Book Title: Sarth Gujarati Jodni Kosh
Author(s): Gujarat Vidyapith Ahmedabad
Publisher: Gujarat Vidyapith Ahmedabad
________________
વડીલાઈ]
૭૪૫
[વતી
વડીલની આજ્ઞા મુજબ ચાલતી –તેનાં માન-મેળે સાચવવાને વણુ પરે ! (ક.) વાપર; ઉપગ આધારે નભતી વ્યવસ્થા (૨) વિ. તેને લગતું. –લાઈ સ્ત્રી | વણપ્રીછવું વિ૦ પ્રીછવામાં કે ગણતરીમાં નહિ આવેલું વડીલપણું, મુરબ્બીપણું. લેજિત વિ૦ [+૩૫નંત] બાપ- વણમાગ્યું વિ૦ નહિ માગેલું; માવ્યા વગરનું દાદાએ રળેલું તેવું વારસામાં મળેલું
વણલોભી વિ. [વણ(વિના) + લોભ] ભરહિત વડું વિ૦ [ફે. વૈg; અથવા પ્રા. વેઢ (કું. વૃદ્ધ; સર૦ મ. વી; વણવું સક્રિ૦ [. યુગ; હિં. વુનના; મ..વિગળે (સં. વે)] આમ
દ્િ. વડા] મેટું (સમાસમાં ‘વડ' રૂપ, જેમ કે, વડસાસુ) (૨) ૦ ળવું; ભાગવું (દેરડું) (૨) સાળ વડે કપડું બનાવવું (૩) વેલણ [. (સં. વટ)] અડદની દાળની એક વાની (૩) ત્રિા. વડે રોટલી વગેરે કરવું (૪) પાટિયા ઉપર લોટ મસળીને (સેવા) વઢ, પર (ä. પટે)] પડના અર્થમાં સંખ્યાવાચક શબ્દને લાગે છે. પાડવી (૫) [લા.] કામમાં કેળવવું; પલોટવું (૬) (સુ.) વીણવું. ઉદા. એકવડું, બેવડું, તેવડું ઈ૦ (૪) કદ (ડ) બતાવવાના [વણી નાખવું =નાશ કરવું, પાયમાલ કરવું. વણીને કહેવું, અર્થમાં આ, જે કે, તે વગેરે સર્વનામને લાગે છે. ઉદા. આવડું, | મૂકવું = અતિશયોક્તિ કરવી (૨) અટકળે કહેવું.] એવડું, જેવડું, કેવડું ઈ૦. [(વાતનાં વડાં કરવાંક કાંઈ નીપજે | વણસવું અ૦િ [તું. વિનર; સર૦ હિં. વિનરાના] બગડવું; નહીં છતાં વાત લંબાયા કરવી. વડું કરવું = (પુષ્ટિમાર્ગમાં) ઠાકર- ખરાબ થવું (૨) નાશ પામવું જીને ધરાવેલું કે તું લઈ લેવું. વડે નિશાળિયા =વર્ગને | વણસાડ j[‘વણસવું” ઉપરથી]બગાડ; નાશ. ૦૬,–વવું સક્રિ મુખ્ય કે પહેલો વિદ્યાર્થી. વડા પ્રધાન =રાજ્યનો સૌથી વડો વણસ'નું પ્રેરક. –વું અક્રિ. વણસનું ભાવે પ્રધાન; “પ્રાઈમ મિનિસ્ટર'.]
વણસિયું ન૦ વરખડાનું તેલ
[રીત વડે અ [જુઓ તે] વતી; થી
વણાઈ સ્ત્રી [‘વણવું ઉપરથી] વણવાનું મહેનતાણું (૨) વણવાની વડેરું વિ૦ [૩. વ૬] વડીલ, મેટું
વણાટ કું. [વણવું' ઉપરથી] વણતર; કુમાશ; પિત. ૦કામ ન વઢકણ(–ણું), વહકારું વિ૦ [વઢવું' ઉપરથી] કજયાર વણવાનું કામ. શાળા સ્ત્રી, વણાટકામની કે તે શીખવવાની વઢવાડ સ્ત્રી. [‘વઢવું' ઉપરથી] કજિયે; તકરાર; લડાઈ –હિયું | જગા. –મણુ ન૦, -મણી સ્ત્રી, વણાટકામની મારી વિ૦ વઢકણું. –ડિયણ વિ. સ્ત્રી
વણારસી વિ૦ [4. વનારસી (કા. વળfસ), સં. વારાણસી] વવું અશકે. [પ્રા. વિઠ્ઠ (સં. વિઘટ) પરથી ] તકરાર કરવી બનારસી (સાડી) (સુ.) (૨) મારામારી કરવી (૩) સ૦િ ઠપકે આપવો. [વહી પડવું = વણિક પૃ. [] વાણિયે (૨) વિપારી. પુત્ર પુત્ર વાણિયાને તકરાર કે ટો થઈ જવો; લડવું]
દીકરો; વાણિયે. બુદ્ધિ સ્ત્રી, વણિક કે તેના કામકાજને વટવેડ સ્ત્રી, જુઓ વઢવાડ
ગ્ય બુદ્ધ. વૃત્તિ સ્ત્રી, જુઓ વાણિયાવિદ્યા (૨) વેપાર વડે વઢાઢવું સક્રિ. [‘વઢનું પ્રેરક] વઢે એમ કરવું; લડાડવું આજીવિકા ચલાવવી તે વઢવઢા, વઢાવ૮(–ઢી) સ્ત્રી [વઢવું” ઉપરથી] સામસામું વઢવું | વણિય–વેર (વ') ન૦ [પ્ર. વળથર ?] એક નાનું ચેપગું પ્રાણી તે; લડાલડ
-વત [સં.] નામને લાગતાં ‘–ની પેઠે, –ની જેમ અર્થ બતાવે છે. વઢાવું અક્રિડ, –વવું સક્રિય વઢવું વાઢવુંનું કર્મણિ ને પ્રેરક | ઉદા. આત્મવત્ (૨) [‘વાન’નું મૂળ કં. રૂપ. સ્ત્રી વતી] નામને વઢિયાર પં. કડી મહેસાણા પાસે (ઉત્તર ગુજરાતને) એક લાગતાં ‘વાળું અર્થ બતાવે છે. ઉદા. ફલવત
પ્રદેશ. –રી વિ૦ સ્ત્રી વઢિયાર તરફની – સરસ એક જાતની | વત(૦૨)ડવું સક્રિ. [વે તોડવું (સં. વિં+તુ)] નખથી ખણવું (ગાય ભેસ)
કે ફાડી નાખવું. [વત(૦૨)ડાવું (કર્મણિ), –થવું પ્રેરક).] વણ (ણ) ન. [રે. વળી; સર૦ પ્રા. વળી, હિં. વન = કપાસને | વતન ન [..]મળ ગામ કે દેશ (૨) ઈનામ દાખલ સરકાર તરફથી
છેડ] કપાસ, કપાસને છોડ કે કપાસનું ખેતર (૨) અ૦ [સં. મળેલી જાગીર (૩) જમીનજાગીરની ઊપજ. ૦દાર વિ૦ (૨) ૫૦ વિના] (૫) વિના (૨) સમાસમાં પૂર્વપદ રૂપે આવતાં, તે વિનાનું જાગીરદાર. ૦દારી સ્ત્રી જાગીરદારી. ૦૫રતી સ્ત્રી [.] એવો અર્થ બતાવે છે. જેમ કે, “વણલોભી', “વણકહ્યું
સ્વદેશાભિમાન; સ્વદેશપૂજા. ૦વાડી સ્ત્રી સ્થાવર મિલકત (સુ.). વણકર ! [‘વણવું ઉપરથી] વણવાને બંધ કરનાર –રી સ્ત્રી, -ની વિ૦ (૨) ૫૦ મળી રહીશ વણવાની મારી
વતરડવું, વતરડાવું, –વવું જુઓ “વતડવું’માં [કલમ, વટાણું વણ છોડું. [સં. પછીથા; સર પડેછો] ઝાડની છાયા (નીચેના | વિતરણું ન [સં. વેત્ર= બસ – નેતર ઉપરથી? કે વતડવું ઉપરથી ] રેપ પરની). [-છાઉ વનસ્પતિ = વણછામાં ઊગનારી વનસ્પતિ; વતરેક અ૦ +[સં. તરેઝ] વતરેગ જુઓ ૨)પુંવ્યતિરેક;
કાફાઈટ’ (વ. વિ.).] [વેપારની વસ્તુ; “કૉમેડિટી’ ભેદ; અભાવ વણજ પું[પ્રા. વન સં. વાવ)] વેપાર, ધંધો (૨) સ્ત્રી, વતરેગ(–ગે) અ [જુઓ વતરેક] વિના; વગર વણજાર સ્ત્રી [‘વણજ'+ હાર કે કાર; સર૦ હિં. વનનારા; મ. વાગરે [જુઓ વૈતરું] વૈતરે; મજૂર વળનાT] વણજારાની પોઠ કે કાફલો. રી સ્ત્રી વણજારાની સ્ત્રી, વતાડવું સક્રિ. જુઓ વિતાડવું (૨) (કા.) બતાડવું; બતાવવું -ર નવ વણજારાને ધંધે. -રે ૫૦ બળદની પીઠ ઉપર માલ વતાવવું સક્રિ. [જુઓ વિતાડવું] પજવવું (૨) છેડવું (૩) [ઉ.ગુ.] ભરી દેશપરદેશ લઈ જનાર વેપારી
બતાવવું. [-ડા(–વા)વવું (પ્રેરક), વતાવાળું (કર્મણિ).] વણતર ન [‘વણવું” ઉપરથી] વણવું તે (૨) વણાટ; પિત; કુમાશ | | વતી અ૦ [જુઓ વતે] વડે (૨) [સર૦ મ. વતી, વતીને માટે; વણતેલ વિ૦ તેલ વિનાનું; ખૂબ
બદલે (૩) ૩૦ સ્ત્રી [સં.] જુએ “-વી. ઉદા૦ ‘લાવણ્યવતી
Jain Education International
For Personal & Private Use Only
www.jainelibrary.org
Page Navigation
1 ... 788 789 790 791 792 793 794 795 796 797 798 799 800 801 802 803 804 805 806 807 808 809 810 811 812 813 814 815 816 817 818 819 820 821 822 823 824 825 826 827 828 829 830 831 832 833 834 835 836 837 838 839 840 841 842 843 844 845 846 847 848 849 850 851 852 853 854 855 856 857 858 859 860 861 862 863 864 865 866 867 868 869 870 871 872 873 874 875 876 877 878 879 880 881 882 883 884 885 886 887 888 889 890 891 892 893 894 895 896 897 898 899 900 901 902 903 904 905 906 907 908 909 910 911 912 913 914 915 916 917 918 919 920 921 922 923 924 925 926 927 928 929 930 931 932 933 934 935 936 937 938 939 940 941 942 943 944 945 946 947 948 949 950