Book Title: Sarth Gujarati Jodni Kosh
Author(s): Gujarat Vidyapith Ahmedabad
Publisher: Gujarat Vidyapith Ahmedabad
________________
ભડક]
[ભથ
ભઠક સ્ત્રી [ભડક ઉપરથી] ચમક; બીક; ડર. [-કાઢવી = ડર | ભાડાઈ સ્ત્રી, ભડપણું; બહાદુરી દૂર કરો. -પેસવી = ડરવા લાગવું; બીવું. -ભાગવી =ડર ભડાક અ૦ [૧૦] ભડાકા સાથે (૨) તરત
જો કે કાઢવો.] ૦ણ(–ણું) વિ. બીકણ; ચમકનારું | ભડાકે પું[જુઓ ભડાક] ધડાકે (૨) બંદુક ફૂટવાને અવાજ ભડકવું અ૦િ [સર૦ મ. મ ; હિં. મરવાના; ભડ ર૦૦ | (૩) ગપગેળે. [-કર, થ = બંદૂક ફૂટવાને અવાજ કરે ઉપરથી] ચમકવું; ઓચિંતું ડરવું. [ભડકાવવું સક્રિ. (પ્રેરક)] – થો; બાર કર -- કે (૨) ચેકી ઉઠાય તેવું કંઈ કામ કે ભકિયું વિ૦ [ભડકે' ઉપરથી] ભડકે બળે તેવું (૨) [“ભડક’ | તકરાર કરવાં – થવાં. -ભારે = જુસ્સાથી કામ કરી નાખવું પરથી] ભડકે એવું; ભડકણ (૩) ન૦ [ભડકે ઉપરથી; સર૦ મ. | (૨) નિઃસંકેચ બલવું (૩) ગપગોળો છેડો.] મળ] ગંધક ને ધીને ૨ (૪) [જુઓ ભળકિયું] દર્શનિયું | ભડભડ અ૦ [૨૦] ભડ ભડ; એવા અવાજ સાથે (૨) એકદમ. ભ(૦૨)કી સ્ત્રી- [જુઓ ભરડકી] રાબડી કે કાંજી જેવી એક | -૬(ડી) સ્ત્રી ભડભડ અવાજ (૨) ધાંધલ ધમપછાડા વાની. -કે ન ઘટ રાબ જેવી એક વાની; ભરડ | ભહાભૂટ સ્ત્રી; ન૦ [૨૦] ધાંધલ (૨) વેરણછેરણ ભડકું ન૦, કે ૫૦ [ભડ (ર૧૦) ઉપરથી] અગ્નિ ભભૂકો | ભાડું ન [પ્રા. મિત્તા (સં. મિત્તરૂ)] ઘરની આગલી દીવાલ (૨) (૨) ઝાળ; લાય. [ભડકે બળવું = ખૂબ જોરથી – ભડ ભડ બળવું. પડદા તરીકે કરાતી પાતળી દીવાલ. [-ભરવું = ભડાની દીવાલ ભડકે ઊઠો = ભારે દુઃખ થવું; દિલમાં બળી ઊઠવું (૨) વ્યર્થ ચણવી. ભડે બેસવું = પડી ભાગવું; વણસવું (૨) દેવાળું કાઢવું જવું. –થ = અગ્નિને ભભક થે; મેટી ઝાળે બળવું (૨) (૩) નસંતાન જવું (૪) કમાણું ન ચાલવી.] કજિયે થ.]
ભડભડ અ૦ [૨૦] જુઓ ભડાભડ ભઠત ન [ભડથાવું ઉપરથી] ભડથાવીને તૈયાર કરેલું શાક રીંગણ) ભણું છું. ભાણ; ભાનુ સર્ચ. [–જાતે = સૂર્યાસ્ત વખતે; સાંજે] ભડથાવું અક્રિ. [જુઓ ભડથું] ભડસાળમાં ચડવું – બફાવું ભણ (૩) સ્ત્રી ભણવું-બોલવું તે કે બોલ. ૦ ૦ ભણકે
-સીઝવું. [ભ૦થાવવું સક્રિ. (પ્રેરક)] [થાયેલો પદાર્થ ભણકાર(–), ભણકે પૃ૦ [સં. મળ ઉપરથી? (ર૦)] કક્ષાના * ભથિયું, ભડથું ન [ar. મહત્ત =શળ ઉપર શેકેલું માંસ) ભડ- અવાજની આગાહી કે ગુંજારવ –ના)ભણકારા થવા,વાગવા ભદું ન૦ [સર૦ ભડથું] જાળી પડી ગયેલી કાચી કેરી
= આવવાની કે બનવાની આગાહી થવી.] ભડભડ અ૦ [૨૦] એવા અવાજથી (૨) જોરથી; ઝટ. ૦૬ | ભણણી સ્ત્રી ભણવું તે; ભણતર અક્રિટ વગર વિચાર્યું બોલવું (૨) ભડભડ સળગવું; ઓચિંતું ભણતર નવ [‘ભણવું' ઉપરથી] ભણેલું તે; શિક્ષણ સળગવું (૩) ભભડવું; ખાવાનું મન થયું. [ભડભડી ઊઠવું = | ભણભણવું અ૦િ [૧૦] ભણભણ એવો અવાજ થવો ધંધવાઈને એકદમ સળગી ઊઠવું (૨) મનમાં ભરાયેલો ગુસ્સે ભણવું સક્રિ. સં. મ ] શીખવું (૨) બોલવું, કહેવું. ઉદા. એકદમ કાઢો .] -હાટ પં. ભડભડવું તે (૨) ભડભડ એ | ભણે નરસૈયે (૩) વાંચવું. [ભણવું ગણવું = અભ્યાસ કરે અવાજ (૩) અ. એવા અવાજથી. -કિયું વિ. મનમાં જે હોય તેમ જ તેનો ઉપયોગ - અમલ કરી જાણો. ભણીગણીને = તે કહી દેનારું; ગુપ્ત ન રાખી શકે એવું
અભ્યાસ કરીને તેમજ પાવરધા – હોશિયાર થઈને. (અગિયાર) ભડભાણું વિ[ભડ(સે. વટ્ટ) + ભાગણું (સં.માન)] બડભાગી; ભણ જવા = પોબારા ગણી જવા; (લઈને નાસી જવું.] ભારે ભાગ્યશાળી [ભાદર્યું (૨) આબરૂદાર (૩) બહાદુર | ભણામણ ન૦, –ણી સ્ત્રી [‘ભણવું' ઉપરથી] ભણવાની ફી કે ભડભાદર વિ. [ભડ (રે. વડુ) ભાદર (સં. મદ્રાઁ)] મોટું; ભર્યું- તેનું ખરચ ભડલી(–ી) સ્ત્રી (સં.) ઋતુ, વરસાદ વગેરે ભાખનારી એક | ભણાવવું સ૦િ [‘ભણનું પ્રેરક] શીખવવું (૨) પાઠ કરાવો;
વ્યકિત. ૦વાથ,૦વાયક (૫) ન૦ ભડલીનું ભાખેલું વાક- ઉચ્ચારાવવું [ભણાવી મૂકવું = શીખવી – સમજાવી રાખવું.] એવી લોકપ્તિ
ભણાવું અક્રિ. ‘ભણવું’નું કર્મણિ [તરફ; બાજુએ ભઠવાઈ સ્ત્રી, જુઓ “ભડવો'માં
ભણ અ [વા. પેણ (ä. પ્રેક્ષ) ઉપરથી? સર૦ મ. હળ] ભઠવાઉ વિ. [જુઓ ભડવું] + ભડ; લડાયક; બહાદુર; જબરું ભતકું ન૦, ભતકે ૫૦ [સર૦ ૫.; (રવ૦)] (સુ) લાકડીને ભડવીર પુત્ર [(સે. વા? કે સં. મટ) વીર] બહાદુર યોદ્ધા સપાટ – પ્રહાર (ર) [લા.] ફાંસ; આડખીલી. [ભતકું મૂકવું, ભઠવું અ૦િ [જુઓ ભીડવું (લડવું)] ઝૂઝવું; લડવું
મેલવું, ભતકે માર =ધબો માર; પ્રહાર કરો (૨) ભઠ [સર૦ હિં; ૫. મરવા (સં. મંડ, કે મ = ભાડે આપવું [લા.] ફાંસ મારવી; આડખીલી કરવી.] પરથી કે ‘ભડ'+ વા નિંદાત્મક)] પિતાની સ્ત્રીના વ્યભિચાર ઉપર ભd(–ળું) ન૦ [સર૦ હિં, મ. મત્તા (સં. મ, ના. મત્ત)] ભાતું જીવનાર (૨) વિસ્થાને સાથી; તેને દલાલ (૩) સ્ત્રીવશ પતિ. કે તે બદલ અપાતા પૈસા (૨) ખાસ કામ માટે પગાર ઉપરાંત -વાઈ સ્ત્રી ભડવાનું કામ કે કમાઈ (૨) બાયલાપણું. [-ફૂટવી અપાતું મહેનતાણું કે ખરચી = વેશ્યાઓ મેળવી આપવાનો ધંધો કરવો].
ભત્રીજાજમાઈ, ભત્રીજાવહુ, ભત્રીજી જુઓ “ભત્રીજમાં ભસાળી સ્ત્રી [ભડ (રે. મારું = ભઠ્ઠી) +સાળ (રાછા કે છાર ); | ભત્રીજો પુત્ર [કા. મત્તઝ (સં. સ્ત્રાવ્ય); fઉં. મતીના] ભાઈને
સર૦ મ. મદત =ભાડ માટેનું ફુટકળ બળતણ ચૂલા કે સગડીને | કે પતિપત્નીના ભાઈને દીકરે. –જાવહુ સ્ત્રી ભત્રીજાની વહુ. ઊની રાખવાળો ભાગ
-જાજમાઈ ભત્રીજીને વર. -જી સ્ત્રી, ભાઈની કે પતિભડળી સ્ત્રી જુઓ ભડલી
પત્નીના ભાઈની દીકરી
[ભરાઈ થયેલી ફાટ ભટંગ અ [રવ૦] (કાંઈ પડવાને અવાજ)
ભથ સ્ત્રી [સર૦ ભઠેરું] (કા.) જમીનની, પાણી ભરેલી કે પાણી
मरय
Jain Education International
For Personal & Private Use Only
www.jainelibrary.org
Page Navigation
1 ... 659 660 661 662 663 664 665 666 667 668 669 670 671 672 673 674 675 676 677 678 679 680 681 682 683 684 685 686 687 688 689 690 691 692 693 694 695 696 697 698 699 700 701 702 703 704 705 706 707 708 709 710 711 712 713 714 715 716 717 718 719 720 721 722 723 724 725 726 727 728 729 730 731 732 733 734 735 736 737 738 739 740 741 742 743 744 745 746 747 748 749 750 751 752 753 754 755 756 757 758 759 760 761 762 763 764 765 766 767 768 769 770 771 772 773 774 775 776 777 778 779 780 781 782 783 784 785 786 787 788 789 790 791 792 793 794 795 796 797 798 799 800 801 802 803 804 805 806 807 808 809 810 811 812 813 814 815 816 817 818 819 820 821 822 823 824 825 826 827 828 829 830 831 832 833 834 835 836 837 838 839 840 841 842 843 844 845 846 847 848 849 850 851 852 853 854 855 856 857 858 859 860 861 862 863 864 865 866 867 868 869 870 871 872 873 874 875 876 877 878 879 880 881 882 883 884 885 886 887 888 889 890 891 892 893 894 895 896 897 898 899 900 901 902 903 904 905 906 907 908 909 910 911 912 913 914 915 916 917 918 919 920 921 922 923 924 925 926 927 928 929 930 931 932 933 934 935 936 937 938 939 940 941 942 943 944 945 946 947 948 949 950