________________
(૨૫૮ વિગેરેમાં જે મન્દ મન્દ વાયુ આવે તે શુદ્ધવાયુ કહેવાય, અને જે બીજા પ્રજ્ઞાપનાદિ સૂત્રમાં ઉગમણી વિગેરે દિશાએના જે વાયુ કહેલા છે. તેઓને આમાંજ સમાવેશ થઈ જાય છે એમ જાણવું. એ પ્રમાણે આ બાર વાયુના પાંચ પ્રકારના ભેદ વર્ણવ્યા. હવે લક્ષણ દ્વાર કહે છે. जह देवस्स सरीरं, अंतडाणं व अंजणा ईखें। ए ओवम आएसो वाएऽसंतेवि स्वमि ॥ १६७ ॥
જેમ દેવનું શરીર આંખેથી દેખાતું નથી છતાં, પણ છે અને સચેતન છે, એમ મનાય છે, દેવે પિતાની શકિત વડે તેવું રૂપ કરે છે, કે આખેથી દેખી શકાતું નથી તેથી આપણે એમ નથી કહી શકતા કે તે નથી અથવા અચેતન છે તેવી જ રીતે વાયુ પણ ચક્ષુને વિષય થતું નથી તે પણ વાયું છે અને ચેતન છે. અથવા બીજા દટાંતમાં જેમ લેપ થવું વિગેરે વિદ્યા મંત્રથી તથા અંજનથી મનુષ્ય પણ અદ્રશ્ય થાય છે પણ તેથી મનુષ્યને એ છે અચેતનપણું ન કહેવાય. એવી ઉપમા વાયુમાં છે ? : ૩ થી છતાં થાય છે. અહિં અસત્ શબ્દ અસ ... આ પણ વાયુનું અસ૬ રૂપ છે, એટલે તેનું રૂપ ચક્ષુથી ગ્રહણ થઇ શકતું નથી, કારણ કે તે પરમાણું ની માફક શ્રમ પરૂિ માણુવાળો છે વાયુ, રૂપ, રસ, સ્પર્શ, ગુણવાળો છે, એમ માનવું છે, પણ જેમ “બીજાઓના મતમાં વાયુ કેવળ સ્પ
