Book Title: Amam Charitra Part 02
Author(s): Bhanuchandravijay
Publisher: Jaswantlal Girdharlal Shah
Catalog link: https://jainqq.org/explore/022744/1

JAIN EDUCATION INTERNATIONAL FOR PRIVATE AND PERSONAL USE ONLY
Page #1 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Bka vijetA ZZAflZZIZAJIK . \ To lekhaka: munizrI naya) Ama Ama karavA (hiogliglaray cl) khatrI Page #2 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pUjyapAdavijaya-ma-vijJAna- kAra ja pUjyapAda paM. cakolyavijayajIva sadasabhya nama che. zrImadAcArya muniratnasuriricita tADapatrIya bhAvI jinezvara vya. 264 zrI amama svAmi caritra bhAga-2 ( gujarAtI bhASAMtara) bhASAMtara kartA munizrI bhAnucavijaLI kiMmata rUA. 5DuM yazendu prakAzana 1964 : graMtha 15 Page #3 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prakAzaka : jasavaMtalAla gIradharalAla zAha 147, taMbolIne khAMce, DozIvADAnI piLa, amadAvAda. prAptisthAna ke (1) zrI jena prakAzana maMdira che. 3094 dezIvADAnI poLa, amadAvAdache (2) megharAja jaina pustaka bhaMDAra goDIjInI cAla, pahele mALe, kIkA sTrITa, muMbaI . (3) semacaMda DI. zAha jIvana nivAsa sAme, pAlItANA. | (4) sarasvatI pustaka bhaMDAra che ratanapaLa, hAthIkhAnA, amadAvAda, prathamavRtti vIra saMvata 2491 I. sana 1964 nemi saMvata 16 saMvata 2021 mauna ekAdazI sarva hakka prakAzakanA che. maNilAla chaganalAla zAha dhI navaprabhAta prinTiMga presa ghIkAMTA reDa : amadAvAda Page #4 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 7 || livil Hos.1:I '' 1' sTI :TWINNlil ithil| * 'I' *_il Milla lil;"till I wil" '14''livi[ rh[ll llllllllllHHiifil][tivil/IiaWilliail:/twillultIlHIHil|(KIHill/UL] [lllilithiji,Hi][di[li[] Vid:14:Tl ; thrill, id: ''t thisf :Al/lF ISBN angerang (TNRLDUAI UTILISTA DE MARIA Apane zizu bhAnacaMdra NATAMANHUU MIC, Bernardo documents third Aukti T samarpaNa mArA saMyamajIvananA zaizavakALamAM jJAnAmRtanuM siMcana karanAra pa. pU. paramapakArI siddhAMta mahodadhi, prAkRtavidvizArada AcArya bhagavaMta zrImad vijaya kasturasUrIzvarajI mahArAja sAhebane mArA saMyama pravahaNanA ajoDa sukAnI ( pa. pU. samarthavyAkhyAnakAra, kaviratna AcArya mahArAja zrImavijaya yazabhadrasUrIzvarajI mahArAja sAhebane saMsAra samudramAMthI saMyamamArge vALanAra niryAmaka pUjya gurUdeva pa. pU. bAlabrahmacArI vAtsalyamUrti ajoDa vyAkhyAnakAra pa. pU. paMnyAsa pravara caMdrodayavijayajI gaNivarya mahArAja sAhebane 2021 mauna ekAdazI bArAmatI cuma.catiunilor A Ra'N; nivasar is sti"', '. it inst trt!:Na mAM hiinuildilllllllli piNiraliyulika NiBHIMMultisit [iuuuHlLi , familialMahiliitis,Imail Idiliguillfinitiai.layAINFINIKi WaITAnir Milwauildimi[ lilllllllllll/Iy" Page #5 -------------------------------------------------------------------------- ________________ @ yazandu prakAzana dvArA prakAzita | gujarAtI (1) mahAsatI narmadA suMdarI 19(9) saMdeza (hIdI) (2) bAraparvanI kathA (patrakAra) (10) saMdeza (marAThI) (3) saMskAra jyota (11) kathAmauktika (4) sAgaranA motI (hiMdI) 1-50 (5) puSpa maMgala (12) kathAmautika (6) amama svAmi bhAga 1 4-00 (marAThI) (7) , bhAga 2 5-00 (8) zrIpALa kathA pratAkAra 3-00 ( gujarAtI bhASAMtara) saMskRta prAkRta (13) vItarAga mahAdevastutra (14) siri sirivAla kahA. bhA. 1 6-00 (15) siri sirivAla kahI. bhA. 2 6-00 AgAmI prakAzane bAra parvanI kathA (pustakAkAra gujarAtI) , (hiMdI) satyanA pArakhAM (gujarAtI) muhUrta divAkara (jyotiSane mahAnagraMtha-gujarAtI) A nizAnIvALA prakAzane silakamAM nathI. prAptisthAna: jasavaMtalAla gIradharalAlaH amadAvAda - -- - -- - --- Page #6 -------------------------------------------------------------------------- ________________ f0000000000000000000000000000000000000000000000 prakAzakIya nivedana otooooooooooooooooooooooooooooooooooooooooo jagatanA samasta jIvonuM ekAMte kalyANa karavAnI bhAvanAvALA atIta anAgata ane vartamAnakAlanA lakattara purUSa evA sarve tIrthakara bhagavaMtane mArA namaskAra thAo. pitAnA janmanA trIjA bhavamAM vIza sthAnaka tapanuM vidhipUrvaka ArAdhana karIne jagatanA sarva jIvonuM kalyANa karavAnI bhAvanA hadayamAM rAkhIne tIrthakara nAmakarma jeoe upArjana karyuM che, tevA tathA tIrthakara nAmakarma bAMdhyA pachI yathAyogya samaye te pada bhegavatA samasta pRthvItala para vicarI, jagatanA sarva jIvone upadeza ApI, temAMnA lagabhaga ghaNuM jenuM utkRSTa jIvana banAvanAra te tIrthakara kahevAya che. jainazAsanamAM bhUtakALamAM ghaNA tIrthaMkara thaI gayA che. bhAvimAM paNa anaMtA tIrthakara thaze. vartamAnamAM zrI sImaMdhara svAmi pramukha 20 tIrthakaro che. te te tIrthakara jagatanA samasta jIvonA hRdayanA bhAva sArI rIte jANe che. ane prakAze che. sAmAnya rIte utsarpiNI ane avasarpiNInA cha cha vibhAga karavAmAM AvyA che. temAM cha vibhAga-ArA caDhatA kALanA ane che vibhAga-ArA paDatA kALanA kahyA che. AvA dareka vibhAga-ArAmAM 24-24 tIrthakare ja jagatanA jIvonA kalyANa karavAne te te samaye jyAre jyAre teo je kALamAM yAta hoya te te kALamAM pitAnuM zAsana pravartAve che. ane temAM prathama sAdhu, sAdhvI zrAvaka, zrAvikArUpa zrI caturvidha zrI saMghanI sthApanA kare che. ane te zrI saMgha kema AgaLa vadhe, AgaLa vadhIne zAsananI zobhA kema vadhAre, te te rIte teone pitAnA sadupadezadvArA AgaLa lAve che. jema rAjA pitAnI prajAnuM nyAyapUrvaka pAlana kare che. ane tethI ja te nRpa zabda kahevAne mATe lAyaka bane che. ane nRna pati ti grupa: e vyutpattithI eTale samasta prANuonuM rakSaNa kare te Page #7 -------------------------------------------------------------------------- ________________ rAjA. A vyutpattine siddha kare che. dareka ArAmAM 24 lekottara purUSa thAya che. jeone tIrthaMkara paramAtmA kahevAmAM Ave che. koI kALamAM tethI vadhAre uttama purUSo prAyaH hotA nathI. AgAmI kALanA 24 tIrthakara pikI A zrI bAramA amane svAmi nAmanA zrI tIrthakara bhagavaMtanuM jIvana caritra pUjya AcArya zrI muniratnasUrijIe kabaddha banAvela che. te caritra kabaddha hovAnA kAraNe sAmAnyU jJAnavALA che tene yathAyogya svayaM bodha na pAmI zake te sAhajika che. AvA apajJAnI jIvonA bodhane mATe suMdara ane saraLa chatAM romAMcaka zilIthI teno gujarAtI anuvAda karavAmAM Avyo che. A mahAna graMthane anuvAda pa. pU. paropakArI pUjyapAda zAsanasamrATa bAlabrahmacArI aneka tIrthoddhAraka AcArya mahArAjAdhirAja vijaya nemisUrIzvarajI mahArAjanA paTTAlaMkAra pa. pU. paramopakArI pUjyapAda zAMtamUrti samaya AcArya bhagavaMta zrImadvijayavijJAnasurIzvarajI mahArAja sAhebanA paTTadhara pa. pU. paramopakArI pUjyapAda siddhAMta mahodadhi prAkRtavidizArada AcArya mahArAja zrImaddavijaya kasturamurIzvarajI mahArAjanA vidvAna ziSyaratna pa. pu. paramopakArI pUjyapAda bAlabrahmacArI ajoDa pravacanakAra paMnyAsapravara zrI caMdrodayavijaya gaNuvarya mahArAjazrInA prathama ziSya pa. pu. vidvAnamunirAja zrI bhAnacaMdravijayajI mahArAja sAhebe khUbaja parizrama dvArA taiyAra karela che, teono A prayAsa kharekhara prazasya che. A anuvAdamAM bhAvi-jinazrI amama svAminA dareke dareka bhavonuM te te bhomAM teoe kevA kevA kAryo tathA janahitAdi Adi je je karyuM che. te saMpUrNataH sArI rIte samajAvyuM che. pU. munizrI bhAnucaMdravijyajI mahArAjazrIe Avo suMdara anuvAda A graMthane taiyAra karI lekabhogya banAvyo che. te badala samasta vAcakagaNa teozrIno prayAsa A anuvAda vAMcI saphaLa banAvaze, tevI AzA rAkhavAmAM Ave che. - prakAzaka Page #8 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ((r)NG@G naivedya mArA saMyama jIvananA rozavakALa daramiyAna kathAo vAMcavAmAM, sAMbhaLavAmAM AvatI, samayanA pasAra thavAnI sAthe evI sAMbhaLelI, vAMcelI, dhArmika, ane sAmAjIka naitika jIvana utthAnanI kathAone navA vAghA paherAvIne meM vAMcaDhDhA samakSa mUkI che. paNa A putaka tamArA hAthamAM Ave che. te te mArA jIvananI aneka viTaMbanAe. mAMhenuM eka che. kAraNa ke jyAre lakhavA mATe pa. pu. samarthAM vyAkhyAnakAra, kaviratna AcAya mahArAja zrImad vijayayazAbhadrasurIzvarajI mahArAja sAhebe mane preraNA ApI. tyAre mane lAgyuM ane meM kahyuM paNa kharUM ke A mahAna graMthanA darza hajArathI adhika zlokAnu bhASAMtara gujarAtImAM karavuM. te te mAro rAkita bahAranI vAta che. vaLI cAturmAsamAM aneka prakAranI pravRttiemAM bhagIratha kAya thayu. muzkela che. paraMtu tenI anahada lAgaNI ane mamatAe mArA upara jIta meLavI, meM zrI amama svAmi ( mahAkAvya )nuM bhASAMtara karavAne vicAra amalamAM mUkayA. jemajema bhASAMtaranuM kArya AgaLa vadhatuM cAlyuM. tema tema te graMthamAM AvatA tamAma kathAnAmAM atyaMta maneAhara AnaMda anubhavavA lAgyA. jenuM varNana huM karI zakuM tema nathI, paNa mArA A prayAsane sarvAMgI nicoDa vAMcakeja Apaze. huM siddhahasta lekhaka nathI, tema meM A mahAkAvyanuM bhASAMtara karavAmAM jarApaNa chUTachATa lIdhI nathI, sat 2019nI sAlamAM Page #9 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vilA-pAralA (muMbaI)mAM cAturmAsa daramiyAna prathama bhAga sarga 1 thI 5 sudhI lakhIne be mahinAmAM bahAra paDyo. tyArabAda aneka prakAre zAsanonnatinA kArya aMge karI bIjA bhAganuM bhASAMtara thaI zakayuM nahIM. tyArabAda cAturmAsamAM aneka pravRttio hovA chatAM bIjA bhAganuM bhASAMtara saga 6 thI 20 sudhI chapAIne traNa mahinAnA alpa samayamAM bahAra paDe che. te te ghaNe alpa samaya kahevAya. jethI khalanA thavAno saMbhava rahela che. sujJa vAMcake A pustakamAM rahelI kSatio darzAve te bIjI AvRttimAM yogya sudhArA vadhArA karI zakAya, mArA A a5 prayatnane vAMcake vadhAvI leze. eja zubha bhavatu. bArAmatI ( jI. punA) 2021 mauna ekAdazI) -bhAnucaMdravijaya Page #10 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhAvI bAramA tirthaMkara zrI amarAmanAtha kAratakAkI ghI vartamAnagAvIzInA bAvIsamA tIrthaMkara zrI neminAtha gavAnanA prazcAvaMta upAsaka bharatakSetranA traNa khaMDanA adhipati navamA vAsudeva zrI kRSNavAsudevanI parivAra sahitanI A mUrti che. A zrI kRSNa vAsudevano AtmA AvatI covIzImAM bAra mAM thI amumanA nAmanA tIrthakara thavAnA che Page #11 -------------------------------------------------------------------------- Page #12 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrImadAcArya muniratnasUri viraciMta prAcIna tADapatrIya zrI amamasvAmi caritra bhAga-2 gujarAtI bhASAMtara | sarga-6 bharata kSetramAM rAjarAjezvara samAna ardha dakSiNa bharatanA alaMkArarUpa, vilAsI mAnavIothI bharapura, ati vizAla paDhAla nAme nagara che. havelIenI upara uDatI dhajA patAkAothI gabharAIne amarAvatI devalokamAM cAlI gaI hatI. te havelIonA phaTakamaya jharUkhAone sUrya savAra ane sAMja pitAnA kIraNathI kamaLanA ughaDatA kulanI jema dedIpyamAna banAvatA hatA, jyAre teja sUrya madhyAnha samaye potAnA kAraNe vaDe teja jharUkhAone sUvarNamaya banAvatuM hatuM, jyAMnA mAnavIe devatAI Rddhi bhogavI rahyA hatA, te nagarane dhanika varga kuberanI sAthe hariphAI karatA hatA, daze dizAomAM pitAnI kIrtine niSkalaMka caMdramAthI zitaLa, sUryathI paNa adhika tejasvI, samudra samAna zauryavaMta, jenI talavAranI dhArarUpa taraMgavaDe lajijata banelA virodhI rAjAo potAnA rAjya seMpIne bhAgI gayA hatA, te harizcaMdra rAjA rAjya karatuM hatuM, zarIrathI lakSmI, sarasvatInI tejasvitA, Page #13 -------------------------------------------------------------------------- ________________ hRdaya te jANe zauryathI bharapura, evI lakSmIvatI nAme rANI hatI, antaHpuramAM aneka rANIo hovA chatAM paNa lakSmIvatIe pitAnA guNethI rAjAnA cittane harI lIdhuM hatuM, candralekhAmAM candrikAsamAna, rehaNAcalamAM maNinI jema, devabhUmimAM kalpavalli svarUpa, AMbAnA vRkSamAM maMja. rInI jema nItivaMtanI sAkSAt lakSamI samAna, nirmala vinItanI khyAti jevI, viduSionA kAvya samAna, te lakSamIvatInI kukSine viSe eka putrIe janma lIdhe, maMgala dipakanI jema pitAnA kuLamAM aniSTanA aMdhakArane pitAnI kAMtithI dUra karyo, ane maMgaLamaya vAtAvaraNa nirmANa karyuM. | sarva lakSaNothI bharapura sAkSAt sarasvatI sanmAna te pUtrInA janmathI ja pitAnA aMtaramAM harSanA taraMgone virATa uchaLavA lAgyuM, tenA pUrvabhavanA pati kubere janma samaye AvIne aDhaLaka sUvarNanI vRSTi karI. pitAe prasanna thaIne guNamaNinI khANa saMdeza te putrInuM nAma kanakavatI rAkhyuM. kamalinInI jema dhAva mAtAnA kheALAmAM ramatI te pUtrI cAlavA lAgI te vAre tenA paganI sUvarNa. maya ghugharIonA raNakArathI, temaja teNI mIThI ane kAlI bhASA bolavA lAgI tethI sarvene kanakavatI mane raMjaka ane priya lAgavA lAgI. teNI ratnakuMDalathI zevA lAgI, nAnI putaLIo sAthe rAkhI samAnavAyanI bALAo sAthe ramavA lAgI, sadaza te pitAe kamalinInA Page #14 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vidyAbhyAsa egya vaya thavAthI rAjAe teNIne mahApaMDita pAse bhaNavA mekalI, sAkSAt sarasvatInI jemaja bhaNavA lAgI, strIone egya cesaTha kalAomAM nipuNa banI, teNI zaMgAra devatAnA ghararUpa, kAmadevanA kIDA gharasadaza, vilAsa kalAnA abhyAsabhavanarUpa, yauvanAvasthA prApta karI cUkI, teNInI AMkhamAM namratA hatI, chatAM te AMkhe kAnanI sAthe vivAda karatI hatI, tene bhAlapradeza ardhacaMdrAkAra hatuM, tene kaMTha vidyA ane guNenuM sUcana karanArI rekhAthI aMkti hatuM, tenA heTha kamalanA patra jevA adbhuta raMgavALA joI paravALAM samudramAM saMtAI gayA hatA. sarasvatInA nivAsasthAnarUpa teNInuM mUkha nila. chana hatuM. teNInI daMta paMktie dADamanI kalIne paNa zaramAvatI hatI, teNInuM kapALa bhAgyasUcaka rekhAothI bharapura hatuM. suMdara kezakalApathI zobhatuM tenuM mastaka kumAra kArtikeyane lajajALuM banAvatuM hatuM. tenA unnata stane suvarNakuMbhane tiraskAratA hatA, hAtha ane paganI lAlimA kamaLane jala samAdhi levaDAvatI hatI, tenA rUpa ane guNanuM varNana advitIya ane adbhUta hevAthI na karI zakAya tevuM hatuM. devAMganAo paNa teNInA rUpathI aMjAIne adazya banI gaI hatI. yauvanAvasthAmAM AvelI kanakAvatIne joI tenA mAtApitA egya ghara ane vara zodhavAnI ciMtAmAM divase pasAra karavA lAgyA. ekadA avasare citta ati mane hara svayaMvaranI racanA Page #15 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karAvavAno sevakane hukama karyo, lekenA anucita apavAdane dUra karavAmAM svayaMvaranI racanA karyA vinA rAjA ane rANIne mATe bIje kaI mArga nahe. AnaMda vibharamAM nAcatI "kanakAvatI" svayaMvara maMDapanI racanA jetI hatI. harSAvezamAM AnaMdane anubhavatI hatI. jenA svayaMvarane mATe eka mahIno bAkI rahyA che evI "kanakAvatI" gavAkSamAM beThI hatI, ane sRSTinI addabhUta karAmatane avakatI hatI. te vAre atyanta suMdara, manohara, ane jotAMnI sAthe ja mohita thaI javAya te eka haMsa AkAzamAMthI ekAeka "kanakavatI pAse AvIne paDyo. madhuravANavALA te haMsane "kanakAvatI e pitAnA hAthamAM lIdhe, ane vicAravA lAgI ke alaMkArothI alaMkata "haMsa" jarUra kaI vidyAdharano hovo joIe. are ! mane A vicAra zA mATe? koIne paNa hoya ? mAre te tenI sAthe ramavAthI ja kAma che ne ! mAre bhAgyodaya che ke mane A suMdara-sahAmaNe ane makhamala samAna suMvALA pIMchAvALe haMsa prApta thayela che. tenI sAthe ramIza, ane AnaMda prApta karIza, AvI lakSaNayukta vastu puNyadaye karIne prApta thAya che. kanakavatI te haMsane sUryakAnta maNithI maDhelA suvarNanA piMjarAmAM mUkavAno vicAra kare che, tyAM te mAnavInI bhASAmAM kanakavatIne saMbodhana karate, ane AzcaryamAM Page #16 -------------------------------------------------------------------------- ________________ magna banAvate te haMsa be, he suMdarI ! je vastu puNyathI malI che, ane rogathI ja chUTavAvALI che. tene tuM zA mATe bAMdhI rAkhavAne vicAra kare che. tArA manamAM jarA vicAra te kara ! je haMsa mAnavIne darzanamAtrathI AnaMdadAyaka ane kalyANakAraka thAya che teja haMsa jyAre pitAnI meLe tArA hAthamAM AvIne paDa che, te tane zuM nahI karI Ape ? rAjapUtrIe kahyuM ke he hasa! tArI vANImAM mane vizvAsa che ke tuM je vAta karIza temAM mAruM kalyANa haze, mArA manamAM caMcaLatA prApta thAya che. tAre je kAMI kahevAnuM hoya te mane tuM kahe. te vAre haMsa che. huM eka vakhata vidyAdharendra kezalanI kezalAnagarI uparathI uDate uDate jatA hatA, te vAre AkA zamAMthI meM atyanta tejasvI purUSane jo, ane huM kezalAnagarImAM gaye, tyAM te pitAnI prabhAthI AkAzamaMDaLane ughAta karanAra kAMtivALA eka purUSane ane tenI sAthe kauzalanI pUtrI sukezalAne joI, sukozalA atyaMta suMdara hovA chatAM paNa te purUSanI sAthe zyAma jaNAtI hatI, phikkI lAgatI hatI, tyAre harSa ane viSAdathI huM vicAra karavA lAge ke A pRthvI prazaMsanIya che. ratnanI khANa che. A pRthvInA mugaTa samAna A purUSa vidyamAna che. paraMtu vidhAtAe tene strI ratnathI vAMchita rAkhela che. athavA tene yogya kaI paNa strInI prApti thaI zakatI ja nathI. kalpadrumanI sAthe jema kalpavelaDIne ega che, tevI rIte vidhAtA tenI sAthe tAre ega prApta karAvI Ape Page #17 -------------------------------------------------------------------------- ________________ te ja tamArA baMnenA mATe vidhAtAe karele parizrama saphaLa thAya. haMsanI vAta sAMbhaLI kanakavatI AkuLavyAkuLa banI gaI hasatI hasatI bolavA lAgI "kevI suMdara vAta che . temanuM vRttAMta sAMbhaLI mArA kAna pavitra thayA, paraMtu kalpadruma samAna temane joI mArI AMkho kyAre saphaLa thaze ? teNe A pramANe bAlI rahI hatI eTalAmAM ja te haMsa uDIne AkAzamArge cAlyA gaye, teNI vilApa karavA lAgI. tyAM te ekAeka suMdara citrapaTa, AkAzamAMthI paDyo, ane divya vANu dvArA sUcanA karavAmAM AvI ke "svayaMvaramAM A citrapaTanA AdhArathI ja tuM tArA bhAvI patine oLakhaje" huM paNa tArA tarapha tenI prIti vadhe te mATe kauzalAnagarI jaI rahyo chuM. haMsanI vAta sAMbhaLI citrapaTane ughADI potAnA mita rUpI caMdanathI citrane vilepana karyuM. vikasita nayanarUpI pu vaDe tenI pUjA karIne haMsane kahevA lAgI he haMsa! tuM sAmAnyataH nathI mATe tuM tAruM svarUpa mane batAva, tyAre hase pitAnuM mULa svarUpa pragaTa karIne kahyuM ke "huM candratapa, nAme vidyAdhara chuM. tArA - bhAvi patine sevaka chuM. A citramAM jenuM pratibiMba che te svayaMvaranA divase bIjAne dUta banIne Avaze. te vAta tuM dhyAnamAM rAkhaje. kanakavatIe AzirvAda ApI haMsanA rUpamAM rahelA Page #18 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vidyAdharane vidAya karyo, citrastha pitAnA priyatamane sAkSAt pati mAnatI kanakavatI tene AliMgana karavA lAgI, hRdaya sthAne, gaLe, mastakane viSe citrapaTane lagADavA lAgI. candrAtavidhAdhara vidyAnA baLathI pavananI jhaDape kauzalA nagarI pahoMce, rAjamahelanA zayanakhaMDamAM ratna palaMga upara sUtelA vasudevane paga dabAvI jagADyA, vasudeve vidyAdharane oLakhe ane kahyuM ke jarA dhImethI bolaje, kAraNa ke mArI patnine nidrAne bhaMga na thAya, vidyAre kanakavatInA svarUpane batAvyuM ane kahyuM ke vidyAnA baLathI meM ApanuM citra teNIne ApyuM che. jenAthI zAntana prApta thayuM che. teNIe aneka prakAre ApanA pratye prArthanA karI che. vidyAdhare kahyuM ke he deva! Aje kRSNa pakSanI dazamI che. ane zukalapaMcamIne prathama bhAgamAM jagatane AzcaryakArI! kanakavatIne svayaMvara thaze. svAmina! Apa tyAM javAne avazya vicAra karaje, kemake teNI phakta ApanI AzA upara jIve che. vasudeve kahyuM ke saMdhyA samaye svajananI AjJA laIne huM tamArI sAthe AvIza, tame mahelanA udyAnamAM mArI pratIkSA karaze, vasudevanI vAta sAMbhaLI vidyAdhara AnaMdita banI pitAnA sthAne cAlI gayo. vasudeva pitAnI aMganA jAgI na jAya tevI rIte ratna palaMgamAM sUI gayA. prAtaHkALe uThIne pitAnI aMganA sAthe vAtacIta Page #19 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karI vidAyagirI laIne candrAta vidyAdharanI sAthe peDhAlapura nagaramAM vasudeva gayA. * vasudevanuM Agamana sAMbhaLI rAjA hariza pite lakSmIramaNeghAnamAM vasudevanuM svAgata karyuM, chae RtunA nivAsasthAna samAna te udyAnamAM vasudeva saptamaRtunI jema bhavA lAgyA, tyAM teoe prAcIna eka vAta sAMbhaLI ke eka vAra jyAre naminAtha svAmi samesaryA hatA, tyAre zrI lakSamIdevIe pitAnI sakhIo sahita krIDA karI hatI, tyArathI A jagyA lakSmIramAghAna kahevAya che. evuM sAMbhaLIne jinamaMdiramAM jaIne jinabiMbenI pUjA karI. eTalAmAM pitAnI teja prabhAthI sUrya maMDalane parAbhava karanAra atimahAna ratnabhAsura nAmanuM vimAna tyAM AvyuM. te vimAnane jaI vasudeve kutuhalathI AgaLa beThelI vyaktine pUchyuM ke A vimAnamAM koNa mahaddhi kadeva AvyA che ? tyAre teNe javAba Ape ke ghaNuM dethI sevAtA uttara dizAnA adhiSThAyaka kubera keI moTA kAraNathI AkAza mArge bhUmaMDaLa upara AvI gayA che. A jinamaMdiramAM jinapratimAnI pUjA karIne moTI utkaMThAthI zrI kanakavatIne svayaMvara jevA ame jaIzuM. te vAre vasudeve vicAra karyo ke dhanya che A kanyAne ke jene svayaMvara jevA mATe kubera pote svargalekamAMthI utarIne tichalekamAM AvyA che. vimAnathI utarIne jinapratimAnI pUjA karI, harSathI saMgItapUrvaka prabhunI stavanA karI. kubere jinezvara Page #20 -------------------------------------------------------------------------- ________________ devane bhAvapUrvaka aMjalibaddha namaskAra karyo, vasudeve vicAra karyo ke sthAna tyAga paNa atyaMta upakArI thayuM. ke jenAthI kubera jevA adbhUta devanuM tathA adbhUta vastuonuM mane darzana thayuM. nidhIzvara zrI kubera jinapUjA, stavanA, bhakti vigere karI potAnA sthAne AvyA, tyAre vasudevane joyA, are ! A te surendra, narendra ane asurendrathI paNa atyaMta adhika suMdara che. e pramANe vicArIne prasanna citte kubere zrI vasudevane bolAvyA, vasudeva kuberanI pAse gayA, surendrane paNa lajajALu banAve tevuM vasudevanuM rUpa ane lAvaNya nirakhI harSita ane abhimAna rahita banelA kubere madhura avAje, mitranI jema vasudevane satkAra karyo, vasudeve vinayathI hAtha joDI kuberane kahyuM ke he devendra ! Apa mane Adeza Ape ke jethI huM ApanuM kaI priya kArya karyuM. kubere kahyuM ke tamArAthI ja eka kArya thaI zake tema che. mATe tame kare, te vAre vasudeve kahyuM ke Apa kAryane jaNAvo ! kubere kahyuM ke antapuramAM zrI kanakavatIne mArI vANavaDe jaIne kahe ke uttara dizAnA adhipati zrI kuberadeva tane sUrya ane kamalanI jema cAhe che. tArA svayaMvaramAM tuM tene mALA paherAvI tAre priya tama banAvI tenA jIvanane kRtArtha banAva. vasudeve vicAra karyo ke samyagadaSTi A deva mitrane vyavahAra kare che. vaLI Indrane paNa mAnya che. mATe mAre Page #21 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 10 enuM apamAna nahi karavuM joIe, ema vicArI kubere karelI vAtane svikAra karyo, kAraNa ke parApakAra karavAmAM hamezAM jeo satata taiyAra hAya che. tevA puruSonA hRdayamAM svAnI vicAraNA thatI ja nathI. zrI vasudeva uThIne peAtAnA AvAsa sthAne gayA, peAtAnA nya veSane utArI nAkhI dUtane mATe ucita evA navIna veSane paridhAna karI nidhIzvara kuberanI pAse AvyA, tyAre kubere veza parivartananuM kAraNa vasudevane pUchyu. tyAre vasudeve javAba ApyA ke dUtane mATe vastrAbhUSaNa vigere ADakharanI jarUrIAta. hAtI nathI. phakta vANI atyaMta suMdara hovI joIe, vasudevanA cAturyathI ane ucitatAthI khuzI thaI kubere kahyu ke Apa jaldIthI jaI ne mArA kAryanI siddhi karo, prabaLa khaLavAna hAvAM chatAM paNa garbhamAM rahelA jIvanI jema kAryanu paNa lakSa na jAya tevI rIte vasudeve rAjabhavanamAM praveza karyAM. AkAzamAM rahelA tArA ane nakSatre jevI rIte zeAbhe che. tevI rIte nilaratnAthI racita ane metIethI maDhelI evI prathama bhUmi upara vasudeve praveza karyAM, gaganamAM rahelA tArAonA jhumakhAnI jema pahelA majale divya zaroravALI aneka strIenA vRMdane joce, tyArabAda ratnamaya chatavALA ane suvaNunA stha'bhAvALA khIjA mALe vasudeve praveza karyo, tyArakhAda aneka prakAranI strIeAnA mUkhathI ma'Dita ane maneAhara IndraleAka samAna tRtIya majale praveza Page #22 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 11 karyA, tyArabAda candrakAnta maNimaya vekiAethI samRddha, evA cAthA majale praveza karyAM. apsarAo tathA ratnAthI acita evA pAMcamA male praveza karyAM, nAnA ratnAthI banelI kamalAkAranI kuTIra jevA chaThThA majale praveza karyAM, tyArabAda khAramA devalAka sadeza, strIratnAthI racita, nAnA kalpavRkSeAthI zobhita, aneka bhASAone jANavAvALI, causaTha kalApraviNa, viduSienI jema vetra dhAriNI strIothI rakSita evA saptama majale vasudeve praveza karyo, vasudeva vicAravA lAgyA ke ekAntamAM mane rAjaputrInA meLApa kevI rIte thaI zakaze. eTalAmAM mukhyadvArathI divya alakArane dhAraNa karanArI devAMganAsamAna eka dAsI AvI. dAsIne vasudeve kanakavatI mATe pUchyuM. te vAre dAsIe kahyuM ke rAjaputrI kanakavatI hamaNAM ja udyAnamAM AptajanAnI sAthe beThelA che. dAsInI vAta sAMbhaLI vasudeva tarata ja mukhyadvAranA mAgethI pAchA vaLI saptabhrama prAsAdamAM sAtamA mALe gayA, jyAM AvIne jue che teA candrakAnta maNimaya e kuDalAnA apratima tejathI be gAlanI lAvaNyatAvata tArA ma`DaLanI yAtane paNa jhAMkhI pADanAra, chae Rtuone phIkkI pADatAra kanakavIne bhadrAsana upara beThelI vasudeve joI. te vakhate kanakavatI citrapaTamAM joyelA peAtAnA hRdayavallabha patinA dhyAnamAM vidyAdharanI jama vasudeve pahelA candrAtapa vidyAdharanA mUkhathI sAMbhaLelI tenA karatAM paNu Page #23 -------------------------------------------------------------------------- ________________ adhika rUpa, guNa ane lAvaNyavaMta dekhAtI hatI, sulocanA kanakavatIe jevuM citra joyuM hatuM tevI ja vyaktine joI. priyatama Agamanane nizcaya karI atyanta AnaMdita banI muktAphanI samAna netra suktithI harSAzranA binduethI abhiSeka karatI kaMkaNanA avAjathI svAgata karatI, khuzakhabara pUchatI, be hAtha joDI daza AMgaLIo bhegI karI, aMjalibaddha UbhI thaIne bolI ke Aja mArA pUrvanA agaNita puNyadayathI ApanuM darzana thayuM che. mArA puNyadaye Apane ahIM sudhI AvavuM paDayuM che. atyaMta AnaMdanA bhArathI dabAyelI na ho! evI kanakavatI harSathI vasudevane praNAma karavA lAgI. praNAmane hovA chatAM paNa vasudeve teNIne rokI kahyuM ke he varavarNinI! tuM mArA jevA dUtane kema praNAma kare che? te vAre kanakavatIe kahyuM ke ApanA vinA bIjuM keNuM mArA svAmi banI zake tema che. Apa mArI mazkarI karI, mArA manane zA mATe duHkhI karI che. Apa mArA svAmi che, devatAe Apane ja mArA svAmi kahyA che. tyArathI ApanA A citrapaTanA dhyAnamAM mAruM mana magna che. mATe have te huM ApanI dAsI chuM. tyAre vasudeve kahyuM ke Apa te catura che, chatAM paNa AvuM zA mATe bele che, tArA svAmi te uttarAdhIza ane saudharmAdhipatinA lekapAla zrI kubera thavAnA che. huM temano dUta banI tArI pAse Avyo chuM. huM temanI mUkhya Page #24 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 13 devInA rUpamAM manuSya hAvA chatAM paNa devI khana ! vidyApAragata kanakavIe krodhita manIne kahyuM ke huM dAkSiNyasAgara svAmi ! Apa ApanI saralatAthI Ama kema bele che ? bhUmaDala upara kAI vakhata paNu kAIpaNa strInA devanI sAthe lagna thayA nathI ane thavAnA paNa nathI. kuberane namaskAra karI, Azcayane anubhavatI pharIthI vasudevane kahevA lAgI, ke Apa kRtanA kAryoMmAM kadApi saphala thaI zake tema nathI, kemake kayAM huM sAdhAraNa manuSya strI ane kayAM te indranI samAna suMdara ( kubera ) deva, AvI rIte sa`ba'dha AMdhanAra jagatamAM hAsyane pAtra bane che. Apane kUta banAvI mArI pAse mAkalyA te paNa ucita nathI. 1. devatAnI vANIthI, citrapaTanI ekatAthI,'bIjAnA dUta anIne Avaze ' evI candrAtapanI vANIthI me nizcaya karyo che ke Apa mArA hRdayavallabha svAmi che. mane lAge che ke zrI kubere sArU karyu che ke Apane mArI pAse krUta banAvIne meAkalAvelA che. jo Apa ahIM na AvyA hAta te svacavaramAM oLakhI paNa zakata nahi, vasudeve kahyu ke tame kuberanI AjJAnuM ulla'dhana karazeA nahI, nahitara tamane damayatInI jema kaThina sa'kaTAnA sAmanA karavA paDaze. kanakavatIe pharIthI vasudevane kahyuM' ke zrI kuberanuM nAma sAMbhaLatA mArA cittane Ana'da thAya che. pUrva bhavanA bhatttara hatA, paraMtu sudhA deva audArika zarIranI ga'dhane kAIpaNa vakhata sahana nathI kAraNu ke te mArA huM bhAjana karanArA Page #25 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - 14 karI zakatA, evI tIrthakara bhagavAnanI vANI yugAntamAM paNa mithyA nathI thaI zakatI, mATe Apa ja mArA pati che. zrI kubera to pratimA sthita deva raheze, ane Apa mArA taraphathI paNa uttara dizApati zrIkuberane eTaluM kaheje ke dUta te eja prazaMsanIya hoya che ke je baMnenA cittane paraspara joDI Ape, tyArabAda vasudeve kanakAvatI pAsethI nIkaLIne kuberanI pAse AvI banele vRtAMta kahevA mAMDyo, tyAM kubere kahyuM ke kahevAnI kAMI jarUra nathI. meM avadhijJAnathI samasta vRttAMta jANI lIdhuM che. tArI stuti huM zuM karuM ! traNe lokamAM tArA samAna nirvikAra kaI ja nathI. sAmAnika devenI sabhAmAM vasudevanA guNonuM varNana karatAM kubere bheTanA rUpamAM surapati priya nAmanA be devaLyavastra, divya vilepana, divya sugandhita puSpamAlA, sUryanI samAna tejasvI zire ratna, candrakAnta maNimaya be kuMDala, cadraprabhahAra, prabhApUrNa che keyura, vimala nakSatramAlA, divya ardhazAradA, suMdara be kaTaka, ane be mekhalAo ApI. te AbhUSaNone paheravAthI vasudeva, zrIkuberanI samAna dekhAvA lAgyA, svAmi te evA hovA joIe ke je pitAnA nokarane paNa pitAnI samAna banAvI zake, zrI kubere karelA satkArathI vidyAdhare harSollAsa anubhavavA lAgyA, te vAre zrI harizcadra tyAM AvI zrI kuberane praNAma karI vinaMti karI ke Aje huM bhArata varSane utkRSTa mAnuM Page #26 -------------------------------------------------------------------------- ________________ chuM ke jyAM svayaMvara darzana mATe Apa svayaM padhAryA che. tyArabAda rAjAe ghaNA dravyano vyaya karIne meTA samAraMbha sahita adbhuta svayaMvaranI racanA karI. zrI harizcaMdra rAjAnA harSapUrvakanA AmaMtraNathI padhArelA rAjAe tathA vidyAre pitA potAnA nirdiSTAsana upara birAjamAna thayA. tyArabAda devatAo jeone cAmara viMjhI rahyA che, sapheda vastrothI vibhUSita, haMsavAhanArUDha, apsarAonA gItene sAMbhaLavAmAM sAvadhAna, sevakothI stuti karAtA, zrIkuberadeva svayaMvara maMDapane jovA mATe dvAra upara zubhatA vizALa teraNa pAse AvIne ubhA. te vakhate rAjA harizcaMdra dvAra pAse jaIne svAgata karI, pitAnI kanyAne dhanya mAnavA lAgyA, ane zrI kuberane uccAsana para besADyA, divyAlaMkAthI vibhUSita zrI vasudeva paNa yuvarAjanI jema zrI kuberanI pAse AvIne beThA. zrI kubere potAnI nAmAMkita suvarNamaya aMguThI vasudevanA hAthamAM ApI. aMguThIne paheratAMnI sAthe ja aMguThInA prabhAvathI vasudeva paNa zrI kubera samAna banI gayA, zrI kubere kanakavatIne bhramamAM nAkhavA mATe vasudevanI sAthe kapaTa vidyA khelI, hAya? saMsAramAM leke pitAne svArtha prApta karavA mATe kapaTa vidyA khelIne bIjAne bhramamAM nAkhatA jarA paNa acakAtA nathI, kharekhara ! rAjAo paNa devatAnI gatine ane buddhine samajI zakatA nathI, kuberanA rUpamAM vasudevane joI sarva rAjAe tathA vidyAre Page #27 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Azcarya cakita banIne eka sAthe bolI uThayA, "ahe! kanakavatI ja bhAgyavatI ane ati zreSTha kanakavatI che. jenA svayaMvaramAM be zarIravALA zrI kubera paNa AvyA che te ja vakhate pitAnA aMgomAM samAyelA advitIya sauMdaryavaMta, varamAlAne hAthamAM grahaNa karIne kanakAvatI sabhAmAM AvI. amRtasamAna kAdambinInI jema teNIne dekhatAnI sAthe mayUranI samAna utsuka rAjAe, aneka prakAranI ceSTAo karavA lAgyA, jevI rIte candralekhA pupinI jema pitAnI daSTi caMdranI tarapha rAkhe che. tevI rIte kanakavatI paNa pitAnI daSTithI rAjAone nIrakhavA lAgI, paraMtu sabhAmAM vasudevane nahIM jovAthI kanakAvatI saMdhyA samayanI kamalinInI jema plAna banI gaI. khinnA cittavALI kanakavatI sakhIonA hAthanuM avalaMbana laIne koI paNa rIte pAMcAlInI jema ja AkuLa vyAkuLa banI rahI hatI. rAjAe paNa pitAnA bhAgyane deSa ApavA lAgyA, sakhIoe kahyuM ke he kanakavatI ! tuM zuM cintA kare che ? samaya pasAra thaI dahyo che. tArI je IcchA hoya temane tuM varamALA AropaNa kara ! kanakavatIe sakhIone kahyuM ke he sakhi! mAruM bhAgya bagaDeluM che ke jenAthI mArI pasaMdagInA pati nathI dekhAtA, tyAre huM kone varamALA Are paNa karUM! jevA tevA patinI pasaMdagI karavI tenA karatAM te agnisnAna karavuM vadhAre sAruM che. Page #28 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 17 Aje mArA hRdayane dhikkAra che ke te vahAlAnI vimAsaNamAM phATI paDatuM nathI. te vAre sakhioe kahyuM ke he rAjaputrI ! tuM saMtApa karIza nahi, barAbara tapAsa karavAthI tane malI Avaze. A maMDapamAM tArA priyatamano praveza thayela che te nizcitavAta che. kAraNa ke meM temane joyA hatA. teo kadAca auSadhI athavA vidyAnA balathI chupAyA. haze. athavA zrI kuberadeve pitAnA prabhAvathI chupAvyA haze. kAraNa ke devatAo haMmezAM kautuka priya hoya che. kanakavatIe dhairyazIla banIne pharIthI svayaMvaramaMDapamAM potAnA priyapAtrane zodhavA lAgI. be kuberane joI manamAM vicAra karavA lAgI ke leke mAM ane kettara purUSanA mukhathI sAMbhaLavAmAM AveluM che ke jagatamAM ekaja kubera hoya che. jyAre ahIMyAM be kubera kema dekhAya che. mane lAge che. ke kubere pitAnI vidyAnA prabhAvathI mArA priyatamane, rUpamAM pitAnI samAna banAvI lIdhA che. mATe huM kuberanI prArthanA karUM. A pramANe vicArIne kanakavatI kuberanI pAse jaIne retI retI kahevA lAgI he deva! huM ApanI pUrvabhavanI patnI chuM paNa atyAre je Apa vicArI rahyA che te barAbara nathI. kemake ApanA jevA deva, ticha lekanI strI sAthe rAgavALA banI tenI sAthe lagna karI zakatA nathI mATe Apa ApanI vicitra vicAraNAne cheDI mArA priyatamane pratyakSa batAve, jamavAnA samaye hAza, zabda Page #29 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kaIne priya hotuM nathI. tema Ape mane nirAza karavI joIe nahIM. tevAre zrI kubere hasIne vasudevane "kubera kAntA nAmanI viMTIne hAthamAMthI kADhI nAkhavAnuM kahyuM. hAthamAMthI vIMTI kADhatAnI sAthe samudra vijayanA pUtra vasudeva pitAnA mULa svarUpe pragaTa thayA, svayaMvara maMDapamAM bhegA thayelA sarvajano AnaMdita banyA. vasudevane potAnA svarUpamAM joIne cadramAne joI hiNI AnaMdita bane tema kanakavatI paNa atyaMta khuza thaI, kanakavatI re mAMcane anubhavatI prasanna citta bhamarAnA madhura guMjane dvArA jenA guNAnI stuti thAya che tevI mALAne vasudevanA kaMThamAM AropaNa karI. kubere pitAnI AjJAthI divyavAjInA vanithI svayaMvara maMDapane gajAvI mUkya. apsarAoe gIta ane nRtyathI devakane paNa zaramAvI dIdhe, ratnAdikane varasAda thaye. A pramANe vasudevanI sAthe kanakavatInA lagna thayA, tyAra bAda vasu. deve zrI kuberane namaskAra karIne svayaMvara maMDapamAM Ave vAnuM kAraNa pUchyuM. tyAre zrI kubere kahyuM ke te ja budvIpanA bharata khaMDamAM aSTApada parvatanI pAse saMgarapura nAme nagara che. tyAM mamaNa nAme eka rAjA che. tene viramatI nAme rANI hatI. te pApasamRddhine vadhAre mAnate hate. rAjAe eka divasa sabhAmAM kahyuM ke vidvAna ane nitikAroe "zikAra na karavAne je vicAra, Page #30 -------------------------------------------------------------------------- ________________ upadeza, athavA maMtavya, batAvela che te sarvathA khATe che. kAraNa ke zikAra kare che te rAjAne mATe AnaMdane viSaya che. eTaluM ja nahIM paNa zarIramAM skutine ApavA vALI eka prakAranI ramata che. tenAthI zarIramAM rahele meda jato rahe che. peTa nAnuM ane zarIra suDoLa bane che, eka samaye pitAnI prANa priyAnI sAthe pitAnA nagaramAMthI zikAra mATe nikaLatAM eka sAthenI sAthe AvatAM munine joyAM, muninAM zukana dareka zAstromAM sarva zreSTha mAnavAmAM AvelA che. chatAM paNa rAjAe muninA zukanane apazukana mAnyA, pite munine hAtha pakaDI, sArthathI vikhUTA pADI, rAjamahAlayamAM laI AvyAM, munine khUba ja trAsa ApI herAna karyA, cAra prahara sudhI munine ghaNA prakAranI pIDAe ane upasargo karyA. tyAra bAda rAjAe munine pUchyuM. tame kyAMthI Ave che? ane kayAM jAo che ! kSamAnidhi mahAmunizvare kahyuM ke hitakapurathI sArthanI sAthe AvuM chuM ane zrI aSTApadajI tIrtha upara rahelA zrI jinabiMbonI yAtrAe jAu chuM. Ape mane dharmasArthathI chUTo pADaze jenAthI mArI bhAgya hInatAe mane ahaMttIrthayAtrA vidhananI prApti thaI. muninA madamAdi guNe rUpa amRtathI rAjArANIne krodhAgni zAMta thayA ane karUNA rUpavelI teonA hRdayamAM utpanna thaI sabhAvanA rUpa pAMdaDAvALI samyagu daSTirUpa maMjarIvALI te karUNArasarUpa velIne dayAmaya dharmopadezathI Page #31 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 20 munizvare phaLavatI banAvI. bhAvathI dAna, zIla, tapanuM AcaraNa karavAthI cAregatimAM sarva zreSTha gatinI prApti thAya che. sAdhunI pAsethI dharmanuM rahasya jANavAnI IcchAvALA rAjArANIe mahAmunine satkAra karyo, jenAthI rAjAvANunA haiyAmAM rahele pAparUpI duzmana chUTa. rAjArANIe muninI kSamA mAgI, rAjArANIe munizvara pAsethI durlabharatnanI samAna samyakatvanI prApti karI, zrAvaka dharmamAM lIna banyA, te baMnee aticAra rUpa cerathI pitAnA AtmAne bacAvya, nirlobha dazAne prApta karI cukelA munizvare zrI aSTApada tIrthanI yAtrAe javA mATe prayANa karyuM. zAsanadevIe tIrthadarzanathI dharma rasamAM sthiratA prApta thAya te mATe viramatIne aSTApada tIrtha upara lAvIne mUkI; tyAM devethI pUjAyelA cAvIsa tIrthakaronA darzana karyA. Indrione kAbumAM lAvI, Atmika sukhanI prApti mATe manane sthira banAvI mukita sukhane prApta karavAnI gyatA vIramatIe ginInI sthiti prApta karI, paramAtmAnA darzana karI namaskAra, karI, divya svarUpavALI vIramatI pitAnA nagaramAM AvI. vIsa jinezvaranI ArAdhanA AyaMbilanA tapa pUrvaka zarU karI, andhakArane dUra karavAvALA sUryanI jema dedIpyamAna ratnamaya cAvIsa suvarNa tilake karAvyAM. rANI viramatI saparivAra aSTApadatIrthanI yAtrAe AvI snAtra mahotsava karyo. Page #32 -------------------------------------------------------------------------- ________________ cAvIsa jinabiMbenA bhAlapradezamAM tilake lagAvI cAraNa zramaNAdi munivaryone vidhi sahita dAna ApI pote karelA tapanuM udyApana karI AnaMdane anubhavavA lAgI, AyuSya pUrNa thaye teja rAjArANuM samAdhipUrvaka mRtyu pAmI devalokamAM daMpati tarIke utpanna thayA. tyAMthI cyavIne rAjAne jIva bahalI dezanA patanapura nAmanA nagaramAM dhamilAsa nAmanA AbhiranI reNukA nAmanI dharmapatninI kukSIne viSe pUtrapaNe utpanna thaye, tenuM nAma "dhanya, pADayuM. devalokamAMthI vasumatIne jIva eNvIne tenI priya patni tarIke dhasarI nAme utpanna thaye, dhanya paisAnI prApti mATe seMsene carAvatuM hatuM. kAraNa ke pazupAlana karavuM te bharavADanI AjIvikAnuM mUkhya sAdhana che. eka vakhate taDidaMDa rUpa, svarganA daMDathI paNa mane hara, sUryanA pracaMDa tApane dUra karanAra, meghADaMbarane mastake dhAraNa karanAra, gajenAethI bIjAone gabharAvanAra, rAjaha sene pravAsita karanAra, lekanAM aMtaramAM AnaMdane sAgara uchALanAra, pavanA zikhare upara pitAnA pagane dhAraNa karanAra varSA Rtune AraMbha thaye, te vakhate rAtrInA samaye bhesene carAvavA mATe jagalamAM "dhanya, bharavADa mAthA upara chatra eADhIne gaye, tyAM teNe varasAdanA duHkhane sahana karanAra ane vRkSanI jema sthira eka mahAmunizvarane joyA, munine varasAdamAM herAna thatA joIne dayALu hRdayavALA "dhanya, muninA mastaka upara chatra dharyuM. chatranA Page #33 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AdhArathI varasAdanA duHkhathI munizvara mukata thayA, "dhanyanuM hRdaya bhAva chatrathI DhaMkAIne pApavRSTi rUpa duHkhathI mukata banyuM. | meghavRSTithI ane mahAmuni dhyAna draSTithI mukata thayA nahetA, vaLI chatra sRSTithI "dhanya, paNa sevA karatA aTake nahIM. sAta sAta divasa sudhI anarAdhAra varasIne varasAda thAka. pUrva dizAmAM AchA AchA kIraNathI. sUrya pitAnI svArI laIne AvI rahyo hate, varasAdanA thAkavAthI ane sUryanA AgamanathI bhUmaMDaLanA mAnavIo harSonmatta banyA hatA. mahAmuni paNa varasAdanA aTakavAthI dhyAna mukata banyA. dhyAnamukta thayelA mahAmuninA caraNamAM "dhanya, bharavADe namaskAra karyo. ane pUchyuM ke he mahAmuni ! Apa kyAMthI Ave che? ane kyAM javAnI bhAvanA rAkhe che ? tyAre munie kahyuM ke huM gurUmahArAjanI pAse laMkA javA nIkaLe chuM, paraMtu varSAne kAraNe have jaI zakAya tema nathI. mATe huM ahiMyA sthira thaye chuM. varasAdanA kAraNathI sAdhuo gamanAgamana karI zaktA nathI kAraNa ke temAM zAstrane niSedha che. mATe jyAM sudhI varasAda aTake nahI. tyAM sudhI ahIyAM ja sthira dhyAnastha rahevAne meM nizcaya karyo hate. Aje tAre ane mAro abhigraha pUrNa thaye che. mATe he vatsa! huM paNa keIka gAmamAM jAuM chuM tyAre Page #34 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 6 23 '' ' dhanya, bharavADe kahyuM ke rastA kAdavathI bharapUra che. mATe Apa A bhesa upara besIne mArI sAthe cAlA, munizvare kahyu ke he mahAbhAzALI ! sAdhu karUNALu hAya che. eTale hiMsAnI vhenapaNI samAna koIpaNa jIvane pIDA utpanna na thAya tevI pravRtti sAdhuone karavAnI hoya che. sAdhue tA kAyama mATe pagathI ja vihAra karavAvALA hoya che. muninA kahevAthI * dhanya, peAtAnI bheMsA sahita pAdavihAra karatA munizvaranI sAthe peAtAnA gAmamAM AtmyA. bharavADe maharSine praNAma karIne kahyuM ke he pUjya huM bheMsane dohIne jaldI AvuM chuM. Apa atre jarA sthiratA kA, maharSi zuddha bhUmi upara beThA, gheADIvAramAM dhanya, Abhira dudhane ghaDA bharIne gherathI AvyA, ane mahAmunine pAraNuM karAvyu. munizvara varSAkALa sudhI teja gAmamAM rahyA. tyArabAda gurUdananI utkRSTa bhAvanAthI teo vihAra karIne laMkA nagarImAM gayA, dhanya ane dhUsarI banne AhIra pati-patnIe munizvara pAsethI zuddha samyakatva ane zrAvaka dharma aMgIkAra karyAM, ghaNA samayakhAda sugurUnA sacega maLyA, khAra vratane grahaNa karyA, sAta varSa sudhI vratanu` pAlana karI, samAdhipUrvaka mRtyu pAmI, piyuSama'gala nAmanA supAtra dAnanA prabhAve karIne himava'tagiri upara yugaliA tarIke anne utpanna thayA, tyAMthI zubha pari Page #35 -------------------------------------------------------------------------- ________________ NAme mRtyu pAmIne saudharma devalokamAM phira DiDIra nAme surattama banyA. naLadamayaMtI caritra A bharatakSetramAM sarva dezamAM zreSTha manahara kezala nAme eka deza che. tene AbhUSaNarUpa sUvarNaratna mahelethI atyaMta mahara lamIthI paripUrNa kezalA nAme eka nagarI che tyAM IzvAkuvaMzIya pitAnA parAkramathI pararAjyanA rAjAone jItanAra, viriono niSedha karanAra niSadha nAme rAjA hato. jagatamAM apUrva prakAranA dAnane ApavAvALe hevAthI navIna " rAjakuMjara tarIke prasiddha thaye, tene apUrva zIlA rUpa ghoDAnI lagAma samAna" sundarA, nAme dharma patnI hatI. phiraDiDIra deva lekathI AvIne te baMnenA priyapUtra "nala, nAmathI utpanna thaye," sundarA, ne eka bIjA pUtra ratnanI paNa prApti thaI tenuM nAma "kubera rAkhavAmAM AvyuM. A bAju vidarbha dezamAM sarasvati nivAsasthAnarUpa "varadhA nadInA kinArAnA AbhUSaNa rUpa kuMDanapura nAmanuM nagara che. te nagaramAM apratiratha na nivArI zakAya tevAM zrI bhImaratha, nAme rAjA hatA, tene pupadantI nAme patnI hatI. jenI gati lIlAthI vijita banIne daMtindrae IndranuM zaraNa grahaNa karyuM hatuM. rAjA aneka prakAranA bhoge paga bhegavato hato, eka divasa zubha samaye sira DiMDIrA devIne jIva deva Page #36 -------------------------------------------------------------------------- ________________ lekamAMthI cyavane chIpamAM motInI jeza puSpadanInI pavitra kukSimAM utpanna thaye. rAtanA chelalA praharamAM rANI svapna dekhIne jAgI uThI, svapnane vRtAMta rAjAne kahevA lAgI. he deva ! zarIradhArI airAvata hAthInI samAna eka sapheda hAthI agnithI bhayabhIta thayelA ApaNuM mahelamAM praveza karato meM svapnamAM je tyAre rAjAe kahyuM ke he devI kaI deva svargathI cyavane puNya saMpattinA roge tArI kukSine viSe AvelA che, rAjA rANe A pramANe vAtacita karI rahyA che. eTalAmAM devadantinI samAna svapnamAM joyelA sapheda hAthInA jemaja hAthIe nagarajanenI sAthe rAja mahAlayamAM praveza karyo, harSollAsa pAmelA rAjArANI rAjamahAlayanA prAMgaNamAM AvyA, hAthIe sUDha vaDe rAjArANune pitAnI pITha para besADayA. hAthI upara beThelA rAjArANa sahita hAthI nagaramAM paribhramaNa karI rAjamahAlayamAM AvyA. hAthI upara beThelA rAjArANI Indra IndrANIthI adhika zobhavA lAgyA, kailAsapati zaMkara ane pArvati paNa zyAma jaNAtA hatA, nagarajanoe puSpamAlAthI hastInI pUjA karI, tyArabAda rAjArANa sahita hAthI nagaramAM paribhramaNa karI rAja mahAlayamAM AvyuM, rAjArANIne pitAnI pITha uparathI sukha pUrvaka utAryA, devatAe harSollAsathI puSpavRSTi karI. rAjAe pote sugaMdhita padArthothI ane pupethI tenI pUjA karI. garbhAvAsane samaya pUrNa thaye rANIe putrI ratnane Page #37 -------------------------------------------------------------------------- ________________ . janma Ape, mAtAe dava masta hAthIne svapnamAM joyele hevAthI putrInuM nAma "davadanI" rAkhyuM. dhAvamAtAethI lAlana pAlana karAtI ane antaHpuranI strIothI AliMgana karAtI davadanI meTI thavA lAgI, sAkSAt lakSamI jemaja gRhAMgaNamAM kIDA karatI davadantInA puNya baLathI navanidhi rAjAnI sevaka banIne rahI hatI, anukrame kalAcAryanI pAse davadantIne mUkavAmAM AvI. thoDA ja vakhatamAM te aDhAra lIpIo tathA cauda vidyAo ane cesaTha kalAomAM niSNAta banI. syAdvAda dazane tene kaMThamAM nivAsa karyo, navatatve tenI jIbha upara potAnuM Asana jamAvyuM. anukrame kAmarAjAnA nivAsane ma Te nagara rU5 lAvazyalakSamInI adhiSThAtrI devIthI adhika yauvanane prApta karyuM. tenA mUkhAviMdanuM lAvaNya kamalathI adhika hatuM, brahmA tathA zaMkarane choDI devadatI pAse pe tAnA raMganA abhimAnathI AveluM kamala paNa lajijata banI kAdavamAM cAlI gayuM. kAraNake zAstromAM tapanuM mahatva advitIya batAveluM che, davadaMtinuM sauMdarya eTaluM badhuM adbhuta hatuM ke jenA gAna gAvA mATe kavio pAse kalpanAnI kaDIo nahotI, mAtApitA tenI lagnacita avasthA joIne tenA mATe yogya varanI tapAsa karavA lAgyA, paraMtu egya vara nahi malavAthI maMtrInI sAthe vicAraNA karI rAjAe svayaMvarane vicAra karyo. Page #38 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 37 hA dvArA dareka rAjAene svayaMvaramAM padhAravA mATe Ama traNa meAkalAvyA, adbhUta, dhaNI lakSmIne kharca karI sarvAMgI suMdara svayaM`vara maDapakhanAnye, svayaMvaramAM sAkSAt IndronA vimAne AvyA hoya evI rIte 'cA uMcA mA~ca banAvavAmAM AvyA, macamAM besADelI putaLIe sAkSAt devAMganA jevI dekhAtI hatI, jema jema svaya'varanA divasa najIka AvatA gayA tema tema rAjakumAreAnI nidrAe rIsAmaNAM lIdhA. svaya'varanA divase savAranA divya vastro tathA ala'kArothI vibhUSita anI khadhA rAjAe peAtapotAnA maMca upara kalpadrumAnI mAphka birAjamAna thayA, kAmadevathI peAtAnA dhanuSanI ' pacha, apAyelI hAya tevI hAthamA varamALA laIne dhruvadantI svaya'vara ( maDapamAM AvI. rAjAnI AjJAthI dAsIe rAjAenA guNunI stuti karavA lAgI. dhruvadantIne joI rAjAe aneka prakAranI kAmaceSTA karavA lAgyA, kAi rAjA teA khIjA rAjAonI hAra thAya teA peAtAnI hArane bahu mulya mAnI vakSa sthaLa upara hAtha rAkhIne khIjAne batAvavA lAgyA, keAI tAzithila cuDAmaNIne peAtAnA sthAnapara rAkhavAnA mATe peAtAnA mastaka upara lIlA kamalane madhavA lAgyA, AvA prakAranI rAjAonI ceSTA joI nagara janA hasavA lAgyA, ghaNA eka rAjAe kamala hAthamAM rAkhI davadantInA lAvaNyanI tulanA karavA lAgyA, tyArakhAda rAjAnI AjJAthI askhalita Page #39 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 28 gadyapadya racanAmAM praviNa teNInI pratihAriNIoe nAma laIne rAjAonuM varNana karavA mAMDyuM. he rAjakumArI! -ajita zatru rAjAnA supratiSThita putra zizumAra puradhIza dadhipaNe nAmanA rAjA che. tene tuM tArA prANavallabha banAva, jeoe pitAnI kIrtiprabhAne diganta paryanta sUkhapUrvaka karavAne mATe senA vaDe samudrane paNa sthaLa banAvI dIdhuM che. - "A iphavAkuvaMzanA candrarAjAnA putra "zrI candrarAjA che temane tuM tArA priyatama banAvI AnaMdane prApta kara ! devI ! A hitezvara batrIsa lAkha gAmanA adhikArI rAjA caMdrazekhara tArA priyapAtra bane. he devI ! tane je gaMgAjalamAM naukAvihAra ke jalakrIDA karavAnI IcchA hoya te bhegavaMzIya caMpApurIne subAhu rAjAnI sAthe lagna kara, he adhipativare ! tuM zaMkAne cheDI tArA guNone anurUpa guNavALA "zazalakSmaNa, rAjAne tuM tArA hRdayeza banAva, he arecakinti sUryavaMza bhUSaNa, kacchazvara, jahatu pUtra A yajJadeva tane kema rUcatA nathI? A bharata kutpana mAnavavardhana, kIrtivardhana, rAjA tArA cittane kema kheMcatA nathI ? jeenI kIrtirUpI strI, darpaNanI jema zatru strInA kapALamAM pitAnI kIrti prabhAne jue che, te A pupAyudha pUtra mUkaTezvara tArI AMkhamAM kema samAtA nathI? jeonI pracaMDa senAnA baLathI rAjAo sarSanI jema bhAgI gayA Page #40 -------------------------------------------------------------------------- ________________ che. tevA zrImAna kauzala dezanA rAjA "niSadha, che, temanA putra pavanathI paNa spardhA na karI zakAya tevA "naladeva che jemane dekhI kAmadevane utpanna thavAnI dahezatathI zaMkara kailAsa jatA rahyA che. jeonA banne hAtha bIjAone IcchIta vastuo ApI kRtArtha thayelA che. ane kalpa. vRkSone nAmazeSa banAvyAM che. zatruonA mATe dAvAnala rUpa jeonI bhUjAbalanuM gIta aharniza apsarAothI gavAya che. evA guNavALA nalarAjA, tane pitAne prema samarpaNa kare che. anyarAjAone cheDI daI puNyanA pANIthI bharapUra samudra samAna. nalarAjAnA gaLAmAM teNue varamALA AropaNa karI. jANe samudramAM saritA samAI gaI. te vAre te "suMdara kArya karyuM che. tAre jaya thAo. tAre bhartAra naladeva thAo. e pramANe devatAo ane vidyAdharee AkAzamAMthI dhvani karyo, te vAre kRSNa rAjakumAra "jAMgulika, bhayaMkara sarSanI jema bhayaMkara talavArane kheMcate. moTI bumo pADate, naLa. devanI niMdA karavA lAge. nalarAjA bhImarAjAnI putrI sAthe lagna naja karI zake. huM AvI anucita vAta sahana karI zakuM tema nathI. kanyAne kadAca vizvama thAya te buddhimAna mANasoe tenI. upekSA zA karavI ? tame badhA mane jANatA nathI ke huM kRSNarAja chuM? nalarAjAe hasIne Azcarya vyakta karatAM kahyuM ke tuM nAma ane karmathI kharekhara kRSNarAja che. huM tane Page #41 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sArI rIte oLakhuM chuM, bhamarAjanI putrIe tane varamALA AropI nahI eTale tuM pAgalanI mAphaka bumabarADA pADavA lAge che? jyAre kRSNarAja ane nalarAjAe yuddha karavAno nizcaya karyo, tyAre davadantie zAsana devatAne prArthanA karI ke A yuddhamAM nalarAjAne jaya thAo, ane mane pakSenI senAeAne saMhAra thate bacI jAya. A pramANe belIne davadatIe traNavAra kRSNarAjanI upara zAMti jalane chAMTayuM. jenA prabhAvathI zAsanadevIe kRSNarAjanA ke pAgnine zAMta karyo. kRSNarAjAnA hAthamAMthI talavAra paDI gaI pitAnuM mAthuM naladevanA caraNamAM mUkI paga pakaDIne bolAvavA lAgyuM ke he narendra ziromaNi! ApanI sAme meM je kAMI anucita karyuM hoya athavA kahyuM hoya te mATe Apa zrImAna mArA upara kRpA karIne mane kSamA kare. nalarAjAe madhura zabdathI kRSNa rAjanuM sanmAna karyuM. duzmanane paNa satkAra kare eja mahAna purUSonuM lakSaNa che" putrI ane jamAIne mahAmyathI prasanna thayelA bhImarAjA potAnA AtmAne dhanya mAnavA lAgyA, bIjA rAjAenuM sanmAna karIne potapotAnA rAjyamAM javAnI vidAya girI ApI, bhImarAjAe putrI davadantinA lagna nalarAjA sAthe karI hAthI, ghoDA, ratna vigere ghaNI sAmagrI kanyA dAnamAM ApI. bhImarAja tathA naiSadharAjA bane jaNAe AvAsa Page #42 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 35 . sthaLamAM tathA anya sthaLamAM meTA ADaMbara sahita mahetsava pUrvaka te bane nava pariNIta yugalanA kaMkaNa derA cheDyA, putra tathA putra vadhune sAthe laI niSadha rAjAe kezalAnagarI tarapha prayANa karyuM tyAre bhImarAjAe pitAnI putrIne kahyuM ke he vatsa ! devene paNa durlabha evA tArA patine paDachAyo banIne hamezAM rahe che. AmAM ane vahAvatI puSpa daktie pitAnI putrIne kahyuM ke tArA patinI sahacAriNI banI sevA karaje tathA ziyalavatane khAMDAnI dhAra samajIne pAlana karaje. ' A pramANe mAtA pitAnI zikhAmaNane dhAraNa karatI davadanti patigRhe javA mATe patinI sAthe AgaLa vadhavA lAgI, mAtA pitA abhinI AMkhe pAchA pharyA, te vAre naLarAjAe sAsusasarAne praNAma karyA, pitAnI priyA sahita nalarAjAe rathamAM besIne pitAsahita potAnA nagara tarapha prayANa karyuM. caturaMga senA sahita pitAnI nagarI tarapha AgaLa vadhatA niSadha rAjane jeI sUrya paNa duHkhI banIne astAcale pahoMce. saiinyanA prayANathI dhULanI AMdhI meTA pramANamAM khubaja caDhI tethI mArgamAM kAMIja dekhAtuM nahotuM khaghArta (AgIA) nA prakAzanI jema dIvAonA prakAzathI paNa barAbara dekhAtuM nahotuM. sinya sahita AgaLa vadhavAnI muzkelI paDavA lAgI. te vAre rathamAM sutelI davadantIne nala rAjAe kahyuM ke eka Page #43 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 32 kSaNane mATe prabuddha anI khAra sUryanA prakAza samAna tArA tilakanA prabhAva dvArA aMdhakArane dUra kara, nalarAjAnA kahevAthI dhruvadantie peAtAnA tilaka dvArA aMdhakAranA nAza karyAM. leke sukhapUrvaka cAlavA lAgyA, ane tilakane peAtAnuM jIvana mAnavA lAgyA, tilakanA prakAzathI AgaLanA mArgane jotI davadantI ekAeka bhayabhIta anIne jovA lAgI te bhamarAenA mATe samUDa kolAhala karatA joyA. nalarAjAe sArathine kAraNa pUchyuM tyAre sArathie gheADAone jhaDapathI doDAvyA, te vAre bhramarathI vITaLAcelA eka mahA munizvarane joyA, bhramareApasaga kAraNe tAsatA jaNAyu* ke unmatta thayelA hAthInA kapALanA maDha mahAmuninA zarIrane cAMTavAthI bhramaro tyAM mahAmunine upadrava karI rahyA hatA. niSadharAja paNa pate tyAM AvyA, ane jotAnI sAthe ja nizcita manathI vicAratAM jaNAyu ke kAI hAthIe peAtAnA kapALanI khajavALa dUra karavA mATe mahAmuninA zarIra sAthe kapALa ghasyuM che. ane temAMthI arelo mada mahAmuninA zarIrane cAMce che ke jethI karIne bhamarAonA samUha ekatrita thaIne mahAmunine upadrava karI rahyo che. chatAM munizvara sthira che tethI Azcayane anubhavatA niSadharAjA petAnA putrane kahevA lAgyA ke Aje AnadanA divasa che ke anAyAse mArgamAM pApanA nAza karanArA jagamatI samAna mahAmunizvaranA darzanane lAbha prApta thayA. Page #44 -------------------------------------------------------------------------- ________________ A pramANe stuti karIne sarva parivAra sahita niSedha rAjAe AgaLa prayANa karyuM. anukrame pitAnI nagarInI samIpa AvI pahoMcyA, pitAjInI AjJA laIne pitAnI patnI davadantIne laI nalarAjAe alaMkAro vaDe zarIrane zaNagArI kAmadevane lajijata karanArA adUbhuta rUpane dhAraNa karI, hAthI upara besIne nagaramAM praveza karyo. nagarajanee pupivaDe, puSpamAlAo dvArA, ratnadvArA, vastro dvArA navadaMpatinI pUjA karI, te vakhate kAmadevanI rati, IndranI IndrANI, zaMkaranI pArvatI ane caMdranI hiNIne paNa zaramAve tevuM adUta lAvazya davadantInuM dekhAtuM hatuM. aneka prakAranA zukanethI susajijata mahelamAM nalarAjAe davadantI sahita praveza karyo, bhaktithI kula devatAnI pUjA karI, niSadharAjAe sAmantAdika parivArane egya upahAra ApI vidAyagiri ApI. nalarAjAe rahevA mATe atyaMta suMdara AvAsa (mahela) Ave. nala rAjAe potAnA AvAsamAM davadantInI sAthe vine davRttithI ghuta, vAgha, gIta, nRtya, jalakrIDA, udyAnamAM puSpathI banAvelA grimavAsamAM, citrAdi kautukane nirmala karanArI ghaNA prakAranI vastuothI, kAvya, samasyApUti tathA zAstrArtha cintana vigeremAM ghaNe kALa vyatita karyo. - eka divasa sabhAmAM niSedharAjAe "nala ane rAjya kArabhAra saMbhALavA mATe jaNAvyuM, tevAre sarva sAmatte ane sabhAjanoe niSedharAjAnI IcchA anusAra pitAnI Page #45 -------------------------------------------------------------------------- ________________ saMmati darzAvI, niSadharAjAe zubhamuhUrta "nalane rAjyAbhiSeka karyo tathA kuberane yuvarAjanA pade sthApita karyA, bAda ane putranI rajA laIne niSadha rAjavIe pravajyA grahaNa karI, tyArathI bhUmaMDala upara niSadha rAjarSi tarIke prasidhdha thayA, ghAti tathA aghAti karmano kSaya karI naiSadha rAjarSi muktie gayA. aneka rAjavIothI sevAtA nalarAjA adha bharatakSetra para potAnuM rAjya calAvatA hatA, nalarAjAe eka divasa mahAmaMtrIne pUchayuM ke, he mahAmaMtrIzvara ! pitAjIe ApelA rAjya upara huM rAjya karuM chuM ke, tethI vadhAre vistAravALA rAjya upara mAro adhikAra cAle che? mahA maMtrIzvare kahyuM ke ApanA pitAjI ardha bharata kSetranA be tRtiyAMza bhAga upara rAjya karatA hatA. tyAre Apato base jana ochA ardha bharata kSetra upara rAjya karI che. paraMtu base jana bhUmine mAlika takSazilAne rAjavI "kadamba, ApanI AjJAne mAnatA nathI, pUrve ApaNe tenI upekSA karI hatI, paNa A vakhate ApaNe tene ApaNe AjJAMkita banAvavAnA chIe, tenI sAthe yuddha karatAM pahelAM ApaNA "sAmazitala" nAmanA dUtane prathama tyAM ekalIe, baLavAna rAjAonI paNa A prakAnIja rAjyaniti hoya che. rAjAe mantrInA vicAra anusAra anucara sahita dUtane meka. "kadamba, rAjavInI sabhAmAM jaIne "te, parimita Page #46 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhASAmAM kahyuM ane Apa je AjJAne svIkAra nahi kare te ApanI upara AkramaNa karavAmAM Avaze, te AkramaNane rokavuM ApanA mATe ati muzkela che. kAraNake meTA pramANamAM ApanI upara AkramaNa karavAmAM Avaze. dUtanA vacana sAMbhaLIne, "kadamba rAjavI pitAnI vIratAnA ghamaMDamAM traNe lekamAM pitAne vIra purUSa tarIke mAnate, bIjAone kAyara mAnI tucchakAra hatuM, dUtanI vAtane asvIkAra karavA pUrvaka yuddhanuM AhvAna karavA lAgyA. dUta tyAMthI pAchA AvI kadamba rAjavInI vIratAnuM varNana karavA lAge. yuddhanA AhavAnanI paNa vAta karI, dUtanI vAta sAMbhaLIne tarata ja nalarAjAe, yuddhanI taiyArI mATe maMtrIne Adeza Ape. rAjAnI AjJA malatAMnI sAthe ja caturaMga senAe zastrAsathI taiyAra thaIne prayANa karyuM. zighratAthI prayANa karatI senAe takSazilAnI sImA upara paDAva nAkhe, "kadamba' rAjavIe paNa tane gayA bAda senA taiyArIne hukama Apyo hato, ane senAe vacce tumula yuddhanA maMDANa thayA hatA. "kadamba rAjavIe kaMda yuddhane saMkta karyo, jene nalarAjAe svIkAra karyo. bannenI vacce bhayaMkara yuddha thayuM, ane bharata cakravartI jevI rIte bAhubalithI parAjita thayA tevI rIte nalarAjAthI kadamba rAjavI parAjita thaye, kadamba rAjavIe yuddha bhUmi upara saMsArathI virakta banIne pravajyA grahaNa karI. nalarAjAe madhura vacanethI munIzvaranI stuti Page #47 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karI takSazilAnA rAjya upara kadambanA putra jayazakitane pitAnI vijaya zakitanA harSa pUrvaka besADa. ' A pramANe samasta ardha bharata upara pitAno adhikAra nalarAjAe sthApita karyo, kuzalatA pUrvaka pitAnI kozalA nagarImAM praveza karyo. tamAma khaMDiA rAjAe bhegA thaIne nalarAjAno ardha bhAratanA adhipati tarIke paTTAbhiSeka karyo, nalarAjA nirvidanapaNe rAjya karavA lAgyA, yuvarAja kubera bahArathI zAMta, gaMbhIra, AjJAMkitane dekhAva karato hatuM, paNa aMdarathI kuTilatA bharelI hatI, tenI IcchA paNa kapaTaTyuktithI paNa nalarAjA pAsethI rAjya paDAvI levAnI hatI. jyAre tenI pAse rAjya prApti mATe upAya na rahyuM tyAre jugAramAM nalarAjAne jItavAno vicAra karyo. eka divase kubere nalarAjAne jugAra ramavA mATe AmaMtraNa ApyuM. nalarAjAe AmaMtraNano svIkAra karyo, te vakhate catura mahAmaMtrie nalarAjAne samajAvyA ane kahyuM ke dharma, kalA, kula, zila, satya, kRtajJatA, dayA, kiyA, rAjya vibhUti, sadgati, buddhi, zarIra, neha, kapriyatA, A badhA sadguNe jugArathI nAza thAya che. mATe ApazrI jugArano tyAga karo. paraMtu nalarAjAe mastrInA eka paNa zabdane svIkAra karyo nahIM. - nala tathA kubera bane jaNa jugAramAM Asakata banyA. ghaNA vakhata sudhI banne pakSa barAbara (samatala) rahyA, kubere kUTanItithI nalarAjAnA antaHpUra sahita samasta rAjyane jItI lIdhuM, kubere nirdayatAthI nalarAjAne rAjyamAMthI cAlI javA mATe kahyuM. maMtrIoe kuberane khUba ja Page #48 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ayogya pagaluM bharatA aTakAve, ane kahyuM ke patinI sAthe prayANa karatI davadantIne jeI Ape ApanA hRdayamAM vicAra karavo joIe. Ape rAjyane thoDeka bhAga ApI rAjezvarazrI "nalanuM bahumAna ane satkAra kare joIe, paraMtu mAyAvI kuberane maMtrIonI vinaMtInA zabdo asara karI zakyA nahI tyAre mantrIoe kahyuM ke vizeSa nahI to paNa Ape ApanA moTAbhAIne vivekanI khAtara paNa ratha ApavuM joIe, te vAre kubere eka ratha laI javA mATe "nalarAjAne kahyuM. paNa nalarAjAe AvazyakatA nathI tema kahIne rathane asvIkAra karyo, ane prayANa karyuM. maMtrIo paNa sAthe cAlavA lAgyA, raDatA avAje maMtrIoe nalarAjAne kahyuM ke ApanA pratye amArI nizcala bhakti che. vaLI kuberane ApanA pratyenI bhakti batAvavAne amArA mATe avasara che. paraMtu jugAramAM rAjya hArI gayA temAM ame paNa kuberane svAdhina thayA chIe, mATe ame ahIMthI pAchA pharIe chIe, paraMtu ApanI sAthe Ape karelA sukRtya tathA davadantI Ave che, davadantI atyaMta sukomaLa che, pravAsa nahI karI zake mATe ApazrI eka rathane svIkAra kare, maMtrIonI vinaMtIthI nalarAjAe rathane svIkAra karyo, davadantIne rathamAM besADI, nAgarike tathA maMtrIonI vidAyagiri laIne rathane jhaDapI vege calAvI mUkyuM. Page #49 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 38 kha nalarAjAnI vidyAyagirithI nagarajano khuba ja ane zAkAtura banyA, davadantIne eka ja vastramAM joI ne nagaranI strIe rUdana karavA lAgI, ghaNI strIo eheza anIne jamIna upara DhaLI paDI, nalarAjAe nagaranA madhya bhAgamAM pAMcase hAtha ucA eka sthabha joyA, kautukane karavAvALA nalarAjAe te sthaMbhane ukhADIne pheMkI dIdhA, nArikAe temanA apUrva maLane nihALI maneAmana nizcaya karyA ke ' nalarAjAne 'du:kha ApanAra kubera nathI paNa azubha karmonA vipAkAya che. ghaNA vakhata pahelAM kuberanI sAthe ramatI vakhate keAI jJAnIe kahyuM hatu ke 'nala 'adha bharateza khanaze ane vaLI nagaranI madhyamAM rahelA uMcA sthabhane je calAyamAna karaze teja adha bharateza khanaze, mATe vAta nizcita che kai nalarAjA jyAMsudhI A bhUtala upara rahelA che tyAMsudhI bIjo keAI adha bharateza nahIM khanI zake mATe nalarAjA mATe koIpaNa prakAranI ciMtA karavI te nakAmI che. kAIpaNa sogAmAM kuberane jItI nalarAjA peAtAnuM rAjya prApta karaze. A pramANe nagarajanA vAtA karatA karatA nalarAjAnI sAthe nagaranI bahAra AvyA, te vAre nalarAjAe nAgarikAne sAMtvana ApI pAchA vALyA, davadantIne kubere kahyu ke hai mAtAjI ! Apa mArI upara kRpA karIne nagaramAM pAchA padhAre. Page #50 -------------------------------------------------------------------------- ________________ te vAre davadantIe kahyuM ke he kubera ! jyAM mArA AryapUtra pitAne paga mUkaze tyAM mAruM ghara haze, tyAMnAM vRkSe mArA mATe kalpavRkSa haze, AgaLa cAlatAM nalarAjAe davadantIne pUchayuM ke he priye ! ApaNe kaI tarapha prayANa karIzuM. tyAre teNIe kuMDinapura javA mATe saMketa karyo, ane baMne jaNAe te tarapha prayANa karyuM. AgaLa cAlatAM jagalanA bhayaMkara mAgamAM bhile e banne jaNa upara AkramaNa karyuM. paNa davadantInA satItvanA prabhAvathI te bhile bhUtanI mAphaka bhAgI gayA. paraMtu AgaLa jatAM bIjA svecchAe sArathine mArI ratha paDAvI lIdhe, bane jaNa atyaMta ciMtAtura banyA, page cAlavA lAgyA, Deka dUra gayA bAda davadantIne khUba ja thAka lAge, te vakhate nalarAjAe kahyuM ke he priye? eka yojana lAMbA jaMgalamAM ApaNe haju phakta pAMca jana pramANa AvyA chIe, mATe hiMmata rAkhIne cAlavAmAM ughama rAkhe, rAjA jyAre rANane hiMmata Ape che te vakhate sUrya paNa astAcale pahoMce. kALamIMDha jevI bhayaMkara rAtrIe pitAnuM bhayAnaka svarUpa jaMgalamAM dekhADavAnI zarUAta karI, jema jema kAjaLa gherI rajanI pitAnI bhayaMkaratA vadhAratI gaI tema tema davadantI vadhAre bhayabhIta banavA lAgI. ane bolI ke pazcima bhAgamAMthI gAyane avAja Ave che. avazya tyAM kaI haze ja. mATe tyAM jaIe ane rAtri zAMtithI pasAra Page #51 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 40 karIe, te vAre nalarAjAe kahyu` ke huM priye ! te gAma nathI paNa mithyArdaSTi tApaseAnA Azrama che. tyAM javAthI temanA sa'pathI ApaNu' samyaktva naSTa thaze. mATe tu ahIMyAM ja sUI rahe, huM jAgu' chu'. davadantI sUkA pAMdaDAM upara sUI gaI. nalarAjA teNInu paheragIra tarIke rakSaNa karavA lAgyA. navadantInA kAI azubha kamanA vipAkeAyathI nala. rAjAnA aMtaramAM teNInA pratyenA sneha echeA thavA lAgyA, nalarAjA manamAM ja vicAravA lAgyA ke du:khanA samayamAM svamAnI mANase maravuM vadhAre sArU che, paNu sasarAnA gharamAM Azraya levA te lAMchanarUpa che. vaLI davadantIne me' kuDinapura javA mATe hA, kahI che. teNI jAgatAnI sAthe ja kuDinapura javA mATe Agraha karaze ane mAre tenI sAthe kuDanapura javuM paDaze, mATe teNIne sUtelI cheADIne huM koI jagyAe cAlyeA jAuM, teNI peAtAnA ziyalanA prabhAve koIpaNa sArA sthAnamAM pahoMcI jaze. A pramANe vicArIne nalarAjA hRdayane kaThora banAvI nirdaya bhAvathI talavArane kADhI dhruvadantInA vastramAMthI adhu vajra phADI pote lIdhuM ane teNInA adha` vastra upara peAtAnAja leAhIthI peAtAnI mInA lakhI. hai priye! tane mArI dubuddhithI ja du:kha sahana karavuM paDe che. kAraNake hu* rAjyabhraSTa hAvAthI bhIkhArI karatAM paNa ka"gALa hAlatamAM chuM; mArI duddhithI tane duHkha na Page #52 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paDe mATe sAme je uMbarAnuM jhADa dekhAya che tenI dakSiNa dizAe kuMDinapurano mArga jAya che ane jamaNA hAthe kezalA nagarIne raste jAya che. tuM kyAMya na jatAM kuDina pura tarapha ja jaje, tuM kezalA nagarI jaIza nahIM. kAraNa ke ekAkI strIe mAtApitA pAse rahevuM teja zreyakartA che. huM have mArUM mUkha keIne paNa batAvI zakuM tema nathI. keI vakhate puNyadaye karIne ApaNuM bane melApa thaze, nalarAjAe manamAM khUba ja pazcAtApa karyo, pitAnI jAtane dhikkAra bhAvanAthI lajijata banAvI, vanadevatAone davadanInI rakSA mATe prArthanA karI, manamAM vicAra karyo ke amArA bannemAM keTale taphAvata che, ke vipattinI vakhate teNIe pitAnI dhIratAnI sAthe mane cheDe nahIM. ane huM adhIra banI bharajaMgalamAM tene nirAdhAra dazAmAM choDI rahyo chuM. A pramANe cintA karatA nalarAjAe rAtrInA trIjA praharanA aMta bhAgamAM davadantIne vanamAM ekalI mUkI prayANa karyuM. davadantIe rAtrInA caturtha praharanA aMta bhAgamAM pAMdaDAM, phaLaphUlathI paripUrNa AmravRkSa upara besIne pitAne phaLa khAtI jaI, tyAM koI jaMgalI hAthIe vRkSane mULamAMthI teDI nAkhyuM. ane pite jhADa uparathI paDI gaI AvA prakAranuM svapna joI bhayabhIta banelI davadantI ekAeka nidrA bhaMga karIne jAgI uThI. he nAtha ! bolatI Page #53 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Ama tema jevA lAgI, paNa nalarAjA nahI dekhAvAthI teNe bebhAna thaI jamIna upara DhaLI paDI. parvatemAMthI AvatA ThaMDA pavane svajananI mAphaka zuddhimAM lAvI, abhAgaNa evI mane mArA patideva zA mATe choDI jAya ! jarUra temane rAtrInA bhAgamAM kaI jaMgalI prANu uThAvI gayuM haze? A pramANe davadantI vicAra karatI gabharAyelI ane vikhUTI paDelI haraNInI jema vRkSane, parvatane, jagalanA prANIone, vanadevatAone tathA vanadevIone elaMbhA ApatI mArA prANezane keI batAve ! te pramANe belatI teNI jaMgalamAM bhaTakavA lAgI, paraMtu kaI jagyAethI keIe paNa javAba Ape nahi. haiyAphATa rUdana karatI davadantInI najara pitAnA aMga upara paDI. teNIe premapUrvaka te akSare vAMcyA, vAMcIne manamAM saMteSa anubhavya, ane vicAravA lAgI ke teoe mane pitAjIne tyAM javAne anurodha karyo che. kAraNake mAruM sukha tyAM ja che. tema mAnIne dukha dhIme dhIme bhUlavA lAgI. teNI kuMDalapura javA mATe vicAra karatI hatI, eTalAmAM eka sAthe tyAM AvI pahoMce, mArA bhAgyanA udaye karIne duHkhanA samaye sAthe AvI pahoMcyo che. te tenI sAthe ja jagala pasAra karavAnuM vicArI sthitiprajJa banI sArthanI sAthe javA lAgI, teTalAmAM udbhaTa ceroe AvI sArthane gherI lIdha, sArthamAM rahelA Page #54 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 3 leAkeA bhayabhIta banIne 'bacAve, khacAvA'nI bUmA pADatA Ama tema bhAgavA lAgyA, tevAre kuladevInI samAna davadantIe cArene cAlyA javAnuM kahyuM, paNa cArIe tenA hukamanA anAdara karyAM, teNIe mATethI trADa nAkhI. te zabdo cArAnA kAne paDatAM ja te bhAgavA lAgyA, sAthavAha kuladevI mAnIne teNInI pUjA, stuti vigere karIne peAtAnA sthAnamAM teNIne laI gayA. sAvADe mAtA kahIne namaskAra karyAM, samAcAra pUchyA, tyAre teNIe peAtAnI tamAma hakIkata kahI saMbhaLAvI, sA vAhe peAtAnI upakArI hatI tethI tathA rAjarANI che ema samajIne ghaNA vivekapUrvaka peAtAnI sAthe rAkhI. ekAeka ghanaghAra varasAdanA AgamanathI, tyAMnI jamIna kAdavamaya banI gaI, zuddha bhUmimAM rahevAnI IcchAthI sAvADu tathA sAnA mANasAne kahyA vinA teNIe AgaLa prayANa karyuM. te vakhate teNIe tapane ja peAtAnuM AbhUSaNa mAnIne tapamAM lIna manI AgaLa cAlavA lAgI, tyAM yamarAja sadeza bhayaMkara rAkSasane ocA, te rAkSasa teNInI upara kara dRSTithI jovA lAgyo, ane AkramaNa karavA taiyAra thayA, ke tarata ja thai ne dhAraNa karI davadantI kheAlI ke tuM paranArI evI mane sparza karIza tA zrApAgnithI tane khALIne khAkha karI nAkhIza. te vAre. rAkSase kahyuM ke huM dhaiyaCzAlI vibhUti ! hu* tArA dhaiya'nI Page #55 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prazaMsA karuM chuM. tArA upara prasanna chuM. tAruM koIpaNa kArya karavA mATe huM taiyAra chuM. tyAre teNue rAkSasane kahyuM ke kharekhara tuM mArA upara prasanna che te tuM kahe ke mane mArA patine meLApa kyAre thaze? rAkSase kahyuM ke tuM cintA karIza nahIM. Ara varSa pachI tane tArA patine meLApa thaze. ane te paNa tArA pitAnA tyAM ja thaze. je tArI IcchA hoya te tane tArA pitAnA tyAM eka kSaNamAM mUkI jAuM. tane tArA pati pAse laI javI athavA tArA patine tArI pAse lAvo te tAkAta hAlamAM mArI te zuM paNa sAkSAt IMdranI paNa nathI. kAraNa ke karmathI baLavAna kaI ja nathI; tArA bhAgyamAM ja pati viyega lakhAyela che. tene kaI mithyA karI zake tema nathI. te vAre davadantIe kahyuM ke te pati milananI mane vAta karIne mArA upara meTe upakAra karyo che. have tuM tArA sthAnamAM jA, tAruM kalyANa thAva, huM parapurUSanA sparzane paNa aniSTa mAnuM chuM. 'tuM jaina dharmamAM zraddhA rAkhaje, A pramANe bolI rAkSasa potAnuM timaya svarUpa batAvI potAnA sthAne cAlyA gaye. davadantIe paNa manathI abhigraha karyo ke jyAM sudhI prANanAtha nalarAjAne melApa thAya nahIM. tyAM sudhI tAMbula, puSpa, AbhUSaNa, raMgInavastra, sugaMdhI vilepana, tathA rasatyAga karavo, siMhaNanI mAphaka nirbhaya banIne Page #56 -------------------------------------------------------------------------- ________________ varSAkAla vitAvavAne mATe eka guphAmAM zAntinAtha bhagavAnanI veLunI pratimA banAvI, sthApanA karI potAnI meLe vRkSa uparathI paDelA phUle vaDe prabhupUjA karavAmAM vyasta banIne rahevA lAgI. ethabhAnA aMte teNIe prAsuka ane pAkelAM phaLavaDe pAraNuM karyuM. - A tarapha sArthavAhe sArthamAM davadantInI tapAsa karI, paNa teNIne nahi jevAthI atyaMta ciMtAtura banIne zodhavA lAge. zeghato zepate te sArthavAha guphA pAse AvyA, tyAM davadantIne joI sArthavAha vismayavALe thaye, ane harSita tha, pUjA samApta thayA bAda davadantIe paNa sArthavAhane satkAra karyo. gaMbhIra ane dhIravANIthI AhaMtu dharma sArthavAhane batAvyo, te samaye thoDAka tApase paNa tyAM AvyA, sArthavAhe davadantIne gurU mAnI AhaMta darzanane prApta karyuM. eTalAmAM AkAzamAMthI pattharane varasAda varasavA lAge. tenAthI badhA bhayabhIta banyA, davadantIe pitAnA ziyalanA prabhAve vAdaLane pattharanA badale pANI paDavA mATe kahyuM ane pattharano varasAda baMdha thayo, vasantadeva sArtheze kahyuM ke he devI! tame kayA devanI ArAdhanA karo che? teNue kahyuM ke huM bhAvI salamA tIrthaMkara zrI. zAMtinAthajInI ArAdhanA karuM chuM. teozrInA prabhAvathI A badhuM banI rahyuM che. sArthavAhe tyAM eka suMdara nagara: baMdhAvyuM. davadantIe tyAM pAMcase tApasane pratibaMdha karyo tethI te nagaranuM nAma "tApasanagara' rAkhavAmAM AvyuM.. Page #57 -------------------------------------------------------------------------- ________________ te nagaramAM sUvarNamaya jinaprAsAda taiyAra karAvavAmAM Avyo, ane maNimaya zrI zAMtinAthajInA pratimAjI te sArthavAhe padharAvyA, madhyarAtrie pahADanA zikhara upara siMha kesarI nAme munirAjane kevaLajJAnanI prApti thaI, kevalatsava karavAne mATe ghaNA de tyAM AvyA, davadantI paNa tyAM gaIsiMhakesarI kevalInA gurU yazabhadramuni paNa tyAM AvyA, teoe kevaLIne vaMdana karyuM. kevaLIe dharmopadeza Apyo, ane davadantInA vacanamAM zaMkA rAkhatA kulapatine kahyuM ke davadantI je upadeza Ape che te dharmopradeza akSarazaH satya che. sUryodaya thatAMnI sAtheja kevaLI bhagavaMte lekanI sAthe parvata uparathI utarIne nIce tApasapura nagaramAM AvI jinezvara bhagavaMtane vaMdana karyuM. tyAMnA nAgarikene dharmopadeza ApyuM. samyaktvamAM sthira banAvI vihAra karI gayA, kAraNa ke maharSi eka sthAnamAM adhika samaya rahetA nathI. davadantI sAta varSa sudhI tyAM rahI, eka divasa eka musAphare AvIne kahyuM ke amuka sthAnamAM meM tArA patine jeyela che. tAre meLApa kare che te mArI pAchaLa cAla. tarata ja patinuM nAma sAMbhaLatAnI sAthe davadantI musApharanI pAchaLa cAlavA lAgI, ghaNA dUra gayA pachI te musAphIra ekAeka adazya thaI gaye, davadanatI atyaMta khinna thaI gaI kemake atyAre te kyAMyanI rahI nahi, teNI ciMtAmAM hatI, teTalAmAM eka rAkSasI AvI, davadantIe Page #58 -------------------------------------------------------------------------- ________________ satyanA prabhAvathI teNIne bhagADI mUkI, rAkSasInA javAthI teNe nizciMta banIne eka vaDanA jhADa nIce beThI hatI. te vAre eka musAphara Avyo, ane pUchayuM ke he devI ! tame koNa che? davadatIe pitAne tamAma vRttAMta kahI batAvya, tevAre musAphare kahyuM ke pAchaLa eka sAthe Ave che. te sArthanI sAthe pravAsa karIne tame keI nagaramAM pahoMcI jAva ! eTalAmAM sAthe paNa AvI gaye. sArthapati dhanadeve davadantIne vRttAMta pUchavAthI teNIe pitAnI saghaLI hakIkata kahI saMbhaLAvI, sArthapatie kahyuM ke he pUtrI ! huM acalapura jAuM chuM. tuM nirbhayatAthI mArI sAthe cAla, sArthapatie pUtrInA jema ja pitAnI belagADImAM besADI prayANa karyuM. bIje divase sArthanA tamAma mANase sahita sAthe pati davadantIne laIne acalapura pahoMcya, davadantIne tRSA khuba ja lAgavAthI vAvamAM pANI pIvA gaI eTalAmAM eka jalacara jIve tenA DAbA pagane pakaDI lIdhe, namaskAra mahAmaMtranuM dhyAna dharIne pagane AMcake mArI pote nirbhayatAthI bahAra AvI gaI, pitAnA deha tarapha najara nAkhI te pote jaladevI samAna dekhAvA lAgI, tuparNa rAjAnI rANuM candrayazAnI panihArI pANI bharavA mATe te vAvamAM AvI hatI, te davadantInuM svarUpa joIne Azcarya cakti banI gaI Page #59 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 48 panihArIe rAjamahelamAM jaIne rANI candrayazAne vAta karI, rANIe panihArInI sAthe teNIne rAjamahelamAM melAvI, rANI candrayazAe teNIne jotAM ja premathI AliM gana karyuM. dhruvadantIe paNa rANIne praNAma karyAM, tevAre candrayazAe davadantIne kahyuM ke mArI pUtrI candrAvatInI jema ja tuM paNa mArI pUtrI ja che. tuM keAI vAtanI ciMtA karIza nahI. teNI zAMtipUrvaka AnadI rahevA lAgI, eka divasa davadantIe candrayazAnI gAma bahAra AvelI dAnazALAmAM AvatA ghaNA yAcakAne joyA, te joI ne vicAravA lAgI ke kadAca mArA patideva paNa yAcaka tarIke ahI Avaze tema mAnI rANI candrayazA pAse dAna ApavAnu kArya uN karIza tema davadantInA kahevAthI rANIe te kAya teNIne suprata karyuM. teNI dararAja dAna ApavA lAgI, ane yAcakane dararAja pUchavA lAgI ke "tame leAkeAe koI suMdara rUpavaMta yAcaka joyA che?" eka divasa dAnazAlAmAM beThelI davadantIe eka cArane vadhasthAne laI jatA joyA, teNIe rakSakane pUchyu ke zA mATe Ane khadhanamAM bAMdhIne laI jAme che, tevAre rakSakAe kahyuM ke teNe candrAvatInI ratnanI peTI cArI che, mATe tene hame vadhasthAne laI jaIe chIe, te vAre rANI candrayazAnI prItipAtra dhruvadantIne joI te cAra melyA. he devI ! mArI rakSA karIza ! vadantIe rakSakAne kahyuM ke gheADI vAra theleA, ane cArane kahyu ke Page #60 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tuM DarIza nahI. te vAre davadanIe namaskAra mahAmaMtranuM smaraNa karyuM ane pitAnA ziyalavratanA pratApe te cAranA baMdhane tuTI gayA, cera tenA pagamAM paDyo, banelI hakIkata sAMbhaLI rAjA paNa tyAM AvyuM. davadantIe rAjAne kahyuM ke he rAjana ! A cerane mUkta kare, teNInI vAtane mAnya karI rAjAe te corane mUkta karyo. cAre pitAnI tamAma hakIkata kahI saMbhaLAvI, tyAre davadantIe kahyuM ke vItarAganA mArge javA mATe, ane karelA pApane naSTa karavA mATe cAritra ratnane grahaNa kara, davadantInI vAtane teNe svIkAra karyo, teTalAmAM tyAM be munirAje padhAryA, davadantIe uThI namaskAra karyo ane kahyuM ke A puNyazAlIne saMyama levAnI bhAvanA che. te ApazrI temane saMyama Ape, te vAre munioe tene dIkSA ApI. , kuberanI sAthe jugAra ramavAmAM parAjita banI nalarAjA davadantI sahita nirAzita thayA che. tevA samAcAra jyArathI bhImarAjAne malyA tyArathI teo ciMtA karavA lAgyA. jyArathI samAcAra malyA tyArathI nalarAjAne zodhavA mATe harimitra tathA bahamitra nAmanA sevakone mokalyA, te baMne jaNA nala davadatIne zodhatA zodhatA acalapura AvyA tyAre kAtuparNa rAjAne bhImarAjA tathA puSpadantI rANunA kuzaLa samAcAra ane nala davadantInA duHkhada samAcAra Page #61 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 50. - te banne jaNAe ApyA, teoe jugArathI mAMDI badhI hakIkata RtuparNa rAjavIne kahI batAvI, tyAre candrayazA raDavA lAgI, samasta aMta:pura zokamagna banI gayuM. harimitra jyAre dAnazALA tarapha pharavA gaye te tyAM dAna ApatI davadantIne joI, tarata ja deDate rANI candrayazA pAse AvI vAtanuM nivedana karI, kahevA lAge. he devI! ApanI dAnazALAmAM dAna ApanAra davadatI pite ja che. harimitranI vAta sAMbhaLI rANI harSo lAsamAM AvI, candrayazA Adi samasta aMtaHpura dAnazALA tarapha gayA, tyAMthI davadantIne harSollAsa pUrvaka lAvI, snAna karAvI, navIna vastrAlaMkArAdi paridhAna karAvI, rAjasabhAmAM lAvyA; davadatIe rAjAne praNAma karyA. rAjAe mAsInI pAse ubhelI teNIne vRttAMta pUcho, teNIe banelI tamAma hakIkata kahI saMbhaLAvI. eTalAmAM eka deve sabhAmAM AvI davadatIne praNAma karIne kahyuM ke je piMgala nAmanA cerane Ape abhayadAna ApI cAritra mArga batAvyo hato, te ja huM pate chuM; dharmaArAdhanAthI marIne cAritrane vege saudharma devalekamAM deva thaye chuM. avadhijJAna dvArA ApanA upakAranuM smaraNa karIne Apane namaskAra karavA mATe ahIM Avyo chuM. A pramANe kahIne te deve sAta karoDa senaiyAnI varSA karI, A dazya nIrakhIne badhA stabdha banI gayA, deva svarathAne ga, DAka divasa bAda avasara joIne harimitre tu Page #62 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paNuM rAjAne kahyuM ke he rAjana ! davadantInA mAtA pitA khubaja cindrita che. Apa AjJA Ape, ame teNIne laI kuDinapura jaIe. rAjAe senA sahita moTA ADaMbara pUrvaka davadantane kuMThinapura mokalI, davadantIne AgamananA samAcAra sAMbhaLI mAtA pitA tathA nagarajane teNInuM svAgata karavA ghaNu dUra sudhI sAme AvyA, davadantI paNa mAtApitAne dUrathI joIne vAhanamAMthI nIce utarI, mAtApitAnI sAme gaI ane pagamAM paDI, pitAe pUtrIne AzvAsana ApyuM ke he pUtrI ! tuM gabharAIza nahi. thoDA divasamAM mArA jamAI mane malI Avaze, nalarAjAnA AvyA bAda, tane adhuM rAjya ApIza, rAjAe khuzI thaIne harimitra tathA bahumitrane pAMcase gAma InAmamAM ApyA, nagaramAM davadantInA AgamananA zubha prasaMgane anurUpa sAta divasane janmatsavanI jema ja, AgatsavanI jemaja, Agametsava karyo. jinapUjA AdithI jinabhaktimotsava karyo, davadantI paNa pitAnA prANanAtha nalarAjAnI pratIkSA karatI pitAne tyAM rahevA lAgI. A bAju davadantIne cheDIne vanamAM pharatAM pharatAM nalarAjAe jaMgalamAM dhumADAnA goTA joyA, tyAM najadIkamAM jaIne naLarAjAe joyuM te dAvAgni baLI rahyo hato, temAMthI manuSyane avAja AvatuM hatuM, he mahAbalanala? mane dAvAnalathI tuM bacAva. tuM te sUryanI jema prabhupakAranI IrachA Page #63 -------------------------------------------------------------------------- ________________ para rAkhatA nathI, te paNa huM tAre upakAra nahI bhUluM. tame mAruM rakSaNa kare, nalirAjAe AzcaryathI dAvAgnimAM sarSa che, te vAre nalarAjAe kahyuM ke he phaNIdhara ! tame manuSyanI vANImAM kevI rIte bole che, te vAre sarve kahyuM ke huM pUrvajanmamAM manuSya hato, pUrva janmanA saMskArathI huM manuSyanI bolI jANuM chuM; avadhijJAnanA baLathI ApanA vaMzane tathA nAmane jANuM chuM; mane tiryaMca gati prApta thayelI hovAthI dAvAnaLamAMthI nIkaLavAne asamartha chuM. A nalarAjAe te sarpone bacAvavA mATe pitAnuM vastra tenI upara nAkhyuM. sarpe te vastra pakaDI lIdhuM. sarSanA vajanathI vastra nIce AvyuM ane sarpa upara AvI gaye, rAjAe tene kheMcyuM. sarpa bacI gaye, rAjA jyAre pitAnuM vastra levA lAge tyAre te nirdaya sarve hAthane DaMsa dIdhe, te vAre rAjAe kahyuM ke he phaNIdhara te tArI bevaDI jIbhano upayoga ThIka ja karyo, mane vItarAgane dharma je prApta na thayo hota te huM Aje tArA cUrecUrA karI nAkhata, te vAre sarpe kahyuM ke mane ApanI dayALutAnI, kRpAvarSAnI vAte te davadantInA tyAga vakhate ja jaNAI AvI hatI. he nala! tane kRpAnI vAta karatAM zarama paNa nathI AvatI ! teM tArI prANapriyAne duHkhanA samayamAM tyAga karyo, enA phalasavarUpe meM paNa tArI sAthe te ja vahe Page #64 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vAra karyo che. temAM kAMI ja Azcarya nathI, thoDIvAra pachI nalarAjAne jhera caDhavA lAgyuM. ane tenuM zarIra kubaDA jevuM zyAma paDI gayuM. vAMdarAnI jema zyAma tathA pILuM paDI gayuM hatuM. mUkhanA jevuM meTuM, uMdaranA jevA kAna, ziyALanA jevA dAMta, uTanA je kaMTha, ane bilADInA jevI AMkha thaI gaI. nalarAjA pitAnI virUpatA joIne khUba ja dukhI thayA, teNe mane mana vicAra karyo ke jugArathI rAjya gayuM. ane priyA tyAgathI zarIra paNa naSTa thaI gayuM. have paNa khabara nathI paDatI ke azubha karmodaya AgaLa ke prabhAva batAvaze? A pramANe cintA karate nalarAjA ubhe che. te vAre te ja sarSe pitAnuM divyarUpa dhAraNa karyuM ane nalarAjAne AzvAsana ApatAM kahyuM ke he vatsa! tuM ciMtA karIza nahI. huM tAre pitA chuM. meM tane rAjaya suprata karIne pravajyA aMgIkAra karI hatI, cAritranA prabhAve huM brahmadevalokamAM deva tarIke utpanna thaye chuM. te badhA rAjAene jItI laI tArA te duzmana UbhA karyA che. tArA A rUpathI tane keI oLakhaze nahI ane tene koI ja muzkelI paDaze nahI. tArA A kadrupA zarIrathI tane keI rAjA kAMI paNa karI zakaze nahI. hamaNAM tArA mATe dIkSA ucita nathI, kAraNake saMpUrNa ardhabharatane upabhoga tArA mATe bAkI che. dIkSA samaya jyAre Avaze tyAre huM tane sUcanA Page #65 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - ' 54 ApIza, haMmezAM dareka kAryo ucita samaye ja zebhe che, mATe hamaNAM tuM devadUSyavALuM A zrIphaLa tathA divyAlaMkArothI yukta A ratnapeTI tuM grahaNa kara, prayatnapUrvaka tuM tene tArI pAse rAkhaje, A vastrAlaMkArane tuM dhAraNa karIza tyAre tuM tArA mULa svarUpane prApta karIza, nala rAjAe davadantIne tamAma vRttAMta pUchayo, tyAre deve davadantInA tamAma prakAranA duHkhanI tathA ziyaLanA mAhAsyanI vAta kahI batAvI, deve nalarAjAne kahyuM ke tane page cAlavAmAM ghaNuM kaSTa thaze, mATe tAre je sthAnamAM javuM hoya te sthAnamAM tane mUkI jAu. nalarAjAe susumArapuranuM nAma dIdhuM ane deve nalarAjAne tyAM pahoMcADayo, ane pote sthAne gaye, nalarAjAe nagaranI bahAranA udyAnamAM caitya , caityamAM prabhu neminAtha svAminA adbhUta biMbane joI AnaMdapUrvaka stuti karI, tyAMthI nIkaLI nagaramAM praveza kare che tyAM ja nagaranA dvAra upara bhayaMkara kolAhala sAMbhaLavAmAM AvyuM, rAjAne hAthI gAMDo thaye hatuM, te aneka prakAranA upadrava karate hato, te hAthIne vaza karyo, te vAre tamAma maMtrIo Adi AzcaryamAM garakAva banI gayA, te leke kujane dadhipaNuM rAjAnI pAse laI gayA, rAjAe pUchyuM ke he kuja ! A sivAya tuM bIjuM kAMI jANe che. tyAre teNe kahyuM ke huM sUrya pAka rasoI banAvI zakuM chuM. rAjAe tamAma prakAranI sAmagrI ApI, ane "nala Page #66 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 55 rAjAe sUryapaka raI taiyAra karI, badhAe AnaMdathI bhajana karyuM. rAjAe kahyuM ke tuM guNamAM nalarAjA je che. jyAre rUpamAM kubaDe che. rAjAe saMtuSTa thaIne kubaDAne eka lAkha sonAmahora tathA vastrAlaMkAra sahita pAMcaso gAma ApyAM, kubaDAe pAMcaso gAma choDI daI bAkInI vastuo laI lIdhI, ane rAjAne kahyuM ke je ApazrI mArI upara prasanna thayA che, te Apa ApanA rAjyamAMthI zikAra ane dArU baMdha karAve, rAjAe tenI vAta svIkArI ane pitAnA rAjyamAM zikAra ane dArU baMdha karAvyA. eka divasa rAjAe kujane ekAMtamAM pUchyuM ke tArA kalAgurU keNu che? tuM kyAMthI Avye? tuM kyA gAmane che? tAruM nAma zuM che? huM kezalA nagarIne rahevAsI chuM. nalarAjAne raso hato, "huDika, mArUM nAma che. nalarAjAe mane A kalA zikhaDAvI che. kuberanI sAthe jugAra ramI hArI gayA, ane nalarAjA davadantI sahita nirAzrita banyA, ane teo ane karmavaza mRtyu pAmyA che. eTale huM ApanA Azrita tarIke ahIM A chuM; dadhi paNa rAjAe kubaDAnI vAta sAMbhaLI ke tarata ja moTethI raDavA lAgyA. zekAtura banI kubaDA(nala)nI sAme ja tenI atyakriyA karI. eka vakhata dadhipaNu rAjAe kaI kArya prasaMge pitAnA dUtane bhImarAjA pAse meka. vAtacitanA prasaM. Page #67 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gamAM bhImarAjAnI sabhAmAM te dUte te kubaDAnI vAta kahI saMbhaLAvI. te sAMbhaLI viduSI davadanatIe pitAne kahyuM ke pitAjI! keI buddhimAna Aptajanane mekalI te rasoyAnI parIkSA karAvo, kAraNake ApanA jamAI sivAya bIjA keIne A pRthvI upara sUryapAka AvaDatuM nathI. teoe devatAnI sahAyatAthI athavA maMtrabaLathI pitAnA rUpane (kubaDAnA rUpamAM) parivartana karyuM che. bhImarAjAe kuzala nAmanA brAhmaNane susumArapura mekalA, zubha zukane joI brAhmaNe prayANa karyuM. susumArapuramAM AvI dadhipaNuM rAjAne malI te brAhmaNa jyAre kujane jue che tyAre duHkhI banIne vicAra kare che ke davadantIne nalarAjAne khoTo vicAra Ave che. jyAM sUrya ? ane kayAM agIye? kyAM caMdra? kyAM tAro ? kayAM kalpavRkSa ane kayAM lImaDAnuM jhADa? kyAM sumerU? ane kyAM sarasava? kyAM devendrasamAna nalarAjA? ane kayAM bhUta je A kubaDe ? kayAM kapUra ane kyAM cUno? pharIthI brAhmaNe vicAra karyo ke je kadAca nalarAjA haze te dhUtkAravAthI karIne jAtavAna hAthInI mAphaka kola karIne avAja karaze, te pramANe vicArIne (navA be zlekamAM brAhmaNe kahyuM ke, nirdImAM, nirlajajomAM, nisamAM, durAtamAomAM nalarAjA A pRthvI upara sarva manuSyamAM zirAmaNI che. jeNe pitAnI prANapriyA satIne tyAga karyo. re re Page #68 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 57 duSTanala ! duHkhamAM sAtha ApavAvALI, vizvAsanIya, bheLI ane vinayavALI, pitAnI prANapriyA davadantIne jaMgalamAM ekalI rakhaDatI mUkI. tuM jagatamAM zA mATe Ave che? vAraMvAra lekane vAMcavAthI davadantInuM smaraNa karI, te ku(nala) rovA lAgyA. te vAre brAhmaNe pUchayuM ke tuM zA mATe raDe che. tyAre kubaDAe kahyuM ke he brAhmaNa! Apane zAka pUrNa kaleka vAMcIne mane raDavuM AvyuM che. nalarAjAe kalekane artha pUchavAthI te brAhmaNe jugArathI mAMDIne kahI batAvyuM. brAhmaNe pharIthI kahyuM ke kuja ! sUryapAka rasoI nalarAjA sivAya bIjA koIne AvaDatI nathI, mATe tane huM gupta rUpamAM rahelA "nala" tarIke mAnuM chuM. davadantIe kahyuM che ke barAbara parIkSA kare che. A pramANe teNInI prArthanA sAMbhaLI bhImarAjAe mane ahIMA mekalAvela che. je tame nalarAjA nahi hoya te mArA joyelA zubha zukane tathA davadanInA sarva mane vyartha jaze brAhmaNanI vAta sAMbhaLI kubaDe candrakAnta maNinI mAphaka aMdarathI narama ane bahArathI kaThina dekhAvA lAgyo, nala davadantInI vAta karatA brAhmaNane kubaDAe pitAnI jagyAmAM lAvI snAna bhajana tAMbula AdithI tenuM sanmAna karI, be divya vastu tathA lAkha senAmahora ApI tene vidAya karyo. brAhmaNe kuMThinapura pahoMcIne dadhi paNa rAjAthI sAMbhaLeilI sUrya pAka rasoI, hAthInuM mardana tathA nala davadantInI Page #69 -------------------------------------------------------------------------- ________________ * 58 stutithI pitAne thayele anubhava, gIta sAMbhaLI nala rAjAnuM raDavuM, bhejya vastu tathA vastrAlaMkArathI potAnuM bahumAna ane dhRNA utpanna thAya tevI virUpatA, vigere tamAma hakIkata bhImarAjAne kahI batAvI. te sAMbhaLIne davadantIe kahyuM ke he pitAjI ! Apa sadehane tyAga karo. te piteja "nalarAjA che' A badhA kArya nalarAjA sivAya bIjAnA hoI zake ja nahI. koIpaNa hetupUrvaka te kubaDAne ahIM bolAvavAmAM Ave te tenI vizeSa ceSTAothI huM nizcaya karI zakIza, tyAre bhImarAjAe kahyuM ke ApaNe eka alika (banAvaTI) svayaMvaranI vAta karIne dadhipaNuM rAjAne lAvIe. ke jethI svayaMvaranuM nAma sAMbhaLI te jaladIthI ahIM Avaze. ane te kuja paNa nala rAjA haze te A vAta sAMbhaLIne tarataja ahIM ja Avaze. vaLI nalarAjA pite azvahRdaya vedI che. rathanA azvonI gatithI paNa temane patto lAgI jaze. - A pramANe vicAra karIne bhImarAjAe dadhi paNa rAjA tarapha dUtane mokalAvyuM. teNe tyAM jaIne kahyuM ke bhImarAjAe tathA davadantIe ApanI pAse mane mekalAvela che. caitra suda pAMcamanA prAtaHkAla samaye svayaMvara che. mArI tabIyata bagaDavAthI mane ahIM AvavAmAM meDuM thaI gayela che. A pramANe kahIne dUta cAlI nIkaLe ane rAjA cintA karavA lAge, ke thoDA vakhatamAM kaI rIte Page #70 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 19, kuMDinapura pahoMcI zakAya. ciMtAnuM kAraNa baDAe pUchyuM tyAre rAjAe kAraNa batAvyuM, ane kahyuM ke pahelA nalanA parAkramathI davadanatI na malI atyAre aMtara ghaNuM che ane samaya e che che eTale pahoMcI zakAya tema nathI. A pramANe dadhi paNa rAjA vicAravA lAge ke davadantI vyartha mArA jevA maMda bhAgyavAnanI IcchA rAkhe che. kubaDAe vAta sAMbhaLIne vicAryuM ke mArA banne kAne AvA zabdo sAMbhaLIne phATI kema nathI jatA? kadAca sarvajJanI vANuM khATI Thare, pRthvI cAlavA lAge te paNa davadantInA manamAM bIjA purUSanI vicAraNa Ave ja nahI, te pachI bIjA lagna te teNI kare ja kyAMthI ? bhAgyavazAt teNe bIjA lagna kare te paNa mArA jIvatAM teNIne manathI paNa keNa karI zake ? tyArabAda dadhipaNuM rAjAne kahyuM ke pativratA davadantI bIjA lagna kare te saMbhavI zakatA ja nathI. snA kadApi kALe sUryane IcchatI ja nathI. je mahAsatI davadantI e vicAra kare te nalarAjA paNa jarUra A jagata upara jIvatA ja che evuM samaje. Apane A viSayamAM utkaMThA che te jaldI karo, Apane huM cha praharamAM kuMDinapura pahoMcADI daIza, paraMtu Apa mane jAtavaMta gheDAvALa majabUta ratha Ape, sUryodaya thatAM pahelAM huM Apane vidyAdharanI jema jaladIthI pahoMcADI daIza, rAjAe jAtavaMta ghoDAvaDe suMdara ane majabuta ratha taiyAra karAvyuM, rAjAne rathamAM be pADI kuje rathane ati Page #71 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 60 jhaDape doDAvI mUkayo, gujranI kalAthI rAjA Azcaya cakita thayA, prAta:kALa thatAM pahelAM rAjAne laIne kuDanapuranA udyAna pAse AvI ubheA. ahIAM davadantIne rAtrImAM svapnuM AvyuM ke nivROtti devI AkAzamAM adbhUta kAzalA nagarInA udyAnane laI ne AvI che. ane teNI devInI AjJAthI pAMdaDA, kula, kulathI paripUrNa AMkhAnA vRkSa upara caDhI gaI, devIe tene eka khIleluM suMdara kamala ApyuM. ane eka madamatta meTuM pakSI AMbAnA jhADa uparathI paDI gayu. A pramANe davadantIe joyeluM svapna peAtAnA pitA bhImarAjAne kahyu'. rAjAe kahyuM ke he putrI ! tane AveluM svapna ati suMdara che. adbhuta sUkhane ApavAvALu che. kezaveAdyAna darzana tane kAzalAnuM rAjya prApta karAvaze, AMbAnA jhADa upara caDhavAnA phalamAM tane Aje ja tArA patinA meLApa thavA joIe, hAthamAM ApelA kamaLanuM phaLa tane tamAma prakAranI sa pattienI prApti thaze, ane AMbAnA jhADa uparathI paDelu pakSI te jarUrathI kuberanA rAjya bhaga thaze, ane prAtaHkALamAM AveluM svapna tane tenA phaLanI prApti jaldIthI karAvaze. A pramANe pitA putrInI vAta cAlatI hatI, eTalAmAM eka maMgala nAmanA purUSe AvI rAjAne kahyuM ke huM rAjan ! khaDAra udyAnamAM dadhipaNa rAjavI AvI gayA che. bhImarAjA AgamananA samAcAra sAMbhaLI premapUrvaka tyAM jaIne diSapaNuM rAkhtane bheTayA, ghaNI vAtacitA thayA . Page #72 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bAda bhImarAjAne dalipa rAjavIe kahyuM ke kuja pAse sUryapAka banAvaDAve, tamAma prakAranI sAmagrI bhImarAjAe kujane ApI sUrya pAka raseI taiyAra karAvI ane hetapUrvaka badhAe jamaNa karyuM. rAjAe davadantIne paNa sUrya pAka rasoI jamavA mATe ApI, datadantIe rasoIne svAda cAkhIne nizcaya karyo ke A raseI banAvanAra "nalarAjA, pite ja che, kAraNake ghaNA vakhata pahelAM eka AcArya mahArAje kahyuM hatuM ke sUryapAka, rasAI nalarAjA sivAya koI banAvI zakaze ja nahI, AcArya bhagavaMtanI vANuM kaI divasa niSphaLa hoya ja nahI. mATe nakakI A kuja te ja nalarAjA che. koI paNa kAraNathI ja teo AvA kadarUpA banI gayA che. bIjI vAta to e che ke kujanI AMgaLIne sparza thavAthI mArA tamAma aMge romAMcane anubhave che. tyArabAda davadantIe kahyuM ke he kubaja ! tuM tilaka karanAranI jema ja mArA aMgane AMgaLIthI sparza kara ! jyAM kurja AMgaLIne sparza karyo tyAM tarata ja davadantInA tamAma aMge romAMca anubhavavA lAgyA, te vAre teNI belI he dhUrta ! te vakhate madhyarAtrIe bhayaMkara jaMgalamAM mane ekalIne mUkI cAlI gaye, paNa have tuM kayAM jaIza! A pramANe kahetI davadatI te mujane mahelanA aMdaranA bhAgamAM laI gaI, te vAre kuMje pitAnI pAsenA karaMDi AmAMthI divya vastro kADhIne paheryA. tarata ja pahelAnAM Page #73 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karatAM paNa adhikatara adUbhUta svarUpavaMta nalarAjA dekhAvA lAgyA, davadantInA aMtaramAM AnaMdane avadhi uchaLI rahyo hato. bhImarAjA tyAM AvI nalarAjAne bheTI paDyA, ane siMhAsana upara besADyA, ane kahyuM ke A saptAMga rAjaya ApanuM che. Apa Adeza Apa. huM ApanI zuM sevA karuM? bhImarAjA jyAre vetradhArI banyA tyAre dadhipaNuM rAjAe tene namaskAra karI pitAnI bhUlane mATe kSamA mAgI, te ja vakhate kuberanI jema saMpattivAna dhana sArthavAha paNa AvI pahoMce, davadantIe dhana sArthavAhane bhAI tarIke Adara satkAra karyo, dadhi parNa, trahatuparNa tathA mahAbalavAna bhIma rAjAe "nalarAjA,ne rAjyAbhiSeka karyo, nalarAjAnI AjJAthI pahelAMnI mAphaka tamAma rAjAe pitapatAnA sainya sahita hAjara thayA, jatiSinA Apela zubhamuhUI nalarAjAe adhyA tarapha prayANa karyuM. parvatane kaMpAvatI, uDatI dhULa vaDe sUryane DhAMkI detI nalarAjAnI senA prayANa karatI karatI, rativalabha nAmanA kezalAdyAnamAM AvI pahoMcI, nalarAjAne ati balavAna sainya sahita AvelA jANI kubera bhayabhIta banI ga, nalarAjAe dUtane kubera pAse mekalA, akSa, nAmanA yuddhanuM AhvAddha karyuM. je bane jaNe kabula karyuM. bhayaMkara yuddhamAM kuberane parAjaya thaye, nalarAjAe yuddhamAM hArela kuberane tiraskAra nahI karatAM premapUrvaka pitAnI Page #74 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 63 pAse besADayo, vidvAnapurUSo bhaya kara evA hRdayavALA peAtAnA bhAIne tiraskAra karatAM ja nathI. e ja nItithI kuberane tiraskAra nahI karatAM tene prathamanI jema ja yuvarAja pade sthApita karyAM, ane meTA ADakhara sahita dhruvadantI sahita nalarAjAe kezalAnagarImAM praveza karyo, adha bhAratanA kha'DIA rAjAee bheTa dvArA kAzalAnagarIne kuberapurI banAvI dIdhI, badhA rAjAone peAtapeAtAnA sthAne vidAya karI, nalarAjAe jinamadirAmAM pUjotsava karyAM, amArI paDahu vagaDAvI, hajAro varSa sudhI dhruvadantInI sAthe bharatakSetranI trikha'Da lakSmInA upabhAga karyAM, eka samaya devaleAkamAMthI AvI manuSya rUpane dhAraNa karI, niSadharAjA, nalanI pAse AvI kahevA lAgyA ke hAya ! gAmamAM pharatAM bhUDanI sthiti keTalI bhayaMkara che ke sArI vastuone gheADI, kAdava tathA viSTAmAM ja rahe che. nalarAjAe bhUDanI sthitinI niMdA karI, niSadha, deve kahyu ke vatsa ! tAruM paNa ciratra tevuM ja che, kemake te upazama sukhanI apekSA rAkhI dIkSA lIdhI ja nathI, ahIMnu` saptAMga rAjya ekAMte tane narakagati prApta karAvanAra che. huM tAre pitA niSadha chuM. sarpa darzana vakhate meM tane kahyuM hatuM ke dIkSAnA avasare AvI huM tane samayasara sucanA ApIza. mATe have dIkSA samaya AvI gayA che. A pramANe kahIne niSadhadeva aMtadhyAna thaI gayA. tyArabAda nalarAjA davadantI sahita jinasena gurUmahArAjanI Page #75 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pAse vaMdana karavA gayA, tyAM munIzvare teone bhavavairAgyakAriNI dezanA ApI, dezanA sAMbhaLI te banne jaNAe pitAne pUrva vRttAMta munIzvarane pUchayo, munie kahyuM ke he rAjana! te munIzvarane dUdhanuM dAna ApyuM tenA prabhAvathI tamane rAjya lakSmInI prApti thaI, davadantIe ziyala tapanI utkRSTa ArAdhanA karI jenAthI tene atyuttama saubhAgyanI prApti thaI tame baMne jaNAe mahAmunIzvarane bAra ghaDI sudhI kaSTa ApyuM tenuM phaLa bAra varSa sudhI tame banne jaNAe duHkha bhegavyuM. A sAMbhaLI rAjArANIe "artha ane kAma" thI pitAnA manane haThAvI dharmadhyAnamAM cittane sthira banAvyuM. pitAnA putra puSkaLane rAjyagAdI suprata karI. nalarAjAe davadantI sahita saMyama aMgikAra karyo, davadantI sAdhvIe sAvajanI sAthe vihAra karyo, nalarAjAe jinasena gurU mahArAjanI sAthe vihAra karyo, eka vakhate vihAramAM eka gAmamAM sAdhu samudAya tathA sAdhvI samudAya ekatrita thayA, jyAM sAdhvIjIne jeI "nala "nuM citta kAmAtura banyuM. kArajavarathI tenuM aMgeaMga baLavA lAgyuM. gurUmahArAjane khabara paDavAthI nalane tyAga karyo, te vAre svargethI AvI niSadhadeve nalamunine upadeza Ape, ane kAmanuM mULa je saMkalpa che tene cheDavAno Agraha karyo, deva upadeza ApI svargamAM cAlI gayA, devanA gayA bAda, naLamunie anazana grahaNa karyuM nala uparanA Page #76 -------------------------------------------------------------------------- ________________ anurAgathI davadatIe paNa anazana grahaNa karyuM. nalamuni, marIne kubera banyA, ane davadantI marIne kanakavatI banI, hu pite ja te kubera chuM, kanakavatI te tuM che. pUrva janmanA anurAgathI huM svayaMvara jevA mATe Avyo chuM; Aja bhavamAM tuM mUktie javAnI che. A pramANe kubere kanaka vatInA pUrva janmane vRttAMta zrI vasudevane kahI zrI kubera aMtardhyAna thaI gayA. Iti nala damayaMtI tathA kanakvatI pariNaya kathA samApta" vidyAdhathI pUjAtA vasudeva navanavI vivASara putrIenI sAthe satata kIDAomAM magna banavA lAgyA, eka divasa madhya rAtrine viSe bharanidrAmAM sUtelA vasudevane sUpaka, upADI gayo. tyAre vasudeva nidrAmukta thayA, te vakhate sUka,ne mughiAta karyo, mUSTinA prahArathI jarjarita thayelA sUpa ke vasudevane hAthamAMthI choDI dIdhA, vasudeva godAvarImAM jaIne paDayA, tyAMthI tarIne kinAre AvyA, cAlatAM cAlatAM temAM keTalApura AvyA, tyAM pagharatha rAjAnI putrI padmazrInI sAthe lagna karyA, tyAMthI vasudevanuM nilakaThe haraNa karyuM. ane campAsarovaramAM pheMkI dIdhA. | sarovaramAMthI tarIne bahAra AvyA, maMtrI putrI sAthe lagna karyA, pharIthI sUrpake teonuM haraNa karyuM. gaMgA nadImAM temane pheMkI dIdhA, nadImAMthI bahAra nIkaLIne jarA nAmanA pallI patinI putrI sAthe lagna karyA, teNe jarA Page #77 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kumAra nAmanA putrane janma Apyo, tyAra bAda avanti sundarI, sUrasenA, jIvayazA, Adi rAjaputrIo sAthe lagna karyA, eka divasa eka devIe pratyakSa thaIne kahyuM ke huM ariSTapuranA rUdhira rAjAnI rahiNI, nAme putrI chuM. mAre svayaMvara thavAnuM che, Apa temAM paDaha vagADaje, eTale Apane varamALA paherAvIza, vasudeve te vAtane svIkAra karyo, rUdhirarAjAe bhavya svayaMvaranI racanA karI, tamAma rAjAone AmaMtraNa ApyuM. jemAM samudravijaya, jarAsaMgha, kaMsa Adi aneka rAjAo upasthita thayA, samayasara pitapotAnA maMca upara besI gayA. mAlAne grahaNa karI.rahiNI sabhAmAM AvI, rohiNIne joI dareka rAjAone kAmavikAra utpanna thaye, ane rehiNI prAptinA manera sevavA lAgyA, eTalAmAM vasudeve paDaha vagADyo, teNIe AvI vasudevanA gaLAmAM mAlA paherAvI, badhA rAjAoe virodha karyo, ane ekatrita thaIne rUdhirarAjAne bhUla batAvavA lAgyA, vasudeve paNa virodhI rAjAonA kAnane kaDavAza utpanna thAya tevI kaTu vANIthI javAba Ape, yuddhanI taiyArIo thavA lAgI, dadhimUkha vidyAdhara vasudevanA sArathi banyA, vegavatInI mAtA aMgAravatIe divya dhanuSya ane bANa Adi sAmagrI taiyAra karI ApI, vasudeve zatruMjaya, daktiva, daMtivaka, zayAdi rAjAene parAjita karyA, jarAsaMghe samudravijayanI khUba ja prazaMsA karI yuddhane mATe uttejita karyA, samudravijaya Page #78 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 67 yuddhanA mATe taiyAra thayA te vAre vasudeve eka khANuthI samudravijayane namaskAra karyo ane peAtAne paricaya ApyuM. samudravijaya apUrva Anadita thayA, tee rathathI utarIne vasudevane bheTavA mATe doDavA, vasudeve rathamAMthI utarIne vaDAla ane praNAma karyAM, jarAsaMghAdi rAjAe atyaMta khUza thayA, zubha muhUte vasudevanA rahiNI sAthe lagna thayA, rUdhirarAjAe putrIne ghaNu kanyAdAna ApyuM, svayaMvaramAM AvelA tamAma rAjAonA satkAra karI rUdhira rAjAe badhAne vidAyagiri ApI, kasa sahita yaduva'zrIya rAjAe tyAM rokAyA. eka divasa eka vRddhAvasthAe pahoMcelI koI strIe AkAzamAMthI utarIne samudravijayanI sabhAmAM AvI. vasudevane AzirvAda ApatA kahyuM ke ApanI putrI khAlacandrA vegavatI ApanA virahathI khUba ja du:khI thaI che. tenA mATe Apane huM levA AvI chuM. huM tenI mAtA dhanavatI chuM; vRddhAnI vAta sAMbhaLI samudravijaye vasudevane tyAM javAnA Adeza ApyA, ane kahyuM ke jaIne tarata ja pAchA AvI jaze, vasudeva AkAzamAge tyAMthI javA mATe nIkaLyA, ane ane kaMsa sahita samudravijaya peAtAnA nagaramAM AvyA, aneka vidyAdharonI kanyAe sAthe lagna karI vidyAdharendranI jema aneka khecarAnI sAthe zauya pura nagaramAM AvyA, samudravijayAdi sahakuTuMbe temanuM svAgata karyu. samudravijaye moTA mahAtsava karyAM, vasudeve kahyu' ke he deva ! sthAnatyAga karavAthI jAtavaMta maNui ane saja Page #79 -------------------------------------------------------------------------- ________________ nene mahimA vadhe che. samudravijaya rAjAe vasudevane rAjyAsana upara besADyA, samudravijaya rAjA tarapha akhUTa bhaktivALA vasudeva, vidyAdharo tathA khecarothI sevAtA rApaga karatA hatA. che iti vAsudeva hIMDI samApta che aneka tArAo hovA chatAM paNa rahiNanI prIti caMdramA upara vadhAre hoya che. tema pitAnI badhI patnIe karatAM vadhAre prIti tathA daSTi rahiNe upara vadhAre che. mahAzuka nAmanA devalokamAMthI vIne rAjalalita mahAmunine jIva rANInI kukSImAM utpanna thAya che. garbhAvAsanA. divaso pUrNa thayethI, ucca grahathI vibhUSita samaye hi e putra ratnane janma Ape. jarAsa Adi rAjAee divya upahArothI putrajanmotsava karyo, bAramA divase meTA mahotsava sahita nAmakaraNa karavAmAM AvyuM. adbhuta kAMtivALo putra hovAthI mAtA-pitAnI IcchAthI tenuM nAma "rAma" rAkhavAmAM AvyuM. eka vakhata nAradajI zrI samudravijayanI pAse AvyA, kaMsa rAjAe potAnI bahena devakIjInI sAthe vasudevane paraNavA mATe nAradajIne vinaMtI karI. nAradajIe devakIjInI mahA prazaMsA karI, ane kahyuM ke vidyAdharIe te devakIjInI sAme, page coMTelI dhULa samAna che. A pramANe vasudevane nAradajIe kahyuM. tyAMthI nIkaLI nAradajI "devaka" nA tyAM jaIne devakIjInI pAse vasudevanA guNagAna gAyA, Page #80 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pahelAM te devake nAradajInA A vyavahArane anucita samaane kanyA ApavAne mATe "nA, kahI dIdhI, bAdamAM aMtaHpuramAM jaIne badhAno vicAra laI devakIjInA lagnanI hA, kahI dIdhI, zubhamuhUrte baMnenA lagna thayA. eka divasa kaMsanA tyAM koI muni AvyA, kaMsanI strI "jIvayazA, vivAhotsavamAM pUrNa AnaMdane anubhava karI rahI hatI. munie jIvayazAne kahyuM ke AnA sAtamA garbhathI tArA pitA (jarAsaMgha) ane tArA pitA (kaMsa) nuM mRtyu thaze. muninA zabdo sAMbhaLI "jIvayazA, bebAkaLI banI gaI. teNae pitAnA priyatama kaMsa rAjAne kahyuM, kaMsa premapUrvaka vasudevane tyAM AvyA, vasudeve temano suMdara satkAra karyo, ane bolyA ke tame te mane mArA prANathI paNa adhika priya che, tamAre je kahevuM hoya te kahe, tamArA zabdone huM pUrepUro amala karIza, te vAre kaMse kahyuM ke he mitra! tame devakInA sAta bALake janmatAnI sAthe ja mane suprata karaje, saraLa svabhAvI vasudeva, kaMsanA kapaTane samajI zakyA nahI. ane kaMsanI vAta mAnya karI, "kaMsa, piotAnA sthAnamAM AvyA. A bAju devakI sahita vasudeve satya bInA jANI tyAre atyaMta duHkhI thayA, ane vasudeva pazcAtApa karavA lAgyA, kema ke kaMsanI sAthe vacanathI baMdhAI gayA hatA. Page #81 -------------------------------------------------------------------------- ________________ GO bhadrilapura nAmanA nagaramAM nAga nAme zrAvaka hatuM, tene sulasA nAmanI patnI hatI, bAlyAvasthAmAM eka munIzvare tene kahyuM hatuM ke AnA udaramAM utpana thanAra tamAma garbhone nAza thaze. te vAre Idrapati senAdhiza naigamelI devanI ArAdhanA karI, je ArAdhanAthI te deva prasanna thaye, te deve potAnI zaktithI devakIjInA garbhone sulasAnA udaramAM ane sulatAnA garbhone devakIjInI udaramAM samAviSTa karyA. ucita samaye devakIjIe eka pachI eka ema che ne janma Ape, paNa te chae mRtAavarathAmAM ja janmela hatA. te chaene kaMsane ApyA, "kase, marelA bALakane paNa marAvI nAkhyA, tyArabAda siMha, pavasarevara, sUrya, vimAna, agni, hAthI, vaja, Adi svapnathI sUcita eka jIva devakIjInA udaramAM utpanna thaye, devakIjIe svapnanI vAta vasudevane karI, tyAre vasudeve kahyuM ke tuM baLavAna putraratnane janma ApIza. gaMgadattane jIva zuka devAthI eNvIne devakIjInA garbhamAM utpanna thayA che. saMpUrNa dehadavALI mAtA pitAnA AtmAnI jema garbhane poSaNa ApavA mAMDayuM. navamahinA upara thoDA divase gayA bAda zrAvaNa kRSNa aSTamInI ardharAtrie kalpavelaDInA pallavanI jema devakIjIe divyalakSaNathI paripUrNa putraratnane janma Ape, tenA puNyadaye "kase, satata dhyAna rAkhavA mATe * * Page #82 -------------------------------------------------------------------------- ________________ niyukta karelA pakSake nidrAvasthAmAM hatA, putrajanma bAda tarata ja devakIjIe "vasudevane, kahyuM ke ApanA bheLapaNathI cha putra kase mArI nAkhyA che, Ane paNa "kasa, mArI nAkhaze, mATe Apa tenuM rakSaNa karavA mATe prayatna karo. jinezvara bhagavaMtanA vacane che ke mAyAthI paNa jIvanuM rakSaNa karavuM joIe. mATe tame Ane laIne mAtAmahane tyAM mUkI Ave, mArAthI paNa adhika vAtsalyavALI yazodA ApaNu putranuM lAlana, pAlana ane rakSaNa karaze, vasudeva te bALakane laIne cAlavA lAgyA, mArgamAM AThe dizAomAMthI puSpavRSTi thavA lAgI, tenI AgaLa sapheda baLadanA rUpamAM devatAo cAlavA lAgyA, jatAnI sAthe nagaranA daravAjA ekAeka khulI gayA, gAyanA vADA pAse ugrasena nAmanA rakSake pUchyuM ke A karaMDIyAmAM zuM che? vasudeve te karaDIe khelIne batAvyo, ane kahyuM ke tame A vAta koIne kaheze nahI. vasudeva "naMdana, ne tyAM AvyA, tyAM yazodAe paNa putrIne janma Apyo hata, putrane tyAM mUkI yazodAe janma ApelI bALakIne laI vasudeva pitAnA sthAnamAM AvyA, tyAre kaMsanA rakSake jAgrata thayA, putrIne janma jANIne putrI laI kaMsane samarpita karI, kaMsa te putrIne joI muninA jJAna upara hAMsI karavA lAgyA, ane hasIne kaMsa rAjAe te putrI Page #83 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 72 devakIjIne pAchI ApI, jenAthI devakIjI khuba ja AnaMdita banyA. tyArabAda gAyanuM vrata che. tema kahIne devakIjI dararoja rAtanA vrajamAM jatA hatA, potAnA putrane yazadAnA tyAM joIne AnaMda prApta karatA hatA, tyArathI gAyanuM vrata cAlu thayuM. pitAnA verathI sUpanI putrI zakuni ane putanA vasudevanA upara apakArane badale levAmAM niSphaLa javAthI vidyA baLa vaDe vasudevanA putra jANI mAravA mATe te banne kuLamAM AvI. putanAe jhera paDelA pitAnA stana vaDe kRSNane stanapAna karAvyuM. ane zakuni gADA upara caDhAvIne zrI kRSNane pADavA lAgI paNa devatAoe zrI kRSNanuM rakSaNa karyuM. nanda, joyuM ke zrI kRSNa kuzala che ane gADAnA paDI javAthI ane vidyAdharIe kacarAIne maraNa pAmI che. kRSNa kayAMya cAlI na jAya mATe temane dorIthI bAMdha. vAmAM AvatA hatA, eTalAmAM "sUrpaka pitAnA pitAmahanuM vera levA mATe ajuna banIne Avye, zrI kRSNanuM rakSaNa karanArI devIe tene nAza karyo. gokuLathI badhI gopIo zrIkRSNane "dAmodara " kahIne bolAvatI hatI. zrI kRSNa aneka prakAranI kaDAone karatAM AnaMdapUrvaka gokuLamAM rahetA hatA, upadravanA aneka prakAranA samAcAra jANe vasudeve zauryapUrathI rahiNI pUtrane, "rAma, ne bolAvI kRSNanA rakSaNa mATe mUkyA, rAmathI zikSaNane Page #84 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 93 prApta karatA zrI kRSNa astrazastramAM pAraMgata banyA, ane bhAI e sUrya ane cadranI jema ja rUpI AkAzamAM zAlavA lAgyA, banne jaNAnI 'maramAM taphAvata hovA chatAM sAthe ja ramatA hatA, eka khIjAtA du:khamAM duHkhI banatA hatA, te banne bhAI e geApIenI sAthe aneka prakAranI nRtyAdi krIDAemAM magna rahevA lAgyA. kRSNa tarapha gepIe kAma bhAvathI jovA lAgI, madirApAnanA bahAnA vaDe zrI kRSNanA vakSa sthala upara paDavA lAgI. kRSNe yamunA nadImAMthI vikasita kamaleAne lAvI gepIne zaNagAravA lAgyA, tArA bhAI hamArA cittanI cerI zA mATe kare che? A pramANe gepIe balarAmane kahevA lAgI, A pramANe geApAMganAnI sAthe zrI kRSNanA ghaNA varSoM vyatita thayA. // iti chaThThA sarvAM saMpUrNa 5 Page #85 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sAtamo sarga jabudvIpanA bharatakhaMDanA lakSmInA virAmasthAna samAna acalapura nAme eka nagara che. jyAM cakravati samAna aizvaryavALA zrImaMtonA sAta majalAnA prasAda madhyAhna samaye suvarNa samAna dekhAtA hatA jyAMnA devamaMdirane viSe svargathI lakSmI utarI AvatI hoya tema jaNAtuM hatuM. tyAM atyaMta parAkramI zrI vikramadhana nAme rAjAe aneka yuddhothI vijayazrIne pitAnI dAsI banAvIne rAkhI hatI. je narendrothI navina kIrtigaMgA nIkaLIne bhUtalane pavitra banAvatI hatI, jenA citta sarovaramAM satata rahevAvALI vizuddha rAjahaMsI samAna dhAriNI nAme rANI hatI. teNIe svapnamAM rUpa, Ameda, rasa AdithI bhramaNa karatA bhamarAonA samUDa sahita sahakAra mahAvRkSane rAtrinA pAchalA praharamAM , te mahAvRkSane hAthamAM dhAraNa karIne ubhelA divya mANase kahyuM ke A vRkSanI DALI tamArA AMgaNAmAM ropuM chuM. thaDA divaso pachI temAMthI eka DALI laIne bIjI jagyAe repIza. A pramANe zAlinI jema tenI khUba ja vRddhi thaze. A vRkSanuM A rIte nava vakhata ropaNa karavAthI tenuM Page #86 -------------------------------------------------------------------------- ________________ G atyaMta suMdara pariNAma tathA adbhUta phaLanI prApti thaze. dhAriNuM rANuM e savAranA utsAhapUrvaka rAjAne rAtanA . svapnanI vAta karI. rAjAe paNa paMDite sAthe vicAraNA karI. teoe svapnanuM phala pu2tpatti batAvI. sahakAra vRkSane alaga alaga nava jagyAe repavAthI zuM phala. prApta thaze, te hame jANatA nathI. phakta "kevalI " jANI zake che. dhAriNI rAjA tathA paMDite pAsethI AnaMdapUrvaka vAta sAMbhaLI sukhapUrvaka garbhanuM poSaNa karavA lAgI. tyAra bAda nava mahinA ane thoDAka divasa bAda devabhUmimAM jema kalpavRkSa phaLa Ape tema dhAriNIe putraratnane janma Ape. rAjAe harSollAsapUrvaka daza divasa sudhI dAna ApI utsava karyo. bArame divase rAjAe kulavRddhAone vastrAbharaNa. ratnAdi dvArA bahumAna karIne putranuM nAma "dhana ' rAkhyuM. AzAone prakAzita karanAra te putra zukalapakSanA caMdra mAnI jema mAtApitAne AnaMda Apato moTo thavA lAge. tene nizALe bhaNavA mUko. a5 mahenata vaDe paMDita pAse pUrvajanmanA saMskArane sacogathI karIne aneka prakAranI kalAo, zA tathA tatvane abhyAsa karyo. anukrame dhana" yauvanAvasthAne pAmyo. kusumapuramAM aneka prakAranA pApakarmone karanAro siMha samAna atyanta uddhata ane kRra siMha nAmane rAjA hate. Page #87 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tene gaMgA nadInI sadaza nirmala ane pavitra vimalA nAme paTTarANI hatI, samudramAMthI ghaNA rAnI prApti thayA bAda je lakSmInI prApti thAya che, tema rAjAne ghaNA pUtranI prApti thayA bAda vimalanI kukSithI dhanavatI nAmanI pUtrInI prApti thaI, teNe bIjanA caMdramAnI jema dina pratidina vRddhi pAmavA lAgI, bIjI strIonA rUpa ane lAvaNyane tiraskAra karatAM hoya tema tenA aMga upara rUpa ane lAvaNya khIlI uThayA, ratine paNa lajijata banAvatI te dhanavatI yauvanAvasthAne prApta karI cUkI, eka vakhate samudrakAntA (nadIo) ne prasanna karavAvALI zaradabAtue jagata upara praveza karyo. sAkSAt apsarAo samAna potAnI bahenapaNIonI sAthe laphamI samAna dhanavatI haMsanA madhura avanithI suMdara udyAnamAM svachaMdapaNe pharatI hatI, dareka jhADanI pAse pharatI dhanavatIe be prakAranA citrane hAthamAM grahaNa karelA eka manuSyane AsopAlavanA jhADa nIce je, dhanavatInI sakhI kamalinIe kautukathI tenA hAthamAMthI citrapaTa laI lIdhe, temAM anupama prakAranuM rUpa joIne atyaMta Azcarya cakita banIne teNIe pUchayuM ke he citrakAra? te A citrapaTamAM konuM citra deyuM che? sura, asura ane manuSyamAM paNa asaMbhavita A citrane derI tuM tAruM kalAkauzalya batAve che? kAraNa ke A citrapaTamAM dereluM citra traNe jagatanI 2canA karIne udvega pAmelA, vRddhAvasthA e brahmAnuM rUpa Page #88 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 7. kayAMthI hoI zake? kamalinIe citrakArane A rIte pUchayuM tyAre citrakAre javAba Ape ke A mArI kalpanA ke caturAI nathI. paNa meM jevuM dekhyuM che tevuM ja citrakAma karyuM che. A apratimarUpa acalapuranA mahArAjA zrI vikrama dhananA putranuM che. sAkSAt jeo tene jue che tyAre A citra jonArAo mane citrakAra tarIke mUrkha mAne che. bhadre ! AMkhanAM amRtAMjana rUpa tene joyA sivAya paNa A citra joI tu Azcarya anubhave che. bAjumAM ubhI rahelI dhanavatIe paNa te vAtone sAMbhaLI tathA citrane joyuM. teNInuM hRdayakamala kAmabANathI vidhAI gayuM. dhanavatI te kSaNathI ja "dhananA pratye anurAgavALI thaI gaI ane kIDAne pIDA mAnA pitAnA ghera cAlI AvI, paramAtmAnA dhyAnamAM yoginI jema ekatAna banIne rahe che. tema "dhanavatI ekatAnathI dhamAM ja pitAnuM citta joDIne samasta vizvane dhanamaya dekhAvA lAgI, nidrA, bhUkha, tRSAdinI vedanAthI rahita dhanavatI devI sadeza banI gaI tyAre kamalinIe kahyuM ke kyA prakAranA Adhi, vyAdhithI tuM A pramANe nirbaLa, durbaLa, banI gaI che? kRtrima kodhane batAvatI dhanavatIe kahyuM ke ajANyA mANasanI jema tuM A pramANe kema pUche che? kamalinIe. pitAnI bhUlanI mAphI mAMgI, ane kahyuM ke egya vyaktimAM tAre anurAga jaIne Adara bhAvathI eka tiSine pUchyuM ke mArI sakhI manamAM cittavelA patine prApta Page #89 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - 78 karI zakaze ke nahI? tyAre teNe mane vizvAsapUrvaka kahyuM ke tArI sakhI dhanavatI, manamAM cintavelA patine jarUrathI prApta karaze. , mATe he sakhi! tuM manamAM vairya dhAraNa kara, nirbaLatA choDI de, zaMkA rahita bana, kamalinIthI AzvAsana pAmelI dhanavatI mAtA pAse gaI ane prakAranA zRMgAra tathA vaividhyapUrNa alaMkAra yukta banIne pitA pAse gaI. dhanavatInA mATe patinI tapAsamAM rAjA ciMtAtura banIne beThe hate, eTalAmAM pahelethI vikramadhananI sabhAmAM mokalAvela dUta te ja samaye pAchA Avye, rAjyakAryanI vAtacita karyA bAda te mauna thaI gayo. te vAre rAjAe pUchayuM ke teM kAMIka navIna joyuM ke ? dUte kahyuM ke he rAjana ! je rUpa vidyAdhare, sUra, narendra ke asUra pAse nathI tevuM addabhUta rUpa vikramadhananA putranuM huM joI ne AvyuM chuM; tenuM rUpa joyA pachI vicAra karyo ke dhanavatI, mATe te egya pati che. vidhAtA paNa te bannene yoga sAdhI ApI yaza prApta kare tevI mArI IcchA che. rAjAe prasanna banI dUtanI khUba ja prazaMsA karI, ane kahyuM ke tuM ja vikamadhana rAjavI pAse jaIne dhanavatInA mATe dhanakumAranI mAgaNI kara. rAjAne praNAma karavA AvelI dhanavatInI nAnIbena caMdrAvatIe pitAnI ane dUtanI vAta sAMbhaLI AnaMdapUrvaka jaldIthI mahelamAM jaIne dhanavatIne sAMbhaLelI vAta kahI. Page #90 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Ge paNa dhanavatIe caMdrAvatInI vAta upara vizvAsa karyo nahI. tyAre kamalinIe kahyuM ke he dhanavatI ! dUta haju ahIM. Aja che tene tuM belAvIne pUchI le, ke jethI tArI zakAnuM nivAraNa thAya. tarata ja dhanavatIe dAsI dvArA dUtane belA, datanA mUkhathI vRttAMta sAMbhaLIne teNI AnaMdita banI, dhanavatIe kukumArasathI lekha lakhIne dhanakumArane ApavA mATe dUtane Ape, dUta jaladIthI acalapura pahoMcyuM, rAjA samakSa rAjya sabhAmAM upasthita thaye, vikramadhane dUtane kahyuM ke siMharAjA kuzalata che ne? tAruM jaladIthI Agamana thayuM tethI mArA aMtaramAM aneka vikalapa thAya che. tyAre ne kahyuM ke he rAjan ! rAjakumAra "dhana, ne pitAnI kanyA dhanavatI ApavA mATe mane pharIthI ApanI sAnidhyamAM mokalAvela che. ApanA putranI jema ja dhanavatI rUpa, gugrathI bharelI che. mATe te bannene saMbaMdha bAMdhavAthI suvarNamAM sugaMdhanI jema dIpI uThaze. Apa bannene mitra bhAva pahelethI ja cAlato Ave che. jaLathI jema vRkSa vRddhine pAme che. tema te bannenA vivAha saMbaMdhathI ApanI mitratA vRddhi pAmaze, he dUta! tuM jema kahe che temaja thAo. A pramANe kahIne dUtane satkAra karyo, te dUta dhanakumAranI pAse gaye, namaskAra Adi praNipAta karIne dUta dhanakumAranI pAse beThe, dhanakumAre tane AvavAnuM Page #91 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 80 ' kAraNa pUchyu. te vAre teNe saMdezA ApatAM kahyu` ke * dhanavatIe ApanA mATe sadeze! maiAkalAvela che.' A pramANe te lekha ApyA, dhanakumAre te lekhane khe!lI kAmadevanA pratyakSa rAjya samAna te lekhane vAMcce, tenA lakhANuthI AkarSAI ne Azcarya pAmelA dhanakumAre 'dhanavatInA, premanA svIkAra karyAM, ane dhanavatI upara peAtAnI maheAra chApa mArIne lekha lakhIne dUtane ApyA. vaLI AkhAne AMjI nAkhe tevI meAtInI mALA dhanavatIne ApavA mATe dUtane ApI, vastrAbhUSaNa vigerethI ahumAna karIne dUtane vidAyagiri ApI, te paNa tvarita gatie pAchA AvIsiMharAjAne kahyu ke 'dhanavatInA dhanakumAre vikamayana rAjAnI sahamatithI svIkAra karyo che. tyArabAda dhanavatI pAse jaIne meAtInA hAra tathA lekha ApyA, patrane vAMcI dhanavatI petAnI jAtane subhagastrIomAM agresara mAnavA lAgI, teNInuM zarIra romAMca anubhavavA lAgyuM. hArane peAtAnA priyatamanA hAtha mAnI peAtAnA kaMThe dhAraNa karyAM, dUtane pAritASika ApIne vidAya karyAM. huM dhanavatI ! sAsu sasarA pratye bhakti rAkhaje. svAminA cittane prasanna rAkhaje, sapatnIe tarapha vAtsalya bhAva rAkhaje, patinI prasannatA upara abhimAna karIza nahI. pati dvArA apamAna karavAmAM Ave te cittamAM duHkha lagADIza nahI. kuTuMbIo sAthe mAyALu vartana rAkhaje, Page #92 -------------------------------------------------------------------------- ________________ patinA mitra tarapha namravANIthI belije, A pramANe rAjAe dhanavatIne hipadeza rUpI muktAhAra Ape, ane zubha muhurta vRddha mandrio sahita moTA sainyanI sAthe dhanavatIne acalapura prayANa karAvyuM. acalapura nagaranI bahAranA udyAnamAM sAkSAt lakSamInI jema zobhatI "dhanatI, AvI pahoMcI, zubha lagna bannenuM maMgala vivAha kArya karavAmAM AvyuM. rajanIthI candramAnI jema, naveDhA dhanavatIthI dhanakumAra suzAmata banya, saundaryathI kAmadeva samAna dhanakumAre "rati, samAna dhanavatAnI sAthe kIDA karatAM ghaNe samaya pasAra karyo, kAna lAyamAna kuMDalethI vibhUSita atyaMta manahara adhAraka banIne dhanakumAra eka udyAnamAM Avyo.. - tyAM tene cAra jJAnathI paripUrNa pitAnA caraNethI udhAna bhUmine pavitra karavAvALA vasundhara nAmanA mahAmunIzvarane dharmadezanA ApatA joyA, teone praNAma karI yuvarAja dhanakumAra pitAnA ucita sthAne beThe, dhanakumArane dharmazravaNamAM Asakta jANI dhAriNI tathA dhanavatIne laIne vikamadhana paNa tyAM Avyo, zaMsayane dUra karavAvALI dezanAnuM zravaNa karI, hArSita banele rAjA, ekacitta dezanAnuM zravaNa karate hate. dezanA paripUrNa thayethI vikemadhanarAjAe rANI dhAriNIne AveluM. "AmravRkSa, vALA svapnanI bAbatamAM tathA nava jagyAe tene repavAne artha zuM che? te ApazrI kRpA karIne tenuM phaLa jaNAve Page #93 -------------------------------------------------------------------------- ________________ munie manathI ja dUra beThelA kevaLIne pUchyuM. te vAre kevaLI bhagavaMte kevaLajJAna dvArA jANIne munine nava bhavAnvita nemiprabhu caritra kahyuM. | munie avadhijJAna tathA mana:paryava jJAna dvArA jANIne rAjAne kahyuM ke Apane pUtra navabhA bhavamAM ariSTanemi nAme tIrthakara thaze. bharatakSetramAM yaduvaMzamAM janma laIne bAvIsamAM tIrthakara thavAnA che. te vRttAMta sAMbhaLI badhA AnaMdita banyA, tyAra bAda rAjA vigere nagarajane jaina dharmamAM adhika anurAgavALA banyA, sAdhu munirAjane vaMdana karI dhanakumArAdine sAthe laI "rAjA potAnA mahelamAM Avyo, munirAja anyatra vihAra karI gayA." eka samaya bhUmaMDala upara cimakatunuM Agamana thayuM. bhadra hastinI jema "dhana, jalakrIDA karavA mATe sarovaramAM sapatnI gaye, tyAM garamIthI trAsita, zAnta. rasathI bharapura mUkhAkRtivALA, azoka vRkSanI nIce mUcchitAvasthAmAM vyAkula ane kalAnta paDelA munivarane joyA, dhanakumAra, zitopacArathI te munivarane sabhAna avasthAmAM lAvyo, munivaryo jyAre svasthatA prApta karI tyAre dhanakumAre munivaryane vaMdana karyuM. ane vinaya pUrvaka kahevA lAgyuM ke Apane kaI prakAre duHkha na thAya, tathA. guptatA na hoya te ApazrI ApanI A sthiti kema thaI te mane kRpA karIne jaNAvaze, sAdhue kahyuM ke mane te bhagavAsa sivAya kAMI ja duHkha nathI, paraMtu jInezvara Page #94 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhagavate vihArAdithI utpanna thanArUM duHkha atyaMta sukhane ApanAruM jaNAvela che. hu municaMdra nAme gacchavAsI sAdhu chuM; ghaNA sAdhuonI sAthe vihAra karate hate, rastAmAM bhUle paDavAthI ekale Amatema pharate pharate ahIM AvI caDyo chuM. tarasathI vyAkula banIne mUccha pAmI paDI gaye hatuM, tame banne jaNAe sudara upacArathI mane cetanavaMta banAvyo che. pratyakAramAM tamane "dharmalAbha thAo, mUcchathI huM jema beheza banI gayA hatA, tema saMsAramAM Asakta jIve paNa mehathI behoza banelA che. samasta saMsAramAM dharma eka ja zaraNa che. munirAja pAse be prakArane dharma zravaNa karI pitAnI patnI sahita dhanakumAre samyaktvanI prApti karI, munIzvarane pitAne ghera lAvI cAre prakArane AhAra ApI, supAtradAna puNya upArjana karyuM, samyagU dharmanI AcaraNa karavA mATe eka mahinA sudhI munIzvarane pitAnA mahelamAM rAkhyA, mAsakalpa pUrNa thayethI sAdhu vihAra karIne pitAnA achamAM bhegA thaI gayA, dhanavatI tathA ghanakumAra zrAvaka dharmamAM daDha banyA, te banene prema avarNanIya hatuM, have to te bane sAdharmika banelA hovAthI suvarNamAM sugaMdhanI jema rahevA lAgyA, pitAe pitAnA rAjya upara dhanakumAra rAjyAbhiSeka karyo, dhanakumAre zrAddha dharmanI maryAdAmAM rahIne rAjya calAvavA mAMDayuM. Page #95 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 84 eka divasa udyAnapAlake AvI rAjAne kahyu ke huM rAjan ! prathama AvelA vasundhara nAmanA munIzvara ApaNA udyAnamAM padhAryA che. dhanavatI sahita rAja dhanakumAra udyAnamAM AvyA, mahAmunine vadana karI bhava vairAgyakAriNI dezanAnuM zravaNu karyuM. sa'sArathI udAsa banIne rAjAe peAtAnA pUtra * jayanta, ne gAdI upara besADI vasundhara muni pAse peAtAnI patnI dhanavatI sahita tathA peAtAnA bhAI dhanadatta ane dhanadevanI sAthe dIkSA lIdhI, taponiSTha dhanarASine zAstranA paragAmI jANIne AcAya padavIthI vibhUSita karavAmAM AvyA, teoe ghaNAM rAjaone sAdhu dharmAM tathA zrAvaka dhama nA upadeza ApI, rASi e tathA zrAvaka anAvyA, dhanavatI sahita peAtAnA bhAI A sAthe pAte anazana karI eka mAsanA aMte AyuSya pUrNa karIne banne bhAI e saudhama devalAkamAM devapaNe utpanna thayA, dhana ane dhanavInA jIva zuSka ane sAmAnika devapaNe utpanna thayeA. A bharata kSetramAM rUpyagirinI uttara zreNImAM surateja nAme nagara hatuM. temAM vidyAdharendra 'sUra, nAme rAjA hatA. jagatanA tApanu. haraNa karanArI, pApakAriNI te vidyAdharendrane meghanI vijaLI jevI viSNunmatI nAmanI rANI hatI, dhanane jIva, devalAkamAMthI cyavIne vidyunma tInI kukSImAM kamalanI jema' citragati, nAme pUtranA rUpe utpanna thayA. Page #96 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dhIre dhIre bAlyakALa vItAvI, kalAethI saMpUrNa pUrNimAnA caMdramAnI jema lokonA cittane AnaMda Apate hate. teja rUkhyagirinI dakSiNa zreNamAM zivamandira nAmanA nagaramAM asaMgasiMha nAme rAjA rAjya karatuM hatuM tenI zazi prabhA nAme rANInI kukSIne viSe svargathI cyavIne "dhanavatI, ne jIva utpanna thaye, samaya pUrNa thayethI, caMdramAnA rUpa sarakhI pUtrIne zaziprabhAe janma Ape; jenuM ranavatI nAma pADavAmAM AvyuM. pitA taraphathI tene cogya zikSaNane prabaMdha karavAmAM AvyuM, ratnAvatI tamAma kalAomAM atyanta praviNa banI, kamazaH yauvanAvasthAne prApta thayelI ratnAvatI mATe pati, dhavA mATe pitAne ciMtA thavA lAgI, ekadA jyotiSie kahyuM ke je ApanA asinanuM chedana karaze ane siddha caityamAM rastuti karatI vakhate jenA marataka upara puSpavRSTi thaze teja ApanI pUnI "ratnavalI no pati thaze, tiSinI vAta sAMbhaLI rAjA khuzI thayo, tene yegya puraskAra ApI vidAya karyo. A bharatakSetramAM cakrapura nAme nagaramAM suzIva nAme rAjA rAjya karatA hatA, tene yazasvatI nAme patnothI sumitra nAme pUtra tathA bhadrA nAmanI bIjI patnIthI parama nAme pUtra ratnanI prApti thaI, bannemAM mATe sumitra Page #97 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI jinazAsana upara zraddhALu, kRpALu, gaMbhIra ane vinayI tathA dakSa hatuM, jyAre "paIma" judI pravRtivALe hato. sumitranA jIvatAM mArA pUtrane gAdI nahI maLe tema vicAratI bhadrAe sumitrane jhera ApyuM. tapasvinI rUpa bhadrAe akAranI samAna jherane prayoga sumitra upara karyo, sumitra jheranI asarathI bebhAna banyo, jayAre paIma (sumitrane nAno bhAI) hasavA lAgya, AnaMda mAnavA lAgyo, prANunAzaka jhera sumitranA remeromamAM phelAI gayuM. jheranI vAta sAMbhaLI AkuLa vyAkuLa banele sugrIva rAja sumitra pAse Avyo, matrie sAthe jhera utAravA mATe vicAra karavA lAgyo, tanna manTane AdhAra levA chatAM paNa viSa zAMta thayuM nahIM. "bhadrAe jhera ApyuM che, A pramANe nagaramAM leke kahevA lAgyA, bhadrArANI pitAnI bhayaMkara pravRtti karIne lokamAM pitAnI be Ijajati thaze. tema mAnIne bhAgI gaI - rAjAe kumAra sumitranI zAMti mATe jinapUjA, snAtra mahesavAdi aneka kAryo kya, sumitranA gullAnI yAda karI rAjA, mancIe, ane sAmAnya varga khuba ja kalpAta karavA lAgyo, rAjAnA kalpAMtathI AkhuM cakapura nagara duHkhI thayuM. teja vakhate kautuka jovAnI IcchAvALA citragati Page #98 -------------------------------------------------------------------------- ________________ te AkAzamArge vimAnamAM pharatA pharatA tyAM AvI pahoMcyA, teNe samasta nagarIne zekAtura joIne vimAnamAMthI utarIne pUchyu... teA jheranA prAganI vAta sAMbhaLI. citragatie vidyAthI maMtreluM pANI sumitra upara chAMTayu. te vAre sumitra ALasa maraDIne uco ane khelyA ke zuM che? ma`tranA camatkAthI badhA khAya anubhavavA lAgyA. rAjAe kahyuM ke he vatsa ! tArI mAtA bhadrAe tane jhera Apyu hatuM. mahAprabhAvika evA ApaNA 'bhAI tulya A vidyAdhare e zuM tane zAMta karyAM che. sumitra jheranI asarathI mukta thayela che tevA samAcAra sAMbhaLI nagarajanAe Ane mahAsatA. sumitranI kAMta vAthI ' padma 'nu mukha zyAma thaI gayuM. ane mAtAnA viye!ga thA, sumitre UThIne prANadAtAnI stuti karI. ane ! ke ApanA parIpakArAdi kAcathI kula, zIla, vigere save jANavAmAM AvyuM che. tepaNu Apa ApanA vaMzane batAvavAnA amAA upara anugrahu kare. citra tenA mitra sanniputre vazAdine jaNAvye, honmAdamAM le nAcavA lAgyA. . sumitre kahyu ke huM mitra! mAtAe mane jhera ApI mArA upara khUba ja uSkAra karyo ke je dvArAe mane tArA megApa thaye, Ape mArUM rakSaNa karyuM che. mATe huM Apane pratyupakAra zuM karU ? citragatie kahyu ke tArI puNya kriyA mArA mATe upakArarUpa banI che. sumitranA mAtA pitAe Page #99 -------------------------------------------------------------------------- ________________ citragati upara atyaMta prema batAvya, citragatinI IcchA nahi hovA chatAM paNa divyAlaMkAra tathA vastrAdithI tenuM bahumAna karyuM. citragatie kahyuM ke he sumitra ! huM mArA nagara tarapha jAuM chuM. te vAre sumitre kahyuM ke he mitra! suyazA nAmanA kevalI bhagavaMta vihAra karatAM karatAM AvI rahyA che. mATe Apa temanA darzana karIne ja pachI prayANa karazo to mane khUba ja AnaMda thaze - thoDAka divaso pachI kevalI bhagavaMta udyAnamAM padhAryA. devatAoe sudhI jalathI te bhUmine pavitra banAvI. suvarNakamalanI racanA karI. kevalIbhagavaMta suvarNakamala upara AsanArUDha kyA. sumitra zAcitragati tyAM AvI kalpatarU samAna muninA darzana karI AgaLa beThA. devatAonA ke lADalI kevalI bhagavaMtanuM Agamana jANI zrI sugrIva rAjA paNa AvyA ane abhigama sAcavI ghanazravaNa karavA mATe beThA. munivare dezanA ApI. sAdharma ane zrAvaka dharma jagatamAM tamAma kalyANane ApavAvALA che. teja bane dharmo muktirUpI mahAnagarInI prApti karAvanAra che. ka9pavRkSa, kAmadhenu vigere te jinadharmanI caraNaraja paNa nathI banI zakatA. dharmazravaNa karIne citragatie kahyuM ke sehadAridrathI bAdhita banIne Aja sudhI huM gRhastha gharmane nahI jANate durbhAgyAira chuM. he sumitra! Page #100 -------------------------------------------------------------------------- ________________ te mArA upara anupama prakArano upakAra karyo che dutinivAraka kevaLI bhagavAnanA darzana karAvI te kharekharI mitratA sAcavI mArA upara upakAra karyo che. rAjAe kevaLIbhagavaMtane pUchyuM ke sumitrane jhera ApI "bhadrA" kayAM gaI haze? | munie kahyuM ke ahIMthI bhAgIne te vanamAM gaI -tyAM coroe tenA AbhUSaNo laI lIdhA, teNane paddhipatine suprata karI. padvipatie vAne tyAM vecI. tyAMthI bhAgI chUTI dAgnimAM baLI gaI pahelI nArakane viSe utpanna thaI tyAMthI nIkaLIne cAMDAlane tyAM cAMDAla tarIke utpanna thaze. garbhAvasthAnA prasaMge sapanI (zakya)thI marIne trIjI nArakImAM utpanna thaze. tyAra bAda tiryaMca enimAM utpanna thaI saMsAramAM paribhramaNa karaze. kevalI bhagavaMtanA mukhathI "bhadrA"nuM vRttAMta sAMbhaLI rAjAe vicAra karyo ke jene khatara teNe pApa karyuM. te te atyAre ahIM jIvaMta che. ane teNI narake gaI. saMsAra ke bhayaMkara ane vicitra che? jemAM mAtA paNa putrane jhera Ape che ? are ! A saMsAra sarvathA tyajavA yogya che. sumitra bhaddhi banI pitAne kahevA lAge ke he pitAjI ! mArA jIvatAM mArI mAtAne khUba ja dukha sahana karavuM paDyuM che. vaLI rAMsAra Adhi, vyAdhi ane upAdhithI bharapura che. Apa mArA upara prasanna banIne mane AjJA Ape te huM adhame ddhAraka e bhAgamatI prava yAne grahaNa karUM. Page #101 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - sumitranI vAta sAMbhaLI sugrIva rAjAe tatkAla dIkSA grahaNa karavAnI AjJA na ApatA, teno rAjyAbhiSeka karyo. pite kevaLIbhagavaMtanI pAse saMyama laIne tyAMthI vihAra karI gayA, tyArabAda citragati paNa "surapura" nagaramAM gaye. sumitrarAjAe "bhadrA nA putra paImane ghaNuM gAme ApyA, paNa tene saMtoSa na thayo. eTale paIma paNa asaMtoSI banIne cAlyA ga. ratnAvatInA bhAI anaMgasiMhanA putra kamale sumitranI bahena kaliMgarAjanI patnInuM haraNa karyuM. civagatie sumitrane duHkhI jANIne tenI sAthe sumitrane kahevaDAvyuM ke tamArI vhanane citrata avazya zedhI lAvaze, teNe maTI senA sahita zivamadirapura tarapha prayANa karyuM. nagaranI bahAranA udyAna pAse AvI citragatie rAnya sahita paDAva nAkhyo putra upara AvelI vipatti joIne ana'gasiMha paNa moTA sinya sahita citragatinI sAthe yuddha karavA mATe medAnamAM AvyuM. baMne vacce ghanaghora yuddha thayuM. jyAre asaMgasiMhanA tamAma niSphaLa thayA tyAre teNe devatAoe ApelA khaDUga rananuM smaraNa karyuM. pitAnA hAthamAM camakatA kharatnane laI citragatine kahevA lAgyuM ke have tuM jeIle mArI zakti" A khagathI huM tAruM mAthuM hamaNAM ja kApI nAkhIza. hasatAM hasatAM citragati belyo ke lekhaMDanA TukaDAnA Page #102 -------------------------------------------------------------------------- ________________ baLathI tuM zA mATe madamasta bane che. vIrapurUSa te kevala pitAnA sarane ja bharUse rAkhe che. A pramANe kahIne pitAnI vidyAnA balathI citragatie andhakAra phelA, ke je aMdhakAramAM kAMI ja dekhAtuM nahotuM. zatrudaLa andhakArathI ni cejha banI gayuM. devatAnI gatinI jema citragatie rAjAnA - hAthamAMthI khaDjha kheMcI lIdhuM. sumitranI bahenane laI cakapura nagara tarapha prayANa karyuM. niSkapaTa mitra sumitrane tenI bahena suta karI citragati vaitADhya parvata upara pitAnA nagaramAM gayA. pakAra dUra che tyAre amasiMha rAjAne pitAnA hAthamAM kharatna nahi jevAthI khUba ja Azcarya thayuM. eTalAmAM tene jJAnanI vAtanuM bhAna thayuM. tene pitAno bhAvI jamAI samajIne khUba ja harSa che, te koNa hate? kayA kulane haze ? A pramANe vicAra karato. anaMgasiMha pitAnA mahelamAM A. sumitra te prathamathI ja saMsAra uparathI udvigna hatA. vizeSamAM pitAnI bahenanuM haraNa thavAthI tenuM citta vadhAre udvigna banyuM hatuM. teNe potAnA putrane rAjya upara besADI citrapatine bolAvI sukha suninI pAse jaI saMyama grahaNa ka, gurUnI pAse tava tapanuM ArAdhana karIne te rAjarSie kAMIka nyUna nava pUrvane abhyAsa karyo. gurU mahArAjanA AdezathI bhUmaMDala upara vihAra Page #103 -------------------------------------------------------------------------- ________________ -karatA magadha dezanA eka gAmanI bahAra pratimA dhAraNa karI sthira rahyA hatA. daivayoge tyAM rahetA munIzvaranA oramAna - bhAI pame" samatAlIna mahAmunIzvarane bANa mArI mArI nAkhyA. maratI vakhate rAjarSi sumitra vicAravA lAgyA ke mane mAratI vakhate paNa te mArA dharmane mArI zakyo nathI, karma zatru upara vijaya prApta karavAmAM sahAyaka banavAthI te mAro upakArI che. meM tene aparAdha karyo hato, ke pahelethI tene meM rAjya ApyuM nahI. mATe te mane kSamA Apa, jagatanA jIve mane kSamA Ape. A pramANe ArAdhanA karatA te mahAmuni sumitra rAjarSi paMcamaMgalanuM smaraNa karatAM karatAM marIne kahyadevalokamAM rAmAnika deva tarIke utpanna thayA, pa paNa draSTa sarpadaMzathI marIne sAtamI nAra chamAM utpanna thaye, sumitrarAjarSinA mRtyunA samAcAra sAMbhaLI citragati atyaMta duHkhI thayA. teoe aSTamadvipa tya yAtrA karI, dIzvara dvipamAM rahelA zAzvata ca vidhArA sahita jinabienI pUjA karI, pitAnI putrI ranavatInI sAthe rAjA : anaMgasiMha paNa tyAM AvyA hatA. vaLI ghaNA vidyAdharo paNa tyAM AvyA hatA. citragatie jinezvara bhagavAnanI dravyathI ane bhAvathI pUjA karI, temanI stuti karI. stuti karatI vakhate devoe prasanna thaIne tenA mastaka upara puSpavRpiTa karI, anaMgasiMha rAjAe nizcaya karyo ke "nizcita A mArA jamAI Page #104 -------------------------------------------------------------------------- ________________ che AvelA devamAM sumitrarUpa devane Icitragati khubajaAnaMdita bane, teNe AliMgana karIne kahyuM ke ApanI. prasannatAthI ane kRpAthI jinadharma pAme chuM. te vAre deve kahyuM ke ApanI kRpAthI ja huM paNa devagati pAmyo chuM. anyathA akALa mRtyuthI A devagati kadApi prApta thAya ja nahi, A pramANe bane jaNa paraspara kRtajJatA, batAvI rahyA hatA, te ja vakhate lAvaNya mUti citragatinA zarIrane marUmRgInI jema ranavatI nIrakhI rahI hatI, anaMgasiMha rAjAe pUtrIne adhika duHkhita joIne AzvAsana ApyuM. kahyuM ke jJAnInI vAta yathArtha che. satya che. devamaMdiramAM saMsAra saMbaMdhI vAte nahI karavI joIe. A pramANe vicArI anaMbasi ha rAjA parivAra sahita pitAnA AvAsamAM game. | sumitradevathI saMbhASaNa karI, vidyAdharone visarjana karI, citragati pitAnA pitAnI sAthe pitAnA sthAnamAM AvyA, anaMgasiMha rAjAe potAnA catura manvine mekalAvI "sUrarAjA pAse citragatiratnAvatInA vivAhanI vAta karI, zararAjAe paNa yogya saMbaMdha vicArIne bananenA vivAhanI vAtane svIkAra karyo. zubha muhUrtamAM te bannene lagna mahotsava avarNanIya ujavA, saha dharmiNa ratnavatInI sAthe citragatie dharma kAryanI AsevanA karI, dhanadeva tathA dhanadatta devalokamAMthI vIne teonA manegati ane capalagati nAmanA be bhAIo thayA ratnavatInI sAthe citragatie mahendranI jema nandIzvara dvipa di tIrthomAM, yAtrA karI, tIvividha Page #105 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrarAjAe citragatine rAjya ApI pote svayaM saMyama sAmrAjyane svIkAra karyo, citragatie ghaNI vidyAene sAdhI, aneka vidyAdharene pitAnA khaMDIA banAvyA, pitAne sAmanta maNirDanA matyu samaye tenA pUra zazi sUrane pakSionI jema laDate joIne citragatinA hRdayamAM prabala vairAgyano udaya thaye, teNe lakSmIne tyAjya mAnI, pitAnA pUtra pUrandarane mahatsavapUrvaka zubhalagnamAM rAja siMhAsana upara sthApita karI, bane bhAI o tathA rastavatI sahita citragatie saMyama lIdhe, talavAranI dhAra jema ugra tapasyA karI, niraticAra cAritradharmanuM pAlana karI, cAre jaNA mahendra devalokamAM deva tarIke utpanna thayA, pratyaga videhamAM sarovaranA alaMkAra svarUpa, rAjahaMsanA vikAsa sthAnarUpa, siMhapura nAme eka suramya nagara che. jyAM "hariNandI, nAme rAjA rAjaya kare che tene priya darzanA nAme rANuM che. citragatino jIva cothA devalokamAMthI cavIne aparAjita nAme temanA pUtra tarIke utpanna thaye, bAlyAvasthA vyatita karIne yauvanAvasthAmAM AvyuM, vimalabodha nAmane manvIpUtra teno ananya mitra banya, eka divasa banne jaNA gheDA upara besIne jaMgalamAM gayA, zatruonI jema te dUSTa ghoDA teone ghaNe dUra laI gayA, khUbaja tarasathI sarovaranA kinAre gayA, tathA khUbaja - thAkelA baMne ghaDAe marI gayA, kumAra ane manniputra Page #106 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 95 baMne khUkha du:khI thayA, thAkelA paNa hatA, vAtA karatA ubhA hatA tyAM 'rakSA kare, rakSA karA, A pramANe khelatI eka vyakita sAme AvIne ubhI rahI, aparAjite tene AzvAsana ApyuM. manvipUtre kahyu ke he deva ! Ape ekadama A pratijJA zA mATe lIdhI? A mANasa anyAyI haze te ApanIpratijJA niSkula jaze, kumAre kahyuM ke kSatrinA niyama che ke nyAyI hAya ke anyAyI hoya, paNa zaraNe AvelAnuM rakSaNa kare che. AvanAra vyakitanA zvAseAzvAsa dhImA paDatA pazu nathI tyAM te tenI pAchaLa paDelA rakSakA AvI pahAMcyA, ane kahyu ke tame Ane choDI do, kAraNa ke te cAra che. rAjAnI AjJAnusAra te vadha, karavAne mATe pAtra thayela che. aparAjite kahyu` ke teNe mArU zaraNa svIkAreluM che. mATe tene Indra paNa mArI zake tema nathI, te pachI tArA rAjAnuM ke tamArUM zuM gaju? te adhA laDavA mATe kumArane Are taraphathI gherI vaLyA, kumAranI talavAre agastya muninI jema te badhAnu le!hI pIlIdhuM. sainike jaI rAjAne samAcAra ApyA, kaiAzalarAjAe ghaNA sainikA mokalAvyA, paraMtu te sainikA aparAjitanA baLanI sAme TakI zakayA nahI. tyAre kAzalarAjA koSita khanI hAthI upara besIne Page #107 -------------------------------------------------------------------------- ________________ yudhdha karavA mATe AvyA, ceranuM rakSaNa karavA mATe kumAra" paNa abhimAnarUpI hAthI upara besIne yudhdha karavA taiyAra thayA, rAjAnI senAnA bhAgavAthI maMtrie kahyuM ke Ate harindI rAjAne pUtra che. ane nAmathI aparAjita che. yuddhamAM paNa aparAjita che. kezalarAje potAne vIra. sainikone yudadhathI rokIne kahyuM ke he kumAra ! Ava! Ava! mane bheTa, tuM mArA mitra harindIne pUtra che. mATe mAre paNa pUtra che. tArAthI mAre parAjaya lajajAkAraka nathI, bhAgyathI tuM tAruM ghara choDIne pharIthI tArA ja gharamAM tuM AvyuM che. - kumAra paNa maMtrInI vANune sAMbhaLIne pitAnA pitAnI samAna pitAnA mitra samajI nIti, vinaya ane lajajAthI rAjAne namaskAra karyo, rAjA meTA AdarabhAvathI. kumArane pitAnA mahelamAM laI gaye, corane vidAya karyo, vimalabodha paNa rAjabhavanamAM AvyuM, rAjAe pitAnI pUtrI kanakamAlAne rAjakumAranI sAthe paraNAvI, pRthvItala. upara kutuhala jovAmAM usuka te baMne jaNA eka rAtanA keIne paNa kahyA vinA tyAMthI nIkaLI gayA, eka vanamAM pahoMcyA, vanamAM kAlikAnA maMdiramAMthI hAya!. pRthvI vIra purUSa vinAnI sunI paDI gaI che. A pramANe karUNa AnaMda svara sAMbhaLIne te bane te tarapha gayA, tyAM jue che te eka khagadhArI purUSa eka strIne. mAratuM hatuM, kumAre te khecarane dUrathI paDakAryo ane kahyuM, Page #108 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ke je tArAmAM zakita che te mArI sAthe tArI zaktine batAva, te khecara parAjita thaye ane bolyA, he baLavAna! Ape mane strI hatyAnA pApamAMthI bacAvyuM che. - becare kahyuM ke mArA vastramAMthI tamane be divya mULIA cheDIne ApuM chuM, tene kholI mArA ghA upara tene upaga kare, kumAre te pramANe karavAthI khecaranA ghA, rUjhAI gayA, kumAre khecarane pUchayuM ke "A strI keNa che? tame keNa che? tyAre khecare kahyuM ke vaitADhaya parvata upara dhAtrInupura samAna "rathanu pura" nAme nagara che, temAM amRtasena nAme khecarAdhipati che temane kIrtimatI nAme rANuM che. A bALA "ratnamAlA temanI lakSmI tulya che. kaI jJAnInA kahevAthI te bALAne pati harindIno pUtra aparAjita thaze, tyArathI te bALA aparAjita pratye anurAgavALo banI che. . huM jhINano putra srarakAntanAme khecara chuM, te bALA upara mane ghaNe anurAga hevAthI meM tenI sAthe lagnanI mAgaNI karI, te bALAe mArI upekSA karI, chevaTe kAmAMdha banI kodhathI tene huM ahIMyA upADI lAvyo chuM, tene mArI nAkhavAnI taiyArImAM hato tyAM Ape ahIM padhArIne tene bacAvI lIdhI che. have Apa Apane paricaya Ape, manniputra vimalIdhe aparAjItanA kulAdine paricaya Ape, tyAre ratnamAlA paNa atyaMta khuzI thaI, eTalAmAM ratnamAlAnA Page #109 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Ta mAtA-pitA paNa tyAM AvyA, teoe kumAranI sAthe ratnamAlAnA lagna karyAM, kumAranA kahevAthI sUrakAntane paNa cheDI mUkayo, kumAranI IcchA na hovAM chatAM paNu sUrakAnte e zuTIkA kumArane ApI, kumAre peAtAnA sAsusasarAne kahyuM ke hu jyAre mArA nagaramAM paheAMcu' tyAre Apa A kanyAne laI Avajo, A pramANe kahI ratnamAlA sahita sAsu-sasarAne vidyAyagiri ApI. tyAMthI nIkaLI te khane jaNA eka gheTara bhayAnaka jagalamAM AvyA. rAjaputrane atyaMta tarasa lAgavAthI maMtrIputra pANI levA mATe gaye, pANI laIne jyAre maMtrIputra pAchA AvyA tyAre kumArane na jovAthI te khUba ja du:khI thayA, eTalAmAM e khecara AvyAM, ane kahevA lAgyA ke 'aparAjita Apane khelAve che' pANI mATe ApanA gayA khAda khecarAdhipati bhuvanabhAnunI AjJAthI te kumArane hame ahIthI tyAM laI gayA chIe. kAraNa ke temanI be putrIe kamalinI ane kaumudvinIne mATe jJAnIe kahyuM hatuM ke A bannenA lagna aparAjita sAthe thaze. rAjAjIe lagnanI taiyArI karI che. paNu ApanA mATe ApanA mitra ati ciMtAtura banI duHkhita hRdaye mauna dhAraNa karIne rahyA che. mATe Apa jaldIthI cAlA, mantrIputranA paheAMcyA pachI rAjAe peAtAnI banne putrIonA lagna aparAjita sAthe karyo, tyArabAda banne jaNa pahelAMnI jema tyAMthI nIkaLI gayA. Page #110 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mandirapuramAM jaI divya maNinA prabhAvathI degaMdaka devanI jema vaibhavapUrvaka AnaMdamAM rahevA lAgyA, ekAeka nagaramAM kolAhala thayo ke kaI duzmane rAjAne charAthI mArI nAkhyA, te vAre maMtrIne kaI e AvI kahyuM ke eka videzI mANasa nagaramAM che. te je che te rAjAne svasthatA prApta karAvI zake tema che. rAjapurUSe tene belAvavA mATe gayA, kumAra aparAjite AvI maNinA prabhAvathI rAjAne svastha karyo, rAjAe prasannatAthI pitAnI rUpathI raMbhA samAna putrI raMbhAne paraNAvI. kumAra maMtrInI sAthe prathamanI jemaja nagara cheDIne cAlI nIkaLe, kuMDinapura nagaramAM kevaLIbhagavaMta padhAryA hatA, te vAta kumAre jANI ne baMne jaNa te nagaranA udyAnamAM gayA, kevaLIbhagavaMtane vaMdana karI dezanA sAMbhaLavA beThA. dharmadezanA pUrNa thayA pachI kevaLIbhagavaMtane pUchayuM ke prabhu ! hame baMne bhavya chIe ke abhavya? kevaLIbhagavaMte kahyuM ke he vatsa! tuM bhavya che. A bharatakSetramAM tuM pAMcamA bhave neminAtha nAme bAvIsamA tIrthaMkara thaIza, tAre mitra vimalabodha prathama gaNadhara thaze, baMne jaNa khuba AnaMdita thayA, ghaNA divasa sudhI muninI upAsanA karI, jyAre munIzvara vihAra karI gayA, tyAre te baMne jaNe pratyeka sthAnamAM rahelA jinabiMbanI yAtrA karavA nIkaLyA. Page #111 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - too anukrame janAnandapura nAmanA nagaramAM AvyA, tyAM jitazatru nAme rAjA rAjya karatuM hatuM, tene ziyalavaMtI dhAriNI nAme rANI hatI, ratnAvatIne jIva mahendra devalokamAMthI cyavIne dhAriNInA udarane viSe utpanna thaye, rANue pUrNa samaye putrIne janma Ape, jenuM pritimati. nAma pADayuM. teNIe bAlyAvasthAmAM ja tamAma kalAone abhyAsa karyo. teNI jyAre yauvanAvasthAmAM AvI tyAre jitazatru rAjAe svayaMvaranI jAherAta karI. nagaranI bahAra IndranA maMDapathI paNa ati adbhuta. svayaMvara maMDapa taiyAra karAvyuM, pRthvI upara pharatA pharatA aparAjita ane vimalabedha baMne jaNa tyAM AvyA, badhA vidyAre paNa tyAM AvyA hatA, dareka dezanA rAjAo. pitApitAnA putra sahita AvyA hatA, maNiguTikAnA prabhAvathI te banne jaNA rUpa parivartana karI svayaMvaranA eka khUNAmAM besI gayA, rAjakumArI sAthe vAdavivAdamAM badhA rAjakumAre hArI gayA, rAjA khUba ja duHkhI thayA. aparAjite paNa svayaM vAda karavAnuM ucita na mAnatA divyamaNithI eka maMca uparanI pUtaLIne sparza karyo. te pUtalI IndrajAlikanI jema belavA lAgI, teNe rAjaputrIne vAda karavAnuM AhvAna ApyuM. rAjaputrI Azcaryacakita banI gaIrAjaputrIe pUchayuM ke zUravIra kaNa che? pUtalI belI ke "jitAtmA, zUravIra che. dakSa keNa, Page #112 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 11 che? tyAra pUtalIe kahyuM ke strIthI vAMchita na hoya te, kumArikAe pUchayuM ke duHkhI keNa che? pUtalI belI ke nyAyanI spRhA na rAkhe te, dhanavaMta keNa che? jeNe pUNya saMcita karela che, te dhanavaMta che. pUtalIe javAba Ape, tyAre pUtalIe rAjakanyAne prazna pUche ke brahmacArIonI strI kezu che ? tene javAba rAjakumArI na ApI zakI. tyAre pUtalI belI ke brahmacArIonI strI 'dayA' ane maitrI che. sabhA samakSa rAjaputrI parAjIta banI, tyAre teNIe kahyuM ke zuM tArA gaLAmAM maLa nAkhu? tyAre pUtalIe kahyuM ke mArA gurUnA gaLAmAM varamALA paherAva. te pUtalIe kumAranI tarapha aMgulI nirdeza karyo, kumArikAe kumAranA gaLAmAM varamALA nAkhI, badhA rAjAe kodhe bharAyA; yuddhane AraMbha thaye, somaprabha rAjAe bahenanA putrane oLakhyo, badhA rAjAone yuddha karatA aTakAvyA, rAjAe zubha muhUte aparAjita tathA prItimatIne latsava karyo, badhA rAjAone satkAra karIne vidAyagiri ApI, rAjaputra prItimatInA premamAM AdhIna banIne tyAM ja rahyo, jitazatrunA maMtri sumatikumAre pitAnI putrInA lagna vimalabodha sAthe karyA, aparAjitane jitazatrunA tyAM rahele jANI harindI rAjAe putrane bolAvavA mATe potAnA maMtrI katirAjane mokalyo. temanA AgamathI aparAjite maMtrIne pitAnA mAtA Page #113 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 102 pitAnA kuzaLa samAcAra pUchaLyA. tyArabAda potAnI strIo, temanA saMbaMdhIo, sainike sahita nagara tarapha javA nIkaLyo, nagaranI bahAra udyAnamAM AvatAnI sAthe nagarajane paracakranuM Agamana jANuM bhayabhIta banyA, rAjA harindI paNa pitAnA sainike sahita yuddhanA mATe taiyAra thaI nagara bahAra AvyA, aparAjitane joI rAjA AnaMda pAme. nagarajane tathA aMta:pura sahita putrane satkAra karyo. pitAnA caraNamAM putre potAnuM mastaka namAvyuM. mAtAnA pagamAM paDayo, vimalabodha paNa pitAnI patnI sahita rAjArANI tathA mAtA-pitAnA pagamAM paDyo, rAjAe aparAjitane rAjya upara besADI pravajyA grahaNa karI, tapathI karmone kSaya karIne siddhigatie pahoMcyA, paraspara bAdhArahita, ratnatrayInI ArAdhanA karatA niSkaTaka rAjyane calAvatA, anupama lakSmIne upabhega karatA eka vakhata udyAnamAM jatI vakhate aparAjita rAjAe navIna kAmadeva samAna sakala saMpatti samanvita anaMgadeva nAmanA eka yuvAnane joI, kaI pAsethI tene paricaya meLavI manamAM adhika ullAsa ubharAye, rAjA vicAra karavA lAgyuM ke mArA rAjyamAM rAjya karatAM paNa adhika vaibhavavALA prajAjane che. zreSThio che. khare. khara huM puNyazALI chuM. ema vAraMvAra anaMgadevanI prazaMsA karavA lAgyA. Page #114 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 103 bIje divase moTA samArohanI sAthe kelAhalathI bharapura mANasanuM moTuM TeLuM jatuM joyuM, te vAre rAjAe pUchayuM ke A zuM che? tyAre khabara paDI ke anaMgadeva visucikAnI bimArIthI ekAeka mRtyu pAme che. sAMbhaLIne tarata ja rAjAnA aMtaramAM rAgya utpanna thaye, rAjA aparAjitane udvigna joIne kevaLIbhagavaMta tyAM AvyA, rAjAe potAnA putra padmane rAjasiMhAsana upara besADI kevaLI..vaMtanI pAse dIkSA lIdhI. temanI sAthe sAthe sUra ane sema nAmanA bane bhAIe, prItimatI rUpane maMtri vimalabodha paNa dIkSita thayA, Dukkara tapanI ArAdhanA karIne AyuSya pUrNa karIne AraNa devalekamAM mahaddhika Indra sAmAnika tarIke utpanna thayA. jaMbudvipanA bharatakSetramAM lakSamIthI amarApurane jItanAra hastinApura nAme eka nagara che. zrImAna zrI nAme tyAM rAjA rAjya kare che. temane zrImatI nAme paTarANuM hatI, teNIe rAtrinA chelalA bhAgamAM pitAnA mukhamAM praveza karatA zakhasamAna ujajavala pUrNacandra joyo, svama pAThakathI svapna phala jANIne rAjAe nizcaya karyo ke ' caMdranI samAna sakalalekanayanAnandadAyaka putra devInIkukSine viSe utpanna thanAra che. aparAjitane jIva AraNa devalokathI cyavIne rANInI kukSImAM utpanna thayo, pUrNa samaye rANIe putrane janma Apyo. Page #115 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 304 ! rAjAe svapna anusAra putranuM nAma 'za'kha' rAkhyuM. te pU kAlamAM karelA abhyAsAdayathI theADAka vakhatamAM sa kalAmAM niSNAta thayo, rAjyama'tri subuddhinA putra tarIke vimalAdhanA jIva utpanna thayo, te ' zaMkha 'nA sahAdhyAyI banyo, te banne hamezA sAthe ja rahetA hatA, banne anukrame yauvanAvasthAe pahoMcyA, eka vakhata nagarajanAe rAjAne vinaMti karI ke candra zizirA nIMthI vi'TaLAyelA vizAla zraga paryaMtanA killAmAM pallinAtha rAtanA AvIne nagaravAsIonI sapatti lUTIne laI jAya che. bhagavan! ApatA baLavAna che, mATe te pallInAthathI amArUM rakSaNa karo. '', rAjAe tarata ja senAne taiyAra thavA jaNAvyuM. rAjA peAte taiyAra thayA, tyAre kumAre kahyu` ke huM pitAjI ! Apa zrI eka sAmAnyataH pallIpati upara zA mATe jaI rahyA che, Apa mane AjJA ApA, huM humaNAM ja tene jItI ApanI pAse laI AvuM chuM; rAjAe kumArane AjJA ApI, dUrathI kumArane joI pallIpati tyAMthI dUra AvelA eka bhoMyarAmAM pesI gayo. yuvarAje paNa vastusthiti jANI sainya sahita sAma`tAne adara praveza karavA mATe AjJA karI. peAte chupAI gayA, palipatie te killAne cAre khAjuthI gherI lIdhe, 'za'kha' yuvarAjane pakaDavA mATe sanyane hukama karyAM, yuvarAja za'khe matrabaLathI pallipatine pakaDI lIdhA, palliza zaraNe Avyo, Page #116 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 105 ane melyo ke mane pakaDavAnuM sAmarthya ApanAmAM ja che, jA keAInI tAkAta paNa nathI ke mane pakaDI zake, ApanI pAse lajjita chuM. Apa mArU rakSaNa karo. ! A pramANe pallipatie kahIne kumArane prasanna karyAM, kumAre duga upara potAnA rakSakAne mUkI pallipatine pakaDI nagaramAM pAchA AvyA. eka rAtrInA yuvarAje karUNasvarathI raDatI strInA avAja sAMbhaLI mahelamAMthI nIkaLI tyAM jaIne pUchyuM ke he strI! tu' madhyarAtrie zA mATe raDe che? raDavAnuM kAraNu zu' che? rAjaputranI vANIthI AzvAsana pAmelI te strI elI ke aMga dezanA alakAra svarUpa 'caMpA' nAme nagarI che, tyAM jitAro nAme rAjA rAjya kare che. tene yazasvinI kIti matI' nAme mukhya prANapriyA che. " rAjAne cAra putra! pachI eka putrInI prApti thaI che. jenu nAma yazeAmatI che. te brAhmIdevInI samAna hatI, je rIte sUnA tarapha kamalane akAraNa prema che. te pramANe te kanyAne zrISeNa rAjAnA putra zaMkha' taraphe paNa prema che. rAjA jitArI jyAre zrIdhe rAjAnI pAse peAtAnA manvine mekalavAnA hatA. tyAM teA maNIzekhara nAmanA khecara te kanyAnuM haraNa karI gA, huM tenI dhAvamAtA chuM; tenI pAchaLa pAchaLa AvI '; duSTa khecara baLajabarIthI mArI pAsethI tene cheDAvI sa`sAra bhujAnAnA sArarUpa te khALAne laIne Page #117 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 20 kayAMka bhAgI gayA che. te mATe hu ekalI ahI'AM raDI rahI chuM. mane bhaya lAge che ke koI paNa divasa te khALA tene AdhIna thaze nahI. te duSTa tene mArI nAkhaze. huM amba ! tuM dhIraja rAkhaje, te khecarane chatI tamArI kanyA hamaNAM ja laI AvuM chuM. A pramANe kahIne zakha te khecarane zeAdhavA mATe vanamAM ghumavA lAgyo, zakhane sahAya karavA mATe prAcIpati sUrya ne udayAcala upara laI AvyA, paryaMtanA vizAla zikharanI guphAmAM yazeAmatIne joI, khecara priyavacaneAthI tenI prAthanA karatA hatA. yazAmatI khecarane peAtAnI pratijJA jorazeArathI kahetI hatI, ke zakhanI samAna ujjavala yazavAlAza kharAjA mArA pati che. khIjA koIpaNa kadApikALe mArA pati thaI zakavAnA nathI. kanyAne saspRha dRSTithI joine khecara tarapha krodhathI za'khane AvatA joI vidyAdhare nizcaya karyo ke A peAte ja zakha che. te vAre khALA sAme joine te khecara melyo ke tArA priyatama zakhane kAlapAzathI AMdhI dizAonA khali anAvuM chuM; tuM tArI najara sAme ja joIza ke mArAmAM keTalI badhI tAkAta che. A pramANe khelatA khecarane zaMkhe kahyu ke are eka strInI sAme tArI prazaMsAnA Dhagale karI rahyo che. uThe ! parastrI haraNanA pApathI kalakita tArA AtmAne mArI Page #118 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 100 talavArarUpI jalathI pavitra manAva, kumAranI vAta sAMbhaLI khecara bhUDanI mAphaka ghUghavatA yuddha karavA mATe za`kha upara paDyo. kumAre tenA khaDgane khaDita karI nAkhyuM, khecare vidyAkhalathI tapelA lAkhaDanA gALAdithI vicitra prakAranuM yuddha karyuM. paraMtu te khecara kumArane harAvI na zako. kumAre khecaranu. dhanuSya chInavI lIdhuM, tenA ja khANeAthI ghAyala karyAM. zakhe upacArathI tene svastha karyo.pharIthI yuddha karavA mATe AhvAna ApyuM. te vAre khecare kahyu ke huM vIra! AjasudhImAM huM kAIthI parAjita thayA nathI, para`tu atizaya tejasvI ApanAthI Aje mane parAjita thavuM paDayu che. evI rIte AkanyA paNa ApanA guNAthI kharIdAyelI che. Ape mane Aje vIratAthI kharIda karyA che. te vAre zakhe kahyuM ke huM khecarendra ! huM tArA vinayAdi guNAthI vazIbhUta khanyA chuM; tuM ja kahe ke have hu' zuM tArU priya kAryaM karU? te vAre khecare kahyuM ke je ApanI IcchA che tA Apa mArI upara maherakhAnI karavA tathA siddha sthAnamAM pratiSThita zAzvata jinendrAnI pUjA karI puNya sacita karavAne mATe vaitADhaca parvata upara cAleA, kanyAe paNa anumedana Apyu. te kanyAne laIne kumAra tathA khecara dhAvamAtA pAse AvyA. ane badhAja vatAnca pata upara AvyA. siddha sthAnamAM pratiSThita zAzvata jitendronI pUjA Page #119 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - 108 karI yazomatI sahita jinabione praNAma karyA. maNi zekhara khecara kumArane kanakapuramAM pitAnA mahelamAM laI A. divya vastuothI devatAnI jema svAgata karyuM. vaitADhayavAsI leke dararoja bhAvathI zaMkha tathA yaze. matInA darzana karavA lAgyA. moTA moTA vidyAre paNa zaMkhanA sevaka banyA. vidyAdharee premapUrvaka ApelI vidyAone zaMkhe zIkhI gayA. vidyAdharae yazomatInA vivAha thayA pachI pitAnI kanyAonA lagna zaMkhanI sAthe karavAnI bhAvanA pragaTa karI. pitApitAnI putrIo sahita maNIzekhara Adi vidhAdharonI sAthe "zaMkha caMpApurImAM AvyA. rAjA jitArIe putrInI sAthe AvelA zaMkhanuM svAgata karyuM. meTA mahotsava sahita nagarapraveza karAvyuM. zubhalagna thazematInA lagna zaMkhanI sAthe jitArI rAjAe karAvyA zaMkhe vidyAdharanI putrIo sAthe lagna karIne yAtrA tathA vAsupUjya svAminI pUjA karI. yamati Adi patnIe tathA vidyAdhare sahita zvasUra pAsethI vidAyagiri laIne zikha" hastinApura AvyuM. patnI sahita "zaMkha' mAtA pitAnA caraNamAM name. mAtA pitAnA AnaMdanuM varNana vANI dvArA thaI zake tema nahotuM. jenI sAme svarganA sukhe tRNu samAna che evA putra pitAnuM subhaga milana pariNAma hatuM. Page #120 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 109 sarve khecaronuM sanmAna karI "zaMkhe badhAyane vidAyagiri ApI, pite rAjahaMsanI jema pitAnA caraNa. kamalanI sevA karavA lAgyA, AraNa devakathI cavIne sUra ane caMdranA jIva pahelAnI jema yazodhara ane guNadhara nAme be bhAIo banyA, eka samaya zrISeNa rAjAe rAjyakArabhAra "zaMkhane suprata karI, zrImAna guNadharAcAryanI pAse saMyama grahaNa karyo te rAjarSi jevI rIte bAra prakAranI tapazcaryAmAM lIna che tevI rIte zekharAjA paNa bAra prakAranA rAjyacakane calAvavA mATe apramatta che. zrISeNa muni vAtikarmone. kSaya thavAthI kevalI banyA; ekadA vihAra karatA karatA teo hastinApura padhAryA, teoe dezanA a , anapura sahita zaMkharAjAe paNa AvIne bhakitathI praNAma karyA, dharma zravaNa karyo pachI kevaLI bhagavaMtane pUchayuM ke ApanA upadezathI huM jANuM chuM ke A saMsAramAM kaI keInuM nathI. te paNa A yazomatImAM mArI adhikatAe karIne prIti kema ? Apa kRpA karIne tenuM rahasya batAve, kevaLI bhagavate paNa sAta bhavathI AvatA tenI sAthenA dAmpatya saMbaMdha batAvyA ane kahyuM ke ahIMthI AyuSya pUrNa karIne aparAjita nAmanA anuttara vimAnamAM javAnA che, tyAMthI cyavane A bharata kSetramAM yaduvaMzamAM janma laIne neminAtha nAme bAvIsamAM tIrthakara thavAnA che, ane A yazomatI paNa rAjImatI nAme janma laIne ApanA tarapha anurAgiNI. Page #121 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 110 banIne avivAhita avasthAmAMja ApanAthI vrata laIne teja bhavamAM mukita prApta karaze, A baMnebhAI tathA matiprabha maMtrI ApanA gaNadhara thaze, kevaLI bhagavaMta pAsethI pitAne bhava sAMbhaLI pitAnA putra puMDarIkane rAjyakArabhAra suprata karIne pitAnA bhAIe maMtrI tathA yazematI sahita zaMkha. rAjAe cAritra grahaNa karyuM. mahAmuni zakhe aneka prakAranA tapathI AtmAne tapAvatA ekAdazAMgarUpI gaMgA . jalathI pitAne pUrNa karyA, ahaMdu bhakatyAdithI tIrthaMkara nAmakarma nikAcita karyuM. zaMkhamuninI jemaja zaMkhanA sAdhue paNa daDha vairAgyane dhAraNa karI, zarIra pratye nirmama banyA. aDhAra rAgAdi Antara zatruothI rahita - thaIne ja rahevAmAM muktinI sAdhanA thaI zake che. A pramANe vicAra karI gurUnI pAse bhAvapurvaka saMkhanA karIne pitAnA hRdayanI vakatAne ullekha karatA bhAvanA, kSamApanA, karmanIniMdA, anazana, paMcaparameSThi namaskAra mahAmaMtranuM ArAdhana, cAra zaraNa aMgIkAra karI ArAdhanAnA ge kAladharma pAmI mahAmuni "zakha" aparAjita nAmanA anuttara vimAnamAM deva tarIke utpanna thayA, teja rIte yazomatI Adi traNe jaNuM paNa anuttara vimAnamAM utpanna thayA, tyAM batrIsa sAgarepama sudhIne kAlavyatita karyo. jaMbudvipanA dakSiNa bharatArdhamAM viSayAdimAM agragaNya kuzAvarta nAme deza che. cAra prakAranA purUSArthane sAdhavA Page #122 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mATe A dezamAM AvavA mATe bIjA dezavAsIo devatAene dararoja prArthanA karatA hatA. te dezamAM aMlakA ane amarAvatIthI paNa adhika samRddhazAlI zauryapura nAme nagara che. tyAM samudrane paNa pitAnI AjJAmAM rAkhavAvALA zrI. samudravijaya nAme akhaMDa viryagAzmIryAdi guNanA samuhavALA rAjA rAjya kare che. jeo jyAre krodhita bane che. tyAre duzmane paNa hAthInI jema jaMgalamAM bhAgI jAya che. anupama guNavaMta zivAdevI nAme temane rANI che. jenAmAM cAturya, Arjava, saubhAgya, zilAdi aneka guNene bhaMDAra hatuM, jema kALamIMDha vAdaLanA AvavAthI karIne caMdramA dekhAtuM nathI, tema zivAdevInA mukhacaMdranI sAme bIjI strIonA mukha zyAma dekhAtA hatA. evI zivAdevI tathA pRthvI e banethI rAjAe kareDe prakAranA viSaya sukhanI prApti karI, kArtika vada bArasanA jyAre caMdramA citrA nakSatramAM ane kanyA rAzimAM hatuM, tyAre zaMkhane jIva aparAjita nAmanA anuttara vimAnamAMthI cavIne (mati-zrata-avadhi) traNa jJAna saMyuta zivAdevInI kukSIne viSe utpanna thaye, mahArANI zivAdevIe rAtrinA madhya bhAgamAM gaja, vRSabha, siMha, lakSamI, pupamAlA, candra, sUrya, dhvaja, sarovara, samudra, vimAna, ratnanegaMja, nirdhamaagni, Adi cauda mahAsvamone pitAnA mukhamAM praveza karatA joyA. Page #123 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - 112. te vakhate svargavAsIonI jema narakavAsIone paNa Ananda prApta thaye. traNe lekamAM prakAza thaye. zivAdevIe prAtaHkALamAM utsukatAthI rAjAne pitAne AvelA svanenI hakIkata kahI batAvI, rAjAe paNa tiSi tathA svapna pAThakane belAvI Icchita dAna ApI, svanonuM phala pUchyuM. tyAre teoe kahyuM ke hAthInI jema dAnazUra, vRSabhanI jema dharmadhurAne vahana karanAra, siMhanI jema prabala parAkramI, lakSmInI samAna viSNuthI sevAnArA, mAlAnI jema pitAnI kItinI sugaMdhane phelAvavAvALA, candranI jema AMkhone amRtasamAna AnaMda ApanAra, sUryanI jema mahApratApI, kulamAM dhvaja svarUpa, kaLazanI jema vizvanuM maMgaLa karanArA, sarovaranI jema jagatanA sarve jIvonI tRSNane maTADanAra, samudrasamAna gaMbhIra, vimAnanI jema devatAo sevanIya, jagatrayAdhIza tIrthakarane Apa putrarUpe janma Apaze. cAraNamuni tathA zakendra AvI samudravijayanI tathA zivAdevInI stuti karI, bAvIsamA tIrthaMkara pUtra rUpe ApanA udaramAM padhArela che. A pramANe kahIne svasthAne cAlyA gayA, jema pRthvI nIdhine potAnA udaramAM vRddhi pamADe che. tema zivAdevI mAtAe garbhane koI paNa rIte bAdhA na Ave tevI rIte pAlana karavA mAMDyo, nidhithI bharele ghaDe joIne jema AnaMda thAya tenA karatAM paNa adhika AnaMda samudravijaya rAjavIne rANInI udara vRddhi joIne thaye. Page #124 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 3 garbhamAM rahelA prabhu yazathI suAAbhita na hAya ? kapUrathI arcita na heAya ? evA prakAranA prabhunA garbhane zivAdevI rANIe dhAraNa karyAM, garbhAvAsamAM rahelA prabhu 'malathI rahita hatA' udayAcalanI guphAmAM rahelA sUryanI samAna suzeAlita hatA, pu'savanAdi kAya karavAnA vicAra karyAM, te pahelA ja te kA iMdra dvArA thayelu jANu. vAmAM AvyuM. gAjavijra, kaDAkA, vigere kAI paNa prakAranA tAMDava sivAya tiya g jA bhaka devAe ratnAvRiSTi vaDe rAjAnA khajAnAne bharI dIdhA, prabhu sukha pUrvaka mAtAnAM udaramAM rahelA che. zrAvaNa suda pAMcamanA madhyarAtrie zivAdevIe zaMkha lAMchanavALA, aMjana sarakhA vaNu vALA, eka hajArane ATha lakSa@AthI yukta evA putrane janma Apyo, te vakhate pavana madhura hateA, nArakanA jIvAne paNa hoMtpanna thayo, AkAzamAM dRndubhInA nAda thavA lAgyA, AkAza svaccha sphaTika samAna hatuM. jina janmanA harSIka thI dikumArikAonA Asana kapAyamAna thayA, teoe avadhijJAnathI prabhu janma jANI, prathama prabhunI stuti karI, nAcagAna karyA, pAtAlathI bhAgakarAdi ATha dikkumArikA AvI, mAtAne namaskAra karI, saMvata pavana dvArA bhUmi zuddha karI, prasUti ghara pAsethI azuci pudgalAne yAjana paryaMta dUra phekI prabhunI mAtA pAse prabhunA guNaiAnI stavanA karI, ulAkathI megha'karI Adi ATha kumArikAoe AvIne sugadhita jala -6 Page #125 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 114 puSpAli bhUmi upara chAMTI prabhunI stuti karI, pUrva rUcakathI nandAdi ATha devIoe hAthamAM darpaNa laI tyAM AvI prabhunI tathA prabhu mAtAnI stuti karI tyAM ja ubhI rahI. dakSiNa rUcaka parvatathI samAhArAdi ATha devIe hAthamAM paMkhA laIne AvI, prabhune praNAma ane stuti karI, pazcima rUcakathI IlAdi ATha devIoe mAtA sahita prabhune praNAma karyA, uttara dizAnI devIoe AvI jinane praNAma karyA, uttaradizAnA rUcakathI hAthamAM cAmara laIne alabusA Adie AvI mAtA sahita jinane praNAma karyA, vidizionI rUcakAdithI dIpaka hAthamAM laIne citrAdi cAra kanyAoe AvI jinanI tathA mAtAnI stuti karI praNAma karyA. tyArabAda pitApitAnI dizAmAM sthira banI ubhI rahI, rUcakadvipanI cAra kanyAoe mAtA sahita jinane praNAma karI nAlacchedana karyuM. prasUtigRhamAM dakSiNa-pUrva * ane uttara dizAmAM siMhAsana yukta keLanA ghara taiyAra karyA, mAtAne dakSiNa dizAnA keLanA gharamAM lakSapAka telathI mardana karyuM. pUrva taraphanA keLanA gharamAM snAna karAvyuM. divya candanenuM vilepana karyuM. divya vastrAbhUSaNathI banene zaNagAryA, uttara taraphanA keLanA gharamAM lAvI cAkare dvArA himAlayathI zirSa candana maMgAvIne agnimAM jalAvI tenI bhasmathI AbhUSita karyA. Page #126 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pa tyArabAda dakSiNa khAjInA keLanA gharamAM lAvI, te antanA hAthamAM rakSA peATalI bAMdhI, patanI jema dIrghAyu thAva, tema kAnamAM kahyuM. pachI prabhune tathA zivAdevIne prasUti gRhamAM lAvI zayyA para suvADIne te badhI kumArikAe guNNAnA mA~galagIta gAyA, zakrendranu` Asana sthira hovA chatAM, paNa kaMpAyamAna thayuM, prathama tA saudharmendra krodhita thayA. paraMtu avadhijJAnathI jina janmane jANI si'hAsana uparathI uThIne, sAta ATha DagalAM cAlIne pAMca prakAranA abhigamane sAcavI prabhune namaskAra karI je dizAmAM prabhunA janma thayela che, te dizA taraph mUkha rAkhI zakrastava dvArA prabhunI stuti karI, naigamiSa deva dvArA sughASA ghaMTanAda karAvIne tamAma devane prabhunA janmanI vadhAmaNI ApI, ghaTanAda sAMbhaLI khadhA devA saudharmendranI pAse AvI pahoMcyA, pAlake pAMcasA ceAjana u'cAIvALu, ane lAkha ceAjana vistAra vALu, ' pAlaka' nAme vimAna taiyAra karyuM. ATha gramahiSIothI yukta banI saudharmendra zauya pura nagaramAM Avye. AvatAMnI sAthe ja prasUti gRhane traNa pradakSiNA ApI, IzAnakhuNAmAM ubhA rahI, mAtA sahita jinezvara bhagavaMtane namaskAra karI, anupama bhakti bhAvathI zivAdevInI stuti karI ke devI ! tame tamArA vazamAM kSIra samudranI navIna chIpa svarUpe rahelA che. ApanA agadvArA , Page #127 -------------------------------------------------------------------------- ________________ utpanna thanAra muktAtmA traNa jagatane vaMdanIya evA tIrthaMkara paramAtmA che. prabhunA janmatsava nimitte Avyo. chuM; huM saudharmendra chuM. A pramANe zivAdevInI stuti karI, vinaMti karI ke Apa kaI paNa prakAranI ciMtA karaze nahI." A pramANe AzvAsana ApI Ide zivAdevI mAtAne avasthApinI nidrA ApI. temanI pAse prabhunI kalpita mUrti mUkI, Indra pitAnA pAMca rUpa banAvyA, eka rUpathI kamalanI jema pitAnA be hAthanI vacamAM prabhune rAkhyA, "Apa mane sevAnI AjJA Apo' kahIne bIrAjamAna thayA, be rUpethI prabhunA banne bAju cAmara DhaLavA lAgyA, cothA rUpathI siddhakSetranI jema sapheda Atapatrane dhAraNa karyuMpAMcamA rUpathI prabhunI rakSAne mATe sAvadhAna rahevA mATe vajIne dhAraNa karyuM. - bIjA tresaTha IMdronA Asana kaMpAyamAna thayA, pitapitAnA vibhavathI yukta banI prabhunA darzanArthe AvyA, teonI sAthe rUpAnA, suvarNanA, mATInA, tathA maNInA ATha hajAra kalazomAM sarvatIrtha, samudra, nadI, sarovaranA pANIne bharI Abhigika deve paNa AvyA, te badhA. aneka prakAranA vAchatra dvArA madhura avanine gujAravA karavA lAgyA. sumerU parvata upara prabhune janmotsava uja, ayutAdi aneka surendroe paNa vidhi pUrvaka harSathI prabhunI pUjA karIne bhaktithI bharapura ataHkaraNathI stuti Page #128 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karI, sudharmAdhipati jyAre prabhune snAtra karavA mATe cAlyA tyAre moTA uMcA pramANuvALA cAra vRSabha IzAnendra nirmANa karyA, prabhunA snAtra jalane badhA devatAoe pitapatAnA aMga upara lagADayuM. nRtya karatI surAMganAonA kaTAkSathI prabhune joI IndrANI kSIra sAgaranA bhramathI mAjana karavA lAgI tyAre Ine hasavuM AvyuM. vAsave gazirSa candana vaDe prabhunA zarIrane vilepana karyuM. ka95dumAdinA puSpothI pUjA karIne candranI paNa prabhAne zyAma banAve tevuM atyujajavala vastra paherAvyuM, prabhu pite svayaM maMgalatulya hovA chatAM kendra prabhunI AgaLa divya akSatethI aSTa maMgalanI racanA karI, prabhunI sAme apsarAonuM vilakSaNa nRtya karAvyuM. - tyArabAda sugaMdhithI bharapura puSpanI mALA vaDe prabhunI pUjA karI he deva ! Apa AkAzanI jema nIrUpa hovA chatAM paNa nilebha che, keI no AdhAra levA vALA nahi hovA chatAM paNa jagadAdhAra che, evA ApanI tuti huM zuM karuM? he nAtha ! A pRthvI sarpiNInI jema bhayaMkara hovA chatAM paNa ApanA dvArA AnaMda kAriNI banI che. ApanI deha kAMti bhiSma evA bhavabrimane saMtApa haranArI che. A pramANe stuti karI zakendra prabhune mAtAnI pAse mUkI, devadUSya ane jaMbudviIpanA be caMdramAnI jema be divya kuMDale bane kAnamAM mUkyA. Page #129 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ha * * * - sUrya. jevI rIte kamalinInI nidrAnuM haraNa kare che te pramANe IMdra prabhunI mAtAne ApelI avasthApinI nidrAnuM haraNa karyuM. tyArabAda ike Abhigika deva dvArA ghoSaNA karAvI ke devatAo, asure, ane manuSyamAMthI keIpaNuM dabuddhi je prabhunuM athavA prabhunI mAtAnuM aniSTa karaze, athavA te saMbaMdhine vicAra paNa karaze, te tenA mastakanA sAta TukaDA karavAmAM Avaze, zakanA AdezathI kubere samudravijayanA bhavanamAM suvarNa, ratna, vastrAdi samasta abhilASita vastuonI vRSTi karI, I aMguThe mUkelA amRtanuM pAna prabhu karavA lAgyA. kAraNake jinezvaradeva stanapAna karatA nathI, pAMca samitinI jema pAMca apsarAone prabhunI dhAtrInA rUpamAM mUkI Indra naMdIzvara dvIpa gayA, tyAM zAzvata jinabiMbane bhaktipUrvaka aThThAI mahotsava karI, paramaharSita thayelA tamAma de pitAnA sthAne gayA. anyakArane dUra karavAvALA navIna sUryarUpa jinezvaradevane udaya thavAthI bhayabhIta banele ajJAnarUpI andhakAra bhUmaMDaLane tyajIne bhAgI gaye, eTalAmAM udayAcalethI sahaAzu prakAzita banyA, te vAre zivAdevIe pavinInI jema padyarUpa netrane ughADavAM, divya aMgavilepana tathA adbhUta vastrothI vibhUSita putrane je. putrajanmathI zivAdevInA parijana atyaMta khUzI thayA, devatAothI sUtIkarma thayeluM hovAthI rAjAne vadhAmaNI ApI, Page #130 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sUryodaya thatAMnI sAthe tamAma jIvanI jema, candrodaya thavAthI samudranI jema, griSmaRtunA AgamananI sAthe koyalanI jema, varasAdanA AvavAthI moralAne jema, harSa thAya tevI rIte samudravijaya rAjA atyaMta AnaMdita banyA, rAjAe prANIone ane kedIone baMdhanamukta karyA. paraMtu saMsAranA baMdhanathI temanA putraja mukta karI zake tema che. rAjAo taraphathI vadhAmaNImAM bheTa ApavA mATe lAvavAmAM AvelA hAthI, gheDA, ratna, suvarNAdithI samudravijayanuM bhavana paNa saMkaDAza anubhavavA lAgyuM. rAjAe moTA mahesavapUrvaka ja tsava karyo, zyAmAMga hovA chatAM pUrNamAnA caMdramA samAna tejasvI tathA nirmala putrane joI samudravijaya rAjAnA aMtaramAM samudranI jema harSanI lahere ubharAI, pachI jAgaraNu, sUryacaMdrAdi darzanAdi mahotsavene karI prabhune nAmakaraNa mahotsava karyo, pahelAnA AvelA rUkhAnusAra putranuM nAma "ariSTanemi" rAkhyuM. bhavasamudrane pAra karavAvALA prabhu ApaNane kevI rIte male? A pramANe vicAra karatI bhAInI patnIoe prabhune ramADavA, prabhunA aMgane sparza karI rAjAnA cittane atyaMta AnaMda thaye. A traNe jagatanA jIvane AnaMdita karanArA prabhu zukala pakSanA caMdramAnI jema moTA thavA lAgyA. | | iti saptama sarga saMpUrNa Page #131 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sarga AThame. lakSamIthI devapurI samAna mathurAnagarImAM iMdrasamAna saghaLA vaibhavathI yukta dazamA dazAhe zrI samudravijaya rAjavInA ghera sUra asUrothI sevita kalpavRkSanI samAna zrI neminAthane putranA rUpamAM utpanna thayelA jANI ghaNA harSa pUrvaka dhanavaMta ane mAnavaMta lokonI sAthe puSkaLa dravyane vyaya karI mahatsava uja, bIje divase devakIne namaskAra karavAne kaMsa vasudevanA mahelamAM AvyA, tyAM kanyAne AMgaNAmAM ramatI joIne atimuktaka muninA zabdanuM smaraNa karIne jaldIthI tyAMthI pAchA ghera Ave. tiSione pitAnA tyAM bolAvyA, mRtyunA bhayathI Atura banelA "kase pUchayuM ke devakIjIne sAtame garbhA strIrUpe hovAthI sAdhuvAkya khoTu paDayuM ke nahI ? te vAre tiSioe kahyuM ke sAdhunI vANI kaI divasa beTI paDatI ja nathI, mATe sAtame garbha keIpaNa jagyAe avazya haze, ApazrI tenI tapAsa karAve. Apa duSTa ariSTa, vRSabha, kezI tathA parameSane vRMdAvana mokalAve, teone anAyAse je mArI nAkhaze teja Apane mAranAra thaze ja, teja devakIjIne sAta putra haze. ApanI mAtAthI pUchata ApanA gharamAM vidyamAna Page #132 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sAraMga dhanuSyane uThAvanAra teja devakIjIno sAtamo garbha ane Apane mAranAre haze, jJAnIe kahyuM hatuM ke bhAvI vAsudeva te dhanuSyane uThAvaze, kAliyanAganuM damana karaze, cANurane mAraze, pattara ane campaka nAmanA be kipendrone mAranAra haze, kaMsarAjAe pitAnA zatrunI tapAsa meLavavA mATe ariSTa Adine vanamAM mekalyA. - cANura tathA muSTika e banene zrama karavAno Adeza Apyo, sAkSAt (riSTa) vinarUpa ariTe vanamAM jaIne meghanI samAna, unmatta hAthInI jema garjanAo karavA mAMDI, govALomAM bhayaMkara upadrava macAvyo, pitAnI garadana upara gAyone uThAvI pheMkavA mADI, dUdha, dahIM, ghI vigerenA vAsaNane teDI pheMkI dIdhA, te vakhate ekAeka he kRSNa! hA kRSNa! he rAma! hA rAma! tame jaldI Ave, amane bacAve? A pramANene kelAhala cAre dizAmAM phelAI gayo, kalAhala sAMbhaLIne zorIputra balarAma ane kRSNa vRddha govALanA rAkavA chatAM paNa na rekAtAM jaladIthI doDayA. baMnene potAnI tarapha AvatA joIne aSTi pitAnA puchaDAne UMcu karI, zigaDArUpa zastrane AgaLa rAkhI, baMnenI sAme deDa, kRNe tenA baMne ziMgaDAne UkhADI nAkhI, kapaDAnI jema te ariSTanI garadanane nicovI nAkhI, te ariSTane yamanA dvAre ekalAvI Apyo, sarve govALoe jayaghoSa karyo, kRSNanA bhUjAbalanI prazaMsA karI. Page #133 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ke bIje divase kaMsanA bhayaMkara tikSaNa dhAravALA dAMtathI zobhatAkezI nAmanA ave gokuLamAM Upadrava macAvyo, zrIkRSNa. rAhunI samAna potAnA bAhuthI tenA be TukaDA karI nAkhyA. tyArabAda zrIkase mokalAvela parameSane paNa zrIkRSNa. mArI nAkhyo, bhayabhIta banelA zrIkase pitAnA zatrune. nizcaya karavAne mATe sabhAmAM sAraMgadhanuSyane maMgAvyuM. pitAnI mATI putrI satyabhAmAne te dhanuSyanI upAsanA. karavA kahyuM. pUjA mahotsavano prAraMbha karyo, zrIkase udgheSaNa karAvI ke je kaI sAraMga dhanuSyane paNacha caDhAvaze. ane bANa caDhAvaze tene satyabhAmA paraNAvavAmAM Avaze. A vRttAMtane sAMbhaLI aneka rAjAo zArada meghanI. samAna garjanA karatA AvyA, te badhA niSphaLa thayA, madanagAnI kukSIthI Utpanna thayela vasudevaputra anAvRSTi, pitAne mahAna vIra mAnate dhanuSane caDhAvavA mATenI IcchAthI cAlya, gokulamAM balarAma ane kRSNane joI temanA snehathI mehita banI rAtrI tyAM ja rahyA. savAramAM balarAmane tyAM ja mUkI mathurAne mArga batAvavAnA hetuthI zrIkRSNane sAthe laIne anAvRSTie. prayANa karyuM. rastAmAM temane ratha vRkSanI ghanaghora jhADImAM phasAI gaye. ghaNe prayAsa karavA chatAM paNa ratha bahAra kADhI zakyA, tyAre zrIkRSNa pitAnA bAhubalathI te rathane bahAra kADhayo, temanA kettara baLathI Azcaryacakita banelA anAvRSTie zrIkRSNane AliMgana karyuM. Page #134 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 123 AgrahapUrvaka rathamAM besADI jamanA nadI pAra karIne te baMne vIrAe mathurAnI dhanasabhAmAM Asana lIdhuM. teoe rAmAzimaNuM satyabhAmAne dhanuSyanI pAse birAjamAna sAkSAt dhanuSyanI adhiSThAtrI samAna devInA rUpamAM joI, sumukhI satyabhAmAe puNyalAvaNya amRtanA kuMDarUpa zrIkRSNanA aMge mAM pitAnI AMkhane snAna karAvyuM. bahidraSTi anAvRSTie kanyAnA manane nahI jANatAM te kanyAnI. prApti mATe, dhanuSyane caDhAvavAno prayAsa karyo. dhanuSyane hAthamAM letAnI sAthe anAvRSTi jamIna Upara paDI gayo, satyabhAmAnI sakhIoe tathA tyAM upasthita tamAma rAjAoe tenI khUba ja mazkarI karI, eTalAmAM potAnA bhAInI laghutAne nahIM sahana karavAvALA zrIkRSNa UThIne te dhanuSyane hAthamAM laI kamaLanI nALanI jema ardha caMdrAkAra banAvI dIdhuM, jenAthI aneka rAjAo rUpI sUryanA tApathI tRpta aMgevAlI satyabhAmAne zAMti maLI dhanuSyane hAthamAM rAkhI zrIkRSNa UbhA hatA. dhRSTa anApRSTie pitAne ghera AvI pitAne kahyuM ke meM dhanuSya. Upara "paNa" caDhAvI hatI, tenAthI badhA rAjAo mUrkhanI jema babaDavA lAgyA, vasudeve vacamAM ja vAta kApIne kahyuM ke tuM ahIMthI cAlyA jA, nahItara kaMsa tane dhanuSa caDhAvanAre samajIne mArI nAkhaze. A sAMbhaLI bhayabhIta. Page #135 -------------------------------------------------------------------------- ________________ -anIne zrIkRSNane vrajamAM mUkI te zauryapuramAM cAlI gayo, -A bAju AkhA nagaramAM kelAhala macI gaye. ke - nandananA putre dhanuSyane caDhAvyuM che. kese paNa munivacananuM smaraNa karIne atyaMta duHkha prApta karyuM. devakI putrane pitAne duzamana mAne, tene mAravAnI IcchAthI kapaTa karI lekamAM cApotsavanuM prakAzana karI malene yuddha karavA mATe taiyAra rahevAno saMketa karyo. teNe ghaNA UMcA UMcA maMca banAvyA. tamAma rAjAone nimaMtraNa ApI lAvyA, banAvelA UMcA UMcA maMca upara besA- DayA, vasudeve paNa kaMsane upakama jANatA hovA chatAM paNa - akurAdi badhA putrone bolAvyA. kese paNa pitAnA zvasura jarAsaMghanA balathI mardonmatta banI dazadipAlanI jema satkArapUrvaka daza dazAIrAjAone paMktibaMdha besADayA. - malenA AhvAnane sAMbhaLI temane jovAnI IcchAthI - vyAkula banelA zrIkRSNa rAmane kahyuM ke malene jovA mATe mArA cittamAM kutuhala utpanna thayela che. mATe mathurA cAle, Apa mArI prArthanAne niSphaLa karaze nahIM, teonI vAtane mAnI balarAme zrImatI yazodAne kahyuM ke ame baMne mathurA - jaIe chIe mATe amane snAna karAve, zrImatI yazo- dAne ciMtAtura banelI joIne balarAme kahyuM ke zuM tuM . nathI jANatI, svAmIne Adeza sAMbhaLI dAsIe udAsIna na banavuM joIe. - balarAmanA belavAthI zrIkRSNane khuba ja khoTuM Page #136 -------------------------------------------------------------------------- ________________ lAgyuM. ane nisteja vadana karIne teo UbhA, zrIbala rAma snAna karAvavA mATe zrIkRSNane laIne yamunA kinAre. gayA, tyAM jaIne zrIbalarAme pUchayuM, ke vatsa! tAruM mukha te vakhate kema nisteja banI gayuM hatuM ? zrIkRSNa kahyuM ke Ape mArI mAne dAsI kahIne kema lAvI ?. zrIbalarAme zAMtithI kahyuM ke vatsa! "nanda " tArA pitA nathI ane yazodA tArI mAtA paNa nathI. vIra ziromaNI vasudeva tArA pitA che. kaMsanI bIkathI tane. ahIMyAM rAkhavAmAM Avela che. devaka rAjAnI putrI ane kaMsanI bahena devakI tArI mAtA che. je daramahine gAya pUjAne bahAne tane jovA mATe ahIM Ave che. huM rehiNIne putra chuM ane tAre oramAna bhAI chuM; pitA jIe tArI sArasaMbhALa mATe mane ahIM rAkhe che. dAkSiNya guNavALA pitAjI kaMsanA kahevAthI mathurA nagarImAM rahelA che. te vAre zrIkRSNa pUchayuM ke pitAjIne, zrIkRSNane bhaya zA mATe ? tyAre balarAme atimUkta muninI. vAta kahI dIdhI. te vAtane sAMbhaLI krodhathI zrIkRSNanuM zarIra baLavA lAgyuM. kaMsa vadhanI pratijJA karIne zrIkRSNa nahAvA mATe yamunAmAM gayA, tyAM paNa kaMsanA AdezathI AjJAMkti thayela na hoya tema kAlIyanAga bhayAnaka kuMphADA mArate javALAo pragaTAvate, yamarAja sadaza zrIkRSNane yamadvAre pahoMcADavA mATe Avya, zrIkRSNa tenA upara caDhIne nAvanA: Page #137 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - mAphaka khuba ja pheravya, nAga khuba ja duHkhita banyuM tyAre tene choDe daI zrIkRSNa nadImAMthI nIkaLIne kInAre AvI gayA, badhA lake zrIkRSNanI prazaMsA karavA lAgyA. balarAma ane zrIkRSNa govALe sahita mathurA tarapha prasthAna karIne anukrame nagaranA dvAra pAse AvyA, tyAM pahoMcatAnI sAthe ja zrIkaMsanA Adezatha mahAvatanI preraNAthI yamarAjanI samAna daDatA pottara ane paMcaka nAmanA be hAthIone zrIkRSNa mAryA, te vakhate loke balavA lAgyA ke "are A te banne jaNA che ke jeoe ariSTa Adine mAryA hatA te nandanA putra che. lekenuM belavAnuM na sAMbhaLatA baMne jaNa malla bhUmimAM AvI kaMsanA Aptajanone uThADI maMca upara - besI gayA, zrIbalarAme kaMsanI sAme aMgulI nirdeza karIne zrIkRSNane "kaMsa nI oLakha ApI, bIjA maMca upara beThelA, guptacara dvArA kaMsanA abhiprAyane jANavAvALA samudravijayAdi pitAnA sambadhIone paNa saMketa dvArA joyA, prabhAthI bhAsura devatAnA jevA svarUpavALA te baMnenI tarapha badhA rAjAoe joyuM, te baMne jaNAe , hAthIne mAryA che. A bIna jANavAthI badhA rAjAe te banenI prazaMsA karavA lAgyA, rAjAonI vAtethI zrIkaMsanuM , hadaya baLavA lAgyuM. tenI AMkho lAla banI gaI, kaMsanA Page #138 -------------------------------------------------------------------------- ________________ rI saMketa karIne A staMbhane u potAnI AdezathI "mala" yuddha karavA lAgyA, cANura paNa uThIne "ubhe thayo, tAla ThekIne hastinI jema garjanA karatA pitAnA vijayastaMbhanI jema bhUjA staMbhane UThAvI badhA rAjAonI tarapha saMketa karate kahevA lAgyo ke jeone pitAnI vIratAnuM abhimAna hoya te mArI sAthe yuddha karIne mArA suvarNa malakaMkaNane utArI naMkhAve, tenI hastI samAna garjanAne nahIM sahana karanAra zrIkRSNa siMhanI jema maMca uparathI utarIne yuddha karavA mATe, cANuranI sAme AvyA. A pramANenI vicitra ghaTanAne joI badhA rAjAo eka zabdamAM ja kelAhala macAvavA lAgyA ke A baMnenI vaccenuM yuddha anucita che. rAjAonA lAhalane sAMbhaLI krodhAvezamAM AvI zrIkase kahyuM ke gerasa khAI unmatta anelA A baMne gAvALAne ahIM A koNe bolAvyA che ?' teo pitAnI jAte ja AvelA che. ane raNaraMgamAM praviNa banelA che. te pachI temane rokavAnI zuM jarUra che? temanA viSayamAM jemane kheda che. teo UbhA thaI jAya, ane bole, kaMsanI vAta sAMbhaLI leke bhayathI maunane dhAraNa karI beThA. paraMtu nirbhaya banIne zrIkRSNa kahyuM ke -mAne ke huM bALaka chuM; athavA dahIM khAvAvALe govALa chuM; paraMtu siMha jema hAthIne mAre che tema huM hamaNAM ja A cANurane mArUM chuM; te Apa sarve juo, kaMsarAjA, Page #139 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Re zrIkRSNanI bhUjAonu AsphAlana tathA bhacakara trAsane AvAja sAMbhaLIne bhayabhIta banyuM, manamAM nizcaya ka ke A mArA vadha karanAra che. kRSNane mAravAnI icchAthI zrIkase draSTithI IzArata karIne vajra muSTika nAmanA muSTika yuddha karanArane saketa karyAM, kRSNanI sAthe laDavAnI IcchAthI AvatA bIjA mallane joI alarAmanA aMtaramAM kRSNanA parAjayanI zaMkA thaI,, alarAme AgaLa vadhIne garjanA pUrvaka muSTikane yuddha karavA mATe AhvAna ApyuM. peAtAnI nindAne nahI sahana karanAra muSTikamalla paNa. balarAmane zabdothI uttejita karavA lAgyuM, te vakhate te bannenA tumula yuddhone joi badhA Azcaya anubhavavA lAgyA, mahAbaliSTha kRSNa ane khalarAme te e malllAne taraNAnI mAphka AkAzamAM uchALyA. te vakhate kaMsa sivAya tamAma rAjAone ha thayA, kRSNa tathA balarAmanI prazaMsA karavA lAgyA te ane mallAe zrIkRSNa, balarAmane paNa AkAzamAM uchALyA, zrIkRSNe cANuranI chAtImAM muSTinA prahAra karyAM, cANura bebhAna anyA, cANure uThIne zrIkRSNanA vRkSa sthaLamAM suSTi mArI, zrIkRSNa bebhAna thayA, te vakhate zrIka'se cANurane zrIkRSNanA vadha mATe sa`keta karyAM, cANura zrIkRSNane mAravA taiyAra thAya tyAM muSTika mallane cheDI balarAma zrIkRSNane bacAvavA gayA, teTalAmAM zrIkRSNe bhAnamAM AvyA,. Page #140 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 129" uThIne cANurane muThine ghA mAryo ane cANura mayune bheTa. . A bAju zrI balarAme yajJamAM lAvavAmAM AvelA bakarAnI jema muddhikane masaLI mArI nAkhe, A pramANe mRtyune bheTanAra zrIkasanA mATe mArga zudidha karavA ane bhale yamane para pahoMcI gayA, zrIkase atyaMta krodhAvezamAM AvI pitAnA sainikone Adeza Ape ke A ane govALane mArI nAkhe, nandanuM sarvasva haraNa karI teone sahAya karanArAone paNa mArI nAkhe.. zrIkRSNa sAMbhaLatAnI sAthe krodhAvezamAM pitAnuM zarIra lAla banAvI belavA lAgyA ke he narAdhama kaMsa! cANanA maravAthI tuM tane mArela kema nathI mAnatA pahelAM tuM tArI jAtane bacAvavA mATe zakitavAna bana tyArabAda "nanda nA mATe AjJA Apaje. A pramANe kahIne zrIkRSNa kaMsanA maMca upara kudake mArIne caDhayA, zrIkaMsane vALa pakaDIne nIce nAkhe, kahyuM ke tArA pitAnA rakSaNane mATe atyAra sudhI te karelA pApane badale tuM bhegava! ISTadevanuM smaraNa kara, kaMsane pakaDele joI badhA rAjA bhayabhIta banyA. (zrIkRSNanI upara krodha karavAvALA, ane kaMsanA pakSapAtI rAjAonI sthiti zrI baladeve maraNatela karI nAkhI hatI, zrI kRSNa pitAne paga kaMsanI chAtI tathA mAthA upara mUkIne bakarAnI mAphaka zrIkaMsane mArI nAkhe. Page #141 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 130 kaMsanA mAthAnA vALa pakaDIne ghasaDa, zrIkRSNa tene maMDapanI bahAra pheMkI dIdhe. zrIkase DarIne jarAsandhanI senAne bolAvI hatI. te senAne paNa zrI balarAme parAjita karI hatI. tyArabAda zrIsamudravijaya rAjA Adi anAvRSTinA ratha upara besADI zrI kRSNa tathA balarAmane vasudevanA ghera lAvyA, dAvAnalanI jema atyaMta parAkramI yaduoe pitAnA vijayanI ghoSaNA karI, vasudeve ardhAsana para balarAmane besADI pitAnA meLAmAM zrIkRSNane besADayA, harSAethI teone zrI vasudeve snAna karAvyuM mastake AliMgana karyuM. Azcarya cakita samudra vijayAdinA pUchavAthI vasudeve devakIjInI sAthenA lagnathI mAMDI kaMsavadha sudhIne vRttAMta jaNAvyuM. samudravijaye premathI zrIkRSNane pitAnA khoLAmAM besADayA, temanuM rakSaNa karanAra balarAmanI khUbaja prazaMsA karI, devakIe paNa AvIne zrIkRSNane pitAnA meLAmAM besADayA; pitAnA jIvanane dhanya mAnavA lAgI, bhAIoe vasudevanA bhAgyanI prazaMsA karI, trilekamAM vasudevane atizaktizALI mAnavA lAgyA. rAjA samudravijaye bhAI ane bhatrijAonI sanmatithI ugrasenane kASThanA pAMjarAmAMthI bahAra kADhayA, badhAe bhegA thaIne yamunA kinAre zrI kaMsanA mRtakanuM kArya karyuM. kaMsanI mAtAe badhI strIonI sAthe kaMsane jalAMjalI Page #142 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zazI ApI, paraMtu ekalI chavayazAe krodhathI pratijJA karake balarAma, kRNa, tathA tenA pitA ane Apta janene marAvI temanA lehIthI patine aMjalI ApIza, anyathA agni praveza karIza. teNe jarAsaMghanI pAse javA mATe nIkaLI, samudra vijaya rAjAe balarAma ane zrIkRSNanI sammatithI ugrasenane pharIthI mathurA nagarInA rAjA banAvyA, ane nimitIyA vaDe apAyela sundara muhUte guNIyala evI satyabhAmA sAthe zrIkRSNanA lagna thayA. meTA pikArone karatI, chUTAvALavALI rAkSasI jevA kakUpavALI, jarAsantanI putrI chavayazA jarAsaMghanI sabhAmAM AvI, pitAe ghaNA prakAre samajAvIne, AzvAsana ApIne, jIva zAne pUchyuM tyAre teNIe raDatAM raDatAM zarUAtathI aMta sudhIno vRttAMta kahI batAvyuM. jarAsandha ne zrIkaMsanI murkhatA upara ghaNe pazcAtApa thaye, ane be ke A badhuM karavA karatAM tene devakI ane vadha karavAnI jarUra hatI. paraMtu "buddhiH karmAnusAriNI' te vacane beTA nathI, mATe he putrI ! tuM raDIza nahI. kaMsane ghAta karanArAonA vaMzane mArI, vRkSone kApavAthI jema pakSIo raDe che tema temanI strIone raDAvIza, putrI jIva zAne AzvAsana ApI raDatI baMdha rAkhI. Page #143 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1ra jarAsa`ghe . samudravijaya rAjAnI pAse seAmaka !' rAjAne mAkalyA, teoe jaladIthI mathurA pahoMcIne samudra vijaya rAjAne kahyu` ke magadhAdhipatie Apane kahevaDAvyu che ke temanI pUtrI jIvayazAnA pati ! kasa, amane bahu priya hatA, temane mAravAthI khalarAma ane zrIkRSNa hamArA duzmana ApanA saMbadhI hAvAthI Apa paNa banyA che. te hamArA duzmana che. ApazrIe jyAre 'kasa' nA vadhane jANyA tyAre malarAma ane zrIkRSNane magadhezane suprata karavAnA hatA, paNa Apa ajJAnatAthI kadAca bhUlI gayA. haze!, teA paNa hajI samaya che. Apa te bannene suprata karI, vaLI devakIjIne sAtamA ga ApavA mATe Apa khaMdhAyelA hatA. pazu. pahelA tame ApyA nahI, teA have ApavA ceAgya che. temanA parama snehI balarAma paNa ApavA cAgya che. ApazrI te bannene suprata karI sukha pUrNAMka rAjya lakSmInA upabhAga karA, vaLI rAjana ! kAIpaNa jAtanA vicAra karavAnA samaya nathI, zubha kArya jaladIthI karavu joI e. samudravijaya rAjAe kahyuM ke nyAyanA mArga cheDI anyAyanA mArge javAnuM. magadhAdhIze zA mATe svIkAyu che? khalarAma tathA zrIkRSNe peAtAnA cha bhAI enA vadha nA vairathI peAtAnA zatru kasane mArela che. te pachI magayAdhipatinA duzmana kevI rIte kahevAya ! jyAre teonA A bhAI enA vadha thayA tyAre, anyAyI kasane aparAdhI Page #144 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 133 zA mATe na mAne! pUrvanA verane badale levAvALA te banne bhAIe magadhanA adhipatinA duzmana tarIke kema mAnI zakAya ? - temanA cha bhAIonA matyuthI nahIM ane eka kaMsanA mRtyuthI ATale badhe krodha magadhAdhipati zA mATe kare che? te banenA pakSapAtI banIne ame e kAMI ja kharAba karyuM nathI te pachI amane zA mATe aparAdhI mAne che ? traNe bhuvanane bhayabhIta karavAvALA te banne jaNa amArA AdhIna nathI, te pachI hame te baMnene kevI rItte suprata karIe, sAtame garbha ApI de joIe te ucita nathI. kAraNa ke A pramANe belanAra "zrIkasanI jemaja vinAzane pAmaze, "duSTa "ghA, nI jema te baMnene pratikAra karIne sukhI banavuM A pramANe tamArUM belavuM ucita nathI, kAraNa ke pitAnA tejathI anyanA tejane dUra karavAvALA samasta vizvanA mastakAlaMkAra banavA mATe yogya e vAte baMne bhAIo pitAnA pratye kRra draSTithI jenArane paNa kaMsa jevA hAla karanAra che. bIjI vAta to e che ke mArA jIvavA chatAM paNa mane marelo mAnI mArA bhAI vasudeve sAta garbhe kaMsane ApI devA mATe vacana ApyuM. kaMse cha gA~ne mArI nAkhyA, chatAM sAtamA garbhane kevI rIte yamarAja samAna Page #145 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kaMsanA hAthamAMthI bacAvyuM tenI mane khabara paNa nathI. sAtamA garbhane pUryodaya tathA alaukika tejasvitAne vicAra tamArA rAjA, maMtrIo kema nathI karatA? samudravijya rAjAnI mArmika vAtane sAMbhaLI krodhita maka rAjAe kahyuM ke rAjana! ApanI yuktipUrvakanI vAtacita dvArA svAmi pratyenI bhakti mane dekhAI Ave che. haju paNa tamArA bhalA mATe kahuM chuM ke mArI vAtane mAnya karI te banene suprata karI sUkha pUrvaka rAjya lakSamIne upabhega kare, Apa zrIkRSNane kettara tejasvI mAnIne magadhanA adhipatinuM apamAna karI rahyA che, te te nehathI Apane matibhrama thayela che. rAjana ! siMhanI sAthe haraNanI jema balavAna svAminI sAthe virodha (duzmanAvaTa) kare ThIka nathI, eTalAmAM kodhita zrIkRSNe kahyuM ke tamAre svAmi mArA pitAne svAmi kema banI zake? jeNe prathamathI jarA (ghaDapaNa) ne saMbaMdha rAkhela che. je pitAnuM rakSaNa karavAmAM paNa samartha nathI. evA tArA svAminA svAmi te hame leka chIe, tyAM jaIne tArA svAmine "kaheje, kesanI upara khuba ja mamatA hoya te jaladIthI ahIM Ave eTale huM tene tenA jamAI kaMsanAM darzana karavA mokalAvI ApuM. te sAMbhaLIne krodhAgnimAM DubelA maka rAjAe samudravijayane kahyuM ke ApanA rAjya rUpa vRkSane vinAza karavAmAM zrI Page #146 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 15 kRSNa jherI kIDA samAna che. haju paNa ApanuM bhaluM IcchatA he to Apa te bannene suprata kare, semaka rAjAtI tIvra vANIthI kodhita banelA anAvRSTie kahyuM ke bhIkhArInI jema vAraMvAra yAcanA karatAM tane zarama paNa AvatI nathI? jo tAre svAmi jamAIno badalo levA taiyAra thAya che te hame paNa tamArA cha bhAIone badalo levA IcchIe chIe, tuM ahIMthI cAlyA jA, nahItara A balarAma tathA kRNAdi vIrapurUSa tane mAraze. A pramANe tiraskRta thayele semaka magadha tarapha prasthAna karI gaye, bIje divase dazAze bhAIone bhegA karyA. trikAlavedI nimittakane belAvI pUchayuM ke ardhacakrI jarAsanI sAthe yuddhamAM zuM thaze? koTukIe. kahyuM ke balarAma tathA zrIkRSNa jarAsandhane mAraze ane zrIkRSNa traNa khaMDa bharatakSetranA adhipati vasudeva thaze. ApazrI pazcima taraphanA samudra tarapha prasthAna karaze, te ApanA zatruone vinAza thaze, jyAM "satyabhAmA" be pUtrane janma Ape tyA ja tame tamArI rAjadhAnI banAvIne rahe che, tyAM tamArI upara koI paNa prakAranuM saMkaTa nahIM Ave. rAjA rAmudravijaye ugrasena dvArA paTaha gheSaNa karAvIne prajAnA agyAra keTI kulenI sAthe, sAta jJAti kula sAthe, mathurA tathA zaurIpura cheDIne prasthAna karyuM. mArgamAM yahugaNa vidhyAcalanA kIllAmAM gayA, Page #147 -------------------------------------------------------------------------- ________________ A samaka rAjAe AvI jarAsandhane badhe vRttAMta kahI saMbhaLAvyo, jarAsabdha kodhathI dhamadhamI uTha, yuddhane mATe taiyAra thaye eTalAmAM tene kALa' nAme putra AvIne kahevA lAgyuM ke he pitAjI! ApazrI yaduonI sAthe yuddha karavA jAe temAM zabhA nathI, Apa mane Adeza Ape, huM tene mArI jaldIthI pAchA AvIza, A pramANe pitAnA pUtra "kALa"nI vinaMtIne svIkAra karI. jarAsarve tene laDAImAM javAnI AjJA ApI, pAMca rAjAo, yavana ane sahadeva pitAnA be bhAI, sahita "kALa" apazukane thavA chatAM ane bIjAothI reDavA chatAM paNa yuddha karavA cAlya. - "kALIne vidhyAcala najIka Avele jANI zrI kRSNanA rakSaka devatAoe tene mArgane rokavA mATe eka moTI agninI citA banAvI, te citAnI pAse eka strI raDatI beThI hatI, raDatI strIne joI "kAle pUchayuM ke tuM zA mATe raDe che ? tevAre te strIe kahyuM ke jarAsandhanA bhayathI bhAgelA ane "kAlIne pitAnI najadIka Avelo jANune yaduoe A citAmAM praveza karyo che, huM mArA badhuonA viyeganI vyathAne sahana nathI karI zakatI, A pramANe belatI te strI 'kAla nI sAme ja citAmAM paDIne agnimAM baLI gaI - devatAnI mAyA jAlamAM mahita banele "kAla' pitAnA banne bhAIo tathA rAjAone kahevA lAgyuM ke "me Page #148 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 137 pitAjInI sAme lIdhelI pratijJA tamane badhAne khabara che?' pratijJAnuM pAlana karavA mATe huM A citAmAM praveza karIza, kemake ApaNA bhayathI yAdava A citAmAM praveza karI gayA che. A pramANe kahIne "kAla' citAmAM kUdI paDaye, baLI gaye. A yavanAdi "kAla"nI rAha jotAja ubhA rahyA hatA, paraMtu sUryodaya thatAMnI sAthe ja teone "parvata" ke citA banemAMthI kAMIja jovAmAM AvyuM nahi, tyAre devatAnI banAvelI IndrajALane khyAla Avyo, ane pitAnI mUrkha tAnuM bhAna AvyuM, te lokoe magadha AvIne jarAsaghane badhI hakIkata kahI saMbhaLAvI, jarAsaMdha murzita banIne jamIna upara ALoTavA lAgyuM. bhAna AvyA bAda he vatsa ! he kAla ! he kaMse ? A pramANe karUNa svare raDavA lAgyuM. - jyAre yaduone "kAla "nA mRtyunI khabara paDI tyAre manamAM AnaMda pAmyA, teone khUkI upara vizvAsa Avyo, saMtuSTa banIne teoe koSTakInI pUjA karI, teja vakhate aNadhAryA "atimUta" nAmanA cAraNa muni tyAM AvyA. samudravijaya rAjAe praNAma tathA pUjA karI, pUchyuM ke he munivara ! Apa kRpA karIne kahe to kharA ke ame A saMkaTamAthI kyAre mukta banIzuM ? tyAre munivare kahyuM ke tame ciMtA karaze nahI, ApanA A putra bAvIsamA neminAtha nAmanA tIrthaMkara thaze, traNe bhuvananuM rakSaNa karaze. Page #149 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 19: A khalarAma ane zrIkRSNa anukrame khaladeva tathA vasudeva thaze, prativAsudeva jarAya ghane mArI pAte vAsudeva thaze, A pramANe kahIne munIzvara cAlI gayA, samudravijaya rAjA sukhada prayANa karIne saurASTra dezamAM AvyA, raivataka (giranAra)thI uttara, pazcima bhAgamAM satyabhAmAe suvarNa samAna kAMtivALA bhAnu ane bhAmara nAmanA putrAne janma ApyA, krojhukIe pahelethI ja kaheluM hatu. te pramANe thayuM. adrumatapanI ArAdhanA karIne zrIkRSNe samudranI pUjA karI, samudradeva pratyakSa thayA, balarAma ane zrIkRSNane divya paMcajanya ane sudhASa divya zakha bheTa ApI samudradeve ha thI kahyu* ke Ape mArUM smaraNa zA mATe karyuM? hu. lavaNusamudranA adhiSThAyaka 'susthita' nAme deva chuM, tamA je AjJA karazeA te huM. karIza, tyAre zrIkRSNe kahyu` ke prathama je dvArikA nagarI hatI te samudrajalathI nAza thaI gaI che. te dvArikA nagarIne mArA rahevA mATe pharIthI samRddha banAveA, te vAre susthitadeve indrane vAta karI, indranA kahevAthI kube2e peAtAnA sevakAdvArA khAra yojana lAMbI, natra yojana pahALI dvArikA nagarInI racanA karAvI, nagarInI cAre tarapha majabuta kATa karAvyeA, UMDI khAi karAvI, nagarImAM meTAmeTA mahelA manAvyA, jinezvara bhagavatanA caityAnI zreNI banAvI dazadazAni rahevA mATe daza meTA prAsAda taiyAra karyo, ' rAjapatha + nI pAse ugrasena rAjA mATe pazu mATe mahela banALyA, Page #150 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - 130 nagarInA madhyamAM pRthvI jaya, nAmane mATe mahela balarAma mATe tathA "sarva bhadra" nAmane suvarNamaya mahela kRSNa mATe banAvyo. baMne mahelenI sAme "sudharmA je mATe sabhAmaMDapa banAvya, vaLI siddha cityanA jevuM ese ATha biMbathIyukta vizAla jina citya banAvyuM. eka rAtri divasamAM kubere zrIkRSNanA pUrvajanmanA tapabaLathI AkarSAI dvArikA nagarIne taiyAra karI, prAtaHkALamAM zrI kubere zrI kRSNane "nakSatramAlA" kaustubhamaNI, mugaTa, pItAMbara, zAraMga dhanuSya, akSaya bANane bhALe, nadakakhagna, kaumudinI gadA, garUDadevaja ratha ApyAM. baladevane musala, vanamAlA, be nIlavara, hala, dhanubU, tAladhvaja ratha, ane akSayabANane bhALe, zrI kubere Ape. zrI kubere daza dazAhane ratnanA alaMkAre ApyA, yAdavee zrIkRSNane arisudana jANuM AnaMdapUrvaka pazcima samudranA taTavartI rAjya upara rAjyAbhiSeka karyo, kubere traNa divasa sudhI ratnane varSAda varasA, balarAmanA sArathi tarIke siddhArtha ane zrIkRSNanA sArathi tarIke dArUNane banAvavAmAM AvyA, ane jaNA rathamAM besI yAda sahita dvArikA nagarImAM AvyA. I | iti AThame sarga saMpUrNa che Page #151 -------------------------------------------------------------------------- ________________ saga navamA balarAma tathA zrIkRSNa dvArakA nagarImAM peAtAnA pratyenI bhakti darzAvatA yAdaveA sahita sukhapUrvaka rahe che. matijJAna zratajJAna, ane avadhijJAnathI yukta evA naimikumAra peAtAnA bhAI ene AnaMda karAvavA mATe aneka ramatA ramatA hatA, jANe ke peAtAnI khAlyAvasthAnI saphaLatA karatA hatA, bhAI AnI sAthe naimikumAra paNa udyAnamAM ramatA hatA, jevI rIte musAphara gAmanA simADAne vaTAvI jAya che, tevI rIte samudravijayanA pUtra temikumAre peAtAnI AlyAvasthAnuM. ullaghana karyu. zAstrAmAM, zastrAmAM, sarva kalAomAM emanuM kauzalya pragaTa thatu hatuM. jema parasevAnA biMdue nIce paDI jAya che tema mATA moTA pitAnA gava rUpI mada gaLI gayA hatA, sarasvati devIe lakSaNa sahita ala`kAra sahita, su'dara caritra joIne, teone varadAna Apyu hatu. samudranI jema zyAmavarNavALA prabhu za'kha rUpa lAMchanane dhAraNa karI. lAvaNyamaya, yauvanAvasthAe pahoMcyA hatA, tenu zarIra daza dhanuSya pramANa hatuM. traNe jagatanA netrAne tathA manarUpI mAtelA hAthIAne AMdhavAne mATe ja vidhAtAe sthaMbha rUpI temanI e ja'dhAe manAvI na hAya tema jaNAtuM hatuM, Page #152 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 11 DhIMcaNathI paNa nIce temanA baMne hAtha jANe keH svarga ane tirjIkano uddhAra karavA taiyAra thaI na hoya. tema lAgatI hatI, nizcayathI saMtapta dharmarUpI hAthI temanA nAbhi pallavamAM beThela na hoya tema bhAsa thatuM hatuM, zrI lakSmIdevInA nivAsanI jema vakSasthala vizAla hatuM. hathe. LIone raMga lAla ha. daze nakha upara sUryanA kiraNanuM sAmrAjya hatuM. traNe jagatanI lakSmIne jItIne prazasti. rUpa traNa rekhAothI cukata temanA kaMThane joI zakha lajajAthI samudramAM jaIne paDa hatA. pitA, balarAma, kAkAe, zrIkRSNa tathA anya kuTuMbIone atyaMta Agraha hevA chatAM teoe lagnane svIkAra karyo nahIM. 'duSTa devatAonI jema bIjA rAjAo upara AkamaNa karI balarAma tathA zrIkRSNa samasta bhUmaMDalanuM rakSaNa karyuM. teonA rAjyamAM keIpaNa jAtanA karaverA nahatA. tethI teo lokapriya banyA, eka vakhata pArAnA jevI deha kAMtivALA ane kalaha priya evA nAradajI kRSNanA. mahelamAM AvyA, kRSNa temane Adara satkAra karyo, mahAsana para besADI adithI temanI pUjA karI, balarAma sahita zrIkRSNa nAradajIne praNAma karyA. nAradajI zrIkRSNanA aMtaHpuramAM gayA, bhAgyavazAta, satyabhAmA darpaNamAM potAnuM mUkha jetI hatI, eTale teNIne nAradajInA AgamananuM dhyAna rahyuM nahIM. nAradajI krodhAvezamAM vicAravA lAgyA ke zrIkRSNanuM AkhuM aMtaH Page #153 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 143 pura mArI pUjA ane satkAra kare che. paraMtu A satyabhAmA patiprema garviSThA anIne mArUM apamAna kare che mATe tenAthI adhika rUpavatI khIjI patnI zrIkRSNane mATe zeAdhI lAvuM. zAkayanA AvavAthI satyabhAmAnA gava AchA thaze, ane mArA apamAnanA badale paNa A rIte levAze, A pramANe vicArIne zrI nAradajI kuDinapura nagaramAM AvyA, tyAM bhiSma ane yazeAmatInA putra 'kima 'rAjA rAjya karatA hatA, tenI bahena rUkimaNIe zrI nAradajIne praNAma karyA, zrI nAradajIe 'kRSNa tArA pati thAva'evI rIte AzirvAda ApyA, te vAre rUkimaNIe pUchyuM ke zrIkRSNa kANu che ? zrI nAradajIe kRSNanA asAdhAraNa guNAnu varNana karyuM. ma`trAkSaranI jema kimaNInA kAnamAM zrI kRSNanA guNNAnA akSarA praveza karatAnI sAthe ja zrIkRSNa pratye rUkimaNI anurAgavALI khanI. zrI nAradajI tyAMthI nIkaLIne dvArikA nagarImAM zrI kRSNanI pAse AvyA ane rUkimaNInA rUpathI citraleA paTa zrI kRSNane batAvyA. te paTa joI teoe pUchyuM ke A devI kANu che ? hasatAM hasatAM nAradajI elyA ke he naradeva ! A sumukhI devI nathI, para`tu bhUma'Dala uparanI strI che. ku`DinapurASIza kima rAjAnI mhena rUkimaNI che. kRSNane atyaMta Asaktiva ta joIne nAradajIe kahyuM ke citranA darzanathI Apane ATale adheA rAga utpanna thAya che teA pachI vAstavika darzana sa'gamathI keTalA AnaMda thaze ? Page #154 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 13 te vAre kRSNe kahyuM ke A rasAsvAda mane prApta thaze ? AvA dInatA bharyA vanA sAMbhaLI zrI nAradajIe kahyuM ke A tamArA meAha ja kevA prakAranA che teja mane samajAtuM nathI ? ThIka che. tame dUta meAkalAvI yAcanA karI, ullasita manavALA zrIkRSNe nAradajInI pUjA karI, vidAya karyA. kuDanapuramAM rUkimaNInI mAgaNI karavA mATe dUtane mAkalALyeA. dUta dvArA kRSNanI vinaMti sAMbhaLI kima rAjAe hasIne kahyuM ke zevALane rUkimaNI na ApI zakAya, para'tu kulina evA zizupAlane A kanyA ApIza, rikamanA vacanA sAMbhaLI krodhAgnimAM baLatA dUte dvArikA nagarImAM AvI zrIkRSNane hakIkata kahI sabhaLAvI. kuDanapuramAM pheAI e ekAntamAM rUkimaNIne kahyu' ke he vatse ! nAnapaNamAM tane mArA kheALAmAM ramatI joIne ati sUktaka munie kahyu hatu` ke A pUtrI pazcima samudranI kukSimAM birAjamAna dvArikA nagaranA adhipati zrI kRSNanI paTTarANI thaze, zrI kRSNanI yAcanAne taracheDI tArA bhAI ' kima ' tane kramaghASanA pUtra zizupAlane ApavA taiyAra thayela che. kimaNIe pUchyu ke jJAnI munienI vAta koI paNa divasa mithyA thaI zakatI ja nathI, te vAre zrIkRSNanI uparanA anurAgane jANI phAI e gupta dUta dvArA zrI kRSNane samAcAra meAkalAvyA; mahAsuda AThamane divase Page #155 -------------------------------------------------------------------------- ________________ nAga pUjAnA bahAnAthI rukimaNIne laIne huM vanamAM AvIza, mATe Apa teNInA pratye anurAgavALA ho te jaladIthI Avaje. nahitara tenA lagna zizupAla sAthe thaze. - zizupAla paNa teja divase kuDinapura AvI gaye, kalahapriya nAradajIe zrIkRSNane sucanA ApI. zrIkRSNa ane balarAma bane jaNe judA judA ratha upara besIne kaDinapura AvyA. - samAna vayanI sakhIo sahita pitAnI pheInI sAthe nAgapUjAnA bahAne udyAnamAM AvI, zrIkRSNa ratha uparathI utarIne potAnI oLakhANa ApatAM pahelAM phaIne namaskAra karI, rukimaNIne kahyuM ke "huM kRSNa chuM " ketakInA bhramaranI jema tArA guNethI AkarSAIne ghaNuM dUrathI Avyo chuM; mATe have vilamba karavAnI jarUrI. Ata nathI. "tuM rathamAM besI jA" rukimaNI pitAnI pheI pAsethI AjJA laIne rathamAM beThI. zrI kRSNa rathane, deDAvI mUkyo. pitRsvasA (phAI) pitAnA uparathI dezane TALavA mATe moTethI bumo pADatI rUkimarAjA pAse AvIne kahevA lAgI, hAya ! hAya! zrI kRSNa rukimaNInuM haraNa karIne bhAgI gayA che. kRSNa ane balarAme paMca janya ane suSA za khane kuMDyAM, zaMkhanA avAjathI samasta sainya sahita nAgariko gabharAI gayA, nagaramAM khaLabhaLATa macI. go, rUkima rAjA ane zizupAla pitAnI meTI senAone Page #156 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 145 laI balarAma tathA kRSNanI pAchaLa teone pakaDavA mATe deDayA. te banene AvatA joI rukimaNI gabharAI gaI. zrI kRSNane teNue kahyuM ke mahA balavAna sainyanI sAthe rUkima ane zizupAla" AvI rahyA che. teo mahAbalISTa che, jyAre Apate phakta be jaNA ja che, mATe mAruM hRdaya kaMpe che. zrIkRSNa hasIne kahyuM ke bhadre ! gabharAIza nahI. zuM kSatriya kadApi DaratA haze kharA ke? mArI sAme yuddhamAM A baMne jaNA tathA temanA sinyanI kamata kAMI ja nathI ! tAre mAruM bala jevuM hoya te tuM joI le ema kahIne bANa dvArA e si upara mAre calAvyuM, jayAre bIjI bAju balarAme yuddhane cAlu rAkhI, zrIkRSNane dvArikA nagarI pahoMcI javA mATe kahyuM. te vAre rukimaNInI vinaMtithI zrIkRSNa balarAmane kahyuM ke kaI paNa saMjogomAM rUjhimarAjAnA prANa bacAvI leje, kRSNanA gayA bAda balarAma pavanavega nAmanA ratha upara besIne muzalanA ghAtathI zatru sainyane mAravA lAgyA, lAkhe sinika ane rUkima rAjAnI senAe sahita yuddhanA medAnamAMthI zizupAla bhAgI gaye. , madamasta rUkima ekale ajaya ddhAnI jema yuddhanA medAnamAM ubhe rahI kahevA lAgyo ke he vALa? A mAruM bANa tAruM mAthuM kApI nAkhaze, balarAme zrIkRSNanA zabdane yAda karI, muzala cheDI bANa vaDe tenA ghoDAne -10 Page #157 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 146 mArI nAkhe, rathane teDI nAkhe, kavacane chedI nAkhyuM. bhurakha nAmanA zastrathI tenA mAthAnA vALa kApI nAkhyA. hasatA hasatA balarAma bolyA ke he rUkima! tuM mArA badhu patnIne bhAI che. mATe ja tane jIvate cheDavAne che. tuM mArI kRpAthI nagaramAM jaIne AnaMdathI vaiibhava vilAsa pUrvaka raheje. lajajALuM banele rUkima rAjA kuMDinapurane chaDI bhejakara nAmanuM nagara vasAvIne rahevA lAgyA. - rukimaNI sahita dvArikA nagarImAM praveza karatI vakhate zrI kRSNa kahyuM ke he priye ! devethI navasarjana pAmelI A dvArikA nagarI che. aneka udyAne, jalakrIDAnA sarovaro, vAva, kuvA, nadI ane parvatethI manahara ane ramaNIya evI A nagarI che, tyAre rukimaNIe kahyuM ke he svAmina ! Apa te mane kedInI jema ekalI laI AvyA che. | mATe Apa mane ghaNe parivAra lAvo antaHpuramAM laI jAo, nahitara leka mArI mazkarI karaze, kemake ApanI anya patnIe potAnA pitAnA tyAMthI ghaNuM dravya tathA saMpatti laIne Avela che. tethI te badhI madenmatta haze. te vAre zrI kRSNa kahyuM ke "te lekathI paNa tane adhika alaMkArAdi saMpattivALI banAvIza" zrI kRSNa Page #158 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 147 phikamaNIne satyabhAmAnA mahelanI bAjutA mahelamAM vaibhava pUNa rAkhI, rAtrinA gAMdharva vidhithI lagna karyAM. bhamarA jema puSpanI upara AkarSAIne vilAsa magna bane che. tema tRSNAtura kRSNa, rUkimaNInI sAthe krIDA rata banyA, daDadhArI rakSakAthI rUkimaNInA gharamAM kaI paNa mANasanA praveza na thAya tenI takedArI karAvIne prAtaHkAlamAM peAtAnA sthAne gayA. atyaMta krodhAyamAna anelI satyabhAmAe kahyuM ke " ApanI prANapriyA tA mane batAve." kRSNe jANe sAMbhaLyu ja nathI tema mAnIne mauna rahyA, tyArabAda udyAnamAM lakSmI gRhamAM prAcina lakSmI devInI mUrtine uThAvI, citrakAro dvArA rUkimaNInI mUrti taiyAra karAvI, sthApanA karAvI, rUkimaNIne kahyuM' ke tAre bIjI rANIonI sAthe ninimeSa manIne rahevuM. tyArabAda peAtAnA mahelamAM pAchA jatI vakhate zrI kRSNane satyabhAmAe pUchyuM ke he dhRta ! tame tamArI vallabhAne kAM rAkhI che te spaSTa kaheAne ? zrI kRSNe kahyuM ke teNIne lakSmI gRhamAM rAkhI che. tarata ja satyabhAmA antaHpuranI strIo sahita lakSmI bhavanamAM gaI, tyAM atyaMta svarUpavAna rUkimaNIne sAkSAt lakSmI mAnIne te badhI Azcarya anubhavavA lAgI. are ! lakSmI devatAnu svarUpa keTaluM badhu suMdara che. citrakAranI kalA paNa keTalI adbhuta che! A pramANe lakSmIdevInI stuti karIne tenA caraNAmAM peAtAnuM mastaka Page #159 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 148 mUkIne satyabhAmAe vinaMti karIke, zrI kRSNanI navIna patnInA rUpane jItI zake tevuM rUpa mane prApta thAva, namaskAra saMketa karyAM, te mArA mananA maneratha pUrNa thaze tyAre ApanI pUjA huM karIza, A pramANe kahIne pharIthI pUchyu ke ApanI prANapriyA kayAM che ? zrIkRSNa, satyabhAmA tathA anya strIo sahita lakSmIgRhamAM AvyA, tyAM uDIne rUkimaNIe kahyuM ke Apa sarvemAM huM' prathama kone karU ! zrIkRSNe satyabhAmA tarapha vAre satyabhAmAe kahyuM ke mane prathama vandvanA na karazo, kAraNa ke meM bhUlathI pahelAM ja tene vadanA karI che. tyAre hasIne zrIkRSNe kahyu ke ahenane vaMdanA karavAmAM DhoSa zu che ? aMtarathI vyathAne anubhavatI satyabhAmA tyAMthI cAlI gaI, kasaripu zrIkRSNe satyabhAmAdri badhI antaHpuranI strIo karatAM adhikalakSmI tathA vaibhava ApIne rUkimaNIne prasanna karI, nAradajI khIje divase dvArikAmAM AvyA, zrIkRSNe abhyanA karIne AdarapUrvaka pUchyu ke * Ape kAMya navInatA joI che ke, "tyAre nAradajIe kahyuM ke atyaMta kutuhala pUrNa vaitADhavya paryaMta upara jAmbavAna nAme eka prasiddha khecarendra che. tene zivacandrA nAme paTarANI che. teone jA'buvatI nAme pUtrI che, jenA saudaryothI hArIne apsarAe svargamAM cAlI gaI che. teNI marAlInI jema Page #160 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 149 dararoja gaMgAmAM jalakrIDA karavA jAya che. AzcaryarUpa tene joIne huM ahI AvyuM chuM.' nAradajInI vAta sAMbhaLI zrIkRSNa senA sahita gaMgAnI pAse AvyAM, tyAM kIDA karatI jAMbuvatIne joI manamAM vicAra karyo ke A to pitAnA mUkha candranI candrikA vaDe samasta jagatane sapheda banAvI rahI che. nAradajIe je pramANe varNana karyuM hatuM te pramANe ja che. zrI nAradajI brahmajJAnI hovA chatAM paNa strI parIkSAmAM atyaMta kuzala che. jAMbuvatIne laIne cAlatA kRSNane jaI tenI sakhIoe kolAhala macAvI mUkyo, te sAMbhaLIne zastrahita ddhAonI sAthe jAMbuvAna AvyuM. anAvRSTie tene jItI lIdho, ane zrI kRSNane samarpita karyo. jAbuvAne zrIkRSNanI sAthe potAnI putrI jAbuvatInA lagna karyA. rUkimaNInA bhavananI pAse ja rahevA mATe mahela Ape, rukimaNInI jemaja tene paNa badhI sAmagrIo ApI, te bannemAM khuba ja prema utpanna the. eka divasa siMhalAdhIza slaNamAthI tarachoDAyelA ekate AvI zrIkRSNane kahyuM ke siMhalendra ApanI AjJA mAnavA taiyAra nathI, tene eka atyaMta sulakSaNA ane saudaryavALI lamaNA nAme pUtrI che. teNI sapta samudranuM snAna karavA ahIM AvI che. senApati kamasena tene rakSaka che. vAta sAMbhaLIne tarata ja kRSNa, senA sahita Page #161 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - dhao tyAM AvyA, senApatine mArI, pahelAnI jema ja teNInI sAthe lagna karyA. dvArikA nagarImAM lAvI jAMbuvatInA mahelanI pAse ja teNIne mahelamAM rAkhI, tene paNa tamAma sAmagrIthI paripUrNa banAvI. saurASTrane zrI rASTravardhana nAmane bhUpati khurI nAme nagaramAM rahetuM hatuM, tene vinA nAme rAI hatI, namUci nAme putra hatuM. teNe divya zastrAstranI prApti, siddhi dvArAe karI hatI tethI te khuba ja garviSTa hatuM, zrIkRSNa pitAnI AjJAnuM pAlana karavA mATe dUtane mokale, paNa garviSTha namucie zrIkRSNanI AjJA mAnavAnI "nA" kahI, anAyAse ekadA atyaMta suMdara ane lAvaNyamaya susimA nAmanI pitAnI bahenane sAthe laI prabhAta tIrthamAM snAna karavA mATe Ave, senA sahita tyAM rahyAM. dUta dvArA zrIkRSNane namucinA samAcAra malyA, zrI kaNe tyAM AvI, namucine mArI, susimAne dvArikAmAM lAvI tenI sAthe lagna karyA, lakSmaNAnA mahelanI bAjumAM mahelamAM rAkhI, vastrAlaMkAra, tathA parivAra ApI tene prasanna karI, rASTravardhana rAjAe paNa zrIkRSNane ghaNA hAthI ghoDA Adi ApyA ane pitAnI putrIne mATe alaMkArAdi upakaraNe mokalAvyA. zrIkRSNa vItabhayanagaranA merUrAjAnI gaurI nAmanI putrInI sAthe lagna karI, susimAnA bAjunA mahelamAM rAkhI, balarAma sahita zrIkRSNa ariSTapuranA hiraNyarAjAnI putrI Page #162 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 151 padmAvatInA svayaMvaramAM gayA, rohiNI sahedara te rAjAe ativarSathI vIra ziromaNuM bane bhAIone satkAra karyo, naminAtha prabhunA tirthamAM pitAe dIkSA letI vakhate pitAnI kanyAone balabhadrane ApavAno vicAra karyo hate. balabhadra revatI, mA, sItA, baMdhumatI, Adi te kanyAonI sAthe lagna karyA, badhA rAjAonA dekhatAM zrIkRSNa padmAvatInuM haraNa karyuM. zrIkRSNane te badhA rAjAe sAthe yuddhamAM utaravuM paDyuM. rAjAone harAvI, padmAvatInI sAthe banne bhAIo dvArikAmAM AvyA zrIkRSNa gaurInA nivAsasthAnanI bAjumAM ja eka moTA mahelamAM padmAvatIne rAkhI. gAndhAradezamAM puSkalAvatI nAmanI nagarImAM cArUdatta nAmanA rAjA hatA, temane nagnajita nAme putra hato, subhagAomAM sImA, gAdhArI vigere tene bahena hatI. pitAjInA mRtyu pachI duzmae tenuM rAjya laI lIdhuM. nagnajite zrIkRSNanuM zaraNa svIkAryuM. zrIkRSNa tenA virodhIone mArI, cArUdatta (nAgnajIta)ne rAjya pAchuM suprata karyuM. cArUdatte pitAnI putrI sAthe zrIkRSNanA lagna karyA, zrIkRSNa tene paNa dvArikA nagarImAM lAvI padmAvatInA samIpanA mahelamAM rAkhI, IndranI jema zrIkRSNane ATha paTarANIo thaI. eka vakhate atimuktamuni rukimaNInA tyAM AvyA, munine joI catura satyabhAmAM paNa tyAM AvI, rukimaNIe Page #163 -------------------------------------------------------------------------- ________________ upara pUchyuM ke mane putra thaze ke nahI. te sAMbhaLI munie kahyuM ke zrIkRSNanA je ja tane putra thaze, A pramANe kahIne cAraNamuni cAlyA gayA, satyabhAmAe rUkimaNIne kahyuM ke munIzvare mArA mATe putranI vAta karI, tyAre rUkimaNI bolI ke tArA mATe nahi paNa mArA mATe vAta karI che. A pramANe vivAda karatI te bane zrIkRSNanI pAse AvI, te vakhate satyabhAmAe sabhAmAM AvelA potAnA bhAI duryodhanane jaIne kahyuM ke "mArA putranA lagna tArI putrI sAthe karaje" rukimaNue paNa te ja pramANe kahyuM. tyAre duryodhane kahyuM ke tamArA bannemAMthI jene prathama putra thaze tene mArI putrI paraNAvIza, satyabhAmAe kahyuM ke jene pUtra prathama paraNe te vakhate bIjIe sabhA samakSa mAthAnA vALa kApIne ApavA, te zaratamAM balarAma, zrIkRSNa ane duryodhanane sAkSI rAkhI te banne pitApitAnA sthAne cAlI gaI. rUkimaNIe rAtrinA pAchalA paheramAM pitAne svamamAM vimAnamAM beThelI joI, te vakhate mahAzuka nAmanA devalekamAMthI mahaddhika deva cyavane rUkimaNInI kukSimAM utpanna tha, teNIe savAramAM zrIkRSNane svapnanI vAta karI, tyAre zrIkRSNa paNa svapnanuM phaLa kahyuM, ke jagatamAM vIrone paNa jIte e vIra pUtra tane prApta thaze. satyabhAmAnI dAsIe A vRttAMtane sAMbhaLI satya Page #164 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 153 bhAmAne kahyuM. satyabhAmAe paNa svapnanI kalpanA karIne zrIkRSNane kahyuM ke meM rAtrinA pAchaLanA bhAgamAM svapnane viSe hAthI joyA che, zrIkRSNe kalpita jANI teNIne krodha na thAya te mATe tane bhAImAM suMdara pUtra ratnanI prApti thaze, bhAgyavazAt teNI garbhavatI thaI, rUkimaNI tathA satyabhAmAnA udaranI vRddhi thavA lAgI. eka divasa rUkimaNInI dAsIe zrIkRSNane AvI vadhAmaNI ApI ke he deva ! zrI rUkamaNI devIe ApanI deha ane kAMtine kSeAbha pamADanAra suvaNu samAna kAMtimAna pUtrane janma ApyA che, te vAta sAMbhaLI IrSyA ane bhayathI ka'patI satyabhAmA du:khI banI, mahelamAM AvavA mATe pAchI vaLI, mahelamAM AvatAnI sAthe ja teNe bhAnuka nAmanA pUtrane janma ApyA, zrIkRSNe Ana`dita manI rUkimaNInA mahelamAM AvyA. ratnapITha upara besIne suvarNa kAntisamAna pUtrane magAvI jovA lAgyA, zrIkRSNe harSollAsa pUrNAMka pUtranu nAma pradyumna rAkhyu. jyAtideva dhUmaketue rUkimaNInu rUpa dhAraNa karI pradyumnanu. haraNa karyu. te deve khAlakane vaitADhaca parvata uparanA suMdara ramaNedyAnamAM lAvI Ta'kazilA upara mUkayA, ane deve vicAyuM ke AvI rIte A khALakane rAkhavAthI tene mRtyunu duHkha paDaze nahI. ane bhUkhathI tarasathI, marI paNa jaze, khAlaka paNa dIrgha AyuSyavAn hAvAthI kemala ghAsavALI bhUmi upara paDayo. Page #165 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 154 prAtaHkALe agnijvAlA nagarathI nIkaLIne peAtAnA nagaramAM jatAM kAlasa vara nAmanA vidyAdharanu vimAna skhalita thayuM. nIce utarIne joyu te! bAlasUnA samAna tejasvI divyamUti khALakane joyA, te khALakane peAtAnA nagara meghakuTamAM laI jaIne pAtAnI patnI kanakamAlAne suprata karyuM, ane leAkamAM pracAra karyAM ke mArI patnI guDha garbhane dhAraNa karatI hatI, teNIe hamaNAM pUtrane janma ApyA che. ane amArA kulanI paraparA avicchinna rAkhI che. vaLI A vAtane satya jaNAvavA mATe peAtAnI patnIne prasUti gRhamAM mekalAvI ApI, kAlasavara vidyAdhare uttama divase pUtrane janmAtsava karI, tejathI dizAone praghAtita karanAra pUtranu nAma pradyumna rAkhyu. rUkimaNIe AvI zrIkRSNane pUchyuM ke pUtra kayAM che? tyAre zrIkRSNe kahyuM ke hamaNAM ja tuM mArA hAthamAMthI AvIne laI gaI che. teNI vihnala khanI gaI, zrIkRSNe uce svare kahyu ke koi zatrue kapaTathI mArA pUtranuM haraNa karyuM che. balarAma sahita zrakRSNe yaduenI sAthe dareka jagyAe tapAsa karI, paraMtu pUtraneA kayAMya meLa khAdhA nahI. pUtranA virahamAM zrIkRSNa atyaMta duHkhI anyA, AkhI dvArikA nagarImAM duHkhada samAcAra paheAMcI gayA. * eka divasa nAradajI AkAzamAMthI utarIne zrIkRSNanI sabhAmAM AvyA, badhAne udAsa joI kAraNa pUchyuM. tyAre zrIkRSNe saghaLI hakIkata kahI saMbhaLAvI, Apane khakhara Page #166 -------------------------------------------------------------------------- ________________ hoya te Apa mane jarUra batAvavAnI kRpA kare, nAradajIe kahyuM ke atimUkta munine mokSe gayA bAda bharatakSetramAM kaI kevaLajJAnI rahyA nathI, mATe huM pUrva videhamAM zrI sImaMdhara svAmine pUchI Apane samAcAra ApuM chuM. balarAma, kRSNa tathA bIjA dazAoMe nAradajInI pUjA karI, nAradajI tyAMthI nIkaLI jhaDapathI sImaMdhara svAminI pAse AvyA, samavasaraNamAM beThelA jinezvara prabhune namaskAra karIne pUchyuM ke he prabhu! zrIkRSNa tathA rUkimaNInA pUtranuM haraNa kaNe karyuM che? ane te pUtra hamaNAM kayAM che ?' prabhue dhUmaketunA pUrvabhava saMbadhI vera batAvIne kahyuM ke zrIkRSNane pUtra vidyAdharanA tyAM Ananda pUrvaka mATe thAya che. tyAre nAradajIe pUchayuM ke he svAmi! dhUmaketunI sAthe pUrva janmamAM teNIne vera kema thayuM ? tyAre prabhue jabudvipanA bharatakSetramAM magadhadezanA alaMkAra rUpa manahara manaramya udyAnethI atyaMta suMdara "zAlIgrAma" nAme gAma che, tyAMnA lekethI pUchata sumana nAme eka yakSa raheto hato, eka vakhata nandIvardhanasUri nAme AcArya mahArAja tyAM AvIne rahyA, somadeva ane agnilAthI utpana thayelAvedavedAntane jANavAvALA, agnibhUti tathA vAyubhUti nAmanA be pUtre vAda karavA mATe AvyA, sUrIzvaranA "satya" nAmanA ziSya te banene kahyuM ke kaI gatimAMthI AvIne A manuSya gati prApta karI che? ApanI Page #167 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 156 pAse jJAna hoya te mArA praznano javAba Ape, te bannee maunane dhAraNa karyuM. munie temane pUrvabhava kahevA mAMDyo. A gAmanI bahAra vanamAM atyaMta mAMsa lolupta ziyALa hatA. khetaramAM kAma karanArA kheDutoe zAmaDAnI vAdhara khetaramAM mUkI hatI, rAtanA varasAda thaye, bhUkhyA evA tame bane te cAmaDAnI vAdhara khAI gayA, adhika AhAra levAthI marIne Apa bane emadevanA putra tarIke utpanna thayA, savAranA kheDUte AvIne joyuM te cAmaDAnI vAdhara khAI javAmAM AvI hatI, tyAMthI te ghera AvyuM. thoDA divasa pachI te kheDuta marIne pitAnI pUtravadhunA udarathI pUtra tarIke janmya, tene jAtismaraNajJAna thavAthI vicAryuM ke pUtravadhune mAtA kema kahevAya ! vaLI pUtrane pitA kema kahevAya ! mATe jANI joIne mugo rahevA lAge, tame vizvAsanI khAtara te kheDutane bolAve, te kheDutanA AvyA bAda munie tene kahyuM ke "tuM sa koca cheDIne tAre pUrva bhava batAva' saMsAramAM te pitA putra, pUtrapitA e kama .cAlatA ja rahe che. | muninI vAta sAMbhaLI te kheDute badhAnI sAkSIe Azcarya cakita banIne pitAnA pUrvabhavanI badhI vAta kahI dIdhI, tenA pUrva bhavanI vAta sAMbhaLI ghaNA leke e dIkSA grahaNa karI, te bane brAhmaNaputra lajijata banIne ghera gayA, muninI upara krodha AvavAthI te banne jaNA talavAra Page #168 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 157 laIne mAravAnI IcchAthI rAtanA muninI pAse AvyA, paraMtu sumana yakSe teone sthabhita banAvI dIdhA. prAta:kAlamAM te bannene nagarajanAe tathA sAmadeva ane agnilAe raDatA joyA, te badhAnI sAme pragaTa thaI ne yakSe kahyuM ke muninI hatyA mATe A banne AvelA hatA, te bannene me' sthabhita karIne rAkhyA che. jo tee sAdhunA ziSya banI jAya teA teone chuTA karU, nahitara temane cheDIza nahI. tyAre te khannee kahyu ke ame munidha nu pAlana nahi karI zakIe. para`tu zrAvaka dharmanuM pAlana karIzu' ane zrAvakapaNAmAM muninA ziSya banIne rahIzuM. A pramANe kahevAthI te bannene yahne cheDI dIdhA, tyArathI muninA pAsethI jinezvara praNita zrAvaka dharmane agikAra karI, abhimAna rahita rahevA lAgyA, yakSanA kahevAthI paNa mithyAtvI agnilA ane sAmadeve zrAvaka dhama agikAra na karyAM. te banne bhAIo . zrAvaka dharmanuM ArAdhana karI marIne cha pacepamanA AyuSyavALA pahelA devaleAkamAM deva tarIke utpanna thayA. tyAMthI cavIne gajapura nagaramAM addAsa zreSThinA pUtra paNe utpanna thayA, teenA nAma pU bhadra ane mANi bhadra rAkhavAmAM AvyA hata, ahaM dAse jJAnI mahendra muninI pAse dIkSA grahaNu karI. munine vaMdana karavA mATe jatA pUrNu bhadra ane mANibhadrane, cAMDAla ane putrIne joI atyaMta Page #169 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 158 AnaMda Avye, mahaSine namaskAra karI te bannena tarapha peAtAne sneha kema utpanna thayA, tenu kAraNa pUchyuM, munie kahyuM ke zAligrAmamAM jyAre tame e bhAI e brAhmaNu kulamAM janmelA hatA, tyAre seAmadeva ane agnilA tamArA mAtA pitA hatA, sAmadeva marIne bharatakSetranA za'khapura nagaramAM parastrI la'paTa jitazatru nAme rAjA thayeA, agnilA marIne seAmabhUti brAhmaNanI rUkimaNI nAme patnI thaI, atyata rUpazAlinI rUkimaNIne eka divasa keAi eka kAmAtura rAjAe tene pakaDIne peAtAnA antaHpuramAM rAkhI, teNInA virahAgnimAM masta tene priya pati seAmabhUti duHkhI banIne rahete hatA, hajAra varSa sudhI phikamaNInI sAthe rita krIDA karIne te rAjA marIne traNa patyeApamanA AyuSyanA baMdha karI narakagatimAM utpanna thayA, tyAMthI nIkaLIne mRga thayA, vAghathI marAyA, tyArabAda mAyAvI Nika pUtra tarIke utpanna thayA, pachIthI hAthI thayA, ka - lAghavI jAtismaraNu jJAna prApta karI teNe anazana karyuM. aDhAramA divase saudhama devalokamAM gu paDyeApamavALe tra deva thayA, tyAMthI cyavIne hamaNAM cAMDAla tarIke utpanna thayA che. rUkimaNI bhavabhramaNa karatI putrI tarIke utpanna thaI che. pUrva sa`kha'dhanA ceAge te mane upara tamAne prema utpanna thayA che. ane bhAI Ae mAtApitAnA bhAvAne sAMbhaLI -cAMDAla ane putrIne bedha ApI, jAtismaraNujJAna prApta Page #170 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 159 karAvyuM. tyArakhAda cAMDAla anazana karIne naMdIzvara dvIpamAM che deva tarIke utpanna thayA, kutrI paNa anazana karIne samAdhi pUrvaka marIne zakhapura nagaramAM sudanA nAme rAjaputrI thaI, ahvAsanA putrAe pharIthI munIzvarane kutrI tathA cAMDAlanI gati bAbatane prazna karyo. munIzvare kahyuM ane te banne bhAI ethI prakheASita anI te rAjapUtrI sayama laI samAdhi pUrNAMka marIne devalAkamAM gaI. pUrNa bhadra ane mANibhadra paNa marIne prathama devaleAkamAM sAmAnika deva tarIke utpanna thayA, tyAMthI cyavane hastinApuramAM vizvasena rAjAnA pUtra rUpe, madhu ane kaiTabha nAmathI prasiddha thayA, naMdIzvarathI te devaccIne khaTapura nagaramAM Danakaprabha rAjA thayA. sudanA paNa svargathI cyarvIne bhavabhramaNa karatI, kanakaprabharAjAnI candrAbhA nAme rANI thaI. rAjAe madhu ane kaiTabhane rAjA ane yuvarAja pada ApI saMyama lIdheA, kALadharma pAmIne devaleAka gayA, pallipatinA kapaTathI bhIma rAjAe te bannenA rAjya upara caDhAI karI, tene mAravA mATe jyAre madhurAjAe prayANu karyu tyAre vaTapuranagaramAM kanakaprabha rAjAe tenuM bahumAna karyuM. madhyAhna samaye candrAbhA jyAre tene namaskAra karIne antaHpuramAM javA lAgI te vakhate kAmAnya banIne madhue teNIne pakaDavAnI IcchA karI, paraMtu mandinA rAkavAthI teNe tarata ja AgaLa kuca karI, bhImane jItI jyAre madhu Page #171 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 160. rAjA vaTapura AvyA tyAre paNa kanakaprabha rAjAe tenuM bahumAna karyuM. kanakaprabha rAjA pAse candrAbhAnI mAgaNI karI. kanakaprabhe nA kahI, te vAre madhu teNIne balAtkArathI hastinApura laI gaye, caMdrabhAnA virahathI te mUcchita ane vyAkula ba, kanakaprabha nAma hovA chatAM paNa zarIrathI niprabha banI gaye. eka divase vArtAlApanA prasaMge caMdrAbhAe parastrIgamananI prazaMsA karI, madhurAjA bolyA ke padArAgamana te atizaya niMdaniya che. daMDanIya che. pharIthI caMdrAbhAe. kahyuM ke mahArAja padArAgamanIka pUjanIka hoya che, temAM Apa zrImAna eka daSTAMtarUpa che. sAMbhaLIne madhurAjA lajita banyA, temanuM mAthuM nIcu namI paDyuM. A bAju kanakaprabha pitAnA bALaka sahita "rAjapatha upara bhamI rahyo hato, raDatI caMdrabhAe madhune kahyuM ke jue te kharA ke mArA virahamAM vyAkula koNa pharI rahyuM che. jotAnI sAthe ja madhunA cittamAM vairAgya prApta tha, pazcAtApa karatA madhurAjAe pitAnA bhAInA putrane rAjyagAdI suprata karI. pitAnA bhAI kaiTabhanI sAthe vimalavAhana gurUnI pAse saMyama lIdho, hajajAra varSa sudhI. tapasyA karI, dvAdazAMgIne abhyAsa karI, sAdhu vaiyAvaccane karatAM, samAdhipUrvaka kALa dharma pAmIne sAtamA devalokamAM sAmAnikadeva thaye. kanakaprabha paNa traNa hajAra varSa sudhI bhUkha ane Page #172 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 16 tarasathI vyAkula banIne madhunI uMmara vairanA badale, lenonI bhAvanAthI marI gayA ane dhUmaketu nAme jyAtiSa kramAM deva thayeA, tyAM paNa madhu nahi jovAthI, cyavane pharIthI manuSya ceAnimAM janma lIdheA, tapathI kAyAne kSINa karI marIne vaimAnika deva thayA, tyAM paNa madhu nahI jovAthI du:khI thayA, tyAMthI cyavane bhavabhramaNa karIne akAma nirjarAthI marIne jyAtiSkamAM dhUmaketu nAme deva thaye, te vakhate devaleAkamAMthI cyavIne rUkimaNInA udaramAM ALye, A pramANe pUnA veranI para parAthI dhUmaketue pradyumnanu' haraNa karI, zilA upara cheDI mUkayo che. pUnA puNyathI te rakSaNa karAyeleA che. tyAMthI khecarane arpita karAyela che. sAla varSo pachI te mAtAne maLaze, pharIthI nAradajIe pUchyuM ke sAla varSa sudhI na malavAnuM kAraNa zu che ? ' zrI sIma'dhara svAmie kahyu ke ja'budvipanA bharata kSetramAM magadha nAme deza che. temAM lakSmIgrAma nAmanA eka gAmamAM seAmadatta nAme eka brAhmaNa hatA. lakSmIvatI nAme tene strI hatI, eka divase upavanamAM jaI ne ka'kuthI ra`gelA hAtha vaDe mAranA iMDAne lAla karI nAkhyA, A mArA IMDA nathI ' ema samajIne tenI mAtA meAralIe seAlaghaDI sudhI tene. sevyA nahI. varasAdanA pANIthI raMga jatA rahyo, tyAre meAralIe te IMDA peAtAnA che tema samajIne senyA, pharIthI lakSmIvatI vanamAM laI, manahara mayurane joI te mayurane mayurI pAsethI khaLajakharIthI laI gaI, peAtAnA --11 Page #173 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karAvana divasa te samAdhi - 162 baccAnA viyege te moralI retI hatI, lakSamIvatIe te maranA baccAne zikSaNa ApI hoMziyAra banAvyuM. mayurIna kalpAMta ane tene duHkhI joIne lokoe AvI lakSmIvatIne kahyuM ke te bhayaMkara duHkhI thAya che. mATe tuM meranA baccAne mUkI de, lakSmIvatInA aMtaramAM dayA AvI ane meranA baccAne tenI mAtA pAse jaIne mUkI AvI. sela mahInA sudhI moralIne putrane viyega sahana kare paDaze, te pApathI brAhmaNIe sela varSa sudhI putra viyoga karAvanAra nikAcita karma bAMdhyuM, eka divasa te lakSmIvatI darpaNamAM pitAnuM svarUpa jetI hatI. eTalAmAM samAdhigupta nAmanA eka muni tenA ghera AvyA, teNIne pati teNune AhAra ApavAnuM kahI kAma mATe bahAra gaye, teNIe sAdhune tiraskAra karI bahAra kADhI mUkyA ane daravAjo baMdha karI dIdho, sAdhu nindAnA pApathI keDha rega nIkaLe, sAtamA divase bhayaMkara duHkhane bhogavatI tenuM agnimAM paDIne baLI gaI, anukrame bhuMDaNa, gadheDI ane kutrI thaIagnimAM paDIne marI gayelI kutrI bharUcamAM durgA ane durbhAgyanA udayathI kANA nAmanI mAchImAranI dIkarI tarIke utpanna thaI mAtA pitAe teNIne tyAga karyo, yauvanAvasthAmAM teNI narmadA nadImAM nAva calAvIne pitAnI AjIvikA prApta karatI hatI, bhavitavyatAnA yogathI eka divasa sadhyA samaye narmadAnA kinArA upara kAyotsargamAM lIna teja samAdhigupta munine joyA. AhAra Page #174 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 163 A bhayAnaka ThaMDImAM rAtrinA ThaM'DIthI muni pIDA na pAme eve vicAra karIne ghAsa vaDe te muninA zarIrane DhAMkI dIdhuM, savAranA teNIe munine vaMdanA karI, munazvare teNIne dhama saMbhaLAvyA, 'Apane me kAMya joyA che.' A pramANe kahevAthI munie tene pUrva bhavAnI vAta kahI saMbhaLAvI, teNIne jAti smaraNajJAnanI prApti thaI, peAtAnA AtmAnI ane pote pUtra bhavamAM karelA duSkRtyonI niMdA karatI, munIzvaranI kSamAyAcanA karavA lAgI, munie teNIne zrAvikA banAvI, muninA vacanathI 'nAyala' nAmanA eka zrAvake teNIne Azraya ApyuM. jinA/pUryAMka ekAntara upavAseAthI bAra varSa vItAvyA, eka mahInAnu` sayama svIkArI samAdhipUrvaka marIne pa'cA vana palyeApamanA AyuSyavALI acyutendranI mukhya devI tarIke utpanna thaI, tyAMthI cyavIne te kRSNanI paTTarANI kimaNI tarIke hAlamAM che. tapeAgnithI teNIe kamamalane khAnyAM, paraMtu mayurIputra virahathI bAMdheluM nikAcIta ka hamaNAM udayamAM Avyu che. tethI teNIne sela varSa sudhI putranA viraha sahana karaveA paDaze. A vAtane sAMbhaLI tIrthaMkarane namaskAra karI nAradajI caiAma mArge vatAca pata upara AvyA, putra janma thavAthI kAlasa'varanI prazaMsA karI, kAlasa vare paNa zrI nAradajInI pUjA karI, prasannatAthI pradyumnane batAvyA, nAradajI e paNa rUkimaNInI AkRtithI malatA te putrane joI Page #175 -------------------------------------------------------------------------- ________________ manamAM vizvAsa karatA nAradajI becaranI rajA laIne dvArikA nagarImAM AvyA. dazArkonI sAme rUkimaNa putranA samAcAra kahyA, ane lakSmIvatInA bhavathI mAMDIne zrI sImaMdhara svAmithI varNavAyelA bhavenuM vRttAMta rukimaNIne kahI batAvyuM. 3kimaNIdevIe nAradajIne namaskAra karyo, tIrthakaranI vANathI sela varSa bAda putra prAptine nizcaya karIne rUkimaNa sahita kRSNa sukhapUrvaka rahevA lAgyA. - zrI Sabha ravAminA karU nAmanA putra thayA hatA, jemane deza kurUkSetranA nAmathI prasiddha thaye, temanA putra hastinA nAmathI hastinApura sthApita thayuM. temanI paraMparAmAM anantavIrya, kRtavIrya thayA, temAM sUbhUma cakavati thayA, temanI paraMparAmAM aneka rAjAo thayA, temAM zAntanuM nAmanA eka rAjA atyaMta prasiddha hatA. temane gaMgA ane satyavatI nAmanI be rANIo hatI, gaMgAne putra bhiSma thaye, jenuM bIjuM nAma gAMgeya hatuM. satyavatIne citrAMgaja ane citravIrya nAme be putre thayA, aMbA, aMbikA ane aMbAlikA nAme citravIryane traNa strIo hatI. traNathI anukrame dhRtarASTra, pAMDu ane vidura nAmanA traNa putro thayA, dhRtarASTra upara rAjya kArabhAra suprata karyo, kAraNa ke pAMDu rAjA mRgayA ramavAmAM tallIna hatA, dharASTra gAndhArela zabalaputra tathA zakuninI gAdhArI Adi ATha henanI sAthe lagna karyA, temAM dhatarASTrane dUryodhanAdi sau putra thayA, kuMtI nAmanI patnIthI pADurAjAne Page #176 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - 165 yudhiSThira, bhIma ane arjuna nAme traNa putra thayA, jyAre bIjI mAdrI nAmanI patnIthI nakula ane sahadeva nAmanA be mahArathI putra utpanna thayA, zaMkaranA pAMca mukhonI jema pAMca pAMDu putre zobhatA hatA. kAmadevane pAMca bANanI jema yudhiSThirAdi pAMDu rAjAnA pAMce putre mAnava, becara, zUrA sendrothI paNa chatAya tevA nahatA, rUpa, vidyA, zaurya, vIrya, dhairya, vinamra ane vinayAdi guNethI parasparapardhA karanArA hatA, lekamAM cAre tarapha pAMDanI yazakIrti phelAvA lAgI hatI. eka divasa zrI kApilya purAdhIza drupada rAjAe dUta dvArA pAMDu rAjAne vinaMti karI ke sad guNethI alaMkRta draupadInA bhAvI svayaMvaramAM dazAI balarAma ane kRSNa, damadanta, sudhana, zizupAla, rUkima, karNa Adi aneka rAjAe kAMpilya dezamAM padhAravAnA che. mATe Apa paNa ApanA pAMca putra sahita padhArIne svayaMvara maMDapane zibhA, tyArabAda pAMDu rAjA paNa pitAnA pAMca putre sahita aneka rAjAe kapilyapuramAM AvyA, maMDapamAM AvI vimAnanI jema uMcA Asana upara bIrAjamAna thayA. snAna ane vilepana karIne divyamALA, vastro ane alaMkArothI vibhUSita gRhamaMdiramAM zrI jinezvaranI pUjA karIne sakhIo sahita traNe lekanI strIonA mukhacaMdrane jItavAvALI na hoya ! te pramANe pitAnA mukhacaMdrane dhAraNa karatI, kaMkaNunA avAjethI, devAMganAone, jhAMjharanA avAjathI Page #177 -------------------------------------------------------------------------- ________________ nAgakanyAone, mAlAnA avAjathI mAnavIone chatatI driaupadI sabhA maMDapamAM AvI, vetriNIthI nAma laIne batAvAtA rAjAone choDI pAMDavonI pAse AvI. teNue te samaye mahilamukulanI samAna nirmala pitAnA kaTAkSothI kSaNavAramAM temanA pratyene lekottara anurAga pragaTa karyo, teNIe varamAlAthI pAMce pAMDavone vibhUSita karyA, badhA rAjAo Azcarya anubhavavA lAgyA, eka bIjAnuM mukha jevA lAgyA, eTalAmAM cAra muni tyAM padhAryA, draupadIne pAMca pati kema ? A pramANe rAjAonA pUchavAthI teoe batAvyuM ke pUrva bhavamAM karelA karmonA pariNAmathI tene pAMca patinI prApti thaI che. karmane rokavAnI tAkAta-kenI che? campA nagarImAM traNa vedonI samAna tejasvI somadeva ane samabhUti tathA somadatta nAmanA traNa sAdara bhAIo hatA, temane anukrame nAgazrI, bhUtazrI, ane yajJazrI nAme traNene traNa patnIo hatI, lokee nizcaya karyo ke ApaNe judA judA rahIe chIe te paNa vArA pharatI ApaNe badhAe dareka ghera bhejana karavuM. eka divasa somadevanA gharamAM bhejanano vAro AvavAthI nAgazrIe pite atyaMta rasAsvAdavALuM suMdara bhejana taiyAra karyuM. aneka prakAranA zAkane banAvatI nAgazrIe bhUlathI kaDavI tuMbaDInuM zAka banAvyuM. rasAsvAdanI parIkSA karavA mATe teNIe thoDuka zAka mA mukayuM tyAre teNIne Page #178 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 137 ati kaDavuM lAgavAthI ghaNeA pazcAtApa thayA. te zAkane chUpAvI juduM mUkI dIdhuM. teNIe peAtAnA tyAM AvelA peAtAnA dIyara sahita saghaLA parivArane svAdiSTa leAjana karAvyuM. bhAgyavazAt seAmadeva vigere jamIne gayA bAda dhama gheASasUrinA ziSya dhaci nAmanA muni mAsamaNunA pAraNA nimitte nAgazrInA ghera vaheAravA AvyA, nAgazrIe kaDavI tuMbaDInuM zAka vaherAvyuM. ane manamAM Anada mAnyA, muni tyAMthI nIkaLIne gurU mahArAjanI pAse AvyA, gurU mahArAje sudhIne kahyuM ke AhAra vAparavA cegya nathI, mATe tene paraThavIne khIjo zuddhAhAra lAvI pAraNuM karA. gurUmahArAjanI AjJAthI muni mahAranI stha'Dila bhUmi upara gayA, tyAM te zAkanuM TIpu paDavAthI kIDIe ekatrita thaI. ane maravA lAgI, tyAre vicAyuM ke jarA jeTalA TI'pAthI ATalI badhI kIDIe marI gaI, te A badhuM paraThavIza teA keTalI badhI kIDIe marI jaze, tenA karatAM mArA ekanuM mRtyu vadhAre sArU che. A pramANe vicArIne munie peAte ja te AhAra vAparyAM, namaskAra mahAmatranuM dhyAna dharatA marIne te munI zvara sarvo siddha vimAnamAM ahamintra tarIke utpanna thayA, dha rUci aNugArane vadhAre samaya kema gayA ? te jANavA mATe khIjA muniene AcArya bhagavaMte tapAsa karavA mATe mokalyA, stha'Dila bhUmimAM munine mRtyu pAmelA Page #179 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 168 joIne munie dharmadevaja laI sthAnamAM AvI gurUmahArAjane joyelI hakIkata kahI saMbhaLAvI, gurU mahArAje avadhijJAnathI jANIne nAgazrInI duSTatA, tathA dharmarUci aNagAranI sadgatine vRttAMta sAdhuone kahyo, sAdhusAdhvIoe semadevAdi parivArane muni hatyAnA samA. cAra kahyA. AkhA nagaramAM samAcAra phelAI gayA ane hAhAkAra macI gaye, are pApiNI ! te A pApa kema karyuM? caMDAlanI mAphaka tuM aspRzya che? tAruM nAma levAmAM paNa mahA pApa che. A pramANe kahetA samadevadi parivAre nAgazrIne gharamAMthI kADhI mUkI. nirAzrita banelI nAgazrI raMkanI jema atyaMta duHkhIta banI, jyAM tyAM rakhaDavA lAgI, mahA pApa rUpa jhADanA sAkSAt phalarUpa zvAsa, kuSTAdi sela rogathI narakanuM duHkha bhegavavA lAgI, kuMbhIpAkAdi narakanI vedanAthI paNa atyaMta tIvra vedanAne sahana karatI marIne chaThThI narake gaI. tyAMthI nIkaLIne mAchImArapaNe utpanna thaI pharIthI sAtamI nArakImAM gaI, A pramANe sAte nArakImAM be be vakhata utpanna thaIne sthAvara ane trasagatimAM utpanna thaIne madhyama guNethI manuSyanuM AyuSya bAMdhyuM. A caMpAnagarImAM sAgaradatta zeThanI subhadrA nAmanI patnInI kukSie sukumAlikA nAme pUtrI rUpe utpanna thaI te ja Page #180 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 169 nagaramAM jinadatta nAmanA sArtha patinI subhadrA nAmanI patnInI kukSi e guNa sAgara nAme pUtra thaye hate. eka divase jinadatta mahelanI upara kanduka kIDA karatI mRgAkSI sukumAlikAne joI, A amArA pUtrane mATe cogya ja che. A pramANe AptajananI sAthe vicAra karI sAgaradattanI pAse sukumArikAnI mAgaNI karI. te vAre zeThe kahyuM ke mane mArA prANa karatAM te adhika priya che. mane bIjuM koI saMtAna nahi hovAthI teNInA vinA eka kSaNa paNa jIvI zakAya nahIM. Apane pUtra ghara jamAI rahevA taiyAra thAya te mArI saMpatti sahita mArI putrI ApuM. sArthapatie kahyuM ke "vicAra karIne kahIza" te pramANe kahIne te sArthavAha pitAnA ghera AvyA, ane pUtrane puchayuM. teNe mauna dvArA vAtane mAnyatA ApI, sArthavAhe pitAnA putranI vAta mAnya karI, zreSTi pAse AvI pitAnA pUtrane gharajamAI tarIke rahevAne svIkAra karyo, ane zrImaMtoe dhAmadhUma pUrvaka sAgara ane sukumAlikAnA lagnane mahotsava ujavyo. rAtrinA banne ziyA upara beThA hatA, tyAre pUrva karmanA durbhAgyanA udayathI sukumAlikAnA zarIrane sparza sAgarane mATe dAvAnala, vaDavAnala, vidyut ane ulakAnA duHkha karatAM paNa adhika duHkhadAyaka lAge, guNasAgara eka kSaNa rahIne tene cheDI pitAnA ghera AvyuM, sukumAlikA jyAre jAgI tyAre pitAnA patine nahi Page #181 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - 170 jevAthI atyaMta duHkhI thaI, ane jema tema rAtrI pasAra karI, prAtaHkALamAM pati-patnI mATe dAtaNa pANI laIne subhadrAe mekalAvelI dAsIe ekalI sukumAlikAne raDatI. joI teNIe AvI subhadrAne vAta karI, subhadrAe zreSTine vAta karI, zreSTie jaIne sArthavAhane Thapako Apyo. ekAMtamAM jinadatte pUtrane pUchayuM ke AdarapUrvaka grahaNa karelI sukumAlikAne te tyAga tema karyo, vatsa ! tuM zreSThine tyAM jA, kemake te tene mArI sAme ane meM sajajanonI sAme svIkAra karyo che. guNasAgare kahyuM ke pitAjI! huM agnimAM AnaMdathI praveza karI zaku chuM. paraMtu agnithI paNa adhika bhayaMkara pa zreSThi-- pUtrIne sahana nathI karI zakate, dIvAlanI pAchaLathI zreSTie badhI vAta sAMbhaLI, jamAInI AzA choDIne ghera AvI pUtrIne kahyuM ke he pUtrI ! sArtheza pUtra tArAthI virakta che. huM tArA mATe bIje pati zodhI lAvIza, tuM duHkha lagADIza nahi, zreSTie pitAnA mANaso dvArA pUtrIne mATe cagya varanI tapAsa karAvI, bhAgyavazAt eka divasa mahelanA upara beThelA zeThe jIrNa vastra dhAraNa karelA, moDhA upara mAkhIo baNabaNatI hatI, evA eka bhikSukane je, zeThe tene belAvI, snAna karAvI, caMdanane lepa karAvI, bhejana karAvI kahyuM ke vatsa ! huM tane mArI putrI ApuM chuM. tuM tenI sAthe devanI jema abhilASita kIDA kara, te sAMbhaLI AnaMdita banele bhikSuka rAtrIe Page #182 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 171 vAsagRhamAM rezamI cAdaravALA, caMpAnA pupathI mahekI rahelA palaMga upara jaIne beThe. zreSThi pUtrI sukumAlikAe jevo pitAno hAtha aDakADayo tyAM ja bhikhArInuM aMga baLavA lAgyuM. manamAM vicAra karavA lAgyo ke nAmathI sukumAlika che paNa sparzathI aMgane Aga lagADanArI che. mATe Ane dhikkAra che. thoDA samaya mATe paNa Ane sparza karIza to agnimAM ghInI jema vilIna thaI jaIza, A pramANe vicArIne bhikhArI tyAMthI bhAge. ke jene paheragIra paNa pakaDI zakyo nahI. vilApa karatI putrIne pitAe pUrva karmane deSa batAvIne sAttvanuM ApyuM, hIMmata ApI, dAna, dhyAna ane tapanuM ArAdhana karI, gharamAM rahI karmono kSaya karavAnuM kahyuM. e pramANe samaya pasAra thavA lAgyo, eka vakhata AryA govAlikA AhAra levA mATe AvI, teNe dharma zravaNa karAvyo. virAgya vAsita sukumAlikAe tenI pAse dIkSA grahaNa karI. chaThTha, akramAdi tapanI ArAdhanA karatI vicAravA lAgI ke sUrya sAme draSTi karIne eka divasa gurUne pUchayuM ke huM A udyAnamAM AtA panA karIza. teNIne niSedha karavA chatAM ekalI sukumAlikAe udyAnabhUmimAM AtApanA zarU karI, tyAM aneka purUSethI sevAtI devadattA nAmanI vezyAne AvelI jeI sukumAlikA sAdhvIe niyANuM karyuM ke "tapanA prabhAvathI devadattAnI jema mane paNa pAMcapatinI prApti thAva' aMga, vastra, Page #183 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 192 zaucAdi, snAnane niSedha hovA chatAM paNa samudAyathI ekalI paDIne upAzrayamAM ekalI svacchandapaNe rahevA lAgI, marIne navapalyeApama AyuSyavALI saudharma devalAkamAM devI tarIke utpanna thaI. tyAMthI cyavIne drupada rAjAnI pUtrI draupadI tarIke utpanna thaI. pUrve karelA niyANAnA cege teNe pAMca patinI sAthe lagna karyA che. temAM Azcaya kAMI ja nathI, jevuM karma AMdhavAmAM AveluM hoya, tevu* kula bhegavavAmAM Ave. sauthI meATA (yudhiSThira )mAM pati zvasurabhAva ane nAnA ( sahadeva ) mAM pati diyarabhAva ane madhyama traNa ( bhIma, arjuna ane nakuLa) mAM pati diyara ane zvasura bhAvanuM nirUpaNa karatI, mana, vacana ane kAyAnI zuddhivALI satI cuDAmaNI banaze, cAraNu muni kahIne AkAza mArge cAlyA gayA. " te vakhate sAdhu, sAdhu, zabda thavA lAgyA, kRSNAdi rAjAe paNa ' sAdhu ' zabdanI punaHghoSaNA karI, te badhA rAjAe sahita nagaramAM AvI utsAha pUrvaka pAMDavAe draupadI sAthe lagna karyA, pAMDurAjAe dazAA~ sahita zrI kRSNa tathA khIjA rAjAone Amatrita karIne peAtAnA nagaramAM teone satkAra karyAM, badhA rAjAemAM paNa zrI kRSNa tathA khalarAmanA atyuttama satkAra karI, sarve rAjAone vidAyagiri ApI, anukrame yudhiSThirane rAjyagAdI upara esADI ghaNA samaya bAda pAMDu rAjA avasAna pAmyA. Page #184 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 173 pitAnA ane pUtre nakula ane sahadeva "kuMtI'ne. suprata karI, mAdrI paNa mRtyu pAmI, yudhiSThira rAjAe nItipUrvaka rAjya karavA mAMDyuM. bhImAdi cAre bhAIee temanI AjJAnuM pAlana karyuM. rAjya lebhI dhRtarASTra pUtra duryodhanAdi kIrae pAMDanuM apamAna karavAnI zarUAta karI, aMtaramAM duSTa bhAvanAne dhAraNa karatAM kaura bahArathI saraLatAne dekhAva karatA hatA.' mannione pitAnA pakSamAM laIne pAMDavone jugAramAM pravRta karyA, jugArathI nalarAjAnI viSama sthitine jANavA chatAM paNa duSkarmanA prabhAvathI jugAramAM pravRta pAMDane harAvyA. pAMDee saptAMga rAjyane dAvamAM mUkyuM. temAM paNa pAMDa hAryA, aMte draupadIne paNa dAvamAM mUkI, draupadIne paNa hArI gayA, bhAgyanI gati vicitra che. sabhAmAM sarve rAjAonI sAme duryodhane zrImatI draupadInA mAthAnA vALa pakaDIne kheMcI, eTaluM ja nahIM paNa vastranI gATha cheDIne sabhAmAM nagna karavAnI duSTa bhAvanAthI vastra kheMcavAnI duryodhane zarUAta karI, satyaniSTha rAjA yudhiSThire A badhuM ja sahana karyuM. paNa duryodhananI duSTa pravRtti je draupadIne bharasabhAmAM nagnAvasthA prApta karAvavAnI hatI te bhImAdi cAra bhAIne sahana na. karI zakyA. ghaNA rAjAoe zrI draupadIne choDI devA mATe duryodhanane samajAvyuM, paNa duryodhana samaje nahi tyAre. Page #185 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 174 ekAeka bhImanuM hRdaya krodhathI khaLavA lAgyuM. AkhA lAla banI gaI, gadA laIne dhanane mAravA mATe doDayo, tyAre bhImathI DarIne te bhAgI gayA, duryodhane rAjyane peAtAnA tAbAmAM lIdhuM. dUta dvArA pAMDavane kahevaDAvyuM ke ' jugAramAM hArI gayA che! mATe tame! amArA rAjyamAMthI cAlyA jAva' krUtanI vANI sAMbhaLIne bhImADhi pAMDavAe duryodhanane mAravAnA vicAra karyo, paraMtu yudhiSThire asatyanI AcaraNA nahi karavA mATe potAnA bhAI ene samajAvyA, dhRtarASTranA pUtreAthI apamAnita thayelA pAMDave potAnI mAtA tathA patnI sahita jaM galamAM pharavA lAgyA, dazAAMnI vhena kuMtI aneka prakAre potAnA pUtrAne samajAvI dvArakAmAM laI AvI, divyAstrAthI susajja pAMDavene paNa bhAgyanA vaze mAmAnA ghera rahevuM paDayu. ku'tI sauthI prathama samudravijayanA mahelamAM AvI. te vAre samudravijaya rAjA peAtAnA bhAI e sAthe rAjasabhAmAM beThA hatA, samudra rAjAe tathA bhAIee kuntIne putrA sahita Adara satkAra pUrNAMka Asana upara besADavA, ajalibaddha praNAma karIne snehathI gaLagaLA anIne kahyuM ke ApanA AzirvAda mArA kAnane pavitra kare che. Apa leAkeAne ghaNA divasa khAda jovAthI mArA cittamAM haSa ubharAya che. para'tu ApanA zarIranI malinatA tathA bhANejanuM Page #186 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 175 pAdapAgamana vigere joIne mArA cittamAM dukha paNa thAya che kuMtIe pati mRtyuthI mAMDIne pitAnA pUtra sahita dvArikA AvavA sudhIne vRttAMta kahI batAvyuM, mArA pUtre AvatA nahatA chatAM teone samajAvI ahIM A laI AvI chuM; dazAhae kahyuM ke rAkSasa jevA duryodhanAdithI bacIne amArA bhAgyadayathI Apa sarve ahIM AvI gayA che, A badhA amArA mATe pUjya che tame badhA AnaMdathI ahI raheje. kuntIe paNa kahyuM ke Apa sarvenA saujanya tathA baLadeva ane zrI kRSNanA leke ttara caritrane sAMbhaLI javAnI IcchAthI AvI chuM, tyArabAda kuntI pAMce pUtra sahita kRSNanI sabhAmAM AvI, kRSNa ane balarAme uThIne AgaLa AvI kuntIne namaskAra karyA, balarAma ane kRSNa pAMDavAnI sAthe nAnA moTAne viveka rAkhI. paraspara namaskAra ane AliMgana karI yathAcita Asana upara beThA, zrIkRSNe kahyuM ke Apa sarve ApanA pitAnA ghera AvyA che, kAraNa ke yaduone mATe ane pAMDa mATe saMpatti sarakhI ane eka ja che. yudhiSThire paNa zrIkRSNanA guNenuM samacita varNana karyuM ane kahyuM ke Apane prApta karI hame leke vizvamAM adhika balavAna chIe. zrI kRSNa dvArikAmAM pAMDane rahevA mATe alaga alaga mahele ApyA, dazAoM anukrame pitAnI kanyA lakSamIvatI, verAvata, subhadrA, vijayA ane rati pAMce Page #187 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - 176 pAMDAne A pI, pAMDave pitAnA rAjya kAla karatAM paNa vizeSa AnaMdathI lakSamIne upabhega karatA rahevA lAgyA. yuvAvasthAmAM atyaMta mane hara sakala kalAvida, pUrNa candranA samAna pradyumnane joI tenI pAlakamAtA jeNI kAlasaMvaranI patnI hatI te kanakamAlA bhaganI IcchA karavA lAgI.. te manamAM vicAra karavA lAgI ke AvuM addabhUta rUpauMdarya, devedevandra ke manuSya athavA vidyAdharomAM malavuM muzkela che. bhAgyathI A ratna ApaNI pAse che mATe teno upabhega karavAmAM ja jIvananI saphalatA che. eka divasa ekAntamAM pradyumnanI sAme pitAnA mahAbhyane batAvatI tene kahevA lAgI ke vitAvya parvatanI uttara zreNamAM agni purAdhIza niSedharAjanI huM putrI chuM; mArA bhAInuM nAma nadhi che. pitAjIe mane gaurI tathA prajJapti nAmanI be mahAvidyAo ApI kAlasaMvaranI sAthe mArA lagna karyA che. mArA bala upara kAlasaMvara anya rAjAone tRNa samAna tuccha samajato sukhapUrvaka pitAnA jIvanane vyatita karI rahyo che. te svapnamAM paNa anya strIne IcchatA nathI. A pramANe tene mArI upara agAdha prema che. chatAM paNa huM ApanI pAse bheganI prArthanA karuM chuM tene dhikArI A5 mAruM apamAna nahI kare, pradyumna teNInI vAta sAMbhaLIne "zAnta pApa" A pramANe kahIne madhura zabdathI kahyuM ke ApanuM kahevuM ThIka nathI, kemake Apa Page #188 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 177 mArI mAtA che, huM Apane putra chuM; mATe anucita kAryanuM pariNAma haMmezA sukhada nahi paNa duHkhada Ave che. A sAMbhaLI teNue pUrva vRtAnta kahIne jaNAvyuM ke huM tArI mAtA nathI, ane tuM mAre putra paNa nathI, pharIthI upabheganI prArthanA karavA lAgI. pradhune kahyuM ke mane tArA putrane tathA tArA svAmine Dara (bIka) lAge che. tyAre kanakamAlAe gaurI tathA prajJapti nAmanI be vidyAo ApIne kahyuM ke have tuM nirbhaya banIne mArI IcchA pUrNa kara. pradyumna pharIthI bahAnuM kADhIne kahevA lAgyuM ke pahelAM tuM mArI mAtA hatI, paNa have te tuM mArI gurUNa banI gaI che. mATe have te khAsa karIne koIpaNa pApa karmane mATe tAre mane kahevuM nahI joIe, A pramANe kahIne kRSNapUtra tene choDI nagaranI bahAra kalabukA nAmanI vAvanA kinAre viSAda pUrNa banIne samaya pasAra karavA lAgyo, eTalAmAM kanakamAlA potAnA nakha vaDe zarIrane khatI AMkhamAMthI pANuM pADatI, moTethI raDatI, bUma pADatI hatI, tene zera bakera sAMbhaLIne tene pUtra deDato Ave. A pramANe zarIra sthitinuM mAtAne kAraNa pUchyuM. teNIe kahyuM ke tArA pitAe je durAtmA pUtranuM pAlana karyuM che te yauvananmAdamAM AvI mArA upara kAmI banI gaye che. meM tene nA kahI eTale teNe mArA upara hamale Page #189 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 178 karyo, te sAMbhaLI krodhamAM AvIne pradyumnane mAravA mATe deDaDyA. jevI rIte eka sarpa aneka deDakAone mAre che tema pradyumna tene mArI nAkhyA, pUtranuM mRtyu sAMbhaLIne krodhAnvita kAlasaMvara pradyumnane mAravA Avye, vidyAbaLathI pradyumna tene jItI lIdhe, ane AdithI aMta sudhIne kanakamAlAne vRttAMta kahI saMbhaLA, mithyAbhimAna cheDIne kAlasaMvare pradhumnanI pUjA karI, eTalAmAM nAradajI AvyA, pradyumna temanI pUjA karI satkAra karyo, tene pitAne samasta vRttAMta kahI saMbhaLAvya, nAradajIe paNa sImandara svAminA vacanane ane tenI mAtA rukimaNanI kathAno ullekha karyo. zrIkRSNa ane satyabhAmA jeNI tArI apara mAtA che te bannenI sAme tArI mAtA pratijJA karI cUkelI che ke jenA putranA lagna prathama thaze, "te bIjInA vALa kApI nAkhe " hamaNAM satyabhAmAnA putra bhAnukanA lagna thaze, ane satyabhAmA tArI mAtAnA vALa kApI leze, tArA jevA putranI hayAtimAM mAtAnA vALa kapAya tenA karatAM mRtyunI vadhAre pasaMdagI karaze, je potAnI mAtAne saMkaTathI paNa na bacAvI zake tenAthI to caMcA purUSane (ghAsane) vaghAra sAre che. te sAMbhaLIne prajJapti vidyAnA baLathI vimAna upara besIne nAradajI sAthe dvArakA tarapha tarapha pradyumna prayANa karyuM. vimAnamAMthI dUra dekhAtI dvArakA tarapha nirdeza karatA Page #190 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 179 nAradajIe kahyuM ke A rana ane suvarNamaya nagarI deve. ndrothI tArA pitAne mATe banAvavAmAM AvI che. deve paNa tArA pitAnA baLathI bhayabhIta banIne rahe che. je tema na hoya te devatAo amarAvatIthI paNa abhUta A nagarI banAvIne bheTanA rUpamAM Apeja nahI. nagara samIpa AvIne vimAnamAMthI utarIne pradyumna kahyuM ke he pUjya ! pitAjIne mAro camatkAra batAvIne huM jyAM sudhI pAchA pharUM nahI, tyAM sudhI Apa ahIM rokAje, A pramANe kahIne pradyumna AgaLa cAlyA, tyAM satyabhAmAnA putra bhAnukanA lagnanI jAnane jatI joI, bhAnukanI sAthe je kanyAnuM lagna thavAnuM hatuM. te kanyAnuM haraNa karI ane zrI nAradajI pAse lAvI te kanyAne mUkI, nAradajIe te kanyAne AzvAsana ApatAM kahyuM ke he bALA ! tuM DarIza nahI. tane laI AvanAra kRSNaputra pradyumna che. teNe bhAnukanA vivAha mATe udyAnamAM rAkhelA phaLa, pazuonA mATe ekatrita karavAmAM AveluM ghAsa, vigere vidyAbalathI naSTa mATe karI nAkhyuM. vaLI agatya muninI jema sarovara, kuvA, vAva, taLAva ane nadIeAnA pANIne sukavI nAkhyuM. nagaramAM hAhAkAra macI gaye. tyArabAda azvavikraya karanAra sodAgara banIne nagaramAM ga, nagaramAM jaIne gheDA pheravavA lAge, bhAnuke gheDAnI mAMgaNI karI, tyAM tene kahyuM ke tame pote ja tenI parIkSA karIne grahaNa kare ke pAchaLathI mArA upara deSAroSaNa na Page #191 -------------------------------------------------------------------------- ________________ rahe, te sAMbhaLIne bIjA lokee ghoDA upara besIne ghaDAnI cAlanI parIkSA karI, bhAnu, piote ghoDA upara besIne ghaDAne deDAvavA jAya che tyAM mAyAkalipata gheDAe bhAnukane jamIna upara pachADayo, bhAnukanI sthiti joIne badhA leke hasavA lAgyA, lajajALuM banele bhAvuka ane leke hasatA hasatA zrIkRSNanI sabhAmAM gayA. pharIthI brAhmaNa vezamAM pradyumna dvArakApurImAM praveza karyo. vedapATha bhaNate nagaramAM bhamatuM hatuM, teNe satyabhA. mAnI dAsI kuzvikAne joI tene pitAnA vidyAbaLathI suMdara banAvI dIdhI, teNue pUchyuM ke Apa kyAM jaI rahyA cho? pradhune kahyuM ke "jyAM bhejana malaze tyAM jaIza" tyAre dAsIe kahyuM ke Apa satyabhAmAne tyAM cAle, tyAM Apane IcchA mujaba modakanuM bhejana ApIza, dAsInA AmaMtraNane svIkAra karyo. dAsI tene laIne teraNadvAra pAse ubhe rAkhI, teNI satyabhAmAnI pAse gaI, satyabhAmAe kahyuM ke dAsI ! tuM koNa che? teNIe kahyuM ke huM kujikA chuM; satyabhAmAe kahyuM ke tuM kevI rIte sIdhI thaI gaI? teNIe teraNadvAra upara rahelA brAhmaNanuM nAma ApyuM. satyabhAmAe brAhmaNanI divya zaktithI prabhAvita banIne brAhmaNane belA, AzirvAda ApI mAyAvI brAhmaNa Asana upara beThe, satyabhAmAe kahyuM ke Apane prabhAva avarNanIya che. mATe Apa mane rUkimaNuMthI adhika svarUpavAna suMdarI banAvI de. Page #192 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - brAhmaNe kahyuM ke ApanA jevI svarUpavaMtI strI meM kyAMya joI nathI, mATe Apa saundaryanI yAcanA na kare, satyabhAmAe kahyuM ke ApanA vinayapUrvakanA vacanene huM Adara karUM chuM. paNa ApanI vidyA dvArA mane addabhUta rUpavaMtI banAvavA kRpA kare, tyAre brAhmaNe kahyuM ke prathama Apane kadarUpA banavuM paDaze, teNIe brAhmaNanI vAtane svIkAra karyo, ane kahyuM ke prathama huM zuM karuM? te vAre brAhmaNe kahyuM ke mAthAnA vALa kapAvIne AkhA zarIre kALI meza lagADavI ane zIvelA jIrNa vane paheravAthI ja Apa anupama saudaryavaMta banI zakaze. satyabhAmAe brAhmaNanA kahevA mujaba badhuM ja karyuM. tyArabAda brAhmaNe kahyuM ke bhadra! huM ghaNuM ja bhUkhe chuM. mATe mane mArI vighA skuratI nathI, satyabhAmAe AvezamAM AvIne rasoyAne kahyuM ke A brahmadevane tAkIde zreSTha bhejana karAve, te vAre brAhmaNe kahyuM ke jyAM sudhI huM bhajana karIne pAcho AvuM nahi tyAM sudhI ApazrI kuladevatAnI sAme "rUDuvaDuM "rUDuvaDu A pramANe manTane jApa kare, teNIe te pramANe karavA mAMDayuM. brAhmaNe bhajana karatA pitAnI vidyAzaktithI tamAma rasoI khavAsa karI, satyabhAmAthI gabharAtI rasoyaNa bAIoe pANI lAvIne ApyuM. bhejanathI nivRtta thavAno saMketa karyo, tyAre brAhmaNe kahyuM ke huM haju paNa bhUkhyo ja chuM; mATe jyAM mArA udaranI tRpti thaze tyAM jaIza. Page #193 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 182 A pramANe kahIne mAyAvI brAhmaNa cAlyA gayA, brAhmaNatva cheADIne te khAlasAdhunu rUpa dhAraNa karI, kimaNInA ghera gayA, rUkimaNIe dUrathI sAdhune joI AnaMdita anI, munirAja mahelamAM padhAryA, kimaNI Asana levA mATe gaI tyAM te khAlamuni zrIkRSNanA siMhAsana upara beThA. si'hAsana upara khAla sAdhune beThelA joi phikamaNI Azcaya cakita manIne bolI, hai Alapati ! kRSNa ane kRSNaputra sivAya A Asana upara koI besI zakatuM nathI, mAlasAdhue kahyu` ke mArA prabhAvane tameA jANatA nathI, kimaNIe kahyu ke Apa ahI zA mATe padhAryA che ? huM zrAvikA ? me' janmIne Aja sudhI eTale sela varSa sudhInA upavAsa karyo che. tapamAM mane eTalI badhI rUci hatI ke me' hajI sudhI mAtAnuM stanapAna paNa karyuM" nathI. ahI' pAraNA nimitte Avye chu; mATe cAgya AhAra tuM Apa, A pramANe kahevA chatAM paNa mAhathI kAMi ja na jANatI hoya tema rUkimaNIe kahyu ke seAla varSa sudhInA upavAsa AjasudhI kayAMya sAMbhaLavAmAM AvyA nathI, AgamamAM paNa eka varSathI vadhAre tapa kAMya ovAmAM AvatA nathI. mATe Apa je kahI rahyA che te yathArtha lAgatu nathI, sAdhue kahyuM ke AvI vyatha vAtAne cheDI daI, kAMI paNa ApavuM hAya tA Apa, nahitara hu* satyabhAmAne ghera jAu... chuM; kimaNIe kahyuM ke udveganA kAraNe me Aje Page #194 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 183 rasoI banAvI nathI, tyAre sAdhue udveganuM kAraNa pUchayuM. te vAre teNIe putraviyegathI duHkhI banIne atyAra sudhI putrane meLavavAnI AzAthI kuladevatAnI ArAdhanAmAM hatI, AzA pUrNa nahI thavAthI mastakanuM balidAna ApavAnI IcchAthI zastrane garadana upara mUkayuM. tyAM devIe kahyuM ke he vase ! A pramANe sAhasa karIza nahI. tArA AMgaNAmAM jyAre rasALavRkSa akAle phaLaze, tyAre tAre putra tane maLaze, paraMtu rasALa vRkSa paNa puSita thayuM. paraMtu mArA hinabhAdaye putra rUpI puSpanI prApti na thaI, bhajanane durjana, vastrane viSa, bhUSaNane dUSaNa mAnIne beThI chuM; he bALapaMDita ! Apa batAve ke mArA putrane meLApa kyAre thaze! Apa te sarvajJa putra che, sAdhue kahyuM ke khAlI hAthe herAnuM phala pUchavuM niSkala che. tyAre rUkimaNIe pUchayuM ke Apa ja kaho ke Apane zuM ApuM ? niSphala vAte karavI te khoTuM che. pAraNAnA mATe mane sarasa pravAhI pAna karavA mATe Apa ke jenAthI vastha banIne putrAgamananuM muhUrta batAvI zakuM. rukimaNI gharamAM pIvA gya vastune zodhavA lAgI, pIvA yogya kaI vastu na jovAmAM AvatA cintAtura banI tyAre sAdhue kahyuM ke have bhUkhanI pIDAthI huM ahIM rokAI zakuM tema nathI, pIvAyegya vastu na hoya te mane modaka Ape, ke jenAthI pAraNuM karuM, ane sudhAne maTADI Page #195 -------------------------------------------------------------------------- ________________ * 184 zakuM. rukimaNIe kahyuM ke modaka tamane pacI nahi zake, mATe Apane nahI ApuM. kAraNake mane hatyAnuM pApa lAgavAne bhaya lAge che. sAdhue kahyuM ke baLavAnane mATe badhuM ja pathya hoya che. e zuM tamane khabara nathI? bIjI vAta che te che ke tapanA prabhAvathI huM badhuM ja pacAvI zakuM chuM; arthI dezane jete nathI. e niyamAnusAra rukimaNue bAlagIne eka pachI eka medaka ApyA, badhA mAdaka khAI gayA pachI rUkima NIe vimita banIne kahyuM ke he sAdhe! Apa paNa kRSNanI samAna balavAna che. ATaluM badhuM banavA chatAM rukimaNe pitAnA putrane oLakhI na zakI, durbhAgya kahe ke strIonI buddhinI madatA kahe, matra jApamAM lIna banelI satyabhAmAne dAsa purUSoe AvIne kahyuM ke udyAnamAM phaLa naSTa thaI gayA che. ghAsa naSTa thayuM che. sarvatra pANuM paNa sukAI gayuM che. bhAnukA ghoDA uparathI paDI gayA che. satyabhAmA Azcaryacakita banIne belI ke brAhANa kayAM gayo ? dAsIoe brAhmaNanA kRtya kahI saMbhaLAvyA, teNuM vALanA mATe khUba ja duHkhI thaI, krodhamAM AvelI teNIe hAthamAM peTI laIne dAsIne kahyuM ke hamaNAM rukimaNa pAse jaIne mAthAnA vALanI mAgaNI kara, ane laI Ava. Page #196 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 185 dAsIe jaIne rUkimaNI pAse mAthAnA vALanI mAgaNa karI, te sAMbhaLIne sAdhue kodhita banI te dAsIonA mAthAnA vALathI peTI bharIne pAchI mokalAvI ApI. satyabhAmAnA pUchavAthI dAsIoe kahyuM ke Apa muMDita thayA che ane amane paNa Ape muMDana karAvavA mATe ja mekalyA, teNe amArA vALanuM muMDana karI vALathI peTI bharI ApI che, tyAre satyabhAmA krodhamAM AvIne belI ke rukimaNInA vALane lAvavA mATe hajAmane mokalAvI Ape, paraMtu maharSie vidyA baLathI te hajAmane muMDI nAkhe, mAthuM muMDAyela hajAmane joI kodhita banelI satyabhAmAe zrIkRSNane kahyuM ke ApazrI jAmIna thayA hatA te have rukimaNInA mAthAnA vALa kApIne lAvI Ape, athavA ahIMA bolAvIne tenuM muMDana karAvo. kahyuM ke te pote ja mAthuM muMDAvIne beThI che, mATe teMja vAdavivAdane ane zaratane bhaMga karyo che. te vAre satyabhAmAe kahyuM ke he priye ! atyAre mazkarIne vakhata nathI, zrIkRSNa balarAmane rukimaNInA ghera mokalyA, bAlasAdhu pradyumna sAdhurUpa badalIne kRSNanA rUpamAM beThA hatA, zrIkRSNane joI balarAma zaramAI gayA, pAchA AvyA. pAchA AvIne jue che te satyabhAmAnA tyAM paNa kRSNane joyA, te vAre balarAme krodhamAM AvIne kahyuM ke he kRSNa! huM tAro nekara nathI, ke sevaka nathI, zA mATe tuM mane nAhaka beTA dhakkA khavarAve che? mane tuM mekale Page #197 -------------------------------------------------------------------------- ________________ che. tyAM jAuM te pahelAM ja tuM tArI strInI pAse AvI jAya che. huM pAcho Ave tyAM te tuM ahIMA mAro AgaLa AvIne beThe che. zrIkRSNa saugaMda khAIne kahyuM ke huM A sthAnamAMthI uThayo paNa nathI, vaLI balarAmanA paga pakaDIne zrIkRSNa pharIthI vizvAsa pamADa, Apa leke badhA ja kapaTI che, A pramANe kahIne satyabhAmA pitAnA ghera cAlI gaI, zrIkRSNa paNa tene zAMta karavA ane vizvAsa pamADavA satyabhAmAnA ghera AvyA. nAradajIe AvIne kahyuM ke he rukimaNI! Aja tAre putra pradyumna che. pradyumna pitAnuM mULa svarUpa pragaTa karIne mAtAnA pagamAM na. rUkima harSita banIne mAMgalika gIte gAvA lAgI. pradyumna mAtAjIne kahyuM ke he mAtAjI! mAre mArA pitAjIne kautuka batAvavAnuM che. te jyAM sudhI na batAvuM tyAM sudhI tamAre mArA mATenI koI paNa vAta keIne karavI nahI, rukimaNIe te vAtane svIkAra karyo. vidyAzaktithI pradyumna rukimaNIne rathamAM besADI prasthAna karyuM. siMhanI kezavALInI jema zrI kRSNanI prApriyAne temanA jIvatAM ja huM laI jAuM chuM; je zakti hoya te. bacAvavA mATe Ave, A pramANe bolIne dvArikAnA lokone gabharAvate pradyumna nagaranI bahAra nIkaLyo, zrI kRSNa senA. sahita tenI pAchaLa gayA, vidyAbalathI pradhune senAne Page #198 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 187 parAjita karI, kRSNane paNa niHzastra banAvyA, zrI kRSNa viSAda karavA lAgyA, tyAM jamaNuM AMkha pharakavA lAgI. zrI kRSNa balarAmane kahevA jAya che. tyAM te AkAza. mAMthI nAradajI AvIne zrI kRSNanI sAme UbhA rahyA, vadhAI ApIne kahyuM ke A to tamAro putra pradyumna che. vidyAonA baLathI kautuka kare che. te vizvavijetA vIra ! ApanA putra sivAya bIjo keNu ApanI valalabhAnuM haraNa karI zake ? putrathI parAjayane prApta kare te viziSTa puNyanuM phala che. Ama samajIne zrI kRSNa atyaMta khuzI thayA, rukimaNI sahita putrane laI dvArikA AvyA. pradyumnanA Agamanane mahotsava mahelamAM cAlate hate, te vakhate duryodhane uThI zrI kRSNane vinaMti karI ke mArI putrI ane ApanI putravadhu jenuM koIe apaharaNa kareluM che. tenI Apa zodha kare ke jenAthI bhAnukanA lagna thAya, zrI kRSNa kahyuM ke huM sarvajJa nathI, mAre taratane janmele putra keI upADI gayuM tyAre paNa tenI zodha na karI zake, te pachI tamArI putrInI zodha te kayAMthI karI zakuM. eTalAmAM vidyAnA baLathI pradyumna duryodhananI putrI athavA bhAnukanI patnIne lAvI zrI kRSNa pAse mUkI, tyArabAda bhAnukanI sAthe teNInA lagna thayA, pradyumnanI IcchA nahi hovA chatAM paNa zrI kRSNa ghaNuM khecara kanyAo sAthe pradyumnanA lagna karyA. rukimaNuM ane zrI kRSNa pradhu. sahita nAradajIne satkAra karI, nAradajIne vidAya karyA. Page #199 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 188 pradyumnanI skRti, kIti, ane zUravIratAthI duHkhI - banelI satyabhAmA risAIne judA gharamAM rahevA cAlI gaI, - zrI kRSNa khuba ja prayatnothI tene manAvI tyAre teNIe kahyuM pradyumnanA karatAM paNa atyaMta guNavALe putra mane joIe, zrI kRSNa aThThama tapa karI ArAdhanA karI. naMgameSidevane kahyuM ke pradyumnathI atyaMta guNavALe tejasvI putra satyabhAmAne Ape, te deve zrI kRSNane eka hAra Ape ane kahyuM. A hAra sahita jenI sAthe Apa kIDA karaze tene pradyumnathI atyaMta tejasvI, guNavaMta pUtra ratnanI prApti thaze, deva aMtardhAna thaI gayo. zrI kRSNa prasanna thaIne satyabhAmAne te hAra Ape, prajJapti vidyAthI hArane - mahimA jANI pradyumna rukimaNIne kahyuM ke tamane mArA je bIje pUtra joIe che? . tyAre mAtAe kahyuM ke mane tArA ekathI saMtoSa che. je tArI zakitanI vAta hoya te jAMbavati mArI zakya hovA chatAM paNa mArI sAthe bahenanI jemaja varte che. mATe tene tArA je pUrva prApta thAya tema mArI IcchA che. zrI pradyumna jAmbuvatIne lAvI tene vidyAbalathI satyabhAmAnI AkRti banAvI dIdhI, rukimaNIe teNIne saMdhyA samaye satyabhAmAnA ghera mokalI, zrI kRSNa teNIne -hAra ApI, tenI sAthe kIDA karI. Page #200 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 189 " te ja vakhate sukAnA mAMthI cIne saidranI devane jIva jAmbuvatinA udaramAM utpanna thaye, jAmbuvatIe svapnamAM siMha je, jAmbavatI khuzI thatI pitAnA ghera gaI, tyArabAda satyabhAmAne joI zrIkRSNane cintA utpanna thaI, ke strIone bheganI tRpti thatI ja nathI, jenAthI. teNe pharIthI AvI che? ke keIe tenuM rUpa dhAraNa karIne mane chetaryo che ? ' paraMtu satyabhAmAne kAMI paNa kIdhA sivAya zrI kaNe teNInI sAthe bhega krIDA bhogavI, pradyumna pitAnA cittamAM kSebha karavAvALI bherI vagADI, sevake vaDe pradyumnanuM A kAma che. ema jANIne zrIkRSNa vicAryuM ke sapatnI karatAM sapatnI pUtra vadhAre duHkhadAyI che. zrI kRSNa bIje divase jAmbuvatIne rUkimaNunA ghera sApekSa. bhAvathI joI tyAre jAmbuvatIe kahyuM ke he priye ! huM te tenI teja chuM; to pachI Apa mArA sAmuM viziSTha draSTithI zuM jue che? zrI kRSNa kahyuM ke A "hAra tane koNe Ape che - jAmbuvatIe kahyuM ke svAminAtha ! Ape ja mane Apela che. Apa kema bhUlI jAva che? teNae siMhanA svapnanI vAta karI, zrI kRSNa kahyuM ke tane pradyumnanA je sarva kalA nidhi, pUtra thaze, pUrNa samaye jAmbuvatIe pUtrane janma Ape, zrI kRSNa tenuM nAma zAkhakumAra rAkhyuM. zAmbanA janmanI sAthe ja sArathinA tyAM jayasena: Page #201 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 100 tathA subuddhi nAmanA pUtrenI utpatti thaI, satyabhAmAnA pUtranuM nAma "bhIrU rAkhyuM. zrIkRSNane anya patnIethI atula parAkramI pUgenI prApti thaI, maMtrI ane sArathinA pUtranI sAthe ramata ramate zAmba moTo thavA lAgyA, sakala kalAomAM pAraMgata zAkhya pUrva janmanA saMbaMdhathI pradyumnane atipriya mitra banyuM. rukimaNIe pitAnA moTAbhAI rukimanI pUtrI mATe mAMgaNI karavA dUtane mokalAvyuM, tyAM jaIne "rUkima rAjAne kahyuM ke prathama vidhAtAe kRSNa ane rukimaNune ucita saMbadha karyo hate, have ApazrI pradyumnanI sAthe vidabhIne cogya saMbaMdha kare, pUrva verane yAda karatA rUkimIe kahyuM ke mArI kanyA huM cAMDAlane ApIza, paraMtu zrIkRSNanA kulamAM mArI kanyA ApIza nahI. rUkimanI pAsethI nIkaLIne rukimaNI pAse AvI te banelI hakIkata kahI saMbhaLAvI, rukimaNI khinna thaI, mAtAne duHkhI banelI joI pradhumna pUchayuM ke he mAtA ! kheda zA mATe kare che. khedanuM kAraNa -zuM che? te vAre putrane rUkimaNIe badhI vAta kahI batAvI, pradhune kahyuM ke he mAtA ! Apane bhAI zAntithI kAryane patAve tema nathI, huM tenI putrInI sAthe lagna karIne pachI joI laIza, Apa zAMtithI ahIM raheje, A pramANe kahIne pradyumna zAmbanI sAthe uDIne bhejakaTa nagaramAM gaye, Page #202 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 191 cAMDAlanu rUpa dhAraNa karI, kinnaronA svarathI madhura svare gIte gAteA hateA, teNe nagaranA leAkAnuM citta haraNu kahyu.. nagarajAe AvI rAjAne vAta karI, rAjAe te bannene mahelamAM khelAvyA, vaLI vaidabhIne peAtAnI geAdamAM besADI gItA saMbhaLAvyAM, phikramae saMtuSTa thaIne khuba ja InAma Apyu. ane pUchyu ke tame banne jaNA kayAMthI Ave che ? teoe kahyu ke hume svargathI dvArikAmAM AvyA hatA, te nagarI IndranA AdezathI devatAee khanAvelI che. khuza thaI ne vaidarbhIe pUchyu ke tame lokoe phikamaNInA ane kRSNanA putra pradyumnane joyA che? tyAre zAMke kahyuM ke rUpa sapattithI pradyumna vizvakavIra, sakala kalApAtra, pradyumnane kANu na oLakhe ? sAMbhaLIne vaidI pradyumna pratye anurAga vALI banI gaI. eka divasa eka hAthI tAphAne caDyo, te zatrunA sainikanI jema nagaranA ghare, dukAnAne tADatA gAmamAM hAhAkAra vartAvavA lAgyA, zuravIra sAma`tA paNa tene zAMta pADI zakathA nahI, du:khI anelA kima rAjAe pahathI ghASaNA karAvI ke je keAI A hAthIne zAMta pADI AlAna sthale khAMdhaze tene tenI IcchA mujakha badhuM ja ApIza, te ane cAMDAleA amRtasamAna madhura gItAne gAvA lAgyA, tenAthI tene zAMta pADI vaza karyo, tenI upara besIne nagarajane samakSa hastizALAmAM lAvI AlAna sthaMbhe khAMdhyA, te bannene khelAvI rAjAe te bannene IcchA Page #203 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 19ra mujaba mAgavAnuM kahyuM. teoe vidarbhanI mAMgaNI karI. rUkimae krodhamAM AvI te banene nagaramAMthI kADhI mUkyA. * pradyumna rAtanA vema mArge vaidabhanI pAse AvyuM, vidyA dvArA tenA parivArane avasthApinI nidrA ApI, vaidarbhane upADI, rUkimaNane kalpita patra Ape. teNIe te patra vAMcIne kahyuM ke tane zuM joIe, tyAre pradhune kahyuM ke "mane tuM joIe chehuM teja pradyumna chuM ke jenA mATe mArI mAtAe tArI mAMgaNI karI hatI, teNIe tenuM vacana mAnI lIdhuM. vidyAbalathI agni pragaTa karIne agni samakSa tenI sAthe pradhune lagna karyA. tyAM rAtri rahIne prAtaHkAlamAM zAmbanI pAse pradyumna Avya, rAtrI jAgaraNa hovAthI vidabha sutI hatI, dhAvamAtAe joyuM ane mAtApitAne vivAha cihno batAvyA, mAtApitAnA pUchavAthI karIne teNue mauna dhAraNa karyuM. krodhamAM AvIne rUkimae nagaranI bahAra rahelA cAMDAlene te kanyA ApI dIdhI, vidarbhane laI te banne jaNa nagaranI bahAra cAlyA gayA, tyArabAda rUkimane khuba ja pazcAttApa tha ane pitAnA krodhanI niMdA karI, he putrI ! krodha mane caMDAla banAvyuM, ane meM tane cAMDAlane ApI. pavitra evI rUkimaNInA putrane na ApatAM meM tArA mATe akArya karyuM che. rAjA pazcAtApa karavA lAgyA, eTalAmAM turya maMgalane Page #204 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 193 avAja sAMbhaLe, "huM zekAtura chuM ane A maMgala ivani zA mATe ? e pramANe sevakane pUchavAthI te lokee kahyuM ke nagaranI bahAra deva vimAnanI jema moTA mahelamAM zacInI samAna "darbhinI sAthe IndranI jema pradyumna che. he rAjana! Apa kheda na karaze, khuzI thaIne rUkima rAjAe teone mahelamAM lAvI khUba ja AdarasatkAra karyo, rUkima rAjAnI AjJA laI te leke vaidarbhinI sAthe dvArikAmAM AvyA, rukimaNIne praNAma karI AnandapUrvaka rahevA lAgyA. | hemAMgada rAjAnI suhiraNyA nAmanI putrInI sAthe zAbanA lagna thayA, zAkha satyabhAmAnA putra "bhIrU"ne khUba ja herAna karate hate. satyabhAmAe zrIkRSNanI pAse pharIAda karI, zrIkRSNa krodhamAM AvIne zAbane kADhI mUkyo, je vakhate zAMba jata hatuM te vakhate pradyumna zAbane prajJapti vidyA ApI. - pradyumna paNa dararoja "bhIrUne mArate hate, eka divasa krodhamAM AvIne satyabhAmAe kahyuM ke tuM paNa zAbanI jemaja kema cAle ja nathI? pradhune kahyuM ke kayAM jAuM ? teNIe kahyuM ke zamazAnamAM jA, pradune kahyuM ke kayAre AvuM? jyAre huM zAbane mArA hAthathI pakaDIne lAvuM tyAre pradyumna zamazAnamAM cAlyA gaye, tyAM tene zAbano bheTe thaye, teoe nagarajane pAsethI agnidAha mATe vadhAre paisA laIne muDadA bALavA devAnI paravAnagI ApavA mAMDI. satyabhAmA "bhIrUne mATe navANuM kanyAone ekatrita -13. Page #205 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - 194 karI ekanI pasaMdagI karavA lAgI, pradyumane vidyAnA baLathI satyabhAmAnI vAta jANI lIdhI, teNe senAnI kalpanA karI, pite svayaM jitazatru rAjA banya, zAMbe tenI pUtrInuM rUpa dhAraNa karyuM. "bhIrUnI dhAva mAtAe te kanyAne joI satyabhAmAne kahyuM, satyabhAmAe eka mANasane mokalAvI te kanyAnI mAMgaNI karI, tyAre teNe kahyuM ke satyabhAmA pitAnA hAthe te kanyAne nagara praveza karAve te huM te kanyA tene ApavA taiyAra chuM. vaLI bIjI eka mArI zarta e che ke mArI kanyAne hAtha bhInA hAtha upara rahevo joIe, te purUSa AvI satyabhAmAne vAta karI, satyabhAmAe te vAtane svI kAra karyo, teNe jitazatru rAjAnI pAse AvI. zAbe prajJapti vidyAne kahyuM ke "satyabhAmA ane tenA Atmiya mane strIrUpe jue bAkInA badhA purUSa rUpe jue. tyArabAda kanyAkRti zAbane satyabhAmAe pitAnA hAtha vaDe pakaDI nagaramAM praveza karAvyo, nAgarikoe kahyuM ke ghaNuM vicitra vAta che ke birUnA lagnamAM satyabhAmA zAbane manAvI pitAnA hAthathI pakaDI svayaM laI AvI, zAMe potAno hAtha bhirUnA hAthanI upara mUkI jamaNa hAthe navANuM kanyAonA hAthane pakaDIne kheMcyA, bhAgyavazAta te kanyAone zAbane pitAne pati prApta karyAne atyaMta saMteSa thaye, tyAM AvelA bhIrUne zAMbakumAre bhagADI mUka, teNe AvI pitAnI mAtA satyabhAmAne vAta karI, vizvAsa nahI AvavAthI satyabhAmA pite ja tyAM AvI. Page #206 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 195 zAMbakumAre hasIne satyabhAmAne praNAma karyA, zAMkhe kahyuM ke mAtAjI! tame ja mane tamArA hAthathI lAvIne kanyAonI sAthe mArA lagna karAvyA che, nagarajane sAkSI che, satyabhAmAe lekene pUchyuM, badhAe zAbakumAranI vAtane svIkAra karyo. satyabhAmA zAMkhakumArane kharAba zabda kahIne kodhathI pitAne ghera cAlI gaI. jAMbuvatIe utsava karyo, kaTubhASI zAbakumAre eka divasa vasudevane kahyuM ke tAta! Ape paradezI banIne ghaNI strIonI sAthe lagna karyA, jyAre huM te gharamAM rahIne sau kanyAonI sAthe paraNya, mATe ApamAM ane mArAmAM ghaNe taphAvata che, tyAre vasudeve krodhAvezamAM AvIne kahyuM ke he kUpamaMDuka ! tuM tArI stuti kare che? pita thI nirAzrita banIne smazAnamAM rahetuM hatuM, ane kapaTathI strInA hAthanuM AlaMbana laIne pharIthI ghera Avyo che. tAruM te keI nAma levA paNa taiyAra nathI. mArA kulamAM tuM kalaMkti pALe che, mArA bhAIethI apamAnita thaIne huM vIranI jema gherathI nikaLI gaye, ane pRthvI upara becaranI samAna vicarI hajAro strIonI sAthe paraNya. prasaMgopAta bhAIonuM milana thavAthI ane temanA taraphathI sanmAnita banIne ghera Avyo chuM; zAMba pitAne aparAdha svIkArI ane pitAmahanA paga pakaDIne stuti karavA lAgyA, vasudeve khuzI thaI tene kSamA ApI, zAMbakumAra pitAnA mahelamAM AvI, pitAnI strIo sAthe AnaMda pUrvaka rahevA lAgyA. che amamasvAmine nava sarga saMpUrNa Page #207 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sa` dazamA. yavanadvIpathI vahANamAge vyApAriA dvArikA nagarImAM AvI vahepAra karavA lAgyA, ane ghaNA naphA prApta karatA hatA. ekadA vizeSa napho meLavavAnI lAlasAthI tee rAja gRha nagaramAM gayA, agragaNya nAgariko tene jIvayazAnI pAse lAvyA, jIvayazAe lAkhalAkha seAnAmahArAnI kimatavALI ratna kakhaleAne ardho ardho lAkhamAM mAMgI tyAre te vahepArIe ciDAI ne khelyA ke hAya ! ame leAkeA dvArikA nagarI choDIne ahI A 'nA' AvyA hAta teA vadhAre sArUM thAta, tyAM amane ekaeka kabalanI lAkha lAkha seAnAmahArA malatI hatI. para'tu adhika dhananA lAbhathI ahI'AM AvyA, ane amAne nukazAna thayuM. jIvayazAe pUchyuM ke dvArikA nagarI kayAM che ? ane tyAM kANu rAjA rAjya kare che? kambalanA vyApArIee kahyu` ke ratnAkaradeve ApelI jagyA mAM devatAe thI racAyelI dvArikAmAM devakI ane vasudevanA putra zrIkRSNe rAjA che. zrIkRSNanu nAma sAMbhaLatAnI sAthe ja jIvayazA rAkSasInI jema mAthuM phUTavA lAgI, peAtAnI sakhIone paNa raDAvavA lAgI, putri ! tu zA mATe raDe che ? A pramANe jarAsa'ghe jyAre pUchyuM tyAre jIvayazAe kahyuM ke he pitAjI ! ka`sanA duzmana hajI paNa jIvate Page #208 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 197 dvArikAmAM rAjya kare che. have te huM agnimAM praveza karIne marI jaIza, jarAsaMgha agninuM nAma sAMbhaLI krodhAgnimAM baLavA lAge, putrIne AzvAsana ApatA teNe kahyuM ke kaMsanA duzmananI strIone agnimAM huM bALIza, "tuM zAMta thA" ciMtA karIza nahI, tyArabAda maMtrIoe nA kahevA chatAM paNa jarAsaMghe moTethI (bhaMbhA) raNazIMgu vagaDAvyuM. atula parAkramI, adbhUta sAhasika, sahadevAdi pUtro yuddhanA mATe taiyAra thaI gayA. duzmananA kALasamAna zizupAla, kauravanAyaka duryodhana, tathA bIjA aneka kRSNanA virodhI rAjAe potAnA sainya sahita jarAsanthanI pAse rAjagRha nagaramAM AvyA, gaje. ndra jevI rIte vidhyAcalane gherI le che tevI rIte badhA rAjAe rAjagRhamAM AvI jarAsaMghanI pharatA viTAI gayA, jarAsaMghane ratnajaDita mukUTa apazukana karate heya tema nIce paDI gaye, gaLAmAMthI mUktAhAra TuTIne tenA motI jamIna upara paDI gayA. kALane pokAratI chIMka AvI, paga paNa sthira rahetA nahetA, tenuM DAbuM aMga pharakavA lAgyuM. hAthIoe maLamUtra karIne amaMgalanuM sUcana karyuM. pavana paNa pratikula tha, nagaramAM, upara AkAzamAM gIdhanA TeLA pharavA lAgyA, A pramANe aneka prakAranA amaMgalane jANavA chatAM, paNa jarAsaMghe ahaMkAramAM prayANa karyuM. pitAnA parAkramathI ahaMkArI banelA janasaMghe pazcima Page #209 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - 198 samudranI tarapha sainya sahita prayANa karyuM. tenA prayANa vakhate sinA pagathI uDatI dhULa vaDe pRthvI temaja AkAza tejahIna banI gayA hatA. kaleza ane mazkarI jeone atyaMta priya che tevA nAradajIe dvArikAmAM AvI jarAsaMghanA prayANane vRttAMta kahI saMbhaLAvya, zatrurUpa dAvAgnine bujhAvavA mATe vAdalarUpa kRSNa paNa prayANa mATe nagaramAM raNazIMgA phukAvyA, zakedranA hukamathI hariNameSIdeva sughASA ghaMTA vagADe che ane ghaMTAne avAja sAMbhaLI tamAma devatA IndranI pAse ekatrita thAya che, tema dvArikAmAM raNaziMgAne avAja sAMbhaLIne yAda, tathA bIjA rAjAe zrI kRSNanI pAse AvI gayA. samudravijaya paNa pitAnI senA, bIjA rAjAo, pitAnA pUtra sahita zrI kRSNane AvIne malyA, hAthI samAna yuddha khera mAnasavALA ATha pUtre sahita, zatrune kSubdha karanAra akSebhya paNa AvI gaye, pavananI samAna baLavAna pAMca pUtre sahita timita paNa Avya, mahAbalavAna cha pUtra sahita sAgara rAjA Avya, yuddhamAM vijaya prApta karavAvALA sAta pUtre sahita acala rAjA paNa AvyuM. e pramANe pitApitAnA pUtre sahita dharaNa, puraNa, ane abhicandra, paNa AvI pahoMcyA, sahastrAdhika patnIenA putre sahita, zaktithI devendra samAna vasudeva paNa Page #210 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 199 AvI pahoMcyA, balarAma ane zrI kRSNanA pUtre paNa AvyA, vidyAbala ane bAhubalathI yukta pradyumna ane zAMba badhAmAM tejasvI dekhAtA hatA, parAdi pUtro sahita ugrasena rAjA, pitAnI senA sahita, zAntanane pUtra mahAsenAdi, pAMca pAMDa vigere dvArikAmAM AvI pahoMcyA. jarAsaMghanA Azrita rAjAe sivAyanA tamAma rAjAo, becara, vidyAdhara, vigere AvIne zrI kRSNanA sainyamAM bhaLI gayA, brAhmaNe dvArA uccArAtA vedanA kalekethI kAnane ane hRdayane pavitra karatA, vRddhAzrIonA AzirvAdane grahaNa karatA, sundara zukanathI alaMkRta banIne, maMgala vAdyonA ivanine sAMbhaLatA, dArUka sArathithI alaMkRta garUDadhvaja ratha upara besIne koTukIe ApelA muhUrta anusAra yaduvaMzI rAjAo sahita, pUrvottara dizA tarapha prayANa karyuM. aneka rAjAo tathA teonA sAthI bhUmaMDalane kaMpAyamAna karatA, dvArikAthI pastAlIza cejina bhUmi upara zInI pallI nAmanA gAmamAM zrI kRSNa sinya sahita paDAva nAkhyo, jarAsaMghanI senA cAra jana dUra hatI, te vakhate thoDA vidyAdharoe AvIne zrIsamudravijayane kahyuM ke ame ApanA bhAI vasudevanA guNethI prabhAvita thayelA vidyAdhare chIe, mATe Apane hitakara vAta karavA mATe ame ahIM AvyA chIe. je ke ame jANIe chIe ke jeonA sainyamAM Page #211 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 200 jagata dakSA samatha zrI nemi, malarAma, zrI kRSNa, pradyumna tathA zAMkha vigere khalavAna kumAreA che. tene yuddhamAM bIjA kAInI sahAyatAnI jarUra nathI, te paNa bhakti tathA saujanyane khatAvavA mATe ApanI sevAmAM hAjara thayA chIe, vaitADhaya parvata upara jarAsa'ghanA mitro koIka vidyAdharA che. teone sajA karavI cAgya che. mATe Apa pradyumna zAMkha ane vasudevane senApati tarIke ApavAnI kRpA karo, jenAthI hameA zatruonA mitra je becarA che. temane mAravA mATe samartha banIe. zrI kRSNunI AjJAthI zrIsamudravijaye vidyAdharAnI vinatinA svIkAra karyAM, zrI nemikumAre zrI vasudevane asrardanI nAmanI auSadhI ApI. huM'saka nAmanA ma`trIe magAdhAdhIza jarAsaMdhane ekAMtamAM kahyu* ke rAjAe kSatriya tejanA bala upara TakI zake che. vaLI vidvAnAe traNa zaktionI madhyamAM 'matra zaktinA pradhAnapade svikAra karyAM che. te mantrazakti matrI. Ane Adhina hoya che. mATe matrI rAjAone paNa vadhAre sanmAnita hAvA joI e. utsAha ane prabhuzaktithI sapanna rAjAone paNa mantranA Azraya levA joIe, maMtrIonA Azraya nahi lenAra rAjA maMtrana hAvA joI e. 6 paraMtu Ape teA kasa 'nI jema mantrane ekadama pratApa rUpa agnimAM Apa maLavAnI IcchA rAkheA che., tyAga karyAM che. zatruonA kASTanI samAna zA mATe Page #212 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 201 mananA kharAba Avegane rAkI, Apa ApanI ane zatrunI zaktinA vicAra prathamathI ja karI le, te vadhAre sArUM che. zrI kRSNe tathA khalarAme ekalA hAthe 'ka'sa'ne bakarAnI jema mArI nAkhela che. zrI kRSNanI pAchaLa paDelA ApanA pUtra 'kAla " kAlasarpanI jema doDatAM hatA, devIthI sAMbhaLone camarAjanA atithi banyA, devatAe zrI kRSNane mATe navina dvArikAnuM nirmANu karyuM che. eTale huM rAjan ! devatAe paNa kRSNanA pakSamAM ja rahevAnA. puNyAdhika devAthI manAtA zrI kRSNanI sAthe Ape yuddha na karavAmAM ja ApanI mahattA che. jeenI AjJAne Indro sevakanI jema zirAmAnya kare che. te naimikumAranI sahAyatAthI zrIkRSNa potAnA pakSamAM bhUjaMga samAna che. vaLI zrIkRSNanA pitA vAsudevanA parAkramane paricaya te Apane reAhiNInA svayaM'vara vakhate thaI cUkelA che. jugAramAM paNa Apane vAsudevanA paricaya sArI rIte thayela che. pradyumna tathA zAMba Adi aneka teonA pUtra che. teenI vIratA sAme traNa leAkanI vIrazreNInA nAza thayA che. samudravijayAda navadazA tathA ugrasenAdi rAjA paNa temanI sahAyatAmAM AvelA che. yudhiSThirAdi pAMca pAMDavA ApaNI senAne mAravA mATe zaktiva ta che, dezakAlanI gatine sArI rIte jANavAvALA jyAtiSa kronTukI paNa teonA sArA mACdaka che. te ja krobyukIe ja jIvayazAne bannenI kulanAzaka kahI hatI, jenA phUla Page #213 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 2012 savarUpe dazAhae tene svIkAra karyo nahIM. ane te ja kanyA zrI kasanA mRtyunI kAraNa banI, hamaNAM paNa koI prakAranA kAraNa vinA yuddhanA mATenuM prayANa karAvavAvALI ApanI pUtrI jIvayazA rAjyalakSmI, prANa, vaMza, e badhAne nAza karAvaze. Apa apazukana, tiSi tathA maMtrionuM paNa mAnatA nathI mATe mane te lAge che ke nizcaya putrInA bahAne ApanuM ja A kRtya che. ApanI pAse keI Atmiya maMtrI nathI, ke je Apane AvA akAryathI pAchA vALI zake, Apa ja kahe ke jamAIne mATe AvuM bhayAnaka dArUNa yuddha karavA keNa taiyAra thAya! ApanuM bhAgya ApanA upara kopAyamAna thayela che. pUtravadhanA nimittathI ApanA bhAge Apane rekelA, paNa atyAre pharIthI Apa zrI kRSNanI sAthe yuddha karavA mATe AvyA che, sahAya ane saMpattithI paNa temAMthI nyuna che, kemake rUkimaNane haraNa vakhate balarAmanI sAthe yuddha karatI vakhate Ape zizupAla tathA rUkimanA baLane joI lIdhuM che, duryodhana ane zakunI sarpa samAna chidrASita che, vaLI pitAnA bhAIo sAthe droha karanAra che. teonI upara vizvAsa kema mUkI zakAya? phakta aMgAdhipati kahyuM, vIrapurUSa ane vizvAsa karavA yogya che. paraMtu kRSNakumAra tene paNa khaMDakhaMDa karI nAkhaze, dezakAla paNa Apane anukula nathI. Page #214 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 203 kemake garamInI RtumAM Apa saurASTra padhAryA che, ApanAthI garamI sahana paNa nahI zake, jyAre zrI kRSNane mATe Rtu khukha ja anukuLa che. ApanI upara AvavAvALA saMkaTanuM nivAraNa dekhAtuM nathI, mane ApanI kArya siddhi mATe zakA che. mATe Apa ahIMthI ja pAchA vaLeA, jemAM ApaNuM hita che. athavA pAchA vaLavAmAM Apane lajjA AvatI hAya te Apa yuddha khadha karavA mATenuM pagaluM bhA, eTale zrI kRSNe paNa pAchA pharaze. rAjana ! A pramANe karavAmAM ja ApanuM kalyANu che. te sivAya ApanuM bhaluM mane dekhAtuM nathI. mArI vAta Apane 'na 'gamatI hAya tA, hu tene durbhAgya mAnuM chuM; ma'tranI vAta sAMbhaLIne jarAsa'ghe krodhamAM AvI huMsaka maMtrIne kahyuM ke huM nIca ! tuM jevI rIte kheAle che tenAthI te mane ema lAge che ke tu' duzmananI kapaTa jALane bhAga banyA che. zabdADa'barathI si'huM koI divasa vAMdarAnI jema yuddhamAMthI bhAge kharA ke ? tane ane tArI kharAkha vArtAne dhikkAra che. tArI najara sAme tuM joIza ke huM' kRSNane ucakIne kayAMya phekI daIza. jarAsaMghanA AMtarabhAvane jANI bIjA matri Dimbake kahyuM ke rAjana ! hamaNAM yuddhanI pravRtti Apane kIrti ApavAvALI che. jyAre yuddhathI nivRtti ApanA apUrva yazane kalakata karanArI che. he deva ! &'sakanI vAtane mAnaze| teA traNa khaMDa bharatakSetrane chatI meLavelI tamAma Page #215 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - 204 dItine hArI jaze, yuddhamAM hAra jIta te bhAgyAdhIna che. paraMtu yaza bhAgyAdhIna hote nathI. yaza te "yAvahya divAkarI rahevAvALI vastu che. he deva ! ApanA cakaratnanI samAna zatruothI abhedya caka - vyuhanI racanA karIne zatruonA baLane hame naSTa karI nAkhIzuM. Dimbaka maMtrInI vAtathI jarAsaMghane khUba ja AnaMda thaye, haMsaka maMtrI tathA bIjA senApationI sahAyatAthI cakravyuhanI racanA karAvI, jenA madhyabhAgamAM eka hajAra rAjAo, ane pratyeka ArA (gADAnA paiDAnI vaccenA ADA lAkaDAone ArA kahevAmAM Ave che) upara so hAthI, be hajAra ratha, pAMcase ghoDA, sela hajAranuM lazkara, pAMca hajAra rAjAethI viMTaLAIne jarAsaMgha vacce rahyo. | temanI pAchaLa gAMdhAra siMdhu rAjAonI senA, dakSiNa - bhAgamAM dhRtarASTranA sI pUnI senA, DAbI bAju madhya pradezanA rAjAnI senA, AgaLanA bhAgamAM gaNanAyaka senA sahita hatA, cakavyuhanA bahAranA bhAgamAM aneka prakAranI vyuha racanA karI hatI, pitA potAnA sthAne moTI moTI senA sahita rAjAe ubhA hatA, hiraNya nAme senApatinI sthApanA karI, guptacara dvArA cakravyuhanI vAta jANIne yAdAe paNa eka rAtrImAM cakravyuhane parAjita karavA mATe garUDa vyuhanI racanA karI, te vyuhamAM AgaLanA bhAgamAM ardha kedI kumAre rAkhavAmAM AvyA. mahAbalavAna kRSNa mUrdhanya sthAna upara birAjamAna Page #216 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ra05 thayA, vasudevanA arAdi bAra putro lAkhe thI yukta banI zrI kRSNanI pAchaLa rakSaka rUpe rahyA, teonI pAchaLa ugrasena rAjA hatA, ugrasenanI pAchaLa rakSaka tarIke temanA cAra putra hatA, teonI pAchaLa paNa dhara, sAraNa, candra, durdhara, ane satyaka hatA, vyuhanA dakSiNa bhAgamAM pitAnA putra sahita badhA bhAIo hatA, pacIsa lAkha ratha sahita bIjA rAjAe zrI samudravijayanI pAchaLanA bhAgamAM hatA. vyuhanA vAma bhAgamAM baladevanA putra hatA, temanI pAchaLa pAMca pAMDe hatA, pAMca pAMDavonI pAchaLa dhatarASTrane mAravAnI IcchAvALA pacIsa lAkha ro sahita ghaNA rAjAo hatA, temanI pAchaLa siMDava, kAja, kerala, drAviDa Adi dezanA rAjAe sainya sahita hatA, A pramANe jene jotAnI sAthe ja dumane bhAgI jAya e garUDavyuha taiyAra karyo. badhunehathI zrI nemikumArane paNa utsuka joIne InDe divyAthI susajaja pitAne ratha mAtAli sArathi. sahita mekalAvI Ape. zrI samudravijaye zrIkRSNanA moTAbhAI anAvRSTine senApati pada ApI tenuM gya sanmAna karyuM. zrIkRSNanI. senAmAM cAre tarapha "jaya jaya dhvani thavA lAgyo" brahmAMDane paNa phADI nAkhe tevA avAjathI zatruonI sene bhayabhIta.. banI. bane senAonA vIra sainike pralayakALanA meghasamAna., Page #217 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 206 zastronA varasAda varasAvavA lAgyA. gheADAonA haNahaNATa, hAthIonA kekArava, rathanA avAjothI AkAzapaya tanI jagyA zabdamaya banI gaI, banne pakSanA senApationA prayAsathI bannenA vyuha majabuta ane aNubhedyA rahyA. jarAsanghanA avAjane sAMbhaLI temanA sainikA cittAnI jema AgaLa vadhI, garUDanyuhanA rakSaka rAjAone sAthe laIne 'zrI nemikumAra' arjuna ane anAvRSTine laI traNe jaNA sAthe AgaLa AvyA, zrI naimikumAre sihunA, anAdhRSTie balAhaka, ane peAtAneA devadatta zakhA OM kayA, jenA avAjethI zatru sainyanA hRdaye phaphaDavA lAgyA, traNe jaNA mANeAnA varasAda varasAvatA hatA, sa`dhi upara rahelA rAjAne zrI nemikumAre kAgaDAnI jema uDADacA, kSaNavAramAM cakravyuhane traNa bhAgamAM karI nAkhyA. jarAsandhunA cakravyuhane tADI traNe jaNA mA karatAM karatAM AgaLa vadhyA, temanI pAchaLa hajArA rAjAe AgaLa vadhavA lAgyA, sAmA pakSamAMthI dhana, raudhiri, ane rUkima, e traNe vIrA upara mANavarSA karavA lAgyA, zrIkRSNanA pakSanA nemikumArAdi traNenI sAthe jarAsandhanA pakSanA dUdhanAdie mahtva yuddha karavA mAMDayu. teone mallayuddha karatAM joI banne senAnA sainiko paraspara malla yuddha karavA lAgyA, vIrapurUSo vijayalakSmIne varavA mATe yuddha karI rahyA hatA, jyAre AkAzamAM devAMganAe kalpa. tarUnA puSpAnI mALA laIne vIra purUSone varavA mATe Page #218 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 207 ubhI hatI, mahA nemikumAre pitAnA pracaMDa bANathI rUkimanA rathane nAza karyo, tene zastravihoNe banAvI dIdhe. tenuM rakSaNa karavA mATe zatrunta pAdi rAjA doDatA AvyA, mahAnemikumAranA bANe dvArA, temanA dhanuSya bANene cheda karavAmAM AvyuM, jyAre zatruntaparAjAe mahAnemikumAranI upara "javAlAmAlA" nAmanI jaTila zaktine prayoga karyo, bhagavAna nemikumAre tenI zaktine phakta vAthI haNuM zakAya tema jANI mAtAli sArathidvArA mahAnemikumAre bANamAM vajane sanniveza (samAveza) karAvI, tenAthI AghAta pAmelI zakti azakta banIne jamIna upara paDI gaI. tyArabAda mahAnemikumAre zatruttapanA ratha tathA zastrAstrane naSTa karI nAkhI tene atyaMta nirAdhAra banAvyuM. rUkimathI utsAhita banelA zatrunta pAdi sAta vIra purUSoe bIjA sthAne Azraya laI pharIthI mahAnemikumAranI sAthe yuddhane AraMbha karyo. mahAnemikumAre rUkimanA vIsa dhanuSane kApyA, agnAstrathI tenI gadAne paNa bALI nAkhI, balindrathI ApavAmAM Avela eka lAkha zatrunuM chedana karavAvALA rUkima rAjAnA bANane zrI nemikumAre mAhendra bANathI te bANane bhAMgI nAkhyuM. vaLI mahAnemikumAranA vaja bANathI ATha kula parvatanI jevA te rAjAo, pakSa alavinAnA thaI gayA, bhAgavA lAgyA, veNadArIe potAnA bANanA prahArathI rUkimane ghAyala Page #219 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 20 anA karyA, dhanajace vIra vyAghra lRdhananI upara tathA dhRSTie raudhirInI upara ANNAnA varasAda varasAvyeA. samudraviSayAdi nava dazArhAe vipakSI nava rAjAone mAryAM. jarAsandhanA vIra rAjaputre mAgIne senApati hiraNyanAbhanA zaraNe gayA, balarAmanA putrAnI sahAyatAthI bhayaMkara, bhIma ane arjunavaDe dhRtarASTranA putrane parAbhava karAve. ane gurUthI Adeza apAyelA kalyANamUti khANeAthI dhRtarASTranA sanyane AMdhaLuM banAvyuM. eTalAmAM kSatriyAcita niyamanA tyAga karI kAzInarezAdi rAjAoe arjunanI upara AkramaNa karyu. yudhiSThiranI sAme zalya, bhImanI sAme duHzAsana, nakulanI sAme ulUka, sahadevanI sAme zakuni, kramAdi cha rAjAe satyakisahita draupadInA pAMca putrAnI sAthe, tathA anya rAjAoe khaladevanA putrAnI sAthe yuddha karyu. arjunanA khANeAthI dUrgaMdhananA ratha tathA kavaca kapAI gayA, jenAthI vidhrUvala khanIne dhana zakunInA ratha upara caDhI gayA. arjune apUrva prakAranI khANavRSTi dhArAma dha calAvI. jenAthI kAzIzvarAdi deza rAjAone vivala banAvI dIdhA. zalyanA khANathI yudhiSThiranA rathadhvajane kapAtA joi, ane peAtAnA mANeAthI zalyanA ane hAtha samAna dhanuSya ane khANune kApI nAkhyA, zalye khIjA khANeA laIne yudhiSThira upara khANu varSA calAvI, ane temane khANavarSAmAM DhAMkI dvIdhA, yudhiSThire paNa zaktithI zalya ne mArI nAkhyo,. " Page #220 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 209 zalyanA maravAthI tenI pAchaLa rahelA rAjAe paNa bhAgI gayA, bhIme kapaTabharyA jugAranI yAda apAvI, duHzAsanane mArI tenI chAtI phADI nAkhI, sahadeve krodhathI zakunI upara prANaghAtaka bANa choDyuM. te pahelAM ja te bANane duryodhane kApI nAkhyuM. kepamAM AvI sahadeve duryodhana upara bANa varSA cAlu karI, catura duryodhane te bANene kApI nAkhyA, ane sahadeva upara nAgAstra bANane upayoga karyo. paraMtu vacamAM ja savyasAcIe garUDAstrane prayAga karI nAgAstrane nAza karyo, eTalAmAM sahadevanuM bANa zakunInuM mAthuM laIne samaDInI jema cAlI gayuM. sUrya samAna tejasvI nakule, ulukane jarjarita banAvI dI, draupadInA pAMca putroe duSaNa Adi rAjAone yuddha bhUmimAMthI bhagADavA, duryodhane paNa kAzIzvarAdi senAnAyakanI sahAyatAthI ajunane mAravA mATe AkramaNa zarU karyuM. balarAmanA putra rUpa kiraNethI kalita candramA samAna ajune duryodhananI senAne mukulita mUkhavALI kamalinInI jema banAvI dIdhI, pachI kapidavaja ane kaurava senAnA pradIpa jayadrathane vista karyo, eTalAmAM vananA agninI jema karNa rAjA javAlAjavAla jaTila bANethI arjunane bALavA mATe prajavalita thaye. be jugArInI mAphaka bANe vaDe lAMbA samaya sudhI ramavA lAgyA, jemanI ramatane jovA mATe AkAzane jharUkhe banAvIne beThA, ane "nArAca' nAmanuM bANa calAvI karNane Page #221 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 10 vadha karyo, jenAthI kaurava senA zyAma paDI gaI, kanA maravAthI karIne dUryodhana peAtAne nirjIva mAnavA lAgyA, ane dudhanAdinA jIvatAM paNa peAtAnA vijayane nizcita mAnyA, teA paNa kalpAnta mAravA mATe kama DhoDavA lAgyuM. kALanA jevA lImane dhana doDaco, jANe ke zaramane mAravA mATe hA ! hA! hA! hA! sihAnI jema meATA nAdane karatAM kezarI si'hAnI jema te bannee bhayaMkara yuddha karyuM. kautukapriya devatAe ekITase jovA lAgyA, jugAranuM vera vALavA mATe bhIma vAravAra jugArane yAda karavA lAgyA, ane dUryodhananA zarIrane pIsavA lAgyA, dUryodhanane marelA jANI kaurava senAe hiraNyanAbha senApatine Azraya karyAM. pAMDavA sahita yAdaveAe anAvRSTine Azraya laI yuddha cAlu rAkhyuM. yaduonI nidA karatA hiraNyanAbhane AvatA joI abhicandre kahyuM ke vANInA vilAsathI tArI zUravIratA zu khatAve che ? tArI zuravIratAne yuddhamAM khAva, hiraNyanAbhe paNa krodhamAM AvI abhicandranA upara khagAvalI mANu cheADayuM. zrI arjune peAtAnA svaNu pakSa khaDgathI kApI nAkhyuM. arjunanI upara prahAra karavAnI taiyArI karatA joI bhIme hiraNyanAbhane ratha uparathI pachADayo, pharIthI hiraNyanAbhe khIjA rathanA Azraya lIdhA, anAvRSTinI senAnA sahAra karavAnI IcchAthI khANuvRSTi zarU karI, raudradraSTi anASTie Page #222 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ra1 bhImAdinI sahAyatAthI krodhAnya hiraNyanAbhane mANeAnA uttara khANuthI ApyA, eTalAmAM hAthI upara beThelA kAmarUpezvare mahA nemikumAra upara AkramaNa karyuM. ane kahyuM ke 'tu rikama nathI paNa tAre kALa chuM.' A pramANe kahIne peAtAnA hAthIne AgaLa calAnce tyAM mahA naimikumAre cakrAvAmAM nAkhI pAtAnA gheADAne phrabyA, khANeAthI tenA hAthIne nIce pachADavo, jANe ke vajrathI paryaMta paDayo, kRSNapakSane ujavava karavAvALA satyakie bhurizravAne mArI nAkhyo, pachI banne senApatie vIrarasa ane raudrarasathI bhayaMkara yuddha karavA lAgyA, ane vIrAe rathathI utarIne khaDgathI yuddha karyuM. jemAM anA sRSTinA khaDga hiraNyanAthanA yazane nAza karyAM. eTalAmAM sUce snAna karavA mATe pazcima samudrane Azraya sthAna manAvyuM, banne senApati potapotAnA vyuhane vyavasthita karavA lAgyA, banne pakSanA zUravIrA gajendronI jema garjanA karavA lAgyA, hiraNyanAbhanA mRtyunA samAcAra jANI, jarAsa`gha bhukha ja ciMtAtura ane duHkhI banyA, teNe zizupAlane peAtAnI senAnA senApati banALye, dharAne praphullita khanAvavA mATe sahasrarazmi peAtAnI prabhAne bhUma`Dala upara vistAravA lAgyA. te samaye manne pakSanA vIra purUSAe yuddhanI zarUAta karI, jarAsa'dha peAtAnA maMtrI husakane kRSNa vAsudevanA pakSanA zuravIrAnA paricaya karAvavAne mATe nAma sahita Page #223 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 21ra AMgaLI vaDe batAvate hate, vizeSa karIne thAka ane pAMDane duzamana tarIke paricaya karAvyuM, jarAsaMghane putra yuvarAja yamarAjanI jema bhayaMkara yavana, yuddha karavAne mATe taiyAra thayuM. teNe pitAnI bANa varSothI kRSNanA sanikane ghAyala karyA. eTalAmAM balarAmanA putra sAraNe, pitAne divya bANe vaDe tene zira cheda ka, zrI kRSNanA pakSamAM yavananA mRtyuthI atyaMta harSa thaye, AnaMdanI kIkIArIo thavA lAgI, jyAre jarAsaMghanI chAvaNImAM badhA zekAtura ane cintita banyA, putrane vadha sAMbhaLI jarAsaMghe krodhAvezamAM AvI pitAnA rathane balarAma tathA kRSNanI tarapha doDAve, teNe tikSaNa bANathI balarAmanA ATha putrane mArI nAkhyA, kRSNanI senA bhAgavA lAgI. zizupAle hasIne kahyuM ke A kRSNanuM gekuLa nathI paNa yuddhanuM medAna che. zrI kRSNa kahyuM ke kuMThinapurathI bhAgI gayA bAda tArI pratiSThA keTalI che te jagata jANe che. pachIthI tane bhAgavuM paDe tenA karatA prathama bhAgI chuTa te tuM jIvate rahI zakIza. kRSNanI vAtethI tene marmAghAta tha, zizupAle zrI kRSNanI upara bANa varSA karI, paraMtu kRSNa divya bANa dvArA tene javAba Ape, jenAthI tenA dhanuSya, kavaca, ane ratha bhAMgIne bhUkako thaI gayA. zrI kRSNanI kRpAthI phakta te jIvate rahI gaye. te paNa zizupAle zrI kRSNanI sAme talavAra vaDe Page #224 -------------------------------------------------------------------------- ________________ * 213 cuddhane AraMbha karyo, vijaLInI jema pralayakALanA dUta samAna te talavAra vaDe zrI kRSNanI sAme yudadhe caDyo, zrI kRSNa paNe zizupAlane talavArane badalo talavArathI ApavAne. vicAra karI, tenA mukuTane kApI zizupAlano vadha karyo, zizupAlanA vadhathI krodhAtura banela jarAsaMgha pitAnA sAmaMte tathA putre sahita kRSNanI sAthe yuddha karavA mATe deDyo. jarAsaMghe yAdanA nAyakane kahyuM ke vyartha zA mATe mare che? Aje paNa te govALa amane seMpI sukhapUrvaka rAjyalakSmI zA mATe bhegavavA taiyAra thatA nathI ? bhayaMkara krodhita jarAsaMghanI vIratA sAme yadusenA bhAgavA lAgI, jarAsaMghanA aThThAvIsa putre eka sAthe balarAmane mAravA mATe doDayA. agaNasittera putre zrI kRSNanI sAthe yuddha karavA lAgyA. balarAme hala ane muzala vaDe jarAsaMghanA putrane anAjanA dANAnI jema pIsI nAkhyA, jarAsaMghe atyaMta krodhamAM AvI, balarAmanI upara gadA prahAra karyo, je prahArathI balarAma lehInuM vamana karatAM dharaNI upara DhaLI paDayA, AvI viSama paristhitine joI yAdamAM hAhAkAra macI gaye, bhAIne duHkhI joI zrI kRSNa kodhAvezamAM jarAsandhanA agaNosittera putrane mArI nAkhyA. balarAmane marelA jANI ane arjunanI upekSA karate jarAsandha, jema kaI vAMdare siMhanI sAme deDe tema zrI Page #225 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - 14 kRSNanI sAme deDa, jarAsandha nArAca bANathI zrIkRSNane gherI lIdhA, sUryanA asta thavAthI bhUmaMDala upara adhikAra chavAya che tema zrI kRSNanI sthiti joIne yAdavonI senA atyaMta vyAkula banI gaI, dazAoMnA mUkhakamala zyAma banI gayA. eTalAmAM mAtalisArathIe prabhu neminAthane prArthanA karI ke he bhagavAna ! Apa badhAnuM rakSaNa karanAra che, jarAsaMghanI Apa upekSA karIne yAdanA kulane nAza karI rahyA che, sarva sAdhAraNa hovA chatAM paNa candramA pitAnA kiraNethI AtmIya kumudane vikasvara kare che. kamalene mudrita kare che. atyAre jarAsaMghanI upekSA karavAne samaya nathI. yAdave pratyene pratyupakAra karavAno samaya paNa atyAre ja che, mATe Apa hamaNAM ja Apane prabhAva batAve, ariSTanemie pitAnA nAmane sArthaka karavA mATe krodha rahita hovA chatAM paNa Indra pradara zaMkhane kuMke. jenAthI zatruo kSubdha banyA, nemikumAre IndradhanuSane kheMcI rAjAone trAsa pamADa, lA rAjAonA mugaTa kApI nAkhyA, dhanuSyane bhAgI nAkhyA, temanA chane bhaMga karyo, davAone kApI nAkhI, zatru senAe nemikumAra upara prahAra karyA nahi, paraMtu nemikumAranI hAra thAya tevuM karavA paNa taiyAra nahotA, prativAsudeva vAsudevanA hAthe ja mare che. e sthitine jANatA nemikumAre jarAsandhane mAryo nahI. A pramANe mahA baLavAna zrI nemikumAranI sahAya Page #226 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 25 tAthI yAdavonI senA pharIthI utsAhamAM AvI gaI, pitAnA putra ane zUravIrane kRSNanA hAthe maratA joIne jarAsaMghe zrI kRSNane kahyuM ke he gopAla! tuM kapaTathI kaMsane mArIne madenmatta kema bane che? tuM bola! te kaMsane kaI kukSImAM rAkhyA hatA, te kukSIne kApI jIva zAnI pratijJA huM pUrNa karUM, tyAre kRSNa hasIne kahyuM ke jo tane yuddha karavAnI ja IcchA che ke tuM mArI talavAranI dhAra upara tArA lohIne abhiSeka karIne jIva zAnI pratijJA pUrNa karI zake che. zrI kRSNanI vAta sAMbhaLatAnI sAthe krodhita jarAsaMghe prANuhara bANane mAro calAvye, zrI kRSNa paNa pitAnA bANathI te bANene parAjIta karyA, te banane vaccenA tumula yuddhathI siMhanAda, dhanurvAna, ratharvAnanA avAjethI brahmAMDa gAjI uThyuM. devakanA devatAo paNa bhayabhIta banyA, nArAca bANethI aMdhakAra chavAI gaye. banne vaccenuM yuddha kaI jaI zakatuM nahotuM parva kaMpI uThyA, jarAsaMghe zrI kRSNana senA upara astra phekayuM. jenAthI pitAnI senAne baLatI joI zrI kRSNa meghAstrane prayoga karyo, te vAre jarAsaMghanI senA pANImAM DubavA lAgI, jarAsaMghe pavanAstra phekayuM. tenA javAbamAM zrIkRSNa vAtAzana mahISadha,ne praveza karyo, jarAsaMghe garUDAstra phekayuM. tyAre zrIkRSNa "mArtaDa saMgItane prayoga karyo, jarAsaMghe sUryAstra phekyuM te zrI kRSNa pratikAra mATe rAhavIyAstrane prayoga karyo, jyAre jarAsandhanI pAse keIpaNa Page #227 -------------------------------------------------------------------------- ________________ divyAstra na rahyuM tyAre pitAnA zatrune mAravA mATe krodhAvezamAM AvI potAnA cakane cheDayuM, te vakhate samasta mAnavajAta, devatAo ItyAdi badhA ja vyAkuLa banyA, badhA yAda ISTadevanuM smaraNa karavA lAgyA. jarAsaMghe phekelA cakrathI zrI kRSNanuM mUkhAviMda vadhAre tejasvI dekhAvA lAgyuM. zrI kRSNanA mAthAne vadha karavA mATe pheMkavAmAM AveluM caka jarAsaMghe zrI kRSNanA hAthamAM susthira joyuM. devee harSamAM AvI puSpavRSTi karI. zrI kRSNa navamA vAsudeva che. A pramANe devoe gheSaNa karI. zrI kRSNa jarAsaMghane kahyuM ke zuM ! "A paNa mArI mAyA che? rAjana ! mArA caraNa kamalanA bhramara banIne haju paNa tame tamArI rAjyalamIne upabhoga kare, jarAsaMghe kahyuM ke A caka hAthamAM AvavAthI ATalo badha mada zA mATe kare che? A cakane vizvAsa karavA cogya nathI, mArAthI sevAyela A caka koI divasa mArA hadayanuM bhedana karI zake tema nathI. mArA zabda upara tane vizvAsa na hoya te te cakra tuM mArI upara calAva, jarAsaMghanI vAta sAMbhaLIne zrI kRNe vAlAjaTala cakane cheDyuM. te cake jarAsaMghane vadha karyo, badhAja prativAsudeva pitAnA ja cakrathI vAsudevanA hAthe marAya che. bhAgyateja nabaLu paDavAthI pUtra paNa zatrunI garaja sAre che. te pachI cakranI te vAta ja zuM karavI ? Page #228 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 217 : devoe zrI kRSNanI upara puSpavRSTi karI, jarAsaMghanA pakSavALA rAjAe zrI nemikumAranA zaraNe AvyA, zrI nemikumAranA AdezathI zrI kRSNa te rAjAone svIkAra karyo, jarAsaMghanA "pUtra" sahadeve samudravijayanI AjJAne svIkAra karyo, tene magadhanI rAjagAdI upara besADyo. jarAsaMghanA sthAna upara pitAnA jayasthaMbha samAna samudravijyanA pUtra zrI nemikumArane sthApita karyA, hiraNyanAbhanA putra "rUkamanAbhane kezalA nAyaka bana vyA, mathurAnA rAjya upara zrI kRSNa ugrasenanA pUtra "dhara"ne sthApita karyo, zrI kRSNa pitAnA svajananA, tathA sahadeve jarAsaMghAdine saMskAra tathA preta kArya karyA, pitA ane patinA saMhAranuM kAraNa AyazA agnimAM baLIne marI gaI, zrI nemikumArathI satkAra pAmele "mAtAli, Indrane ratha laIne svargamAM gaye. zrI kRSNa badhA rAjAone pitAnA sthAne vidAya karyA, vaitADhaya parvata upara nilakaThAdi khecaronI sAthe vasudeva jyAre yuddha karI rahyA hatA, tyAre ekAeka gheSaNa sAMbhaLI. jarAsaMghanA mRtyuno nizcaya karI, badhA khecara vasudevanA Adhina thayA, vidyAdharendra "maMdavege pitAnI bahena tathA" tripatharSabhe, pitAnI putrI pradyumnanI sAthe paraNAvI, vaLI devarSabha ane Ayupatha rAjAe potAnI kanyAe zAbakumArane ApI, bIje divase prAta:kAlamAM pradyumna tathA zAMbakumAranI sAthe vasudeve AvI zrI kRSNane Page #229 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 218 : abhinaMdana ApyA, khecarAe peAtAnA svAmi tarIke zrI kRSNane svIkAryo. zrI kRSNe sinapallI sthAnamAM AnaMda pattana nAmanA nagaranI sthApanA karI, khadhA khecara ane bhUcara rAjAonI sAthe adha bharatane potAnA svAdhina karI zrI kRSNa magadha bhUmimAM gayA. tyAM eka ceAjana lAMbI paheALI devAthI rakSAyelI kATI zilA nAmanI zilAne DAbA hAthe zrI kRSNe uThAvI, e pramANe sAla hajAra rAjAnI sAthe zrIkRSNa dvArikAmAM AvyA, harSollAsathI nagaranI strIee AratI utArI, amara becara ane narezvarAe ghaNA utsAhathI zrI kRSNanA adha cakrI abhiSeka karyAM, zrI kRSNe deve, vidyAdharA tathA pAMDavAnA satkAra karI vidAya karyo, vanamAlA, maNi, khaDga zakha, cakra, gadA, dhanuSa, e sAta ratna utpanna thayA, ATha hajAra yakSA zrI kRSNanA aMgarakSaka banyA, khadhA yAdaveAe zrI kRSNanA caraNukamalanI sevA karI. // amamasvAmi caritranA dazamA saga samApta Page #230 -------------------------------------------------------------------------- ________________ saga agIyAramA zrIkRSNanI kRpAthI draupadInI sAthe pAMDavA ane prakA-ranA vilAse bhAgavatA hatA, eka divasa kalezapriya nAradajI draupadInA nivAsasthAne AvyA, draupadIe avajJAthI nAradajInI pUjA karI nahI, A anAryone kAIpaNa prakAre duHkhI karUM. A pramANe vicArIne nAradajI tyAMthI nIkaLI gayA, A bharatakSetramAM zrIkRSNanI khIkathI teNIne kAI duHkhI karavA mATe taiyAra paNa nahI thAya, A pramANe vicArIne kalahapriya nAradajI dhAtakI khaMDanA bharatakSetramAM kapila nAmanA vAsudevanA maMDalika zrIla'paTa padmarAjAne aparaka'kA nagarImAM jAce. teNe nAradajIne apUrva bhakitapUrvaka satkAra karyAM, potAnA aMtaHpuramAM laI jaIne potAnI priyatamAAne batAvIne kahyu ke Ape AvI suMdara strIe bIje kyAMya joI che? nAradajIe hasIne kahyu* ke tArA sivAya tArI strIenA rUpanA guNu gAya paNa kANu ? tuM teA kutrAnA deDakA jevA che. ja budvIpanA bharatakSetramAM hastinApura nagarane viSe pAMDavAnI patnI atyaMta rUpa zAlinI, adbhUta kAMtivALI che. jenA rUpanuM ghaDatara karatI vakhate brahmAe temAMthI vadhelA rUpanA kaNIAethI apsarAone anAvI che. vaLI apsarA Page #231 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 20 othI draupadInuM rUpa sahana na thavAthI svargamAM cAlI gaI che. nAradajI draupadInI stuti karavA lAgyA, he padma! tane - tArI strIonA rUpanI stuti karatA zarama paNa nathI AvatI? - A pramANe vAta karI nAradajIe draupadI pratye parmane anurAga jagADI pote tyAMthI nIkaLI gayA, traNa akSarenI vidyAzaktinI jema dropadInA dhyAnamAM padmarAjA rahevA lAge, adhe lekamAM rahelA, potAnA pUrvabhavanA mitranuM smaraNa karyuM. sevakanI jema te deva padyanI sAme AvIne ubhe rahyo, rAjAe kahyuM ke he deva! hastinApurathI draupadIne lAvI mArA cittane prasanna kara, te vAre deve kahyuM ke he rAjan ! durvidyAnI jema te draupadImAM Apane bhrama jAge che. jenAthI - tamAruM kharAba thaze. kemake te pAMDa sivAya keInI upara daSTipAta karatI nathI. ApanI AjJAthI huM tene lAvI Apane samarpita karuM chuM. paraMtu Apa AphatamAM AvI jaze, A pramANe padyane kahI te deva cAlI gaye, hastinApuramAM jaIne te deve rAjabhavanamAM praveza karI pAMDavonI upara avasthApinI nidrAne praga karyo, ne draupadInuM haraNa karyuM. te deve pAchA AvI padyarAjAne draupadI samarpita karI, vicitra - vAta che te che ke deva paNa vacanathI baMdhAI anucita kArya karI nAkhe che. prAtaHkAle paminInI jema draupadI jAgrata thaI. manamAM ne manamAM ghaNI ciMtA karavA lAgI, ginInI jema Page #232 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 23 dhyAnAvasthita rAgiNInI jema asvastha, mRgalInI jema caMcala netravALI, teNIne joI padmanAbhe kahyu' ke 'huM bhadre ! tuM tArA ama'galanI za'kA karIza nahI. nAradajInA mukhathI tArA rUpanuM varNana sAMbhaLIne daivI zaktithI tane aDDIAM lAvavAmAM AvI che. tuM aneka prakAranA bhAgeAne bhAgavIH anne prakAre devI mana. A dhAtakI kha'DamAM amarakakA nAme nagarI che. padmanAbha nAmane A nagarIne huM rAjA chuM; huM tArA bhAvI pati banavAnA '; huM saubhAgyazAlinI ! have tu pAMDavA uparathI tAre kRtrima prema uThAvI le. ane mArAmAM anurAgiNI khana. draupadI' nAradajInA bhAvane samajI gai, vicAravA lAgI ke zrIkRSNanI sahAyatAthI pAMDavA jarUra rakSA karaze, bhAga tA dareka bhavamAM prApta thayA che. paraMtu ziyalanuM rakSaNa mATA puNye karIne ja thAya che, A mUkhane madhura vacanA dvArA rAgAnya manAvI vizvAsa pamADu, A pramANe vicAra karIne draupadIe kahyuM ke jo eka mAsanI aMdara hastinApurathI kAI nahI Ave te huM Apane pati tarIke svIkArIza, tyAre padmanAbhe' kahyu ke huM kulInakAnte ! ja budvIpamAMthI ahI' kA pakSI paNa AvI zakatuM nathI, teA pachI manuSya teA kayAMthI Ave ! A pramANe vicAra karIne padmanAbhe draupadInI vAtanA svIkAra karyAM. satI cUDAmaNI draupadIe paNa abhi Page #233 -------------------------------------------------------------------------- ________________ rarara graha karyo ke pAMDanuM mukha joyA sivAya eka mahinA sudhI annane grahaNa karIza nahi. ahIM A pAMDuputrae prAtaHkAle draupadIne joI nahI. parvata, udyAna, nadI, sarovara, vAva, mahelanA khaDakhaMDamAM tapAsa karI, paraMtu draupadIne kayAMya patte lAge nahI. kyAMyathI tenA samAcAra paNa malyA nahI. nirUpAya banIne pAMDavoe zrIkRSNanI pAse AvI tamAma hakIkata kahI. saMbhaLAvI, teo vicAramAM paDyA; te vAre pitAnA hAthe thaelA anarthanuM pariNAma jANavAnI tIvra jIjJAsAvALA nAradajI tyAM AvyA. Adara satkArapUrvaka zrIkRSNa nAradajIne taipadI mATe pUchyuM tyAre nAradajIe kahyuM ke meM teNIne dhAtakIkhaMDanA amarakaMkAnA rAjA padmanAbhane tyAM joI hatI, A pramANe kahIne nAradajI cAlyA gayA, zrIkRSNa pAMDavone kahyuM ke draupadIe karelA nAradajInA anAdarathI kodhI nAradajIe A kRtya karyuM che. Apa duHkhI na thatA, mAre mATe te kArya muzkela nathI, pAMDane AzvAsana ApI, senAne susajijata karIne zrIkRSNa dakSiNa samudranA taTe AvelA varadAma tIrthakSetramAM AvyA, tyAM AvI zrIkRSNa samudranI dustaratAnuM varNana karyuM. pAMDave samudranA bharatI oTa rUpI uchaLatA mejAene aTTahAsa sAMbhaLI gabharAI gayA, DarI gayA, pANInI aMdara teoe IndranA vajanI bIkathI parvate jevA moTA Page #234 -------------------------------------------------------------------------- ________________ rara3 jala hastione joyA, samudranI sthiti joIne pAMDee kahyuM ke pralayakALa jevA mejathI bhayaMkara samudra devone paNa ullaMghana karavo muzkela che. te pachI manuSya zuM karI zake? Apa cintA na karaze. A pramANe pAMDavone kahI zrIkRSNa samudra tIre sthira banIne susthita devanuM dhyAna dharyuM. te deva pratyakSa thaye, ane be he deva ! ApanA tapathI, dhyAnathI huM prasanna chuM. Apa Adeza Apo ke ApanuM zuM kArya karuM? zrIkRSNa kahyuM ke dhAtakI khaMDavAsI padyanAbha rAjAe pAMDavo je mArA bhAIo che. temanI patnInuM haraNa karyuM che. te samudraza! tame evA prakArane prabaMdha karo ke jenAthI ame jaldI tyAM pahoMcI zakIe, ane teNune laI ame jaladI pAchA AvIe, susthitadeve kahyuM ke jevI rIte ke I deva draupadInuM haraNa karIne padmanAbhane suprata karI Avyo che, tevI rIte huM paNa tyAMthI draupadIne lAvI Apane samarpita karuM? athavA sinya sahita padmanAbhane samudramAM DubADI pAMcAlIne laI AvuM? zrIkRSNe kahyuM ke te ucita nathI paraMtu pAMDanI sAthe tyAM javA mATe pANIthI cha rathane javA mATe rastA karI Apo, jethI ame tyAM jaIne tene jItI draupadIne lai ahIM ame AvIe, vIrapurUSane A krama che. susthita deve te pramANe mArga karI Ape, zrIkRSNa pAMDa sahita kSaNamAM samudra pAra karI gayA, aparakaMkAnagarInI Page #235 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bahAra rokAyA, potAnA sArathi dArUkane dUta banAvI zrIkRSNa padmanAbhanI pAse mekalAve. teNe tyAM jaI rAjAnA pAdapITha upara potAnA pagane mUkI, bhrakuTI caDhAvI bhAlAthI lekhane samarpita karyo, ane kahyuM ke bharatakSetranA hastinApurathI zrI vAsudevanA bhAIe pADanI patnI zrImati draupadInuM devanI sahAyatAthI apaharaNa karAvyuM che. teNIne Apa jaladIthI pAchI samarpaNa kare, kemake jeone ahIM AvavA mATe ratnAkare mArga Ape che. evA zrIkRSNa pAMDa sahita draupadIne levA mATe padhAryA che. tamane rAjya ane jIvana jIvavAnI IcchA hoya te jaldIthI draupadIne suprata kare, tame kulavrata, kSatrivaTa, zivatane, eka sAthe ja khatama karI nAkhyA che, padmanAbhe kahyuM ke pakSInI jema samudra pAra karIne ahIM A AvavAmAM tArA svAminI vIratA nathI. | mArA sainya sAgaramAM pAMDa sahita tArA svAmi pANImAM jema sAkara ogaLI jAya tema ogaLI javAnA che. tuM tArA svAmine jaIne kaheje ke je tame tamAruM bhaluM IcchatA he te jovA AvyA che tevA tame pAchA jAva, athavA maravAnI IcchA hoya te yuddha karavA AvavuM hoya tyAre Avaje, te AvI zrI kRSNane vRttAMta kahI batAvya, padmanAbha paNa senAone taiyAra karI yuddhabhUmimAM AvI pahoMcyA asaMkhya hAthI gheDA yukta pracaMDa sainya sahita. Page #236 -------------------------------------------------------------------------- ________________ rara5 padmanAbhane joI zrI kRSNa pAMDane pUchayuM ke he vIra kuMjara ! Apa svayaM padmanAbhane mAravA taiyAra che ke huM tene mArUM? pAMDee kahyuM ke he zrI kRSNa! A kArya karavAne mATe adhikArI hame chIe, mATe ApanI sahAya tAthI ame te kArya pUrNa karIzuM. A jagata upara Aje padmanAbhane nAza thaze, ke hamAre nAza thaze. banemAMthI ekane vinAza jarUra thaze. A pramANe pratijJA karIne pAMDee padmanAbhanI sAme yuddhanI zarUAta karI, padmanAbhathI pheMkAtA divyAstro vaDe pAMDa jarjarita banI gayA, bhAgIne zrI kRSNanI pAse AvI kahevA lAgyA ke he deva ! A padmanAbha te devatAonI sahAyatAthI atyaMta mamatta che ApanAthI vadha thaI zake tema che. zrI kRSNa kahyuM ke Apa jyAre pratijJA grahaNa karIne jatA hatA, tyAre ja huM paNa jANato hato ke padmanAbhane chata ApanA mATe khuba ja muzkela che. have tame jarA paNa cintA karatA nahI. ane nizcita thaIne je je ke padmanAbhane huM kevI rIte jItuM chuM. Aje huM pRthvInAtha chuM "padma nathI" A pramANe bAlIne zrI kRSNavAsudeva yuddha karavA cAlyA, teoe potAne divya zaMkha pheMkyo, siMhanI garjanAthI hAthIe nirbaLa banI jAya tema zaMkhano avAja sAMbhaLIne padmanAbhanI traNa bhAganI tAkAta khalAsa thaI gaI. --15 Page #237 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI kRSNanA dhanuSyanA TaMkArane avAja sAMbhaLI bIjI traNa bhAganI tAkAta khalAsa thaI gaI, zaktine nAza thavAthI padmanAbhe tyAMthI bhAgI dUra jaIne pitAnI labdhiothI vaikiya zarIra banAvyuM. zrI kRSNa paNa narasiMha rUpa dhAraNa karyuM te vakhate zyAma zarIravALA, raudra rasavALA zrI kRSNa bhayaMkara svarUpa dhAraNa karyuM hatuM. potAnI pracaMDa zaktithI amarakaMkA nagarIno nAza karavAnI zarUAta karI, nagarane nAza thate joIne padmanAbha ciMtita banyo, teNe karUNa zabdothI zrI kRSNane kahyuM ke manmatta hAthIo jema kamalane nAza kare che tema Apa zA mATe nagarIne nAza kare che ? zrIkRSNa roSamAM AvIne kahyuM ke te tArI ajJAnatAthI zrImatI draupadInuM haraNa karyuM che. vaLI dUtanI vANInI avahelanA karI che. haju paNa zrImatI draupadIne pAchA suprata karI tArUM kalyANa kara, sItAne pAchA nahi ApavAthI rAvaNe pitAnA prANa gumAvyA, rAjya ane kulane nAza karyo, anucita kAryanuM kharAba phila kaNa nathI bhogavatuM? sAMbhaLIne padma nAbha bhayabhIta banI gaye, draupadIne zaraNamAM jaI teNIne kahyuM ke he devi ! tuM mArI mAtA che. mATe narasiMhathI mane bacAva, draupadIe kahyuM ke tuM strI rUpa dhAraNa karI mane AgaLa rAkhI, narasiMhanI pAse jAya te tAre prANa bacI zake, padmanAbhe draupadInA kahyA mujaba karyuM. teNe strInA rUpamAM zrI kRSNanI pAse jaIne namaskAra Page #238 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 227 karI, zrImatI draupadIne samarpita karIne kahyu ke he bhagavan ! me' ajJAnatAthI athavA eNDakArathI ApanA a patnInuM apaheraNa karyuM. akha'Da ziyalava'ta, mahAsatIne Apa grahaNa karIne mane mukta karA, zrI kRSNe pazu padmanAbhane abhayadAna ApI. AzvAsana Apyu. ane amara kaMkAmAM peAtAnA kIti sthaMbhane sthApita karI, pAMDuputrAne draupadI suprata karI. teonI sAthe samudra eLaMgI dvArikA AvyA. te ja dvIpamAM pU bhadra nAmanA camtakAdyAnamAM vihAra karatAM karatAM zrI munisuvrata svAmi AvyA, te dvIpanA kapila vAsudeve sabhAmAM temane prazna pUchyo ke he bhagavan! A za'khani kayAMthI Ave che. te vAre munisuvrata svAmie kahyuM' ke ja'budrIpanA bharatakSetranA vAsudeva zrI kRSNanA za'khanA vine che. kipala vAsudeve pharIthI pUchyu... ke he prabhu! e siha eka ja guphAmAM rahI zake che? tevAre munisuvrata svAmie kRSNunA Agamananu' kAraNa sa`pUrNa kahI sabhaLAvyuM. pharIthI kapila vAsudeve pUchyu ke he prabhu ! ja budvIpanA adha bharatezvara zrI kRSNanuM huM atithya karU ? tyAre munisu vratasvAmie kahyuM ke eka tIrthaMkara khIjA tIrthaMkarane, eka cakrAti bIjA cakrAtine, eka vAsudeva bIjA vAsudevane malatA nathI, eve. niyama che. tIrthaMkara bhagavAnanI vANI sAMbhaLIne paNa kapila vAsudeva kRSNavAsudevane jovA mATe atyaMta Atura anIne cAlyA, zrI kRSNanA gamana mAnI anusAra ratha laIne kapilavAsudeva samudra kinAre AvyA. Page #239 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 38 zrI kapila vAsudeve, zrI kRSNuvAsudevane samudranI madhyamAM jatA joyA, kapilavAsudeve mATethI bUma pADI ke he vAsudeva ! huM dhAMtakIkhaMDanA bharatakSetrane vAsudeva ApanA dana karavA mATe Avye chu; Apa avazya pAchA padhAre, e pramANe za'kha vagADIne sUcanA karI, zrI kRSNe paNa potAnA zaMkha vagADIne kapilavAsudevane kahyu ke Ape zreSTha maitrI atAvI che paraMtu huM khuba ja dUra nIkaLI gayele chuM; mATe pA! pharI zaku tema nathI. temanI vANI sAMbhaLIne zrIkRSNane bahu dUra jANo, kapila vAsudeva pAchA AvyA, amaraka'kAmAM jaine padmanAbhane pUchyuM. teNe potAnA aparAdhane na batAvatAM, kapila vAsudevane kahyuM ke ja budvIpanA vAsudeve ahIM A AvI mane jItI lIdheA che. temAM ApanI tejohAnI thaI che. kapila vAsudeve krodhamAM AvI tene nagaranI bahAra kADhI mUkayo, ane tenA rAjya upara tenA putrane besADayo. zrIkRSNe samudra pAra karIne pAMDavAne kahyuM ke hu susthita devane malIne AvuM chuM; tyAM sudhI Apa sarve gaMgA nadInI sAme pAra jAva, khAsaTha ceAjana vistAravALI gaMgA nadInI pANInI dhArAone pAMDavA nAvavaDe pAra karI gayA, pAMDavAe gagAnA sAmA kinAre pahoMcI Apasa ApasamAM vicAra karyo ke Aja zrI kRSNa vAsudeva nAva vinA gagAnA sAme kinArethI ahI Ave teA temanAmAM Page #240 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 229 rahelA baLanI khabara paDe, e pramANe vicAra karIne pAMDee nAvane pitAnA kinAre rAkhI mUkI ane zrI kRSNa vAsudeva Upara kRtajJatA batAvI. zrI kRSNa vAsudeva susthitadevane malIne jyAre gaMgA kinAre AvyA tyAre nAva nahIM dekhAvAthI eka hAthamAM ghoDA sahita rathane pakaDI bIjA hAthathI taravA lAgyA, jyAre gaMgAnadInI madhyamAM AvyA tyAre teoe vicAryuM ke pAMDa keTalA badhA baLavAna che ke jeo vagara nAve agAdha jalathI bharapura gaMgA nadIne tarI gayA, A pramANe manamAM ja vicAra karatA zrI kRSNa vAsudeve pAMDavonA baLanI prazaMsA karI, zrI kRSNa vAsudeva gaMgA pAra karIne pAMDanI pAse AvyA tyAre pAMDavone pUchayuM ke tame kevI rIte AvyA? pAMDavoe kahyuM ke hame nAvamAM besIne kaSTa vinA A kinAre AvI gayA chIe. tyAre zrI kRSNa vAsudeve kahyuM ke Apalokoe nAva sAmA kinAre kema nA mokalI? tyAre pAMDee kahyuM ke deva ! ApanA baLanI parIkSAnA mATe hame sAmA kinAre nAva ekalI nahotI, Apatti jyAre najadIka Ave che tyAre mANasanI buddhi paNa viparIta thaI jAya che. Apa lekene mAruM baLa jevuM che? zuM tame samudra pAra karatI vakhate ane padmanAbhanI sAthenA yuddhamAM mArA baLane joyuM nathI ? manuSyamAtrane svabhAva che ke vidyA prApta karyA Page #241 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 230 pachI gurUne, dhana prApta karyA pachI zeThane, ane strIne paNa svabhAva che ke putra prApti pachI pati upara dveSa kare che. e pramANe he pAMDe tame paNa mArA baLane jovAnI IcchA rAkhe che te joI le ke kRSNanuM baLa keTaluM che. A pramANe kahetA zrI kRSNa vAsudeve pAMDene mAryA, tathA leha daMDathI temanA rathanA cUrecUrA karI nAkhyA, tyAM ja rathamaIna nAmanuM zahera vasAvyuM. tame leke mArI AjJAvALI jagyAmAM rahetA nahi, A pramANe kahI zrI kRSNa pitAnI chAvaNImAM gayA, tyAMthI sanyasahita navIna teraNavALI dvArikA nagarImAM AvyA. pAMDu pUtra pAMDee pitAnA nagaramAM jaI mAtAne vAta kahI, kuntI paNa dvArikAmAM AvI, raDatAM raDatAM zrI kRSNane kahevA lAgI ke have mArA pUtre kyAM jaIne raheze, tamArAthI kADhI mUkAyelA mArA putra mATe kyAMya sthAna nathI, ardha bhAratamAM tamArI AjJA hevAthI temAM teo Adeza vinA rahI zake tema nathI, tamArI bIkathI bharatAdhanI bahAra paNa koI sthAna Ape tema nathI, mATe he badhu vatsa! tame tamArA bhAIone kSamA Apo ? zrI kRSNa vAsudeve paNa azrapAta karatAM kahyuM ke mArA bhAI ene doSa kAMI ja nathI, bhAgyane deSa samajavAne ke temanA aMtaramAM mArA baLane jovAnI IcchA pragaTa thaI, amRtathI kaI divasa viSa pragaTa na thaI zake, dakSiNa samudranA kinArA upara pAMDudezamAM navIna mathurA nagarI Page #242 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 231 vasAvI temane rahevAnuM kahe, zrI kRSNa hastinApuranA rAjya upara abhimanyunA pUtra ane pitAnI bena subhadrAnA pUtra parIkSitane rAjyAbhiSeka karyo. dhanasene zrI ugrasenanA pUtra nabhasenane pitAnI pUtrI kamalAmelA ApavAno nizcaya karyo, nAradajI pharatAM pharatAM nabhasenanA ghera padhAryA, vivAhanI taiyArImAM rahelA nabhasene temane Adara satkAra bhUlathI karyo nahI. tethI tenuM kharAba ciMtavatA nAradajI balarAmanA pautra ane zAmbAdinA atyaMta priya naiSadhisAgaracandranA AvAse gayA, teNe nAradajInuM adbhutthAnAdi karIne pUjA karI, tenA dvArA pUchavAthI nAradajIe kahyuM ke dhanasenanI putrI tArA mATe yogya che. te hamaNAM ja nabhasenane ApavAnI che. ATaluM kahIne nAradajI anya sthAne cAlyA gayA, sAgaracandrane anurAga kamalAmelA pratye vadhavA lAge, tenuM dhyAna dharatA sAgaracaMdra jagatanA sukhane tuccha mAnyA, nAradajI kamalAmelAnA ghera gayA, teNIe nAradajIne satkAra karI, kautuka pUchyuM. tyAre nAradajIe kahyuM ke A nagaramAM vicitra kautuka meM joyuM che, te tuM sAMbhaLa, kurUpamAM sarvoparI nabhasena prasiddha che. svarUpamAM sarva zreSTha sAgaracandra sarva prathama che. sAMbhaLIne nabhasenathI virakta banI teNInuM citta sAgaracandramAM anurAgavALuM banyuM, teNInA anurAganuM varNana nAradajIe sAgaracandrane karyuM. Page #243 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 23ra sAgaracandrane kamalAlAnA virajavarathI jarjarita jANI tenI mAtA ane anyakumAre cittamAM kheda karavA lAgyA, kamalAmelAnuM dhyAna dharatA sAgaracandranI pAchaLa AvI zAMbakumAre tenI AMkho baMdha karI, sAgaracaMdra kahyuM ke kamalAmelA haze ke zuM ? zAmbakumAre kahyuM ke huM kamalAmelA chuM; he pitAjI ! Apaja kamalAmelAne meLavI ApI te vAtane satya karI batAve, huM ApanI pAsethI te sivAya kAMI ja mAMgate nathI, zAMbakumAre badhA kumArene madirA pIvaDAvI, nabhasenanA vivAha dinamAM kumArane sAthe laI udyAnamAM mUkAma karyo. suraMga dvArA kamalAmelAne udyAnamAM lAvI gaMgA samAna nirmala ane pavitra kamalAmelAnI sAthe sAgara caMdranA lagna karAvyA, gharanA mANasoe, gharamAM tathA nagaramAM te kanyAne jyAre joI nahI tyAre tapAsa karatAM karatAM teo udyAnamAM AvyA, zAMbakumAre prajJapti vidyAnA baLathI badhA kumArene vidyAdhara banAvI dIdhA, te vidyAdharanI vacamAM te kanyAne jaI, temanI pAsethI kanyAne laI javAmAM asamartha hovAthI teoe zrI kRSNane jaIne vAta karI, vAta sAMbhaLI zrI kRSNa paNa tyAM AvyA, teoe vidyAdharane yuddhane mATe AhvAna karyuM. zAMgakumAre pitAnuM rUpa pragaTa karI kamalAmelAnI sAthe sAgaracaMdrane lAvI, zrI kRSNane praNAma karAvyA, zrI kRSNa khinna thayA, ane belyA ke tame lekee A zuM Page #244 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 233 karyuM? AvuM tamArAthI kema thAya, hAya ! je banavAnuM hatuM te banI gayuM. nabhasenane zrI kRSNa zAMta pADyo, tyArathI nabhasena sAgaracaMdra upara badalo levA mATe asamartha hovA chatAM paNa samayanI rAha jote hate. vaidarbhei priyAthI pradyumnane anirUddha nAme sulakSaNa, zAstraniSNAta, saguNAlaMkRta putraratnanI prApti thaI, yuvAvasthAe pahoMcelA anirUddhane joI vidyAdharanA gharanI strIo paNa mehita thavA lAgI. zubhanivAsa nagaramAM vidyAdharAdhipa "bANa" ne aneka guNethI ujajavala uSA nAmanI kanyA, utpanna thaI, vidhAtAe sAkSAta urvazI rUpa tene banAvI hatI, dikumArikAnA jevI te kanyAe pitAnA anurUpa patine prApta karavAnI IcchAthI gaurInI ArAdhanA karI. teNInA tapathI prasanna thaIne gaurIe varadAna ApyuM ke "rUpathI kAmadevane lajita karanAra zrI kRSNanA pautra anirUddhanI sAthe tArUM lagna thaze, te pramANe varadAna ApyuM." bANarAjAe gaurInA pati zaMkaranI ArAdhanA karIne yuddhamAM koI paNa vaDe parAjaya na thavAya tevuM varadAna meLavyuM. kAlI rUpa dhAraNa karI, gIrIe kodhAvezamAM zaMkarane kahyuM ke meM tenI pUtrIne anirUddhanI sAthe lagna thavA mATenuM varadAna ApeluM che. te pachI Ape "bANa" ne ajayatAnuM varadAna zA mATe ApyuM, bhayabhIta banelA Page #245 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 234 zaMkarajIe "bANane kahyuM ke strI kArya sivAya bIjA badhAM ja kAryamAM te aparAjita rahI zakIza. paNa strI kAryamAM tuM parAjita banIza, ApanI maherabAnI, ema kahIne "bANa paNa harSita thaye, mUrkha ane lebI mANasa pitAnA hitAhitane vicAra karato nathI, strI ziraratna "uSA nI yAcanA ghaNA khecarendro tathA narendroe karI, paraMtu "bANe" kaIne pasaMda karyA nahi, uSAe prasanna thaIne pitAnI sakhI vidyAdharIne mekalI anirUddhane dvArikAthI lAvyA, anirUddha "uSA ne kumArI jANe sparza paNa na karyo, tenA bhAvane jANIne tenI sakhI candralekhAe uSAnI sAthe anirUddhanA gAndharva lagna karyA. anirUddha uSAne laIne dvArikA AvyA, kaI paNa mANasa uSA haraNanI athavA uSAnI corI karI che tevuM ALa na mUke mATe" anirUdhe AkAzamAMthI moTA svara vaDe gheSaNA karI, te sAMbhaLI "bANa sainya sahita krodhathI deDyo, uSAnA mUkhathI tatkAla vidyAone zIkhI samartha evA anirUddhe "bANa"nI sAme yuddha karyuM. paraMtu khecarendra anirUddhane nAgapAzathI bAM, prajJapti vidyAnA baLathI tyAMnA samAcAranA zrI kRSNane khabara paDyA, pradyumna ane zabakumArane sAthe laI zrI kRSNavAsudeva AvyA, garUDAstrathI nAgapAzane kApI nAkhe, zaMkaranA varadAnathI, vidyAnA balathI, bhUjAnA baLathI, medonmatta banelA "bANe zrI kRSNa vAsudevane kahyuM ke he nIca! tane khabara nathI ke Page #246 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 235 huM zaMkaranA varadAnathI ajaya chuM; bIjAnI kanyAnI cArI karI che. huM nijaja ! tArUM svarUpa joI ne tArA pUtrA tathA pautrA paNa khIjAnI kanyAonI cerI karavA lAgyA che. zrI kRSNe kahyuM ke ThagArAnI jema zuM khele che ? kanyA tA mIjAne ApavAnI hoya che. te pachI te kanyA peAtAnI jAte manapasaMda patine grahaNa kare temAM tane zu vAMdhA che. kanyAnA badale levAnA IrAdAthI tuM yuddha karavA mATe uddhRta thaI hAthI upara besIne AvyA che. vidvAnAe paNa pAtAnA pagane jovA joIe, zakaranA malathI he bhUkha ! tuM jagatanI avahelanA zA mATe kare che? hamaNAM ja huM tane zikSA ApuM chuM. tane je koI paNa macAve tA huM zaMkaranA varadAnane satya mAnIza. ; sAMbhaLIne 6 Asanna mRtyu' khANu, zarajInI te vANIne ( strI kAmAM tu' ajIta nathI) bhUlI yuddha karavA mATe nikaLyo, ' khaNe ? dhanuSya kheM'cI maNeAne varasAda varasAvyeA, paraMtu zrI kRSNa vAsudeve, prativAdI jevI rIte vAdInA zabdonuM khaMDana kare che tevI rIte tenA mANenu khaMDana karyuM. khANu ' yuddha karatA ja ( 9 mANu ' yuddha karatA ja rahyo, dhIre dhIre tenA Ayudha khalAsa thaI gayA, vidyAe paNa naSTa thaI gaI, kRSNa vAsudeve tene nIce nAkhI dIdhA, cakravarDa tenA zarIranA khaMDa khaDa TukaDA karI nAkhyA, uSA sahita anirUddhane laI zrI kRSNa dvArikAmAM AvyA. || amamasvAmi caritrane agyAramA sa samApta Page #247 -------------------------------------------------------------------------- ________________ saga Arame. tyArabAda antaHpuranI suMdara strIonI sAthe udyAnAmAM, sarAvarAmAM, piravAra sahita ramaNIya sthAnAmAM, rAma, kRSNu ane temanA putrA tathA paiAtrAne vilAsa karatA joI zrI samudravijaya rAjA tathA zivAdevIe premAtura banI kAmaLa vacaneAthI zrI neminAthane kahyu` ke he vatsa ! pUrNa candranI samAna kalAethI saMpUrNa tane joI amArA aMtaramAM AnaMda thAya che. paraMtu tuM ca'dranI kaumudinI jema strIone zikAra karIne amArA hane kema vadhAratA nathI ? tArI kaumAryAvasthA joIne amArA cittamAM aneka prakAre cintA thAya che. traNa jJAnethI yukta evA zrI neminAthe kahyuM ke tame tamArA hRdayamAM koI paNa prakAranu duHkha lagADaze| nahI. mArA ceAgya jo koIpaNa strI mane lAgaze tyAre huM jarUrathI tenA svIkAra karIza, ayeAgya kanyAone svIkAra karI huM mArA jIvanane du:khI karavA IcchatA nathI, tepaNa mAtA pitAnI utkRSTa utkaMThA joIne zrI neminAthe tene zAMta pADyA. A kharajI yazeAmatIneA jIva aparAjitathI cyavIne ugrasenanI patnI dhAriNInI putrIrUpe utpanna thaI, mAtA pitAe bAlikAnuM nAma 'rAjImatI' rAkhyuM. sarvAMga suMdara Page #248 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 237 te kanyA ka95vallInI jema sukhapUrvaka moTI thavA lAgI, bAlyAvasthAne cheDI teNuM yauvanAvasthAne prApta karI cUkI, jenA aMgone jovA mAtramAM ja IcachA tRpta thaI jAya, tevI lAvaNyamaya teNI hatI, tene ne joI lake haraNanA. netrane bhUlI jatA hatA, teNInA vRkSa sthala paNa suzobhita nidhAnanA kuMbhethI paNa uccasthalanA jevA dekhAtA hatA, sakhIonI sAthe paraspara vivAhAdi kIDAone karatI divase. pasAra karavA lAgI. | zrI nemikumAra bIjA rAjakumAranI sAthe krIDA karatA kautuka vaza banI eka divasa zrIkRSNanI AyudhazALAmAM gayA, tyAM caka, sAraMgadhanuSya, gadA, zaMkha, nandakAdi divyAstrone jeI pitAnA mitranI jemaja zaMkhane upADavAnI IcchA karI, zastrAgAranA rakSake aMjalI joDIne kahyuM ke he. deva! A paMcajanya zaMkha zrIkRSNa vinA koIpaNa manuSya. upADI zakatuM nathI, te pachI vagADavAnI to vAta zI karavI, he kumAra ! Apa te khUba ja sukumAra che, Apa uMmaramAM paNa nAnA che, mATe ApazrI A zaMkhane upADavAnuM kArya karatA nahI. zrInemie sAMbhaLIne aMtaramAM hasatAM hasatAM sapheda kamala jevA zaMkhane hAthamAM laI, pitAnA mukhanI. pAse lAvI te zaMkhane pheMkyo, brahmAnA AThe kAnane herA banAvatA, daze dizAone gajAvatA, hAthIone vyAkula banAvatA, brahmAMDamAM zaMkhane avAja phelAI gaye, zaMkhanA avAjathI bhUmi kaMpAyamAna thaI gaI. gajendronI jema parvate kaMpAyamAna thayA. Page #249 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 238 mArA putra zaMkhane jagatpatie uThAvIne cuMbana karyuM che. tema samajI samudra paNa pitAnA mejAone uchALo hasavA lAgyo, dvArikApurInA simADe samudranA taraMge nAcavA lAgyA, zrIkRSNa ane baladevanA kAnamAM paNa zaMkhane avAja guMjavA lAge. nagarajane Azcarya anubhavavA lAgyA, zrIkRSNanuM citta vikvala banyuM. temanA manamAM aneka prakArane tarkavitarka thavA lAgyA, zuM bIjA dvIpamAMthI kaI vAsudeva AvyA haze? athavA te Indra te nahi A heya ne? kemake A zakhadhvani te meM kaI divasa sAMbhaLe nathI, A pramANe zrIkRSNa ciMtA karatA hatA tyAM te zastrAgAranA rakSakae AvIne kahyuM ke he svAmina! bIjA dvIpanA vAsudeva ahIM AvI zakatA nathI, Indra te ApanA balathI trAsIne svargamAM zAMtipUrvaka jaIne rahyA che, mahA balavAnanA sthAnamAM ja mahA balavAna utpanna thaI zake che e pramANe zrI nemikumAre paMcajanya zaMkha vagADyo che, ane A avAja paNa tene che. sAMbhaLIne cittamAM vismaya pAmelA ane harSAvezamAM AvelA zrIkRSNane rakSakonI vAta upara vizvAsa na Avyo. | zrI nemikumAranI pAse javA mATe kRSNa taiyAra thayA, tyAM te zrI nemikumAra deDatA AvyA, zrIkRSNa Adara. bhAvathI temane Asana upara besADIne pUchayuM ke he baMdhu ziremI! hamaNAM ja pralayakALanA varasAdanI jema garjanA Page #250 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 239 kara paMcajanya zaMkha Ape pheMkyo che? nemikumAre pratyu. ttaramAM kahyuM ke "hA" meM vagADyo che. " zrIkRSNa temane vizvamAM sarvAdhika balavAna jANatA hatA chatAM paNa pharIthI kahyuM ke mArA sivAya A zakha bIjA keI vagADI zake tema nathI. ApazrI bAhuyuddha dvArA paNa kAMIka kautuka batAve, zrIkRSNane kahevAthI nemikumAre kahyuM ke ApaNA mATe paraspara yuddha karavuM ucita nathI. paNa hAthane lAMbo karI vALavAnI kriIDA karIne balAbalanI parIkSA karIe, sAMbhaLIne zrIkRSNa vajanA samAna potAnA hAthane lAMbA karyo, zrI nemikumAre pitAnA DAbA hAtha vaDe te hAthane valayAkAre vALI nAkhe, tyArabAda zrI neminAthe pitAne hAtha lAMbo karyo zrIkRSNa te hAthane vALavA mATe khUba ja mahenata karI, paraMtu pote ja vRkSanI DALa upara jema vAnara labaDe che tema zrI neminAthanA hAthane vALI zakyA nahI. paNa labaDI gayA, ane pitAnA "hari' nAmane sArthaka banAvyuM. zrakRSNa pitAnI laghutAne chupAvatA nehathI zrI nemikumArane bheTI paDayA, pite balarAmanI pAse jaI ekAntamAM kahyuM ke zrI nemikumAranI balAbdhi pAse cakI, vAsudeva ane kendranuM bala paNa taraNa samAna che. te pachI saMpUrNa bharatakSetrane sAdhI eka chatrarAjya prApta kema na kare, zrI balarAme hasIne kahyuM ke temanA Page #251 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - 240 baLa upara te ApaNuM rAjya nirbhaya che. je teoe lAkhe rAjAone yuddhamAM rAkI na rAkhyA hatA te jarAsaMghanI sAthenA yuddhamAM tamAre vijaya thavo muzkela banatA he kRSNa! teone rAjyanI spRhA nathI, te paNa lokottara balathI zrIkRSNanA cittamAM ciMtA thatI hatI, devatAoe zrIkRSNane samajAvyA, ke meTAone paNa meha heAya che. ane te meha darekane vivala banAve che. pUrve thaI gayelA naminAtha prabhue kahyuM hatuM ke mArA pachI kumArAvasthAmAM vratane grahaNa karanAra neminAtha nAme tIrthakara thaze, devatAonI vANI sAMbhaLIne zrIkRSNanA manamAM AnaMda thaye, balarAmane vidAya karI zrIkRSNa aMtaHpuramAM AvyA. tyAM zrI nemikumArane pitAnI pAse bolAvI eka Asana upara besADayA, vidhipUrvaka snAna vilepana ane divya bhejana karAvyuM. zrIkRSNa aMtApuranA kaMcukIone kahyuM ke zrI nemikumArane aMtaHpuramAM AvatA jatA keIe rekavA nahI vaLI nirvikAra hovA chatAM paNa zrI nemikumAra nirvikArapaNe aMtaHpuramAM kIDAe karavA lAgyA. vasaMta RtunuM dharatI upara Agamana thayuM. zrI nemikumAra sahita zrIkRSNa pitAnA aMtaHpurane sAthe laI zrI jaivavAnamAM AvyA, tyAM sAkSAt dhanurdhArI zrIkAmadevanA suvarNa bhAlA jevI dekhAtI teoe AMbAnI maMjarIo I.vikasita ane sugaMdhita puSpanA agra bhAga upara beThelA Page #252 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 243 bhamarAone gujArava karatA joyA,AkAzamAM viharatI devIenI jema jhulA upara beThelI strIo dekhAtI hatI, kamalAkSIenA sa'gItanA adhyayananI jema pazuonA avAjo saMbhaLAtA hatA, upavanamAM paMcama rAgamaya AlApanA saoNMgama thayA hatA. gheADAka leAkeA viNA vagADatA hatA, te kAIka nAcatA hatA, thoDAka leAkeA madirApAna karIne masta banI nAcatA hatA, kaika mANasA jhulA upara besIne jhulatA hatA, zrI kRSNe aMtaHpuranI strIone puSpaguccha taiyAra karavAnI AjJA ApIne kahyuM ke zrI nemikumAranA cittamAM koIpaNa prakAre kAmabhAva utpanna kare, vasataRtue paNa kAmadevane pAMca mANe ApelA ja hoya che. mATe zrI kRSNanI rANIoe potAnI tamAma zaktionA upayAga karyAM, jANe ke svargathI devAMganAe AvelI na hAya ! tevI rIte zrIkRSNanI strIo puSpAne letI jAya ane zrI nemikumAranI aneka prakAranI mazkarIe karatI jatI hatI. keIe . nemikumAramAM rAgane utpanna karavA mATe auSadhIrUpa AMkhAnI majarIe ApI. kAi e kAmadevanI suvarNa zaMkhalA samAna capAnA puSponI mALA guMthIne paherAvI, paraMtu zrI nemikumAra bIjI vasanta RtunI jema zuddha hRdayarUpa puSpAnA AbhuSaNeAne grahuNa karI ze|bhatA hatA, kAI vRddhAe temanI upara puSpanA guccha nAMkhI cuMbana karyu. -16 Page #253 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - 242 paraMtu prabhune nirvikAra joIne teNe lajajALuM banI gaI keIka strIe nemikumArane pitAnI pAse rAkhI pitAnA zekane dUra karyo, keIka strIe bakulanA pupane pitAnA mukhathI cuMbana karI, prabhu neminAthane kAmadevanI durjayatA batAvI, kaIka strIe pitAnI vidyAnA baLavaDe azoka vRkSane lAta mArI puSpita banAvyuM. keIe vaLI vidyA baLe kaTAkSa karI tilaka ane pitAnA netranA kaTAkSethI vRkSane pupAcchAdita banAvyuM. vaLI prabhune saMketathI jaNAvyuM ke vRkSe paNa strInA kaTAkSathI navapallavita bane che ane strIonA kaTAkSane Icche che. zrI nemikumAranA kAmane uttejita karavA mATe kaIka strIe gIta dvArA pattharane pIgaLA, gulA upara besIne keIka strI evI rIte jhulatI ke jethI nemikumAranA zarIrane kampAvatI hatI, upavanamAM AvelI tamAma strIo judA judA prakAre zrI nemikumArane kSebha pamADavA mATe kIDAo karavA lAgI paNa taLAvamAM rahelA kamaLapatranI jema prabhu nirlipta hatA. zrIkRSNa pitAnI strIone niSphala thayelI joIne atyaMta duHkhI thayA, pitAnAthI cuMTAyelA pupinI mALA guthI zrIkRSNa nemikumAranA gaLAmAM nAkhI, vaLI prabhune pupivaDe AkhA aMge vibhuSita karavA mATe ane strIonA pratye anurAga utpanna karavA mATe pitAnI satyabhAmAdi ATha paTTarANIone zrIkRSNa AjJA ApI. Page #254 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 243 satyabhAmAe hAthane uco karI nemikumAranA mastaka Upara puSpaguccha mUkyo. malli pupivaDe rukimaNIe nemikumArane kezaguMthana karyuM. pitAnI nADInA baMdhane DhIlI karI jAMbuvatIe temanA mastaka upara suvarNa kamalanI racanA puvaDe karI, lamaNAe prabhunA mukhane cuMbana karI AkAzanA jevA vizALa bhAlapradezamAM candrojajavala tilaka banAvyuM. susimAe temane rAgAMdha banAvavA mATe kAnamAM puSpanA kuMDale paherAvyA. gaurIe temanA kapila sthAna upara jANe ke makara davajanuM rAjya prApta karavAnI IcchA na hoya tema makara patranI racanA karI, padmAvatIe zrI nemikumArane gaLAmAM suvarNa kamaLanI racanAne hAra paherAvyo, gAndhArIe atyaMta harSathI prabhunA banne hAthamAM puSparacita valaye paherAvyA, A pramANe nemikumAra potAnI bhAbhIo dvArA thayelA vi. lAsothI paNa vicalita thayA nahI. kemake temanuM citta vAthI paNa adhika kaThera hatuM. vaLI teo savabhAvathI ja zAMta hatA, zrIkRSNanA AdezathI bIjI strIone zrInemikumAranA cittane kAmAMdha banAvavAno ghaNe prayatna karyo, te vakhate sUrye paNa pazcima samudramAM praveza karyo. bIje divase paNa te strIoe aneka prakAranI krIDAo karI. jalakrIDAmAM kaI ramaNae prabhune kahyuM ke Apa ApanA hAthathI A suvarNa kalazane pakaDI latAnI jema mArA upara nAkhe, teNInI IcchA prabhunA zarIranA sparzanI Page #255 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - 244 hatI. varasAdanI dhArAothI siMcAIne kadambavRkSa prakullita thAya che tevI rIte kamalinIoe pANInA siMcanathI zrI nemikumAranA hRdayane praphullita karavA prayAsa karyo, paNa zrI nemikumAra pahADa samAna kaThINa rahyA, kAraNa ke temanuM hadaya te kamalinIe bhedI na zakI, eTaluM ja nahIM paNa temanA eka rUvATAne paNa kALa sparzI zakyo nahI. zrI kRSNanA premanI khAtara te badhI strIone jalakrIDA. emAM khuba ja ramADI, A pramANe temanI kIDAothI prasanna thayelA zrIkRSNa ghaNe vakhata jalakIDA karIne bahAra kinAre pitAnA patnInI tathA anya strIonI sAthe AvI gayA, zrI neminAtha zrI kRSNanI vallabhAonI sAthe tAlIvanamAM padhAryA, rajatamaya siMhAsana upara besADIne rUkimaNIe pitAnA uttara vastrathI zarIrane luchayuM. ane madhuravANIthI kahyuM ke zarIranI zobhAmAM tathA baLamAM Ape ApanA bhAIne jItI lIdhA che. te pachI aneka strIonI sAthe lagna karIne tame temanA antaHpurane paNa zA mATe jItI letA nathI. ApanA A suMdara rUpa ane yauvanane strIne hAtha grahaNa karyA sivAya jaMgalamAM utpanna thayela ratnanI jema vyartha kema pheMkI devA taiyAra thayA che? pahelAM paNa sarve jinezvare strIvALA ane badhAnuM rakSaNa karavAvALA hatA, Apa te bane bAjuthI parAjita thayelAnI jema mugdha banIne joyA ja kare che, ApanA ja kulamAM munisuvrata svAmie bhogone upabhega karIne, vrata grahaNa karela hatuM. Page #256 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 245 te Ape paNa kulAcAranuM pAlana karIne ja jinAcAranuM pAlana karavuM joIe, tyAra bAda zrI kRSNanI badhI strIoe nemikumAranA paga pakaDIne lagna karavAne atyaMta Agraha karyo. atyaMta utkaMThita zrI kRSNa yAdavonI sAthe AvI priyavacanothI temano hAtha pakaDIne vivAhane mATe zrI nemikumArane prAthanA karI, ghaNA divasanI mAtA pitAnI IcchAne pUrNa kare, ane latAnI jema mArI rAjyalakSmIne phaLavALI banAve, badhA bhAIo tathA temanI strIo Agraha karI rahI che. tyAre temanI vAtane niSedha karavAthI mArI jaDatA jAhera thaze, atyAre te phakta vivAhanI vAta che ne? mATe vANIthI temanI vAtane mAnavI atyaMta Avazyaka che. pachIthI koI paNa bahAnuM kADhIne lagnanI vAtane tiraskAra karI zakAze, ema mAnIne vivAhanI vAtane svIkAra karyo, vivAhanI vadhAmaNuM ApanAra sevakane samudravijaya tathA zivAdevIe pote paherelA tamAma alaMkAre utArIne ApI dIdhA, priyA sahita atyaMta AnaMdamAM AvI zrI prabhunA luMchaNa lIdhAM, varasAda AvavAthI badhA ja dvArikAmAM pAchA AvI gayA. | zrI nemikumAranA mATe kanyAnI zodha karavA lAgyA, te vAre zrI kRSNane satyabhAmAe kahyuM ke mArIbena rAjamatI - sarvathA temanA mATe egya che, zrI kRSNa satyabhAmAnI vAtane mAnya karI, teo balarAmanI sAthe ugrasenane tyAM AvyA. Page #257 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 246 ugrasena rAjAe uThIne AdaramAna ApI zrI kRSNa tathA balarAmane satkAra karyo, Asana upara besADI ugrasena rAjA hAtha joDIne temanI vAta sAMbhaLavA sAmA ubhA rahyA, zrI kRSNa vAsudeve nemikumArane mATe rAjImatInI mAMgaNI karI, tamAre tamArI vastune mATe mAMgaNI zA mATe karavAnI hoya? A pramANe kahIne ugrasena rAjAe zrI kRSNanI vAta majura karI. teone satkAra karI, ugrasena rAjAe vidAyagiri ApI. samudravijaya rAjA pAse balarAma tathA zrI kRSNa AvIne harSapUrvaka nemikumAranA vivAhanI vAta karI, teoe prasanna thaIne kahyuM ke he vatsa ! pitA, pitRnya, tathA bhAIonI tarapha tArA jevA bIjA keIne prema nathI, samudravijaya tathA kRNe sevakane mekalAvI nimittaka kauTukIne bolAvI kahyuM ke hamaNAM dakSiNAyana hovAthI lagna thAya nahI. paNa zrI nemikumAranA lagnane mATe najIkamAM najIka AvatA zubha divasane Apa batAve, te te vivAhanI vAtane svIkAra kareta ja nahote, paNa zrI kRSNanI preraNAthI A ja teoe kaI paNa prakAre vivAhanI vAtane svIkAra karyo che. kauTukIe zrAvaNa suda chaThane divasa batAvyuM. ugrasena tathA samudravijaya zrInemikumAranA lagna kAryamAM rata banyA, zRMgAradhArI teraNathI suzobhita ratnamaMDapa banAvavAmAM AvyuM, dareka ghara upara makaradhvaja tathA kAMkiNI nAdathI samasta dvArikA nagarI nRtyAMganAnI jema bhavA Page #258 -------------------------------------------------------------------------- ________________ lAgI, lagnane divasa najIka AvavAthI zivAdevI vigere yadukulanI rAjarANIoe zrI nemikumArane siMhAsana upara besADI, nAnAdi karAvyuM. zrI kRSNa tathA balarAme zrI nemikumAranA hAthamAM maMgalasUtra bAMdhyuM. ugrasena rAjAnA ghera jaIne zrI kRSNa rAmatIne paNa adhivAsita karI pAchA pitAnA ghera AvyA, ane rAtri vyatita karI. zuM nemikamAra mArA bhAvI pati thaze? A cintAthI rAjImatInuM mana muMjhAvA lAgyuM. sakhIoe tene hiMmata ApI, kRzAMgI hovA chatAM paNa caMpAnA kula samAna gaurAMgI rAjImatIe abhUta zRMgAranI racanA karI ke jenAthI kAmadeva paNa dhanuSyane cheDI rAmatInI spRha karavA lAge, cakArAkSI rAjImatI mahelanA gavAkSamAMthI vAraMvAra jevA lAgI, tenuM citta zrI nemikumArane jevA mATe atyaMta adhIra hatuM. vAdaLAnA aMgamAM ramatI vijaLIne jema AnaMda thAya che tema zrI nemikumAranA aMgamAM ramavAnI IcchA rAkhatI, rAjImatI atyaMta adhIrI banelI padminInI jema nemikumAranI sAthe lagna karavA mATe rAtrIne jematema vitAvatI hatI. sUryodaya thAya bAda zrIkRSNa pitAnA mahelamAMthI AvIne zrI nemikumArane lagnanA mATe zaNagAravA lAgyA, gazirSa candanAdinA lepathI kAyA sugaMdhita banI gaI hatI, zrI nemikumAranI ArAdhanA na karatA hoya tevI rIte ala kAre, vastra ane puSe yathAsthAne alaMkRta thaIne beThA Page #259 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - 248 hatA, A pramANe zRMgArathI sajaja banelA nemikumAranA mastaka upara sapheda chatra tathA bane tarapha cAmare viMjhAtA hatA, sapheda gheDAthI yukta ratha upara besIne zrI nemikumAra paraNavA cAlyA, vAjiMtrenA nAdathI AkAza paNa guMjI uThayuM. moTI ane kiMmatI pAlakhIeAmAM besIne AgaLa cAlatI yaduonI strIo maMgala gIta gAtI hatI, baMne bAju rAjAonI AgaLa rAjakumAre cAlatA hatA, pAchaLa dazAha, zrIkRSNa, balarAmAdi yadugaNethI parivarita zrI nemikumAra paraNavA cAlyA, A pramANe nemikumAra ugrasenanA mahelathI thoDe dUra hatA, te vakhate varasAdanI gaje. nAthI AnaMdane prApta karatI meralInI jema vAjItrAnA nAda sAMbhaLI rAmatIne tenI sakhIo jharUkhAmAM laI AvI. jevI rIte devAMganAo vimAnane zebhAve che tevI rIte nagaranI strIo nemikumAranA lAvaNyAmRtane jevA mATe bArIo pAse AvIne zobhAvatI hatI, vivAhane mATe AvatA nemikumArane joI rAjImatI vicAravA lAgI ke AvA suMdara varanI sAthe mArA lagna thaze, te paNa mArA bhAgyanI vRddhi che. jamaNuM aMga ane netra pharakavAthI manamAM tathA zarIramAM cintA thavA lAgI, ke "zrI nemikumAranI sAthe lagna thavA durlabha che. " Ave manamAM nizcaya karIne rAjImatI revA lAgI, sakhioe rAjImatIne kahyuM ke he devI ! AnaMdanA vakhate Page #260 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 249 tuM raDe che zA mATe ? jyAre teNIe kAraNa kahyu. tyAre jaldIthI zAMti moMgala kayuM. aneka jIveAnA karUNlR svarane sAMbhaLI zrI nemikumAre sArathine kahyuM ke huM sArathi A zu che? sArathie kahyuM ke he deva ! ApanA lagna nimitte bhAjanamAM rAMdhavA mATe ugrasena rAjAe ma'gAvelA jalacara, tathA khecara jIve che. rakSakAthI kha'dhAyelA che. vaLI kasAI othI kapAvAnA che. peAtAnA rakSaNune mATe meTethI bumA pADe che, raDe che. darekane prANabhaya e sarvethI mATe bhaya che. te vakhate zrI nemikumAre kahyu ke rathane te adhanamAM paDelA pazue pAse laI le, sArathie paNa rathane te khAju lIdhe, jevI rIte pUtra pitAne prArthanA kare che tevI rIte neminAthane potAnA rakSaNanI prArthanA dInamUkhavALA kha'dhana prApta prANIe e peAtAnI bhASAmAM karI, karUNArUpa vananA kadarUpa bhagavAna nemikumAre sArathine Adeza ApI, te badhA prANIone andhana mukata karAvyA, te prANIe peAtapeAtAnA sthAne cAlyA gayA bAda zrI neminAthe peAtAnA rathane potAnA mahela tarapha pheravAvyo. te vAre prabhunA mAtA pitA, zrI balarAma, zrI kRSNAdi AptajanA pAtapeAtAnA rathane cheADI zrI neminAtha prabhunA ratha pAse AvyA, AMkhAmAMthI AMsune vahAvatA, mAtApitAe kahyuM ke he pUtra! atyAre hamArA manAratha rUpI rathane teADavA tArA mATe ThIka nathI, dUdhamAM mIThAnI jema, magalamAM ama'gala karIne, naMdana haiAvA chatAM kadana zA Page #261 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - 250 mATe karAve che? te vAre nemikumAre kahyuM ke Apa leke vagara vicAre mArI nindA zA mATe kare che, kaI divasa pUtra ApavAvALe hote ja nathI. kAraNa ke zAstramAM te pUtrane sarvathI mATe ane mahAna zatru mAnavAmAM Avela che. zAstramAM kahyuM che ke utpanna thatAnI sAthe ja strI saMbaMdhI sukhathI vaMcita kare che. dhanane grahaNa kare che. pravAsa karatI vakhate prANane hare che. mATe pUtra samAna ke I meTe zatru nathI, athavA te paNa Apane joIe che te mahAnemi Adi pUtrathI Apa sarvee AnaMda mAnave joIe, huM te saMyama lakSmIthI Apane AnaMda ApavAvALo chuM; nemikumAranI vAta sAMbhaLI anya yAdavenI sAthe mAtA pitA mUcchita banIne pRthvI upara DhaLI paDayA. zrI kRSNa caMdanAdi zIte pacArathI teone AzvAsana ApyuM. zrI kRSNa nemikumArane kahyuM ke bhAI! je pramANe Ape garIba prANIo upara dayA batAvI tevI rIte atyaMta duHkhI evA mAtA pitA upara kRpA kema nathI karatA, madanarUpI vAghathI vadha thayelI rAjImatI rUpa mRgalInI upekSA karIne pazuonI upara dayA batAvavAthI ApanI dayA kuratAthI bharelI che. mArAthI athavA balarAmathI kadAca Apane vairAgyanuM kAraNa malyuM hoya te Apa A rAjyane svIkAra karIne emane kSamA Ape, huM Apano sevaka banIne rahIza. Page #262 -------------------------------------------------------------------------- ________________ rapa1 nemikumAre kahyuM ke bhAI kRSNa! tamAre Agraha gya che. mAtApitAne, kanyAne ane tamane lekone huM baMdhanathI mUkta karIza, te mATe te meM cAritra rAjAne mAre mitra banAvavAnuM nakkI karela che. paramArtha karavAmAM huM sukhI chuM; ema kahIne mAtA pitA, bhAI, kuTuMbIo tathA anya yaduone rotA mUkI prabhue sAthine rathanA gheDAone calAvavAne hukama karyo, pachI badhA ghera AvyA. te vakhate prabhune dIkSA avasara jANI lekAMtika devoe AvI prabhune vinaMti karI ke he nAtha ! Apa tIrthanI pravartAnA kare. IndranI AjJAthI tiryagUja bhUkadevae lekanA dATelA, bInavArasI, dhanane lAvI prabhunI pAse mUkyuM. prabhue lakanA dAridrane caravAvALuM vArSika dAna ApavA mAMDayuM, jagata tAraka, sUrya samAna tejasvI, caMdramA samAna zitala, lekettara priya neminAthane bIjI dizAmAM jatA joIne rAjImatI mUcchita banI jamIna upara DhaLI paDI, sArasikAnI samAna sakhIo zitala jalane chaMTakAva karIne teNIne zuddhimAM lAvI. jyAre teNI zuddhimAM AvIne uThI tyAre teNInA griSmatratunA sUryasamAna dusaha nizvAsethI dvArikAnI bhUmi paNa trAsI gaI rAjImatI uMcA svare vilApa karavA lAgI, teNIe sakhIone kahyuM ke juo mArA ratnAvalAe paNa mArA. prANapriyanuM anukaraNa karyuM che. (kuTI gayA che) adhika Page #263 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - 252 kahevAthI zuM? mArA prANa paNa mArA priyatamanuM ja anukaraNa karaze. he daiva! je te mArA bhAgyamAM nemikumArane mArA pati banAvyA nahI te pachI ahIM sudhI teone lAvyuM zA mATe ? he bhAgya! tArI vakatA te jagatamAM prakhyAta che. he nemi prabhu! mArI sAthe Apane lagna nahatA karavA to pachI vivAha karavA mATe "hA" zA mATe kIdhI ! Ama mArA ghera AvyA ja zA mATe ? je. AvyA te pachI pAchA zA mATe gayA? pazuone Ape zA mATe choDAvyA? je pazuone karUNathI Apa choDAve che te pachI huM abaLA karUNAbhAjana nathI? jarUra huM karUNArUpa chuM ? je Apane strI hatyAnA pApane bhaya na hoya te mArA hRdayamAM vidyamAna evA Apa ApanuM rakSaNa kare, mane kalaMkathI bacAve. rAgavatI saMdhyAne sUrya jema cheDI de che evI rIte anurAgavALI mane cheDI strIomAMthI caMcaLatAne dUra karI, tame pote ja mane grahaNa karI che. huM anumAna karUM chuM ke pUrva bhavamAM Ape mArA sivAya kIDAo karI nathI. bhejana paNa karyuM nathI, sutA paNa nathI, ane tapa paNa nathI karyuM. paraMtu hamaNuM Apa, vAthI paNa adhika kaThera ane pavanathI paNa adhika niSphara banI gayA che, eTale lAge che ke pUrva kane kSaya thaI ga che. sakhIoe kahyuM ke devI ! Apa temanuM nAma paNa na leze, kemake nirbaLa hovAthI vrata levAnI IcchA Page #264 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 253 rAkhe che. bIjI sakhiee kahyu ke lagna karyA sivAya temaNe Apane tyAga karyo che. amane ema lAge che ke tee! bIjI kAI kanyAnI sAthe lagna karaze. mahAsatI rAjImatIe pAtAnI sikhaene krodhamAM AvI kahyuM ke tame badhI ahIthI cAlI jAva, mArI sAme AvuM kema bele che ? vidhAtAe tamane caturAI ApI che. paNa viveka vagaranI tamane adhIne rAkhI che. vivAhanI IcchAthI nahI. teA paNa vANIthI mAre Adara karela che. me` / mana ane vacanathI temanA Adara karelA che, teoe mArA hAthane grahaNa karyA nathI. te paNa meM te temane hRdayathI grahaNa karelA che. mATe nemikumAra sivAya koIpaNa rAjapUtra mArA (pati) rakSaka nahIM banI zake, e pramANe pratijJA karIne teNIe yAna mudrA dhAraNa karI, rAjImatInI pratijJAne prabhue lekA dvArA tathA peAtAnA traNa jJAna dvArA jANIne paNa peAtAnI ni`LatAne sthira karI, kAraNake svaya' tatvajJAnI che. A pramANe naimikumAre suvarNa vRSTithI ane samudraviSayAdie azravRSTithI jamInane sI'cI, te vakhate nemi kumAranA bhAvane jANI indronA Asana kapAyamAna thayA, Indroe prabhunI pAse AvI, tIrthodakathI prabhune snAna karAvyuM, IndrathI banAvavAmAM AvelI ane hajAro rAjAAthI upADavAmAM AvelI uttarakurU nAmanI pAlakhImAM prabhu pUrvI sanmukha mUkha rAkhIne siMhAsana upara beThA, Page #265 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - 254 Indra chatra ane cAmara lIdhA hatA, mAtA-pitAdi saMbaMdhI, balarAma, zrIkRSNa temanI pAchaLa cAlavA lAgyA, hajAro baMdIjane temanI stuti karatA hatA. pitAnI kItine phelAvatA prabhu pitAnA mahelathI nIkaLyA, pitAnA gharanI pAsethI ja saMyamazIne grahaNa karavA jatA nemikumArane joI, zekathI rAmatI mUcchita banI gaI tenI sakhI cArUmatIe pAlakhInI AgaLa AvI prabhune olaMbhA ApyA ke he nAtha! ApanI ananya rAgiNa, virahAtura ane anAtha jANune paNa rAmatIne cheDI che, te gya nathI, zuM bhejarAja ugrasenanI putrI rAjImatI te pazuothI paNa mada bhAgyavALI che? jeNInI Ape ghaNI moTI upekSA karI che. hRdayamAM ane vANImAM apUrva prakAranI kuTilatAne dhAraNa karavAvALA Ape aMtara kuTila zaMkhane paNa te mATe ja janme che. Ape bharatakSetranA lekone suvarNa mudrAo ApI, paraMtu daSTi mAtrathI paNa Ape tenI sAme joyuM paNa nathI. Apane kAMIpaNa kahevuM nakAmuM che. kemake Ame zarIrathI paNa virAga che. paNa sanehathI virAga nathI, cArUlatAnA laMbhAne sAMbhaLIne paNa prabhu mauna rahyA. rAjImatIne tenI mAtAe jalanuM siMcana ane keLanA pAnathI pavana nAkhI, zrIkhaMDa lepathI svasthatA prApta karAvI, upAlaMbha ApIne pAchI AvelI sakhIe tene kahyuM ke atyaMta nineha vyaktine mATe AtmAne vyartha duHkhI karI Page #266 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 55 rahI che. mArI vArtAthI patthara paNa pANI thaI jAya che. paraMtu teoe niSThuratAthI mauna dhAraNa karyuM che. te vAre vratazrI, jJAnazrI ane muktizrInA taraphe spRhAne karavAvALA nemikumAra tyAMthI cAlI nIkaLyA. rAjImatIe kahyu ke huM sakhI ! tuM temane doSa ApIza nahI. teee mauna dvArA svIkRtI ApI che. huM temanI kulina priyA chuM. jemanI ArAdhanA ane sevA karI ane taraphathI pativratA anIne zarIrathI bhinna rahevA chatAM abhinna vallabhA banIne rahIza. tyArabAda bhagavAna raivataka patanA sahasrAmravanamAM udyAnamAM AvyA, zikhikAmAMthI utarIne peAtAnA vastrA laMkAra zrIkRSNane ApI, peAtAnA khabhA upara Indre ApelA devane dhAraNa karI, zrAvaNa suda chaThane divase pUrvAna vakhate traNase varSanI u'mare prabhue kezane leca karyAM, te vakhate prabhune chaThThanA tapa hatA. prabhunA kezane Indre potAnA vasamAM lIdhA, ane kSIra samudramAM pravAhita karyAM, prabhue sAmAyika grahaNa karyuM, te vakhate prabhune manaH paryAya nAmanuM ceAthuM jJAna utpanna thayuM. te vakhate kSaNavArane mATe nArakInA jIvAne sukhanI prApti thaI, prabhunI sAthe savigna thaIne eka hajAra rAjAee dIkSA grahaNa karI. neminAthajI prabhune namaskAra karIne kRSNAdi yadugaNu dvArikAmAM AvyA. Indro nadrIzvara upara aSTAphrikA mAtsava karIne, Page #267 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - 256 pitAnA sthAne gayA, te divasa prabhu tyAM rahIne bIje divase vajamAM gayA, varadatta brAhmaNanA ghera pAyasa (dUdha)nuM pAraNuM karyuM. paMcadivya pragaTa thayA, brAhmaNe ratnapITha banAvI prabhunA caraNonI sthApanA karI, mukitanI abhilASAthI te nitya pUjA karavA lAge, bhagavAna apratibaddha cittathI vAyunI samAna jagatamAM vicAravA lAgyA. tyArabAda prabhunA nAnAbhAI rathanemi dararoja rAjI matIne tyAM javA lAgyA, tenA stanane joI rathaneminA manamAM lebha tha, dararoja rathanemi rAmatInA mATe avanavI vastuo bheTa ApavA mATe laI javA lAgyA, rathaneminA AMtarabhAvane nahi jANatI rAmatI navIna vastuone niSedha karatI nahotI, rAjImatI emaja mAnavA lAgI ke potAnA moTAbhAInA nehathI ja ahIM Ave che. eka divasa ekAntamAM rathanemie rAmatI pAse lagna karavAnI vAta mUkI, kahyuM ke nemikumAra bhUkha hatA, tAre temanA upara prema hovA chatAM paNa temaNe tAre tyAga karyo. te temanI pAse aneka vakhata prArthanA karI chatAM nirasa nemikumAre tArA upara prema na batAbe, huM te tane namaskAra pUrvaka hAtha joDIne tArI pAse prArthanA karuM chuM; rajImatIe rathanemine khUba ja samajAvyA, paraMtu jyAre te samajyA nahI tyAre eka divasa rAmatIe dUdha pIne ulaTI karIne kahyuM ke Apa A dUdhane pI jAva, tyAre rathanemikumAre kahyuM ke huM kutare nathI, rAjImatIe. Page #268 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 257 kahyuM ke tA pachI nemikumArathI pAchI vaLelI evI mArA upara zA mATe anurAga dharAveA che ? tyArabAda AzA rahita anIne rathanemi potAnA ghera gayA. rAjImatI prabhunuM smaraNa karI divaseA pasAra karavA lAgI, prabhu ceApana divasa chadmasthAvasthAmAM rahyA, tyArabAda raivataka parvata upara sahasrAmravane dyAnamAM AvyA, aThThamatapathI yukata vetasa jhADa nIce pratimA sthApana karIne zukala dhyAnamAM ArUDha thayA, Azvina mahinAnI amAvAsyAnA madhyAhna samaye ghAtI karmonA kSaya thavAthI, prabhune kAIthI vyAghAta na pAme tevu... kevalajJAna ane kevaLadana prApta thayu. te vakhate devAM sahita badhA indro AvyA, vAyukumAre eka ceAjana bhUmine svaccha anAvI, meghakumAre sugaMdhita jalane chaMTakAva karyAM, devAe suMdara samavasaraNanI racanA karI. tame tirthAya, kahI prabhu, devanirmita pUrvAbhimUkha ratna si'hAsana upara ArUDha thayA, anya traNa dizAmAM si`hAsana upara bhagavAnanA pratikhima sthApita karyA. vanapAlakAe zrI neminAtha prabhunA kevaleAtsavanA samA cAra dvArikAmAM ApyA, vanapAlakone khAra karoDa seAnaiyA ApyA, dazAI, mAtApitA vigere antaHpuranI srIe sahita kumArA tathA senAthI yukata banIne zrIkRSNe tyAM AvI paTTa hasti uparathI utarIne hapUva ka abhigamathI samavasaraNamAM praveza karyoM. trIjA gaDhanA uttara dvArathI -17 Page #269 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 258 jaIne pradakSiNA daIne zrIkRSNa bhAvastavathI neminAthanI vaMdanA karI, prabhue sarva bhASAmaya dezanA ApI, dezanA sAMbhaLIne varadatta rAjAe saMsArathI virakata banI sarva bhAvathI dharUDha havAnI IcchA karI. zrIkRSNa prAMjalI banI prabhune pUchayuM ke rAmatIne ApanA pratye atyaMta anurAga hovAnuM kAraNa zuM? prabhue dhana, dhanavatInA bhavathI laIne AThe bhava sudhInA saMbaMdho batAvyA, prANI uttama ke adhama tenA potAnA karmathI ja bane che te karmono kSaya thavAthI huM rAjImatIthI mukta thaze chuM; atyaMta verAgya utpanna thavAthI varadatta rAjAe be hajAra rAjAo sahita pravajyA grahaNa karI, dhanadeva ane dhanadatta je pUrvabhavamAM bhAI e hatA, aparAjitanA bhAvamAM je vimalabedha maMtrI hatA te traNe jaNa prabhunI sAthe bhavabhramaNa karIne rAjA banyA hatA, prasaMgepAta prabhune vRttAMta sAMbhaLI te traNe jaNA prabhunI pAse AvyA, teoe prabhunI pAse dIkSA lIdhI, te traNe jaNa sahita varadattAdi agIyAra gaNadharenI racanA karI, devatAoe utsava karyo, aneka rAjakumArikAo sahita yakSiNI rAjapUtrIne prabhue dIkSA ApI, sAdhvI samudAyamAM teNIne mahattarA pade sthApita karI, dazAoM, ugrasena sahita pradyumnAdinI sAthe balarAme zrAddha dharmane svIkAra karyo, zrIkRSaNe samyaktvane grahaNa karyuM. zivAdevI, devakI, rahiNI, rukimaNI sahita anya Page #270 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 259 castrIoe zrAvikA dharmane svIkAra karyo, A pramANe prabhue caturvidha saMghanI sthApanA karI, prathama porasImAM prabhue dezanA ApI, bIjI porasImAM varadatta gaNadhare dezanA ApI, tyArabAda Indra tathA kRSNAdi rAjAe prabhune vaMdana karI potapotAnA sthAne gayA, prabhunA zAsana rakSaka tarIke gomedha nAme yakSa, zAsana rakSikA tarIke aMbikA utpanna thayA, devatAo sahita te bane tathA cetriza atizayathI samRddha prabhu tyAM ja varSIkAla tathA zaradaRtu vitAvIne bhadrilapura padhAryA. | iti amamasvAmI' caritrane bAramo sarga samApta che Page #271 -------------------------------------------------------------------------- ________________ saterame A bAju bhadrilapura nagaramAM prathama devakIjInI kukSine viSe utpanna thayelA ane naigameSi devathI apAMcelA sulasA tathA nAganA cha pUtrA hatA, mAtA pitAe teone bAvIsa, bAvIsa kanyAenI sAthe paraNAvyA, te badhAja kAmadevanA zAsanamAM lupta banI gayA. aneka prakAranA bhAga sukhamAM Asakta banyA, jenAthI sa pUrNa paNe kAmadevanuM rAjya dareka jagyAe vyApi gayu hatuM. zrI neminAtha bhagavAnane kevaLajJAna prApta thayuM jANIne samavasaraNamAM AvyA, prabhunA upadezathI pratidha pAmI harSa thI dIkSA grahaNa karI, teo vidyAbhyAsa karIne thADAja vakha tamAM dvAdazAMgInA jJAtA anyA. prabhunI sAthe vihAra karatAM karatAM ekadA dvArikAmAM padhAryA, sahasrAmravanathI AgaLa te chae jaNa be-enI traNa TukaDImAM pAraNA mATe vaheAravA dvArikAmAM zrI devakIjInA ghera padhAryAM, zrI kRSNanI ja AkRtivALA e sAdhuAne AvelA jANI, devakIjI atya ta prasanna thayA, medakanA AhAra vaheArAbyA, pharIthI khIjA e temanA jevA ja sAdhue AvyA, temane paNa devakIjIe harSoMthI mAdakanA AhAra vaherAvyA, vaLI temanA jevA ja bIjA e sAdhu AvyA, temane namaskAra karI 'jalibaddha, Page #272 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 261 hAtha joDIne mRduvANI vaDe devakIjIe pUchayuM ke he mahAmuni ! zuM Apa bane dizA bhUlI gayA che? athavA mAre matibhrama che? zuM A nagaramAM munione AhAra malato nathI? tyAre ane sAdhuoe kahyuM ke he zrAvikA ! ane ke tamane koIne paNa dizAbhrama thayela nathI, temaja bIje kaI paNa bhrama nathI, ame cha sahedara bhAIe dIkSitAvasthAmAM chIe, ane be-benI jeDImAM ahI AvyA chIe, zrI devakIjIe vicAryuM ke kRSNanA jevA A paNa mArA pUtre te na hoyakAraNa ke atimukta munie kahyuM hatuM ke tAre badhA ja putra jIvita che. zarIranI ceSTAothI oLakhatI paNa hRdayathI nirNaya karavAne mATe bIjA divase jaIne teNIe prabhune pUchayuM. te vAre prabhue kahyuM ke chae tamArA ja pUge che. pharIthI temane jIvana vRttAMta devakIjIne kahI batAvyo, devakIjIe cha jaNane namaskAra karyo, te vAre devakIjIe kahyuM ke mane duHkha thAya che ke mArA eka paNa pUtranuM huM bAlyAvasthAmAM pAlana karI zakI nathI. prabhue kahyuM ke devakIjI ! tame pUrvabhavamAM tamArI zakyanA sAta ratnanI cerI karI hatI, teNunA khuba rUdanathI tame ekaja pAchuM ApyuM. te bAMdhelA karmonuM phaLa tamoe bhegavyuM che. tame viSAda zA mATe kare che? devakIjI potAnA pUrva karmanI nindA karatA ghera gayA, putra janmanI AkAMkSAmAM khinna Page #273 -------------------------------------------------------------------------- ________________ thatI divase pasAra karavA lAgI, eTalAmAM devakIjIne praNAma karavA mATe zrI kRSNa padhAryA, mAtAne duHkhI joI kAraNa puchayuM tyAre devakIjIe kahyuM ke tAruM pAlana "nanda" nA ghera thayuM. tArA "cha" meTAbhAI enuM pAlana "nAga" ne tyAM thayuM, huM abhAgiNI chuM ke sAta sAta saMtAne hovA chatAM huM koInuM bALapaNamAM pAlana karI zakI nathI. jagatanI strIomAM huM nidita thaIne divase pasAra karuM chuM. mATe he vatsa mane eka putranI khAsa IcchA che. zrI kRSNa pUtranA mATe mAtAne AzvAsana ApyuM, ghera jaIne zrI kRSNa akrama tapa karIne. nigameSi devanI ArAdhanA karI, khuza thayelA deve kahyuM ke ApanI mAtAne pUtra thaze, paNa yauvanAvasthAmAM ja dIkSA grahaNa karaze. koI deva devalokamAMthI eNvIne devakIjInI kukSimAM utpanna thaye, devakIjIe svapnamAM hAthIne je, pUrNa samaye pUtra ratnane janma Apyo, pUtranuM nAma "gajasukumAra rAkhyuM. devakIjIe deva tulya tenuM pAlana karyuM. bhAIo tathA mAtAne atyaMta prItipAtra evA "gajasukumAra yauvanAvasthAmAM AvI gayA, dumarAjanI putrI prabhAvatInI sAthe tathA somazarmAnI kSatrikA nAmanI strInI kukSIe utpanna thayelI "mA" nAmanI putrInI sAthe gajasukumAranA lagna thayA, eka divasa prabhu neminAthanA samavasaraNamAM dharmadezanA sAMbhaLI pitAnI banne patnIo sahita dIkSA grahaNa karI. te samAcAra sAMbhaLI samasta Page #274 -------------------------------------------------------------------------- ________________ yadukuLa duHkhI thayuM. kalpAMta karavA lAgyuM. "gajasukumAre saMdhyA samaye prabhunI AjJA laIne smazAnamAM pratimA grahaNa karI, daivage temanA sasarA semazarmAe munine jayA, tenAthI krodhamAM AvI mAthA upara mATInI pALa bAMdhI temAM agnibharyo, muninA cittamAM jarA paNa krodhane saMcAra paNa na thaye, ane cintana karatAM karatAM zukala dhyAnathI kevaLajJAna prApta karI mokSagAmI banyA. pitAnA prItipAtra baMdhane jovA mATe adhirA zrI kRNa prAtaHkAle UThIne rathamAM besI prabhunA darzana karavA mATe cAlyA, nagaranI bahAra gayA bAda eka brAhmaNane devAlaya mATe iMTe mAthe ucakate je. brAhmaNa upara dayA AvI, zrI kRSNa prabhunI pAse AvyA, prabhune vaMdana karI "gajasukumAra " kyAM che? tyAre prabhue kahyuM ke somazarmAnI pravRttithI te muktigAmI banyA che, prabhunA vacananuM zravaNa karatAMnI sAthe kRSNa mUcchita banyA, sabhAnAvasthAmAM AvyA bAda zrI kRSNa puchyuM ke huM te badhuM tathA ghAtI brAhmaNane kevI rIte oLakhI zakIza! te vAre prabhue kahyuM ke tame te brAhmaNa upara krodha karazo nahIM. temanI sahAyatAthI te mukta banyA che. tamane tamArI nagarImAM praveza karatA joIne je pitAnuM mastaka pheDIne mare, tene tame baMdhughAtI mAnaje, raDatAM raDatAM zrIkRSNa gajasukumAra munine agni saMskAra karyo, ane nagaramAM praveza karatI vakhate somazarmAne mAthuM phADIne mare Page #275 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jo, gidhene balIrUpamAM zrI kRSNa semazarmAnuM zarIra suprata karyuM. gajasukumAranA duHkhathI prApta thayelA saMvegathI ghaNA yaduoe saMyama lIdhe, vasudeva sivAya nava dazAhe, zivAdevI, rAjImatIe paNa prabhu pAse dIkSA lIdhI. rAmatInI sAthe zrI kRSNanA prANa bacAvanArI "nanda pUtrI ekanAsA sahita ghaNI yadu strIoe dakSA lIdhI, prabhunA sAta bhAIo tathA zrI kRSNanA ghaNA pUtra, pUtrIoe paNa dIkSA lIdhI, kRSNavAsudeve pote kanyA vivAhanA paccakkhANa karyA, devakIjI, kanakAvatI, ane rehiNI sivAya vasudevanI badhI strIoe prabhunI pAse dIkSA lIdhI, vairAgyathI kanakavatIne gharamAM ja kevaLajJAnanI prApti thaI, prabhunI pAse dIkSA laIne teNIe muktizrIne pitAnI sakhI banAvI, kamalAmelAnA pati nadhi ane balarAmanA pautra sAgaracanTe paNa zrAvakavratane aMgikAra karyuM. anazanAdi vrata laIne devaloke gayA. eka divasa Idde sabhAmAM kRSNanI prazaMsA karatAM kahyuM ke zrI kRSNa kaI divasa nIca prakAranuM yuddha kare nahI, bIjAnA guNenuM ja haMmezA smaraNa kare che. bIjAnA dene jotA paNa nathI. IndranA kathanamAM zraddhA nahI rAkhanAra keI deve zrI kRSNanA javAnA rastA upara nagaranI bahAra bhayaMkara durgadhathI bharapura kALAraMganA marelA kutarAne rastAmAM mUkyo. zrI kRSNa te kutarAne joI kahyuM ke tenA dAMta kevA sarasa che ke je tArAnI jema suMdara zobhe che. Page #276 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 265 dhruve kRSNanuM rUpa dhAraNa karI, azvaratnanI cArI karI, te vakhate zrI kRSNe kahyuM ke ubhA rahe ? katyAM jAya che ? gheADAne choDI de nahItara mAryAM jaIza. tyAre deve kahyu ke mane jItI azvane laI jaI zakeA che. zrI kRSNe kahyuM ke jo tArI yuddha karavAnI IcchA hAya teA rathane grahaNa kara ! tyAre te deve kahyuM ke malla yuddha karavA icchuM chuM; zrI kRSNe mallayuddhane niSedha atAvyA, te deve prasanna thaIne zabdathI ja cha mahinA sudhI rAgane dUra karanArI krizya candana racita bherI ApI, devanA gayA pachI zrI kRSNe bherI vagADI, jenAthI pahelAnA rAgeAnuM nivAraNa thayuM. cha mahInA sudhI navA rAga utpanna na thayA, bherInI prakhyAtIthI khIjA dezanA leAkeA paNa AvavA lAgyA, lAkha seAnA maheAra ApI peAtAnA rogane maTA DavA lAgyA. AvI rIte bherInI zakti naSTa thaI gaI, eka vakhata nagarImAM roga phelAyA, zrI kRSNe bherI vagADI, paraMtu tenI asara thaI nahI, zrI kRSNe akramatapanI ArAdhanA karI, pharIthI te deva pAsethI navI bherI prApta karI, ane nagaramAM roganI zAnti karI, zrI kRSNe AjJA ApI, e vaidyone taiyAra karyAM, jemanA nAma 'dhanvaMtari' ane vaitaraNi prasiddha thayA. te bannemAM vaitaraNi bhavyAtmA hatA, cikitsA sArI karatA hatA, ane peAtAnuM auSadha paNa ApatA hatA, dhanvaMtari sAdhuone duSita auSadha batAvatA Page #277 -------------------------------------------------------------------------- ________________ hatA, jyAre sAdhuo kahetA hatA ke A auSadha amane khapatuM nathI, tyAre kahete hatuM ke hame tIrthakarothI Ayurveda bhaNyA nathI, Apa le ke mane koI divasa auSadha mATe pUchaze nahI. te bane nagaramAM ja rahetA hatA, ekadA zrIkRSNa prabhunI pAse jaIne temanI gati mATe pUchayuM. prabhue kahyuM ke dhavaMtari marIne sAtamI nArake apratiSThAna narakAvAsamAM utpanna thaze, tyAM tetrIsa sAgarapamanI utkRSTa sthiti bhogavaze, jyAre vaitaraNI vaidya marIne vidhyAcalanI aTavImAM ghaNA vAnarone adhipati thaze, eka divasa pitAnA samudAyathI chuTA paDI gayelA eka tapasvI munine pagamAM vAgavAthI cAlavAmAM asamartha jANe manamAM kAMIka dayAbhAvane lAvI jAtismaraNa jJAna prApta karaze. | munine sAme joI vighakanuM paNa smaraNa karaze, chalaMga mArI vidhyAcalATavImAM jaIne vizalyA ane rohiNI nAmanI be latAone lAvaze, dAMtavaDe cAvIne ghA upara mUkaze, jyAre bIjIthI ghAne rUjhAvaze, ane AMsuthI jamIna upara lakhIne batAvaze ke huM dvArikAmAM vitaraNuM vaidya hatA, ArtadhyAnathI marIne vAnara thaye chuM. muni tene samatA dharmane upadeza Apaze, te marIne sahastrAra devalokamAM deva thaze, A pramANe sAmya mahAbhyane sAMbhaLI prabhunI stuti karI, vaMdana karIne pitAnA nagaramAM AvyA, prabhu paNa tyAMthI anyatra vihAra karI gayA. . eka samaya varSARtumAM dvArikAmAM AvIne prabhu rahyA, Page #278 -------------------------------------------------------------------------- ________________ cAtaka pakSI jevI rIte meghathI tRpta thAya tema kRSNa vAsu deva prabhunA AgamanathI tRpta thayA ane upAsanA karavA lAgyA, eka vAra prabhune zrI kRSNa pUchayuM ke sAdhue cAturmAsamAM vihAra kema nahI karatAM hoya tyAre prabhue madhura vANIthI kahyuM ke varSARtumAM pRthvI jethI vyAkula heya. che. mATe temanA prANanA rakSaNane mATe sAdhuo varSARtumAM vihAra karatA nathI, te vAre kRSNa kahyuM ke he prabhu! senA sahita mArA gamanAgamanathI paNa jIvaghAta thatuM haze, mATe huM paNa cAturmAsamAM mArA gharanI bahAra jaIza nahI, prabhu pAsethI abhigrahane dhAraNa karI zrI kRSNa pitAnA ghera AvyA, dvArapAlane paNa hukama Ape ke varSAkAlamAM nagaramAM keIne AvavA deze nahI. nagaramAM vIraka nAmane eka mANasa zrI kRSNane parama bhakta hatA, temanA darzana pUjana karyA vinA te bhejana karate na hete, aMdara praveza karavAno Adeza nahI hevAthI dvAra upara ja zrI kRSNanI uddISTa pUjA karIne cAlyA jate hite, ghanaghora vAdaLamAMthI jema sUrya bahAra Ave ane pRthvItalane AnaMda Ape che tema varSARtunI pUrNAhUtI. pachI zrI kRSNa bahAra nIkaLyA, tyAre ghaNA rAjAo ane vIraka paNa AveluM hatuM, he vIraka? tuM kema durbaLa banya che ? A pramANe varakane zrI kRSNa pUchyuM. tyAre dvArapAlee tenI anupama bhaktinuM varNana karyuM. zrI kRSNa varakane sAthe laI prabhune vaMdana karavA gayA, prabhunA mUkhathI sAdhu dharmanuM Page #279 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ra68 zravaNa karIne zrI kRSNa kahyuM ke huM pravajyA levA mATe asamartha chuM; te paNa eka niyama karuM chuM ke je koI pravajyA grahaNa karaze tene rokIza nahI. ane anumodana ApIza, utsava karIza, abhigraha laIne zrI kRSNa -nagarImAM AvyA, namaskAra karavA AvelI pitAnI putrIone kahyuM ke tame rANI banavAnI IcchA rAkhe che ke dAsI banavAnI? he tAta! ame avazya rANI banIzuM. A prama Ne bolanArI putrIone zrI kRSNa prabhunI pAse temane laI jaI dIkSA apAvI, paraMtu pitAnI mAtAnA kahevAthI ketumatI nAmanI putrIe dAsI banavAnuM pasaMda karyuMzrI kRSNa ghaNA prakAre bhavabhramaNanI vAta samajAvI, paraMtu teNIe mAnyuM ja nahI. ketumaMjarInI sAthe vIrakanI IcchA na hovA chatAM lagna karAvyAM, vIrake paNa tene ghera laI jaIne rANInI jema maNi zayyA upara virAjita karI, ane svayaM dAsanI jema rahevA lAgyo, eka divasa zrI kRSNa vIrakane pUchyuM ke ketumaMjarI gharamAM kAma kare che ke nahi? tyAre vIrake kahyuM ke he nAtha? huM te tene sevaka chuM; zrI kRSNa varakane khuba ja dhamakAvIne kahyuM ke tuM tenI pAse kAma nahI karAve te tane jelamAM purIza, te paNa zrI kRSNanA Azayane samajI gaye. vIraka ghera gayo, ketumaMjarIne kahyuM ke uTha, pANI garama kara, A tArA bApanuM ghara nathI. teNIe kodhamAM AvI kahyuM ke he vIraka ! tuM tArI Page #280 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 269 jAtane oLakhate nathI? sAMbhaLI vIrake tene khuba ja mArI, tyAMthI raDatI kRSNanA ghera AvIne banelI hakIkata kahI, te vAre zrI kRSNa kahyuM ke te rANI na banatAM dAsI banavAnuM kema svIkAryuM ? teNIe kahyuM ke he tAta! hamaNAM paNa kRpA karIne mane rANI bane. zrI kRSNe kahyuM ke have huM zuM karuM ! tuM te vIrakane AdhIna che. jyAre kanakamaMjarIe khuba ja Agraha karyo tyAre zrI kRSNa viraka pAsethI choDAvI zrI neminAtha prabhunI pAse dIkSA apAvI. eka divasa zrI neminAthanI pAse zrI kRSNa badhA, sAdhuone vaMdanA karI, kRSNanA kahevAthI vIrake paNa badhAne vandana karyuM. he prabhu meM traNasane sATha yuddha karyA che. khuba ja phalAnta thaye chuM. mATe huM munionI vaMdanA karIne zrAnta thayo chuM. tyAre prabhue kahyuM ke tame e sAdhu vaMdana karIne sAtamI nArakathI udbhUta banI kSAyika samyakatva, tIrthakara nAma karmane prApta karyuM che. kRSNa kahyuM ke he nAtha! te huM pharIthI muni vaMdana karIne vAlukAyu naSTa karUM. prabhue kahyuM ke dravya vandana vAlukAyu naSTa karavAmAM samartha banI zakatuM nathI. bhAvavaMdanathI ja kArya thaI zake che, pharIthI zrI kRSNa vIrakanI bAbatamAM pUchyuM tyAre prabhue kahyuM ke tamArA kahevAthI kareluM vaMdana kAyakalezane mATe ja thAya che. ane tene paNa kAyakaleza karanAruM thayuM che. prabhune praNAma karI temanA vacananI bhAvanA bhAvatA zrI kRSNa saparivAra dvArikAmAM AvyA. Page #281 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 270 DhaDhaNa nAmanI pitAnI patnIthI utpanna thayelA DhaDhaNa nAmanA putrane aneka rAja kanyAonI sAthe paraNAvyA, eka divasa prabhu pAsethI dharma zravaNa karI, virakata banelA DhaDhaNakumAre prabhunI pAse dIkSA grahaNa karI, zrI kRSNa maTe mahatsava karyo. prabhunI sAthe vihAra karatA DhaDhaNa muni dvArikAmAM padhAryA, te vakhate temane aMtarAya karmone udaya thavAthI temane keIpaNa jagyAethI AhAra malyA nahI. vaLI temanA azubhedayathI karIne labdhivALA sAdhuone paNa AhAra lAbha maLatuM nahotuM. sAdhuoe pUchayuM ke bhagavan! ApanA ziSya ane kRSNanA putra hovA chatAM ane bhramaNa karavA chatAM paNa DhaMDhaNamunine AhAra kema malate nathI? tyAre prabhue kahyuM ke magadha dezamAM dhAnya ApavAnA adhikArI tarIke pArAzara nAmane brAhmaNa hatuM, majura pAsethI kAma karAvIne temanI majurI Apate paNa nahote, jenAthI leke bahu duHkhI thayA, A pramANenI nirdayatAthI bAMdheluM karma, kRSNanA putra tarIke janma lIdhA bAda paNa tene bhIkSA malatI nathI, prabhunI vANI sAMbhaLI DhaDhaNa sAdhue abhigraha karyo ke bIjAnI labdhi dvArA prApta thayela AhAra mAre le nahI. alAbha nAmanA pariSahane sahana karatA munie ghaNe vakhata vyatita karyo, eka divasa prabhune vaMdana karI, DhaDhaNa munie dvArikAmAM praveza karyo, temane joI zrI kRSNa hAthI Page #282 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ra7ra uparathI utarIne vaMdana karyuM. eka zreSTie munine vaMdanA karatA zrI kRSNane joyA, te zeTha munine pitAnA ghera laI ga, medikane AhAra Ape, AhAra laIne muni prabhunI pAse AvyA, he prabhu! mArA lAbhAntarAya karmane kSaya thaye haze ke? prabhue kahyuM ke nA, tamArA lAbhAntarAya karmane nAza thaye nathI, kRSNa tamane vaMdana karatA hatA te joIne zreSThie tamane AhAra Ape che. mATe A AhAra kRSNanA prabhAvathI maLe che. munie te mAdakone paraThavI, anazana AdaryuM. anukrame zubhadhyAnathI teone kevalajJAnanI prApti thaI prabhue vihArathI dvArikAne aneka vakhate vibhUSita karI, tyAMthI vihAra karIne nAnAprakAranI guphAo, suvarNamaya zikharo, haMsa kadambAdi nAnApakSiothI vibhUti sarovarathI suzobhita raivataka (giranAra parvata upara AvyA, akasmAta varasAra thaye, prabhu e guphAmAM samesaryA, prabhune namaskAra karI, sAdhvI rAjImatI nagaramAM jatA hatA, varasAdanA kAraNathI pAchA vaLI rathanemivALI guphAmAM koI nathI tema jANIne gayAM, pitAnA bhIjelA vastro zarIra uparathI kADhIne sukAvyAM, teNIne nagnAvasthAmAM jaIne rathaneminA hRdayamAM kAmAgni pradIpta thaye, teNe atyaMta karUNa svare rAmatIne kahyuM ke huM kAma javaranI pIDAthI marI rahyo chuM. tuM tArA banne bAhumAM mane pakaDI bacAvavAnI kRpA Page #283 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ra7ra kara, rAjamatI rathanemine avAja uparathI oLakhI gaI, teNIe vastrovaDe potAnA zarIrane DhAMkI dIdhuM. ane madhura vANIthI kahyuM ke tame kAmavIrathI gabharAo che, te pachI prabhuthI ApavAmAM AvelI nava prakAranI bAhyaguptithI tamAruM rakSaNa kema nathI karatA ? tame samudravijayane putra che ? prabhunA nAnA bhAI che? tame eka bhikSuNI pratye ATalA rAgAMdha kema che? - huM bhejarAja ugrasenanI putrI chuM; ane prabhu neminAmanI ziSyA chuM, tAro prabhAva ahIMA saphala thavAne nathI, sAdhu vezane grahaNa karyA pachI zA mATe bheganI prArthanA ? sAdhvInA ziyalane vinAza, devadravyane upabhoga, munine vadha, zAsana dveSa tene AgamamAM mulAsi kahyo che. rAmatInA vacanethI rathaneminuM viSayecchArUpa jhera utarI gayuM, prabhunI pAse AlecanA laIne vegamAM pravRtta thayA, tatra tagnimAM AtmAne suvarNanI jema tapAvI eka varSanA tapanA aMte kevalajJAnanI prApti karI. eka divasa kRSNa prabhune vaMdana karI, pitAnA putrane kahyuM ke kAle savAre mAre je kaI putra sarvethI pahele. jaI prabhune vaMdana karaze tene mAre ghaDe ApIza, sAMbhavIne "zAMba ghera jaIne vidhipUrvaka sUI gaye, brAhmamuhUrtamAM UThIne revatAcala tarapha mukha karI zrIneminAtha prabhune vaMdana karyuM. bhAvastuti karI. ane kAvya puSpathI prabhunI pUjA karI. pAlaka te rAtanA chellA paheramAM uThIne Page #284 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 273 vegavAna ghoDA upara besIne "abhavya havAthI manamAM ja prabhunI nindA karate giranAra parvata upara gaye, prabhune vaMdana karyuM. bALaka pAlake prAtaHkAlamAM zrIkRSNanI pAse gheDAnI mAgaNI karI. prabhune prathama jeNe vaMdana karyuM haze, tene huM prabhune pUchayA pachI ja ghaDe ApIza, prabhue kahyuM ke pAlake azvanA lebhathI ane zAMkhakumAre bhAvathI vaMdana karyuM che. zrIkRSNa banenI pariNatI mATe pUchyuM, tyAre prabhue kahyuM ke pAlaka "abhavya' che zakumAra bhavya che. zrIkRSNa zabane gheDo Ave, pAlaka prabhune nirdaka mAnI nagaramAMthI zrIkRSNa kADhI mUkyo, zAmbane bhavya jANa tene maMDalAdhIzanI padavIthI vibhUSita karyo. | iti teramo sarga samApta Page #285 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sarga caudamo. aneka dezomAM bhagavAna sUryanI samAna vihAra karatA karatA devethI parivarelA revatAka parvata para padhAryA, devethI niyukta lokoe AvI zrIkRSNane jinAgamananI vadhAmaNI ApI, zrIkRSNa prasanna thaIne te vadhAmaNI ApanArAone pratidAna ApyuM. nagaramAM paDaha vajaDA, utsava ujavavAnI AjJA karAvI. zrIkRSNa snAna karIne divyAMga rAga, vastrAlaMkArethI susajijata banI kRSNa vAsudeva prabhune vaMdanA karavA mATe raivataka parvata upara AvyA, tyAM ramavI bhakti pUrvaka neminAtha prabhune namaskAra karI zrIkRSNa vinayapUrvaka prabhune pUchayuM - kyA kAraNathI athavA kALavazAt A mahApurI dvArikAne, yaduone, ane mAre nAza thaze ? te vAre prabhue kahyuM ke yamunA dvIpathI pArAzara nAme eka tApasa keI kAraNathI zauryapuranI sarahadamAM AvyuM, tene kAmAMdha banI eka nIca kulanI kanyAnuM sevana karyuM. te dvArA te kanyAnA udarathI zamI, damI, brahmacArI, dvipAcana nAme putra thaye, te tApasa banI yaduonA hRdayasamAna A vanamAM vAsa karaze, manmatta zAsnAdi kumArothI marAze, te krodhita banI yadukula sahita dvArikAne bALI nAkhaze, ane tArA bhAI jarAkumArathI tAruM mRtyu thaze, Page #286 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 275 je kulAntaka che" AvuM jANuMne malIna abhiprAyavALA yaduoe bhAI hovA chatAM paNa jarAkumArane tiraskAra karyo. huM vasudevane putra banI zA mATe ghAtaka banuM? huM ahIMthI cAlI jAu te kRSNanuM sarvathA kalyANa thAya, A pramANe vicArI prabhune namaskAra karI be bANosahita dhanuSyane laI tyAMthI nIkaLI tApasanI jema jaMgalamAM cAlyA gaye, kaipAyana paNa lokenA mukhathI bhagavAna neminAthanA vacanathI sarva saMhAramAM pitAne kAraNe mAnI te kalaMkathI bacavA mATe jaMgalamAM gayA. zrI kRSNa paNa prabhune namaskAra karI jaladIthI dvAri. kAmAM padhAryA, madirAne anarthanuM kAraNa jANI madirAne niSedha karAvyA, zrIkRSNanI AjJAthI lekee najIkamAM AvelA parvatamAM kAdambarI nAmanI guphAmAM vartamAna zilAkuMDamAM madirAne pheMkI dIdhI, siddhArtha sArathie mRtyunA bhayathI balarAmanI AjJAthI vratagrahaNa karyuM. ane kahyuM ke je huM devatA banIza te Apane upakAra karIza" gurUnI sAthe cha mahInA sudhI vihAra karI tIvra tapane tapatA samAdhipUrvaka kAladharma pAmI devakamAM devatA paNe utpanna thayA. zIlAkuMDamAM lekethI pheMkAyelI madirA eka divasa zAbane keI anucara griSma RtunI garamImAM pharate pharate ghaNe tRSAtura thaye hate. te zilAkuMDa pAse AvyA, bhAgyavaza teNe ati svAdiSTa madirApAna karyuM. Page #287 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 276 khuzI thayelA anucara madirAne cAmaDAnA pAtramAM bharI dvArikAmAM AtmyA, ane zAmbakumArane te madirA bheTa ApI. midarA pAna karIne AnaMdamAM magna banelA zAMkhakumAre tene pUchyuM ke A pINu tane kayAMthI maLyu che ? teNe teja zilAkuMDanuM nAma ApyuM. khIje divase duma kumArInI sAthe zAMkhakumAra tyAM gayA, kAdambarI guphAmAM rahIne atyaMta adbhuta madirApAna karyuM, ane amantAnandamAM masta anyA, kusumita vanamAM mitrA, bhAio, vigerenI sAthe AnaMda karatA teoe nAkarA dvArA strIone paNa maMgAvI, temanI sAthe madirA rasAsvAdamAM saMrakta khanI gayA, nAnA dravyathI sa'skArita ramya jINa te madirAthI te badhA yuvAnA kSaNa mAtramAM madAnya gajendrakumAranI samAna atyaMta unmAdI anI gayA. bhAgyavazAt cAlIne AgaLa gayA, tyAM dhyAnAsthita dvipAyana munine joI zAstrakumAre khIjA kumArIne kahyu ke A muni ApaNI nagarInA ane samasta yadukulanA nAza karaze, mATe zatrusamAna te munine mArI nAkhA jenAthI ApaNA kulanA nAza na karI zake. muSTiprahArothI kumArIe te munine mArI mRtaprAyaH karo nIce phekI dIdhA, te badhA khuzI thaIne potapotAnA ghera gayA, tA dvArA jyAre zrIkRSNane khabara paDI tyAre khinna banIne balarAmanI sAthe zilAku'DanI pAse AvI krodhathI arUNAkSa munine joI, samaceAcita kAmalavANIthI kahyu` ke he munivara ! ajJAnathI Page #288 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 277 hamArA kumAree Apane hamaNAM asahanIya pIDA pahoMcADI che. tepaNa A temanA te aparAdhane kSamA karaze. aneka prakAranI vinati karavA chatAM paNa muninA krodha zAMta na thaye, dvipAyana RSie kahyuM ke tame e bhAI A sivAya samasta nagarane saLagAvI nAkhavAnuM me' niyANuM kareluM che. mATe have ApanuM kahetuM badhuM vyartha che. zrIkRSNe pharIthI munine vinati karavA taiyAra thayA, paraMtu balarAme muninA mukhAviMdane krodhAtura oIne vinati karavAnI 'nA ' kahI. ane mane bhAI e dvArakAmAM cAlyA gayA. nagaramAM AvI teoe udyASaNA karAvI ke dvipAyana munithI thanArA upadravathI khacavAnA mATe leAkeAe dhamanI ArAdhanA karavI, te vakhate bhagavAna neminAtha giranAra parva ta upara sameAsaryAM, zrIkRSNe AvI temanI dharmamaya dezanAnuM zravaNa karyuM. sasAramAM je kAMi che. te badhu dAbhanI upara rahelA pANInI jema, samudranA taraMgAnI jema ati cacaLa che. evuM jANavA chatAM zAzvata sukhanI prApti karAvanAra dharmopArjana karavAmAM leAkeA kema tatpara nathI thatA ? prabhunI dezanAthI virakta khanI pradyumna, zAMkha, niSadha, utsuka, sArAdi kumAra tathA rUkimaNI, satyabhAmAdi kRSNanI ATha mahArANIAe dIkSA aMgIkAra karI, te sivAya ghaNA yaduvaMzI strIpurUSAe paNa sayama laIne potAnA chatranane saphula banAvyu. Page #289 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 178 6 zrIkRSNanA pUchavAthI jinezvara bhagavaMte kahyuM ke atyArathI mAMDI khAramA varase dvaipAyana tamArI nagarIne bALI nAkhaze. prathama dIkSA grahaNa karavAvALA' samudravijayAdinI prazasA karatAM prabhue rAjyalAbhathI dIkSA nahIM lenArAonI khUba ja nindA karI, ane kahyuM ke tameA badhA adhogAmI thaze. tyAre tame paNa vAlukAprabhA nArakIne viSe utpanna thaze!. zrIkRSNane ciMtAtura joIne prabhue kahyuM ke tame kheda na karaze, tyAMthI nIkaLIne AvatI utsarpiNImAM bharata kSetranA purNA dezamAM zatadvArapuramAM sa`mati nAme rAjAnI bhadrA rANInI kukSIne viSe utpanna thaI amama nAmanA khAramA tIrthaMkara thavAnA che. balarAma marIne brahma devalAkamAM deva tarIke utpanna thaze, tyAMthI cyavane tamArA tImAM ja te mekSe jaze, sAMbhaLIne Ana'dita anI prabhune namaskAra karIne zrIkRSNa dvArikAmAM AvyA, zrIkRSNanI AjJAthI lAkA dharmoMmAM tatpara banyA, dvaipAyana marIne bhuvanapati nikAyamAM agnikumAra tarIke utpanna thayA, pUrvabhavanA veranuM smaraNa karIne dvArikAne saLagAvavA mATe tyAM AvyA, leAkAne dhama mAM udyamavatA joI agyAra varSa sudhI agnikumAra dvArikAne khALI zakayo nahI. " tyAre leAkAe vicAra karyo ke ApaNA tapathI ApaNe dvaipAyanane jItI lIdhA che. eTale yAdave mAMsa, mirA, bhakSyAbhakSya, AgamyAgamanAdimAM nirbhayatApUrvaka Asakta anyA, dvaipAyana munine paNa mAga malI gayA. jInezvaranI Page #290 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 279 vANuM anyathA thavAvALI nahatI, ekAeka ulakApAta, tArAvRSTi, gRhayuddha, lohIne varasAda, sUryanA kiraNomAMthI aMgAravRSTi, caMdrasUryanuM akALe grahaNa, ketudarzana, nirdhAta vigere thavA lAgyuM. dharatIkaMpa vAraMvAra thavA lAgyA, rekavA chatAM paNa ghaNA janAvara nagaramAM AvI AvIne vicitra zabda bolavA lAgyA, citramAM rahelA da paNa hasavA lAgyA, devapratimAomAM parasevAnA biMduo AvavA lAgyA. e pramANe aneka prakAranA upadrava thavA lAgyA, pizAca, zAkinI, bhUta, vaitAlAdine sAthe laIne dvaipAyana devanagaramAM pharI pharIne lokone bIvarAvavA lAge, nagaranA leke svapnamAM lAla mALA paherIne UMTa upara pitAne beThelA jevA lAgyA, vaLI pitAne svapnamAM bheMsa upara besIne dakSiNa dizAmAM jatA joyA, balarAma tathA zrIkRSNanA hala ane caka bhAMgI gayA. duSTa agnikumAre saMvartavAyune saMcAra karyo, nagarane Aga lagADI, je leke nagaramAMthI bhAgI javA lAgyA, temane paNa uchALIne pAchA agnimAM pheMkavA lAgyA, A agnine prabhAva paNa vicitra hatuM, ke jemAM badhA ja vaLagI rahyA hatA, phakta dvaipAyana hasate hate, mAtA pitAne vihvaLa jeIne balarAma tathA kRSNa khubaja duHkhI thayA, teone rathamAM besADI. nagaranI bahAra laI javAno prayAsa karyo, paraMtu rathanA paiDA jamInamAM phasI gayA, balarAma tathA zrI kRSNa pitAnI tamAma zaktithI sthane bahAra kADhavAno prayAsa karyo, te Page #291 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 280 paNa rathanA paiDAM bahAra na nIkaLatA te paiDAM bhAMgI gayA, bIjA ratha upara besADI laI javAne prayAsa karyo, tyAre te duSTa dvaipAyane nagaranA daravAjA baMdha karI nAkhyA hatA, balarAme paganI lAta mArI daravAjo toDI nAkhe, rathA AgaLa calAvyuM, paraMtu asuranA prabhAvathI ratha cAlyA nahIM. sAme ubhelA asure balarAma tathA kRSNane hasatAM hasatAM kahyuM ke tame leke zA mATe mehamAM paDe che, Apa bane sivAya A "dAha"mAMthI kaI paNa jIvatuM bacI zake tema nathI. tema meM tamane pahelethI ja kaheluM che. vasudevAdie balarAma tathA kRSNane nagara cheDI bahAra cAlyA javA mATe samajAvyA tyAre te bannee tamane badhAne cheDI dIdhA, vasudevAdi lekee manamAM ja bhagavAna neminAthanuM zaraNuM svIkAryuM. paMca maMgalanuM smaraNa karavA lAgyA, eTalAmAM te asure agni lAvI tenI upara nAMkhe, dvaipAyananA agninI hajAre javALAmAM leke baLavA lAgyA, nagara nagarajane, pazuo, paMkhIo, vigere baLIne rAkha thaI gayA ane tene Dhagale thaI gaye, te rAkhanA parvata tarIke jagatamAM prasiddha thaye, AMkhe mAMthI AMsu vahAvatA zrI kRSNa balarAmane prabhunA kahelAM vacane kahI saMbhaLAvyA, ane kahyuM ke jevI rIte kulabhaMga, dezabhaMga, Adi satya thayA tevI ja rIte AgaLa paNa ApaNA lokone duHkhI thavAnuM satya ja thaze." mATe he tAta ! A agnimAM jhaMpalAvIne ApaNe Page #292 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 281 marI javuM vadhAre sAruM che. rAjya, dhana, bhAI, kuTuMbIo, vigerene nAza thayA pachI sajajanene mRtyu athavA tapa sivAya bIjo koI ja mArga rahetuM nathI, balarAme zrI kRSNane khuba ja AzvAsana ApyuM. ane kahyuM ke caMdramAM kSINa thaIne vadhe che. mATe cintA karavAnI vicAraNA mUkI, pharIthI pAMDenI sahAyatAthI lakSmIne prApta karavA prayatna karIe, zrI kRSNa kahyuM ke meM pAMDene apakAra karela che. mATe temanI pAsethI sahAyatA levI te ApaNe mATe pApa che. balarAme zrI kRSNane samajAvIne kahyuM ke ApaNe pAMDene aneka vakhate bacAvelA che. mATe mane vizvAsa che ke temanI pAse javAthI te avazya ApaNane madada ane satkAra karaze, kRSNa ane balarAma mathurA tarapha cAlyA. - hastikalpapuranI pAse pahoMcyA tyAre zrI kRSNane bhUkha ane tarasathI pIDAtA jANa balarAma zrI kRSNane nagaranI bahAranA udyAnamAM besADI, nagaramAM bhejana sAmagrI lAvavA mATe gayA. nagarane achaMdanta rAjA duryodhanane mitra hatuM, te senAne sajaja karI balarAmane mAravA mATe Avya, nagaranA daravAjA baMdha karyA, balarAme bhejana sAmagrI tathA madirAne phekI eka sthaMbhane upADI kRSNane sAvadhAna karavA mATe eka meTI hasti garjanA karI, zrIkRSNa paganI lAta mArI argalA sahita daravAje teDI nAkhya,balarAme sthabhavaDe zatru senAne Page #293 -------------------------------------------------------------------------- ________________ saMhAra karyo, senAne nAza thavAthI accha danta bhagnadaH hAthInI jematemanA zaraNe Avyo,tene jIvitadAna ApI kRSNa balarAmanI sAthe bhajana karI dakSiNa dizA tarapha cAlI kauzAmaLa vanamAM AvyA, gISmaRtu hovAthI zrI kRSNane atyaMta tarasa lAgI, cAlavA mATe azakta banyA, balarAme kahyuM ke huM kayAMkathI ThaMDu pANI laIne AvuM chuM; kRSNa jAnu upara pagane rAkhI pitAmbara oDhIne sUI gayA. balarAme jatI vakhate zrI kRSNane kahyuM ke he vatsa! jarA hoMziArIthI raheje, kAraNa ke vanamAM duSTajIva rahe che. vaLI balarAme vana devatAone prArthanA karI ke huM mArA bhAIne cheDIne jaI rahyo chuM. Apa le ke temanI rakSA karaje, balarAmanA gayA pachI dhanurdhArI jarAkumAre zikAranA mATe vanamAM pharatAM pharatAM jhADanI nIce sutelA kRSNane mRta mAnIne bANa mAryuM. bANa vAgatAnI sAthe zrI kRSNa uDyA, ke kyA kSatritrAdhame sutelA evA mArA upara mAryuM meM te kaI divasa zatrune oLakhyA vinA prahAra paNa karyo nathI, mATe tuM kSatriya hoya te tArA kulanuM nAma batAva! zikArIe kahyuM ke huM yaduvaMzane chuM; vasudevane putra chuM; mAruM nAma jarAkumAra che. neminAthanA vacanane sAMbhaLI zrI kRSNanA rakSaNa mATe huM bAra varSathI jaMgalamAM rahuM chuM; ahIMA manuSya jAtinA darzana paNa thatA nathI, tame keNa che? tyAre zrI kRSNa kahyuM ke jenA rakSaNa mATe tuM jaMgalamAM cAlI Avyo te Page #294 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 283 ja tane duHkhI karanAra tAre bhAI kRSNa che. avAjathI kRSNane oLakhI jarAkumAra mUchita banyo. jyAre jarAkumAra zuddhimAM Avyo tyAre revA lAgyo. zrI kRSNa jarAkumArane badhe vRttAMta kahI saMbhaLAvyo, ane kahyuM ke mArA ahIM AvavAthI paNa je thavAnuM hatuM te thayuM che. huM mAnuM chuM ke zrI jinavANI kaI divasa mithyA thatI ja nathI, jarAkumAre kahyuM ke zrI vasudevanA putramAM huM eka ja nIca pAkyo chuM ke mArA hAthe ATalA moTA kulane droha thaye che. mArA pApathI pRthvI phATe te huM samAI javA taiyAra chuM; zrI kRSNa AMsu sAratA kahyuM ke he vatsa! duHkhI thavAthI kAMI ja vaLavAnuM nathI, bhavitavyatAne kaI TALI zakAyuM nathI, mArUM mRtyu tArA hAthe ja thavAnuM hatuM. ane thayuM che. temAM uga karIza nahI. mArA sivAya balarAma jIvI zakaze nahI. mATe yadukulamAM bIjarUpe tuM eka ja jIvita che. yaduvaMzanI vRddhine mATe tuM ahIMthI bhAgI jA, nahitara balarAma mArA pratyenA nehanI khAtara tane mArI nAkhaze | tuM ahIMthI pAMDavenI pAse cAlyo jA, te tane sahAyatA karaze, mArA samAcAra te temane Apaje, oLakhANane mATe zrIkRSNa kaustubhamaNI kADhIne jarAkumArane Ape, matyu vakhate paNa moTAone potAnA vaMzavRddhinI ciMtA hoya che, zrIkRSNanA vAraMvAra kahevAthI jarAkumAra temanA pagamAMthI bANane kADhI temanA kahyA mujaba tyAMthI Page #295 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - 284 cAlyA gaye, kRSNa paNa hAtha joDIne mastaka upara hAthane sthApita karI, paMca parameSThinuM smaraNa karavA rUpa bhagavAna neminAthanuM dhyAna dharI, AlecanA, traccAra kSamApanA, pApagahaNa karIne bhakitathI zrInemi, varadattAdi, pradyumnAdi, rAjImatI, rukimaNa AdinI prazaMsA karatA ane pitAnA AtmAnI nindA karatAM zuddha dhyAnamAM ArUDha banI karmarAjAnI ghAta, AtaM, zeka, tRSNA, vyathA, Adi senAethI bedha maMtrIne naSTa karI nAkhyA, vivala banIne zrIkRSNa cintana karavA lAgyA ke Aja sudhI devatAo paNa mAre parAjaya karI zakyA nathI, paraMtu taipAyanathI prathamavAra AvI kharAba dazA prApta thaI, mATe keIpaNa prakAre tene daMDa ApIza. A pramANe aMta samaye raudradhyAnamAM marIne zrIkRSNa trIjI nArakIne viSe dvArikAnI jemaja vAlukA prabhAmAM utpanna thayA. Iti zrI amamasvAmI caritra caudame sarga saMpUrNa Page #296 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sarga paMdarame balarAma jyAre kamalapatramAM pANI laIne kRSNanI pAse AvatA hatA, tyAre rastAmAM aneka prakAranA apazukane thavA lAgyA, kRSNanI pAse AvIne joyuM te te. sutelA hatA, tethI balarAme vicAryuM ke thAka lAgavAthI sUI gayA che. mATe tene uThADavA nathI. ghaNIvAra pachI zrI kRSNane uThADavAne prayatna karyo. tyAM lehIthI bhIjAelA pitAMbara upara temanI najara gaI. ane jANyuM ke zrI kRSNa ghaNI vakhata pahelAM ja marI gayA che. balarAma mUrzita thayA, tyArabAda vanamAM vanacarene kSobha karavAvALe siMhanAda karyo. ane kahyuM ke kSatriyAdhama kArya karIne sUtelA mArA bhAIne mAranAra koNa che? A pramANe kodhita balarAma Ama tema jaMgalamAM rakhaDIne zrI kRSNanI pAse pAchA AvyA, maDadAMnI upara mAthuM mUkI karUNa svare AkaMda karavA lAgyA, he prIti. sudhAnA samudra! he mArA jIvitezvara ! he badhu! tArA sivAya mArAthI jIvI zakAya tema nathI, tuM belate kema nathI ? meM te bAlyakALathI tAruM kAMI paNa anucita. karyuM nathI. te pachI mauna dhAraNa karIne zA mATe sute. che? pAchuM lAvavAmAM vAra lAgavAthI tane krodha thaye che. huM tArI mAphI mAguM chuM; aneka prakAre AlApa vilApa Page #297 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 286 karatA balarAme AkhI rAta pasAra karI, he vatsa! rAta vItI gaI che. prAtaHkAla thaI gayuM che. sUryanArAyaNa paNa pUrva dizAmAMthI bahAra AvyA che. have te tuM uTha, tAruM kRtya karavA te taiyAra thA. - A pramANe kahevA chatAM zrIkRSNa na uThavAthI balarAme gaDha nehanA baMdhana meMge zrIkRSNanA mRtakane uThAvI khabhA upara mUkayuM, jANe ke bAlyAvasthAnI ramata karavA lAgyA, vanadevIone saMbodhana karavA lAgyA ke hevanadevIo! zAkinI paNa thApaNa rUpamAM mUkelI vastuone svIkAra nathI karatI te tame A zuM karyuM? A pramANe bolatA balarAma eka sthAnathI bIje sthAne pharavA lAgyA, eka te kRSNanA zarIramAMthI koIpaNa prakAranI gabdha AvatI nahotI, vaLI balarAmamAM mehanI prabaLatA hatI ke jethI kRSNanA mRtakane jIvaMta mAnI dararoja snAna, pUjana karatA ane upADatA hatA. A pramANe balarAma kRSNanA mRtakane cha mahinA sudhI khabhA upara rAkhIne rakhaDyA, siddhArthadeve avadhijJAnanA baLathI balarAmane atyaMta duHkhI jANa balarAmane daSTAtothI pratibaMdha karavAne mATe pRthvI upara pate Ave, balarAme pharatAM pharatAM eka vyaktine pahADa uparathI paDelA ane cUrecUrA thaI gayelA rathane marAmata karate joye. tene vyavasthita karavAne zA mATe prayatna kare che? A pramANe balarAme te mANasane kahyuM. tyAre te mANase kahyuM ke aneka Page #298 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 287 yuddhamAM vijaya prApta karIne sUtI vakhate zAMtithI marelA tamArA bhAI je jIvatA thAya, te mAro ratha paNa zA mATe vyavasthita na thAya ? balarAma AgaLa cAlyA, tyAM eka vyakti patthara upara kamala ugADavAno prayatna karatI hatI, tene joI balarAme kahyuM ke mUkha ? patthara upara kamala uge kharuM ke ? tyAre teNe kahyuM ke tamAre bhAI jIvate thAya che. te pachI patthara upara kamala paNa uge che balarAma AgaLa cAlyA te eka mANasane baLI gayelA jhADane pANI pAte , te vAre te bolyA ke mU! baLI gayeluM jhADa pharIthI kevI rIte palavita thaI zake ? tyAre te mANase hasIne kahyuM ke je tAro bhAI jIvato thAya te A jhADa paNa pallavita kema na thaI zake? tyArabAda balarAma AgaLa cAlyA tyAre eka mANasa marelI gAyane ghAsa khavarAvate hatA, balarAma te joIne hasIne belyA ke he mUkha? tuM A zuM kare che? marelI gAya kevI rIte ghAsa khAI zake? tyAre te mANase kahyuM ke tamArA khabhe rahelA tamArA bhAI jIvatA thAya te marelI gAya paNa ghAsa khAI zake che. sAMbhaLIne balarAmanA manamAM vicAra AvyuM ke satya che ke mAro bhAI marI gaye che ? kemake badhA eka mate tenA mRtyunI vAta kare che. balarAmane pratibadha thayelA jANI siddhArthadeva potAnuM mULa rUpa dhAraNa karIne bolyA ke bhAI huM te ja siddhArtha chuM ke ApanI AjJA laIne Page #299 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ' ra88 dIkSita thaye hate, Apane duHkhI jANa pratibaMdha karavA mATe ApanI pAse Avyo chuM, pahelA Ape parvatathI paDele ratha vigere je joyuM hatuM. te badhuM meM ja nirmANa karyuM hatuM. Apa meha mukta thAva, zrIkRSNa marI gayA che. ATaluM kahIne siddhArtha deve jarAkumAranI badhI hakIkata kahI saMbhaLAvI, balarAme te devane dhanyavAda Ape, bhAIne zekathI nivRtta thavA mATe have huM zuM karuM? siddhArtha deve kahyuM ke A avasthAmAM prabhu neminAthanI pAse jaIne sarva pApa nAzaka dIkSA grahaNa karavI joI e, bIje kaI ja upAya nathI, zrI balarAme AdarapUrvaka te devanI vANIne svIkAra karI, te devanI sahAyatAthI sidhu saMgama upara zrIkRSNane zarIrane agni saMskAra karyo. | zrI neminAtha bhagavAne balarAmanI vrata grahaNa karavAnI bhAvanAne jANa, cAraNamunine temanI pAse mokalAvI bhAgavatI dIkSA apAvI, ane sAdhunA AcAranuM jJAna apAvyuM. cAraNamuninA AdezathI balarAma tugikAdri zikhara upara gayA, tyAM siddhArtha deva temane rakSaka banIne rahyo, balarAma muni stara tapa karavA lAgyA, mAsakSamaNanA pAraNI nimitte nagaramAM praveza karatI vakhate kuvAnA kaThe pUtra sahita pANI bharavA mATe AvelI eka strIe temane joyA, balarAma muninA sauMdaryane joI Asakta cittavALI te strIe ghaDAne badale pUtranA kaMThamAM doraDuM bAMdhI bALakane kuvAmAM nAkhatI te strIne balarAme rekI ane manamAM nizcaya Page #300 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ra89 karyo ke have AhArikane mATe gAma ke nagaramAM koI vakhate paNa javuM nahI. tyAMthI pAchA pharIne balarAma muni pharIthI mApavAsanA tapamAM lIna banyA kaThI ArAe tathA ghAsavALAo dvArA prApta thatA prAsuka AhAra, pAnathI, pAraNAnA divase pAraNuM karatA hatA, najIkanA nagaranA rAjAoe lokenA mUkhathI bala. rAmanI tapasyAne vRttAMta sAMbhaLI, te rAjAoe vicAryuM ke hamArA rAjyane paDAvI levA mATe A muni tapa karI rahyA che. mATe te amArA zatru che. A pramANe vicArI sainya sahita te rAjAo jagalamAM AvyA, ane sainya zrI balarAma munine gherI lIdhA, balarAmanA rakSaka siddhArtha deve seMkaDo siMhone vaikriyalabdhithI vikuvyuM, jenAthI bhayabhIta banI rAjAo munine namaskAra karI jevA AvyA hatA tevA cAlyA gayA, te rAjAoe balabhadra muninuM nAma narasiMha muni rAkhyuM. balarAma muninI dezanAthI vAgha, siMhAdi jagalI dhApade paNa pApAcAra cheDI temanA ziSyonI samAna dharma rAdhanA karavA lAgyA, ghaNuM catuSpadee anazana vrata grahaNa karyuM. sAdhuonI jema ghaNue zikAra kare cheDI dIdhe, ghaNAe mAMsa khAvuM baMdha karyuM. keTalAka mRge te pUrva bhavanA saMbaMdhIo hoya tevI rIte temanA ziSyanI jema anucara banIne rahyA, balabhadra muninA saMsargathI te zvA pade paNa sUkuM ghAsa khAvA lAgyA, ane sUryanA tApathI -19 Page #301 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 290 tapeluM pANI pItA hatA. jyAre balabhadramuni upavAsAdinuM pAraNuM karavAnA hoya tyAre haraNa vigere jaMgalamAM pharIne kaI kaThIArAne athavA ghAsa kApavAvALAne laI Ave, saMketa karI balabhadra muninA pAraNAnuM dhyAna karAvatA hatA. teo paNa AhAra lAvatA ane balabhadramuni paNa temanI vinaMtine ekadA svIkAra karIne pAraNA mATe teo pAse jatA hatA. eka vakhate najIkanA nagaranA rAjAne rathakAra saparivAra lAkaDuM levA mATe jaMgalamAM Avyo hato, tene pakSione AdhArabhUta zAkhAvALA sIdhA vRkSane kApIne pADavAM, jyAre te leke bhejanane mATe taiyAra thaI rahyA hatA, te vakhate hariNe AvI munine saMketa karyo, mAse. pavAsanA pAraNA mATe munine laI haraNa cAle. rathakAra paNa balabhadra munine joI atyaMta AnaMda pAmyA, teNe manamAM vicAryuM ke meTA bhAgyathI jaMgalamAM nidhi samAna mahAmunine te roga prApta thaye, AvA viziSTa prakAranA atithine lAbha tathA Agamana mahAna puNyadayanA mATe ja prApta thayela che. A pramANe vicAra karI, rathakAre munIzvarane AhArathI pratilAbhita kya, tenA puNyamAM kaIpaNa prakArane aMtarAya na thAya, ema vicArI anugrahazAlI muni, dehanI apekSA rahita hevA chatAM paNa karUNAthI bhikSA grahaNa karI. te vakhate haraNe pitAnA mUkhane uMcu karI, AMkhe mAMthI AMsuone varasAvatAM, te munIzvara ane rathakArane Page #302 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 291 joI manamAM cintana karyuM ke parAnugrahamAM lIna, A tapanidhi, ane pAtra lAbha karavAmAM A rathakAra paNa dhanya che. eka huMja abhAgI chuM, jo ke raMkanI samAna dAna devAmAM, tapa karavAmAM asamartha chuM; A prakAranI suMdara bhAvanAthI te suraMga hari paNa te baMnenA dAna, tapanA puNyane bhAgIdAra banyA. tyAM AzcaryanI ghaTanA banI gaI ke pavanathI vRkSa paDyuM. traNe jaNa vRkSanI nIce dabAI gayA, traNe jaNa sAthe brahma devakanA pottara vimAnanI aMdara mahaddhika pravara deva banyA, balarAme se varSa sudhI devatAnA vaibhavane upabhega karI, avadhijJAnathI kRSNane vAlakApurI nAmanI trIjI nArakIne viSe joyA, temanA pratyenA snehathI meDita banI tarataja jaiikiya zarIra banAvI, tyAM pahoMcyA, ane zrIkRSNane bheTyA, balarAme zrIkRSNane kahyuM ke huM tAro bhAI chu, tArA rakSaNane mATe huM brahma devakathI ahIM AveluM chuM, tuM kahe ke huM zuM sAruM kArya karuM, balarAmane oLakhI zrIkRSNa bhaktithI praNAma karyA. baladevane kahyuM ke bhAI! bhagavAna neminAthe kahyuM hatuM ke "viSaya sukha pariNAmathI duHkhadAyI che te vAta tadana satya che, huM hamaNAM tane ahIMthI laI jaI zakatuM nathI, tepaNa tArI prasannatAnI khAtara huM ahIM Avyo chuM, mATe tuM je kahe te karavA taiyAra chuM; zrIkRSNe kahyuM ke bhAI! Apane ahIM rahIne kAma paNa zuM che? mane te vAlukA Page #303 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 292 vAsane upabhegA karmanA vipAkedayathI karavuM paDaze, AnAthI paNa duHkhada viSaya e che ke dujanee saMteSa ane sajajanoe asaMteSa prApta karyo che. mATe Apa ahIMthI bharatakSetramAM jAva, ane tyAM jaIne lekene zakha, cakra, gadA, sAraMgadhanuSya, garUDadevaja, pItAMbara ane nilAmbara, tAlaketu, haLa ane muzaLadhArI ApanuM darzana AkAzamAMthI karAve, ane jenAthI lekamAM evI bhAvanA utpanna thAya ke balarAma ane kRSNa AkAzamAM svecchApUrvaka bhramaNa kare che. baladeve kRSNanI AjJAthI bharatakSetramAM AvI te pramANe karyuM, ane ghoSaNA karI ke vizvanA sRSTi, sthiti, pralayane karavAvALA ane svecchAe ahIM AvyA chIe. svecchAe jaIe chIe,hame devatAonI pAse dvArikA banAvaDAvI hatI, ane hame ja tene vinAza karyo che. amane cheDI bIjA koI jagatanA kartA, hartA nathI, balarAmanA A prakAranA pracArathI grAma nagarAdimAM, leke e baladeva ane kRSNanI pratimAne sthApita karI, tenI bhaktipUrvaka pUjA karavA lAgyA, temanI pUjA karanArAone baladeve pUrNa samRddhi ApI, jenAthI pRthvIvAsI temanA bhakta banyA. A pramANe zrIkRSNanA saMdezane bhAratamAM phelAvI kRNanA duHkhathI duHkhI thayelA balarAmadeva brahmadevaleka nAmanA pitAnA devalekamAM gayA, jarAkumAre mathurAsthita pAMDane malI, kaustubhamaNI batAvIne dvArikAnA dAhathI mAMDI zrIkRSNanA maraNa sudhIne Page #304 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 293 vRttAMta kahI batAvyuM, sAMbhaLIne pAMDave raDatAM kakaLatAM pRthvI upara ALoTavA lAgyA, ane mUrNita banI gayA, zuddhimAM AvyA bAda zrIkRSNanA guNenuM smaraNa karatAM ane raDatAM teoe pitAnA bhAInI jemaja temanuM preta kArya karyuM. pAMDane saMsArathI virakta jANu bhagavAna neminAthe cAra jJAnavALA dharmaghoSasUrine temanI pAse mokalyA. jarApUtrane rAjA banAvI, draupadI sahita pAMDavoe gurUmahArAjanI pAse saMyama lIdhe, AcArya mahArAjanA prayAsathI cheDAja vakhatamAM pAMDe dvAdazAMgI pAraMgata banyA, gurU mahArAjanI AjJA laI zrI neminAtha prabhune vaMdanA karavA mATe adhirA banelA bhaktipUrvaka mathurAthI cAlyA. bhagavAna neminAthe sUryasamAna samasta bharatakSetramAM paribhramaNa karIne bhavyAtmAone pratibaMdhita karyA, prabhune aDhArahajAra sAdhu hatA, cummAlIza hajAra kiyAzila sAdhvIo hatI, avadhijJAnI, kevaLI, vaikiya labdhizALI muniye darekanI saMkhyA deDha deDha hajAranI hatI, cAraso caudapUrvIo hatA, aDhArase mana paryAyI hatA, eka lAkha agaNo - sittera zrAvake ane traNa lAkha egaNacAlIsa hajAra zrAvikAo thaI. pitAnuM nirvANa najIkamAM jANI sametazikhara tathA vimalAcalajI najIkamAM hovA chatAM paNa bhagavAna neminAtha raivatagIri upara AvyA, devatAoe samavasaraNanI racanA Page #305 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 294 karI, bhagavAne dezanA ApI, te dezanAnA aMte ghaNA AtmAoe dIkSA grahaNa karI, ghaNAoe dezaviratipaNuM prApta karyuM. ghaNAoe samyaktvanI prApta karI, kAraNake jinezvaranI dezanA koI divasa khAlI jAya nahI. bhagavAne pAMcaso chatrIza sAdhuonI sAthe mAsakSamaNanA tapathI tapatAM aSADha suda AThamanA divase te sAdhuo sahita zaleSikaraNa karatAM bhagavAna neminAtha nirvANa pAmyA, muktie gayA. pradyumna zAbAdi kumAre, zrI nemiprabhunA bhAIe, zrIkRSNanI ATha patnIe, rAjImatI tathA anya sAdhusAdhvIoe mukti prApta karI. A pramANe rathanemie cAra varSa gharamAM eka varSa chadmasthapaNAmAM, ane pAMca varSa kevalaparyAyamAM vitAvyA, rAjamatI kaumArya, chaghastha, ane kevaLapaNAmAM rahyA hatA. zivAdevI ane samudravijaya cethA devalekamAM utpanna thayA, bIjA dazArNa mahaddhika deva thayA, prabhu neminAtha traNaso varSa kaumAryAvasthAmAM, ane chaghasthAvasthAmAM, sAta varSa kevalyAvasthAmAM rahyA hatA, zrI naminAtha svAminA nirvANa pachI pAMca lAkha varSa pachI bhagavAna neminAtha thayA. - IndranI AjJAthI kubere prabhunI smazAnayAtrA mATe zibikA taiyAra karI, Indra pUjA karI, prabhunA zarIrane zibikAmAM padharAvyuM. devee atyaMta zakAtura thaIne naiRtya khUNAmAM prabhunI citA banAvI, svayaM InDe citAmAM Page #306 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 295 'agni Ape. agnikumAradeve prabhunA zarIrane dIpita karyuM. devee bIjA sAdhuonA paNa agnisaMskAra karyA. Indra svAmi nirvANa zilA upara vajathI prabhunA nAma, lakSaNane ullekha karyo. temanI nirvANa bhUmi upara Ije suMdara ratna maya maMdira taiyAra karAvyuM. Indra naMdIzvara dvIpamAM jaIne aThThAI mahotsava karyo. pAMDavoe mathurAthI vihAra karIne hastika5nagaramAM mahinAnA upavAsa karyo. ane manamAM vicAryuM ke ahIMthI bAra yejana dUra raivataka parvata upara bhagavAna neminAthane vaMdana karI kAle pAraNuM karIzuM. A pramANe vicAratA hatA. tyAM lekonA mukhethI prabhunuM nirvANa sAMbhaLIne teo paMDarIkagIri upara AvI anazana karI kevalajJAnanI prApti karI muktie gayA. draupadIjI azruta devalekamAM gayA. I amamasvAmi caritrane paMdarame sarga samApta che Page #307 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sa sAlamA. bhagavAna zrI neminAthanI dezanAnusAra utsarpiNImAM A bharatakSetramAM zrIkRSNa vAsudevanA jIva trIjI nArakImAMthI AramAM amamasvAmI" nAmanA tItha'kara thaze. zrI jinezvarAthI cha cha ArAthI sa`milita upi NI ane avasarpiNInuM svarUpa batAvavAmAM Avyu che. cakranI jema pANInA reTanI mAphaka pharatA kALa peAtAnu kAya kare jAya che. avasarpiNI kALamAM suSamA suSama nAmanA cAra kADAkADI sAgaropamanI sthitivALA prathama ArA hAya che. temAM kalpavRkSathI jIvanane calAvavAvALA yugalika jIve hAya che. cha gAunA zarIravALA, traNa palyApamanA AyuSyavALA, traNa divase bhAjana karavAvALA ane ahamindranA svabhAvavALA manuSyA hAya che. suSama nAme traNa kADAkeADI sAgarApamanI sthitivALA bIjo ArA hoya che. jemAM yugalikAnuM AyuSya e patyeApamanuM hoya che. e gAunA zarIravALA, e divase bhAjana karavAvALA, manuSyeA hAya che. suSama duSama nAmanA trIjA Are e kADAkeADInI sthitivALA hAya che. jemAM manuSyanu eka gAunu zarIra, eka .palyeApamanuM AyuSya eka divasanI khAH AhAra karavAvALA hAya che. ane teo kalpavRkSanA phUlanA AhAra karavAvALA hAya che. te trIjA ArAmAM cArAzI lAkha pU Page #308 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 2CS ane navyAzI pakhavADIAmAM kAMIka nyUna A ArAmAM bharatakSetramAM prathama tIrthaMkara thayA che. duSamA suSamA nAmane the Are eka keDAcheDI sAgarepamamAM beMtAlIsa hajAra varSa ochI kAlasthitivALA hoya che. te ArAmAM kalpavRkSane viccheda thavAthI leke pakAveluM anAja khAya che. ajItanAtha prabhuthI mAMDIne mahAvIrasvAmi sudhInA trevIsa tIrthaMkara paramAtmA A ArAmAM thAya che. teonA samayamAM cakravati-vAsudeva-prativAsudeva-ane baladeva paNa thAya che. traNa varSamAM sADA ATha mAsa bAkI cothA ArAmAM chellA tIrthakara bhagavAna mahAvIra svAmi muktie gayA che. jagatanA jIvanA zaraNarUpa aMtima samavasaraNamAM puNyapAla rAjAe vira bhagavaMtane prazna karyo ke he prabhe ? meM ATha svapna joyAM che. tenAM nAma Apane kahuM chuM, (1) junI zALAmAM hAthI dekhe, (2) vAMdarAne caMcaLa ceSTA karate je, (3) kSIra vRkSane kAMTA joyA, (4) kAgaDe bharelA sarovarane cheDI alpa jaLamAM snAna karate je, (5) siMhanA mRtakane joI bahu dUra nahi tema bahu najIka nahI. te pramANe bIjA janAvarane bhaLatAM joyA, (6) ukaraDAmAM ugatuM kamaLa joyuM,(7) ukhara bhUmimAM kRSine bIje vAvate joye, (8) senAne kuMbha malIna ane bhAMgele je, A pramANe he prabhe meM ATha svapna joyAM che. te Apa kRpA karIne mane tenuM phaLa kahezo. Page #309 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ra98 te vAre bhagavaMte kahyuM ke he rAjana ! te svapnanuM phala pAMcamA ArAmAM jaNAze. prathama svane je junI thayelI zALAmAM hAthIo rahe che te khaMDera thaI tyAre temAMthI je hAthIe nIkaLI gayA, te bacI gayA, jene kADhavA chatAM paNa nIkaLyA nahI. te vinAza pAmyA, tenA phalane viSe pAMcamA ArAmAM duHkha, daubhAgya, dInahInapaNuM, rega ane pIDAthI pIDAela gRhasthAvAsa nI zAlA je jANa, temAM hasti samAna dharmothI zrAvake jANavA, te dharmAthI zrAvake gRhasthAvAsamAM kaThIna kaSTo sahana karaze, paNa saMyamanA sukhe grahaNa karaze nahI. kadAca saMyama grahaNa karaze te mUkIne cAlyA jaze. vrata rUpI navIna zALAmAM jaI vina rahitapaNe raheze nahI. paNa kadAca gRhasthAzrama jevI junI zALAmAM jaI ghaNAM duHkhethI rabAze, keIka sapurUSe gRhasthAvAsa rUpa jINa zALAmAMthI nIkaLIne cAritra grahaNa karaze te te paNa bhagna pariNAmI thaze, kaI viralA purUSe ja sAdhu thaIne AgamAnusAre ghara saMbaMdhI saMkalezanI avagaNanA karI dikSA laI kulInapaNA mATe cAritrane nirvAha karaze. bIjA svapnamAM ghaNA vAMdarAone samuha che. temane moTA vAnara zarIre viSTa vilepana karI rahyo che te joIne ghaNuM vAMdarAe pitAnA zarIre viSTa vilepana karI rahyA che. vAMdarAnuM AvuM AvuM kArya joI leke vAMdarAnI mazkarIo kare che paNa mazkarI karanArane vAMdarAMo kahe che Page #310 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 299 ke ame geAziSa caMdananA lepa karIe chIe AvuM svapna tame sAMbhaLyu che. tenuM phula he rAjan! sAMbhale ! ca'cala vAnAnI peThe capalAtmA, alpasatvavALA, evA jJAna kriyAne viSe anAdara karavAvALA, zithilAcArI, calapariNAmI yati thaze. vAnaranA TALAnA je adhipati te gacchanA AcArya jANavA, teo sAvadya vyApAranA sevanarUpa, duSTa karUpI je viSTA, te vaDe karI peAtAnA AtmAne lIpaze, ane te AcAyanI pAse rahenArA, bIjA sAdhue paNa acirUpI, sAvadya karmonA saMcaya karI peAtAnA AtmAne lIpaze. jyAre bIjAe temanI niMdA karaze te vakhate teo ema kaheze ke amA6A AcaraNanI kAI e paNu nidA karavI nahI. ame kevalI bhASita dharmanI ArAdhanA karIe chIe, ghaNA nirmaLa cAritranuM pAlana karaze. temanI te zithilAcArI sAdhue hAMsI karaze, mAthuM muMDAvyA pachI capala vAMdarAnI peThe DhIlA thaze, gheADu bhaNaze ane jJAnane DoLa karaze, temane koI nimaLa cAritrava ta zikhAmaNa Apaze tyAre te lIgadhArI sAdhuo tathA temanA bharamAvelA zrAvakA zuddha cAritravatanI hAMsI uDAvaze, ane kaheze ke A pa'camakALamAM cAritra che ja kAM ? joyA have utkRSTA ! A pramANe bhaSTAcArIe vAMdarAnI pere capalAI karaze. Page #311 -------------------------------------------------------------------------- ________________ trIjA svapnamAM chAyAe sahita navapallavita je kSIravRkSa, tenI nIce siMhanA ghaNA bAlaka prazAMta rUpe beThelA che. loke tenA vakhANa kare che. bAjumAM bAvaLanA vRkSa nIce kutarAnAM baccAM kIDA kare che. tevuM ja tame joyuM che tenuM phaLa he rAjana ! tame sAMbhaLo. je kSetramAM sAdhuone vihAra che. te kSetramAM rahenArA zrAvake kSIra vRkSa samAna che. te zrAvake sAdhunI bhaktivALA-zrI jina zAsana prabhAvaka ane sAta kSetre dravyane vyaya karanArA jANavA. cAritranA rAgI evA zrAvakane siMhanA bAlaka samAna, pAsasthA lekagya ane lekaraMjana karavAvALA lIMgIe te zrAvakane unmArge caDhAvaze, dravyalIMgI sAdhuo, te zrAvakonA AtmAne uccasthAne laI janAra je sAta kSetre mAM dravya vAparatAM aTakAvaze, te mArgamAM kAMTA veraze, sArA zuddha cAritravaMta munionI saMgata karavA deze nahIM. A pramANe zuddha munimArgamAM dravya lIgIo aneka prakAranI kadarthanA utpanna karaze. cothA svapnane viSe je kAgaDAnuM ToLuM tRSAvata thaIne vAvaDInA taTane choDI, thaDA pANInA samuha tarapha jatuM hatuM. te vakhate eka kAgaDAe teone kahyuM ke tyAM pAchuM nathI, te zuM kAma jAe che? ahIM pANI che te A bAju Ave, paNa te kAgaDAoe mAnyuM nahi, ane Page #312 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 301 cheDA pANInA samuha tarapha gayA, ane sarve tyAM vinAza pAmyA, te svapnanuM phala he rAjana ! tame sAMbhaLe. gaMbhIra evA bhalA arthane jANanArA, sarvathA ane yazAzaktie niyama karavA evA mArgane viSe kuzala, rAjAnA nyAye karIne rahelA, upAzrayane viSe anizcita, evA sAdhunI paraMparA te vAvaDI ane atyaMta vakra, jaDa, ghaNA kaleke karI saMyukta, adharmAcArI, dukAnuSThAnane viSe rakta, kharAba pariNatithI duSTa mArge javAvALA, je loke te karmabaMdhananA kAraNe mUDha dhArmikajane kAgaDA jevA jANavA, evA purUSo susAdhurUpa vAvaDIne tajI kulIga rUpa kutsita talAvanA mArge jaze, te vAre mUDha dhamane kaI gItArtha kaheze te paNa kutsita talAva dekhIne te mAge jaze, ane pAkhaMDInA dharma viSe rUcivALA thaIne pitAno vinAza notaraze, jyAre gItArtha gurUnA vacanene mAnavAvALA AtmAo zuddha dharmanA AlaMbane saMsArane, tarI jaze. aneka jIvothI Akula evuM je vana temAM siMhanuM mRtaka kalevara che. paNa tene kaI janAvara bhakSaNa karatuM nathI. anukrame te kalevaramAM kIDA paDyA, te dekhIne ghaNuM. janAvara tene upadrava kare che. he rAjana ! tame evuM je pAMcamuM svapna joyuM che. tenuM phala sAMbhaLo. pravacana siddhAMta rUpa siMha jANa, jyAM dharmane jANavAvALA ghaNu manuSyanuM che. evuM bharatakSetra rUpa vana Page #313 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 302 -jANavuM. temAM viralA AtmAo sugurUne AtmaddhAraka mAnavAvALA ane dharmanA dherI rUpa siMha kalevara jevA che. anya darzanIo kudharmane AcAranArA, te vanacara ane samuha jANa, teo ema mAne che ke jinapravacana amArI pUjA satkArano niSedha kare che. mATe te anya darzanIo zrI jinapravacanane viSe yadrA tA belanArA che. mahA anarthane phelAvanAra che. tevA mAnave dhApada jevA che. te zvAda rU5 anya darzanIothI yadyapi te pravacanarUpa siMha kalevara upadrava pAmyuM nathI, to paNa te kalevara atizayanA abhAvathI prabhAva rahita thaze, jema siMha kalevaramAM kIDA paDyA, tema pravacanamAM rahIne ja pite pitAnA dharmane nidaze, jinazAsananI avahelanA karaze. tethI anya darzanIo kaheze ke jenI aMdara aMdara laDhe che. eka paraMparA cAlatI nathI, jinapravacanamAM koI paNa prakArane atizaya nathI. tethI kumae nirbhayapaNe jina-pravacanane upadrava karaze, paMcamakALanA viSe zrI jinazAsana te siMha kalevaranI peThe tame labdhi tathA jJAnAtizaya ItyAdi prabhAvathI rahita thaze, paNa jema siMhanA mRtakane joI janAvara dUra nAsI jAya, tema jaina dharmanA zuddhapAlaka sAdhu muni enA prabhAvanI AgaLa anya darzanIo rUpI ziyALI ubhA rahI zakaze nahI. tathA nAnA prakAranA svacchedAcArI Page #314 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 303, aneka prakAranI viparIta graMtha prarUpaNA samAcArI racIne chinna bhinna karI nAkhaze. - chaThe svane he rAjana! pavasarovarane badale ukaraDAmAM ugatuM kamala joyuM te paNa kutsita joyuM. tenuM phala tuM sAMbhaLa. paMcamakALane viSe te je sarovara rUpa kSetrane viSe rAjA, uttamakulanA purUSa rUpa te sAdhu zrAvakane saMgha, te te kuzIla, saMsaLI, patita pariNu dharma rUpa kamalane cheDaze, ukaraDA rUpa sthAnane nIcakula rUpa, kSetra jANavuM. kaI kaI uccakulamAM dharma pravartaze, kaI jIva AjIvikAnA deze karI duHkhI thatA loko rIsa Adie karI duSTa hovAthI pitAne AtmArtha sAdhI na zake evA kuDa kapaTathI bharelA vaNikAdi kula mAMhelA, kadAha saMsAra vadhAranAra, e leza mAtra dharma pravartaze. sAtame svane koIka kheDuta ukhara bhUmine sukSetra jANa thaka tathA sArA bIjane vAvI aMkurA nipajAvavA lAge, tenuM phaLa kahe che. kheDuta rUpa dAna dharmanI rUcivAlA purUSa jANavA, te mUrkhalaka pAtra kupAtranI parIkSA karyA vinA ja bhekhadhArIo tathA zuddha sAdhue, e banene sarakhA mAnaze, ane kaheze ke ApaNane badhA sarakhA ja che. sarva jagAe dharma che. ema belatA kupAtrane mAtra jANuM dAna daI anaMta saMsAra vadhAraze, evA dAnanA Page #315 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 304 denAra thaze, A bIja rUpa je sAdhu haze, tene sAdhunI buddhie durvidagdha grahaNa karaze, asthAnakane viSe avidhe sthApaze, jemAM kIDA pramukha teIndriya jIva ghaNuM upaje ema ajANa mUkha leka dharmanI zraddhAe karI je supAtrane pAmaze, te paNa avidhi abahumAnAdika daIne evI rIte karI nAkhaze ke je thakI puNyarUpI aMkurA kuTaze. nahi, ane kuTaze te uccheda thaI jaze. - AThame svane prasAdanA zikharane viSe phIradakathI bharelA ane sutrAdikathI zebhAyamAna kaMThavAle e je kalaza che. tenI ja najIkamAM bIjI bhUmi upara gavArahita, bhAMgela ghaMTa che. te sAro kalaza bhAMgelA ghaDA upara paDavAthI sAre paNa bhAMgI jAya tenuM phala he rAjana ! huM kahuM chuM te tame sAMbhaLe. ugra vihAra karI vihAra karatA ane pUjA-pratiSThAne pAmelA evA prasAda zikhara bhUmie rahelA, je sAdhuo te kAlane viSe deze karIne pitAnuM sattara bhede je saMyama tenAthI calita thAya, ane zitalavihArI tathA maMdavihArI thaze, asaMyama sthAne rahelA bhAMgelA ghaDAnI jema bhagna pariNAmI thaze. tenAthI susAdhu dUra raheze, te paNa anyatra vihAranA abhAvathI pAsatkAdika che tyAM AvIne raheze ane pIDAne pAmaze, ghaNA sArA sAdhu sArA kSetrane cheDI Page #316 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 305 saMkalezanA karanArA thaze, mahemAhe vivAda karaze, apabrAjanA karaze, saMyamathI bhraSTa thaze, vinAza pAmaze, keTalAka gAravI, kriyA zithila, keTalAka abhimAnI thaze, paraspara vAdavivAda karIne bane jagatanI draSTie sarakhA ja dekhAze, jhaghaDAkhara anyalIMgIothI jhaghaDAnI bIke susAdhuo gItArtha vacanAnusAre cAlaze, paNa teo zuddha mArganI prarUpaNa karaze nahIM. e pramANe prAsAda sthAne rahelA suvarNa kalaza samAna zuddha munio paNa pAsasthAdikanI saMgata rUpa gaMdakIthI kharaDAze " A pramANe AThe svapnanuM phala sAMbhaLI puNyapAla rAjA vairAgyavaMta banI dIkSA laIne karmakSaya karI muktie gayA. bhagavaMta mahAvIra svAmine zrI sudharmA svAmie pUchayuM ke kevalajJAnAdine viccheda kyArathI thaze ? tyAre prabhue kahyuM ke tamArA ziSya jaMbusvAmi kevaLajJAnanI prApti karaze tyArabAda kevaLajJAnane viccheda thaze. keIne kevaLajJAna bharatakSetramAM thaze nahIM, jabusvAminA ziSya prabhava thaze, temanA zayyabhava, temanA yazebhadra, temanA saMbhUtivijaya, ane bhadrabAhu be ziSya thaze, saMbhUtivijayanA sthUlabhadra thaze, teo badhA ja cauda pUrvI thaze. mahAgiri, suhastI AdithI mAMDIne vajasvAmi sudhI dazapUva thaze, A pramANe chellA duSpasaha sudhI maruM tIrtha cAlaze. Page #317 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 306 zrI gautama gaNudhare pUchyu ke tyArabAdane kAla kevA haze ? te vAre prabhue kahyu ke mArA nirvANa pachI traNa varSa ane sADA ATha mAsa pachI pAMcamA ArAnI zarUAta thaze, mArA nirvANa pachI 1914 varSa bAda pATalipUtra nagaramAM caitrASTamInA divase ca'DAlanA kulamAM eka rAjA utpanna thaze, jenA kalkI, caturbhUkha ane raudra e traNa nAma jagatamAM vikhyAta thaze, te vakhate mathurAmAM rAmakRSNunu maMdira TuTI paDaze, te rAjA svabhAvathI atya ta krUra, krodhI, mAnI, mAyAvI ane leAlI thaze, tenA rAjyamAM dukALa, rAjyabhIti, ativRSTi, anAvRSTi vigere aneka prakAranA upadravA thaze,nagaramAM pharatAM pharatAM pAMca stupAne joI lokone pUchaze ke kIrtinA pavatA keNe banAvyA che, te vAre leAke! kaheze ke A pAMce stupe suvaNa nA che ane nadarAjAnA banAvelA che. tenA A stupAnuM suvarNa kAi lai zake tema nathI, leAkeAnI vAta sAMbhaLI kalkI, atyaMta lebhathI sutraNa nA stupAne khAdAvI suvarNa lai jaze, dhIme dhIme te AkhA pATalIpUtrane kheAdAvI nAkhaze, tenI aMdarathI lava devI nAmanI zilAmaya gAya utpanna thaze, AhAra levA jatA jainamunione pAtAnA zi`gaDA mAravAnI IcchA karaze, sthavira munie kaheze ke A gAya nagaramAM ghaNuM! upadrava kare che. mATe sAdhue bIjI jagyAe cAlyA jAya, te sAMbhaLI Page #318 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 307 ghaNA cAlyA jaze, tyAre ghaNA sAdhue kaheze ke karmavaza prANIne zubhAzubha phala bhegavavuM ja paDe che. tene jItavA vALuM jagatamAM kaI ja nathI. kalkI, pitAnA nAmanI sArthakatA karavA mATe pAkhaMDIethI karanI mAMgaNI karaze, ane teo tene Apaze. tyArabAda jaina sAdhuone paNa karanA mATe herAna karaze, jaina sAdhue tene kaheze ke he rAjana ! ame leke aparigrahI chIe, ame dharmane chaThTho bhAga cheDIne tane zuM ApIe, mATe Apa AvI duSTa pravRtti cheDI de, AvA kAryathI kalyANa thatuM nathI, sAMbhaLIne kalakI, yamarAjanI jema kodhita banI lAla AMkhe batAvaze, eTalAmAM nagaranI adhiSThAtrI devI tene mAraze, ane devInA mAravAthI naga2mAM rahelA munione vaMdanA karaze, temanI kSamAyAcanA karaze, ane cheDI mUkaze. pATalI pUtramAM bhayaMkara utpAta thavA mAMDaze, lagAtAra sattara divasa sudhI varasAda varasaze, gaMgAne pravAha nagarane DubADaze, nagarane nAza thaze, pANInA upadravathI mukata banI kalakI nandanA suvarNa vyaya karI suMdara nagara vasAvaze. pachIthI nagaramAM sAdhuone vihAra thaze, citye paNa dekhAvA lAgaze, saMpatti paNa vadhavA lAgaze. - jyAre kalakInuM mRtyu najIka Avaze tyAre pharIthI sAdhu pAse gocarImAM chaThTho bhAga mAgaze, zAsanadevI kalkIne Page #319 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 38 avicArI kArya karatAM aTakAvaze, paraMtu te kalkI karyuM mAnaze nahI. te vAre zrI saMgha IndranI ArAdhanA karavA lAgaze, kAussagranA prabhAvathI Indra vRddha brAhmaNanA rUpe tyAM Avaze, sabhAmAM siMhAsana upara beThelA kalkIne kaheze ke he rAjana! tapasvIo pAsethI chaThTho bhAga kema mAMge che te vAre kalkI kaheze ke badhA ja bhikSuoe pitAnI bhikSAmAMthI chaThTho bhAga Apa joIe, te vAre Indra kaheze ke he rAjana ! tane tapasvIo pAsethI yAcanA karatA lajajA kema nathI AvatI? A munione cheDI de. nahiMtara ghaNuM kharAba thaze, kALA nAgane mAravAmAM zuM kalyANa thAya che? IndranI vANIthI te bhayAnaka kodhamAM Avaze, ane pitAnA sainikone kaheze ke A brAhmaNane pakaDI nagarInI bahAra pheMkI de, jyAre te A pramANe bolaze, te vAre Indrane krodha Avaze, ane tene thappaDa mArI nIce nAkhI deze. kalkInuM mRtyu thaze, kalkI 86 varSa sudhI rAjya bhagavaze, ane marIne nArakamAM utpanna thaI aneka prakAre ghaNuM duHkha bhegavaze, Indra jaina dharmanI prajJApanA karIne datta nAmanA kalkInA pUtrane rAjya upara besADI zrI saMghane namaskAra karI pitAnA sthAne jaze. IndranI AjJAthI tathA pitAnA pitAnA pApanuM smaraNuM karatA datta rAjA pitAnA rAjyamAM jina maMdire Page #320 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 309 abAvaze, tyArabAda jina dharma nira'tara cAlaze, leAkeA sukhI thaze. zrI tIkarAnA samayamAM pRthvI adhika paripUrNa hatI, gAma nagaranI samAna, nagara svaga tulya, rAjA kubera jevA, AcAya candramA samAna, pitA devatA samAna, sAsu mAtAthI paNa adhika premALa, pitAthI adhika bhAvapUrNa zvasura hatA, jyAre pAMcama kALamAM leAkeA atyaMta kaSAyavALA ane mananA atyaMta malIna thaze, jema jema kAla jatA jaze tema tema leAkeA hiMsAmAM rata banaze. gAma mazAna jevA khanaze. nagara gAma jevA banaze, zeDa neAkara jevA haze, pRthvI upara cArenA upadrava vadhaze, rAjA kara dvArA prajAne pIDaze, lAMcathI adhikArI leke paNa janatAne pIDita karaze, leAkeA adhika svArthI banaze, svajane paraspara virAdhI banaze, leAkeA parAghAtI thaze, leAkeAmAMthI dAkSiNyatA, satya, lajajA, cAlI jaze, ziSyA gurUnI avajJA karaze. vaLI gurUjana paNa ziSyAne satyeApadeza nahI Ape, dhIme dhIme gurUkulAvAsanA nAza thaze, dhIme dhIme loko micyAtvI banatA jaze, ghaNA AcAryAM evA thaze ke jemanA nAmanuM smaraNa karavA paNa kAI taiyAra nahI thAya. keTalAka sAdhue svaccha MdI, kalezapriya, ane kevaLa dravyamuMDa haze, keTalAka zAstrAbhyAsa, tapa, kriyA karaze, paratu mukti mATe nahI paNa peAtAnI prazaMsA thAya te mATe ja karanArA haze. Page #321 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 310 ghaNA leke tapa ane jJAnanI prAptithI abhimAnI banaze, sAdhvIo paNa dravya lIMgadhArI svecchAcAriNI banaze. zrAvaka nAmadhArI haze, gurUnI nindA karaze, pitA putrInA paraspara saMbaMdha haze, dhanavAnane pitAne bhAI mAnaze. eka ja mAtAnA udare janmelA be bhAIo para spara virodhI banaze, AvA samayamAM paNa jeo dharmamAM sthira raheze temanuM jIvana saphala thaze, bhAratamAM duSamAkAlamAM duSpasaha nAmanA AcArya, phalgazrI nAme sAdhvI, nAgila nAme zrAvaka, satyazrI nAme zrAvikA, sumukha maMtrI, ane vimalavAhana nAme rAjA haze. dusahasUri gRhasthAvAsamAM bAra varSa, saMyamamAM ATha varSa rahIne aThThama tapanI ArAdhanA karI saudharma devalekamAM jaze, e pramANe ekavIsa hajAra varSane pAMcame * Aro haze, teTalA ja pramANavALe chaThTho Are thaze. mAtApitAdinI maryAdA cheDI manuSya pazunI jema vahevAra karaze, dizAo dhumADAthI aMdhakAra jevI raheze, kharAba pavana haze, candramA atyaMta zitala, ane sUrya atyaMta garama raheze, jenAthI ke atizaya ThaMDI-garamIthI pIDA pAmaze, kSAra, Amla, viSa, agni, vijaLI Adine varasAda nAmAnusAra phalane ApanAre thaze, bhagaMdara, tAva, zvAsa, zULa, zirovedanA Adi kharAba regethI leke herAna thaze. pazudhanane nAza thaze, kSetra, vana, upavana, latAmaMDapane nAza thaze, strI purUSa lajajArahita thaze, purUSanuM Page #322 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 31 AyuSya vIsa varasa ane strInu AyuSya 16 varSa haze, cha varSanI uMmare zrI garbhane dhAraNa karaze, ati bhayakara duHkhita avasthAmAM prasutI thaze, sAla varSoMnI 'maramAM tene putra, pautra, vigere prApta thaze. strIe khAra varSanI umare vRddha thaze. leke mAMsAhArI khanaze, utsarpiNInA pahelA ArAmAM paNa tevA ja bhAva pragaTa thaze, bIjo ArA besaze tyAre prathama puSkarAvatA megha sAta divasa paDaze. tyArabAda kSIrAdaka-dhRtamegha-amRtamegha-rasamegha dareka megha sAta sAta divasa paDaze. pachI utsarpiNInA khIjA ArAnA cheDe bharatakSetranA madhya khaMDane viSe anukrame vimalavAhana-sunAma-sa'gama-- supArzva -datta-sumukha-suruci-Adi sAta kulakara thaze. temAM vimalavAhana kulakarane jAtismaraNa jJAnanI prApti thaze, rAjanIti dAkhala karaze, gAma vasAvaze, catura'gI senA rAkhaze. anna pakAvavAnI vidhi dAkhala karaze. strInI ceAsaTha kalAo, purUSanI baheAMtera kalAo, ekaseA prakAranA zilpa pravartAvaze. anukrame chellA sAtamA kulakara zatadvArapuramAM suci nAme thaze, tene bhadrA nAmanI bhAryA haze. khIjA ArAnA traNa varSe sADA ATha mAsa bAkI raheze. tyAre zreNika rAjAnA jIva pahelI nArakImAMthI nIkaLI bhadrArANInI kukSIne viSe utpanna thaze. bhadrArANI svapna rRkhaze, janma thayA bAda bAramA divase padmanAbha nAma sthApana karaze, temanu' sAta hAthanuM zarIra, siMhu la chana, Page #323 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 32 bahoMtera varasanuM AyuSya e badhuM bhagavAna mahAvIra svAminI jemaja thaze. te pahelA zrI padmanAbha nAmanA tIrtha". kara thaze. temanuM nirvANa kalyANaka paNa divALIne divase thaze, zrI mahAvIra svAmInA kAkA supArzvane jIva bIjA suradeva nAmanA tIrthakara zrI pArzvanAtha svAmI samAna thaze. pATalIpUtranA udAyI rAjAne jIva trIjA zrI supArzva nAmanA jinezvara deva zrI neminAtha svAmi jevA thaze. piTilAcAryane jIva cothA savayaMprabha nAmanA jinezvara zrI naminAtha prabhu sarakhA thaze. pAMcamAM sarvAnubhUti tIrtha kara daDhAyu zrAvakane jIva munisuvrata svAmi tulya thaze, chaThThA devazrata nAmanA jinezvara kArtika zeThane jIva thaze, veda rahita mallinAtha prabhu tulya thaze, zakha zrAvakane jIva sAtamA udaya nAmanA tIrthakara thaze, aranAtha prabhu tulya thaze paNa, te cakavati thaze nahIM. AnaMda zrAvakane jIva peDhALa nAmanA AThamA jine. zvara thaze, kuMthunAtha svAmi tulya thaze. zataka zrAvakane jIva dazamA zatakIti nAmanA jinezvara zrI dharma nAtha svAmi samAna thaze, zrIkRSNa vAsudevanA mAtA devakIjIne jIva agiyAramA munisuvrata nAmanA jinezvara anaMtanAtha samAna thaze, zrIkRSNane jIva bAramA amama nAmanA jinezvara zrI vimalanAtha svAmi samAna thaze. surekhA sAdhvIjIne pUtra satyakI vidyAdharane jIva teramA niSkaSAya nagaranA jinezvara vAsupUjya svAmI samAna Page #324 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 313 thaze, khaladevane (kRSNanA bhAI nahIM) jIva caudamA niHpulAka nAmanA jinezvara zrI zreyAMsanAtha svAmi samAna thaze, sulasA zrAvikAnA jIva pa daramA nirdema nAmanA jinezvara zrI zitalanAtha svAmi samAna thaze, khaladevanI mAtA rohizrInA jIva sAlanA citragupta nAmanA jinezvara zrI suvidhinAtha samAna thaze, revatI zrI zrAvikAne jIva sattaramA samAdhi nAmanA tIrthaMkara thaze. zrI caMdraprabhujI samAna thaze. aDhAramA savara nAmanA jinezvara zatAli zrAvakanA jIva supArzvanAtha tulya thaze, leAkamAM vedavyAsa nAme prasiddha dvaipAyanane jIva egaNIzamA yazodhara nAme tIpati zrI padmaprabhu samAna thaze, kanA jIva vIsamA vijaya nAmanA jinezvara zrI sumatinAtha samAna thaze, zrI nAradajIne jIva ekavIsamA malla nAmanA jinezvara abhinaMdana svAmi samAna thaze " sulasA zrAvikAnI parIkSA karanAra aMkhaDaneA jIva AvIsamA deva" nAmanA jinezvara zrI sa'bhavanAtha samAna thaze. amarane jIva trevIzamA ana`tavIyaH nAmanA jinezvara ajItanAtha samAna thaze, svAti budhanA jIva ceAvIzamA zrI bhadrakRta nAmanA jinezvara zrI RSabhadeva samAna thaze, A pramANe utsarpiNImAM A cAvIsa tIthakara thaze. 6 dIdanta, gUDhadanta, zuddhainta, zrI candra, zrI bhUti, zrI sAma-padya-mahApadma-darzana-vimala-amalavAhana ane ariSTa e mAra cakravita thaze. Page #325 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 314 nadI-naMdImiya-suMdarabAhu-atiala-mahAbala-baladvipRSa-tripuSTa nAmanA nava vasudeva thaze. tilaka-lehajaMgha, vajIva-kesarI balI-prahUlAdaaparAjita-bhIma-sugriva-e nava prativAsudeva AgAmika kALe thaze. jayaMta-ajIta-dharma-suprabhava-sudarzana-AnaMda-naMdana -pa-saMkarSaNa e nava baladeva thaze. e sarva malIne tresaTha zalAkA purUSa thaze. yamunA sarovaranI jema A bharatakSetramAM avasapiNI ane utsarpiNI karate "kAla'nAganI jema atyaMta bhayadAyaka che. jinezvara denA Azraye jaine te kAlA rUpI nAganuM damana thaI zake che. te sivAya bIjo koI mArga nathI. amama svAmi caritrane saLage sarga saMpUrNa Page #326 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sarga 17 mo jabudvIpanA sumerU parvatanA dakSiNa bhAgamAM pavitra bharatakSetranA dakSiNa khaMDamAM purR nAmanuM nagara haze, banne taraphanI lahamIthI vargane lajajA upajAvanAra haze, pRthvI rUpa vanitAnA bhAla upara kapuranA tilakanI samAna jina prAsAdethI pitAnA nAmane sArthaka karaze, te nagara sarasvatInA bhaMDAra jevuM haze, te nagara cAra dvAravALuM hovA chatAM paNa lakSmIne AvavA mATe se dvAra hovAthI zata dvArA tenuM nAma leke kaheze. je nagara vajadaMDathI amarAvatIne jItavAvALI thaze, jyAMnA leke pAMca vargonA abhyAsamAM "rata" hovA chatAM, dharmanA cAre aMgone sAdhavAmAM kuzaLatAvALA haze. jyAre vilAsinI varga, vyAkti, vakrokti, vAstava vanionI lIlAothI prauDha kavione paNa jItanAre haze, jyAMnA zrImatAnA ghara nATakanI jema sarvene AnaMda ApanArA haze, te nagaramAM sammati nAme pavitrAtmA rAjA thaze, jemanI vIratAnA pratApathI zatru rAjAo duHkhI thaIne samudrane AzrayasthAna banAvaze, evA tejasvI rAjAnI sAme budha, zukanI samAna zatruo je dizAmAM utpanna thaze. teja dizAmAM asta thaze, jaina dharmanI eka chatra sthApanA te rAjA karaze, gajagAminI, bhadraprakRtivALI, sahunA manI vIratAnA pratIka evA tejasvI thaze Page #327 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 316 kalyANane karavAvALI, bhadrA nAme temanI paTTarANa haze, ekamAM sarva guNene samAveza na kare joIe te vidhAtAne niyama hovA chatAM paNa dhuNAkSara nyAyathI teNamAM sarva guNa saMpanna haze, tenI deha lAvaNyatA sarasvatInI spardhA karaze, teNInA ziyalathI parAjita banelI gaMgA tripathagA nAma dhAraNa karaze. mithyAbhAvane dUra karI ciMtAmaNinI samAna samya kUvane pitAnA hRdayamAM dhAraNa karanArI haze, zrIkRSNane jIva sAta sAgaropamanuM AyuSya pUrNa karI tAlukAmAMthI nIkaLI vaizAkha suda bArasane divase tenI kukSimAM utpanna thaze, te vakhate eka samayane mATe jagatanA tamAma jIne sukhanI ane prakAzanI prApti thaze, pitAnA mahelanA zayanakhaMDamAM sutelI bhadrArANI cauda svane che. jemake hAthI -vRSabha-kezarisiMha-lakSamI-puSpamAlA-candra- sUrya-davajA- pUrNakalaza-sarovara-samudrabhavana-ratnane rAzI-agni-e cauda svapnane pitAnA mukhamAM praveza karatA joI teNI jAgaze. pitAnA patinI pAse AvI, prasanna mUkhe savapnane vRttAMta pUchaze, rAjA potAnI buddhie te svapnanI vyA khyA pitAnI patnIne kaheze, he devI! lokettara guNavALo tAro pUtra rAjA thaze, sAMbhaLIne rANI prasanna thaIne zayanakhaMDamAM Avaze, dharmadhyAnamAM rAtrIne vItAvaze, sUryo daya thatAnI sAthe rAjA maMtrIone vAta karaze, svapna pAThakane lAvaze, svapnanI vyAkhyA karAvaze, guNethI unnata, Page #328 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 317 alavAna, niya, vizvodyota karanAra, pratApI, lakSmInA AzrayasthAnarUpa, utsarpiNImAM khAramA tIrthaMkara tarIke tamArA pUtra thaze, A pramANe kahIne rAjA taraphathI maLeluM bheTaNuM laIne svapnapAThakA peAtAnA ghera jaze. IndranuM' Asana kaMpAyamAna thavAthI prabhunuM yaMtrana jANI Indra tyAM Avaze, mAtApitAne nivedana karI, temanI pUjA karI cAlI jaze, prabhunA prabhAvathI hAthI-gheADA vigerethI rAjya vRddhi pAmaze, kuberanI ratnavRSTithI ghara bharapUra haze, paraMtu mAtAnuM udara vadhaze nahI. ( tIrthaMkarane janma ApyA pachI mAtA keAI saMtAnane janma ApatI nathI, tethI te ratnakukSiNI kahevAya che.) pRthvI mANekanI jema meghamAlA meAtIonI jema guDha garbhane dhAraNa karatI rANI atyaMta zobhAyukata banaze. prabhunA vadhavAnI sAthe mAtAnA tu vadhatA jaze, garbha ane patimAM mamatvane dharanArI zarIra ane rAjyamAM bhavana ane vaMbhavamAM, mamatvane dhAraNa karaze nahI. sapUrNa samaye mAdha suda trIjanA caMdramAnA mauna rAzImAM cALa prApta thaye chate uttara bhAdrapada nakSatramAM graheAe uccasthAnA prApta karela haze. gaMgA suvarNa kamalanI jema pRthvI, sumerUnI jema adharAtrinA samaye bhadrA mAtA putrane janma Apaze, ekase ATha lakSaNAthI yukta atyaMta suMdara pUtrane joI mAtA peAtAnA pUtra jina thaze tevA vicAra karIne nizcaya karaze, Page #329 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - 318 kalpavRkSanI samAna prabhune janma thatAMnI sAthe nArakInA che eka kSaNa mATe zAMti meLavaze, anya jIne zAMti prApta thAya tenI navAI nathI. mahine dUra cAlI javAne Adeza ApatA dudaMbhI nAda dvArA prabhu janmanI khuzAlIne jAhera karaze, te vakhate prabhunA aMgenI adbhUta ti vaDe aMdhakAramaya, AkAzamaMDala, phiTika samAna, tejasvI banI jaze. prathama dikumArikAnA Asane kaMpAyamAna thaze, bAdamAM avadhijJAnathI prabhunA janmane jANaze, pitApitAne AvAsa sthAnamAM jinezvaradevanI stuti karaze, namaskAra tathA harSamAM AvI gIte gAze, ATha dikakumArikAe potAnA vimAnamAMthI prabhune jyAM janma thayela che tyAM prasuti gRhamAM Avaze. jemanA nAme anukrame bhegaMkarA, bhagavatI, subhegA, bhegamAlinI, suvatsA, vatsacitrA, puSpamAlA, aninditA haze, prabhu tathA prabhunI mAtAne traNa pradakSiNA daIne praNAma karaze, ane kaheze ke he cArUlecane ! ame ATha dikakumArikAe pAtAlathI ApanI sevA karavA mATe AvIe chIe, mATe Apa keIpaNa prakAranI ciMtA karaze nahI. A pramANe kahIne saMvarta pavanathI azubha pudgalone sutikA sthAnathI jana pramANa dUra karI prabhunA guNene gAze, tyArabAda bIjI ATha dikumArikAo svarga lekanA nandanavana kuTathI pitAnA vimAnene laIne Avaze. Page #330 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 319 jeonA nAma methaMkarA, meghavatI, sumeghA, meghamAlinI, teyadhArA vicitrA, vAriNA ane vahalikA haze, mAtA sahita jinezvarane praNAma karIne sugaMdhita jala vaDe sutikA gharane cAre taraphathI jana pramANa bhUmi zuddha karaze, paMcavaNa puSpathI pUjA karI yazocita Asana upara esI, prabhUnA tathA prabhUnI mAtAnA guNenI stavanA karaze. * pUrvakathI hAthamAM darpaNa laIne nattarA, nandA, AnandA, nandivardhanA, vijaya, vaijayantI, jayantI aparAjitA e ATha dikakumArikAo AvI, namaskAra karIne temanA guNenI stuti karaze. dakSiNa rUcakathI paNa hAthamAM paMkhA laIne, samAhArA, supradattA, suprabuddha, yazodharA, lamIvatI, zeSavatI, citraguptA, vasudharA, e ATha dikumArikAo AvI prabhune namaskAra karIne gIta gAze. pazcima rUcakathI IlAdevI, surAdevI, pRthvI, pAvatI, ekanAzA, navamikA, bhadrA, azokA e ATha dikakumArikAe hAthamAM vyaMjana laIne AvI prabhune namaskAra karI gIgAna karaze. uttararUcaka parvatathI hAthamAM cAmara laIne alaMbusA, mitrakezI puMDarika, vArUNI, hAsA, sarva prabhA zrI hIM e ATha dikakumArikAo AvI prazne namaskAra karIne prabhu tathA temanI mAtAnA guNene gAze. | vidizAmAMthI hAthamAM dIpakane laIsunejA, citrakanakA, Page #331 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 320 citrA, saudAminIe cAra dikakumArikAo AvI tipitAnI dizAmAMubhI raheze. prabhunA tathA temanI mAtAnA guNa gAze. tyArabAda rUpa, rUpAsikA, surUpa, rUpakAvatI e cAra kumArikAo AvI prabhUnI nAbhinAlanuM chedana karI, mATInA khADAmAM mUkI upara ratno tathA durvAethI te khADAne pUraze, bhaktithI te sthAna upara pITha bAMdhaze, te dikumArikAo dakSiNa pUrva ane uttara dizAmAM kadalI gRhanI sthApanA karI, temAM siMhAsana sthApita karaze. - dakSiNa dizAnA keLanA gharamAM prabhu ane temanI mAtA ne divyatelathI mAliza karaze, zarIre sugaMdhita padArthonuM vilepana karaze, tyArabAda pUrva dizAnA keLanA gharamAM laI jaIne snAna tathA anupana vidhi karIne vastrAlaMkArathI bannene vibhuSita karaze, tyArabAda uttaranA keLanA gharamAM laI jaI rakSA baMdhana karaze, kulaparvatanI jema Apa AyuSyane prApta karo, te pramANe AzIrvAda ApI sutikA. gRhamAM laI jaI madhura svarothI temanA guNe gAze. devalekamAM devatAonA ghaMTane vicitra prakArane nAda. thaze, IndranuM Asana kaMpAyamAna thaze, saudharmAdhipati atyaMta krodhita banIne bolaze ke gajendronA dAMtane teDavA. vALo koNa che? nakSatramALAne mATe nakSatrone pakaDavAnI IcchA kaNa rAkhe che? A pramANe balIne jyAre Indra, hAthamAM vajAne dhAraNa karaze tyAM senApati AvIne kaheze, he nAtha ! Apane zatru kyAM che? Apa tenI upara krodha kare che ? Page #332 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 32 zakendra avadhijJAnathI prabhunA janmane jANI siMhAsana uparathI uThI, sAta, ATha pagalAM AgaLa cAlI, mithyA duSkata ApI, vidhipUrvaka prabhune vaMdanA karaze, ane tenA patione kaheze ke bharatakSetramAM bAramA jinezvarane janma thayo. temane janmatsava karavA mATe Indra pite jaI rahela che. tame badhA de alaMkArathI vibhUSita banIne cAle e pramANe uddaghoSaNA karAvaze, aSA ghaMTane avAja batrIsa lAkha vimAnamAM vAgaze, badhA devatA IndranI samakSa Avaze, IndranI AjJAnuM pAlana karanAra pAlaka deva, Indrane mATe navina vimAna taiyAra karaze, te vimAnamAM keTI devenI sAthe Indra ArUDha thaze. che, saheja banIne A vimAne batrIsa lAkha vimAnanI madhyamAM te vimAna surAcalanI jema suzobhita lAgaze, aneka dvIpa ane samudranuM ullaMghana karI zakrendra prabhune janma thayo che. tyAM AvI prabhune tathA temanI mAtAne namaskAra karI prabhUnI kAvyastuti karaze, stuti karyA pachI Indra prabhune merU parvata upara laI jaIne meTA ADaMbarapUrvaka janmAbhiSeka karaze. ane IzAnathI lAvIne mAtAnI pAse mUkaze, prabhunA kAnamAM be divya kuMDale paherAvaze. aneka maNIothI banAvela eka jumakhuM prabhunI daSTi paDe tevI rIte prabhunA AnaMdane mATe mUkaze. Indra pitAnA sevako dvArA moTA svarothI ulleSaNa Page #333 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 322 karAvaze ke sura, asura, ane manuSyamAM keIpaNa manathI paNa prabhunuM ke temanI mAtAnuM aniSTa citavaze tenA mastakanA sAta TukaDA thaze, tyArabAda Indra saMmatirAjAnA gharamAM batrIsakeTi sonaiyAnI vRSTi kubera dvArA karAvaze, prabhunA aMguThAmAM amRtane mukaze, jenAthI prabhune bhUkha lAgaze nahI. tIrthaMkara paramAtmA mAtAne stanapAna karatA nathI, pAMca devIone dhAtrI karma karavA mATe mUkI Indra naMdIzvara dvIpa jaze. tyAM aThThAI mahotsava karI badhA deve pitAnA sthAne jaze. prAtaHkAle madhura pavananA AvavAthI bhadrAdevI padminInI jema jAgaze, dethI pUjAyelA pitAnA pUtrane joI AnaMda pAmaze, harSita thayelI dAsIe rAjAne vadhAmaNI Apaze, ane kaheze ke dikumArikAoe sUtikarma karyuM che. kuberanA je rAjA darekane bheTa Apaze, aikayanA rAjyanI prApti karatAM putra janmathI adhika khuzI thaze, kedIene choDI mUkaze, mahA ADaMbara sahita putrane janmatsava ujavaze, jene je vastunI IcchA hoya te vastu putra janmanI khuzAlImAM Apaze. nagaramAM nRtya, gAna, nATaka, vigerenuM Ayojana karaze. jethI nagarI zobhAyamAna dekhAze, moTA moTA zreSTie, sAmate, mAMDalike e bheTa rUpamAM ApelA hAthI ghaDA ratnAdithI zrI sammati rAjAnuM bhavana te vakhate kuberanA dhanabhaMDAra jevuM banI jaze, aneka prakAranA AbhUSaNathI Page #334 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kara3 zobhatA putrane joI rAjA pitAne jagatamAM sarva zreSTha mAnaze, chaThThI jAgaraNa tathA sUrya-caMdranA darzana vakhate rAjA meMTe utsava karaze. bAramA divase rAjA bhejanAdi vastuothI bAMdhavAnuM, nAgarikenuM sanmAna karaze, kulavRddhAo tathA kuladevatAonI pUjA karIne "prabhunA janmanI pahelAMthI ja prabhunI mAtA mamatvarahita hovAthI prabhunuM nAma "amama pADaze." udyAna vRkSanI jema prabhu aMguThAne moMmAM rAkhIne amRtanuM pAna karaze, mati-mRta ane avadhi traNe jJAnathI yukta hovA chatAM paNa pitAnI IcchA pUrti karavA mATe devadevIonI sAthe aneka prakAranI ramata ramaze. aneka prakAranA sukha sAdhanathI saMpanna prabhu bIjanA candranI jema vadhavA lAgaze. saMpUrNa kalAone prabhumAM vikAsa thaze, bahetara kalAothI yukta putrane ziSyanI jema parama vineyI joI pitAne atyaMta Azcarya thaze, anukrame prabhu zRMgAradevatAnA bhavanarUpa, kAmakIDAnA udyAnarUpa yauvana vayane prApta karaze sATha dhanuSa pramANu unnata zarIrane joI lekone pahADane bhrama thaze, prabhunA lokettara guNene gAvA mATe kavionI buddhi khUTI jaze. | vIra ane sukumAra evA prabhune joI leke vicAra karaze ke temanI kAyAmAM vaja ane kamalanuM mizraNa haze. Page #335 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - 3ra4 yauvanAvasthAmAM prabhune AvelA jANa rAjA yuvarAjapade temanI sthApanA karaze. temanI upara tamAma prakArane kArabhAra suprata karI, rAjA dharma ane upaganuM ArAdhana karavA lAgaze. prabhunA guNanuM ane rUpanuM zravaNa karI aneka rAjAe pitAnI kanyA prabhune paraNAvaze. pitAnA bhegAvalI karmone vipAka jANI, mAtApitAnA Adezane mAnya karI, traNa jJAnathI yukta, AtmasAdhanAmAM lIna hovA chatAM paNa prabhu aneka kanyAo sAthe lagna karaze. deve dvArA utsave thaze, aneka prakAranA bhegone bhegavatAM zrI prabhu kamalanI jema nirlepa raheze, A pramANe paMdara lAkha varSo vyatita thayethI zrImAna sammatirAjA sabhAmAM putrane kaheze. | he vatsa! rAjya sukhethI mane ajIrNa thayeluM che, mATe jyAM sudhI A zarIra sAruM che ane vRddhAvasthA AvI nathI, tyAM sudhI svarga ke muktinA sAmrAjyanA mATe mane taiyAra thavuM khUba ja Avazyaka che, mATe tame rAjyane grahaNa kare, ane prajAne anurAga vadhAre, parivAra tathA mAtA pratye tamArI kRtajJatA batAve, grISma RtunI jema praDha. pratApI banIne zatruonuM zoSaNa karo. jethI tamArI talavArane jayazrI cheDe nahi. prathama AMtara zatruone jItI pachIthI bAhya zatruone jItaje, A pRthvI upara ghaNuM rAjAo thaI gayA, chatAM paNa pRthvI keInI thaI nathI mATe yazane prApta karavAnuM Page #336 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 325 lakSya rAkhaje, A pramANe putrane zikhAmaNa ApI zubha . divase prabhune rAjyAbhiSeka karaze. thaDA divasa bAda putrane AliMgana karI zrI samma. tinarezvara dIkSA grahaNa karI kALadharma pAmI devakamAM jaze, amamakumAra paNa pitAnA virahamAM udAsIna banI, nyAyapUrvaka prajAnuM pAlana karaze. temanA rAjyamAM raMga, ApaghAta, dukALa, ativRSTi, anAvRSTi vigerene upadrava thaze nahIM. prajAmAM saMpUrNa saMtoSa haze, traNe lekamAM prabhune yazacaMdra camakaze. che amamasvAmi caritrano sattarama sarga samAptA Page #337 -------------------------------------------------------------------------- ________________ saga aDhArame. trIsa lAkha varSa sudhI riNAkSIsamAna pRthvIne upabhAga karIne prabhunA bhAgAvalI kama nA kSaya thaze, peAtAnA jJAnathI saMyamakALa jANI peAtAnA vinita putrane rAjya grahaNa karavAne mATe Agraha karaze, vinayI putra paNa pitAne kaheze ke huM pitAjI ! ApanI bhaktimAM bAdhaka evuM rAjya ane joituM nathI, kSamAzIla pitAnA caraNeAnI upAsanA karavAmAM manuSyAne je AnaMda prApta thAya che te Anada si'hAsana upara esavAthI malatA nathI. deva ! ApanA caraNa kamalanI sevAthI ja hu` rAjaha sa samAna chuM, teA pachI kSaNika rAjyanu mane pratyeAjana paNa zu che ? prabhu putrane khUba ja samajAvavAnA prayatna karaze ane kaheze ke huM putra! A pRthvI nirAdhAra che, rakSakanA vinA kura mANaseAthI A rAjya naSTa thaI jaze, mATe mArI AjJAthI rAjyanuM rakSaNa tAre karavuM joIe. A pramANe kahIne 'amamarAja' potAnA putranI icchA nahi hovA chatAM paNa rAjyAbhiSeka karaze. rAjAethI sevAtA navIna rAjavI nA ma'DaLanA sUryanI jema zobhAyukta dekhAze, sArasvata AdilakAntika devA AvI dhama rAja evA 'amamasvAmi'ne praNAma karaze. Page #338 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 3ra7 tyArabAda teo vinaMti karaze ke he nAtha! jagatane durlabha evA saMsAra samudrane pAra karavAvALA tIrthanI pravartana Apa kare, Apa te badhuM ja jANe che, paraMtu hame badhA ApanI AjJAnuM pAlana karIe chIe, te vAre vrata levAne utsuka prabhu ciMtAmaNi ratnanI jema eka varSa sudhI vArSika dAna ApIza. nagaramAM paDahadvArA udghoSaNA karAvaze ke "jene je vastu joIe tene te vastu AvIne laI javI." zakendranI AjJAthI, kuberanI AjJAthI, bhakadeve prabhunA mahelanA AMgaNAmAM suvarNa, rUpuM, maNinA stare banAvaze, sUryodayathI AraMbhIne bhejana samayasudhI prabhu dararoja eka karoDa ane ATha lAkha seniyAnuM dAna Apaze. dhana levAnA mATe AvelA ke prabhu darzananA prabhAvathI samyaktvanuM dAna paNa letA jaze. IndranuM Asana kaMpAyamAna thaze te vakhate iMdra avadhijJAnathI prabhuno dIkSAkALa jANIne prabhu pAse AvI dIkSAbhiSeka karaze, vilepana karaze. divyAlaMkArothI temane vibhUSita banAvI InDe banAvelI devadattA nAmanI pAlakhImAM prabhu birAjamAna thaze. bhaktithI namratAne dhAraNa karatA rAjAo te zibikAne uDAvaze, adbhUta zibikA jANe ke mukti lakSmIe makalAvI na hoya tema tene tamAma mANase uThAvavAne mATe IcchA karaze, prabhu zibikAmAM pUrvAbhimukha rAkhI siMhAsana upara besaze, cAre taraphathI jayajaya zabdone ivani thaze, Page #339 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 328 leke rastAmAM bhavananA jharUkhAmAM UbhA rahIne te vakhatanI zobhAne jaze. vRddhAe AzirvAda Apaze, te vakhate devatAonA vimAnethI ane rAjAonA chatrathI bhUmaMDala upara chAyAnuM sAmrAjya haze. bhagavAna amamasvAmi zatadvArapuramAMthI nIkaLIne anukrame sahastrApravanamAM padhAraze, tyAM zibikAmAMthI nIce UtarI azokavRkSanI nIce UbhA rahI AMtarazatru kAmane mAravAne mATe kAmadevane prajavalita karanAra zRMgArane pitAnA hAthe ja UtAraze. zakendra prabhunA khabhA upara zaradu RtunA caMdramAsamAna nirmala viratilakSmInI samAna devadUSya mUkaze, mahA suda cethane divase madhyAhna samaye prabhu paMcamuSTi leca karaze, IMdra te vakhate vALane pitAnA vastramAM leze, tarata ja te kezane kSIrasAgaramAM vahevaDAvaze. kAraNake mastakanA vALane kSIrane roga prazasta hoya che. Indra pitAne hAtha UMco upADI kolAhala zAMta karaze, udUSaNa karAvaze ke "A samaya che." "A samaya che." chaThThane tapa karIne prabhu viddhone namaskAra karI sarva sAvadha vyApAranA tyAgarUpa cAritrane grahaNa karaze. prabhunI sAthe hajAro rAjA paNa pravajyA grahaNa karaze, te vakhate kSaNabharanA mATe nArakInA jIvane sukhAnubhava thaze, kemake zrI tIrthakarone prabhAva avarNanIya hoya che. Page #340 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 329 tyArabAda prabhune cAritranuM paramamitra maryAya nAmanuM cothuM jJAna prApta thaze. surendra, asurendra ane narendra jyAre prabhUne vaMdana karI pitApitAnA sthAne cAlyA jaze tyAre sUrya paNa astAcalarUpa potAnI guphAmAM cAlyA jaze, rAjyakAlanI jema saMyama kALamAM paNa navIna tapasvIethI parivRta banIne kAussaggamAM raheze, saMdhyArAga, kaustubhazAlinI, kAminInI samAna rAtrI, mehane jItavAne mATe udyamavaMtA thayelA prabhune vadhAmaNI Apaze. bIje divase lakSmIpuramAM vijaya rAjAnA ghera prabhu khIranuM pAraNuM karaze. te vakhate dAtAnA puNyanI prazaMsAnA mATe AkAzamAM devaduMdubhinA nAda thaze. sADA bAra kareDa senaiyAnI vRSTi thaze, dAna ApanAranA darzana karavA mATe nagarajane tathA devatAo paNa Avaze. bIjA devatAo AkAzamAMthI sugandhita punI vRSTi karaze. dAtAnI kIrtine devatAo vaja daDeviDe svargasudhI laI jaze. vijaya rAjA prasUnA caraNenI jagyAe ratanenI pITha karAvaze ane dararoja pUjana karaze, chadmasthAvasthAmAM rahelA bhagavaMta AkAzamAM bhramaNa karatA sUryanI jema gAma nagaramAM avirata vicaraze. atyaMta sukumAra hovA chatAM paNa atyaMta dustara tapanuM ArAdhana karI mukti ramAnA vaibhavanA adhikArI banaze. Page #341 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 3. chaghastha prabhu amamasvAmi A pramANe be mahinA sudhI niraMtara vihAra karI pharIthI sahastrApravane udhAnamAM padhAraze. tyAM jaMbu vRkSanI nIce chaka tapayukta prabhune pisa suda chaThThane divase UttarAbhAdrapada nakSatramAM apUrvakaraNathI kSapaka zreNIne prApta karI ghAtakarmone kSaya thavAthI prabhune kevaLajJAna ane kevaLadarzananI prApti thaze. te vakhate dizAo prakAzita banaze. sugaMdhita pavana haze. ane nArakI ane kSaNabhara sukhanI prApti thaze. IndronA Asana kaMpavAthI cosaTha Indro prabhune kevaLa jJAna thayeluM jANIne tyAM Avaze, vAyukumAra eka yojana pramANa bhUminI zuddhi karaze, tyArabAda meghakumAra sugandhita jalanI vRSTi karI Atmika saurabhanI prApti karaze. narade, aSTamaMgalanI racanA karaze, samavasaraNanI racanA thaze, vyantaradeve samavasaraNanA uparanA gaDhamAM hajAra dhanuSya, pramANa azokavRkSanI racanA karaze. tenI nIce paTha. ane upara chadakanI racanA karaze. tyAM devatAo pAdapIDa sahita siMhAsananI racanA karaze, bIjA deve prabhunA mastaka upara sapheda chatra ane pAchaLanA bhAgamAM be cAmara dhArIne yakSe ubhA raheze. kamalanI upara mANekathI banAvela dharmacakanI sthApanA haze. A prakAranI zobhAthI yukta ratnanA traNa siMhAsane Page #342 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 331 traNa dizAmAM mUkavAmAM Avaze, keTI sUrAsUra manuSyathI parivarelA, devethI stuti karAtA prabhu pUrva dvArathI samavasaraNamAM praveza karaze, tyAM AvI cityavRkSa azokane traNa pradakSiNA pharI "nama tIrdhAya" A pramANe belI prabhu pUrvAbhimukha siMhAsana upara birAjamAna thaze. prabhunI traNa pratimAo banAvI bIjI traNa bAjumAM devatAo sthApita karaze te vakhate prabhu caturmukha dekhAze, je dvArA dezanA zravaNa karavAmAM keIne aMtarAya thaze nahI, prabhunuM bhAmaMDala te vakhate dharmazrInA suvarNakuMDala samAna zobhAyamAna haze, te vakhate AkAzane valavavAnI IchAvALA samudranI jema gaMbhIra, duMdubhine nAda phelAze, badhAja deve, vidyAdhare, vyaMtare, ya, rAkSase, manuSya, tiryaMce, prabhunI dezanA zravaNa karavA yAcita sthAne upara besaze, jana pramANa kSetramAM koTI koTI prANIo samAI jAya che. | kaIne kaI paNa prakAre bAdhA pahoMcatI nathI, te tIrthaMkara paramAtmAne atizaya che. te vakhate kaI paNa prakAranuM keIne baMdhana hotuM nathI, paraspara vairane paNa prANIo bhUlI jAya che. keI paNa prakAranA bhayathI prANaene duHkha thaze nahI. keInA manamAM mAyA paNa haze nahI. udyAnapAlaka dvArA zatadvAra purAdhIzane prabhunA kevalajJAnotsavanI khabara paDaze tyAre te rAjA harSamAM AvI che Page #343 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 33ra te udyAnapAlakane sADA tera lAkha sonAmahore vadhAmaNImAM Apaze, caturaMgIsenA, aMtaHpura, amAtya,sAmantAdi sahita rAjA jaldIthI tyAM AvI, prabhune bhaktithI namaskAra karaze, zakastavathI prabhunI stuti karaze, pharIthI zakendranI sAthe prabhunI stuti karatAM kaheze ke he nAtha ! Ape prathama samasta jagatanuM artha prApta karIne duHkha dUra karyuM ane sukha ApyuM, paNa have te andhakAra samuhane vinAza karavAmAM Apa asnehapura navIna dIpaka samAna che. tAraka zreNIne batAvI arUNodayane mUkatA ApalekenA uttara dakSiNathI vilakSaNa netra samAna che, Apa zrI navInadeva ane pRthvI upara abhinava ratnakeza samAna che. he gIndra! ApanI A kalA vicitra che. ke je jIva jItendriyatna dhAraNa karI yegI banate nathI chatAM paNa mukti purIne prApta kare che. he deva ! ApanA upadeza rUpI amRta pAna karavAthI prANa anAdikALane duSkarma rigothI mUkta thAya che. he nAtha ! ApanuM darzana mane paramAnandanI prApti karAvanAruM che. te pachI huM ApanI pAse kaI mAgaNI karuM? Apa nAmathI ane mahimAthI paNa "amama" che, te paNa he karUNAsAgara ! anAtha evA mArA upara Apa avazya kRpA draSTi rAkhaje, A stuti karIne jyAre Indra tathA zatadvArAdhIza pitapotAnA sthAne besI jaze tyAre AkhI sabhA prabhunI dezanAnuM zravaNa karavA ukaThita thaze Page #344 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 333 te vakhate prabhu sarva sAdhAraNa bodhadAyinI, ananta guNe-- vALI, janagAminI pitAnI vANIthI dezanA Apaze. jevI rIte devatAo samudranuM maMthana karIne amRtane meLave che tevI rIte tame badhA asAra evA saMsAramAM sAra: rUpa dharmAne prApta kare, jevI rIte tAMbulathI zRMgAra ane muktAphaLa (maNuM) vaDe alaMkAra saubhAgyane prApta kare che tevI rIte samyaktvathI ja dharma zobhAyamAna bane che. navatattva uparanI zraddhAne ja samyaktva darzana kahevAya che. te ravAbhAvika gurUdvArA temanI kRpAdraSTithI prApta thAya che. prANIone rAgadveSa pariNAma rUpa granthI atyaMta durbhedya utpanna thAya che. apUrva karaNa, anivRttikaraNa tathA yathApravRtikaraNathI ja mithyAtva rU5 granthanuM dana thatAM ja antamuhUrtamAM ja tattvarUcI utpanna thAya che. anivRtti karaNathI tattvanI zraddhA vadhatI jAya che. gurU upadeza dvArA utpanna thavAnA kAraNathI zraddhA adhigamika vastu che. paraMtu samyaktva abha ya AtmAone te koDabhava thAya to paNa prApta thatuM nathI, tene durlabha che. zama, saMvega nirveda, anukaMpA, astiya e pAMca samyaktvanA lakSaNa che. je pUrve AyuSyane baMdha karyo hoya te samyaktva prApta karyA bAda je gatine baMdha hoya tyAM javA jAya che, paNa samyaktvanI prApti pachI AyuSyane baMdha kare: te nizcita devagatine prApta kare che. Page #345 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 324 samyaktvanI prApti bAda gRhastha paNa devatAne pUchatA bane che. varasAdathI jema agni bujhAI jAya che tema samyaktvathI atyaMtara zatruo sahita bAhya dveSAdi zAMta thAya che. mannikethI zAkinI, DAkinI, bhayabhIta thAya che. tema vipattio samyaktvadhArI AtmAothI dUra bhAge che. sUryodaya thavAthI ghuvaDe adha bane che tema samyakutvanI prAptithI pApasthAnaka rUpa azubha ghuvaDe aMdha thAya che. devatAo paNa vacanathI baMdhAyelA hoya evI rIte samyaktva draSTi jenI pAse Ave che. jJAnAmRtathI samRddha ane cAritra rU5 AmravRkSa samyaktvathI suzobhita che. ane phala ApanAra che. mATe kalyANanA Ichukee samyakuvanI prApti mATe prayatnazIla banavuM joIe. jee kSaNika sukhanI prApti ApanArI lakSmIne cheDI samyaktvanI ArAdhanAmAM citta lagADe che, teo samyaktvanA prabhAvathI zrI surarAjanI samAna ubhaya lekamAM pUjAya che. A bharata kSetramAM madhya khaMDamAM ratnanA bhaMDArasamI ratnasaMcayA nAmanI manane AnaMda Ape tevI manahara nagarI hatI, te nagarImAM potAnI bhUjAnA baLathI ane pratApathI ati zuravIra e "zra" nAmane eka prasiddha rAjA hate, eka divasa jagatane jovAnI IcchAvALe rAjA pitAnA mahelanI agAsImAM jaIne beThe, nagaranI zebhA Page #346 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 335 jevA lAge, te vakhate suMdara vastrAlaMkArone dhAraNa karI nAgarike tvarita gatie eka bIjAthI AgaLa javAnI spardhAmAM jatA hatA. te joI rAjAe sevakane pUchayuM ke Aje A nagaramAM kene tyAM utsava che ke jethI ghaNuM leke tyAM jaI rahyA che. sevake bahAra jaI tapAsa karIne AvI rAjAne kahyuM ke he rAjan ! sUryodaya nAmanA ApaNA udyAnamAM cAra jJAnathI yukta zrI. samudragheSasUrIzvarajI padhAryA che. jaMgamatIrtha evA AcArya bhagavaMtanA darzananI lAlasAthI ane teonI dezanAnuM zravaNa karavAnI AkAMkSAthI ke temanA vaMdanane mATe jaI rahyA che. - temanI vAtane sAMbhaLI atyaMta jIjJAsAvALe "zUra rAjA paNa aMtaHpura parivAra tathA senA sahita tyAM ga, jyAM jaIne AcArya mahArAjane sASTAMga praNAma karyA, yAcita Asana upara beThA, tyArabAda AcArya bhagavate dezanA ApI, he bhavyajane? rAjA vinA rAjya, dvAra vinAnuM makAna, mULa vinAnuM jhADa, pAtra vinAnuM amRta, bhAyamAna thatuM nathI. tevI rIte jIvAtmAnI pAse samyaktva vinA dharma rahI zakatuM nathI. bhUmirUpa samyaktvanA bala upara ja vrata rUpI vRkSa phaLanI prApti kare che. devatattva, gurUtatva, dharmatatvamAM zaMkA rahitapaNe sunirmala zraddhAne samyaktva kahevAmAM Page #347 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 336 Ave che. dharmanA dazabheda batAvavAmAM AvyA che. tIrthakara paramAtmA teja kahevAya ke jeo aDhAra deSathI rahita hoya ane dharma tIrthanI sthApanA karI hoya, pAMca mahAvrata dhArI tathA bAhya ane atyaMtara zatruo upara vijaya meLavavAnA mArge hoya te ja gurU kahevAya. zrI sarvae batAvelA jIvAdi to che te ja tatva che ane kevaLI bhagavatee batAvela che teja dharma che. A pramANe mAnate heya, seva hoya, ArAdhata hoya teja AtmA samyaktva draSTi kahevAya che. tethI ulTI. rIte tattvanI buddhi tenuM ja nAma mithyAtva che jevI rIte chApamAM prANIone cAMdIne vibhrama thAya che tevI rIte zaMkA, kAMkSA, vicikitsA, mithyAdraSTinI prazaMsA e badhuM samyaktvanuM dUSaNa che. samyaktvanI prApti thayA bAda jIvane aneka prakAranI prApti thAya che. kapuravaDe jema jalane sugaMdhita banAvavAmAM Ave che tema samyaktvathI javA ucca gatine prApta kare che. paNa nIcagatine prApta karatuM nathI. zrI zrI rAjAe paNa samudrasUrIzvarajI gurU pAsethI samyaktvanuM mAhAtamya sAMbhaLI ullAsa pUrvaka samyaktvanI prApti karI, tene samyaktvanI jagatamAM prazaMsA thavA lAgI, tenA pAlanathI te zura rAjA, tIrthakara vaDe paNa prazaMsAne pAtra banyA, tenA rAjyamAM jainadharmanI vijaya patAkA unnata pharakavA lAgI. Page #348 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 337 te vakhate gauDa dezamAM lakSamIpurAdhIza lamaNasena nAmanA ja hatA, eka divasa sabhAmAM sajyamaMtrI chI harSe ekAntavAdane upadeza karyo. te vakhate kAraNa saMge zUra" rAjAne dUta tyAM AvyuM hatuM, teNe vAdavivAdathI ekAntavAdanuM khaMDana karyuM. jenAthI lakSamaNusena rAjAne zUra" rAjA upara krodha Avya, lakSmaNasena rAjAe abhimAnamAM AvIne zura rAjA tarapha pitAne dUta mekalya, ane Adeza Apyo ke tame jaina dharma cheDIne mArI pAse Ave, nahI Ave te tamane ucita daMDa ApavAmAM Avaze. "zrI" rAjAe gaDAdhIza "dUta' caMDavegane aneka prakAranI nItine upadeza Ape, paraMtu nIti mArgane upadeza dUtane lAge nahI. tyAre "zUra" rAjAe dharma choDavAnI vAta svIkArI nahI. te pAchA AvI lakSmaNasenane vAta karI tyAre lakSmaNasena lazkarathI sajaja banIne yuddhanA mATe cAlya, zararAjAnI sImA upara AvI dUta dvArA zUra rAjAne samAcAra mokalAvyA. paraMtu zura rAjAe dharma bhraSTa thavAnuM svIkAryuM nahI. ahIM paNa yuddhanI taiyArIo karavA mAMDI, lakSmaNasenanA parAkramane jANatA zUra rAjAnA maMtrIoe dharmane cheDI devA vinaMti karI paNa zUrarAjAe mAnyuM nahIM. lamaNasene potAnI senAthI nagarane gherI lIdhuM. aneka prakAranA prANAMta upasarga karyA, zUrarAjAnA cittamAM jarA paNa pheraphAra thaye nahI. zararAjAnA manamAM jina - 22 Page #349 -------------------------------------------------------------------------- ________________ : 338 zAsana pratyenI avicala zraddhA jANIne devendra peAtAnA manamAM atyaMta Azcaya anubhavavA lAgyA. zUrarAjAnI madade peAtAnA senApatine mekalyA, senApatine joI zararAjAe hathI besavA mATe Asana Apyu. senApatie potAnA AgamananuM kAraNa zUrarAjAne kahyuM. ane IndranA senApatie lakSmaNusena rAjAnI pAse jaIne kahyuM ke huM nIca ! durAzaya ! jinadha`tu phala pratyakSa dekhAya che. te paNa tuM zA mATe temAM za'saya lAve che. tuM naTanI jema vAMcakapaNu' cheDI de, nahItara A IndranA vajrathI tArA ziraccheda karIza, bhayabhIta anelA lakSmaNusene senApatinI AjJAnA svIkAra karyA, pAtAna lazkarane sAthe laI peAtAnA deza tarapha prayANa karyuM. Indra, zUrarAjAne peAtAnA adha siMhrAsana upara besADIne kahyuM ke huM saumya ! ApanuM zuM kArya karU ? te vAre zUre hAtha joDIne kahyuM' ke huM devendra ! Ape dharmamAM khAdhaka evA lakSmaNusenanuM nivAraNa karyu che. AnAtha viziSTa kAya kAI che ja nahI paraMtu janadhanI unnati mATe Apa zuddha samyaktvane prApta karI, devendra svIkAra karIne senApati sahita potAnA sthAnamAM gayA, zUrarAjA paNa nagaramAM AvyA, nAgarikAe maheAtsavapUrNAMka satkAra kaca, sasAra upara vairAgyane dhAraNa karI, pratrajayA grahaNa karI, kevaLajJAnanI prApti karI. e. Page #350 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 339 zrarAja muktie gayA, A pramANe dezanA ApIne be prakAranI dharma prarUpaNuM amamasvAmi karaze, prabhunI dezanAmRtavRSTithI zAMti pAmelA samavasaraNamAM AvelA che pitAne dhanya mAnaze, ghaNA AtmAe sarva viratine dhAraNa karaze, ghaNuo dezaviratipaNAne prApta karaze. jyAre ghaNA AtmAe samyakUvane dhAraNa karaze, saMyamane grahaNa karelA sattAvana rAjAonI vinaMtithI utpAda, vyaya, prauvyanI dezanA Apaze. A pramANe prathama pirisi purI thatAM ja prabhu pitAnI dezane pUrNa karaze, dezanAnA aMte jinezvaradevane namaskAra karIne surendra, narendra pitA potAnA sthAne jaze, jammukha nAmane yakSa, banne hAthamAM aneka prakAranA zastrAzastrane dhAraNa karate zAsana rakSaka banaze, bANa pAzAdi zastrAstrane dhAraNa karavAvALI viditA nAmanI zAsana zakSikA devI haze, prabhu cetrIza atizayaMta haze, A pramANe maharSie tathA kaDAkoDI devatAothI jeonA caraNAravindranI pUjA karAze evA prabhu amamasvAmi bhUmaMDala upara vicaraze. che amamasvAmi caritra bhASAMtara aDhArame sarga saMpUrNa Page #351 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sarga ogaNIsame A ja budvIpanA bhUSaNarUpa bharatakSetramAM AnaMdapura nagaramAM vAjaMgha nAmane atyaMta pratApI rAjA thaze, tenI mAtAe joyelA svapnathI sucita caka Adi ratnanA svAmi tathA ardhacakInI lamIthI bharapura prativAsudevapaNAne dhAraNa karaze, tenuM AyuSya sATha varSanuM haze, sATha dhanuSa pramANa zarIra haze, zarIrane varNa zyAma haze, pitAnA pratApathI ardha bharatakSetrane sAdhaze, tenI AjJAnuM ullaMghana kaI karaze nahI. lakSmI ane samRddhithI dvArakAnI samAna zubha nAmanI mahAnagarImAM traNe zaktiothI virAjita ati tejasvI mahAteja nAmane rAjA thaze, lekettara suMdaratAthI vibhUSita alaukika lAvaNyazAlinI sAkSAt pRthvI ane lakSmI nAmanI be patnIe haze, kaI rAjA pUrvabhavamAM videhakSetramAM AhaMtavratanI ArAdhanA karI samAdhipUrvaka marIne anuttara vimAnamAM jaze, tyAMthI cyavIne te jIva mahAteja rAjAnI prathama rANe pRthvInI kukSimAM utpanna thaze, pRthvIdevI rAtrinA chelA praharamAM cAra mahA svapna joze, je dvArA baladevanA janmanuM sucana thaze, rAjA svapnanI vyAkhyA karaze, tenAthI teNIne atyaMta harSa prApta thaze, pUrNa samaye teNe caMdramAnI samAna kAMtivALA putrane janma Apaze, bAramA divase pitA tenuM nAma dharma rAkhaze. Page #352 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 34ra mahAvidehamAM koI rAjA vairAgyathI sayama leze, jAti smaraNujJAnathI pUrvabhavamAM mitradvArA thayelA apamAnane jANI aMta samaye niyANu* khAMdhaze, anazana grahaNa karI, marIne acyuta devalAkamAM deva thaze, tyAMthI cyavIne te mahAteja rAjAnI khIjIrANI lakSmI devInI kukSimAM utpanna thaze, lakSmIdevI rAtrinA pAchalA paheAre sAta mahA svapnAne joze, je svapne vAsudevanA janmanu sucana karaze, pU samaye putrane janma Apaze, rAjA bAramA divase tenu nAma sundarakhADu rAkhaze. ghaNuM dravya vyaya karIne mahAtsava karAvaze. dhAva mAtAethI lAlanapAlana thatA anne bhAI e khIjanA caMdramAnI jema moTA thaze. zveta ane zyAma ragavALA kAntipradhAna banne bhAI e gaMgA jamunAnA saMgamanI jema raheze, dhIme dhIme banne bhAI e prajApAlana kA mAM hAMziyAra banaze. tAladhvaja ane nilAmbara samAna dha haze, jyAre sundarabAhu tA dhvaja ane pitAMbaravALA haze, traNe leAkamAM zAstrA ane zastromAM banne jaNA ati prasiddha thaze, te banne jaNA vidyAvIra ane dharmovIra banaze, duzmana rAjAeAnA darUpa sanA mahauSadhi rUpa haze, eka divasa banne bhAI e krIDA karavA nagaranI ahAra jaze, tyAM catura'gI senAne joze. A senA kAnA tarapha kANe mAkalAvela che! dharmorAjAnA pUchavAthI maMtrI kaheze, ke he deva ! kalyANanA icchuka Page #353 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 342 kezalezvara bharatArdhacakI vAjabanA tarapha bheTanA rUpamAM A daMDa mekalAvela che. maMtrInI vAta sAMbhaLI krodhathI bhayaMkara banIne suMdarabAha kaheze ke ame loko svAmi chIe te pachI A badhuM tyAM laI javAnI jarUra nathI. te vRddhanA mATe te lAkaDAne daMDa joIe, A daMDane paDAvo laIne tenA pracaMDa purUSArthane jevAne icchuM chuM. mATe A badhuM ja paDAvI levuM joIe. pitAnA sainikene hAtha ucA karI Adeza Apaze. ane kezalendranA sainike sukAyelA jhADanI jema vAsudevanA sainike vaDe gadAnA prahArathI maraze. gadAnA prahArathI jarjarita thayelA te sainika kAgaDAnI jema tipitAnA jIvane bacAvavA mATe bhAgI jaze, suMdarabAhu hAthI, ghoDA vigere badhu ja laI leze. vIra purUSa baLajabarIthI bIjAnI lakSmIne grahaNa kare che. paNa. pArakI strIne sparza paNa karatA nathI. pipaTanI jema bhayathI Akula baneluM kezalezvaranuM sanma jaIne vAghane badhI hakIkta kahe, vAgha krodhAvezamAM AvI yamarAjanI jema sabhAmAM potAnI bhayaMkara bhUjAne uchALo belaze ke hari jema pitAnA mRtyu mATe sutelA siMhane jagADe che tevI ja rIte maravAne mATe taiyAra thayelA suMdarabAhue mane krodhAgnimAM bALe che. Aphata najIka AvavAthI kaI paNa purUSanI buddhi bagaDI jAya che. nahitara AvuM anucita kArya karavA mATe te taiyAra thAya ja nahI. suMdara, Page #354 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 343 bAhue mArI lakSamIne vacamAM ja luMTI lIdhI che. mATe te mAre zatru che, tethI tenA pitAne tathA tenA bhAInI sAthe tene avazya huM daMDa ApIza. tyArabAda maMtrI maMDaLamAMthI eka maMtrI rAjAne kaheze ke he rAjana! teoe bALakabuddhie A kArya karyuM haze, ApanA Adhipatya nIce jIvavAvALA tenA pitAnI saMmati pUrvaka A kArya thayeluM nathI, jarUra te bALakane pitA ApanI kSamA mAgavA mATe Aje athavA kAle ahIM Avaze. vaLI bIjI vAta e che ke nItine AdhAra levo joIe, mATe Apa mane Adeza Apa ke huM tyAM jaIne sundara bAhune tenA moTAbhAI sahita laIne AvuM. A pramANe maMtrInA kahevAthI vAgha maMtrIne Adeza Apaze, te dUta jadIthI dharmakumAra tathA suMdarabAhunA nagaramAM Avaze. tyAM ane putra sahita rAjAne joI buddhizALI te maMtrI zAMtithI bolaze ke ApanA A putre vAgha rAjAnA utkaTa daMDane nathI jANatA ? teoe aghaTita kArya karyuM che. haju paNa kAMI bagaDayuM nathI. temanI thApaNa temane suprata karI, mArI sAthe bannene mekalA, bIka rAkhavAnI jarUra nathI ApanA putranA aparAdhane vAgha rAjavI avazya kSamA Apaze, kemake A kArya bAlaceSTAmAM maMtrInI vAta sAMbhaLI sundarabAhu kaheze ke he saciva ! Ape svAmibhaktithI mArA pitAjIne je kahyuM che te Page #355 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bAbatamAM tamane kahuM chuM ke pRthvI vIra bhagyA che. te vAta sAcI ke beTI? je mArI vAta sAcI che te meM vaja jaMghanuM kAMI ja paDAvI lIdhuM nathI, vaLI tame jaIne kaheje ke tenI sAme ja tenuM sarvasva haraNa karIza, kemake sarva vIramAM huM agraNI chuM. A paristhitimAM Apa prAbhUtanI yAcanA kema kare che? vizeSamAM ApanA svAmi prAbhRta laIne mArI pAse Avaze mATe Apane A prayAsa niSphaLa che. tArA savAmie mada masta banIne govALone mArI gaumaMDaLa laI lIdhuM che. huM te ekale tene mArI tenI saMpUrNa pRthvI laI laIza, te tuM jete rahIza, teNe pitAnA baLathI traNakhaMDa bhAratanuM svAmitva prApta karyuM che te mAruM paNa e ja kArya che. eTalA mATe te meM A kArya karyuM che. hame je svarUpamAM vAta karIe chIe te svarUpamAM samaje te ThIka che. nahIMtara yuddha karavA mATe taiyAra thaIne Ave, yuddhane jovAnI huM utkRSTa IcchA rAkhuM chuM. dharma kumAranuM baLa te prakhyAta che. temanI sahAyatAthI mAre vijaya paNa thavAne che. te pachI mAre DaravAnI zuM jarUra che? tAryA vajanI vANIne sAMbhaLI vismaya, bhaya, lajajAne dhAraNa karate, maMtrI sabhAmAMthI nIkaLI jaze, ananda pattanamAM AvI rAjA vAjaghanI pAse sundaragAhanI uddhatAInuM varNana karaze. sAMbhaLIne mayukta gajendranI jema krodhita banI vAjaMgha senAone susajaja karIne pRthvI kaMpAvate tyAMthI prasthAna karaze. Page #356 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 345 pitA tathA mATAbhAI khaladevane sAthe leI senA tathA sAmata sahita sundarakhAhu nagaramAMthI prayANa karaze. vIra tAnI ganAthI ane senAe pUrva pazcimanA samudranI jema bhegI thaze ane senAomAM hAthI, gheADA, ratha, pAyadaLa sinAnuM paraspara pracaDa yuddha thaze, eTalAmAM sundaramADu peAtAnA pacajanya zaMkhane kukaze, jenAthI zatru senA nAsa bhAga karavA lAgaze, ane kSINamaLa banaze, tyArakhAda vAgha peAtAnA ratha upara ArUDha thaIne kukuTonI samAna peAtAnA sainikone yuddhanA mATe preraNA karatA, suMdarakha hu pAse AvIne kaheze ke ApaNA annenI laDAImAM senAnA nAza zA mATe? ApaNe pete ja ApaNA maLathI laDI laIe. tyArabAda banne jaNA vijaya lakSmIne prApta karavA mATe mantraccAra pUrvaka dhanuSya takAra karaze, peAtAtAnA khANeAne kAna sudhI kheMcaze. AkAzane AcchAdita karaze, te vakhate temanA bANeAthI sUrya maDaLa DhakAI jaze, jyAre vajra dha peAtAnA mANeAthI sundarabAhune anya mAnaze tyAre krodhamAM AvI peAtAnA cakraratnane yAda karaze, smaraNa karatAMnI sAthe ja cakraratna hAthamAM AvI paDaze, zUravIratAnA kuDala samAna cakrane pheravatA vAja'dha cakrane phai'kaze, sundarabAhunA vakSa:sthalamAM vAgaze tenI khuSa ja asara thaze. mUcchita anaze, peAtAnA rathamAM paDaze. dharmakumAra potAnA kheALAmAM suMdarabAhune suvADaze, Page #357 -------------------------------------------------------------------------- ________________ temanA anI garamIthI suMdarabAhunI muccha TuTI jaze, suMdarabAhu uThIne cakane hAthamAM laIne ubhe rahe, ubhe. rahe, tAre kALa najIdIka AvyuM che te pramANe vajasaMghane kaheze, te vAre vAgha kaheze ke mArA cakathI tane ATale . badhA abhimAna kema che? mArA parAkramane jevuM hoya te caka mArI upara calAva, suMdarabAhu cakane jorathI pheravIne calAvaze, te caka vajI saMghane ziraccheda karaze jyAre vA jaghanuM mastaka jamIna upara paDaze tyAre devatAo puSpa vRSTi AkAzamAMthI karaze. ane te ja vakhate utsarpiNImAM dharmabaladevanA nAnA bhAI suMdarabAhu trIjA vAsudeva vijayane prApta karaze. A pramANe devatAo dvArA kahevAze, te pramANe vANIne sAMbhaLyA pachI vAghanA sainike ane sahAyaka rAjagaNa vAsudevanI sevAne svIkAra karaze, kicakranI sAthe hAthamAM cakane dhAraNa karI vAsudeva rAjanya cakrone sAdhaze, digvijaya yAtrAe pAchA AvI suMdarabAhu magadha dezamAM mahAzilAne joze. DAbA hAthathI te zilAne upADI pitAnI jaMghA sthAna sudhI lAvaze, te zilAne pharIthI tenA sthAnasthAne ja mUkaze, badhA rAjAone pitAnuM apUrva parAkrama batAvIne vismitA karatA chatAM vAsudeva ghaNuM divaso pachI pitAnI nagarImAM, Avaze. tyAM AvyA bAda pitAnA pitA, baladeva tathA bIjA rAjAothI temano ardhacakrI (vAsudeva) paNAne abhiSeka thaze, AkAzamAM deva dundulinA nAda thaze. Page #358 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 347 . teja vakhate te nagaranA ramyaka nAmanA udyAnamAM zrI amama svAmi bhagavAnanu' samavasaraNu haze, daiva racita haze, kATI sebyamAna sUrAsUrathI vibhUSita prabhu ratnasi'hAsanane ala'kRta karaze, udyAna pAlaka yathAzighra suMdarabAhune vadhAmaNI Apaze, suMdarabAhu udyAna pAlakAne vadhAmaNImAM khAra karADa rUpAnI mudrAo Apaze. bhAI, pitA tathA samasta parivAra sahita suMdarabAhu moTI Rddhi sahita prabhunA samavasaraNanI tarapha hAthI uparathI utarIne abhigama pUrvaka vidhi sahita prabhune vaMdana karaze, vAsudeva IndranI pAse besaze, prabhu manuSyagati prApti tathA dhIbIjanI dezanA Apaze, savirati tathA dezivarati dharmanI prarUpaNA karaze, dezanAnA aMte ghaNA leAkeA sAdhu dhama svIkAraze, ghaNA leAkeA zrAvaka dha tathA samyaktvane svIkAraze // amamasvAmi caritranA AgaNIsamA sa samApta // Page #359 -------------------------------------------------------------------------- ________________ savIzamA. tyAMthI vihAra karI jinezvara bhagavaMta zro amamasvAmi caMpApurI padhAraze. nAgarikA, AptajaneA sahita ADaMbara pUrvaka padmarAja prabhunI pAse Avaze, bhakitathI temane vadana karI dharma zravaNanI IcchA pragaTa karaze, prabhu sAdhudhama' ane zrAvaka dhama aMgenu' pravacana Apaze, ane kaheze ke mukitanI IcchAvALA vivekI AtmAoe avazya samyagdana pUrNAMka sAdhudhama ane zrAvakadhamAM udyama karavA joI e. azakita hAya tA 5'caparameSThi namaskAra mahAmaMtranuM' ArAdhana ane adhyayana karavu joI e. svarga tathA meAkSane mATe satata prayatnazIla rahevuM joIe, te kha'nenA bIja rUpa dhama nu sevana sarvathA prayatna pUka karavu. ucita che. navakAra mantranA atula prabhAvathI arimana nAmanA rAjAe sarva pUrvAdvArathI sva tathA apavarga sAdhana dharmajJAnanI prApti karI hatI. avantI nagarImAM nAma ane parAkramathI amina nAme rAjA thayA, temane kAmapriyA ratinI sarUpatAne dhAraNa karavAvALI priyA dhAriNI nAme rANI hatI. te ja nagarImAM puNyavAnAmAM agragaNya jinadharmopAsaka dhana, nAme zreSThi hatA, tene padmazrI ane buddhizrI nAme be patnIo hatI, guLeAthI gaura hAvA chatAM paNa Page #360 -------------------------------------------------------------------------- ________________ varNa ane nAmathI kALo kutare janmathI ja tyAM gharamAM ja rahete hato, khUba ja bhajana karanAra hovA chatAM paNa alpa bhejanathI saMteSI hate. nidrAvaMta hovA chatAM paNa anidrita hatuM, zUravIra hovA chatAM paNa svAmibhakta tathA buddhimAna hovA chatAM paNa mUka hate. eka vakhata dhanazreSThi dhane pArjana karavA mATe samudranI pAra dvIpamAM gaye, pitAnI puMchaDIne halAvate te kutaro. paNa tenI sAthe gaye, zreSThie bhAIethI paNa adhika priya kAlakakumArane kahyuM ke tuM ahIM raheje, mane bIjA upara vizvAsa nathI, mArA baMne gharanuM ane baMne patnIo nuM tuM rakSaNa karaje, avyabhicArI mitra, maMtrI, pUtra je kAMI gaNuM te tuM ja che. putranA samAna tenA Adezane mAnya karI "kAlika tyAMthI pAcho pharyo, samudrakinAre gayelA dhanazreSie tyAMthI prayANa karyuM. kAlaka paNa sAvadhAnIthI tenA bane ghara tathA bane strIonuM dhyAna rAkhavA lAgyA, durjane buddhizrI te kAlaka pratye dveSa ane kuzIlatA dhAraNa karavA lAgI, kalaka paNa bIjA purUSone praveza thavA detuM na hatuM. eka divasa pazrIe tene khUba ja samajAvyuM, ane. kahyuM ke buddhizrIne tArA upara dveSa che. mATe tuM tenA tarapha mauna kema dhAraNa karatA nathI? teNI tane koI divasa mArI nAkhaze, paraMtu svAmibhakta ziromaNi te "kAlaka pitAnA kartavyapAlanathI pAche hakyo nahi, eka divasa vizvAsa Page #361 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 35o pUrvaka jyAre te buddhizrInA gharanA dvAra upara beThe hato, te vakhate te pApiNIe atyaMta garama pANI tenA upara nAkhyuM. duHkhathI atyaMta Arta bane te kutare padmazrInA ghera AvyA. padmazrIe aneka upacAre karyA. teNIe kAlakane kahyuM ke huM tane tene virodha karatAM rokatI hatI, paraMtu teM tArUM kartavya cheDyuM nahI. teNe tArI upara amAnuSI kArya karyuM che. tene tuM kodha karIza nahI. tuM tArA pUrvanA azubha karmo upara krodha karaje, kAraNake je kAMI banyuM che te tArA pUrva karmane vipAkedaya che. teNIe ArAdhanApUrvaka anazana karAvyuM. navakAra maMtranuM cintavana karavAnuM kahyuM. , "kAlaka navakAra maMtranA prabhAvathI marIne prathama devalekamAM maharthika deva thaye, utpanna thatAMnI sAthe ja teNe puNyanuM smaraNa karyuM. avadhijJAnathI pUrva, pUrvatara ne joyA, namaskAra maMtrarUpa amRtadAna ApavAvALI padmazrInI ArAdhanA karavA mATe taiyAra thaIne cAlyA. rastAmA te deve vahANamAM "dhana" zeThane je, "kAlaka"nuM rUpa banAvyuM. te vAre "dhana zreSTie vicAra karyo ke "A kAlaka samudramAM kevI rIte AvyA"kAlake" pitAnA divya svarUpane dhAraNa karI banelI tamAma hakIkata kahI saMbhaLAvI, ane pitAne pUrva bhava batAvya, kahyuM ke huM zailapuramAM mithyAdaSTi paMDita hatuM, atyAre ApanI je be patnIe Page #362 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 351 che te bane pUrve mArI patnIo hatI. pUrva bhavamAM paNa padmazrI atyaMta suzIlA hatI. buddhithI te te bhavamAM paNa kuzIlA hatI. tenA svabhAvane dhikkAra che. tenA deSane jANavA chatAM paNa meM tene kSamA karI, paraMtu jyAre tenA anAcArene joyA tyAre ke dhamAM AvI meM tene mArIne kADhI mUkI. pativratA padmazrIe eka divasa uttama rasavatI banAvIne gRhadeve ane mane na ApatAM bhikSAne mATe AvelA jaina tapasvine ati bhaktipUrvaka AhAra Ape. huM mithyAdaSTi hovAthI atyaMta krodhamAM AvI na bolAya tevI zabdavALAethI teNIne khUba ja bALI, teNuM anazana karI, marIne ApanI patnI banI che. bIjI paNa apamAnita banI marIne tamArI patnI banI che. huM paNa marIne kutarA tarIke ahIM utpanna thayo chuM, pUrvabhavanA saMskArathI padmazrIne mArI upara adhika rAga tathA buddhizrIne adhika dveSa thaye che. padmazrIne mukhe navakAramaMtra sAMbhaLI tenA prabhAvathI hamaNAM huM devalakSmIne upabhoga karI rahyo chuM. pazrInA pratyupakAranA mATe ja huM ahIM AvyA chuM. Apane meM ahIM samudramAM joyA, devadarzana kaI vakhata paNa niSphala jatA nathI, mATe Apa A cauda amulya tilakane grahaNa kare, ane A divyAbhUSaNa paNa jaIne pazrIne Apaje, temane mArA praNAma kaheze. A pramANe kahIne deva aMtardhAna thaI gaye, "dhana Page #363 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zreSTi tyAMthI velAkula AvIne anukrame ujajeyanI A. dhanane AdarapUrvaka padmazrIe bhojana karAvyuM. zreSTie tene "kAlaka kyAM che tema pUchayuM. te vAre teNIe kahyuM ke prANanAtha ! kAlaka marI gaye che. "dhana" zreSTie pUchayuM ke kevI rIte? teNIe kahyuM ke tenA pitAnA karmathI zreSTie kahyuM ke tuM zA mATe vAtane chUpAve che ? te kevI rIte marI gaye te mane khabara che. teNIe pUchayuM ke Apa kevI rIte jANe che ? dhane badhI vAta kahI batAvI, te saMbha LAvelA navakAra maMtranA prabhAvathI kAlaka marIne svargamAM deva thaye che. ' pUrvanA nehathI samudramAM mane ma. praNAmapUrvaka teNe A "hAra tArA mATe Apela che. priye! tane te khUba ja yAda karate hate. padmazrIe hArane grahaNa karI zubha divase, zubha muhUrto, te vizvamehana hArane dhAraNa karyo. hArane dhAraNa karavAthI te devI sadRza dekhAvA lAgI, tene jevAvALA mANaso ninimeSa banI gayA, anukame paraMparAe te AbhUSaNanA camatkAranI vAta rANI pAse pahecI, bIje divase rANI mahAdevIe pitAnI dAsIne mekalAvI padmazrI pAse te hAranI mAMgaNI karI. padmazrIe kahyuM ke mahArANIne jaIne kaheje ke A divya AbhUSaNa mArA sivAya keIpaNa paherI zake tema nathI. mahAdevIe te mahArAjAnuM kalyANa thAya tevA AbhUSaNe paheravA joIe, dAsIe mahelamAM AvI badhI vAta Page #364 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 353 karI, rANIe vicAra karyo ke vaNika patnIe mArI bIkathI A javAba Ape che. padmazrIe "nA" kahI eTale rANInI IcchA tathA mAMgaNI tIvra thaI. rANIe pitAnI IcchA pUtine mATe rAjAne kahyuM. rAjAe paNa mantrI dvArA hAra maMgAvIne mahArANIne Ape. pitAnA pati taraphathI IcchA pUrti karavA mATe ja strIo hamezAM rata bane che. kautukathI rANIe divya hAra paheryo, paraMtu hAranI divya zaktithI rANInuM AkhuM zarIra nAgapAzathI baMdhAI gayuM. rANI sarpone phUMphADAthI bhayabhIta banIne rAjAne vaLagI paDI, bAjumAM UbhA rahelA lokoe rAjAne kahyuM ke he rAjana! dhanazreSThinI patnI padmazrIne deve tuSTamAna thaIne A divya hAra Apela che. dave te vakhate ema kahyuM hatuM ke koIpaNa strI A hArane paherI nahi zake, rAjAe "dhana" ane padmazrIne bolAvI hAra laI javA mATe kahyuM. padmazrIe navakAra maMtranuM smaraNa karI rANInA deha. uparathI hAra laI lIdhe. rANI bhayamukta banI. navakAra maMtranA prabhAvathI te hAra sarpanA upadravathI mukta banI ga. rAjAe kautukathI pUchayuM ke he zreSTi ! A AbhUSaNa tame kyAMthI meLavyuM? "dhana" zreSThie AdithI aMta sudhInI tamAma hakIkata kahI saMbhaLAvI. hRdayamAM vismayatAne dhAraNa karI, rAjAe paNa navakAra mahAmaMtrane alaukika camatkAra sAMbha. -23 Page #365 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 354 te vakhate gurU tilakacadrasUrIzvarajI nagaranI bahAra udyAnamAM padhAryAM, ughAnapAlake AvI rAjAne gurUmahArAjanA AgamananA samAcAra ApyA. rAjAe paNa mahaddhanI jema tyAM jaIne vidhipUrvaka vaMdana karI vinitabhAvathI namaskAra mahAmaMtranA prabhAvane pUchyo. traNa jJAnAthI vibhUSita, anekAnta dezanA praviNasUrIzvarajIe kahyu` ke namaskAra varNana jinezvaradeva sivAya jagatanA kAIpaNa mANasa vANIthI karI zake tema nathI. tathA vidvAnAne hu ApanArI theADIka vAtA kahuM chuM, namaskAra mahAmantra muktirUpI strIne khecIne sAdhakanI pAse lAve che. lakSmI deADatI Ave che azubhene dUra karanAra che. AMtara dveSa karanAranA dveSa kare che. bhavAbhava AvatAM duHkhAne rAke che. mAha, vyAmeAhane haThAve che, AthI vizeSa tA zuM kahIe ? purUSone tIrtheza lakSmInI paNa prApti karAve che. sUrIzvarajInA mukhathI namaskAra mahAmatranA mAhA myane sAMbhaLI rAjAe Arhat dhanA svIkAra karyo. zrI amamasvAminA mukha kamaladvArA pacaparameSThinA prabhAvane jANI padmarAja Addhi anya zuddha AcAra mATe taiyAra thaze. ghaNA leAkeA dIkSA grahaNa karaze, ghaNA leAkeA dezavarati dharmone grahaNa karaze. pRthvI upara jyAre zrImAn amamasvAmi vihAra karI rahyA haze, te vakhate temanA parivAramAM aDasaThahajAra sAdhue, ekalAkha ADase sAdhvI jIe, agyArase cauda pUdhara, cAra hajAra AThasA adhi Page #366 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 355 jJAnI, pAMcahajAra pAMcase mana:paryAya jJAnI, pAMca hajAra pAMcase kevaLajJAnI, navahajAra vaikriya labdhivALA, traNa hajAra base labdhivaMta munie haze. amasvAmi pitAnuM nirvANa najadIka jANI raivataka parvata upara jaze hajAra sAdhuonI sAthe prabhu zukaladhyAnamAM lIna banI eka mahinAnuM anazana karI, iMdranA Asana kaMpAyamAna thavAthI, prabhune nirvANakALa jANI surA-surendra prabhunI pAse Avaze, te loko jinezvara bhagavaMtane namaskAra karI atyaMta bhaktithI temanA caraNakamalanI pAse besI temanA mukhAviMdanI prajAne vAraMvAra jaze. - aSADha vada sAtamanA paryakAsane prabhu amamasvAmi bhagavAna siddhipadane prApta karaze. te vakhate eka samayane mATe sukhAnubhava prApta thaze, cha hajAra sAdhu anazana karI prabhunI sAtheja muktie jaze, prabhu kumArAvasthAmAM paMdara lAkha varSa, rAjyavasthAmAM trIsa lAkha varSa, aNagArapaNAmAM paMdara lAkha varSa. e pramANe sATha lAkha varSanuM AyuSya saMpUrNa karI, zrI suvratasvAminA nirvANakAlathI navasAgarepama jeTale kALa vyatita thayA bAda zrI amamaravAmine nirvANa prApta thaze. - surendro ane manuSyanI sAthe prabhunA nivaNI atyaMta zokAtura banelA kendra, nandanavanAzI lAvavAmAM AvelA gazirvacanonI lAkaDIothI saudharmendra maitrAya Page #367 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 356 khUNAmAM be citAo banAvaze. vaLI kSIra samudranA jala vaDe prabhune snAna karAvI divya sugandhita vilepanethI lepa karI, navinavakhsa paherAvI, devatAothI banAvela navina zibikAmAM prabhunI kAyAne padharAvaze. bIjA deve sAdhuone paNa snAna vilepanAdi karIne bIjI navina zibikAomAM mukaze prabhunI zibikAne Indra pote ja uThAvaze, bIjA sAdhuenI zibikAo devatA upADaze. - nAcatA, gAtA, kulenI vRSTi karatA, stuti karatA, indra tathA devatAo prabhunI tathA anya sAdhuonI zibikAe citAnI pAse ja lAvIne mukaze. kendra prathama prabhunA zarIrane citAmAM padharAvaze. bIjI citAomAM devatAo sAdhunA zarIrane mukaze. agnikumAra citAmAM agni pragaTAvaze. prabhunI saLagatI citAmAM madha, ane ghInA bharelA ghaDAo nAkhaze, kaI devatAo agarU tathA kapurane nAkhaze, svAminA asthi vigere baLI gayA pachI meghakumAra agnine zAMta karaze. - prabhunA dAMta Indra grahaNa karaze, bIjA deve asthione ane kuzaLatAnI IcchAthI manuSya citAnI bhasmane grahaNa karaze. svAminI citAnA sthAne jagatanI lakSmInA nivAsasthAnarUpa caitya sadaza manahara stupanI racanA karaze. Indra vAvaDe mukti zilA tala upara prabhunA hajAra lakSaNe tathA eka ATha nAmano ullekha karaze. A pramANe Page #368 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 357 prabhune nirvANa mahatsava karIne Indra tathA devatAo naMdIzvara dvIpamAM jaIne tyAM zAzvata jinabiMbanI bhakti karaze. tathA aSTAddikA mahotsava karaze. tyAMthI badhA Indra, devatAo sukhapUrvaka pitapitAnA sthAne jaze. tyArabAda sundarabAhu paNa aizvaryathI unmAdI banIne paMcendriya vadhAdi azubha kAryomAM niHzaMka banIne jagalanA hAthInI samAna mahAraMbha, parigrahane sevata vivekarUpI argalAne teDI ghaNA prakAranA azubha karmone karate, sATha lAkha varSanuM AyuSya bheLavI tama prabhA nArakIne viSe utpanna thaze, temanA moTAbhAI baladeva "je " dharmanA nAme prasiddha che. teo rAjyathI virakta banI damasAra muninI pAse dIkSA grahaNa karI dastara tapathI karmone kSINa karI zAzvata sukhane mATe mukti lakSmInI prApti karaze. teo potAnuM pAMsaTha lAkha varSanuM AyuSya pUrNa karI muktie jaze. baladeva (zrIkRSNa vAsudevanA bhAI)ne jIva brahmadevalekathI cyavane utsarpiNI kALamAM bhAratamAM rAjaputra tarIke utpanna thaze zrInagara puranA rAjA tarIke prasiddha thaze. lAMbA samaya sudhI rAjyanuM pAlana karaze, amamasvAminA tIrthamAM municandra muninI pAse dIkSA laI ghAtI karmone kSaya karI kevalajJAnanI prApti karaze sattara lAkha varSanuM AyuSya pUrNa karI muktie jaze. Page #369 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 358 utsarpiNI kAlamAM utpanna thanAra zrI amamasvAmi nAmanA bAramA tIrthaMkara duritAvalIne vinAza, vinayAvalInuM rakSaNa kare, lakSmI saMpatti Ape, ajJAnarUpa aMdhakArane nAza kare. sUrya je rIte kamalinInA vanane ullasita banAve che tevI rIte bhavyAtmAone vikasita banAve, kuMDalinI jema suvarNanA AvartathI mane hara zrI amama svAmi caritrane je koI vidvAna zuddha cittathI vAMcaze, zravaNa karaze, te avazya samyakatvane adhikArI banaze. iti zrI amamasvAmi caritranA vIsamA sarganuM gujarAtI bhASAMtara zrI amamasvAmi caritra saMpUrNa. Page #370 -------------------------------------------------------------------------- ________________ amArA navAM prakAzanA zrI jinendra darzana cAvIzI tathA anAnupUrvI ( AvRti trIjI ) saMpUrNa parrikara sAthenA ceAvIza bhagavAna tathA gautamasvAmI siddhacakra, vIzasthAnaka, ghaMTAkaNa, mANIbhadra, padmAvatIdevI, cakrezvarIdevI, aMbikAdevI tathA zatruMjyAdi tIrthI sAthe 44 pU ragI citro sAthe bhAre A pepara upara sudhaDa chapAI sAthe plAsTIka kavara sAthe kI. rUA. 2-00 vadhu lenArane yogya kamIzana ApavAmAM Avaze. 5 mahAprabhAvika navarasmaraNAdi stAtra- saMgraha jemAM navastaraNA uparAMta RSimaMDaLa, zatrujyalakalpa, uvasaggahara mahAprabhAvaka steAtra gAthA 27 vALu, navagraha pUjA prakAra, zrI pArzvanAtha 222 nAmanA chaMda vigere nityeApayeAgI vastuo ApavAmAM Avela che. plAsTika kavara sAthe rUA. 1-25. vadhu lenArane yogya kamizana ApavAmAM Avaze. --- jainadharmAMnA tamAma prakAranAM saMskRta, prAkRta, gujarAtI temaja anya saMsthAnA prakAzane tathA AgamA, AgameAnA bhASAntara, dharmazAstro, gadyapadya caritro, temaja pAThazAlA upayegI prakAzanA maLaze. moTuM sUcipatra magAve. jaina prakAzana maMdira pro. jasavatalAla giradharalAla zAha DhozIvADAnI poLa, amadAvAda. Page #371 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1 vividha pUjA saMgraha bhA. 1 thI 6 jemAM pracIna pUrvAcAya triracita pUjAtA saMgraha che. 2 vividha pUjA saMgraha bhA. 1 thI 9 OM vividha pUjA saMgraha bhA. 1 thI 11 4 nitya svAdhyAya stotrAdi sagraha amArAM nUtana prakAzanA 5 jaina sajajhAyamALA (sacitra) 6 devavaMdanamALA ( kathAo sahita ) cha pacapratikramaNa vidhi sahita 8 e pratikramaNa vidhi sahita huM jitendradana covIzI [ plAsTIka kavara sAthe ] 10 navastaraNa ( sacitra ) 11 navasmaraNa ( pekeTa ) [ plAsTIka kavara sAthe ] 12 snAtrapUrjA 1 sAmAyika sUtra * sAmAyikta sUtra ( sacitra) 3 devasirAI ( ',, ) 5 4 ve pratikramaNa vidhi sahita paMca pratikramaNa vidhi sahita 6 vividha pUjA saMgraha bhA. 1 thI 7 prakAza, maMdi COME 3-10 1-00 }-00 4-10 3-00 2-40. 2-10 1-25 2-00 1-00 1-25 0-21 7-00 7 vividha pUjA saMgraha bhA. 1 thI 10 8 paMca pratikramaNa mULa -10 te sivAya jainadharmanAM tamAma prakAranAM pustaka, pratA vigere maLaze. vadhu mATe sUcipatra ma'gAve jasavaMtalAla giradharalAla zAha The. jaina prakAzana maMdira,309/4 DeAzIvADAnI pALa, ma amadAvAda-1 02, 0-30 0 - G+ -0 3-00 5-00 Page #372 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ? *GP | C*t] e98 IpIrIyala priA madAvAda,