________________
વીસ ] દિઠવાય
૨ ગત), (૬) ભાસાવિજત(ભાષાવિજય), (૭) ભૂયવાત (ભૂતવાદ), (૮) સમ્માવાત(સમ્યગ્વાદ), (૯) સવ્વપાણભૂતજીવસત્તસુહાવહ (સર્વપ્રાણુભૂતજીવસત્વસુખાવહ) અને ( ૧૦ ) હેઉવાત ( હેતુવાદ). આ વિભાગ–નદી(સુ ૫૭)માં દિક્િવાયના પાંચ વિભાગ ગણાવાયા છે. (૧) પરિકમ્મુ (પરિકર્મ ), (૨) સુત (સૂત્ર ), (૩) પુવ્વગય (પૂર્વગત), (૪) અણુઓ (અનુગ) અને (૫) ચૂલિયા (ચૂલિકા).
પરિકમ્મ–એના સાત પ્રકાર છે. એ પછી પહેલા બેના ચાદ ચદ અને બાકીનાના અગિયાર અગિયાર એમ કુલ ૮૩ (૧૪૪૨+૧૧૫) ઉપપ્રકારે છે. પરિકમ્મના સાતે પ્રકારના અન્તમાં “સેણિયા” શબ્દને અધ્યાહત રાખતાં એનાં ઇનામ તરીકે ૧ સિદ્ધ, ૨ માણસ, ૩ પુ૬, ૪ પગાહણ, ૫ ઉવસંપજજ, ૬ વિજહ અને ૭ ચુઆયુઅને નિર્દેશ થઈ શકે. સિદ્ધસેણિયાના દ ઉપપ્રકારનાં નામ નીચે મુજબ છે –
૧ માઉથાપય, ૨ એગઅિપય, કે પાદપય, ૪ આગાસાય, ૫ કેઉભૂઅ, ૬ રાસિબ૯, ૭ એગગુણ, ૮ દુગુણ, ૯ તિગુણ, ૧૦ કેઉભૂખ,
૧ આને “ભયાવાય” પણ કહે છે. જુઓ વિશેસા ( ગા. ૫૫૧ ). ૨ કેટલાક ગ્રન્થમાં અણુગ (પૂર્વાનુગ) પછી પુશ્વગાયનો ઉલ્લેખ છે. જુઓ B C D J (પૃ. ૭-૮). વિશેષમાં શિવમસૂરિકૃત સયગની ચુરિણ( પત્ર ૨ )માં તેમજ સિત્તરિની ચણિપત્ર ૨ )માં ૧ પરિકમ્મ, ૨ સુત્ત, ૩ પઢમાણુગ, ૪ પુરવગય અને ૫ ચૂલિગા(વા) એ નામથી અને કમથી દિવિાયના પાંચ વિભાગે દર્શાવાયા છે. ૩ ધવલા(પુ. ૨ )ની પ્રસ્તાવના (પૃ. ૪૩)માં સૂચવાયું છે તેમ દિગમ્બર માન્યતા પ્રમાણે ચન્દ્રપ્રજ્ઞપ્તિ, સૂર્યપ્રજ્ઞપ્તિ અને જમ્બુદ્વીપપ્રજ્ઞપ્તિને પરિકર્મમાં સમાવેશ થાય છે. ૪ સિદ્ધ, મનુષ્ય, પુષ્ટ, અવગાહન, ઉપસમ્પધ, વિપ્રજહ ને મ્યુતામ્યત એ સાતે સાથે “શ્રેણિકા શરદ જોડતાં સાત સંસ્કૃત નામ બને છે. ૫-૭ નંદી (સ. પ૭) પ્રમાણે ૪-૬નાં નામ ગાઢ, ઉવસં૫જણ ને વિપૂજહણ છે. ૮ માતૃકાપદ, એકાર્થિકપદ, પારેષપદ, આકારાપદ, કેતુભૂત (૧ કેતુવ્રત), રારિબદ્ધ, એકગણું, દિગુણુ, ત્રિગુણ, કેતુભત, પ્રતિરહ, સંસારપ્રતિગ્રહ, નન્દાવર્ત અને સિહબદ્ધ
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org