________________
વિશ્વની આધ્યાત્મિક અજાયબીઓ
એ મહાત્મા સંયમી હતા. વાડાનો પણ ઉપયોગ ન કરવો પડે એ માટે એક-બે કિ.મી. દૂર ઠલ્લે જવું પડે તો પણ એ તૈયાર ! લગભગ ગોચરી વાપર્યા બાદ લ્લે જવાનો એમનો રોજીંદો ક્રમ ! એ દિવસે પણ ગોચરી વાપર્યા બાદ ઠલ્લે જવા નીકળ્યા. તાપી નદીના કિનારે ઠલ્લે જવાની જગ્યા છે, એ વાત એ મુનિ જાણતા હતા. પણ ત્યાં જવાનો ટૂંકો રસ્તો ગલીઓમાંથી નીકળતો હોવાથી ભૂલ-ભૂલામણીમાં ફસાઈ જવાય તેવો હતો. છતાં “પૂછતા પૂછતા પહોંચી જઈશ.” એમ વિચારી એ મહાત્મા નીકળેલા.
વળી એ આખો વિસ્તાર મુસ્લમાનોનો હતો. એટલે એમાંથી પસાર થવામાં પણ એ મુનિને થોડોક ભય લાગતો હતો.
ત્યાં જ એમણે ૧૦૦ ડગલા દૂર એક ધોતીયા-ખેસવાળા ભાઈને જતા જોયા, હાથમાં પ્લાસ્ટીકની ડબી અને બગલમાં ચરવળો જોઈ ખ્યાલ આવી ગયો કે “કોઈ પૌષધવ્રતધારી શ્રાવક છે.”
“એને રસ્તો ખબર હશે અને મારે સોબત મળી રહેશે...” એમ ધારીને મુનિરાજ ઝડપથી ચાલી એ શ્રાવકની સાથે થઈ ગયા. અલબત્ત મુનિનું મન અચંબામાં પડી ગયું હતું. “શ્રાવકો પોષધમાં આ રીતે બહાર ઠલ્લે જાય છે ? શ્રાવકો તો પૌષધ કરે એ ય ઘણું છે. હવે તો પજુસણ સિવાય પૌષધીઓ પણ ઘણા ઓછા દેખાય છે... એમાં આ રીતે ઠલ્લે જનારા...”
મુનિએ શ્રાવકને જ્યારે આ પ્રશ્ન કર્યો ત્યારે નમ્રભાવે એણે ઉત્તર આપ્યો કે “અમારા ઉપાશ્રયમાં લગભગ ૮-૧૦ શ્રાવકો પાંચ તિથિ પૌષધ કરે છે. એમાં ઘણાખરા શ્રાવકો પોણો કિ.મી. ચાલીને બહાર જ ઠલ્લે જાય છે. આ સંસ્કાર અમારામાં એવા રૂઢ થઈ ગયા છે કે એમાં હવે કોઈપણ ફેરફાર થતો નથી. કશી મુશ્કેલી પડતી નથી.”
મહીનાના ૨૫ દિવસ તો સંડાસ જ વાપરીએ છીએ, પરંતુ પાંચ દિવસ પણ આ આરાધના કરવા મળે એ અમારા માટે આનંદનો વિષય છે... “ચાલો, સાહેબજી ! હું આપને રસ્તો અને જગ્યા બતાવું. આજે મને સાધુ ભક્તિનો લાભ મળશે...’
એ મુનિરાજ ખૂબ આનંદ પામ્યા.
(એ શ્રાવકો તો સંસારમાં ચિક્કાર હિંસા કરે છે, એમનામાં જીવદયાના પરિણામ વિશિષ્ટ કક્ષાના ન હોય. છતાં પૌષધવ્રત લીધા બાદ પોણો કિ.મી. ચાલીને બહાર ઠલ્લે જવાનો પુરુષાર્થ તેઓ સમ્યક્ પ્રકારે આદરે છે.
આપણે તો મહાવ્રતધારી છીએ, આપણા જીવદયાના પરિણામ કેવા નિર્મળ હોય ! જો શરીરની શક્તિ પહોંચતી હોય તો આપણે કમ સે કમ એટલું તો નક્કી કરવું જ જોઈએ ને ? કે એક કિ.મી.ની અંદર જો બહાર ઠલ્લે જવાની જગ્યા મળશે, તો હું બહાર જ લ્લે જઈશ. હું વાડાનો ઉપયોગ નહિ કરું.”
૬૯
