Book Title: Siddhhemchandra Shabdanushasan Laghuvrutti Vivran Part 03
Author(s): Chandraguptavijay
Publisher: Mokshaiklakshi Prakashan
View full book text
________________
વિશેષ્યવાચક નામને સમાસમાં (તપુરુષ ધારય સમાસમાં) પૂર્વ નિપાત કરવા માટે આ સૂત્રનો આરંભ છે. - એ સ્પષ્ટ છે. ll૧૧૧ાા
થતુષાર્ ગર્ભિળ્યા ૩/૧/૧૧૨
ચાર પગવાળા જાતિવાચક એકાઈ નામને જર્મની નામની સાથે તપુરુષ ધારા સભાસ થાય છે. જો ચાસી "ળી અને હેવી વાત ની આ વિગ્રહમાં નો અને મહિષી નામને Tળી નામની સાથે આ સૂત્રથી તપુરુષ વર્ગઘારય સમાસ. છેઝાર્થે રૂ-ર-૮' થી સ્વાદિનો લોપ. “કુંવત્ ર્મધારયે રૂ-ર-૧૭’ થી મહિષી નામને પુંવર્ભાવ થવાથી કી પ્રત્યયની નિવૃત્તિ વગેરે કાર્ય થવાથી જોવાની અને મહિષrળી આવો પ્રયોગ થાય છે. અર્થક્રમશ - ગભિર્સી ગાય. ગર્થીિ ભેંસ. નાજિરિત્યેવ = આ સૂત્રથી ઉપર જણાવ્યા મુજબ ચાર પગવાળા જાતિવાચક જ નામને f"ળી નામની સાથે તપુરુષ વર્મધારય સમાસ થાય છે. તેથી વાતાક્ષી બળી અહીં ચતુષ્પાઃ ગાય વિશેષવાચક ઝોનાક્ષી નામને
Mળી નામની સાથે આ સૂત્રથી તપુરુષ શર્મધારય સમાસ થતો નથી. અર્થ - ગર્ભિણી કાલાક્ષી નામની ગાય. અહીં વિશેષi૦ રૂ9-૨૬' થી સમાસ થવામાં કોઈ બાધ નથી. જાતિવાચક નામનો (વિશેષ્યવાચક નામનો) સમાસમાં પૂર્વ નિપાત થાય - એ માટે આ સૂત્રનો આરંભ છે. I૧૧ાા
