________________
-~~~ ~ વિશ્વની આધ્યાત્મિક અજાયબીઓ ~ ~
૩૫ થી ૭૫ની મારી ઉંમર દરમ્યાન, કુલ ૪૦ વર્ષ દરમ્યાન મેં સંઘ-શાસનનાં કાર્યોમાં મારો યથાશક્તિ ભોગ આપ્યો. આ ૪૦ વર્ષ દરમ્યાન સંઘ-શાસન ઉપર અનેક પ્રકારની આફતો આવી અને એ દરેક વખતે શાસનદાઝથી પ્રેરાઈને હું એ આફતો દૂર કરવા માટે પૂરેપૂરા જોશી સાથે તૂટી જ પડ્યો.
પણ આજે એ યાદ કરું છું ત્યારે મને એ લાગ્યા કરે છે કે એ વખતે મારી ભાવના ચોક્કસ પવિત્ર હતી, એ વખતે મારો પ્રયત્ન પણ માત્ર ને માત્ર આફતો દૂર કરવાનો હતો પણ એ વખતે હું જે જુસ્સાથી લડ્યો, જુસ્સામાં જે મેં વિધાનો કર્યા. જે નિર્ણયો કર્યા, જે નીતિ અપનાવી... એ શાસનના કોઈક પૂજ્યવર્યોને નથી પણ ગમી. પૂજ્યવર્યોની નીતિ અને મારી નીતિ જુદી પડવાથી માનસિક સ્તર પર સંઘર્ષ પણ થયો. મને ત્યારે તે તે પૂજ્યવર્યો માટે એવા વિચાર પણ આવ્યા કે “આમની નીતિ બરાબર નથી...' એટલે હું એમનો વિરોધ પણ કરી બેઠો.
આ બધાં કારણોસર તે તે પૂજ્યોને દુઃખ પમાડવામાં, આઘાત લગાડવામાં હું નિમિત્ત બન્યો છું, શાસનના કાર્યો ભલે થયાં, એ ભલે સારું થયું... પણ એમાં પૂજ્યોની, વડીલોની આશાતના કરવામાં હું જાણે-અજાણે નિમિત્ત બની ગયો છું.
સ્વર્ગસ્થ આચાર્ય ભગવંતો કે વિદ્યમાન પૂજ્યો! એ સો પાસે હું અંતઃકરણથી ક્ષમાપના માગું છું. મારે કોઈ જ બચાવ કરવો નથી, બચાવ કરી શકાય પણ નહિ. આપ સૌ પણ શાસનના રાગી હતા, અને છો. મારી શક્તિ, પુણ્યાઈના બળે હું આપની અવગણના પણ કરી બેઠો.
છતાં ખરા અંતરથી કહું છું, આપનો સેવક છું, સેવકની ભૂલની ક્ષમા આપશો, ભૂલ ભૂલી જવી એ જ તો આપ જેવા મહાપુરુષોની મહાનતા છે. મારા અવિનયની, અવિવેકની આજે માફી માગું છું.
(શિષ્યો-પ્રશિષ્યો પાસે ક્ષમાની પ્રાર્થના). શિષ્યો! તમે તો મને અત્યંત વહાલા છો. એટલા માટે નહિ કે તમે મારી ખૂબ સેવા કરો છો, પણ એટલા માટે કે તમે તમારાં મા-બાપ-ભાઈ-બહેન... આખો સંસાર છોડીને તમારું સૌથી અમૂલ્ય જીવન મને સોંપી દઈને એક અદ્વિતીય કોટિનું મહાન સુકૃત કરેલું છે.
તમે સૌ વર્ષો સુધી મારી સાથે રહ્યા છો, મારા ભાવોને સૌથી વધારે તમે જ જાણો છો. “આ શિષ્ય છે કે આ પ્રશિષ્ય છે.” “આ મારી સેવા ખૂબ કરે છે કે આ મારી સેવા કરનારો નથી.” “આ ખૂબ ભણે છે અને આ અભણ છે “આ નૂતન છે કે આ જૂનો સાધુ છે' “આ ઘરડો છે કે આ યુવાન છે'. મેં ક્યાંય કોઈપણ બાબતમાં ભેદભાવ રાખ્યો નથી. એક સગી માતાની જેમ તમને સૌને ખૂબ ખૂબ વાત્સલ્ય આપ્યું છે, જે નબળા હતા, એમને તો વધુ વાત્સલ્યથી સાચવ્યા છે.
પણ હું માત્ર સંસારી બા જેવો નથી. જૈનશાસનનો શ્રમણ છું, એટલે જ મારી અંગત ફરજ