________________
૧૦૨
૫. પરિગ્રહ એટલે વસ્તુ પર મૂર્છા રાખવાથી. ૬. ક્રાધ એટલે ગુસ્સો કરવાથી. ૭. માન એટલે અભિમાન કરવાથી.
૮. માયા એટલે કપટ કરવાથી.
૯. લેાભ એટલે તૃષ્ણા રાખવાથી.
૧૦. રાગ એટલે ઈષ્ટ વસ્તુ પર આસક્તિ રાખવાથી. ૧૧. દ્વેષ એટલે અનિષ્ટ વસ્તુના તિરસ્કાર કરવાથી, ૧૨. કલહ એટલે કજિયે કરવાથી.
૧૩. અભ્યાખ્યાન એટલે કેાઈના પર દોષારોપણ કરવાથી.
૧૪. મૈશુન્ય એટલે ચાડી ખાવાથી.
૧૫. રિત-અરિત એટલે હર્ષ અને વિષાદ કરવાથી. ૧૬. પરિવાદ એટલે બીજાની નિંદા કરવાથી. ૧૭. માયા-મૃષાવાદ એટલે કપટપૂર્વક તૂ હું એલવાથી, ૧૮. મિથ્યાત્વશલ્ય એટલે હૃદયમાં મિથ્યાત્વ રાખવાથી.
[ મિથ્યાત્વના વિશેષ પરિચય આગળ આવશે. ]
પાપનું ફળ પુણ્યથી ઊંધું મળે છે, એટલે તેનાં ફળ સ્વરૂપે નરક અને તિર્યંચ ગતિ તથા ચાર ઈન્દ્રિયપણ, ત્રણઈન્દ્રિયપણું, એ ઈન્દ્રિયપણુ અને સ્થાવરપણુ પ્રાપ્ત થાય છે, તેમજ નીચગોત્ર, કદરૂપા દેહ, વરવા અંગા, રાગ-વ્યાધિ, દુર્ભાગ્ય તથા અલ્પાયુષની પ્રાપ્તિ થાય છે તથા અપયશ સાંપડે છે.