________________
રિ૨૬] બતાવે છે, ઉર્ધ્વ (ઉંચી) વિગેરે દિશાઓમાં રૂપ દેખી રાગના પરિણામ કરે, તથા તે પ્રમાણે શબ્દોમાં તથા ગંધ રસ સ્પર્શમાં રાગના પરિણામ કરે છે, તેને બંધ થાય છે. સૂત્રમાં ફરી ઉર્વ લેવાનું એ કારણ છે કે, ત્યાં સારું રૂપ દેખીને રાગી બને છે. અને રૂપ લેવાથી બીજાપણું વિષને સમાવેશ થાય છે. કારણ કે એકના ગ્રહણથી તેની જાતીના બધાએ લેવાય છે, અથવા પહેલ તથા છેલ્લે, લેવાથી વચમાં આવી જાય એમ જાણવું. એ પ્રમાણે વિષય લેકને બતાવી વિવક્ષિત કહે છે एस लोए वियाहिए, एत्थ अगुत्ते अणाणाए (सू.४२)
આ-રૂપ, રસ, ગંધ, સ્પર્શ શબ્દ, વિષય નામને લેક કહ્યો જેનાથી અવકાય તે લક. આ વસ્તુતઃ શબ્દાદિ ગુણ લેકમાં જે પુરૂષ મન, વચન, કાયાથી અગુપ્ત હોય અથવા મનથી કેવી થાય, અથવા વાચાવડે શબ્દાદિની પ્રાર્થના કરે, અથવા કાયવડે શબ્દાદિના વિષય ભેગમાં જાય. એ પ્રમાણે જે અગુપ્ત હય, તે ભગવાનની આજ્ઞામાં વર્તતે નથી. એ પ્રમાણે ગુણ શું કરે ! તે કહે છે. पुणो पुणो गुणासाए, वंक समायारे (सू. ४३)
જે અનેક વાર શબ્દાદિ ગુણને રાગી બન્યું હોય, તે પિતાના આત્માને શબ્દાદિ વિષયની વૃદ્ધિથી દૂર કરવાને સમર્થ ઘતે નથી, અને પાછા ન ફરવાથી ફરી ફરી ગુણને
