________________
[૨૪૦] દર્શન, તે સામાન્ય ઉપલબ્ધિ (પ્રાપ્તિ) રૂ૫ છે, તેમાં ચક્ષુ દર્શન અચક્ષુ દર્શન, અવધિ દર્શન, અને કેવળ દર્શન, એમ ચાર પ્રકારે છે. જ્ઞાન તે મતિ, શ્રુત, અવધિ મનઃ પર્યાય અને કેવળ એમ પાંચ પ્રકારનું છે, તે જ્ઞાન પિતાને તથા પરને પરિચ્છેદ કરનાર જીવનું પરિણામ છે, તે જ્ઞાનાવરણીયાદિક કર્મ જવાથી સ્પષ્ટ તત્વને પરિચ્છેદ કરે છે, ચારિત્ર તે, સામાયિક, છેદપસ્થાપનીય, પરિહાર વિશુદ્ધિ, સૂક્ષમ સંપાય, અને યથાખ્યાત એમ પાંચ પ્રકારે છે, ચારિત્રા ચારિત્ર તે શ્રાવકને દેશ વિરતિ શુલ પ્રાણાતિપાત વિગેરેનું નિવૃત્તિ રૂપ જાણવું, તથા દાન, લાભ, ભેગ, ઉપભેગ, વીર્ય, શ્રોત્ર, ચક્ષુ, નાક, જીભ, સ્પર્શન, એ દશ પ્રકારની દેષ રહિત જીવ દ્રવ્યની લબ્ધિઓ છે તે જીવનું લક્ષણ છે, તથા ઉપગ તે સાકાર અને નિરાકાર એમ બે પ્રકારે છે, સાકાર ઉપગ આઠ પ્રકારને, અને નિરાકાર ઉપગ ચાર પ્રકાર છેએગ તે મન, વચન, અને કાયાએ કરીને ત્રણ પ્રકારનું છે. મને પરિણામથી ઉત્પન્ન થયેલા સૂક્ષ્મ અધ્યવસાયે ઘણા પ્રકારે છે “વિશ્વ (જુદી જુદી) લબ્ધિએને ઉદય” પ્રકટ થાય છે. તે દૂધ, મધ, આસવ વિગેરે લબ્ધિઓ છે તથા જ્ઞાના વરણુયાદિ કર્મથી લઈને અંતરાય સુધી આઠ કર્મને પિતાની શક્તિનું પરિમાણ તે ઉદય, છે, વેશ્યા તે કૃષ્ણદિ ભેદ વડે છ પ્રકારની છે, તે શુભ અને
