________________
so
અનુસરે અને જે મનુષ્યભવ ઘણાં કષ્ટ પ્રાપ્ત થયેલ છે તેને સફળ કરો.”
તેમના આ ઉપદેશનો પડઘો જમ્બર પડ્યો. યજ્ઞયાગો ઓછા થઈ ગયા અને પશુબલિ પણ મોટા ભાગે બંધ પડ્યો. વળી જીવનના સામાન્ય વ્યવહારમાં પણ અહિંસાને અમલ થવા લાગે, એટલે આહારમાં મધ તથા માંસાહારને વ્યવહાર ઘણો જ ઘટી ગયે. કેટલાક કહે છે કે એ વખતે માંસાહાર વ્યાપક પ્રમાણમાં ચાલુ હતું, તેથી ભિક્ષામાં આવેલું માંસ બધા ધર્મના સાધુઓ લેતા હતા અને તેમાંથી જૈન શ્રમણે પણ બાકાત ન હતા. પરંતુ આ વાત ઉપજાવી કાઢેલી છે. જૈન શ્રમણે તે પ્રારંભથી જ અમmમસંસિળો એટલે મદ્ય અને માંસાહાર નહિ કરવાના જ નિશ્ચયવાળા હતા અને તેમનું એ વલણ આજ પર્યત તેવા ને તેવા સ્વરૂપે ચાલુ રહ્યું છે.
ભગવાનના સતત ઉપદેશથી લેકે આત્મશુદ્ધિનું મહત્ત્વ સારી રીતે સમજવા લાગ્યા, તેથી સ્વચ્છેદાચાર અને ભેગવિલાસની ભાવના મંદ પડી અને સંયમ તથા તપમાગની વિપુલ પ્રમાણમાં વૃદ્ધિ થઈ. તેણે ભારતના જર્જરિત થઈ ગયેલા ધર્મદેહને નવું જીવન આપ્યું અને એ રીતે પ્રજાજીવન પ્રાણવંતુ બનતાં સમસ્ત ભારત વર્ષમાં નવી ચેતના પ્રકટી. ભગવાન મહાવીરનો આ અનંત ઉપકાર ભારતની પ્રજા કેમ ભૂલી શકે ?
એ વખતે બીજા પણ કેટલાક નામાંકિત ધર્મોપદેશક
