________________
ર
ઓગણીસમું]
અનુપલબ્ધ આગમ ખાધા બાદ રહેલ ) ઉચ્છિષ્ટમાં, અંગૂઠાના નખમાં, કપડામાં, દર્પણમાં, હાથમાં, તરવારમાં, પાણીમાં, ભીંતમાં વગેરેમાં દેવતા ઊતરી આવે તેને પ્રશ્ન પૂછવો તે પસિણુ છે. આ ઉપરથી ખોમગપસિણુ વગેરેનું સ્વરૂપ ક૯પી શકાય છે. જેમકે કપડામાં ઊતરી આવેલા દેવતાને પ્રશ્ન પૂછવો તે
મગપસિણું” છે.
( ૧ ) અરુણે વવાય (અણપપાત)–આમાં અરુણ નામના દેવના સમય ( કલ્પ) અને ઉપપાતને અધિકાર છે. નંદીચુણિ ( પત્ર ૪૯)માં સૂચવાયા મુજબ આ અઝયણ એક સાધુ ગણુતા હતા તે સમયે અરુણ દેવ એની પાસે ગયો અને એણે આ અજઝયણ સાંભળ્યું. એ પૂરું થતાં એ દેવે વરદાન માંગવા કહ્યું પણ સાધુએ ના પાડી. દેવ સાધુને પ્રદક્ષિણા કરી પિતાના વિમાનમાં પાછા ફર્યો. અભયદેવસૂરિએ ઠાણ (સુ. ૭૫૬)ની ટીકા(પત્ર ૫૧૩ આ)માં કહ્યું છે કે આ જાતનું શ્રત વિશિષ્ટ પ્રસંગે જ હેય છે. અરુણાવવાય એ સંખેવિતદસાનું છઠું અજઝયણુ છે અને એ અતિશયવાળું છે. બાર વર્ષના દીક્ષા પર્યાયવાળા સાધુ આ આગમ તેમજ ગરુ વવાય, ધરણે વવાય, વણવવાય, વેલંધરાવવાય અને વેરામણવાય ભણું શકે. અરુણનું આવાહન થતાં એ સુવર્ણ આપે છે.
(૨-૭) ગરુ વવાય, દેવિંદાવવાય, ધરણાવવાય, વરુણેવવાય, વેલંધરે વવાય ને સમર્ણવવાય–આ પૈકી બીજા અને ત્રીજા સિવાયના આગમ સંખેવિતદસાનાં અજઝયો છે. આ છ આગમેમાં ગરુલ (ગરુડ), દેવિંદ (દેવેન્દ્ર), ધરણ, વરુણ, વેલધર અને વેરામણ (વશ્રમણ) એ છ દેવને અનુક્રમે અરુણુના જેવો અધિકાર છે. આથી અરુણવવાયને મળતા આવે એવા પાઠે આ આગમાં હશે એમ અનુમનાય છે. ગરુડનું આહવાહન થતાં એ સુવર્ણ (?) આપે છે, જ્યારે વરુણનું આહ્વાહન થતાં એ સુગધી વૃષ્ટિ કરે છે.
(૮-૧૧) આયવિભક્તિ, ઝાણુવિભક્તિ, નિસ્યવિભત્તિ ને મરણવિભત્તિ–પહેલા આગમ વિષે કંઈ વિશેષ ખબર નથી. બીજે આગમ ૧ જુઓ L A I (પૃ. ૨૨૮).
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
