________________
-
વિશ્વની આધ્યાત્મિક અજાયબીઓ સ્ત્રીને એના નામથી સંબોધન કરવાની રજા આપી જ છે.”
ત્યારે એ ગુરુ કહે – “નામ જ નહિ બોલવું એવું હું નથી કહેતો. મારી વાત એટલી જ છે કે નામની સાથે બહેન શબ્દ બોલવો. આમાં ફરક ચોક્કસ છે. કોઈપણ પતિ પોતાની પત્નીને બોલાવે ત્યારે એકલું નામ જ બોલે છે ને? ત્યાં એ બહેન શબ્દ બોલે છે ખરો? એ બોલવો એને ફાવે ખરો? ન જ ફાવે. આનો અર્થ એ કે પતિ-પત્ની વચ્ચે કામરાગ, સ્નેહરાગ છે, ત્યાં બહેન શબ્દ બોલવો ફાવતો નથી. તો સીધો અર્થ એ થાય કે જો બહેન શબ્દ બોલવામાં આવે, તો અપ્રશસ્તભાવ જાગવાની શક્યતા ઘણી ઘટી જાય. વળી વ્યવહારમાં પણ એ જ વધુ યોગ્ય લાગે.
બહેન શબ્દમાં સન્માન છે, એટલે જ ત્યાં અપ્રશસ્ત રાગ પ્રાયઃ ઊભો થતો નથી.
આથી જ હું એ પણ શીખવું છું કે કોઈપણ બહેનને “તુંકારાથી નહિ બોલાવવા. આપણા કરતા ઉંમરમાં નાના હોય, રે! પાંચ વર્ષની નાનકડી છોકરી હોય તો પણ “તમે' શબ્દથી જ બોલાવવા.
તમે જ કહો કે “એ છોકરી! તારું નામ શું? તું ક્યાં રહે છે?' એ શબ્દો કેવા લાગે? અને “તમારું નામ શું? તમારું ઘર ક્યાં છે? રસોઈ કેટલા વાગે બને છે?” એ શબ્દો કેવા લાગે?
એમ “એ નિશા! રંજનને બોલાવી લાવ ને?' એ શબ્દો સાધુના મોઢે શોભશે ખરા? એને બદલે “નિશાબહેન! પેલા રંજનબહેનને બોલાવી લાવજો ને?” આ શબ્દો કેવા લાગે?
એ ગુરુની વાતો મને સ્પર્શી ગઈ. અને જે પાંચ-સાત દિવસ સાથે રહેવાનું થયું. એમાં મેં એમના વર્તનમાં પણ આ ઉચ્ચતમ આચાર નિહાળ્યો. કોઈપણ બહેન માટે, નાની છોકરી માટે પણ “તું” કારો મેં એમના મોઢે સાંભળ્યો નથી. પોતે ખુદ ૬૦ વર્ષની ઉંમર વટાવી ચૂકેલા હોવા છતાં વ્યવહારની સુરક્ષા કરવામાં એકદમ સજાગ હતા.
(૧૫) “લગભગ બધા સાધુ પાસે એકાદ પોટલાનો પરિગ્રહ તો હોય જ છે. તો તમારે પણ પોટલા તો હશે જ ને?” મેં એક સાધુને પ્રશ્ન કર્યો.
એ કહે “ના, મારી પાસે એકપણ પોટલું નથી.” મને આંચકો લાગ્યો. મેં ફરી પૃચ્છા કરી “આવું બને જ શી રીતે? એકાદ પોટલું તો હોય
જ...'
પણ એમણે ફરી કહ્યું કે “ના, દેવગુરુની કૃપાથી મારે પરિગ્રહ કરવો નથી પડ્યો.”
“પણ તમો તો ન્યાય વગેરે ઘણું ભણેલા છો. સાંભળ્યું છે કે ખાલી ન્યાય ઉપર તો તમે ૧૦,૦૦૦ પાનાં જેટલું લખાણ કરેલું છે. એ બધી નોટો ક્યાં ગઈ? એ સિવાય પણ તમે જે ભણતા, એની નોટો તો બનાવતા જ હતા. તો તમે તો ઢગલાબંધ ગ્રન્થોનો અભ્યાસ કરેલો છે, એ બધાની પણ નોટો તો હશે ને?” હેબતાઈ જઈને પ્રશ્ન કર્યો.
એમણે જવાબ દીધો કે “હા! ઢગલાબંધ નોટો હતી, પણ મેં બધી જ કાઢી નાંખી. જે