________________
[૨૪૭]
જન્મમાં સર્વે સંસારી ત્રસજીવે સમાય છે આ આઠ પ્રકારના જન્મ વિનાના કાઈ સ‘સારી જીવ નથી. આ ત્રસ જીવા આઠ પ્રકારની ચાનિને પામે છે છતાં પણ બધા લાકમાં દેખાતા ખળક શ્રી પુરૂષ વિગેરે માણસોને ` પ્રત્યક્ષ દેખાય તેવાજ છે “ સાન્તર ” એ શબ્દથી ત્રસેનુ ત્રણે કાળમાં રહેવા પણુ' પ્રસિદ્ધ થાય છે અર્થાત્ કોઇ કાળસંસાર (જગત્ ) ત્રસકાયથી રહિત રહીજ શકતા નથી, તેજ અતાવે છે; ‘ત્ત સંમારોત્તિ વ્રુતિ' આ અડજ વિગેરે પ્રાણીઓના સમુહ છે, તેજ સંસાર એમ કહેવાય છે આમ કહેવાથી ત્રસ કાર્યાના ઉત્પત્તિ પ્રકાર આથી બીજો કોઇ નથી: એમ ખતાવ્યુ. આ આઠ પ્રકારના ભૂત સમૂહમાં કાની ઉત્પત્તિ થાય છે, તે ખતાવે છે.
मंदस्सा वियाणओ (सू. ४९)
દ્રવ્ય અને ભાવ એમ બે પ્રકારે મર્દ છે, તેમાં જે અત્યન્ત સ્થૂલ અથવા અત્યન્ત કૃશ થયેલા હાય, તે દ્રગ્ય મદ્ય કહેવાય: અને જેની વધારે બુદ્ધિ નથી એવા માલ તથા જેની બુદ્ધિ કુશોઓ વાંચવાથી મલિન થઇ હોય તે ભાવ મદ કહેવાય (કારણ કે નઠારાં શાસ્ત્રો વાંચવાથી બુદ્ધિ હણાઈ જાય છે તેથી બુદ્ધિ વિનાના બાળકના જેવુજ વર્તન કરે છે કેમકે તેને સારી બુદ્ધિ હાતી નથી ) અહિં ભાવમ‘દની સાથે પ્રયાજન છે જેને વધારે બુદ્ધિ નથી, એવા ખાળને વ
