________________
૪૩
જેના વડે પર્યાપ્ત અને વ્યક્ત મનવાળાં સન્ની પંચેન્દ્રિય પ્રાણિઓના મનાભાવેશ પ્રત્યક્ષ થાય છે. આ રીતે શ્રી મહાવીર મતિ, શ્રુત, અવિધ અને મનઃ પ વ એ ચાર જ્ઞાનથી યુક્ત થયા પણ છેવટનું કેવળજ્ઞાન માકી હતુ` કે જેના લીધે આત્મા ભૂત, ભવિષ્ય અને વર્તમાનની સર્વ વસ્તુઓના સં. ભાવ યથા પણ જોઈ શકે છે. આવા જ્ઞાનની પ્રાપ્તિ કરવી અને તેના વડે જગતના ઉદ્ધાર કરવા એ ભગવાન મહાવીરનું લક્ષ્ય હતું અને તે માટે જ તેમણે ઉપર જણાવી તેવી ભીષણ પ્રતિજ્ઞા લઈ સ્વીકાર કર્યા હતા.
સામાયિકયેાગના
આ પવિત્ર પ્રત્રજ્યા સમયે વિજય નામનું મુહુ હતુ, ઉત્તરાફાલ્ગુની નક્ષત્રના યોગ હતા અને છાયા પૂ માં તળી ચૂકી હતી, એટલે ચેાથી પૌરુષીનો સમય હતેા.
ક્ષત્રિયકુંડની સમસ્ત પ્રજા તેમના આ ઉત્કટ ત્યાગવૈરાગ્યની ભૂરિભરિ પ્રશંસા કરી હતી અને પેાતાના અને હાથ મસ્તકે જોડી વારવાર વંદના કરતી હતી. શ્રી નદિ વન વગેરે સ્વજના શ્રી વમાનની આ સ્થિતિ જોઈ દિલગીર થતા હતા અને તેમના સુકેમલ સુવર્ણ દેહ વિવિધ યાતનાઓ શી રીતે સહન કરી શકશે ? એ વિચારથી
દિલગીર થતા હતા.
વસ્ત્રદાન;
પરંતુ શ્રી વર્ધમાન સર્વ સ્વજન-સબંધીઓથી છૂટા પડી વિહાર કરવા તત્પર થયા. તેજ વખતે, સોમ નામના