________________
[૨૬૩). દુઃખ છે, તેમાં પહેલું તે, કંટક ખાર, શરૂ, જુઓ, તથા ખડ માકડી વિગેરેથી ઉત્પન્ન થાય છે. અને મનનું દુખ તે. વહાલાને વિયેગ, અને ષીને સંગ (મળા૫) ઈચ્છેલાને લાભ ન થાય, દરિદ્રતાથી ઉદાસી થવું, વિગેરેથી થાય છે, તે બે પ્રકારના દુઃખ છે તેને (પશ્યતિ) જુએ, અને તેના જવામાં સ્વભાવવાળે તે “આતકાદશી કહેવાય અર્થાત અવશ્ય એ બેઉ પ્રકારનાં દુખે જે હું વાયુકાયના સમારે ભમાંથી નિવૃત્ત નહિ થાઉં, તે મારા ઉપર આવી પડશે. તેટલા માટે આ વાયુ કાયને સમારંભ દુઃખમાં કારણભૂત છે. એમ કહ્યું છે, એમ જાણીને જ તેનાથી નિવૃત્ત થવામાં સમર્થ થાય છે અથવા આતંક બે પ્રકાર છે. (૧) દ્રવ્ય (૨) ભાવ ભેદથી છે, તેમાં દ્રવ્ય આતકમાં આ ઉદાહરણ છે, जबुद्दीवे दीवे भरहे, वासंमि अस्थि सुपसिद्धं, बहुणय रगुण समिई, रायगिह णाम जयरंति ॥१॥ तत्थासि गरुय दरिया, रिमद्दणो भुयण निग्गय
ઘણાવો, आभि गय जीवा जीवो रायाणामेण जियसत्तू ॥२॥ अण वरय गरुय संवेग, भाविओधम्म घोसपा मूले; सो अन्नया कयाई, पमाइणं पासए सेह, ॥३॥ चोइज्जं तम भिक्खं अवराहं तं पुणोऽवि कुणमाणं तस्स हियर्सेराया सेसाणयं रक्खणट्ठाए ॥४॥