________________
અવસ્થામાં ત્રણે લેકનું સ્વરૂપ વિચારતા. (સંલીનતા અને ધ્યાન.)
આ રીતે એ દીર્ઘ તપસ્વી અને મહાગી કષાયસહિત તથા આસક્તિરહિત બનતા જતા હેવાથી શબ્દાદિ વિષયે એમને સહજ પણ લેભાવી ન શકતા. એ શ્રમણ હમેશા આત્મધ્યાનમાં જ મગ્ન રહેતા અને એ રીતે છઘાવસ્થામાં પણ કમ દૂર કરવા માટે તેમણે અતિ પ્રબલ પુરુષાર્થ દાખવ્યું હતું.
ભગવાન મહાવીરને સાધનાકાલ ૪૫૧૫ દિવસને એટલે ૧૨ વર્ષ, ૬ માસ અને ૧૫ દિવસને ગણાય છે. તેટલા દિવસોમાં પારણાના દિવસે તો માત્ર ૪૪૯ જ હતા અને બાકીના બધા દિવસે ઉપવાસના હતા. તેની તાલિકા નીચે મુજબ છે : * તપ
- દિવસ છમાસી એક
૬ ૪૩૦૪ ૧= ૧૮૦ છમાસી એક (ઊણે પાંચ દિવસની) ૬ ૮૩૦- પ= ૧૭૫ ચૌમાસી નવ
૪ ૮૩૦૪ =૧૦૮૦ ત્રણમાસી બે
૩ ૪૩૦૪ ર= ૧૮૦ અહીમાસી બે
રાX૩૦૪ ર= ૧૫૦ બેમાસી છ
૨ ૪૩૦૪ = ૩૬૦ દેઢમાસી બે
લાX૩૦X = ૯૦ માસક્ષમણ બાર
૧ ૩૦/૧૨= ૩૬૦ પલક્ષમણ તેર
વોઝ૩૦૪૭૨=૧૦૮૦