Sarth Gujarati Jodni Kosh

Author(s): Gujarat Vidyapith Ahmedabad
Publisher: Gujarat Vidyapith Ahmedabad

Page 938

હાલ હાલ]
૮૯૩
[હાંફ -
પાયમાલી () વિ૦ દુર્દશામાં પડેલું
હાહાકાર j૦ [] હા ! હા ! એવો શેક કે ત્રાસને ઉગાર; હાલ હાલ અ. [હાલ ઉપરથી] હમણાં જ; અબઘડી
સર્વત્ર શોક અને ત્રાસની લાગણી ફેલાઈ જવી તે [-થ, હાલંદુ વિ. [હાલવું ઉપરથી] હાલતું
[તે | વર્ત]
[હાસ્યવિને; ઠઠ્ઠામશ્કરી હાલંહાલા સ્ત્રી (હાલવું ઉપરથી] વારંવાર હાલવું -હાલ હાલ કરવું | હાહાહીતી અ૦ [૨૦] હાસ્યવિનોદને એ ઉદ્ગાર (૨) સ્ત્રી, હાલ અ૦ (૨) સ્ત્રી [૨૫૦ ? ‘હાલવું’ પરથી ] જુઓ હાલો. હાહે સ્ત્રી [૨૦] હાહા; હેકાર; બુમરાણ (૨) ધામધૂમ; ધમાલ [ કરવી =હાલામાં ઝુલાવીને સુવાડવું (૨) સૂઈ જવું (બાળભાષા). | હાળી છું. [ä. હાથી] હળ વડે ખેડનાર; ખેડૂત (૨) ખેતીકામમાં –ગાવી = હાલરડું ગાવું]
મદદગારકર; હારી. [હાળિયે હિસાબ= નિશાની વડે અભણ હાલાહાલ સ્ત્રી, જુઓ હાલંહાલા [તે સંબંધી | હાળી રાખે તે રીતનો હિસાબ.]
[(૩) મરદ હાલાર પં; ન૦. (સં.) સૌરાષ્ટ્રને એક વિભાગ. –રી વિ. હાલારનું; હાળે ! [. શાળિ; . હા૪િ] હળ ખેડનારો (૨) પતિ હાલી સ્ત્રી, [હાલા ઉપરથી] બાળકને સુવાડવાની ઝોળી; એયું. હાં (૧) અ [રવ૦; સર૦ હિં. ; જુઓ હા] ભાર, અનુરોધ ગેરી સ્ત્રી, હાલરડું
[ રે છપેજી માણસ કે વિનવણીને ઉગાર. ઉદા. તમે એમ કરજે, હાં (૨) ચાલુ હાલીમવાલી પુંડ [4. મહા + મવાલી ] હલકા દરજ્જાને - | વાતમાં વચ્ચે વચ્ચે હોકારે દેવાને ઉદ્ગાર (૩) સામે હોકારે – હાલે ન૦, રે j૦ + જુઓ હાલરડું
પડકાર કરવાને ઉદગાર (૪) + હા; હાકારસૂચક ઉદગાર. ૦ હાલે અ૦ [૨૧૦] બાળકને હીંચતાં વપરાતે ઉદ્ગાર (૨) પું અ. હાં, બસ, કે અવે હાં ૧ જુઓ તે ભાવ સવિશેષે બતાવે એયું; પારણું બાળભાષામાં) (૩) હાલરડું. [-કરે = જુઓ | છે.). ૦૨ અ. કેટલાંક ગીતમાં હુલાવનારે પ્રારંભક-ઉદગાર; હાં હાલા કરવી (૨) હાલો સાંભળતાં સાંભળતાં સૂઈ જવું (બાળભાષા). | અ“જુએ” “સંભાળો' એ ખમા કે અરેરાટીબતાવતે ઉદગાર –ગા = જુઓ હાલા ગાવી.]
હાંક (૨) સ્ત્રી જુઓ હાક] બેલાવવા માટેની બૂમ હાલચાલે ! [હાલવું ચાલવું] હરવું ફરવું તે; હાલેડેલ | હાંકણી (૦) સ્ત્રી, [હાંકવું ઉપરથી] હાંકવાની રીત. –ણિયે પું હાલેપેલે . [હાલવું + ડોલવું] (કા.) હરવું ફરવું તે (૨) બને | હાંકનારે; હાંકેતુ તેટલું, થોડુંઘણું કામકાજ કરવું તે (૩) શરીરની નબળાઈને લીધે | હાંકવું (૦) સક્રિ. (જુઓ હાકવું] પશુ, વાહન, વહાણ, ગાડી થોડીઘણી હરફર થાય તે
વગેરેને ઇચ્છિત માર્ગે ચલાવવું (૨) [લા.] ગપ મારવી. [હાંક હાવ પું[] શૃંગારયુક્ત ચેષ્ટા કે ચાળ (સ્ત્રીને) (૨) [સર૦ | રાખવું = ગમે તેમ ચલાવે જવું (૨) ગપાં ઠકથા કરવાં.]
] ઇરછો; હવસ. ભાવ મુંબ૦૧૦ શૃંગારયુક્ત ચેષ્ટા; નખરાં | હાંકાટવું (૦) સક્રિય બરાબર જોરથી હાંકવું; હાંક રાખવું હાવરું વિ૦ [હાવ= ઈરછા ઉપરથી; સર૦ મ. ઘાવI] અતિલોભી; હાંકા (૦) ૫૦ [હાં + કાર] ‘હા’ એવો (સંમતિ કે હા સૂચવતો) અસંતોષી (૨) બાવ. બાવરું વિ૦ [સર૦ હિં. શ્રાવાવાવ) અવાજ; હકાર. (-દે, પૂરો) વ્યાકુળ; ગભરાયેલું ગાંડા જેવું
હાંકે અ૦ જુઓ ‘હા’માં હાવરે . માવાન] જાવકની ખાતાવાર નેધ (૨) [હાવ= | હાંકેડુ () પં. [હાંકવું ઉપરથી] હાંકનાર; ગાડીત
ઈરછા ઉપરથી; સર૦ મ. હાર્વર] તાવ ગયા પછી ઊઘડતી ભૂખ | હાંજા (૦) મુંબ૦૧૦ [રાર૦ હિં. હાં; સે. હૃહ્ન =સેગન હાવલાં નબ૦૧૦ ફાંફાં વલખાં
ઉપરથી 8)] શરીરના સાંધા (3) (૨) [લા.] હિંમત; શક્તિ. [-ગગડી હાવસેઈ, ૦ઝાવસેઈ સ્ત્રી, જુઓ ઝાવાઈ
જવા, છૂટી જવા = નાહિંમત થઈ જવું; ઢીલા થઈ જવું.]. હાવળ સ્ત્રી ઘોડાને હણહણાટ
હાંજી (૨) અ૦ +હા જી; માન સાથે જવાબ દેવાને એક ઉદગાર. હાવાં, નવું, - અ [જુએ હવે] (પ.) હમણાં
[-કરવું = હાજી બેલવું; આજ્ઞા ઉઠાવવી.]. હાશ અ૦ [૨૦] જંપ, સંતોષ કે નિવૃત્તિને ઉદગાર (૨) સ્ત્રી ! હાંડલી (૯) સ્ત્રી. જુઓ હાંડી] નાનું હાંડલું; હાંલી. -લું ન નિરાંત; જંપ; શાંતિ. [–કરવી = જંપવું; નિરાંત વાળવી.] પહોળા મેનું માટીનું એક વાસણ.[(ધરમાં) હાલાં કુસ્તી કરે છે હાશીશ સ્ત્રી [4. હરીરા] એક માદક વનસ્પતિ
= ખાવાના સાંસા છે.]– પં. એક વાની. [-મૂક =હાંડે હાસ પું(સં.હાસ્ય; હસવું તે (૨) (રતિ, હાસ, શોક, ક્રોધ, રાંધવા મૂકો.] ઉત્સાહ, ભય, જુગુપ્સા, વિરમય - એ) આઠમાંને એક સ્થાયી હાંડી (૦) સ્ત્રી [સં. ઇંઢિા, હા]િ હાંલી (૨) ધાતુનું તેવું ભાવ (કા. શા.)
વાસણ (૩) લટકતો દીવો મૂકવાનું કાચનું વાસણ. ૦ધેય હાસિલ વિ૦ (૨) ન૦ [.] જુઓ હાંસિલ
રાંધવાનાં વાસણ માંજનારો. – પં. માટે દેગડે (૨) હાંડવો; હાસ્ત અ૦ [હા +જ ત] હા જ તે; જરૂર હા
એક વાની (૩) [લા.] મૂર્ખ, ૮ હાસ્ય ન૦ [સં.] હસવું તે. ૦૭ વિ૦ (૨) પુંહાસ્ય ઉપજાવે | હાંફ (૯) પું;સ્ત્રી૦, ૦ણ સ્ત્રી [8. grfil; સર૦ મ. ટ્ટપા;
એવું હાસ્યજનક, ચિત્ર ૧૦ ટેળ કરવા દરેલું હાસ્યજનક | હિં. ઈંt ,હૌંદી] ઉતાવળે શ્વાસ ચાલો તે (૨) તેથી થતી ચિત્ર; “કૅરિકેચર'. જનકવિ હાસ્ય ઉપજાવે એવું. (૦તા સ્ત્રી..) છાતીની રૂંધામણ; અમંઝણ.[-ઊતર = હાંફ બેસો.–ચ
દોષ ૫૦ દેષવાળું હાસ્ય (જેન). ૦રેસ પું(કા. શા. માં) = ઉતાવળે અને તકલીફથી શ્વાસે શ્વાસ ચાલ કે લેવો પડે. નવ રામાં એક (જુઓ રસ). ૦રસાળ, ૦૨સિક વિ. -બેસ =હાંફ મટીને થાસોશ્વાસ જોઈએ તે થઈ જવો; હાસ્યરસવાળું. વિનેદ પું, હાસ્ય અને વિવેદ –સ્યાસ્પદ હાંફ ઊતર.] ૦ળું વિ૦ વ્યાકુળ; બાવરું. ૦ળુંફાંફાળું વિ૦ વિ૦ [+ મારૂ] હસવા ગ્ય; હસવું આવે એવું
ગભરાયેલું; બેબાકળું; બાવરું