________________
બીજી ]
થયા. વિલ્લભ મુનિ પુણ્યવિજયજી વગેરે કેટલાક વિદ્વાને નિવ્રુત્તિના કર્તા તરીકે આ ભદ્રબાહુને બદલે ખીજા ભદ્રબાહુ માને છે અને તેમને સમય ઇ. સ. ના છઠ્ઠો સંકા દર્શાવે છે. મહાપરિણ્ણા ' નામનું સાતમું અઝયણુ નિશ્રુત્તિથી વિભૂષિત છે. એ વજ્રસ્વામીના સમય સુધી તે હતું પણુ પછી એ ઉચ્છેદ પામ્યું.
આચાર
>>
"
આયારનિશ્રુત્તિ
આ ઉપરથી આયારને અમુક ભાગ ઇ. સ. પૂર્વે ૫૫૭ થી ઇ. સ. પૂર્વે પરના ગાળામાં રચાયેલ છે અને બાકીને ભાગ એક માન્યતા મુજબ મોડામાં મોડા ઇ. સ. પૂર્વે ૩૫૭માં અને બીજી માન્યતા મુજબ ઇ. સ.ના છઠ્ઠા સૈકા કરતાં પૂર્વે રચાયેલા છે. એ ગમે તે હા, મહાવીરસ્વામીના પોતાના જ શબ્દો કાઇ પણુ આગમમાં સગ્રહાયા હોય તે તે આયારમાં છે. છૂટક છૂટક રત્ના જેવાં તેજસ્વી સુભાષિતાને આ મનેરમ સંગ્રહ છે. વિવર્ણાત્મક સાહિત્ય : પાય, સ ંસ્કૃત, ગુજરાતી ઇત્યાદિ જ મરટ્ટીમાં રચાયેલી. પદ્યાત્મક કૃતિ છે. આયારને પહેલા સુયÞધ તેમજ ચાર ચૂલા પૂરતે ખીજો સુયખ્ધ એ એને વિષય છે. આયારની આ નિશ્રુત્તિ તેમજ શીલાંકસૂરિષ્કૃત ટીકા સહિત જે આવૃત્તિ શ્રીસિદ્ધચક્ર સાહિત્ય પ્રચારકસમિતિ તરફથી બે ભાગમાં પ્રસિદ્ધ થઇ છે તેના ખીજા ભાગને અન્ત જોતાં એમાં આયારનિશ્રુત્તિનું ૩૪૯મું પદ્ય અપાયા બાદ મહાપરિણ્ણાને અંગેની નિશ્રુત્તિની જે ગાથાઓ ઉપર ટીકા રચાઈ નથી તેવી સાત ગાથાઓ અપાય છે. આમ એક ંદર આ આયારનિશ્રુત્તિની ૩૫૬ ગાથાઓ છે. આયારને સમજવા માટે આના કરતાં કાષ્ટ અધિક પ્રાચીન સાધન આજે ઉપલબ્ધ નથી. આ સાધનની આછી રૂપરેખા H C L J ( પૃ. ૧૮૦–૧૮૧ )માં મેં આલેખી છે. આ તેમજ નીચે મુજબની
:
Jain Education International
“ છેદસૂત્રકાર
૧. “ શ્રીમહાવીર જૈન વિદ્યાલય રજત મહેાત્સવ ગ્રંથ માં અને નિયુક્તિકાર એ નામના લેખ( પૃ. ૧૯૯ )માં એમણે કહ્યું છે કે નિયુક્તિકાર ભદ્રબાહુ તે શસવત્ ૪૨૦ ( વિ. સ. ૫૬૨ )માં પંચસિદ્ધાન્તિકા રચનાર વરાહમિહિરના સહેાદર છે અને નૈમિત્તિક આચાય છે.
૨૧
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
