________________
૧૩૫
૭ ભેગેપગપરિમાણવ્રત એટલે ભેગ અને ઉપભેગની વસ્તુની મર્યાદા કરવી. અહીં ભેગ શબ્દથી એકવાર ભેગવાય તેવી અન્ન–પાન વગેરે વસ્તુઓ અને ઉપગ શબ્દથી વારંવાર ભગવાય તેવી મકાન, ખુરશી વગેરે વસ્તુઓ સમજવાની છે. આ વ્રતમાં ઘણું હિંસા થાય તેવા ધંધાઓને પણ યથાશક્તિ ત્યાગ કરવામાં આવે છે.
૮ અનર્થદંડવિરમણવ્રત એટલે જીવનધારણ અંગે, ખાસ જરૂરની ન હોય તેવી સઘળી પ્રવૃત્તિઓને ત્યાગ કરે. તે એ રીતે કરવામાં આવે છે કે અપધ્યાન (આર્તધ્યાન-રૌદ્રધ્યાન) કરવું નહિ, પ્રમાદાચરણ સેવવું નહિ, હિંસક હથિયાર સજીને રાખવા નહિ કે બીજાને આપવાં નહિ અને અન્યને પાપકર્મને ઉપદેશ કરે નહિ.
છઠ્ઠા, સાતમા તથા આઠમા વ્રતને ગુણવ્રત કહેવામાં આવે છે, કારણ કે તે અહિંસા, સત્ય, અદત્તાદાન, બ્રહ્મચર્ય અને અપરિગ્રહ એ મૂળ ગુણની પુષ્ટિ કરનારાં છે.
૯ સામાયિક વ્રત એટલે સર્વ પાપ કર્મને મન, વચન, કાયાથી અડતાલીસ મીનીટ સુધી ત્યાગ કરી ધર્મધ્યાન કે સ્વાધ્યાયમાં વખત ગાળવે.
૧૦ દેશાવકાશિક એટલે ક્રિપરિમાણ, ભેગેપભેગપરિમાણવ્રત વગેરેમાં જે સામાન્ય મર્યાદાઓ રાખી હોય તેને એક દિવસ પૂરતે સંકેચ કરે. તે
