________________
વિશ્વની આધ્યાત્મિક અજાયબીઓ
મહાસંચમી સૂરિદેવ (ક) સળંગ ૫00 આંબિલના પારણાનો એ દિવસ ! આચાર્યદેવે એ પારણામાં મમરાની ચીકી વાપરી.
૫00 આંબિલની અનાસક્તિ એટલી બધી આત્મસાત થયેલી કે આ મમરાની ચીકી વાપરતી વખતે જે નાનકડી આસક્તિ થઈ, એ પણ એમને ધ્રુજાવનારી બની.
ગોચરી બાદ એ ખૂબ ઉદાસ બની ગયા. શિષ્યોની આગળ બળાપો રજુ કરતા એ સૂરિદેવ બોલ્યા કે – હાય ! મારા ૫00 આંબિલ પાણીમાં ગયા. મને આજે મમરાની ચીકીમાં રાગ થયો.
(જ કપડું આખું કાળું જ હોય, એમાં કોઈ મોટો કાળો ડાઘ લાગે તો પણ એ નજરમાં ન આવે. એની કોઈ નોંધ ન લેવાય. એમ જેમના જીવન આસક્તિ વગેરે દોષોથી કાળા કાળા હોય, તેઓને કોઈ ખાવાની મોટી આસક્તિ જાગે, તો પણ એમને એ દોષરૂપ ન લાગે. એનો ખેદ ન થાય. રે ! એ દોષની નોંધ પણ ન લેવાય.
પણ ધોળાધબ વસ્ત્ર ઉપર નાનકડો પણ મેશનો ડાઘ એ જલ્દી નજરમાં આવે, એ જલ્દી ખેદ ઉપજાવનારો બને. આ સૂરિદેવ ૫૦૦ આંબિલમાં પોતાનું મન ધોળું ધબ બનાવી ચૂક્યા હતા. અનાસક્તિની સફેદાઈ એમના આતમમાં છવાઈ ચૂકી હતી. એટલે જ મમરાની ચીકી જેવી સામાન્ય વસ્તુની સામાન્ય આસક્તિ પણ એમને ખૂબ પશ્ચાત્તાપ કરાવનારી બની.)
(ખ) ઘડપણમાં એ સૂરિદેવ પરાધીન બન્યા. શિષ્યો જે ગોચરી-પાણી લાવે એ જ એમણે વાપરવાના. સૂરિજીને શંકા પડતી કે “મારા પ્રત્યેના અતિભક્તિભાવથી અને મારા ઘડપણને લીધે આ શિષ્યો બધું દોષિત તો નહિ લાવતા હોય ને ? બધી રસોઈ ગરમાગરમ, આધાકર્માદિરૂપ તો નહિ કરાવતા હોય ને ?”
પણ આ શંકાનું સમાધાન મેળવવું શી રીતે ? પોતે તો એની તપાસ કરવા જઈ શકે એમ ન હતા.
છેવટે ગોચરી લાવનારા શિષ્યને પોતાની પાસે બોલાવી સૂરિદેવ બોલ્યા કે –
“જો. તું મને નિર્દોષ ગોચરી જ વપરાવશે, એવો મેં તારામાં વિશ્વાસ મુક્યો છે. હવે તું વિશ્વાસઘાત ન કરતો. મને ઝેર (દોષિતગોચરી) પીવડાવવું કે અમૃત પીવડાવવું (નિર્દોષ ગોચરી) એ તારા હાથમાં છે.”
આચાર્યદેવની તબિયત અને ઘડપણ જોઈને ભક્તિમંત શિષ્યને એવી ઈચ્છા થયેલી ખરી કે “સૂરિજીને સ્વાથ્યને અનુકૂળ વસ્તુ દોષિત કરાવીને પણ વપરાવું.” પણ સૂરિજીની લાગણીસભર વિનંતિ સાંભળી શિષ્ય સજ્જડ બની ગયો. નિર્દોષ ગોચરી માટે દઢતા કેળવી લીધી.
(ગ) “સાહેબજી ! વાપરવા પધારો. નવકારશી આવી ગઈ છે.” શિષ્ય વૃદ્ધ સૂરિજીને વિનંતિ કરી.