________________
[૧૮૦]
સમુદ્ધાતવડે સવ લોક વર્તી છે. અને પૃથિવકાય વિગેર ભારણાંતિક સમુદ્ધાતવડે મરાયલા ખાદર અગ્નિમાં ઉત્પન્ન થનારા તેના ન્યપદેશને પામનારા સર્વ લેકવ્યાપી હાય છે. અહિં જ્યાં ખાતર અગ્નિકાય પર્યામા હોય ત્યાંજ બાદર અપર્યંતા ડાય કારણકે પર્યાપ્તાની નિશ્રાયે અપર્યોંમા ઉત્પન્ન થાય છે. તેથી એ પ્રમાણે સૂક્ષ્મ અને માદર પર્યાપ્તા અને અપર્યાપ્તાના ભેદ દરેક બબ્બે પ્રકારે છે. અને તે વ, રસ, ગંધ, સ્પર્શ'ના આદેશવડે હજારા પ્રકારના ભેદવાળા સભ્યેયયેાનિ પ્રમુખ શતસહસ્ર (લાખ) ભેદના પરિમાણવાળા હોય છે, ત્યાં તેની સવ્રત, અને ઉષ્ણ ચેાનિ છે, તે સચિત્ત અચિત્ત અને મિશ્ર, એવા ત્રણ ભેદવાળી છે, અને એ અગ્નિકાયની બધી મળીને સાત લાખ ચેાનિ છે.
હવે મૂળમાં જે ચ શબ્દ છે, તેના સમુચ્ચિત જે લક્ષણદ્વાર છે તે કહે છે. जह देह परिणामो रत्तिं खज्जोय गस्स सा उवमा । जरियस्सय जह उम्हा तओवमा तेउ जीवाणं ॥ ११९ ॥
જેમ દેહના પરિણામ, તે પ્રતિવિશિષ્ટ શરીર-શક્તિ છે, તે રાત્રીમાં આગીચે જણાય છે, તેવી રીતે આ દેહનું પરિમાણ જીવ પ્રત્યેોગની નિવૃત્ત શક્તિ દેખાડે છે. એવી રીતેજ અંગારા વિચરની પણ પ્રતિનિશિષ્ટ-પ્રકાશ વિગેરે શક્તિ અનુમાનમાં લેવાય છે. કે, જીવ પ્રયોગ વિશેષ વડે આા પ્રકટ