________________
રૂત્યેવ = આ સૂત્રથી ઉપર જણાવ્યા મુજબ ય પ્રત્યય પરમાં હોય તો જ તેની પૂર્વે રહેલા શિર નામને શીર્થન આદેશ થાય છે. તેથી શિર નામને સી . હો. ૭-૨-૮૮ થી પશ્ચમીના અર્થમાં તલ્ પ્રત્યય; તેમ જ શિરસમિચ્છતિ આ અર્થમાં શિરમ્ નામને “સમાવ્યયારૂ-૪-૨૩” થી વયન (ય) પ્રત્યયાદિ કાર્ય થવાથી અનુક્રમે શિસ્ત અને શિરચતિ આવો પ્રયોગ થાય છે. અહીં અનુક્રમે ૪ પ્રત્યય અને નિરનુબંધ , પ્રત્યય પરમાં ન હોવાથી આ સૂત્રથી શિરમ્ નામને શીર્ષ આદેશ થતો નથી. અર્થક્રમશમસ્તકથી. મસ્તકને ઈચ્છે છે. ||૧૦||
જેણે પ રૂારા૧૦૨
ફ્રેશ અર્થના વિષયમાં પ્રત્યય પરમાં હોય તો તેની પૂર્વે રહેલા શિરમ્ નામને વિકલ્પથી શીર્ષઃ આદેશ થાય છે. શિરસિ બવા: આ અર્થમાં સૂ.. રૂ-ર-૧૦ માં જણાવ્યા મુજબ શિરમ્ નામને પ્રત્યય. આ સૂત્રથી શિન્ નામને શીર્વનું આદેશ વગેરે કાર્ય થવાથી શીર્વથા શા: આવો પ્રયોગ થાય છે. વિકલ્પપક્ષમાં શીર્ષન્ આદેશ ન થાય ત્યારે શિરસ્યા: શા: આવો પ્રયોગ થાય છે. અર્થ - માથાના વાળ. ||૧૦૨ી.
२५७
