________________
[૧૪૪ મન, વચન, કાયાને ખરાબ ઉપગ બતાવ્યો. આ બન્ને પ્રકારનું શસ્ત્ર ચલાવી ખોદવું, ખેતી કરવી વિગેરે સમાન રંભનાં કામે બંધ હેતુપણે જેમણે જાણ્યાં નથી તે અજ્ઞાત અને જેમણે જાણ્યા છે તે પરિજ્ઞાત છે. તે બતાવે છે. અહિં પૃથિવીકાયમાં બન્ને પ્રકારનું શસ્ત્ર ન ચલાવનારા પૂર્વે કહેલા સમારંભને પાપરૂપ જાણીને તેને ત્યાગેલા જે અણુગારે તે પરિત જાણવા. આ વચનથી એ સૂચવ્યું કે અહિંઆ વિરતિ એટલે એને દુઃખ ન દેવું તે બતાવ્યું. હવે તે વિરતિને ખુલે ખુલ્લી બતાવે છે. એટલે પૃથિવીકાચબા સમારંભમાં બંધ જાણીને મેધાવી (બુદ્ધિમાન) શું કરે? તે બતાવે છે. આ પૃથિવી શસ્ત્ર જે દ્રવ્યભાવે ભિન્ન છે, તે પિતે ન કરાવે ન અનુમોદે એ પ્રમાણે મન, વચન, કાય, તથા અતીત, અનાગત, કાળના પણ પચ્ચખાણ કરે કે મારે પૃથિવીકાયના જીને કઈ પણ રીતે દુખ ન દેવું વિગેરે. આ પ્રમાણે કરેલી નિવૃત્તિવાળો મુનિ છે, એમ જારવું પણ બીજા નહિ, હવે આ વિષયને સંકેલતાં કહે છે કે જેઓએ પૃથિવી જીવની વેદનાનું સ્વરૂપ જાણ્યું છે તથા પૃથિવી દવી ખેતી કરવી તેમાં કર્મબંધને હેતુ છે. તે જાણ્યું છે. તેથી જ્ઞપરિજ્ઞાવડે જાણીને પ્રત્યાખ્યાન પરિઝાવડે તેને ત્યાગે તે મુનિ છે. આ પ્રમાણે અને પ્રકારની પરિક્ષાવડે જાણે તથા જે ત્યાગે તે આઠ પ્રકારના કર્મ
