________________
૧૪૭
પ્રાપ્ત થવા અતિ દુર્લભ છે. જે લેાકેા અનાય દેશમાં જન્મે છે, તેમને ધમ શ્રવણ કરવાના ચેાગ ભાગ્યે જ પ્રાપ્ત થાય છે, કારણ કે ત્યાં ધર્મનું શ્રવણ કરાવે તેવા સુસાધુઓને કે ચેાગ હાતા નથી. આદેશમાં પણ જેઓ કાળી, વાઘરી, ભીલ, શિકારી, ખાટકી, કસાઈ, ચમાર, ચાર, વેશ્યા, વિટ, જુગારી વગેરેનાં કુળમાં જન્મ્યા છે, તેમને ધર્મ શ્રવણની બુદ્ધિ ભાગ્યે જ થાય છે, અને સારાં કુળમાં જન્મેલાઓને ધર્મ શ્રવણુ કરવાની બુદ્ધિ થાય છે, પણ આળસ, પ્રમાદ, અનારાગ્ય તથા જુદી જુદી જાતની અનેક ખટપટાને લીધે તેઓ સુસાધુઓની સમીપે જઇને ધર્મ શ્રવણુ કરી શકતા. નથી, એટલે શ્રુતિને દુČભ માનવામાં આવી છે.
કદાચ પુણ્યના યેાગે ધર્મનું શ્રવણ કરવાના યોગ પ્રાપ્ત થાય તેા પણ તેમાં કહેલાં વચના પર શ્રદ્ધા થવી. ઘણી દુર્લભ છે. અનાદિ કાળના મિથ્યાત્વના જોરે પ્રથમ તે આ જીવને સાચું સાચા રૂપે સમજાતું નથી. જે અધમ છે તે ધર્મ લાગે છે અને ધર્મ છે તે અધમ લાગે છે. જે ઉન્મા છે તે માગ લાગે છેઅને માર્ગ છે તે ઉન્મા લાગે છે. જે અસાધુ છે તે સાધુ લાગે છે ને સાધુ છે તે અસાધુ લાગે છે. જે અજીવ છે તેમાં જીવ માને છે અને જે જીવ છે તેને અજીવ માને છે. તે જ રીતે જે અમુક્ત છે તેને મુક્ત માને છે અને મુક્ત છે તેને અમુક્ત માને છે. વળી કચેાગે આ જીવ નિષ્ઠુરતા, મૂઢતા, કદાગ્રહ. અને પક્ષપાત આદિ દાષાથી યુક્ત હાય છે, એટલે તેને
