________________
ઉપવાસ કર્યા હતા અને તે દરેક ઉપવાસને પારણે તેમને નાલંદાના ગૃહસ્થ દ્વારા પરમભક્તિ તથા સત્કારપૂર્વક વિપુલ ભિક્ષા પ્રાપ્ત થઈ હતી. તે ઉપરથી તેમજ ભગવાનનાં તપ, ધ્યાન વગેરેથી આકર્ષાઈને શાલકને તેમની સાથે રહેવાને તથા તેઓ સ્વીકાર કરે તે તેમના શિષ્ય થવાની ઈચ્છા થઈ. પરંતુ તે બંને વચ્ચે એ પ્રકારની વાતચીત થઈ ન હતી. સાચી વાત તો એ છે કે તીર્થકરે પિતાની છદ્મસ્થાવસ્થામાં એટલે કેવળ જ્ઞાન પ્રાપ્ત થાય તે પહેલાંની અવસ્થામાં કોઈને ઉપદેશ આપતા નથી કે કેઈન શિષ્ય તરીકે સ્વીકાર કરતા નથી, એટલે શ્રી મહાવીર દેશાલકને એક શિષ્ય તરીકે સ્વીકાર શી રીતે કરે? પણ તેમણે એને સાથે રહેવાને સ્પષ્ટ નિષેધ કર્યો નહિ, એટલે તે એમની સાથે રહેવા લાગ્યો અને તે પિતાના ગુરુ હોય, તેમજ પોતે તેને શિષ્ય હોય એવી જાતનું વર્તન રાખવા લાગ્યું.
આ ગોશાલક જે ભદ્ર પ્રકૃતિને હેત કે મિત અને મધુરભાષી હેત તે શ્રી વર્ધમાનને તેથી એક સારા સાથી મળ્યાને સંતોષ થાત પણ એ તો ભારે નટખટ અને બહુબેલે હતે તથા સ્વાર્થ સાધવામાં ઉસ્તાદ હતું, એટલે તેને સાથ આને નેતરનારે થઈ પડ્યો. આને આપણે કર્મની વિચિત્ર લીલા નહિ તે બીજું શું કહી શકીએ ?
