Book Title: Trikalik Atma Vigyan
Author(s): Pannalal Jagjivandas Gandhi, Bansilal Hiralal Kapadia
Publisher: Girishbhai Tarachand Mehta
View full book text
________________
પરસ્પર પૂરક છે. અરૂપી પૂર્ણ કહીએ એટલે અવિનાશીઅવિકારી હોય અને અવિનાશી અવિકારી–કહીએ એટલે પૂર્ણ શુદ્ધ અને અરૂપી હોય જ.
જ્યારે પુદ્ગલદ્રવ્યના નામે એકબીજા પર્યાયથી વિરુદ્ધ છે. ઘઉં રોટલી, નથી તેમ રોટલી ઘઉં નથી ચેખા, બાજરી નથી તેમ જુવાર, મકાઈ નથી. પુદ્ગલ દ્રવ્યનું નામ ફરે એટલે રૂપ ફરે અને તેમ તેનું કાર્ય પણ ફરે, ઘઉં, લોટ, કણક, રોટલી, પૂરી, શીરે, લાપશી આદિ એકજ પુદગલદ્રવ્ય (ઘઉં)ના રૂપ ફરતાં નામ અને કાર્ય ફરી જાય છે. આત્મસ્વરૂપ અર્થાત શીવ સ્વરૂપ એવું નથી. પરમાત્માના જે અનેક સ્વરૂપ વિશેષણ રૂપ નામે છે. તે સર્વના પારમાર્થિક અર્થ એક સરખે થાય છે. અખંડ, અરૂપી, અવિનાશી, અનંત, અક્ષય, અવ્યાબાધ, અકલ, અનધ, તેમ નિરંજન,નિરાકાર નિષ્કમ, નિષ્કલંક, આદિ સઘળાંય સ્વરૂપ વિશેષણે ભાવ તત્વથી પરમાર્થરૂપ એક સરખા અર્થને અને સ્વરૂપને કહેનારા અને તેમજ ઓળખાવનારા છે, માટે જ પરમાત્માને અનામી અરૂપી કહેલ છે. આમ નામને નાશ છે પણ અનામીને નાશ નથી. રૂપને નાશ છે પણ અરૂપીને નાશ નથી. સંસારી જાના જે નામે છે તેમજ પુદ્ગલ સ્ક ઘાના જે નામે છે એના અર્થ પરમાત્મ તત્વમાં ઘટતા નથી. એજ રીતે રૂપમાં રૂપાંતરતા નહિ, પરિવર્તનતા નહિ અને સાદિ અનંત જે એકરૂપ છે અર્થાત એક જ સ્વરૂપે છે તે અરૂપી. છે. જ્યારે પુદ્ગલ અર્થાત્ કર્માજનિત ધાતિ અધાતિના. કમૅદય સ્વરૂપ અવસ્થાવાળા એવાં સંસારી જીના નામ રૂપકે સ્વભાવ કાર્ય તથા વેદના અનુભવને એક સરખા અર્થથી ભાવથી કે પરમાર્થથી હોતા નથી તેમ તે સહુનું