Book Title: Siddhhemchandra Shabdanushasan Laghuvrutti Vivran Part 03
Author(s): Chandraguptavijay
Publisher: Mokshaiklakshi Prakashan
View full book text
________________
નામથી આરબ્ધ દ્વન્દ સમાસ સ્થળે પણ કોઈ પણ સૂત્રથી એકવદ્ભાવ થતો નથી. આવી જ રીતે ત્ર મ્ અહીં આરણ્યપશુ સ્વરૂપ મૃગ વાચક તાદૃશ બહુત્વવિશિષ્ટાર્થક સ્વ • સજાતીય નામથી આરબ્ધ દ્ધિ સમાસ સ્થળે યદ્યપિ “પશુવ્યગ્નનાનામ્ ૩-૧-૧રૂર થી વૈકલ્પિક એકવર્ભાવ સિદ્ધ છે, પરન્તુ મૃમવાવ નામના સમૃ1 () વાચક નામથી આરબ્ધ ઉર્વ સમાસ સ્થળે તેમજ એકત્વવિશિષ્ટાર્થક અથવા દ્વિત્વ વિશિષ્ટાર્થક મૃગ વાચક નામના મૃ1 વાચક નામની સાથે આરબ્ધ દ્વન્દ સમાસ સ્થળે તાદૃશ દ્વન્દ સમાસાદિ કાર્યથી નિષ્પન્ન નામને એકવભાવ ન થાય . એ માટે અથા બહુત્વવિશિષ્ટાર્થક જ મૃગ વાચક નામના 51 વાચક જ નામથી આરબ્ધ દ્વન્દ્ર સામત સ્થળે તાદૃશ દ્વન્દ સમાસાદિ કાર્યથી નિષ્પન્ન નામને જ એકવદ્ભાવ થાય - એ નિયમ માટે આ સૂત્રનો આરંભ છે. તેથી શ્યām... ઈત્યાદિ વિગ્રહ સ્થળે કોઈ પણ સૂત્રથી; કુન્દ સમાસાદિ કાર્યથી નિષ્પન નામને એકવર્ભાવ થતો નથી -
”. ઈત્યાદિ અન્યત્ર અનુસજૅય છે. ઉરૂરૂા
સેનાનજૂનામ ૩/૧/૧૩૪ll
બહુત્વવિશિષ્ટાર્થક સેનાના અંગ રથ અશ્વ વગેરે વાચક નામોના તેમજ શુદ્ર જંતુવાચક નામોના સ્વ - સજાતીય નામોથી આરબ્ધ % સમાસાદિ કાર્યથી નિષ્પન્ન તાદૃશ સામાસિક નામને, નિત્ય એકવદ્ભાવ થાય છે. ગણ્યાક્ય રથા અને યૂકા જિલ્લા આ વિગ્રહમાં “વા ૦િ રૂ-9-99૭' થી બહુત્વવિશિષ્ટાર્થક સેનાગવાચક તથ્વ અને શુદ્ર જન્તુ વાચક પૂરા નામના સ્વ - સજાતીય રથ અને તિક્ષા નામથી આરબ્ધ કુન્દ સમાસાદિ કાર્યથી નિષ્પન થ્થરથ અને યૂઝાનિલ નામને આ સૂત્રથી એકવદ્ભાવ
१२५
