Book Title: Siddhhemchandra Shabdanushasan Laghuvrutti Vivran Part 03
Author(s): Chandraguptavijay
Publisher: Mokshaiklakshi Prakashan
View full book text
________________
મળતો સુ૫ ૩ / ૨ / ૯ //
અકારાન્ત અવ્યવીભાવ સમાસને છોડીને અન્ય અવ્યયીભાવ સમાસ સમ્બન્ધી સ્વાદિ વિભક્તિનો લોપ થાય છે. વધવા: સમીપનું અને તું સમીપનું આ અર્થમાં ૩ અવ્યયને અનુક્રમે વધૂ અને રૃ નામની સાથે “વિમf - સમીપ૦ રૂ-૧-રૂર' થી અવ્યયીભાવ સમાસાદિ કાર્યથી નિષ્પન ઉપવધુ (‘સ્લીવે ૨-૪૧૭° થી વધૂ નામના 5 ને હસ્વ ૩ આદેશ.) અને ઉપર્ફ નામને સિ પ્રત્યય. તેનો આ સૂત્રથી લોપ થવાથી ૩૫વધુ અને ૩૫% આવો પ્રયોગ થાય છે. અર્થક્રમશઃ - વહુની નજીક. કતની નજીક.
સનત રૂતિ ઝિમ્ ?= આ સૂત્રથી ઉપર જણાવ્યા મુજબ અકારાન્ત અવ્યયી વ સમાસથી ભિન્ન જ અવ્યયીભાવ સમાસ સમ્બન્ધી સ્વાદિ વિભતિનો લોપ થાય છે. તેથી ૩૫yભાત્ (જુઓ .
.નં. ૩-૨-૨) અહીં અંકારાન્ત અવ્યયીભાવ સમાસ સમ્બન્ધી પચમી વિભતિના કfસ પ્રત્યયનો આ સૂત્રથી લોપ થતો નથી. અર્થ-ઘડાની સમીપથી. અવ્યવીણાવચેત્યેવ = આ સૂત્રથી ઉપર જણાવ્યા મુજબ અકારાન્ત અવ્યયીભાવ સમાસથી ભિન્ન વ્યથી માવ સમાસ જ સમ્બન્ધી સ્વાદિ વિભકતિનો લોપ થાય છે. તેથી પ્રિયકુપવધુ વસ્ય આ વિગ્રહમાં પ્રિય નામને ૩૫વધુ નામની સાથે
Uાર્થ૦ ૩-૧-૨૨' થી બહુવતિ સમાસાદિ કાર્યથી નિષ્પન્ન ઝિયોપવધુ નામને વિહિત સિ પ્રત્યયનો લોપ આ સૂત્રથી થતો નથી. જેથી પિયો વધુ આવો પ્રયોગ થાય છે. અર્થ - વહુની પાસેની વસ્તુ પ્રિય છે જેને તે અથવા વહુની પાસે રહેવાનું પ્રિય છે જેને તે. ૬
૧૬૭
