________________
૧૨૭
૩. આત્માને વળગેલાં મિથ્યાત્વનાં તમામ દલેને ક્ષય થવાથી જે સમ્યકત્વ ઉત્પન્ન થાય તે ક્ષાયિક. આ સમ્યકત્વ શુદ્ધ પાણીનાં પુર જેવું હોય છે.
૪. સમ્યકત્વથી પતિત થયેલા પરંતુ મિથ્યાત્વને નહિ પામેલા જીવનું જે સમ્યકત્વ તે સાસ્વાદન. આ સમ્યકત્વ વમન થયેલા અન્નના અનુભવ જેવું હોય છે.
૫. ક્ષાયિક સમ્યકત્વ પ્રકટતાં પહેલાં સમ્યકત્વ મેહનીયનાં જે દલે વેદાય છે, તે વેદક સમ્યકત્વ.
દશ પ્રકારે (૧) નિસર્ગરુચિ, (ર) ઉપદેશરુચિ, (૩) આજ્ઞારુચિ, (૪) સૂત્રરુચિ, (૫) બજરુચિ, (૯) અભિગમરુચિ, (૭) વિસ્તારરુચિ, (૮) કિયારુચિ, (૯) સંક્ષેપરુચિ અને (૧૦) ધર્મરુચિ. - (૧) જે જીવ જિનેશ્વએ યથાર્થ અનુભવેલા ભાવને પિતાની મેળે જાતિસ્મરણાદિ જ્ઞાનથી જાણીને “તે એમ
જ છે પણ અન્યથા નથી” એવી શ્રદ્ધા રાખે તેને નિસર્ગ રુચિ કહેવાય.
| (૨) કેવળી કે છવસ્થ ગુઓ વડે કહેવાયેલા ઉપયુક્ત ભાવે પર શ્રદ્ધા રાખે તેને ઉપદેશરુચિ કહેવાય.. ' (૩) રાગ, દ્વેષ, મેહ અને અજ્ઞાનથી રહિત મહાપુરુષની આજ્ઞાથી તત્ત્વપર રુચિ ધરાવે તે આજ્ઞારુચિ કહેવાય.