________________
[૩૯] दव्वं सत्थग्गि विसन्नेहं, बिलखार लोण माईयं ।। भावोयदुपा उत्तो, वायाकाओ अविरई या ॥ ३६॥
શસ્ત્રના નિક્ષેપ નામ વિગેરે ચાર પ્રકારે છે. વ્યતિરિક્ત દ્રવ્ય શસ્ત્ર તે તલવાર વિગેરે. અગ્નિ, વિષ, નેહ (ઘી તેલ વિગેરે) અમ્ય ક્ષાર, લવણ, (મીઠું વિગેરે) છે. ભાવશસ્ત્ર તે દુષ્ટ સ્થાન છે એટલે અંતઃકરણ તથા વચન અને કાયામાં જે અવિરતિ છે. તે જીવેને ઘાત કરનારી હેવાથી દુષ્ટ વૃત્તિ છે તે ભાવશસ્ત્ર જાણવું હવે પરિજ્ઞાના પણ ચાર નિક્ષેપ કહે છે.
दव्य जाणण पञ्चखाणे, दविए सरीर उवगरणे भाव परिण्णा जाणण, पञ्चक्खाणंच भावणं ॥ ३७॥
દ્રવ્ય પરિજ્ઞા બે પ્રકારે છે. તેમાં પણ પરિણા અને પ્રત્યાખ્યાન પરિજ્ઞા છે. જ્ઞ પરિજ્ઞાના બે ભેદ છે. આગમથી. અને ને આગમથી, આગમથી જ્ઞાતા પણ તેને ઉપયોગ ન હેય, ને આગમથી ત્રણ પ્રકારે છે. તેમાં જ્ઞ શરીર અને ભવ્ય શરીર શિવાય વ્યતિરિક્ત દ્રવ્ય પરિજ્ઞા જે કંઈ કભ્યને જાણે તેમાં સચિત્ત આદિનું જ્ઞાન થાય તેથી તે પરિચછેદ્ય દવ્યના પ્રધાનપણથી દ્રવ્ય પરિજ્ઞા છે. તે જ પ્રમાણે પ્રત્યાખ્યાન પરિજ્ઞા પણ જાણવી. તેમાં વ્યતિરિત દ્રવ્ય પ્રત્યાખ્યાન પરિજ્ઞામાં દેહ ઉપકરણ વિગેરેનું જ્ઞાન થવું અને ઉપકરણ તે રજોહરણ વિગેરે લેવાં. કારણ કે તે સાધકતમ