________________
૨૯
ભરેલાં મંતવ્યેાના પ્રચાર થઈ રહ્યો છે, એટલે તેના વિષે ખુલાસા કરવા આવશ્યક લેખાશે.
કેટલાક વિદ્વાને એમ કહે છે કે બ્રાહ્મણકુંડગ્રામ અને ક્ષત્રિયકુ’ડગ્રામ એ કોઈ સ્વતંત્ર શહેર નહિ પ વૈશાલીનાં પરાં હતાં, એટલે ભગવાન મહાવીર વૈશાલીમાં જ જન્મ્યા હતા કે જે સ્થાન આજે પટણાની ઉત્તરે ૨૭, માઈલ દૂર આવેલું વેસાડ ગામ સભવે છે. આજે તે ત્યાં બિહાર સરકાર તરફથી જૈન શાસ્ત્રાનુ સંશાધન પ્રકાશન કરનારી એક સંસ્થા પણ સ્થપાઈ છે અને એ રીતે એ મતને સાચેા માની લઇને કામ ચલાવવામાં આવ્યુ છે. પરંતુ જૈન શાસ્ત્રો વૈશાલીનાં નામથી સુરિચિત હતા એ તા શ્રી કલ્પસૂત્રમાં આવતા વે િનમં યાનિશ્રામ આ નીસાણ વગેરે શબ્દોથી જણાઈ આવે છે, એટલે વૈશાલીજ જો શ્રી મહાવીરસ્વામીની જન્મભૂમિ હાત, તા તેમણે એ પ્રકારના સ્પષ્ટ ઉલ્લેખ કર્યો હેાત, પણ શ્રી આચારાંગ સૂત્ર, શ્રીકલ્પસૂત્ર, શ્રીઆવશ્યકભાષ્ય, શ્રી આવશ્યકનિયુક્તિ વગેરે માન્ય ગ્રંથામાં કુંડગ્રામના જ ઉલ્લેખ આવે છે. વળી કુડગામ એ જો વૈશાલીનું પરું હાત તા પ્રથમ વર્ણન વૈશાલીનુ કરીને પછી જ તેનાં પરાં રૂપે કુંડગ્રામનું વર્ણન કરવામાં આવ્યું હાત, પણ શાસ્ત્રામાં તે એ બ્રાહ્મણકુંડગ્રામ અને ક્ષત્રિયકુ’ડગામ એનેના સ્વતંત્ર નિર્દેશ છે, એટલે તે પાસપાસે આવેલાં એ સ્વતંત્ર શહેરા હતાં એમ માનવું જ
તે
વ્યાજબી છે.
