________________
૧૦૩
અહી એટલું યાદ રાખવાની જરૂર છે કે પુણ્ય અને પાપ અને કર્મફળ હાઇને મેાક્ષપ્રાપ્તિ માટે તે અનેને ક્ષય કરવા જરૂરી છે.
પુણ્ય એ શુભાસવ છે અને પાપ એ અણુભાષવ છે એટલે કેટલાક તેના આસવમાં જ સમાવેશ કરે છે અને પુણ્ય–પાપની સ્વતંત્ર તત્ત્વ તરીકે ગણના કરતા નથી, પણ પુણ્ય–પાપના સ્પષ્ટ એધ થવા માટે તેનું સ્વતંત્ર પ્રતિપાદન જરૂરી છે, એટલે અહીં પુણ્ય અને પાપની સ્વતંત્ર તત્ત્વ તરીકે ગણના કરવામાં આવી છે.
૫ આવ
જેનાથી કર્મોનુ જીવભણી આવવું થાય તેને આસ્રવ કહે છે. જો જીવને આપણે તલાવની ઉપમા આપીએ તે કર્મ એ પાણી છે અને આસ્રવ એ તેને આવવાનાં ગરનાળાં છે. તેના કુલ ભેટ્ઠા ૪૨ માનવામાં આવ્યા છે, તે આ પ્રમાણે ઃ
'
હિંસા, જૂઠ, ચારી, મૈથુન અને પરિગ્રહ એ પાંચને ત્યાગ ન કરવા, વિરતિ ન કરવી તે ૫ અવતાઅવ, ક્રોધ, માન, માયા અને લેાભનુ સેવન કરવું તે ૪
કાયાસવ.
સ્પર્શનેન્દ્રિય, રસનેન્દ્રિય, પ્રાણેન્દ્રિય, ચક્ષુરિન્દ્રિય અને શ્રોતેન્દ્રિય એ પાંચ ઇંદ્રિયાને નિયમમાં ન રાખવી અર્થાત્ પ્રમાદ સેવવા તે ૫ ઈન્દ્રિયાસ્ત્રવ.