અભાવથી પૂર્વે એક જ વર્ણ હતો. આ અંગે અન્ય લોકોએ હિનતા પ્રાપ્ત થાય છે. તેથી તે આઠે મદનો સર્વથા ત્યાગ પણ કહ્યું છે કે હૈ યુધિષ્ઠિર! રાજન! પહેલાં આ સર્વ એક કરવો. તત્વોનો વિચાર કરી આત્માને ભાવિત કરી તત્ત્વમય વાવાળું હતું. ક્રિયાકર્મના વિભાગથી ચાર વર્ણોની વ્યવસ્થા બનાવવો. શ્રી અરિહંતાદિ દસ પદનો હંમેશા હથિી વિનય થો છે. બ્રહ્મચર્ય વડે બ્રાહ્મણો થયા છે, હાથમાં હથિયાર કરવો. પોતાના હૃદયને હંમેશ નવનીતના પિંડ જેવું મૂદુ રાખવાથી ક્ષત્રિયો થયા છે, વેપારથી વૈશ્યો થયા છે અને કરવું અને લઘુવયવાળા એવા જ્ઞાની પાસેથી પણ હંમેશા પ્રણ-સેવા કરવાથી શુદ્રો થયા છે. પ્રથમ જન્મ વડે શુદ્ર વિનયપૂર્વક જ્ઞાન સંપાદન કરવું. આ રીતના કર ગાથી તારા ઉપન્ન થાય છે પછી સંસ્કાર કરવાથી દ્વિજ કહેવાય છે, જયારે | ગુણોથી સ્વયં ખેંચાયેલી એવી મૃદુતા નામે કન્યા સ્વયંવશ તેદ ભણે ત્યારે વિપ્ર કહેવાય છે, બ્રહ્મને જાણે ત્યારે બ્રાહ્મણ | થઈ તારી પાસે આવશે. કહેવાય છે. જે શ્રીમાળી ઉપકેશ આદિ જાતિઓ થઈ છે, તે ચોથી સત્યતા નામની કન્યા મેળવવા તારે તેની માતા તે ગામના નામ પરથી થઈ છે એમ વિદ્વાનોને જાણી લેવું. સમતાનું સદા સેવન કરવું. ક્રોધ, લોભ, ભય અને હાસ્યનો ક? તે જાતિ ઉચ્ચ માતાથી ઉત્પન્ન થઈ હોય તો પણ મદ | યત્નથી ત્યાગ કરવો. જેનાથી બીજાને દુઃખ થાય, જેથી તે કરવો યોગ્ય નથી. કારણ તે જાતિમાંથી ઉત્પન્ન થયેલા બધા વાણી કઠોર ગણાય, જેથી નિંદા અને પિશુન - ચાડી કોઈ સમાનશીલ હોતા નથી. તે વિષે પણ કહ્યું છે કે એક જ ચૂગલી થાય તેવું વચન બોલવું નહિં. વિચ ક્ષણ પુરૂષ ઉરમાંથી ઉત્પન્ન થયેલા અને એક જ નક્ષત્રમાં જન્મેલા | સત્યામૃષા- સાચી ખોટી, અસત્ય, બીજાનો ઘાત કરનારી માળો બોરડીના કાંટાની જેમ સમાન શીલવાળા હોતા વક અને મર્મભરેલી ભાષા બોલવી નહિં. આ રીતે હંમેશા ની' તેમ કુશલ પુરૂષોએ કુલનો મદ પણ ન કરવો જોઈએ. કરતાતારા ગુણોથી ખેંચાયેલી સત્યતા નામની કન્યા સ્વયંવશ તે પણ જાતિની જેમ સમજી લેવું. બુદ્ધિમાન પુરૂષે લાભનો | થઇને તારી પાસે આવશે. મા પણ કરવો નહિં કારણકે, લાભાંતરાય કર્મશ્રી જિનેશ્વર | પાંચમી ઋજુતા- સરલતા નામની કન્યાને મેળવવા દેવોને પણ છોડતું નથી. લાભાંતરાય કર્મનો ક્ષય થાય તો | તારે તેની માતા શુદ્ધતાનું સદા આરાધન કરવું. હંમેશા ધની પ્રાપ્તિ થાય છે અને ઉદય થાય તો ધનવાનને પણ | કુટિલતાનો ત્યાગ કરવો, સરળતા રાખવી, વંચના વગરનું
ધણ મળતું નથી તેમ ઐશ્વર્યનો પણ મદ કરવો નથી. કારણ | વચન બોલવું, હૃદય નિર્મલ રાખવું, કોઇપણ ઠેકાણે માયા ૪. રન પણ મુંજની જેમ રાંક બની જાય છે. આ લોકમાં | કરવી નહિં, તેમાં પણ ધર્મના કામમાં તો ખાસ કરીને માયા
૧૨.