________________
વૃદ્ધિમદુત્તરપદ પરમાં હોય તો; તેની પૂર્વે રહેલા પૂર્વપદ અનિ નામના અન્ય વર્ણને હૈં આદેશ થાય છે. તેથી અનાિશ્વ વિષ્ણુશ્વ (અનાવિષ્ણુ) તૈવતે અસ્ય આ વિગ્રહમાં ઉપર જણાવ્યા મુજબ દ્વન્દ્વ સમાસાદિ કાર્યથી નિષ્પન્ન અત્તિ + વિષ્ણુ આ અવસ્થામાં ઉપર જણાવ્યા મુજબ ગણ્ પ્રત્યય. બત્તિ ના અ ને તેમજ વિષ્ણુ ના રૂ ને અનુક્રમે વૃદ્ધિ ા અને તે આદેશ. વૈવસ૪૦૩-૨-૪૧' થી અગ્નિ ના ૐ ને આ આદેશ વગેરે કાર્ય થવાથી બનાવૈળયે ઘરું નિર્વવત્ આવો પ્રયોગ થાય છે. અહીં વૃદ્ધિમ ્ ઉત્તરપદ વિષ્ણુ ભિન્ન ન હોવાથી આ સૂત્રથી ત્તિ નામના રૂ ને ર્ આદેશ થતો નથી. અર્થ - અગ્નિ અને વિષ્ણુ દેવતા સમ્બન્ધી ચરું (હોમવા માટેનું અન્ન વિશેષ) રાંધવું જાઈએ. ॥૪॥
દિવો ઘાવા |રા૪૪॥
દેવતાવાચક નામોથી આરબ્ધ દ્વન્દ્વ સમાસમાં, ઉત્તરપદ પરમાં હોય તો વિવ્ શબ્દને ઘાવા આદેશ થાય છે. ચૌશ્વ ભૂમિશ્વ આ વિગ્રહમાં ‘વાર્થે દ્વન્દ્વ:૦૩-૧-૧૧૭' થી દ્વન્દ્વ સમાસ, પેહ્રાર્થે ૩-૨-૮' થી સિ નો લોપ. વિવ્ ને આ સૂત્રથી ઘાવા આદેશ વગેરે કાર્ય થવાથી ઘાવામૂમી આવો પ્રયોગ થાય છે. અર્થ - સ્વર્ગ અને પૃથ્વી. ।।૪૪ા
२००
