Book Title: Siddhhemchandra Shabdanushasan Laghuvrutti Vivran Part 03
Author(s): Chandraguptavijay
Publisher: Mokshaiklakshi Prakashan
View full book text
________________
પ્રત્યયાદિ કાર્ય થવાથી કિષનું આવો પ્રયોગ થાય છે. પર્ ધાતુને “શત્રાનશાબ - ર-૨૦’ થી અનુક્રમે શતૃ અને માનશુ પ્રત્યયાદિ કાર્ય થવાથી વિનું અને વિમાનઃ આવો પ્રયોગ થાય છે... II૮૫ા.
છાડથઈડડથટોન ફl૮દા
જ્ઞાનાર્થક રૂછાર્થક અને સર્વાર્થ ધાતુઓને વર્તમાન કાળમાં જે જી પ્રત્યય વિહિત છે, અને “ઘવાધારે બ9-૨' થી આધાર અર્થમાં જે જી પ્રત્યયનું વિધાન કર્યું છે - તે $ પ્રત્યયાન્ત નામની સાથે જયન્ત નામને તપુરુષ સમાસ થતો નથી. રાજ્ઞ જ્ઞાતિરાજ્ઞાનિ; રાફાં પૂનિત. અને મેષ યાતનું અહીં ‘ક્તરિર-ર-૮૬’ થી વિહિત ષડ્યુત્તરાન અને તદ્ નામને પ્રત્યયાન્ત જ્ઞાત રૂઝ પૂનિત અને યાત નામની સાથે “કૃતિ ૩-૧-૭૭ થી તપુરુષ સમાસની પ્રાપ્તિ હતી, તેનો આ સૂત્રથી નિષેધ થાય છે. “જ્ઞાનેચ્છા. ૧-ર-૧૨ થી જ્ઞા ૩૬ પૂણ્ ધાતુને વર્તમાનમાં જે પ્રત્યય થયો છે. અને યા ધાતુને ઉપર જણાવ્યા મુજબ ગાધારમાં છુપ્રત્યય થયો છે. અર્થક્રમશઃ -રાજાઓથી જણાતો. રાજાઓથી ઇચ્છાતો. રાજાઓથી પૂજાતો. આ લોકોનું જવાનું આ સ્થાન. ૮૬
મસ્થળઃ રૂાટoll
ગરથ ગુણવાચક નામની સાથે પશ્યન્ત નામને તપુરુષ સમાસ થતો નથી. જે નામો ક્યારે પણ ગુણવિશિષ્ટ દ્રવ્યને સમજાવતા નથી પરંતુ ગુણને જ સમજાવે છે - એ નામોને સ્વસ્થ ગુણવાચક નામ કહેવાય છે, અને એનાથી ભિન્ન - ગુણ અને ગુણીને સમજાવનારા નામોને સ્વસ્થ ગુણવાચક નામ કહેવાય છે. સામાન્યતઃ કેવલવ્યાપક ગુણવાચક વર્ગ - રસ અન્ય સ્પર્શ - આ નામો સ્વસ્થ
