Sarth Gujarati Jodni Kosh

Author(s): Gujarat Vidyapith Ahmedabad
Publisher: Gujarat Vidyapith Ahmedabad

Page 841

શરીરધારી]
૭૯૬
|
ઇ॰ થી). નભવું=નુ શરીર ટકવું. −ખગઢવું = તબિયત બગડવી; રાગ પેસવા. –માં ઊભી વાટ પડવી = અંગેઅંગ લકવેા થવા; મરણની છેલી સ્થિતિએ પહેાંચવું. -માં ઘણ પેસવા = શરીરમાં રેગરૂપી કીડાએ ઘર કરવું. –ભરાઈ જવું = શરીર અકડાઈ જવું. -ભરાવું=શરીરમાં લેાહી વધવું; શરીર જાડું થવું (૨) તાવ આવવા. ભારે થવું=શરીરમાં આળસ ભરાવું (૨) તાવ આવે એવું થયું (૩) જાડું થવું. ભારે લાગવું = આળસ કે તાવ ભરાયા જેવું લાગવું. −લેવું –“નું શરીર ભરાવું -પુષ્ટ થવું. લેવાનું=શરીર સુકાવું. −વળવું = શરીર સુધરવું -તેમાં લેાહી વધવું. વાળવું=શરીર સુધારવું (૨) શરીરનાં અંગેાને વ્યાયામથી વળતાં કરવાં; કસરત કરવી. “શેાધવું= શરીરનું તત્ત્વ તપાસવું. ઉદ્યા॰ શરીર શેાધ્યા વિના સાર નવ સાંપડે’. “સુધરવું = શરીરની સંભાળ રાખવી; તબિયત સારી થવી. શરીરે ઘટવું=શરીરે સુકાવું.] ધારી વિ॰ દેહવાળું; શરીરી. યાત્રા સ્રી॰ શરીરના નિર્વાહ (૨) શરીરના વ્યાપાર, ૦રચના સ્ક્રી॰ શરીરની રચના. વિદ્યા સ્ત્રી, શાસ્ત્ર ન૦ શરીરની રચના વગેરેનું વિજ્ઞાન; શારીરવિદ્યા. શિક્ષા સ્રી શારીરિક શિક્ષા; માર, શ્રમ પું॰ શારીરિક શ્રમ; જાત-મહેનત; મારી. સંપત્તિ સ્ત્રી આરોગ્ય; શારીરિક શક્તિ. સંબંધ પું॰ શરીર સાથેને સંબંધ (૨) સંભાગ સંબંધ. સુધારણા સ્ત્રી॰ શરીર - તખિયત સુધારવી તે. –રી વિ॰ શરીરવાળું (૨) પું॰ આત્મા; દેહી
શરુ ન॰ [ા. સર્વ] એક જાતનું ઝાડ; સરુ
શરૂ વિ॰ [બ.ગુરૂમ] આરંભાયેલું; ચાલુ. ૦આત સ્ત્રી॰ આરંભ; પહેલ. ૰થી અ॰ પહેલેથી. નું વિ॰ આદિ; શરૂમાં આવેલું. ૦માં અ॰ આરંભમાં [કાયદે શર્રહ (થૅ) પું૦ [મ. રામ; સર૦ મ., હિં. શરĪ] મુસલમાની શર્કરા સ્ત્રી [સં.] સાકર; ખાંડ [કપડું શર્ટ ન॰ [.] ખમીસ; પહેરણ. -ટિંગ ન॰ [છું.] શર્ટ માટેનું શર્ત સ્ત્રી [મ.] જુએ શરત. “ર્તી વિ॰ જુએ શરતી શર્મ ન॰
[સં.] આનંદ; શાંતિ; સુખચેન (૨) સ્ત્રી૦ [l.] જુએ [(૨) એક અટક
શરમ
શર્મા પું॰ [સં.] નામને અંતે માનદ ઉપસર્ગ (ઉદા॰ વિષ્ણુશર્મા) શર્મિષ્ટા સ્ક્રી॰ [i.] (સં.) યયાતિની એક રાણી [મિંદગી શર્મિ’હું વિ॰ [ા. મિવદ્દ] જીએ શરમિંદું. -દગી સ્ક્રી॰ શરશર્વ પું॰ [i.] (સં.) શિવ
શર્વરી શ્રી [સં.] રાત્રી. ૦પતિ, શ [+] પું॰ ચંદ્ર શર્વાણી સ્ક્રી॰ [i.] (સં.) પાર્વતી
શલભ ન॰ [×.] તીડ
[(જૈન)
શલાકા સ્ત્રી॰ [સં.] સળી (૨) પીંછી. ૦પુરુષ પું॰ ઉત્તમ પુરુષ શલાવડું ન॰ જીએ શરાવલું (ચ.)
શલ્ય ન॰ [ä.] તીર; ખાણ (૨) કાંટા;શૂળ (૩) શરીરમાં સાલતું –પીડા કરતું કાંઈ; દરદ (૪) વિશ્ન; અડચણ (૫) અજંપાનું કારણ (૬) પું॰ (સં.) (મહાભારતમાં) એક રાજા; માદ્રીના ભાઈ, વિશલ્યા સ્ત્રી॰ એક ઔષધિ – સંજીવની શયા સ્ત્રી॰ [ન્તુ શિલા] પથ્થરની છાટ [ભાવે છે) શહલકી સ્ત્રી [સં.] એક જાતનું ઝાડ (એની ડાળી હાથીને બહુ
શવ, બ્યાન [i.] જુએ ‘શખ’માં શવર પું॰ [i.] પહાડી કે જંગલી માણસ. “રાંગના સ્ત્રી [+ અંગના] શવર સ્રી. –રી સ્ત્રી॰ જુએ શબરી શવલ વિ॰ [i.] જુએ શખલ શવાસન ન॰ [i.] એક યેાગાસન શવ્વાલ પું॰ [Ā.] હિજરી સનને! દસમે મહિના શશ,॰ક પું॰;ન॰ [i.]સસલું.૦ધર પું૦ ચંદ્ર. વિષાણુ, શૃંગ ન॰ સસલાનું શિંગડું (તેની પેઠે અસંભવિત વસ્તુ) શશાંક પું॰ [મું.] ચંદ્ર
શશિકલા(-ળા) સ્ક્રી॰ [ä.] ચંદ્રની કળા શશિકાંત પું॰ [સં.] જુએ ચંદ્રકાંત શશિમુખી વિ॰ સ્ત્રી॰ [ä.] જુએ શિવદની શશિલિ પું॰ [i.] (સં.) જીએ શશિશેખર શશિયર પું૦ [ત્રા. સસંર્દર્ (સં. રારાપર)] ચંદ્ર શશિલેખા સ્ક્રી॰ [H.] શશિકળા શશિવદની વિ॰ સ્ક્રી॰ [i.] ચંદ્ર જેવા મુખવાળી શશિશેખર પું॰ [સં.] શિવ
શશી પું॰ [i.] ચંદ્ર (૨) એકની સંજ્ઞા શશે। પું॰ શશક, સસલે
શશુ ન॰, “શેા પું॰ શકાર
[ શહેરી
શv(-૫) ન॰ [i.] નાનું – કુમળું ઘાસ શસ્ત્રન[સં.](મારવાનું)હથિયાર [–ધરવું,ધારણ કરવું,સજવું]. ક્રિયા શ્રી॰ વાઢકાપ; ‘ઑપરેશન’. ક્રિયાખંડ પું ઑપરેશન માટેના ખાસ ખંડ – એરડા; ‘ઍપરેશન થિયેટર’. ચિકિત્સા શ્રી॰ વાઢકાપનું વૈદું; ‘ સર્જરી'. ત્યાગ પું॰ શસ્ત્રના ત્યાગ; ‘ડિઝાર્યમેન્ટ’.દોટ,દોઢ(દ) સ્ત્રી॰ શસ્ત્રની શેાધ કે તેના સંગ્રહ U૦ની સ્પર્ધા. ૦ધારી વિ॰ શસ્ત્ર ધારણ કરનારું (૨)પું૦ યુદ્ધો. પ્રયાગ કું॰ વાઢકાપ; ‘ઑપરેશન'. યુદ્ધ ન॰ શસ્ત્રાસ્ત્રથી
યુદ્ધ – હિંસક યુદ્ધ. યુદ્ધનિષેધકપું॰ શસ્ત્રયુદ્ધને નિષેધ કરનાર; ‘વાર રેઝિસ્ટર.’. વિદ્યા સ્ત્રી॰ શસ્ત્ર વાપરવાની વિદ્યા. વૈદું ન॰ વાઢકાપનું વૈદું. વૈદ્ય પું॰ વાઢકાપ કરનાર વૈદ્ય. ૦સેવી વિ॰ શસ્ત્રથી સજ્જ રહેનાર. –સ્ત્રાગાર ન૦ [+ માĪ] શસ્રો રાખવાનું મકાન. –સ્ત્રાસ્ત્ર ન૦૫૦૧૦ [+ અહ્યું] શસ્ત્ર અને અસ્ત્ર; મારવાનાં તેમ જ ફેંકવાના હથિયાર
શસ્ત્ર ન॰ [i.] એ શુષ્પ
શસ્ય ન॰[i.] અનાજ; ધાન્ય
શહ સ્ત્રી॰ [I.] શેહ; સામર્થ્ય
[બલિદાન
શહાદત સ્ત્રી॰ [મ.] શાહેદી; સાક્ષી (૨) શહીદ થવું તે; આત્મશહાળી સ્ત્રી [સં. શેાાિ; પ્રા. સેદ્દાજિત્રા] એક ફૂલઝાડ શહીદ વિ॰ (૨) પું૦ [ત્ર.] ધર્મયુદ્ધમાં (કે કોઈ તેવા સત્કર્મ અર્થે) પ્રાણ આપનાર. –દી સ્ત્રી॰ શહીદપણું; શહાદત શહૂર ન॰ [મ. ગુર્] હેાશ; આવડત(૨)વિવેક; સમજ; શિષ્ટતા શહેનશાહ (હે) પું॰ [ા. રાહનરાહ] રાજાએને રાજા; સમ્રાટ, ત સ્ત્રી સામ્રાજ્ય. –હી વિ॰ શહેનશાહ સંબંધી (૨) સી૦ શહેનશાહત
શહેર ન॰ (હે) [ī. રા] નગર; મેટું ગામ. ૦પનાહ પું॰ કાટ; કિલ્લા. “રી વિ॰ શહેરનું કે તે સંબંધી (૨)પું૦ શહેરમાં